Khảo sát tình hình sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi ở trẻ em tại khoa nhi bệnh viện Bạch Mai năm 2006

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 11 * Phụ bản Số 4 * 2007 Chuyên đề Nhi Khoa 94 KHẢO SÁT TÌNH HÌNH SỬ DỤNG KHÁNG SINH TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI Ở TRẺ EM TẠI KHOA NHI BỆNH VIỆN BẠCH MAI NĂM 2006 Nguyễn Thị Vân Anh*, Nguyễn Văn Bàng* TÓM TẮT Mục tiêu. Khảo sát tình hình sử dụng kháng sinh (KS) ở bệnh nhi viêm phổi trước và trong quá trình điều trị tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai trong năm 2006. Đối tượng, phương pháp. Nghiên cứu hồi cứu hồ sơ 303 trẻ từ 2 tháng tới 5 tuổi. Kết quả. Qua nghiên cứu, các tác giả nhận thấy: (1) 63%) (191/303) bệnh nhi đã dùng KS trước khi vào viện, trong đó 29,3% không có đơn thầy thuốc. (2) Cephalosporin là thuốc được sử dụng phổ biến nhất (55,1%); có 4,7% trường hợp đã phối hợp với aminosid. (3) Tất cả 303 trẻ viêm phổi vào viện đều được điều trị KS từ 2 tới 32 ngày, trung bình là 8,7 ± 4,2 ngày dù chỉ có 54 trẻ (17,8%) có nhiều khả năng nhiễm vi khuẩn, trong đó phần lớn (68,7%) được điều trị bằng 1 loại KS; 30,3% được điều trị bằng từ 2 loại KS trở lên. (4) KS điều trị ban đầu phổ biến nhất là Cephalosporin thế hệ 1 (48,5%), KS thay thế chủ yếu là Cephalosporin thế hệ 3 (31,0%). Không có sự khác biệt về thời gian cũng như số nhóm thuốc được chỉ định điều trị cho hai nhóm ít và nhiều khả năng nhiễm vi khuẩn. (5) Có 15,2 % trẻ được phối hợp KS ngay khi nhập viện, giữa Cephalosporin với aminosid. Thời gian sử dụng aminosid trung bình là 6,0 ± 2,4 ngày, trong đó 55,8% được sử dụng kéo dài trên 5 ngày. Kết luận. Việc sử dụng KS trong điều trị viêm phổi trẻ em rất khác nhau tuỳ thuộc từng trường hợp bệnh, theo kinh nghiệm của từng thầy thuốc vì khó xác định nguyên nhân gây bệnh và cần được chuẩn hoá qua các nghiên cứu tiến cứu quy mô lớn. Từ khoá: Sử dụng kháng sinh, trẻ em, viêm phổi ABSTRACT ANTIBIOTHERAPY IN CHILDREN WITH PNEUMONIA ADMITED INTO PEDIATRIC DIPARTMENT OF BACHMAI HOSPITAL IN 2006 Nguyen Thi Van Anh, Nguyen Van Bang * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 11 – Supplement of No 4 - 2007: 94 – 99 Objective. To examine frequency and modality of antibiotherapy in children suffering from pneumonia before and during hospitalization. Patients and methods. This retrospective study was carried out on a population of 303 children aged from 2 months to 5 years old with pneumonia cared in pediatric department of Bachmai hospital. Results. The authors found that: (1) Before admission, 63% of patients (191/303) consumed one to sevaral antibiotics, of them 29.3% without prescription; among antibiotics consumed, cephalosporin was the most frequently used (55.1%) and aminosid in 4.7%. (2) All of 303 hospitalized patients were under antibiotherapy with a duration from 2 to 32 days (mean: 8,7 ± 4,2 days), with a monotherapy in a majority of cases (68.7%), pluritherapy in 30.3%. (3) The first generation of cephalosporin was the drug of first choice (48.5%), while agents of the third generation was the most common substituttion (31.0%). No significant difference was found in term of duration as well as agents used in 131 patients without and in other 54 with some signs of bacterial infection. (5) Bitherapy was initiated on admission in 15.2 % of cases, * Bộ môn Nhi – Đại học Y H| Nội Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 11 * Phụ bản Số 4 * 2007 Nghiên cứu Y học Chuyên đề Nhi Khoa 95 using cephalosporin combined with aminosid in a mean duration of 6,0 ± 2,4 days (>5 days in 55.8%). Conclusion. Antibiotherapy in children with pneumonia was still probabilist and needs to be standardized. Key-words: Antibiotherapy, children, pneumonia. ĐẶT VẤN ĐỀ Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính l| nhóm bệnh rất phổ biến ở trẻ em, đặc biệt l| ở trẻ dưới 5 tuổi. Đ}y l| nhóm bệnh có tỉ lệ mắc cao, tần suất mắc nhiều lần trong năm và là nguyên nhân hàng đầu g}y tử vong cho trẻ trong độ tuổi n|y. Theo tổ chức y tế thế giới, hàng năm trên thế giới có khoảng 12,9 triệu trẻ em tử vong. Trong đó có 4,3 triệu trẻ chết vì NKHHCT m| 95% l| ở c{c nước đang phát triển. KS (KS) đã giúp điều trị bệnh v| góp phần hạ thấp tỷ lệ tử vong. Tuy hiên, trong điều trị viêm phổi có xu hướng sử dụng qu{ rộng rãi v| phối hợp KS qu{ thường xuyên một c{ch không cần thiết(3,5,6). Vấn đề n|y luôn l| mối quan ngại của nhiều nh| l}m s|ng và vi khuẩn học(1,2,4,8,9) v| luôn g}y nhiều b|n cãi(6,7,10). Việc chỉ định KS qu{ rộng rãi v| nhất l| việc tự mua KS điều trị không có đơn của thầy thuốc l| nguyên nh}n của tình trạng vi khuẩn kh{ng KS ng|y c|ng tăng(5,7,10). Ở nước ta, đánh gi{ tình hình sử dụng KS v| nghiên cứu việc chỉ định KS hợp lí trong điều trị nhiễm khuẩn nói chung v| viêm phổi nói riêng đang l| một yêu cầu cấp thiết trong thực tế l}m s|ng v| đã được nhiều t{c giả quan tâm(1-7). Để góp phần tìm hiểu tình hình sử dụng KS ở nước ta, chúng tôi thực hiện đề t|i này nhằm tìm hiểu tình hình sử dụng KS trước khi nhập viện v| khảo s{t việc sử dụng KS ở trẻ bị viêm phổi trong qu{ trình điều trị tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai trong năm 2006. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP Đối tượng nghiên cứu L| tất cả bệnh nhi từ 2 th{ng tới 5 tuổi được chẩn đo{n l| viêm phổi v|o điều trị tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai từ ng|y 01/01/2006 tới ng|y 31/12/2006 Nghiên cứu hồi cứu mô tả cắt ngang. Thông tin thu thập từ bệnh {n lưu trữ tại phòng kế hoạch tổng hợp bệnh viện Bạch Mai gồm: tình hình sử dụng KS trước v| trong qu{ trình điều trị tại bệnh viện về c{c loại v| c{ch phối hợp KS, đường dùng, thời gian điều trị, đổi KS v| lí do đổi. Bệnh nh}n viem phổi được chia th|nh 2 nhóm: chia th|nh 3 nhóm: nhóm A gồm c{c bệnh nhi viêm phổi không có triệu chứng nhiễm vi khuẩn trên l}m s|ng (không sốt hoặc sốt nhẹ <38°5C, dịch tiết mũi họng trong, CRP <7 mg/L, số lượng bạch cầu <15.000/mm3), nhóm B: gồm c{c bệnh nhi viêm phổi có nhiều khả năng l| do nhiễm vi khuẩn (có ít nhất 1 triệu chứng nhiễm khuẩn trên l}m s|ng như sốt cao, dịch tiết mũi họng đục, CRP ≥ 20 mg/L, số lượng bạch cầu m{y >15.000); nhóm C l| bệnh nhi viêm phổi không rõ l| có khả năng nhiễm khuẩn hay không, bao gồm tất cả c{c bệnh nh}n còn lại không đạt đủ tiêu chuẩn của hai nhóm trên. Số liệu được xử lí bằng phần mềm to{n học SPSS 13.0. Kiểm định sự kh{c biệt giữa 2 nhóm bằng tuật to{n 2. Sự kh{c biệt được coi là có ý nghĩa thống kê khi khoảng tin cậy > 95% (hay p<0,05). KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Trong tổng số 303 bệnh nhi từ 2 th{ng đến 5 tuổi được chẩn đo{n l| viêm phổi v|o điều trị tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai trong năm 2006 có 168 trẻ trai (55,4%) v| 135 l| g{i (44,6%) (p>0,05). Có 153 trẻ dưới 12 th{ng (50,5%), 92 trẻ (30,4%) từ 13-24 th{ng v| 68 trẻ (19,1%)từ 25-60 tháng. 116 trẻ được xét nghiệm dịch tỵ hầu, chỉ 10 trẻ (8,63%) có kết quả dương tính với c{c nguyên nh}n g}y bệnh, trong đó 4 trường hợp l| phế cầu, 2 l| phế cầu, 1 Klebsiella, 3 trường hợp l| do c{c vi khuẩn kh{c). Có 191 trẻ (63%) đã được điều trị Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 11 * Phụ bản Số 4 * 2007 Chuyên đề Nhi Khoa 96 KS trước khi v|o viện, trong đó có 56 trẻ (18,5%) được gia đình tự điều trị KS không có đơn của thầy thuốc, 135 trẻ (44,5%) dùng KS theo đơn; chỉ có 112 trẻ (37%) chưa dùng KS. Đại đa số được điều trị bằng KS thuộc họ bêta-lactam (85,8%). Cephalosporin là nhóm thuốc được sử dụng nhiều nhất trước khi v|o viện (55,1%), trong đó, cephalosporin c{c thế hệ 1v| 2 được với tỷ lệ ngang nhau, gần ngang nhóm penicillin. Các nhóm KS được sử dụng chủ yếu dưới dạng uống (50,3%). Có 36,6% BN không được ghi rõ đường dùng KS trong bệnh {n (bảng 1). Bảng 1. Các nhóm KS đã được dùng trước khi vào viện. KS được dùng trước vào viện Số BN (n=191) Tỷ lệ % Các KS dùng trước vào viện được ghi rõ -lactam (n=108) Penicillin 38 29,9 Cephalosporin 1 28 22,0 Cephalosporin 2 28 22,0 Cephalosporin 3 14 11,1 Aminosid* 6* 4,7* Macrolid 18 14,2 Phenicol 1 0,8 Tổng 127 100 KS được dùng trước vào viện Số BN (n=191) Tỷ lệ % Không ghi rõ loại KS dùng trước vào viện 64 * Aminosid không dùng đơn độc mà kết hợp ở 6 trẻ điều trị penicillin hay cephalosporin Hình 1 biểu thị số loại v| c{ch phổi hợp KS Sđược sử dụng trong qu{ trình điều trị tại viện. Tất cả 303 trẻ được chẩn đoán VP vào viện đều được sử dụng KS, trong đó có 208 trẻ (68,7%) được điều trị bằng một loại KS, 71 trẻ dùng ngy từ đầu 2 loại KS (25,4%), 23 trẻ (7,6%) được dùng 3 loại KS do phải đổi KS, v| có một trường hợp sử dụng 4 loại KS do phải đổi KS 2 lần. Thời gian sử dụng KS trung bình l| 8,71 ± 4,23 ng|y (ngắn nhất l| 2 ng|y, d|i nhất l| 32 ngày) (bảng 2). Hình 1. Số loại KS được sử dụng trong quá trình điều trị tại viện Bảng 2. Thời gian điều trị KS tại viện Thời gian dùng KS Số bệnh nhân Tỷ lệ % Từ 2 tới 5 ngày 52 17,2 Từ 6 tới 10 ngày 179 59,1 Thời gian dùng KS Số bệnh nhân Tỷ lệ % Từ 11 tới 20 ngày 67 22,1 Trên 20 ngày 5 1,7 Tổng 303 100 208 35 36 9 10 4 1 0 50 100 150 200 250 BN 1 loại 2 loại 3 loại 4 loại Số loại KS Dạng đơn Kết hợp 2 KS từ đầu Kết hợp 2 KS khi thay KS 1 Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 11 * Phụ bản Số 4 * 2007 Nghiên cứu Y học Chuyên đề Nhi Khoa 97 Cephalosporin thế hệ 1 l| KS được sử dụng nhiều nhất khi mới v|o viện: 147 trẻ (48,5%), tiếp đó l|. Cephalosporin thế hệ 3: 94 BN (31,0 %). Có 46 trẻ (15,5%) được sử dụng Aminosid ngay khi v|o viện (hình 2). 3.3 48.5 15.2 31 15.5 0.7 1.3 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 % Penicillin Cepha1 Cepha2 Cepha3 Aminosid Macrolid Cloramphenicol Hình 2. KS được sử dụng ngay sau nhập viện Trong 50 bệnh nh}n phải đổi KS, nhóm Cephalosporin thế hệ 3 được sử dụng nhiều nhất để thay thế (52%), Cephalosporin thế hệ 4 được dùng với tỷ lệ 8%, nhóm Macrolid v| Cloramphenicol được sử dụng ít với tỷ lệ tương ứng l| 4% v| 6% (hình 3). 10 6 14 52 8 10 4 6 0 10 20 30 40 50 60 % Penicillin Cepha 1 Cepha 2 Cepha 3 Cepha 4 Aminosid Macrolid Cloramphenicol Hình 3. KS được sử dụng sau khi đổi KS ban đầu Lý do phải đổi KS đầu tiên ở 50 (16,5%) bệnh nh}n chủ yếu l| do bệnh tiến triển chậm sau 3-5 ng|y (23 trẻ), 9 trường hợp do dị ứng với cephaloprin (5 với cephalosporin thế hệ 1, 3 với cephalosporin thế hệ 2 v| 1 với cephalosporin thế hệ 3), 3 trường hợp dị ứng với nhóm penicillin v| 5 trường hợp không ghi rõ lí do. Có 52 bệnh nh}n (17,2%) được sử dụng Aminosid tại bệnh viện. Thời gian sử dụng trung bình l| 6,0 ± 2,4 ng|y, trong đó 55,8% được sử dụng Aminosid trên 5 ng|y; bệnh nhân được sử dụng l}u nhất l| 13 ng|y. Không thấy có sự kh{c biệt về số loại KS được dùng để điều trị trong thời gian nằm viện giữa hai nhóm 131 trẻ ít khả năng nhiễm vi khuẩn (nhóm A) 54 trẻ có nhiều khả năng nhiễm vi khuẩn (nhóm B) (p>0,05) (bảng 3). C{c nhóm KS sử dụng ở 2 nhóm được trình b|y trong hình 4. Bảng 3. So sánh KS được sử dụng ở hai nhóm A và B Nhóm A Nhóm B p n % n % Loại KS 1 loại 91 69,5 34 63,0 >0,05 2 - 3 loại 40 30,5 20 37,0 Thời gian <1 tuần 68 51,9 27 50,5 >0,05 1-3 tuần 52 39,7 19 35,2 >3 tuần 11 8,4 8 14,8 Tổng 131 100 54 100 4.6 52 13.7 26.7 1.5 1.5 1.9 37 16.7 42.6 0 1.9 0 10 20 30 40 50 60 % Ít khả năng NK Nhiều khả năng NK Lâm sàng+CRP Peni. Cepha1 Cepha2 Cepha3 Macrolid Phenicol Hình 4. Các nhóm KS được sử dụng ở 2 nhóm A và B BÀN LUẬN Tình trạng sử dụng thuốc không có đơn của b{c sĩ đã trở th|nh hiện tượng rất phổ biến v| rất đ{ng lo ngại ở Việt Nam hiện nay. Theo ghi nhận ở bệnh viện Nhi Đồng I th|nh phố Hồ Chí Minh, 80% trẻ đến kh{m đều có dùng KS trước, trong dú 70% trẻ bị cảm ho thông thường được cha mẹ tự điều trị bằng KS. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi thấy có tới 66,0% trong số 303 trẻđã được sử dụng KS trước khi v|o viện. Trong số đó chỉ có Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 11 * Phụ bản Số 4 * 2007 Chuyên đề Nhi Khoa 98 67,5% l| được dùng KS theo chỉ định của b{c sĩ; 19,4% l| tự mua thuốc dùng v| 13,1% không x{c định được có chỉ định của b{c sĩ hay không. Đối với trẻ có chỉ định điều trị ngoại viện, nhóm KS được hiệp hội y học Alberta (Hoa Kỳ) khuyến c{o sử dụng l| nhóm penicillin v| khi có dị ứng với nhóm -lactam thì sử dụng nhóm macrolid thay thế cho trẻ từ 3 th{ng tới 5 tuổi. Tuy nhiên, trong nghiên cứu của chúng tôi, nhóm penicillin chỉ được sử dụng điều trị ngo|i bệnh viện l| 29,9 % v| nhóm macrolid l| 14,2%, trong khi đó, tỷ lệ sử dụng c{c KS nhóm Cephalosporin l| 55,1%, đặc biệt l| có tới 33,1% trẻ dùng KS thế hệ 2 v| 3 trước khi v|o viện. Theo khuyến c{o của hiệp hội y học Alberta. thì thuốc KS đường uống l| phù hợp v| có thể điều trị được hầu hết c{c trường hợp viêm phổi mắc phải tại cộng đồng. Qua nghiên cứu n|y chúng tôi thấy trong số 121 trẻ x{c định được đường dùng KS trước khi v|o viện, có 96 trẻ (79,3%) đã được dùng KS bằng đường uống v| 25 trẻ (20,7%) được điều trị tại nh| bằng c{c KS đường tiêm. Trong nghiên cứu của chúng tôi, 100% (303 trẻ) được chẩn đo{n viêm phổi v|o viện đều được sử dụng KS dù chỉ có 54 trẻ có nhiều biểu hiện nghi ngờ nhiễm vi khuẩn. Có 31,3% được điều trị bằng 2 hoặc 3 hoặc 4 loại KS v| 15,18% trẻ được điều trị KS phối hợp ngay từ đầu. Tỷ lệ dùng nhiều loại KS n|y thấp hơn so với thông b{o của Viện chiến lược chính s{ch y tế qua điều tra ở 9 bệnh viện Trung Ương trên cả nước (>1 loại KS l| 61,2%, có trường hợp dùng tới 7 loại KS trong 1 đợt điều trị. Điều n|y phản {nh một phần ý thức v| sự nỗ lực lớn trong việc sử dụng đúng thuốc KS của c{c b{c sĩ tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai. Thời gian sử dụng KS trung bình của mỗi trẻ l| 8,71 ± 4,23 ng|y. Trẻ dùng KS ngắn ng|y nhất l| 2 ng|y, nhiều nhất l| 32 ng|y. KS được sử dụng từ 6 tới 10 ng|y chiếm tỷ lệ cao nhất (59,1%), điều n|y phù hợp với c{c khuyến c{o về sử dụng KS nói chung v| trong điều trị viêm phổi trẻ em nói riêng, và cũng tương tự như kết quả nghiên cứu của Nguyễn Thị Xu}n Hương trong nhóm 406 trẻ viêm phổi có số ng|y điều trị trung bình cho nhóm viêm phổi l| 8,4 ± 2,32 ng|y, viêm phổi nặng l| 9,2 ± 2,51 ng|y(8). KS nhóm Penicillin và Chloramphenicol chỉ được sử dụng với tỷ lệ rất thấp: (3,3% v| 1,3 % ban đầu, 10,0% v| 6,0% khi thay thế KS). Thuốc được dùng chủ yếu l| Cephalosporin thế hệ 1,2 v| 3. Cũng tại khoa Nhi bệnh viện Bạch Mai (năm 1994) trên 325 bệnh nhi từ 2 th{ng tới 12 th{ng c{c thuốc n|y được sử dụng 65-75% trong điều trị viêm phổi(9). Điều n|y một phần liên quan đến những thông b{o về kết quả kh{ng thuốc tăng nhanh tại Việt Nam trong thời gian gần đ}y: 1997-1998, tỷ lệ phế cầu kh{ng penicillin l| 30%, 2001-2002 tỷ lệ l| >50% v| nếu kể cả c{c trường hợp trung gian (vi khuẩn không còn nhạy cảm với thuốc) thì có tới 90% phế cầu kh{ng với penicillin(7). Trong nghiên cứu n|y, chúng tôi thấy có 16,8% trẻ viêm phổi được dùng phối hợp Aminosid 6,0 ± 2,4 ng|y phối hợp với một KS kh{c, trong đó tỷ lệ trẻ có thời gian điều trị phối hợp Aminosid theo đúng khuyến c{o (từ 3 tới 5 ng|y đầu khi nồng độ vi khuẩn còn cao) l| 42,2%. Có đến 55,8% trẻ đã được chỉ định dùng Aminosid từ 6 tới 13 ng|y. C{c thuốc KS nhóm Aminosid đều có độc tính cao trên thận v| cơ quan thính gi{c. Về dược động học, aminosid l| thuốc rất ít có t{c dụng đối với c{c vi khuẩn phổ biến g}y viêm phổi, đặc biệt phế cầu được xếp v|o nhóm ít nhậy cảm với Aminosid (có nồng độ ức chế tối thiểu > 16 mg/ L). Vì vậy, cần có nghiên cứu đ{nh gi{ s}u hơn về vấn đề n|y. Khi khảo s{t so s{nh hai nhóm ít khả năng nhiễm khuẩn v| nhiều khả năng nhiễm khuẩn về thời gian sử dụng KS v| số nhóm KS được sử dụng, chúng tôi không thấy có sự kh{c biệt có ý nghĩa thống kê. Tuy nhiên, khi so sánh c{c nhóm KS được sử dụng cho hai nhóm thì thấy rằng ở nhóm ít có khả năng nhiễm khuẩn: Cephalosporin thế hệ 1 được sử dụng nhiều nhất (52%) trong khi đó thì nhóm có Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 11 * Phụ bản Số 4 * 2007 Nghiên cứu Y học Chuyên đề Nhi Khoa 99 nhiều khả năng nhiễm khuẩn lại sử dụng nhóm Cephalosporin thế hệ 3 nhiều nhất (42,6%) (c{c nhóm kh{c được sử dụng tương tự nhau giữa hai nhóm). Điều n|y cho thấy rằng c{c b{c sĩ đã có th{i độ xử trí kh{c nhau giữa những trẻ ít khả năng nhiễm khuẩn và nhiều khả năng nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, cần nghiên cứu tương quan l}m s|ng v| vi khuẩn học để giúp c{c thầy thuốc l}m s|ng định hướng kh{ng sinh ban đầu s{t thực hơn. KẾT LUẬN Qua nghiên cứu hồ sơ 303 trẻ từ 2 th{ng tới 5 tuổi, vêềtình hình sử dụng kh{n sinh trước v| trong qu{ trình đièu trị tại khao Nhi bệnh viện Bạch mai trong năm 2006 chúng tôi nhận thấy: (1) Có 191 bệnh nh}n (63%) đã dùng KS trước khi v|o viện, trong đó có 29,3% dùng KS không có đơn thầy thuốc, trong đó cephalosporin l| thuốc được sử dụng phổ biến nhất (55,1%); 4,7% các trường hợp đã phối hợp với Aminosid trước khi v|o viện; (2) Tất cả 303 trẻ viêm phổi v|o viện đều được điều trị KS từ 2 tới 32 ng|y, trung bình l| 8,71 ± 4,23 ng|y, dù có tới 131 trẻ ít khả năng nhiễm vi khuẩn m| chỉ có 54 trẻ (17,8%) có nhiều khả năng nhiễm vi khuẩn., trong đó phần lớn (68,7%) được điều trị bằng một loại KS; 30,3% được điều trị bằng từ 2 loại KS trở lên. (3) KS điều trị ban đầu phổ biến nhất tại bệnh viện l| Cephalosporin thế hệ 1 (48,5%), KS thay thế chủ yếu l| Cephalosporin thế hệ 3 (31,0%). Không có sự kh{c biệt về thời gian cũng như số nhóm thuốc được chỉ định điều trị cho hai nhóm ít v| nhiều khả năng nhiễm vi khuẩn. (4) Có 15,2 % trẻ được phối hợp KS ngay khi nhập viện, giữa Cephalosporin (thế hệ 1, 2 v| 3) với aminosid. Thời gian sử dụng aminosid trung bình là 6,0 ± 2,4 ngày, trong đó có 55,8% được sử dụng kéo d|i trên 5 ng|y. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1 Bourrillon A. (2007), “Antibiothérapie par voie générale des infections des voies aériennes inférieures de l’enfant en pratique courante.Pneumonies aiguies communautaires”, Agence Français de Sécurité Sanitaire des Produits de Santé. pediatrie/cycle2/poly/1100faq.asp. 2 Duffy L B, Michelow I C, Rollins N K et al. (2004), “Epidemiology and clinical characteristics of community- acquired pneumonia in hospitalized children”, Pediatrics pp 701-707. 3 Ho|ng Kim Huyền, Bùi Đức Lập, Nguyễn Liên Hương (2002), “Nhận xét về tình hình sử dụng KS hiện nay tại một số bệnh viện ở phía Bắc Việt Nam”, tạp chí Y học Việt Nam 4 Ho|ng Thị T}m (2003), “Tìm hiểu căn nguyên Vi khuẩn g}y NKHHCT ở trẻ em dưới 5 tuổi v| độ nhạy cảm với KS của chúng tại viện Nhi Trung Ương”, Luận văn thạc sĩ y học, tr 59-62. 5 Nguyễn Hồng Sơn (2007) “B{o động tình trạng nhờn thuốc KS”, website của Sao Kim Parma. 6 Nguyễn Thị Vinh (1995), “Người tiêu dùng ở H| Nội sử dụng KS như thế n|o”, tạp chí Y học Việt Nam, số 8 (195), tr. 29-32. 7 Nguyễn Thị Vinh v| cộng sự (2006), “Theo dõi sự đề kh{ng KS của vi khuẩn g}y bệnh thường gặp ở Việt Nam năm 2004-2004 (Antibiotic Susceptibility Test Surveillance) - ASTS”, Hội nghị khoa học bệnh viện Bạch Mai H| Nội. 8 Nguyễn Thị Xu}n Hương (2007), “Khảo s{t sử dụng KS an to|n, hợp lí, hiệu quả, kinh tế trong điều trị bệnh viêm phổi trẻ em dưới 5 tuổi tại khoa nhi bệnh viện đa khoa TW Thái Nguyên trong năm 2000”, hội nghị KHCN tuổi trẻ c{c trường đại học y dược Việt Nam lần thứ 11. 9 Nguyễn Tiến Dũng (2002), “Đặc điểm l}m s|ng v| sử dụng KS trong điều trị ở trẻ dưới 1 tuổi”, Kỷ yếu công trình bệnh viện Bạch Mai tập 2, tr 318-328. 10 WHO (2004) “Global estimate of incidence of clinical pneumonia among children under five years of age”.