Giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu bằng đường biển tại cảng Sài Gòn

Më §Çu N»m trong hÖ thèng c¶ng biÓn ViÖt Nam, trùc thuéc Tæng c«ng ty hµng h¶i ViÖt Nam, c¶ng Sµi Gßn lµ c¶ng lín nhÊt cña c¶ n­íc, lµ cöa khÈu lín nhÊt cña miÒn Nam nãi chung vµ cña ®ång b»ng Nam bé nãi riªng. C¶ng Sµi Gßn lµ ®Çu mèi giao th«ng träng yÕu víi hËu ph­¬ng réng lín bao gåm thµnh phè Hå ChÝ Minh, c¸c tØnh miÒn Nam Trung bé, phÝa T©y vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. C¶ng Sµi Gßn kh«ng ngõng ®Çu t­ ®Ó t¨ng lùc, ®æi míi c«ng nghÖ bèc xÕp vµ dÞch vô ®Ó ®¸p øng nhu cÇu xuÊt vµ nhËp khÈu hµng ho¸ vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ cho toµn khu vùc phÝa Nam. C¶ng n»m tr¶i dµi s«ng Sµi Gßn, s«ng nµy nèi liÒn vµ th«ng th­¬ng víi c¸c kªnh r¹ch khu vùc phÝa Nam t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn c¸c ph­¬ng ¸n liªn hîp vËn chuyÓn s«ng – biÓn cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. C¶ng Sµi Gßn cã vÞ trÝ rÊt thuËn lîi trong viÖc phôc vô hµng xuÊt nhËp khÈu, c¶ng n»m trªn ®­êng hµng h¶i quèc tÕ nèi liÒn ch©u ¢u, ch©u Phi víi trung Quèc vµ NhËt B¶n. C¶ng Sµi Gßn cã tªn lµ “ Saigon Port”, lµ cöa ngâ chÝnh cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh quan hÖ th­¬ng m¹i víi c¸c n­íc ë khu vùc, trªn thÕ giíi vµ hiÖn nay c¶ng Sµi Gßn ®ãng vai trß rÊt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta. V× thÕ viÖc më réng, ®Èy m¹nh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng vËn t¶i hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu t¹i c¶ng biÓn Sµi Gßn lµ rÊt cÇn thiÕt. §Ó t×m hiÓu h¬n n÷a vÒ vÊn ®Ò nµy, em ®· chän ®Ò tµi:“ Giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng biÓn t¹i c¶ng Sµi Gßn”.Qua ®Ò tµi nghiªn cøu nµy, em cã thÓ hiÓu biÕt s©u h¬n nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi qu¸ tr×nh giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng biÓn. Bµi viÕt cña em cßn nhiÒu thiÕu sãt nªn rÊt mong quý thÇy c« gi¸o chØ b¶o thªm ®Ó em cã thÓ rót kinh nghiÖm cho nh÷ng bµi viÕt sau. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Néi dung ®Ò tµi gåm 3 phÇn: 1.Kh¸i qu¸t chung vÒ vËn t¶i ®­êng biÓn 2.C¸c ph­¬ng thøc thuª tµu chuyªn chë hµng ho¸ trong vËn t¶i quèc tÕ 3.Giao nhËn hµng ho¸ XNK chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn t¹i c¶ng Sµi Gßn Néi dung I. Kh¸i qu¸t chung vÒ vËn t¶i ®­êng biÓn 1. §Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña vËn t¶i ®­êng biÓn VËn t¶i ®­êng biÓn cã thÓ phôc vô chuyªn chë tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ trong bu«n b¸n quèc tÕ. C¸c tuyÕn ®­êng vËn t¶i biÓn hÇu hÕt ®Òu lµ nh÷ng tuyÕn ®­êng giao th«ng tù nhiªn N¨ng lùc chuyªn chë cña vËn t¶i biÓn rÊt lín. Nh×n chung n¨ng lùc chuyÓn chë cña c¸c c«ng cô vËn t¶i ®­êng biÓn (tµu biÓn) kh«ng bÞ h¹nchÕ nh­ c¸c c«ng cô cña c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i kh¸c. ¦u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm - ¦u ®iÓm næi bËt cña vËn t¶i ®­êng biÓn lµ gi¸ thµnh thÊp - Nh­îc ®iÓm: +VËn t¶i ®­êng biÓn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn +Tèc ®é tµu biÓn cßn thÊp vµ viÖc t¨ng tèc ®é khai th¸c cña tµu biÓn cßn h¹n chÕ. Tõ nh÷ng kh¸i qu¸t vÒ ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña vËn t¶i ®­êng biÓn, ta cã thÓ ®­a ra tæng qu¸t vÒ ph¹m vi ¸p dông : - VËn t¶i ®­êng biÓn thÝch hîp víi chuyÓn chë hµng ho¸ trong bu«n b¸n quèc tÕ - VËn t¶i ®­êng biÓn thÝch hîp víi chuyÓn chë hµng ho¸ cã khèi l­îng lín, chuyªn chë trªn mét cù ly dµi nh­ng kh«ng ®ßi hái thêi gian giao hµng nhanh chãng. 2.T¸c dông cña vËn t¶i ®­êng biÓn ®èi víi bu«n b¸n quèc tÕ VËn t¶i ®­êng biÓn lµ yÕu tè kh«ng thÓ t¸ch rêi bu«n b¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ VËn t¶i ®­êng biÓn thóc ®Èy bu«n b¸n quèc tÕ ph¸t triÓn VËn t¶i ®­êng biÓn ph¸t triÓn gãp phÇn lµm thay ®æi c¬ cÊu hµng ho¸ vµ c¬ cÊu thÞ tr­êng trong bu«n b¸n quèc tÕ. VËn t¶i ®­êng biÓn t¸c ®éng tíi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. 3. C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña vËn t¶i ®­êng biÓn C¸c tuyÕn ®­êng: Lµ c¸c tuyÕn ®­êng nèi hai hay nhiÒu c¶ng víi nhau trªn ®ã tµu biÓn ho¹t ®éng chë kh¸ch hay hµng ho¸. C¶ng biÓn: Lµ n¬i neo ®Ëu cña tµu biÓn, lµ n¬i phôc vô tïa vµ hµng ho¸ trªn tµu vµ lµ ®Çu mèi giao th«ng quan träng cña mçi quèc gia cã biÓn. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i: ph­¬ng tiÖn vËn t¶i biÓn chñ yÕu lµ tµu biÓn II. C¸c ph­¬ng thøc thuª tµu chuyªn chë hµng ho¸ Trong hµng h¶i quèc tÕ cã hai h×nh thøc thuª tµu phæ biÕn: Ph­¬ng thøc thuª tµu chî (Liner charter) Ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn(Voyage charter) 1. Ph­¬ng thøc thuª tµu chî 1.1 Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña tµu chî 1.1.1 Kh¸i niÖm Tµu chî lµ tµu ch¹y theo mét tuyÕn ®­êng nhÊt ®Þnh, ghÐ qua nh÷ng bÕn c¶ng nhÊt ®Þnh theo mét lÞch tr×nh ®Þnh tr­íc. Tµu chî ho¹t ®éng trªn mét tuyÕn ®­êng nhÊt ®Þnh nªn cßn gäi lµ tµu ®Þnh tuyÕn. LÞch ch¹y tµu th­êng ®­îc c¸c h·ng tµu c«ng bè trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó phôc vô kh¸ch hµng. 1.1.2 §Æc ®iÓm cña tµu chî C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña tµu chî, cã thÓ chia ra thµnh mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: * Tµu chî th­êng chë hµngb¸ch ho¸ cã khèi l­îng nhá * CÊu t¹o cña tµu chî phøc t¹p h¬n c¸c tµu kh¸c * §iÒu kiÖn chuyªn chë do c¸c h·ng tµu quy ®Þnh vµ in s½n trªn vËn ®¬n ®­êng biÓn ®Ó ph¸t hµnh cho ng­êi göi hµng. 1.2 Ph­¬ng thøc thuª tµu chî 1.2.1. Kh¸i niÖm vÒ thuª tµu chî Thuª tµu chî cßn gäi lµ l­u c­íc thuª tµu chî( liner booking note).Thuª tµu chî lµ ng­êi chñ tµu( shipper) trùc tiÕp hay th«ng qua ng­êi m«i giíi(broker) yªu cÇu chñ tµu( ship owner) giµnh cho m×nh thuª mét phÇn chiÕc tµu ®Ó chuyªn chë hµng ho¸ tõ c¶ng nµy sang c¶ng kh¸c.Mèi quan hÖ gi÷a ng­êi thuª vµ ng­êi cho thuª trong ph­¬ng thøc thuª tµu chî ®­îc ®iÒu chØnh b»ng mét chøng tõ ®­îc gäi lµ vËn ®¬n ®­êng biÓn. Néi dung cña vËn ®¬n ®­êng biÓn do h·ng tµu quy ®Þnh. 1.2.2. Tr×nh tù c¸c b­íc tiÕn hµnh thuª tµu chî Quy tr×nh c¸c b­íc thuª tµu chî ®­îc kh¸i qu¸t nh­ sau: B­íc 1: Chñ hµng th«ng qua ng­êi m«i giíi, nhê ng­êi m«i giíi t×m tµu hái tµu ®Ó vËn chuyÓn hµng ho¸ cho m×nh. B­íc 2: Ng­êi m«i giíi göi giÊy l­u c­íc tµu chî(liner booking note) B­íc 3: Ng­êi m«i giíi vµ chñ tµu tho¶ thuËn mét sè ®iÒu kiÖn trong xÕp dì vµ vËn chuyÓn. B­íc 4: Ng­êi m«i giíi th«ng b¸o cho chñ hµng biÕt vÒ kÕt qu¶ l­u c­íc víi chñ tµu. B­íc 5: Chñ hµng ®ãn lÞch tµu ®Ó vËn chuyÓn hµng ho¸ ra c¶ng giao cho tµu . B­íc 6: Sau khi hµng ho¸ ®· ®­îc xÕp lªn tµu, chñ tµu hay ®¹i diÖn chñ tµu sÏ cÊp cho chñ hµng mét bé vËn ®¬n theo yªu cÇu cña chñ hµng. Qua c¸c b­íc tiÕn hµnh thuª tµu chî, chóng ta thÊy ng­êi ta kh«ng ký hîp ®ång thuª tµu. Khi chñ hµng cã nhu cÇu göi hµng b»ng tµu chî chØ cÇn thÓ hiÖn trªn giÊy l­u c­íc víi h·ng tµu vµ khi h·ng tµu ®ång ý nhËn hµng ®Ó chë th× khi nhËn hµng, h·ng tµu sÏ ph¸t vËn ®¬n cho ng­êi göi hµng. VËn ®¬n khi ®· ph¸t hµnh cã nghÜa lµ chñ tµu cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn viÖc vËn chuyÓn l« hµng. 2. Ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn 2.1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña thuª tµu chuyÕn 2.1.1. Kh¸i niÖm Tµu chuyÕn lµ tµu kh«ng ch¹y th­êng xuyªn trªn mét qu·ng ®­êng nhÊt ®Þnh, kh«ng ghÐ qua nh÷ng bÕn c¶ng ®· ®Þnh vµ kh«ng theo mét lÞch tr×nh ®Þnh tr­íc. 2.1.2 §Æc ®iÓm *§èi t­îng chuyªn chë cña tµu chuyÕn: Tµu chuyÕn th­êng chuyªn chë nh÷ng hµng cã khèi l­îng lín, tÝnh chÊt c¶u hµng ho¸ chuyªn chë t­¬ng ®èi thuÇn nhÊt vµ th­êng chë ®Çy tµu. *Tµu vËn chuyÓn: Tµu vËn chuyÓn theo ph­¬ng thøc chuyÓn th­êng cã cÊu t¹o mét boong, miÖng hÇm lín ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc bèc hµng. *§iÒu kiÖn chuyªn chë: Kh¸c víi tµu chî, ®èi víi tµu chuyÕn, c­íc tµu chuyÕn do ng­êi cho thuª vµ ng­êi thuª tho¶ thuËn ®­a vµo hîp ®ång, nã cã thÓ bao gåm chi phÝ xÕp dì hoÆc kh«ng tuy quy ®Þnh.C­íc tµu chuyÕn th­êng biÕn ®éng h¬n c­íc tµu chî. *ThÞ tr­êng tµu chuyÕn ®­îc ng­êi ta chia lµm c¸c thÞ tr­êng khu vùc c¨n cø vµo ph¹m vi ho¹t ®éng cña tµu. 2.2. Ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn 2.2.1 Kh¸i niÖm ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn Thuª tµu chuyÕn lµ ng­êi chñ tµu cho ng­êi thuª tµu thuª mét phÇn hay toµn bé chiÕc tµu ®Ó chuyªn chë hµng ho¸ tõ c¶ng nµy ®Õn c¶ng kh¸c. Trong ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn, mèi quan hÖ gi÷a ng­êi thuª tµu vµ chñ tµu ®­îc ®iÒu chØnh b»ng mét v¨n b¶n gäi lµ hîp ®ång thuª tµu chuyÕn do hai bªn ký kÕt. 2.2.2 Tr×nh tù c¸c b­íc thuª tµu chuyÕn *B­íc 1: Ng­êi thuª tµu th«ng qua ng­êi m«i giíi yªu cÇu thuª tµu ®Ó vËn chuyÓn hµng ho¸.ë b­íc nµy, ng­êi thuª tµu ph¶i cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ hµng ho¸ nh­: tªn hµng, sè l­îng, bao b× ®ãng gãi...®Ó ng­êi m«i giíi cã c¬ së t×m tµu. *B­íc 2: Ng­êi m«i giíi chµo hái tµu. Trªn cë së nh÷ng th«ng tin mµ ng­êi thuª tµu cung cÊp, ng­êi m«i giíi sÏ t×m tµu, thuª tµu cho phï hùop víi nhu cÇu chuyÓn chë hµng ho¸. *B­íc 3: Ng­êi m«i giíi ®µm ph¸n víi chñ tµu vÒ c¸c ®iÒu kiÖn chuyªn chë nh­ ®iÒu kiÖn xÕp dì, c­íc phÝ, chi phÝ xÕp dì... *B­íc 4: Ng­êi m«i giíi th«ng b¸o kÕt qu¶ cho ng­êi thuª tµu. *B­íc 5: Ng­êi thuª tµu ký kÕt víi chñ tµu. *B­íc 6: Thùc hiÖn hîp ®ång. Trong hîp ®ång thuª tµu chuyÕn cÇn ghi râ tªn, ®Þa chØ cña c¸c bªn. III. Giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn T¹i c¶ng Sµi Gßn 1. T×nh h×nh giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng Sµi Gßn KÓ tõ khi x©y dùng ®Õn nay, c¶ng Sµi Gßn lu«n ®øng vÞ trÝ lµ mét trong nh÷ng c¶ng hµng ®Çu ViÖt Nam vÒ s¶n l­îng vµ n¨ng suÊt xÕp dì. NhiÖm vô chñ yÕu cña c¶ng Sµi Gßn lµ ®­a ®ãn vµo c¶ng an toµn, bèc xÕp gi¶i phãng tµu nhanh, giao nhËn vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ tèt, kh«ng ®Ó mÊt m¸t vµ h­ háng hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh bèc xÕp vµ l­u kho b·i ë c¶ng. N¨m 2004 c«ng ty ®· thùc hiÖn ®­îc c¸c chØ tiªu: ChØ tiªu KÕ ho¹ch giao Thùc hiÖn Tû lÖ % Thùc hiÖn n¨m 2003 Tû lÖ so s¸nh TÊn 4.900.000 4.948.326 100,98 5.402.748 91,58% (-8%) Trong ®ã bao gåm: 2003 2004 Tû lÖ % - Hµng xuÊt ngo¹i 958.833 962.308 100, 36 - Hµng nhËp ngo¹i 2.484.933 2.063.486 83, 03 - Hµng xuÊt néi 767.282 952.128 124, 09 - Hµng nhËp néi 1.191.700 1.070.104 89, 79 Sè l­îng tµu xÕp dì trong n¨m 2004: 2004 2003 Tû lÖ % - Hµng xuÊt ngo¹i 209 221 105, 71 - Hµng nhËp ngo¹i 332 389 117, 17 - Hµng xuÊt néi 575 559 97, 22 - Hµng nhËp néi 589 590 100, 17 2.Kh¸i qu¸t chung vÒ giao nhËn vµ ng­êi giao nhËn Theo luËt Th­¬ng m¹i ViÖt Nam, giao nhËn hµng ho¸ lµ hµnh vi th­¬ng m¹i, cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh vËn t¶i nh»m thùc hiÖn viÖc di chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i göi hµng ®Õn n¬i nhËn hµng. Theo ®ã ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ tõ ng­êi göi, tæ chøc vËn chuyÓn, l­u kho, l­u b·i, lµm c¸c thñ tôc giÊy tê vµ c¸c dÞch vô kh¸c cã liªn quan ®Ó giao hµng cho ng­êi nhËn theo sù uû th¸c cña chñ hµng, cña ng­êi vËn t¶i hoÆc cña ng­êi giao nhËn kh¸c. 3. Giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng Sµi Gßn 3.1. C¬ së ph¸p lý – Nguyªn t¾c giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng *ViÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK ph¶i dùa trªn c¬ së ph¸p lý nh­ c¸c quy ph¹m ph¸p luËt quèc tÕ, ViÖt Nam: - C¸c c«ng ­íc vÒ vËn ®¬n, vËn t¶i, c«ng ­íc quèc tÕ vÒ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸. - C¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ n­íc ViÖt Nam vÒ giao nhËn vËn t¶i, c¸c lo¹i hîp ®ång vµ L/C míi ®¶m b¶o quyÒn lîi c¶u chñ hµng XNK. * C¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh ®· quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¸c c¶ng biÓn ViÖt Nam: - ViÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng biÓn lµ do c¶ng tiÕn hµnh trªn c¬ së hîp ®ång gi÷a chñ hµng vµ ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c víi c¶ng. - §èi víi nh÷ng hµng ho¸ kh«ng qua c¶ng th× cã thÓ do chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c giao nhËn trùc tiÕp víi ng­êi vËn t¶i. Trong tr­êng hîp ®ã, ng­êi chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c ph¶i kÕt to¸n trùc tiÕp víi ng­êi vËn t¶i vµ chØ tho¶ thuËn víi c¶ng vÒ ®Þa ®iÓm xÕp dì, thanh to¸n c¸c chi phÝ cã liªn quan. - ViÖc xÕp dì hµng ho¸ trong ph¹m vi c¶ng lµ do c¶ng tæ chøc thùc hiÖn. Tr­êng hîp chñ hµng muèn ®­a ph­¬ng tiÖn vµo xÕp dì th× ph¶i tho¶ thuËn víi c¶ng vµ tr¶ c¸c chi phÝ cã liªn quan tíi lÖ phÝ, chi phÝ liªn quan cho c¶ng. - Khi ®­îc uû th¸c giao nhËn hµng ho¸ XNK víi tµu, c¶ng nhËn tµu b»ng ph­¬ng thøc nµo th× ph¶i giao hµng b»ng ph­¬ng thøc ®ã. - C¶ng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸ khi hµng ra khái c¶ng, bÕn b·i. - Khi nhËn hµng t¹i c¶ng thÝ chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c ph¶i xuÊt tr×nh nh÷ng chøng tõ hîp lÖ x¸c nhËn quyÒn ®­îc nhËn hµng vµ ph¶i nhËn liªn tôc trong th­ßi gian nhÊt ®Þnh nh÷ng hµng ho¸ ghi trªn chøng tõ. - ViÖc giao nhËn cã thÓ tiÕn hµnh theo uû th¸c hoÆc chñ hµng trùc tiÕp lµm 3.2. NhiÖm vô cña c¸c c¬ quan tham gia giao nhËn hµng ho¸ XNK 3.2.1. NhiÖm vô cña c¶ng * Ký kÕt hîp ®ång xÕp dì, giao nhËn, b¶o qu¶n, l­u kho hµng ho¸ víi chñ hµng. * Giao hµng xuÊt khÈu vµ nhËn hµng nhËp khÈu tõ tµu nÕu ®­îc uû th¸c. * KÕt to¸n víi tµu vÒ viÖc giao nhËn hµng ho¸ vµ thiÕt lËp c¸c chøng tõ kh¸c ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c chñ hµng. * TiÕn hµnh xÕp dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, l­u kho trong khu vùc c¶ng. * ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng tæn thÊt vÒ hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh giao nhËn vËn chuyÓn xÕp dì. 3.2.2. NhiÖm vô cña c¸c chñ hµng XNK * Ký kÕt hîp ®ång uû th¸c giao nhËn víi c¶ng trong tr­êng hîp hµng qua c¶ng. *TiÕn hµnh giao nhËn hµng ho¸ trong tr­êng hîp hµng kh«ng qua c¶ng hoÆc tiÕn hµnh giao nhËn hµng ho¸ XNK trong tr­êng hîp hµng qua c¶ng. * Ký kÕt hîp ®ång xÕp dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, l­u kho hµng ho¸ víi c¶ng. * Cung cÊp cho c¶ng nh÷ng th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ tµu, c¸c chøng tõ cÇn thiÕt cho giao nhËn hµng ho¸. * Theo dâi qua tr×nh giao nhËn ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh. * Thanh to¸n c¸c chi phÝ cho c¶ng. 3.2.3. NhiÖm vô cña h¶i quan * TiÕn hµnh thñ tôc h¶i quan, thùc hiÖn kiÓm tra, gi¸m s¸t, kiÓm so¸t h¶i quan ®èi víi tµu biÓn vµ hµng ho¸ XNK. * §¶m b¶o viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ XNK, vÒ thuÕ xuÊt - nhËp. * TiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, ®iÒu tra vµ xö lý bu«n lËu, gian lËn th­¬ng m¹i hoÆc vËn chuyÓn tr¸i phÐp hµng ho¸, ngo¹i hèi qua c¶ng biÓn. 3.3. C¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn giao nhËn hµng ho¸ XNK b»ng ®­êng biÓn 3.3.1. C¸c chøng tõ ®èi víi hµng XK Khi giao nhËn hµng ho¸ XNK, ng­êi giao nhËn ®­îc uû th¸c cña ng­êi göi hµng lo liÖu hµng ho¸ tõ khi th«ng quan cho ®Õn khi hµng ®­îc xÕp lªn tµu, C¸c chøng tõ sö dông trong qu¸ tr×nh nµy cô thÓ lµ: Chøng tõ h¶i quan, chøng tõ c¶ng vµ tµu, c¸c chøng tõ kh¸c. a. Chøng tõ h¶i quan: - Tê khai h¶i quan - Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng - GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh vµ giÊy chøng nhËn ®¨ng ký m· sè doanh nghiÖp - B¶n kª chi tiÕt hµng ho¸ b. Chøng tõ víi c¶ng vµ tµu - ChØ thÞ xÕp - Biªn lai thuyÒn phã - VËn ®¬n ®­êng biÓn - B¶n l­îc khai hµng ho¸ - PhiÕu kiÓm ®Õm - S¬ ®å xÕp hµng c. Chøng tõ kh¸c - GiÊy chøng nhËn xuÊt xø - Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i - PhiÕu ®ãng gãi - GiÊy chøng nhËn sè l­îng, träng l­îng - Chøng tõ b¶o hiÓm 3.3.2. Chøng tõ trong giao nhËn hµng NK Khi nhËn hµng NK, Ng­êi giao nhËn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra ph¸t hiÖn thiÕu hôt, mÊt m¸t, tæn thÊt ®Ó kÞp thêi gióp ®ì ng­êi nhËp khÈu khiÕu n¹i ®ßi båi th­êng. Mét sè chøng tõ cã thÓ lµm c¬ së ph¸p lý ban ®Çu ®Ó khiÕu n¹i ®ßi båi th­êng, ®ã lµ: - Biªn b¶n kÕt to¸n nhËn hµng víi tµu - Biªn b¶n kª khai hµng thõa thiÕu - Biªn b¶n hµng h­ háng ®æ vì - Biªn b¶n gi¸m ®Þnh phÈm chÊt - Biªn b¶n gi¸m ®Þnh sè l­îng, träng l­îng - Biªn b¶n gi¸m ®Þnh c«ng ty b¶o hiÓm - Th­ khiÕu n¹i - Th­ dù kh¸ng 3.4. Tr×nh tù giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng Sµi Gßn 3.4.1.Ðối với hàng xuất khẩu a.Ðối với hàng hoá không phải lưu kho bãi tại cảng §©y lµ hµng XK do chñ hµng ngo¹i th­¬ng vËn chuyÓn tõ c¸c n¬i trong n­íc ®Ó xuÊt khÈu, cã thÓ ®Ó t¹i kho riªng cña m×nh kh«ng cÇn ph¶i qua kho cña c¶ng. Tõ kho riªng, c¸c chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c cã thÓ giao trùc tiÕp cho tµu. c¸c b­íc giao nhËn còng diÔn ra nh­ ®èi víi hµng qua c¶ng. Khi hµng ®Õn c¶ng, chñ tµu ph¶i tiÕn hµnh lµm thñ tôc nhËp khÈu, giao hµng cho tµu: - Chñ hµng ngo¹i th­¬ng ph¶i ®¨ng ký víi c¶ng, cÇu tµu xÕp dì. - Lµm c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn XK - Tæ chøc vËn chuyÓn, xÕp hµng lªn tµu. - Liªn hÖ víi thuyÒn tr­ëng ®Ó lÊy s¬ ®å xÕp hµng. - TiÕn hµnh xÕp hµng lªn tµu, nh©n viªn giao nhËn ph¶i theo dâi qu¸ tr×nh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x¶y ra. - LËp biªn lai ghi sè l­îng, t×nh tr¹ng xÕp hµng lªn tµu. - Ng­êi chuyªn chë cÊp vËn ®¬n do chñ hµng lËp vµ ®­a thuyÒn tr­ëng ký vµ ®ãng dÊu. - LËp bé chøng tõ thanh to¸n tiÒn hµng ®­îc hîp ®ång hoÆc L/C qui ®Þnh. - Th«ng b¸o cho ng­êi mua biÕt viÖc giao hµng vµ viÖc mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸(nÕu cÇn thiÕt). - TÝnh to¸n th­ëng ph¹t hµng xÕp dì nhanh chËm(nÕu cã). b. §èi víi hµng ph¶i l­u kho b·i cña c¶ng §èi víi lo¹i hµng nµy, viÖc giao hµng gåm hai b­íc lín: chñ hµng ngo¹i th­¬ng giao hµng XK cho c¶ng, sau ®ã c¶ng tiÕn hµnh giao cho tµu. * Giao hµng XK cho c¶ng bao gåm c¸c viÖc: - Chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c ký kÕt hîp ®ång b¶o qu¶n l­u kho hµng ho¸ víi c¶ng. - Tr­íc khi giao hµng, ph¶i ®­a ra c¸c giÊy tê liªn quan tíi viÖc giao hµng. - Giao hµng vµo kho, b·i c¶ng. * C¶ng giao hµng cho tµu - Tr­íc khi giao hµng cho tµu, chñ hµng ph¶i: lµm thñ tôc liªn quan ®Õn XK, b¸o cho c¶ng giê dù kiÕn tµu ®Õn, giao cho c¶ng s¬ ®å xÕp hµng. - Tæ chøc xÕp vµ giao hµng cho tµu. - LËp bé chøng tõ thanh to¸n c¨n cø vµo hîp ®ång mua b¸n vµ L/C. - Th«ng b¸o cho ng­êi mua vÒ viÖc giao hµng ho¸ vµ viÖc mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸ (nÕu cÇn) - Thanh to¸n c¸c chi phÝ cÇn thiÕt cho c¶ng nh­: chi phÝ bèc dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, l­u kho. - Thanh to¸n th­ëng ph¹t xÕp dì(nÕu cã) 3.4.2. §èi víi hµng NK a. §èi víi hµng kh«ng ph¶i l­u kho, b·i t¹i c¶ng Trong tr­êng hîp nµy, chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c ®øng ra trùc tiÕp giao nhËn víi tµu. Chñ hµng cÇn tiÕn hµnh: - Giao mét sè chøng tõ cho c¶ng: b¶n l­îc khai hµng ho¸, s¬ ®å xÕp hµng - Chñ hµng xuÊt tr×nh vËn ®¬n gèc cho ®¹i diÖn cña h·ng tµu. - Trùc tiÕp nhËn hµng tõ tµu vµ lËp c¸c chøng tõ cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh giao nhËn hµng: giÊy chøng nhËn hµng thiÕu, biªn b¶n gi¸m ®Þnh, th­ dù khµng ®èi víi tæn thÊt kh«ng râ rÖt... - Khi dì hµng ra khái tµu, chñ hµng cã thÓ ®­a hµng vÒ kho riªng vµ mêi h¶i quan ®Õn kiÓm ho¸. - Lµm thñ tôc h¶i quan. - Chuyªn chë hµng vÒ kho hoÆc ph©n phèi hµng ho¸. b. §èi víi hµng ph¶i l­u kho, l­u b·i t¹i c¶ng * C¶ng nhËn hµng tõ tµu: - C¶ng nhËn dì hµng vµ nhËn hµng tõ tµu - LËp c¸c giÊy tê cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh giao nhËn. - §­a hµng vÒ kho b·i c¶ng. * C¶ng giao hµng cho c¸c chñ hµng - Khi nhËn th«ng b¸o hµng ®Õn, chñ hµng ph¶i mang vËn ®¬n gèc, giÊy giíi thiÖu cña c¬ quan ®Õn h·ng tµu ®Ó nhËn lÖnh giao hµng. - Chñ hµng ®ãng phÝ l­u kho, phÝ xÕp dì vµ lÊy biªn lai. - Lµm c¸c thñ tôc h¶i quan. - Sau khi h¶i quan x¸c nhËn “hoµn thµnh thñ tôc h¶i quan” chñ hµng cã thÓ mang ra khái c¶ng hoÆc vÒ kho riªng.  KÕt luËn Giao nhËn hµng ho¸ hµng xuÊt nhËp khÈu chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn lµ nghiÖp vô phøc t¹p trong bu«n b¸n quèc tÕ. Hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc khi ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i ®­îc thùc hiÖn. Hîp ®«ng xuÊt nhËp khÈu lµ hîp ®ång thay ®æi quyÒn së h÷u di chuyÓn nh­ thÕ nµo ph¶i cÇn ®Õn giao nhËn vµ vËn t¶i. Giao nhËn vµ vËn t¶i ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong bu«n b¸n quèc tÕ. HiÖn nay c¶ng Sµi Gßn ®ang më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ víi c¸c c¶ng kh¸c vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, gi÷u vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Qua nh÷ng vÊn ®Ò ®­îc ®Ò cËp ë trªn, chóng ta thÊy r»ng víi chÝnh s¸ch më cöa cña Nhµ n­íc ta hiÖn nay, thu hót ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn ®ång thêi më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c n­íc, c¶ng Sµi Gßn ®· ®­îc t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n, ®ãng vai trß tÝch cùc h¬n trong hÖ thèng c¸c c¶ng cña khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Môc lôc Më ®Çu .....................................................................................................1 Néi dung .................................................................................................2 I. Kh¸i qu¸t chung vÒ vËn t¶i ®­êng biÓn ....................................................2 1.§Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña vËn t¶i ®­êng biÓn..........................2 2.T¸c dông cña vËn t¶i ®­êng biÓn ®èi víi bu«n b¸n quèc tÕ ...........2 3. C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña vËn t¶i ®­êng biÓn .............................3 II. C¸c ph­¬ng thøc thuª tµu chuyªn chë hµng ho¸ trong vËn t¶i quèc tÕ ...3 Ph­¬ng thøc thuª tµu chî .............................................................3 Ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn........................................................4 III.Giao nhËn hµng ho¸ XNK chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn t¹i c¶ng Sµi Gßn5 1.T×nh h×nh giao nhËn hµng ho¸ XNk t¹i c¶ng Sµi Gßn.....................5 2. Kh¸i qu¸t chung vÒ giao nhËn vµ ng­êi giao nhËn..........................6 3. Giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i c¶ng Sµi Gßn....................................6 KÕt luËn ..................................................................................................12 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Kinh tÕ ViÖt Nam 2002 - ViÖn nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ TW Nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ Ên t­îng n¨m 2003 (VietNam Net) Gi¸o tr×nh kinh tÕ vËn t¶i biÓn Gi¸o tr×nh qu¶n lý vµ ngiÖp vô kinh doanh trong th­¬ng m¹i quèc tÕ(PGS.TS- TrÇn §¨ng Chu)