Hoàn thiện mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ Thương mại điện tử thông qua trang web www.ecomviet.vn của Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin,

tham gia thủ tục Hải quan Điện tử cho tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố và triển khai dự án World Bank về hiện đại hóa Hải quan Việt Nam, đến năm 2010 đạt trình độ quản lý hải quan hiện đại bằng các nước trong khu vực. (Theo www.vntrades.com, viết ngày 14/09/2007) Đề án đưa dịch vụ công lên mạng: Cơ quan hành chính nhà nước sẽ chuyển dần sang môi trường làm việc điện tử, thay cho “hành chính giấy tờ” lâu nay. Đây là nội dung chính trong kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2009-2010 (Quyết định số 48/2009/QĐ TTg), vừa được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phê duyệt. Kế hoạch này nhằm hướng đến xây dựng môi trường làm việc điện tử giữa các cơ quan nhà nước trên phạm vi toàn quốc, tạo thối quan làm việc của cán bộ, công chức trên môi trường mạn và hệ thống thông tin trợ giúp, thay thế văn bản giấy. Theo kế hoạch này, phấn đấu đến năm 2015, Nhà nước sẽ cung cấp hầu hết các dịch vụ công cơ bản ở dạng trực tuyến, cho phép người dân và doanh nghiệp có thể trao đổi thông tin, gửi, nhận hồ sơ, thanh toán phí dịch vụ, nhận kết quả dịch vụ qua mạng. Trong vấn đề nâng cao năng lực quản lý, điều hành của các cơ quan nhà nước, mục tiêu đến hết năm 2010, bảo đảm trung bình là 60% các thông tin chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo cấp Bộ, cấp tỉnh được đưa lên cổng thông tin điện tử hoặc trang thông tin điện tử. Đồng thời sẽ nâng tỷ lệ trung bình cán bộ, công chức tại các Bộ, UBND thành phố trực thuộc Trung ương sử dụng thư điện tử cho công việc lên 80%; UBND cấp tỉnh là 60%, trong đó các tỉnh miền núi là 30%; và giảm thiểu việc sử dụng giấy tờ, nhằm khuyến khích cán bộ, công chức khai thác thông tin trên mạng phục vụ công tác. Việc ứng dụng công nghệ thông tin để phục vụ người dân và doanh nghiệp, đến năm 2010 bảo đảm 100% các cơ quan cấp bộ, các UBND cấp tỉnh có cổng thông tin điện tử và 80% các trang này cung cấp dịch vụ công trực tuyến, cho phép người sử dụng tải về các mẫu đơn, hồ sơ để người sử dụng có thể in ra giấy, hoặc điền vào các mẫu đơn. Trong giai đoạn 2009-2010, ưu tiên triển khai các nhóm dịch vụ công trực tuyến, gồm: cấp giấy đăng ký kinh doanh; cấp giấy phép đầu tư; giấy phép thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện; giấy phép xây dựng; chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất; giấy đăng ký ô tô, xe máy; đăng ký tạm vắng, tạm trú; giải quyết khiếu nại, tố cáo; giấy đăng ký hành nghề y dược và cấp giấy phép hoặc dịch vụ đặc thù. Ngoài ra, kế hoạch cũng thực hiện lộ trình từng bước xây dựng mạng truyền số liệu chuyên dùng của cơ quan Đảng, Nhà nước; xây dựng và nâng cấp các mạng LAN và mạng diện rộng của các cơ quan nhà nước. Từ đó phân tích, đánh giá cho việc lựa chọn mô hình ứng dụng công nghệ thông tin điển hình cấp huyện để phổ biến rộng rãi. (Theo www.vntrades.com, viết ngày 04/04/2009) * Thực trạng tại doanh nghiệp: Hiện nay, Trung tâm phát triển TMĐT đang tiến hành một số hoạt động kinh doanh chính như sau: Sàn giao dịch thương mại điện tử B2B (ECVN) Đào tạo thương mại điện tử Hệ thống quản lý và cấp chứng nhận xuất xứ điện tử (EcoSys) Tiếp thị điện tử (E-marketing ) Chữ ký số và chứng thực chữ ký số Với những hoạt động kinh doanh phong phú, đa dạng như trên, Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử đã đạt được những kết quả nhất định và cung ứng nhiều dịch vụ nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp một cách hiệu quả. Ảnh hưởng của các nhân tố môi trường bên ngoài đến việc hoàn thiện mô hình hỗ trợ TMĐT tại Trung tâm: * Cơ sở hạ tầng công nghệ cho TMĐT tại Việt Nam: Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam đều đã quan tâm và triển khai ứng dụng TMĐT ở những mức độ khác nhau, đầu tư cho TMĐT đã được chú trọng và mang lại hiệu quả rõ ràng cho doanh nghiệp. Đây chính là một điểm sáng lớn nhất đối với sự phát triển của TMĐT Việt Nam. Tuy nhiên, đồng thời với việc các doanh nghiệp ngày một quan tâm và triển khai rộng rãi TMĐT thì cũng đặt ra một yêu cầu, thách thức đối với các nhà quản lý đó là phải tạo được những điều kiện thuận lợi, tạo được một sân chơi lành mạnh cho các doanh nghiệp tham gia. Để TMĐT ngày càng phát triển và được ứng dụng rộng rãi hơn thì những mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT cần phải được quan tâm hơn nữa. Hạ tầng công nghệ tại Việt Nam đang ngày càng được đầu tư nhiều hơn và phát triển rất nhanh chóng nhưng vẫn còn tồn tại nhiều bất cập như: tốc độ đường truyền còn chậm, chưa ổn định, công nghệ phát triển phần cứng và phần mềm cho ứng dụng TMĐT còn yếu kém, chi phí tương đối cao… điều này ảnh hưởng rất lớn tới việc triển khai ứng dụng TMĐT của các doanh nghiệp vì vậy rất cần có những mô hình như EcomViet để giúp doanh nghiệp tiếp cận với TMĐT và phát triển hoạt động của mình. * Hệ thống cơ sở pháp lý: Môi trường pháp lí cho thương mại điện tử đã tương đối hoàn thiện nhờ một loạt các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn Luật Giao dịch điện tử và Luật Công nghệ thông tin được ban hành trong năm 2007. Ngay trong quý I năm 2007, Chính phủ đã ban hành liên tiếp ba nghị định quan trọng, đó là Nghị định số 26/2007/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện tử về Chữ kí số và Dịch vụ chứng thực chữ kí số, Nghị định số 27/2007/NĐ-CP về Giao dịch điện tử trong hoạt động tài chính, Nghị định số 35/2007/NĐ-CP về Giao dịch điện tử trong hoạt động ngân hàng. Đầu quý II Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định số 63/2007/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực công nghệ thông tin và Nghị định số 64/2007/NĐ-CP về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước. Ngày 16/01/2008 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 06/2008/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại Hoạt động thương mại điện tử diễn ra trong một không gian kinh tế khác biệt so với các phương thức kinh doanh truyền thống. Những hành vi gian lận thương mại và cạnh tranh không lành mạnh về thương mại điện tử cũng được thực hiện theo nhiều phương thức mới mẻ và tinh vi, do đó khó áp dụng các chế tài truyền thống khi xử lí. Doanh nghiệp và người dân tham gia thương mại điện tử sẽ phải đối mặt với một số rủi ro đặc thù của môi trường mạng khi thiếu những kiến thức về các ứng dụng công nghệ cao. Do vậy, việc quy định và triển khai các biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa những rủi ro này là một khía cạnh quan trọng của hoạt động tổ chức, thực thi pháp luật, nhằm đảm bảo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho thương mại điện tử phát triển bền vững tại Việt Nam. Cho đến thời gian gần đây, khái niệm bảo vệ thông tin cá nhân và quyền riêng tư về thông tin cá nhân trên môi trường điện tử vẫn còn là một vấn đề mới mẻ tại Việt Nam. Hệ thống pháp luật hiện nay vẫn còn thiếu những quy định, chế tài cụ thể về bảo vệ thông tin cá nhân trên môi trường mạng. Việt Nam vẫn chưa có một văn bản quy phạm pháp luật nào điều chỉnh các hành vi liên quan đến bảo vệ dữ liệu cá nhân một cách hệ thống. Tuy nhiên, cùng với tiến trình hội nhập và sự phát triển mạnh mẽ của ứng dụng công nghệ thông tin và thương mại điện tử trong tất cả các lĩnh vực hoạt động của xã hội, các cơ quan quản lý nhà nước đã ngày càng nhận thức rõ và quan tâm hơn đến vấn đề quan trọng này. Điều này được thể hiện trong các chỉ thị của Đảng và Nhà nước, các văn bản pháp luật được ban hành trong thời gian gần đây. *Hệ thống thanh toán trực tuyến: Ngày 8 tháng 11 năm 2008, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chính thức đưa vào vận hành Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng giai đoạn II. Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang đẩy mạnh công tác kết nạp thành viên mới, mở rộng phạm vi hoạt động của Hệ thống. Dự kiến trong Quý 2 năm 2009, Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng giai đoạn II sẽ được phủ sóng toàn quốc. Khi hoàn thiện, Hệ thống có khả năng xử l,2 triệu giao dịch thanh toán/ngày, góp phần quan trọng trong việc mở rộng, nâng cao chất lượng hoạt động thanh toán, chu chuyển vốn của nền kinh tế. Dịch vụ thanh toán thẻ cũng có một năm phát triển tích cực. Đến hết năm 2008, các tổ chức ngân hàng đã phát hành khoảng 13,4 triệu thẻ thanh toán, tăng 46% so với năm 2007. Toàn hệ thống ngân hàng đã lắp đặt và đưa vào sử dụng 7.051 máy ATM, tăng trên 46% so với năm 2007, số lượng máy POS đạt trên 24.000 chiếc. Hệ thống thanh toán của hai liên minh thẻ lớn nhất cả nước là Banknetvn và Smartlink với trên 90% thị trường thẻ toàn quốc đã được kết nối liên thông. Việc xây dựng hệ thống thanh toán trực tuyến là rất quan trọng đối với sự phát triển của thương mại điện tử. Thanh toán trực tuyến đem lại sự tiện lợi cho khách hàng cũng như doanh nghiệp trong các giao dịch điện tử vì vậy việc có một hệ thống thanh toán hoàn thiện và đáng tin cậy tại Việt Nam là một nhu cầu hết sức tất yếu. * Mức độ chấp nhận và lòng tin của khách hàng: Việc chấp nhận và lòng tin của khách hàng với marketing trực tuyến một mặt do doanh nghiệp phải có chiến lược và chính sách nhưng điều quan trọng là có sự đảm bảo của Nhà nước bằng việc phát triển hạ tầng kỹ thuật, hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách và đào tạo nguồn nhân lực công nghệ thông tin. Đặc điểm của hàng điện tử là có hàm lượng công nghệ cao và đắt tiền, nên khách hàng thường có tâm lí muốn trực tiếp đến các cửa hàng để mua hàng hơn là mua qua mạng. Kết quả kinh doanh của các website bán hàng điện tử cho thấy tâm lý lo ngại và sự thiếu tin tưởng của người tiêu dùng đối với hình thức bán hàng qua mạng đã được giảm bớt, thay vào đó là sự quan tâm và sẵn sàng hơn khi tham gia mua hàng trực tuyến. Hoạt động bán hàng điện tử qua mạng trong năm 2008 đã có những bước phát triển nhất định. Kết quả đó có được là do hai nguyên nhân chính là người tiêu dùng đã tin tưởng hơn vào việc bán hàng điện tử trực tuyến và các doanh nghiệp đã chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của website bằng những chính sách cụ thể để thu hút người tiêu dùng tham gia mua hàng trực tuyến. Ảnh hưởng của các nhân tố môi trường bên trong đến việc hoàn thiện mô hình: * Nguồn nhân lực: Theo quan điểm của EcomViet, con người là nhân tố quyết định sự thành công của công ty. Do vậy, EcomViet luôn quan tâm đến việc đầu tư cho nhân lực và đào tạo. Với môi trường làm việc năng động nên EcomViet đã thu hút được đội ngũ nhân lực trẻ và có trình độ chuyên môn. Bên cạnh công tác tuyển chọn nhân viên, EcomViet còn rất chú trọng vào công tác đào tào nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ nhân viên. Hàng năm EcomViet có tổ chức những khóa đào tạo ngắn hạn để giúp cán bộ nhân viên nâng cao nghiệp vụ và kỹ năng làm việc. NĂNG LỰC NHÂN SỰ CÁN BỘ, NHÂN VIÊN SỐ LƯỢNG Tổng số CBNV 22 I Phân loại theo trình độ 1 Trình độ trên đại học 4 2 Trình độ đại học 18 II Phân loại theo ngành nghề 1 Kỹ sư công nghệ thông tin 6 2 Cử nhân kinh tế 8 3 Cử nhân ngoại ngữ 3 4 Cử nhân marketing 3 5 Cử nhân TCKT 2 6 Cao đẳng 1 Nhận xét: Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử có một nguồn nhân lực khá dồi dào và có trình độ cao, điều này cũng được chứng tỏ phần nào thông qua những kết quả hoạt động mà Trung tâm đã đạt được. Tuy nhiên, trong số cán bộ của Trung tâm thì chưa có một cán bộ nào được đào tạo chuyên sâu về chuyên ngành Thương mại điện tử, đây là một thiếu sót rất lớn và cần được bổ sung vì điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc phát triển hơn nữa mô hình. * Hệ thống công nghệ thông tin: Mỗi nhân viên có một máy tính cá nhân, trong toàn Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin có khoảng 80 máy tính. Các phần mềm được sử dụng chủ yếu: Phần mềm kế toán Misa Phần mềm quản lí khách hàng … Nhận xét: Hệ thống cơ sở hạ tầng của Trung tâm được đầu tư rất lớn và được trang bị rất đầy đủ, tạo điều kiện tốt cho việc hoàn thiện mô hình. Tuy nhiên, cần đầu tư và nâng cấp thường xuyên để đáp ứng được yêu cầu phát triển mô hình. Kết quả phân tích và xử lý dữ liệu: Kết quả từ việc phân tích phiếu điều tra trắc nghiệm: * Mức độ uy tín của EcomViet: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Rat uy tin 11 55.0 55.0 55.0 Uy tin 6 30.0 30.0 85.0 Binh thuong 3 15.0 15.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Theo kết quả phân tích về mức độ uy tín của website EcomViet, ta nhận thấy: 55% cho rằng đây là một trang web rất uy tín 30% cho rằng đây là một trang web uy tín 15% cho rằng mức độ uy tín của trang web này chỉ là bình thường Không có ai cho rằng trang web này không uy tín Kết quả trên cho thấy: hầu hết mọi người đều cho rằng EcomViet là một trang web uy tín trong việc cung ứng các dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn còn 15% cho rằng mức độ uy tín của trang web này chỉ là bình thường, vì vậy, rất cần có những giải pháp để phát triển trang web để cho nó trở thành một trang web thực sự uy tín. * Tần xuất cập nhật thông tin của EcomViet: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Hang gio 1 5.0 5.0 5.0 Hang ngay 17 85.0 85.0 90.0 Hang tuan 2 10.0 10.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Kết quả điều tra về tần xuất cập nhật thông tin của trang web là như sau: 5% cho rằng trang web được cập nhật hàng giờ 85% cho rằng trang web được cập nhật hàng ngày 10% cho rằng trang web được cập nhật hàng tuần Không có ai cho rằng trang web chỉ thỉnh thoảng mới được cập nhật Như vậy, trang EcomViet thường xuyên được cập nhật những thông tin mới, hỗ trợ cho các doanh nghiệp khi tìm kiếm những thông tin đáng tin cậy trong lĩnh vực Thương mại điện tử, nhưng vẫn có 10% cho rằng trang web chưa thực sự được cập nhật hàng ngày, hàng giờ mà chỉ là hàng tuần, như vậy là công tác cập nhật thông tin của website vẫn còn đôi khi chưa thực sự được quan tâm. * Phương thức các doanh nghiệp biết đến trang web: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Email 2 10.0 10.0 10.0 Website 7 35.0 35.0 45.0 Dien thoai 3 15.0 15.0 60.0 Fax 3 15.0 15.0 75.0 Giao tiep truc tiep 3 15.0 15.0 90.0 Phuong thuc khac 2 10.0 10.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Phương thức mà các doanh nghiệp biết đến EcomViet được thể hiện như sau: 10% cho rằng các doanh nghiệp biết đến EcomViet thông qua Email 35% cho rằng các doanh nghiệp biết đến EcomViet thông qua website 15% cho rằng các doanh nghiệp biết đến EcomViet thông qua điện thoại 15% cho rằng các doanh nghiệp biết đến EcomViet thông qua Fax 15% cho rằng các doanh nghiệp biết đến EcomViet thông qua Giao tiếp trực tiếp 10% cho rằng các doanh nghiệp biết đến EcomViet thông qua những phương thức khác 35% cho rằng EcomViet được các doanh nghiệp biết đến thông qua website, như vậy có thể thấy website đã được quảng bá khá hiệu quả, bằng nhiều phương thức khác nhau và bước đầu đã đạt những hiệu quả nhất định. * Hoạt động xúc tiến điện tử thường được sử dụng để quảng bá cho EcomViet: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Quang cao truc tiep 4 20.0 20.0 20.0 Marketing dien tu 4 20.0 20.0 40.0 PR dien tu 3 15.0 15.0 55.0 Tat ca phuong an tren 9 45.0 45.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Những hoạt động xúc tiến điện tử thường được dùng để quảng bá trang web: 20% cho rằng phương thức quảng bá được sử dụng là quảng cáo trực tiếp 20% cho rằng phương thức quảng bá được sử dụng là Marketing điện tử trực tiếp 15% cho rằng phương thức quảng bá được sử dụng là PR điện tử 45% cho rằng EcomViet sử dụng tất cả các phương thức trên Hầu hết mọi người đều cho rằng hoạt động xúc tiến của EcomViet được thực hiện bằng tất cả các phương thức như: quảng cáo trực tiếp, marketing điện tử trực tiếp, PR điện tử. Qua đây ta có thể thấy rằng công tác xúc tiến cho website đã được quan tâm và được thực hiện bằng nhiều cách khác nhau, mang lại kết quả như ngày hôm nay cho EcomViet là nhờ sự cố gắng, nỗ lực không ngừng của tập thể cán bộ, nhân viên trong Trung tâm. * Sự quan tâm đến công tác kiểm tra, đánh giá việc phát triển, hoàn thiện mô hình: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid dung muc 4 20.0 20.0 20.0 chua dung muc 7 35.0 35.0 55.0 khong co y kien 9 45.0 45.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Theo kết quả nghiên cứu về công tác kiểm tra, đánh giá việc hoàn thiện mô hình thì tình hình được phản ánh như sau: 20% cho rằng hoạt động này đã được quan tâm đúng mức 35% cho rằng hoạt động này chưa được quan tâm đúng mức 45% không có ý kiến Theo kết quả điều tra thì hầu hết mọi người (45%) không có ý kiến về vấn đề này và có đến 35% cho rằng công tác này chưa được quan tâm đúng mức, vậy Trung tâm cần tiến hành công tác kiểm tra, đánh giá việc phát triển mô hình này nhiều hơn nữa. * Dịch vụ EcomViet cung ứng mà chưa hoàn thiện, cần phát triển thêm: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid san giao dich TMDT 3 15.0 15.0 15.0 dao tao TMDT 2 10.0 10.0 25.0 giai phap 5 25.0 25.0 50.0 e-marketing 2 10.0 10.0 60.0 thong tin 4 20.0 20.0 80.0 dich vu 4 20.0 20.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Nghiên cứu chỉ ra rằng: 15% cho rằng dịch vụ sàn giao dịch TMĐT là chưa hoàn thiện và cần phát triển 10% cho rằng đào tạo TMĐT chưa phát triển 25% cho rằng dịch vụ về giải pháp TMĐT chưa hoàn thiện 10% cho rằng dịch vụ e-marketing chưa hoàn thiện 20% cho rằng thông tin cập nhật về TMĐT chưa hoàn thiện 20% cho rằng các dịch vụ thuận lợi hóa thương mại là chưa hoàn thiện Qua điều tra, ta có thể thấy rằng những dịch vụ cần phát triển thêm có số phần trăm gần bằng nhau, mỗi dịch vụ đều có điểm mạnh, điểm yếu riêng và cần được khắc phục dần dần, bằng nhiều phương pháp cũng như cần có nhiều nghiên cứu, cần sự quan tâm hơn nữa. * Mức độ cần thiết của việc hoàn thiện mô hình: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Rat can thiet 13 65.0 65.0 65.0 Co can thiet 6 30.0 30.0 95.0 Chua can thiet 1 5.0 5.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Mức độ cần thiết của việc hoàn thiện mô hình được đánh giá như sau: 65% cho rằng việc hoàn thiện mô hình là rất cần thiết và cần quan tâm 30% cho rằng việc hoàn thiện mô hình chỉ là cần thiết 5% cho rằng ko cần thiết phải hoàn thiện mô hình này Có tới 65% cho rằng việc hoàn thiện hơn nữa mô hình nhà cung ứng dịch vụ của Trung tâm là cần thiết và cần quan tâm. Vậy, cái ta cần chỉ còn là thời gian, sự quan tâm, nghiên cứu và những nỗ lực hết mình của toàn thể ban lãnh đạo cũng như của các cán bộ nhân viên trong Trung tâm. * Dịch vụ cần bổ sung: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid tin tuc 3 15.0 15.0 15.0 chinh sach phap luat 1 5.0 5.0 20.0 kinh nghiem ung dung TMDT 8 40.0 40.0 60.0 dich vu ho tro TMDT 7 35.0 35.0 95.0 dich vu khac 1 5.0 5.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Những dịch vụ mà EcomViet cần bổ sung là: 15% cho rằng cần bổ sung dịch vụ về tin tức TMĐT trong nước và trên thế giới 5% cho rằng cần bổ sung dịch vụ về các chính sách pháp luật TMĐT 40% cho rằng cần bổ sung dịch vụ về kiến thức, kinh nghiệm ứng dụng TMĐT 35% cho rằng cần bổ sung dịch vụ về tư vấn, cung các dịch vụ hỗ trợ về TMĐT 5% cho rằng cần bổ sung các dịch vụ khác Qua đây ta có thể thấy những dịch vụ cung cấp kiến thức kinh nghiệm ứng dụng TMĐT, cũng như các dịch vụ về tư vấn, hỗ trợ cho các doanh nghiệp là cần thiết và cần được bổ sung hơn cả. Trung tâm cần đặc biệt quan tâm, chú trọng đến những vấn đề này. * Những khó khăn mà EcomViet gặp phải khi hoàn thiện mô hình: Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Nguon luc tai chinh 7 35.0 35.0 35.0 Nguon nhan luc 4 20.0 20.0 55.0 Co so ha tang ky thuat 1 5.0 5.0 60.0 Nguon thong tin 3 15.0 15.0 75.0 Co so phap ly 2 10.0 10.0 85.0 Kho khan khac 3 15.0 15.0 100.0 Total 20 100.0 100.0 Những khó khăn mà EcomViet gặp phải khi hoàn thiện mô hình: 35% cho rằng khó khăn là do nguồn lực tài chính 20% cho rằng khó khăn là do nguồn nhân lực 5% cho răng khó khăn là do cơ sở hạ tầng kỹ thuật 15% cho rằng khó khăn là do thiếu nguồn thông tin 10% cho rằng khó khăn là do cơ sở pháp lý co TMĐT còn chưa hoàn thiện 15% cho rằng là do những khó khăn khác Khó khăn lớn nhất đối với Trung tâm hiện nay là nguồn lực tài chính, do Trung tâm phải đồng thời tiến hành nghiên cứu, phát triển nhiều loại hình dịch vụ cung ứng cho TMĐT cùng một lúc nên cần rất nhiều kinh phí, Nhà nước cần bổ sung thêm kinh phí cho hoạt động của Trung tâm được tiến hành thuận lợi hơn. Khó khăn thứ hai là nguồn nhân lực. Mặc dù đội ngũ cán bộ nhân viên của Trung tâm đều là những người có trình độ rất cao nhưng lại chưa có một ai được đào tạo chính quy về Thương mại điện tử, kể cả trong nước cũng như nước ngoài nên cũng khiến cho Trung tâm gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, cũng do triển khai nhiều dịch vụ cùng một lúc nên nguồn nhân lực cần thiết để phân bổ vào từng bộ phận là rất lớn, cần bổ sung thêm. Kết quả thu được từ bảng câu hỏi phỏng vấn: * Định hướng phát triển của trung tâm đối với mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT trong tương lai: - Trở thành nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử uy tín nhất trên thị trường - Không ngừng nỗ lực nghiên cứu và cung cấp cho thị trường những dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử mới. - Tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng - Đầu tư cho hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật để không ngừng cải thiện chất lượng dịch vụ * Mô hình này cần đáp ứng một số yêu cầu căn bản như sau: - Đội ngũ cán bộ, nhân viên: có chuyên môn về thương mại điện tử, có tinh thần làm việc hăng say và đặc biệt là có tính sáng tạo trong công việc. - Hạ tầng kỹ thuật hiện đại - Xây dựng được hệ thống nghiên cứu và phát triển thị trường nhờ đó mới có thể hỗ trợ được các doanh nghiệp ngày một tốt hơn. - Đẩy mạnh hoạt động quảng bá, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của khách hàng về tầm quan trọng của thương mại điện tử đối với hoạt động sản xuất kinh doanh trong thời buổi hiện nay. * Để triển khai mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử một cách hiệu quả Trung tâm sẽ phải đối mặt với một số trở ngại sau: - Số lượng cán bộ, nhân viên có trình độ, chuyên môn về thương mại điện tử còn ít. - Hạ tầng cơ sở viễn thông - Nhận thức của người tiêu dùng - Hệ thống pháp luật về thương mại điện tử còn chưa hoàn thiện * Dự báo của trung tâm về sự phát triển của mô hình này trong tương lai: - Ngày càng xuất hiện thêm nhiều dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử - Chất lượng của các dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử sẽ được cải thiện một cách rõ dệt. - Ngày càng nhiều doanh nghiệp cần đến sự hỗ trợ của thương mại điện tử. Kết quả thu được từ nguồn dữ liệu thứ cấp: Qua quá trình thực tập, tôi thu thập được một số nguồn dữ liệu thứ cấp từ nguồn tài liệu bên trong của Trung tâm rất hữu dụng cho quá trình nghiên cứu, phân tích như sau: Hồ sơ năng lực EcomViet Giới thiệu dịch vụ EcomViet Thông tin trên website www.ecomviet.vn Ngoài ra là các nguồn tài liệu bên ngoài khác cũng rất phong phú, đa dạng và cần thiết cho quá trình nghiên cứu, phân tích. Chương 4: Các kết luận và đề xuất Các phát hiện và kết luận qua quá trình nghiên cứu: Những kết quả đã đạt được của Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử: Trung tâm bao gồm nhiều mảng dịch vụ khác nhau, mỗi loại hình dịch vụ lại có những đặc thù riêng và qua quá trình hoạt động, mỗi dịch vụ đều đã đạt được những kết quả nhất định: * Sàn giao dịch thương mại điện tử B2B (ECVN): ECVN.com là sàn giao dịch thương mại điện tử B2B hàng đầu tại Việt Nam. Cung cấp hàng nghìn cơ hội kinh doanh, giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm bạn hàng, thông tin kinh doanh và thông tin thị trường. Hiện nay, ECVN là sàn B2B duy nhất ở Việt Nam thiết lập được mối quan hệ chặt chẽ với gần 60 thương vụ Việt Nam tại thị trường nước ngoài, các tổ chức quốc tế và các đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam. Hỗ trợ trực tuyến: Doanh nghiệp được hỗ trợ gian hàng trực tuyến (e-store) hoàn toàn miễn phí bằng 2 ngôn ngữ (tiếng Việt và tiếng Anh) trong đó doanh nghiệp có thể: giới thiệu thông tin doanh nghiệp, hình ảnh, video, người liên hệ, đăng tải thông tin chào mua, chào bán các sản phẩm hàng hóa hay dịch vụ, các công cụ quản lý, trợ giúp kinh doanh. Hàng hóa và dịch vụ được phân loại theo các bảng mã chuẩn, phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp Việt Nam, tương thích với hệ thống phân loại hàng hóa và dịch vụ quốc tê Kết nối (matching) các doanh nghiệp. Cung cấp thông tin mới nhất về các cơ hội kinh doanh, các nhu cầu tìm kiếm đối tác, giới thiệu các nhà nhập khẩu cho doanh nghiệp. Tiếp cận các tiện ích mới nhất, mạnh nhất và nhiều thông tin như: Thông tin hội chợ triển lãm, thông tin thị trường ngoài nước, hỗ trợ xuất khẩu, thông tin tuyển dụng và việc làm v.v… Sử dụng dịch vụ công trực tuyến như: cấp chứng nhận xuất xứ điện tử e-C/O, đấu thầu trực tuyến Tư vấn xây dựng và quản trị website doanh nghiệp, xây dựng sàn giao dịch TMĐT đa dạng loại hình Dịch vụ quảng cáo trực tuyến: Đặt logo, banner, giới thiệu doanh nghiệp điển hình thành công. Quảng bá thông tin doanh nghiệp qua các hệ thống các trang B2B trong nước và thế giới, qua các công cụ tìm kiếm, những trang vàng, v.v... Hỗ trợ không trực tuyến: ECVN thiết lập mối quan hệ hợp tác với rất nhiều các cơ quan Bộ, ngành, các Sở thương mại, trung tâm xúc tiến thương mại, các hiệp hội ngành hàng, các tổ chức kinh tế trong và ngoài nước. Đặc biệt, ECVN có mối liên hệ chặt chẽ với gần 60 Thương vụ Việt Nam tại các thị trường nước ngoài, với các tổ chức quốc tế, các đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam… nhằm cung cấp những thông tin, dịch vụ hữu ích nhất cho thành viên, hỗ trợ thành viên trong việc tìm kiếm bạn hàng, cung cấp thông tin kinh doanh, thông tin thị trường, thẩm định thông tin doanh nghiệp, quảng bá hình ảnh doanh nghiệp ra nước ngoài. Hỗ trợ tham gia các diễn đàn TMĐT trong nước và quốc tế, Giao lưu với các đoàn doanh nghiệp nước ngoài. Cung cấp bản tin TMĐT cập nhật thông tin phát triển TMĐT trong nước và quốc tế. Hỗ trợ thẩm định thông tin doanh nghiệp. Giới thiệu các đối tác phù hợp với doanh nghiệp. Hỗ trợ đào tạo miễn phí cho các doanh nghiệp về Thương mại điện tử. Cung cấp phòng đào tạo, phòng họp theo tiêu chuẩn quốc tế được kết nối internet không dây tốc độ cao. ECVN sẽ ứng dụng các chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử như EDIFACT và ebXML, hạ tầng PKI và các công nghệ tiên tiến khác để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu giao dịch của các doanh nghiệp Kết quả hoạt động: 18 ngành hàng hóa và 14 ngành dịch vụ tiêu biểu giới thiệu trong 3 ngôn ngữ: Anh, Việt, Trung Hoa Trên 5000 doanh nghiệp thành viên thường xuyên hoạt động Gần 10000 lượt truy cập mỗi ngày, trung bình mỗi ngày 20 doanh nghiệp đăng kí mới Thông qua ECVN, trung bình mỗi thành viên có được trên 25 đối tác mới Cứ 5 thành viên tham gia thì có 1 thành viên ký được hợp đồng. Mỗi thành viên trung bình kí được 5 hợp đồng với các đối tác khác * Đào tạo thương mại điện tử: Đào tạo thương mại điện tử là một trong những hoạt động chính của Trung tâm nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, cá nhân tìm hiểu và áp dụng thương mại điện tử. Với các chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực thương mại điện tử hiện đang làm việc tại Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin – Bộ Công Thương, Trung tâm Phát triển thương mại điện tử (EcomViet), Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (Vecom) và giảng dậy ở các trường đại học uy tín trên cả nước, Trung tâm giúp cho học viên nắm được những kiến thức về thương mại điện tử từ cơ bản đến chuyên sâu, cung cấp những chương trinh đào tạo riêng cho từng đối tượng khác nhau như: chương trình đào tạo thương mại điện tử dành riêng cho các nhà quản lý doanh nghiệp, hay chương trình đào tạo thương mại điện tử cho doanh nghiệp, cho giới trẻ. * Tư vấn giải pháp phát triển thương mại điện tử: Trung tâm có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực thương mại điện tử: có kinh nghiệm thực tế trong hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, và có hiểu biết về hệ thống pháp luật liên quan đến thương mại điện tử. Vì vậy Trung tâm có thể tư vấn cho các doanh nghiệp những giải pháp phát triển thương mại điện tử phù hợp với quy mô của từng doanh nghiệp. Hoạt động này giúp doanh nghiệp nhanh chóng ứng dụng thương mại điện tử một cách hiệu quả nhất. * Hệ thống quản lý và cấp chứng nhận xuất xứ điện tử (EcoSys): EcoSys là dịch vụ công trực tuyến đầu tiên ở Việt Nam nhằm phục vụ tốt hơn công tác quản lý nhà nước, giúp doanh nghiệp giảm chi phí, đẩy mạnh hoạt động thuận lợi hóa thương mại * Tiếp thị điện tử (E-marketing ): E-marketing là cách thức giúp doanh nghiệp tiếp cận tập khách hàng mục tiêu của mình bằng cách sử dụng các công cụ quảng cáo trên Internet. Hiện nay, Trung tâm có cung cấp nhiều gói dịch vụ khác nhau nhằm đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp một cách tốt nhất. * Chữ ký số và chứng thực chữ ký số: Dịch vụ chữ ký số và chứng thực chữ ký số là một dịch vụ mới của Trung tâm Phát triển thương mại điện tử (EcomViet). Dịch vụ này không những đem lại lợi ích cho các doanh nghiệp, tổ chức mà còn đem lại những lợi ích thiết thực đối với các cá nhân. Nhờ có dịch vụ chữ ký số và chứng thực chữ ký số mà thông tin được cung cấp trên môi trường Internet mới đảm bảo tin cậy. Các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân sẽ không phải lo lắng vì tính xác thực của thông tin được truyền qua mạng. Tồn tại, chưa giải quyết: * Những tồn tại về hệ thống công nghệ nền tảng: Do đặc điểm của thời kỳ đầu khi bắt đầu đưa CNTT vào ứng dụng trong môi trường kinh doanh, từ những hạn chế về nhận thức vai trò và khả năng của CNTT, không phải nghiệp vụ kinh doanh đưa ra trước để làm cơ sở cho việc phát triển ứng dụng mà những người làm CNTT phải tự khẳng định bằng việc "tự mình đi tìm việc" để rồi "khuyến khích hoặc vận động" người sử dụng sử dụng sản phẩm đó. Và đến một lúc nào đó, người sử dụng nhận ra rằng yêu cầu thực tế của mình khác rất nhiều so với hệ thống họ sử dụng và tất yếu kéo theo các yêu cầu bổ sung tiếp tục được đưa ra và để lại một hậu quả là các hệ thống mang tính chắp vá, không được thiết kế một cách tổng thể từ ban đầu. Ngoài ra, do đặc điểm các chính sách, chế độ ban hành không được xây dựng chuẩn hoá từ đầu nên kéo theo các ứng dụng cũng phải thay đổi cho phù hợp, thậm chí các yêu cầu đều phải được đáp ứng ngay, không có thời gian để thay đổi hoặc thiết kế lại cho phù hợp. Với những hệ thống phát triển như vậy thì không thể phát triển dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử hiện đại được. * Tồn tại về các loại hình dịch vụ cung ứng: Các dịch vụ mà EcomViet cung ứng hiện nay tỏ ra khá đa dạng và phong phú nhưng thực chất, EcomViet chỉ là một trang web tổng thể của Trung tâm phát triển Thương mại điện tử, trong đó có chứa những trang web con đại diện cho từng dịch vụ. Khi người dùng muốn tìm hiểu thông tin về một dịch vụ riêng biệt nào đó của EcomViet và click chuột vào biểu tượng của dịch vụ đó thì sẽ hiện ra trang web về dịch vụ đó, điều này đôi khi gây khó khăn cho người dùng về tính không nhất quán của các dịch vụ cung ứng. Bên cạnh đó, EcomViet cũng thường xuyên đưa ra các sản phẩm dịch vụ mới nhưng vẫn còn nhiều hạn chế nên ít được khách hàng quan tâm đón nhận. * Tồn tại về định hướng khách hàng: Một hệ thống dịch vụ hỗ trợ được thiết kế theo định hướng khách hàng đòi hỏi phải có sự thích ứng và mềm dẻo đối với những yêu cầu của khách hàng. Thêm vào đó, để có thể định hướng phục vụ khách hàng thì không chỉ có duy nhất hệ thống ứng dụng cùng với cán bộ quản lí trực tiếp mà còn đòi hỏi cả một bộ máy hỗ trợ. Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử không chú trọng đến việc định hướng theo khách hàng nên các mảng dịch vụ của EcomViet chưa thực sự được quan tâm phát triển đúng mức và hoạt động một cách hiệu quả. Nguyên nhân: * Công tác triển khai sản phẩm dịch vụ: Đứng trước những thách thức lớn về cạnh tranh, khả năng đáp ứng yêu cầu khách hàng, khả năng đáp ứng yêu cầu về quản lý, Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử cần phải xác định thực hiện hiện đại hóa các nghiệp vụ lõi của mình thông qua nhiều hình thức khác nhau như: tự phát triển, phối kết hợp với các đối tác trong và ngoài nước. Tuy nhiên, trong điều kiện hoạt động trên nền tảng của các sản phẩm phần mềm hiện có, khả năng tiếp nhận những quan điểm mới, quy trình mới khi thay đổi hệ thống ứng dụng mới trong một thời gian ngắn là khó khả thi. Chính vì vậy, cần phải lựa chọn thứ tự ưu tiên cho việc triển khai từng sản phẩm dịch vụ lõi trong các nghiệp vụ, lĩnh vực nào triển khai trước, lĩnh vực nào triển khai sau tùy thuộc vào yêu cầu chung. * Hạ tầng pháp lý Thương mại điện tử: Một trong những nguyên nhân cơ bản làm cho Trung tâm chậm trễ trong việc hiện đại hóa và tung ra các sản phẩm dịch vụ mới chính là do môi trường pháp lí vốn được xây dựng phù hợp cho thương mại truyền thống, nay chuyển sang thương mại điện tử còn tồn tại nhiều bất cập, hệ thống pháp lí ban hành chậm chạp, các nghị định bổ sung còn sơ sài, còn thiếu và còn nhiều kẽ hở, khiến cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp chưa thực sự tin tưởng vào thương mại điện tử để có thể sử dụng nó một cách hiệu quả. Dự báo triển vọng và quan điểm thực hiện vấn đề: Dự báo tình hình trong thời gian tới: Trong thời gian tới, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và xu hướng tiêu dùng mới, thương mại điện tử sẽ ngày càng phát triển và kéo theo việc xuất hiện ngày càng nhiều loại hình dịch vụ hỗ trợ cho TMĐT cũng như xuất hiện thêm nhiều nhà cung ứng dịch vụ này. Để đáp ứng yêu cầu của thị trường cũng như để theo kịp bước tiến của thời đại, các doanh nghiệp sẽ tích cực tham gia vào thị trường thương mại điện tử, chuyển từ kinh doanh truyền thống sang kinh doanh điện tử và họ sẽ cần đến các dịch vụ hỗ trợ TMĐT để có thể nhanh chóng gia nhập và hòa mình vào dòng chảy của thị trường, của một phương thức mua bán mới với những tiến bộ vượt bậc, mang lại nhiều sự thuận lợi, tiện ích cho cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng. Chất lượng của các dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử sẽ được cải thiện một cách rõ rệt, mang lại những tiện ích mới cho doanh nghiệp khi tham gia vào thị trường TMĐT. Các dịch vụ này sẽ phải đảm bảo chất lượng tối ưu cho sự bùng nổ của kỷ nguyên TMĐT. Định hướng phát triển của Trung tâm: Tong thời gian tới, Trung tâm phấn đấu trở thành nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ Thương mại điện tử uy tín nhất trên thị trường Việt Nam và vươn ra thế giới, không ngừng nỗ lực nghiên cứu và cung cấp cho thị trường những dịch vụ hỗ trợ Thương mại điện tử mới nhất. Nhằm tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, Trung tâm sẽ phát triển việc nghiên cứu, ứng dụng những công nghệ mới nhất và trở thành một trang web thân thiện với khách hàng người tiêu dùng cũng như với các doanh nghiệp, tập trung đầu tư cho hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật để không ngừng cải thiện chất lượng dịch vụ. Phạm vi vấn đề giải quyết: Trong bài khóa luận này, với vốn kiến thức ít ỏi và sự hiểu biết có hạn, tôi chỉ xin đưa ra một vài kiến nghị nhỏ đối với Chính phủ và với Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin, Bộ Công thương một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ Thương mại điện tử để EcomViet ngày càng phát triển hơn, đáp ứng tốt nhất yêu cầu cho sự phát triển của Thương mại điện tử Việt Nam. Các đề xuất, kiến nghị nhằm phát triển, hoàn thiện mô hình: Đối với Chính phủ: Khi chuyển sang thế kỷ thứ 21, nền kinh tế các nước khu vực Châu á đều quan tâm đến 3 vấn đề chính: Một là: Hợp tác khôi phục sự phát triển kinh tế với tốc độ cao và có biện pháp ngăn chặn khủng hoảng; Hai là: Sẵn sàng các điều kiện kinh tế để hội nhập xu hướng toàn cầu hóa; Và ba là: Phát triển công nghệ thông tin (IT), coi đây là bộ phận không thể tách rời của chiến lược và kế hoạch phát triển trong tương lai,đó cũng là giải pháp rút ngắn khoảng cách giữa các nước giàu và nước nghèo, là chiến lược chống lại sự nghèo đói. Chính phủ đóng vai trò đặc biệt quan trọng để nước ta đạt được các mục tiêu nói trên thông qua việc đưa ra các định hướng, xây dựng các cơ sở hạ tầng pháp lý, triển khai cơ sở hạ tầng kỹ thuật cũng như ban hành các chính sách phát triển một cách hợp lý. Việc thực hiện ba vấn đề trên có quan hệ chặt chẽ với nhau và việc triển khai nhanh chóng một giải pháp toàn diện cho việc ứng dụng TMĐT ở nước ta có tính chất cấp bách và xuyên suốt quá trình thực hiện. * Chính phủ cần tạo điều kiện thuận lợi cho khuôn khổ pháp lý và luật định về TMĐT: - Chính phủ là người chịu trách nhiệm chính trong việc triển khai chiến lược và xây dựng các cơ sở hạ tầng cho phát triển TMĐT. - Thương mại điện tử của Việt Nam cần phải được tự do, phi thuế quan. - Chính phủ phải có văn bản quy định việc thừa nhận và áp dụng luật pháp và các quy định quốc tế về ứng xử trong thương mại điện tử đối với các giao dịch quốc tế. Hệ thống pháp lý TMĐT cần có các điểm tương đồng với hệ thống pháp lý TMĐT của thể giới. - Chính phủ cần có những quy định về các vấn đề mang tính pháp lý liên quan tới hợp đồng như: Tính hợp pháp của hợp đồng (giới hạn hàng hoá được phép mua bán qua thương mại điện tử, các điều khoản điều kiện, các cam kết hợp pháp) Thời điểm mà thoả thuận đạt được giữa hai bên (Thời hạn hiệu lực của hợp đồng) Thời điểm số liệu đến với người nhận Sự cố đường truyền và khó khăn, cản trở trong việc truyền số liệu Lừa đảo, hăm dọa Năng lực pháp lý của các bên tham gia thương mại điện tử Những giao dịch không hợp pháp Cần có những quy định về bảo vệ người tiêu dùng: Quảng cáo: vấn đề đưa những nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục vào nội dung quảng cáo. Bảo vệ người tiêu dùng khi có vấn đề phát sinh (Trả lại hàng, hàng không đúng quy cách, thoả thuận, thời hạn giao hàng ...) Xử lý các khiếu nại Các quy định khác * Hệ thống tiêu chuẩn để thống nhất trên toàn quốc: - Các điều kiện tham gia TMĐT: theo các nhóm đối tượng và theo nhóm sản phẩm dịch vụ Mã doanh nghiệp, mã địa phương Mã hàng hóa và dịch vụ, về chủng loại, chất lượng sản phẩm đạt các tiêu chuẩn quốc tế (ISO...) Quy trình giao dịch TMĐT: hàng hoá và dịch vụ Tiêu chuẩn kỹ thuật: các giao dịch điện tử, chuyển tiền điện tử, khuôn dạng các bức điện điện tử, quy trình kỹ thuật, Bảo mật và mã hóa, các tiêu chuẩn truyền thông (IP-base), chữ ký điện tử, các công cụ thanh toán, công nghệ thẻ Smart vv… Các nội dung truy cập bất hợp pháp và tin tặc. Những vấn đề tranh chấp và quy trình xử lý. Đề xuất đối với Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin, Bộ Công thương: * Hỗ trợ về cơ sở hạ tầng, tối đa hóa các lợi ích kinh tế cho các doanh nghiệp tham gia vào TMĐT: - Phổ cập hóa Thương mại điện tử cho mọi doanh nghiệp: Hỗ trợ về cơ sở hạ tầng: Trung tâm cần có sự liên kết đối với các nhà cung cấp máy tính, phần mềm, phần cứng cũng như các nhà cung cấp dịch vụ mạng, viễn thông để hỗ trợ các doanh nghiệp trong bước đầu tham gia vào lĩnh vực TMĐT nhằm khuyến khích việc đầu tư nghiên cứu và ứng dụng TMĐT. Hỗ trợ về nguồn nhân lực: Liên kết các doanh nghiệp với các trường Đại học, Cao đẳng có đào tạo về chuyên ngành Thương mại điện tử để giúp sinh viên khi ra trường có được việc làm theo đúng chuyên môn và giúp doanh nghiệp tìm được đội ngũ nhân viên phù hợp, có năng lực và được đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực này. Hỗ trợ về cơ hội kinh doanh: Giới thiệu và mở rộng các cơ hội kinh doanh trong nước cũng như quốc tế với các doanh nghiệp. - Thường xuyên cập nhật thông tin và hướng dẫn cách khai thác TMĐT, sử dụng các dịch vụ mà Trung tâm đưa ra một cách hiệu quả nhất. - Đảm bảo các yếu tố kỹ thuật cho website về tốc độ cũng như độ ổn định của đường truyền, mở rộng dung lượng đường truyền để các doanh nghiệp có thể truy cập một cách nhanh chóng. - Phát triển hệ thống thanh toán ứng dụng TMĐT: ngoài smartlink, paynet… cần phát triển hệ thống thẻ thanh toán nhiều hơn, chấp nhận nhiều loại thẻ của nhiều ngân hàng khác nhau. - Xây dựng cơ chế sử dụng các tài khoản điện tử nhằm đưa người dân đến được với văn hóa tiêu tiền điện tử. Phát triển nhiều chương trình Khuyến mại nhằm kích cầu mua sắm như Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử đã thực hiện trên trang web www.nhanhtay.vn * Đảm bảo môi trường tin cậy và bảo mật an toàn cho các giao dịch: - Xây dựng trang web www.ecomviet.vn thành một trang web thân thiện với tất cả các doanh nghiệp. - Đảm bảo việc thừa nhận tính chất pháp lý của các giao dịch TMĐT (hóa đơn, chứng từ, thuế…) - Xây dựng các tiêu chuẩn về đảm bảo an toàn trong giao dịch TMĐT - Cung cấp các dịch vụ cơ sở hạ tầng đảm bảo tính riêng tư của các thành viên tham gia TMĐT (tài sản số) - Phổ biến các biện pháp chống truy cập bất hợp pháp, đề phòng tin tặc và lừa đảo trong các giao dịch TMĐT. - Có quy định cụ thể xử lý nghiêm các vi phạm kỹ thuật hoặc lợi dụng từng khâu hoặc toàn bộ quá trình giao dịch. * Hỗ trợ kiến thức và quản lí dự án: - Tổ chức các khóa đào tạo cho các nhà quản lý về kiến trúc cơ bản, giải pháp đầu tư vào TMĐT, các biện pháp quản lý và khai thác tốt nhất hệ thống kỹ thuật của đơn vị mình. - Hội thảo kỹ thuật và nâng cao kỹ năng quản lý dự án nói chung, dự án tin học và dự án TMĐT nói riêng cho các cán bộ liên quan. - Đào tạo các nội dung xây dựng và triển khai chiến lược ứng dụng và khai thác hệ thống TMĐT. - Hỗ trợ các dự án xây dựng các cửa hàng ảo, các tiêu chuẩn thông tin cho sản phẩm Tài liệu tham khảo Bài giảng Thương mại điện tử căn bản, Trần Hoài Nam, Khoa Thương mại điện tử, Trường Đại học Thương mại Báo cáo Thương mại điện tử 2008, Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin, Bộ Công thương Lý thuyết Mô hình kinh doanh, Kenneth C. Laudon & Carol Guercia Traver Đề tài KC.01-05-03, Hội Tin học Viễn thông Hà Nội Bản Giới thiệu dịch vụ, Phòng Dịch vụ, Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử Hồ sơ năng lực EcomViet Bản Giới thiệu ECVN Các website: Website của Trung tâm phát triển Thương mại điện tử: www.ecomviet.vn Các website khác: www.google.com www.youtemplates.com www.vntrades.com Phụ lục 1: Phiếu điều tra ý kiến PHIẾU ĐIỀU TRA Ý KIẾN Mục đích: Nghiên cứu, làm luận văn, chuyên đề tốt nghiệp Thông tin chung Tên Công ty : Trung tâm phát triển thương mại điện tử Họ tên : …………………………………………………………. Chức vụ : …………………………………………………………. Thông tin riêng 1. Theo nhận định chủ quan của anh (chị) thì www.ecomviet.vn có phải là một trang web uy tín về TMĐT?  Rất uy tín  Uy tín  Bình thường  Không 2. Tần xuất cập nhật thông tin trên website hiện nay như thế nào?  Hàng giờ  Hàng ngày  Hàng tuần  Hàng tháng  Thỉnh thoảng 3. Trang web được các doanh nghiệp khác biết đến bằng phương thức nào?  Email  Website  Điện thoại  Fax  Giao tiếp trực tiếp  Phương thức khác 4. Hoạt động xúc tiến điện tử nào thường được sử dụng để quảng bá cho trang web?  Quảng cáo trực tuyến  Marketing điện tử trực tiếp  PR điện tử  Tất cả phương án trên 5. Công tác kiểm tra, đánh giá phát triển các dịch vụ cung ứng đã được quan tâm đúng mức hay không?  Đúng mức  Chưa đúng mức  Không có ý kiến 6. Theo anh (chị) thì trong số những dịch vụ mà EcomViet đã cung cấp nhằm hỗ trợ cho các hoạt động TMĐT của các doanh nghiệp Việt Nam, dịch vụ nào còn chưa hoàn thiện và cần được phát triển thêm?  Sàn giao dịch TMĐT B2B  Đào tạo TMĐT  Tư vấn giải pháp phát triển TMĐT  E-Marketing  Thông tin thương mại trực tuyến  Dịch vụ thuận lợi hóa TM 7. Việc hoàn thiện những dịch vụ hỗ trợ này cho EcomViet có cần thiết và cần quan tâm?  Rất cần thiết và quan tâm  Có cần thiết  Chưa cần thiết và quan tâm  Không cần thiết 8. Anh (chị) muốn trang thông tin về TMĐT có thêm những dịch vụ hỗ trợ gì?  Tin tức TMĐT trong nước và trên thế giới  Các chính sách pháp luật về TMĐT  Kiến thức, kinh nghiệm ứng dụng TMĐT  Tư vấn, cung cấp các dịch vụ hỗ trợ về TMĐT  Dịch vụ khác:… 9. Để hoàn thiện hơn nữa mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT thì trung tâm cần giải quyết những khó khăn gì?  Nguồn lực tài chính  Nguồn nhân lực  Cơ sở hạ tầng, kỹ thuật  Nguồn thông tin  Cơ sở pháp lý  Khó khăn khác:… 10. Đánh giá mô hình cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT hiện tại của trung tâm? (Đánh dấu × vào kết quả chọn) Tác động Mức độ hiệu quả của mô hình Không hiệu quả Chưa hiệu quả Bình thường Hiệu quả Rất hiệu quả Tăng số lượng người truy cập Tăng chất lượng thông tin Phát triển các ý tưởng TMĐT Thu hút sự quan tâm từ thị trường nước ngoài Thu hút doanh nghiệp mới Xây dựng hình ảnh cho trung tâm Phụ lục 2: Bảng câu hỏi phỏng vấn BẢNG CÂU HỎI PHỎNG VẤN Mục đích : Nghiên cứu, làm luận văn, chuyên đề tốt nghiệp Tên Công ty : Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử Họ tên : ………………………………………………………… Chức vụ : …………………………………………………………. Câu hỏi Định hướng phát triển của trung tâm đối với mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT trong tương lai? Nội dung của mô hình cần đáp ứng những yếu tố gì? Ảnh hưởng của các yếu tố môi trường bên trong và bên ngòai đến mô hình như thế nào? Để phát triển mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT một cách hiệu quả thì sẽ gặp những khó khăn, trở ngại gì? Dự báo của trung tâm về sự phát triển của mô hình này trong tương lai? Trả lời 1.Định hướng phát triển của trung tâm đối với mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ TMĐT trong tương lai là: - Trở thành nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử uy tín nhất trên thị trường - Không ngừng nỗ lực nghiên cứu và cung cấp cho thị trường những dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử mới. - Tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng - Đầu tư cho hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật để không ngừng cải thiện chất lượng dịch vụ 2. Mô hình này cần đáp ứng một số yêu cầu căn bản sau: - Đội ngũ cán bộ, nhân viên: có chuyên môn về thương mại điện tử, có tinh thần làm việc hăng say và đặc biệt là có tính sáng tạo trong công việc. - Hạ tầng kỹ thuật hiện đại - Xây dựng được hệ thống nghiên cứu và phát triển thị trường nhờ đó mới có thể hỗ trợ được các doanh nghiệp ngày một tốt hơn. - Đẩy mạnh hoạt động quảng bá, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của khách hàng về tầm quan trọng của thương mại điện tử đối với hoạt động sản xuất kinh doanh trong thời buổi hiện nay. 4. Để triển khai mô hình nhà cung ứng dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử một cách hiệu quả trung tâm sẽ phải đối mặt với một số trở ngại sau: - Số lượng cán bộ, nhân viên có trình độ, chuyên môn về thương mại điện tử còn ít. - Hạ tầng cơ sở viễn thông - Nhận thức của người tiêu dùng - Hệ thống pháp luật về thương mại điện tử còn chưa hoàn thiện 5. Dự báo của trung tâm về sự phát triển của mô hình này trong tương lai. - Ngày càng xuất hiện thêm nhiều dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử - Chất lượng của các dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử sẽ được cải thiện một cách rõ dệt. - Ngày càng nhiều doanh nghiệp cần đến sự hỗ trợ của thương mại điện tử. Phụ lục 3: Hệ thống hình vẽ phân tích từ dữ liệu điều tra sơ cấp bằng phần mềm SPSS Hình 1: Mức độ uy tín của trang web Hình 2: Tần xuất cập nhật thông tin Hình 3: Phương thức các doanh nghiệp biết đến trang web EcomViet Hình 4: Hoạt động xúc tiến điện tử thường được sử dụng Hình 5: Mức độ quan tâm tới việc kiểm tra, đánh giá, hoàn thiện mô hình Hình 6: Dịch vụ chưa hoàn thiện và cần phát triển Hình 7: Mức độ cần thiết hoàn thiện mô hình Hình 8: Dịch vụ cần bổ sung Hình 9: Khó khăn khi hoàn thiện mô hình Phụ lục 4: Hệ thống bảng biểu Bảng 1: Các khái niệm thương mại điện tử dưới các góc độ khác nhau Góc độ Mô tả CNTT TMĐT là việc cung cấp, phân phối thong tin, các sản phẩm/dịch vụ, các phương tiện thanh toán qua đường dây điện thoại, các mạng truyền thông hoặc qua các phương tiện điện tử khác Kinh doanh TMĐT là việc ứng dụng công nghệ (chủ yếu là công nghệ thông tin) để tự động hóa các giao dịch kinh doanh và các kênh thông tin kinh doanh Dịch vụ TMĐT là công cụ để các doanh nghiệp, người tiêu dùng, các nhà quản lí cắt giảm các chi phí dịch vụ, đồng thời nâng cao chất lượng hang hóa, dịch vụ và tăng tốc độ cung cấp dịch vụ cho khách hang Trực tuyến TMĐT cung cấp khả năng tiến hành các hoạt động mua, bán hàng hóa, trao đổi thông tin trực tiếp trên Internet cùng nhiều dịch vụ trực tuyến khác Bảng 2: Các yếu tố cơ bản của một mô hình kinh doanh Các yếu tố Câu hỏi then chốt Mục tiêu giá trị Tại sao khách hang nên mua hang của doanh nghiệp? Mô hình doanh thu Doanh nghiệp sẽ kiếm tiền như thế nào? Cơ hội thị trường Thị trường doanh nghiệp dự định phục vụ là gì? Phạm vi của nó như thế nào? Môi trường cạnh tranh Đối thủ của doanh nghiệp trên thị trường là những ai? Lợi thế cạnh tranh Những lợi thế riêng có của doanh nghiệp trên thị trường đó là gì? Chiến lược thị trường Kế hoạch xúc tiến sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp nhằm thu hút khách hàng như thế nào? Sự phát triển của tổ chức Các kiểu cấu trúc tổ chức mà doanh nghiệp cần áp dụng để thực hiện kế hoạch kinh doanh của mình? Đội ngũ quản lí Những kinh nghiệm và kỹ năng quan trọng của đội ngũ lãnh đạo trong công việc điều hành Bảng 3: Các mô hình kinh doanh trong thương mại điện tử B2B Mô hình kinh doanh Dạng thức Thí dụ Mô tả Mô hìnhdoanh thu Thị trường/ Sở giao dịch (hay trung tâm B2B) Chiều sâu DirectAg.com e-Steel.com Giúp người mua và người bán gặp gỡ nhau nhằm giảm chi phí mua sắm trong một lĩnh vực kinh doanh nhất định Phí giao dịch Chiều rộng TradeOut.com Cung cấp các sản phẩm đặc thù cho các doanh nghiệp hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau Phí giao dịch Nhà phân phối điện tử Grainger.com Kết nối trực tiếp các doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác nhằm giảm thiểu chu trình bán hàng và giá thành sản phẩm Bán hàng hoá Nhà cung cấp dịch vụ B2B Truyền thống Employeematters.com Hỗ trợ các doanh nghiệp thông qua các dịch vụ kinh doanh trực tuyến Bán dịch vụ Nhà cung cấp dịch vụ ứng dụng (ASP) Salesforce.com Corio.com Cho các doanh nghiệp thuê các ứng dụng phần mềm trên cơ sở Internet Phí dịch vụ Môi giới giao dịch B2B (matchmaker) iShip.com Giúp các doanh nghiệp tìm được các hàng hoá và dịch vụ mà họ cần Phí giao dịch Trung gian thông tin Môi giới quảng cáo DoubleClick.net Thu thập các thông tin về người tiêu dùng và sử dụng chúng giúp các nhà quảng cáo xây dựng các chương trình quảng cáo phù hợp Bán thông tin Định hướng kinh doanh AutoByTel.com Thu thập các dữ liệu về người tiêu dùng và sử dụng chúng định hướng hoạt động kinh doanh của các nhà kinh doanh Phí tham khảo hoặc liên kết