Khảo sát tình trạng nhược thị trên trẻ em lé cơ năng tại bệnh viện mắt TP HCM trong 2 năm 1999 & 2000

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc KHAÛO SAÙT TÌNH TRAÏNG NHÖÔÏC THÒ TREÂN TREÛ EM LEÙ CÔ NAÊNG TAÏI BEÄNH VIEÄN MAÉT TP.HCM TRONG HAI NAÊM 1999 & 2000 Leâ Thò Kim Chi*, Ñoaøn Troïng Haäu* TOÙM TAÉT Muïc ñích: Phaân tích caùc ñaëc ñieåm cuûa nhöôïc thò treân treû leù cô naêng vaø ñaùnh giaù quaù trình theo doõi ñieàu trò cuõng nhö keát quaû ñieàu trò nhöôïc thò. Phöông phaùp: Nghieân cöùu hoài cöùu 244 tröôøng hôïp nhöôïc thò trong soá 1009 beänh nhaân leù töø 3 ñeán 15 tuoåi nhaäp vieän taïi Beänh Vieän Maét TPHCM trong hai naêm 1999 vaø 2000. Keát quaû: Tæ leä nhöôïc thò ôû treû em leù cô naêng laø 24,2%.Ña soá phaùt hieän leù tröôùc 6 tuoåi (63,6% tröôùc hai tuoåi vaø 34,2% luùc 3-5 tuoåi) nhöng coù ñeán 53,3% ñeán khaùm laàn ñaàu sau 6 tuoåi. Leù trong chieám 77,9%, leù ngoaøi 22,1%. Leù thöôøng xuyeân chieám 78,3%, leù töøng luùc 21,7%. Leù moät maét 74,6%, leù luaân phieân hai maét 25,4%. Taät khuùc xaï chieám 93,4%. Baát ñoàng khuùc xaï chieám 45,5%. Ña soá nhöôïc thò ôû möùc ñoä trung bình (61,9%). Veà theo doõi ñieàu trò, tæ leä boû taùi khaùm cao (62,3%). Veà keát quaû ñieàu trò, 30,6% ñaït keát quaû toát,36,5% ñaït keát quaû trung bình, 32,9% keát quaû keùm. Keát luaän: Nhöôïc thò laø moät trong nhöõng haäu quaû nghieâm troïng cuûa leù nhöng chöa ñöôïc phuï huynh quan taâm ñöa treû ñeán khaùm sôùm vaø ñieàu trò nghieâm tuùc daãn ñeán keát quaû ñieàu trò chöa cao. SUMMARY AMBLYOPIA IN STRABISMUS CHILDREN IN HCMC EYE HOSPITAL 1999 – 2000 Le Thi Kim Chi, Doan Trong Hau * Y Hoïc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 150 - 154 Purpose: To describe the clinical characterristics of the strabismus children with amblyopia and to evaluate follow-up and management of amblyopia Methods: A retrospective study on 244 amblyopia patients from 1009 strabismus patients from 3 to 15 years who were examinated first at HCM city eye hospital in 1999 & 2000. Results: The percentage of amblyopia in strabismus children is 24.2%. Most patiens were discovered having strabismus before 6 years (63.6% before 2 years and 34.2% from 3 to 5 years), whereas 53.3% were examinated first after 6 years.Esodeviation 77.9%, exodeviation 22.1%. Tropia 78.3%, intermittent tropia 21.7%. Monocular strabismus 74.6%, alternating strabismus 25.4%. Refractive error 93.4%. Anisometropia 45.5%. Most is moderate amblyopia (61.9%). During follow-up, 62.3% drops out. A result of treatment, 30.6% good, 36.5% mild, 32.9% bad. CONCLUSION: Amblyopia is seious consequence of strabismus, which was not concerned by parents for examination early. So result is not good. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Beänh leù chieám tæ leä khaù cao trong daân soá. Tæ leä leù ôû treû em khoaûng 3% ñeán 4%(3). Moät toån haïi naëng neà thöôøng ñi keøm vôùi leù -ñoù laø nhöôïc thò. Theo coâng trình nghieân cöùu cuûa Dense Godde-Jolly treân 1757 beänh nhaân khaùm vì leù töø thaùng 1/1978 ñeán thaùng 11/1982, phaùt hieän 593 nhöôïc thò(1). ÔÛ Vieät Nam, theo * Boä moân Maét - ÑH Y Döôïc TP. Hoà Chí Minh Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 150 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 luaän vaên toát nghieäp cao hoïc cuûa baùc só Nguyeãn Thò Xuaân Hoàng, Beänh vieän Maét TPHCM, tæ leä nhöôïc thò chung cho leù cô naêng laø 27,4%(2).Nhöôïc thò coù theå do nhieàu nguyeân nhaân:taät khuùc xaï, baát ñoàng khuùc xaï, leù cô naêng, ñuïc thuûy tinh theå baåm sinh...Ñeå khaéc phuïc nhöôïc thò, phaûi khaùm phaùt hieän vaø ñieàu trò sôùm cho treû töø 2-3 tuoåi, chaäm laø 6-7 tuoåi. Coù nhö vaäy môùi coù theå phuïc hoài ñöôïc thò löïc cuûa maét leù, khoâi phuïc ñöôïc chuùc naêng thò giaùc hai maét, chöùc naêng nhìn baèng hai maét. Neáu khoâng ñöôïc phaùt hieän sôùm, maét nhöôïc thò seõ ngaøy caøng môø hôn daãn ñeán muø. Treû nhìn baèng moät maét seõ chòu nhieàu thieät thoøi trong coâng vieäc haøng ngaøy vaø trong sinh hoaït. Neáu vì moät tai naïn hay beänh lyù khaùc xaûy ra ñoái vôùi maét laønh, treû seõ trôû thaønh khieám thò. Vì vaäy, phaùt hieän vaø ñieàu trò sôùm nhöôïc thò laø moät phaàn quan troïng trong coâng taùc ñieàu trò leù. Vôùi nghieân cöùu naøy, chuùng toâi muoán khaûo saùt nhöôïc thò ôû treû em bò leù cô naêng ñeå xaùc ñònh tæ leä nhöôïc thò, khaûo saùt caùc ñaëc ñieåm cuûa nhöôïc thò, ñaùnh giaù söï phuïc hoài thò löïc sau ñieàu trò... Qua ñoù noùi leân taàm quan troïng cuûa vieäc phaùt hieän sôùm vaø ñieàu trò kòp thôøi nhöôïc thò ôû treû bò leù. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Ñaây laø nghieân cöùu quan saùt moâ taû hoài cöùu coù phaân tích. Ñoái töôïng nghieân cöùu laø taát caû beänh nhaân leù treû em töø 3 ñeán15 tuoåi ñeán khaùm laàn ñaàu taïi phoøng khaùm leù Beänh vieän Maét trong hai naêm 1999 vaø 2000. Nhöôïc thò moät maét ñöôïc ghi nhaän khi hai maét coù thò löïc sau ñieàu chænh kính cheânh nhau töø 3 haøng thò löïc thaäp phaân trôû leân, khoâng coù baát thöôøng ôû baùn phaàn tröôùc vaø ôû ñaùy maét aûnh höôûng ñeán thò löïc. Loaïi caùc hoà sô khoâng ghi nhaän ñöôïc thò löïc kính do treû khoâng traû lôøi ñöôïc baûng thò löïc hay do treû khoâng taùi khaùm. Thò löïc xa thöû baèng baûng chöõ E caùch 5m ñoái vôùi treû 3 -6 tuoåi, baèng baûng chöõ Monoyer caùch 5m ñoái vôùi treû treân 6 tuoåi. Chuùng toâi phaân loaïi nhöôïc thò laøm 3 ñoä: - Nhöôïc thò nheï: thò löïc maét nhöôïc thò töø 4/10 ñeán 7/10. - Nhöôïc thò trung bình: thò löïc maét nhöôïc thò töø ÑNT 3m ñeán 3/10. - Nhöôïc thò naëng: thò löïc maét nhöôïc thò töø döôùi ÑNT 3m. Ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò nhöôïc thò moät maét thoâng qua thò löïc, chia laøm 3 nhoùm: - Toát: Thò löïc maét nhöôïc thò töông ñöông maét laønh, cheânh leäch toái ña 1 haøng thò löïc thaäp phaân. - Trung bình: Cheânh leäch thò löïc maét nhöôïc thò so vôùi maét laønh töø 2 haøng thò löïc thaäp phaân ñeán 3 haøng thò löïc thaäp phaân, coù söï caûi thieän thò löïc so vôùi tröôùc ñieàu trò. - Keùm: Cheânh leäch thò löïc maét nhöôïc thò so vôùi maét laønh treân 3 haøng thò löïc thaäp phaân vaø/ hoaëc khoâng coù söï caûi thieân thò löïc. Kieåu ñònh thò ñöôïc ghi nhaän ñôn giaûn baèng phöông phaùp che maét, coù 3 loaïi: ñònh thò trung taâm, ngoaïi taâm, ngoaïi taâm khoâng tuyeät ñoái Khuùc xaï ñöôïc khaùm vôùi lieät ñieàu tieát. Phöông phaùp ñieàu trò nhöôïc thò: Taïi phoøng khaùm leù, nhöôïc thò moät maét ñöôïc ñieàu trò baèng phöông phaùp che maét laønh baèng mieáng che maét. Thôøi gian che maét thay ñoåi töø 4 giôø ñeán 12 giôø moät ngaøy tuyø tröôøng hôïp. Sau khi ñieàu trò che maét, phaãu thuaät chænh leù ñöôïc thöïc hieän treân caùc beänh nhaân coøn toàn taïi leù. KEÁT QUAÛ Chuùng toâi nghieân cöùu 1009 hoà sô cuûa caùc beänh nhaân ñeán khaùm vaø laøm hoà sô nhaäp vieân taïi phoøng khaùm leù beänh vieän Maét TPHCM trong hai naêm 1999 vaø 2000, keát quaû coù: - 54 ca nhöôïc thò/ 608 tröôøng hôïp leù ngoaøi - 190 ca nhöôïc thò/ 401 tröôøng hôïp leù trong. Nhö vaäy, tæ leä nhöôïc thò ôû leù ngoaøi laø 8,9%, ôû leù trong laø 47,4%, tæ leä nhöôïc thò chung laø 24,2%. Tæ leä phaân boá nhöôïc thò:Nam chieám tæ leä 48%, nöõ chieám 52%.Soá beänh nhaân thuoäc TP HCM chieám 41%, beänh nhaân töø caùc tænh chieám 59%. Tæ leä nhöôïc thò lieân quan ñeán tuoåi (baûng 1) Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 151 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc Baûng1 : Phaân boá nhöôïc thò theo tuoåi ñeán khaùm leù vaø tuoåi phaùt hieän leù ≤ 2tuoåi 3-5 tuoåi 6-15 tuoåi TC Soá ca % Soá ca % Soá ca % Tuoåi ñeán khaùm 0 0 114 46,7 130 53,3 244 Tuoåi phaùt hieän 145 63,6 78 34,2 5 2,2 228 Baûng naøy cho thaáy söï khaùc nhau giöõa tuoåi phaùt hieän leù vaø tuoåi ñeán khaùm leù. Tuoåi khôûi ñaàu leù ñöôïc ghi nhaän döïa treân lôøi khai cuûa phuï huynh, do ñoù keát quaû khoâng chaéc chaén hoaøn toaøn. Tuoåi khôûi ñaàu leù ghi nhaän ñöôïc ôû 93,4% soá beänh nhaân (228/244 beänh nhaân). Soá coøn laïi khoâng bieát con mình leù töø luùc naøo. Ta thaáy 2/3 soá treû nhöôïc thò khôûi ñaàu leù döôùi 2 tuoåi (63,6%), 34,2% tröôøng hôïp khôûi ñaàu leù ôû tuoåi töø 3-5. Chæ 2,2% tröôøng hôïp nhöôïc thò coù tuoåi khôûi ñaàu leù treân 6 tuoåi. Trong khi ñoù soá beänh nhaân ñeán khaùm töø 3-5 tuoåi chieám 46,7%, soá beänh nhaân ñeán khaùm ôû tuoåi treân 6 chieám 53,3%. Söï khaùc nhau giöõa tuoåi phaùt hieän leù vaø tuoåi ñeán khaùm leù cho thaáy treû thöôøng ñöôïc cha meï ñöa ñeán khaùm nhieàu naêm sau khi phaùt hieän leù. Thôøi gian trung bình töø luùc xuaát hieän leù ñeán luùc ñeán khaùm laàn ñaàu laø 4,37 ± 2,82 naêm. Soá beänh nhaân ñeán khaùm laàn ñaàu trong voøng 1 naêm sau khi xuaát hieän leù ít, chæ chieám 17,5%, trong khi soá beänh nhaân ñeán khaùm laàn ñaàu treã hôn 5 naêm sau khi xuaát hieän leù chieám 41,2% (baûng 2). Baûng 2: Phaân boá nhöôïc thò theo thôøi gian töø luùc xuaát hieän leù ñeán luùc khaùm laàn ñaàu ≤1 naêm 2 naêm 3 naêm 4 naêm ≥ 5 naêm TC 40 27 33 34 94 228 17,5% 11,8% 14,5% 14,9% 41,2% 100% Trong soá 244 ca nhöôïc thò, leù trong chieám tæ leä cao 77,9%, leù ngoaøi chieám 22,1%. Leù thöôøng xuyeân chieám tæ leä cao 78,3%, leù töøng luùc coù tæ leä laø 21,7%. Leù moät maét chieám tæ leä cao 74,6%, leù luaân phieân hai maét chieám tæ leä thaáp hôn(25,4%). Kieåu ñònh thò: Kieåu ñònh thò trung taâm chieám tæ leä cao nhaát 73,4%, ñònh thò ngoaïi taâm tuyeät ñoái chieám 16,4%, ngoaïi taâm khoâng tuyeät ñoái 10,2%. Möùc ñoä nhöôïc thò: Ña soá nhöôïc thò ôû möùc ñoä trung bình chieám 61,9%, nhöôïc thò nheï chieám 18,9%, nhöôïc thò naëng chieám 19,3%. Lieân quan vôùi taät khuùc xaï:Taät khuùc xaï ñöôïc phaân loaïi döïa treân keát quaû Skiascopie. Baát ñoàng khuùc xaï ñöôïc tính khi cheânh leäch khuùc xaï giöõa hai maét töø 1D trôû leân. Caùc loaïi taät khuùc xaï ñöôïc phaân boá theo baûng 3. Baûng 3: Phaân boá nhöôïc thò theo taät khuùc xaï Chính thòCaän thò Vieãn thò BÑKX caän vieãn Loaïn thò hoãn hôïp TC Leù ngoaøi 5 20 23 5 1 54 Leù trong 11 3 176 0 0 190 TC 16 23 199 5 1 224 % 6,6% 9,4% 81,6% 2% 0,4% 100% Taät khuùc xaï chieám tæ leä cao 93,4% trong nhöôïc thò do leù, trong ñoù vieãn thò chieám tæ leä cao nhaát vôùi tæ leä 81,6%, caän thò chieám tæ leä nhoû 9,4%. Caän thò chieám tæ leä khaù cao ôû leù ngoaøi 37%%, raát ít ôû leù trong 1,6%. Vieãn thò chieám tæ leä raát cao ôû leù trong 92,6%, ôû leù ngoaøi 42,6%. Baûng 4 bieåu dieãn tình traïng baát ñoàng khuùc xaï trong nhöôïc thò. Baûng 4: Phaân boá nhöôïc thò theo söï hieän dieän cuûa baát ñoàng khuùc xaï Khoâng BÑKX BÑKX Toång coäng Leù ngoaøi 22 32 54 Leù trong 111 79 190 Toång coäng 133 111 244 54,5% 45,5% 100% Coù 111 tröôøng hôïp coù baát ñoàng khuùc xaï, chieám 45,5% soá tröôøng hôïp nhöôïc thò ôû treû leù cô naêng. Baát ñoàng khuùc xaï trong nhöôïc thò ôû leù ngoaøi nhieàu hôn leù trong. Theo doõi keát quaû ñieàu trò Tæ leä boû taùi khaùm: Coù 152/244 beänh nhaân boû taùi khaùm khi chöa keát thuùc ñieàu trò nhöôïc thò chieám 62,3%. Tæ leä beänh nhaân ôû tænh boû taùi khaùm nhieàu hôn so vôùi beänh nhaân ôû TP HCM (54/100 so vôùi 98/144). Trong soá 92 beänh nhaân coù taùi khaùm theo doõi ñieàu trò, chæ coù 55 beänh nhaân thöïc hieän che maét töông ñoái toát, 30 beänh nhaân ít che maét, coù 7 beänh nhaân hoaøn toaøn khoâng che maét. Chuùng toâi ñaùnh giaù sô boä keát quaû ñieàu trò treân 85 beänh nhaân coù thöïc hieän che maét. Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 152 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Keát quaû ñieàu trò theo möùc ñoä nhöôïc thò tröôùc ñieàu trò ñöôïc bieåu dieãn trong baûng 5. Baûng 5: Keát quaû ñieàu trò theo möùc ñoä nhöôïc thò Keát quaû ñieàu trò Möùc ñoä nhöôïc thò Toát Trung bình Keùm Toång coäng Nheï 12 5 0 17 Trung bình 12 26 20 58 Naëng 2 0 8 10 Toång coäng 26 31 28 85 Sau thôøi gian ñieàu trò, 26/85 ca ñaït keát quaû toát chieám 30,6%, 31/85 ca ñaït keát quaû trung bình chieám 36,5%, 28 ca keát quaû keùm chieám 32,9%. Nhöôïc thò nheï cho tæ leä ñieàu trò khaù cao, 12/17 ca keát quaû toát(70,6%), 5/17 ca keát quaû trung bình. Khoâng coù tröôøng hôïp naøo keát quaû keùm. Nhöôïc thò trung bình sau ñieàu trò coù 12/58 ca keát quaû toát(20,7%), 26/58 ca keát quaû trung bình(44,8%), 20/58 ca keát quaû keùm(34,5%). Nhöôïc thò naëng coù keát quaû ñieàu trò thaáp vôùi 2/10 (20%) ca keát quaû toát vaø 8/10 (80%) ca keát quaû keùm. Baûng 6 bieåu dieãn keát quaû ñieàu trò theo loaïi leù trong hay leù ngoaøi. Baûng 6: Keát quaû ñieàu trò theo loaïi leù trong hay leù ngoaøi Keát quaû ñieàu trò Loaïi leù Toát Trung bình Keùm Toång coäng Leù ngoaøi 6 9 7 22 Leù trong 20 22 21 63 Toång coäng 26 31 28 85 Keát quaû ñieàu trò ôû hai loaïi leù trong vaø leù ngoaøi khaùc nhau khoâng coù yù nghóa thoáng keâ (p>0,05). Keát quaû ñieàu trò teo tuoåi ñeán khaùm ñöôïc bieåu dieãn trong baûng 7. Baûng 7: Keát quaû ñieàu trò theo tuoåi ñeán khaùm: Keát quaû ñieàu trò Tuoåi ñeán khaùm Toát Trung bình Keùm Toång coäng 3 5 9 1 15 4 11 5 9 25 5 4 5 6 15 6 4 4 2 10 7 1 3 3 7 8 1 0 2 3 9 0 2 4 6 10 0 1 1 2 Keát quaû ñieàu trò Tuoåi ñeán khaùm Toát Trung bình Keùm Toång coäng 11 0 1 0 1 12 0 0 0 0 13 0 1 0 1 Baûng treân cho thaáy haàu heát caùc tröôøng hôïp ñaït keát quaû ñieàu trò toát vaø trung bình ôû treû nhoû hôn hay baèng 6 tuoåi 47/65 tröôøng hôïp chieám 72,3%. Töø 7 tuoåi trôû leân keát quaû ñieàu trò keùm, chæ 10/20 ñaït toát vaø trung bình chieám 50% vaø khoâng coù tröôøng hôïp naøo ñaït keát quaû toát sau 9 tuoåi. Baûng 8 bieåu dieãn keát quaû ñieàu trò theo kieåu ñònh thò. Baûng 8:Keát quaû ñieàu trò theo kieåu ñònh thò Keát quaû ñieàu trò Kieåu ñònh thò Toát Trung bình Keùm Toång coäng Trung taâm 24 29 17 70 Ngoaïi taâm 2 1 7 10 Ngoaïi taâm khoâng tuyeät ñoái 0 1 4 5 Toång coäng 26 31 28 85 Tæ leä ñaït keát quaû toát vaø trung bình trong ñònh thò trung taâm laø 71,4%, trong ñònh thò ngoaïi taâm vaø ngoaïi taâm khoâng tuyeät ñoái laø 22%. Vì thò löïc thaäp phaân khoâng thay ñoåi tuyeán tính neân khi tính thò löïc trung bình trong maãu,söû duïng baûng ñoåi thò löïc thaäp phaân sang thò löïc logMAR vaø tính thò löïc trung bình theo logMAR. Thò löïc trung bình tröôùc ñieàu trò laø 0,72±0,37 ñôn vò logMAR (töông ñöông 1,9/10). Thò löïc trung bình sau ñieàu trò laø 0,34±0,36 ñôn vò logMAR (töông ñöông 4,6/10). Nhö vaäy, thò löïc trung bình sau ñieàu trò taêng leân 3,8 haøng thò löïc logMAR. BAØN LUAÄN Tæ leä nhöôïc thò ôû beänh nhaân leù cô naêng laø 24,2% cho thaáy nhöôïc thò ñoùng vai troø quan troïng trong leù cô naêng vaø gaây haäu quaû naëng neà cho treû bò leù. Haàu heát beänh nhaân xuaát hieän leù tröôùc 6 tuoåi (97,8%)(baûng 1) nhöng soá beänh nhaân ñeán khaùm sau 6 tuoåi laïi chieám tæ leä 53,3% (baûng 1). Ñieàu naøy gaây baát lôïi cho vieäc ñieàu trò nhöôïc thò vì töø 6 tuoåi trôû leân, söï phuïc hoài thò löïc baét ñaàu trôû neân keùm. Nguyeân nhaân cha meï ñöa beù ñi khaùm leù treã ngoaøi lyù do khoù khaên veà kinh teá, ñöôøng xaù xa xoâi, coøn coù nguyeân nhaân söï keùm hieåu bieát veà beänh Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 153 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc leù. Nhieàu ngöôøi cho raèng leù khoâng theå chöõa ñöôïc vaø chôø beù lôùn ñeå moå chænh leù. Thò löïc maét nhöôïc thò raát thaáp, 61,9% nhöôïc thò trung bình vôùi thò löïc ôû nhoùm khieám thò vaø 19,3% nhöôïc thò naëng vôùi thò löïc ôû nhoùm muø. Nguyeân nhaân laø beänh nhaân thöôøng ñeán khaùm treã nhieàu naêm sau khi leù xuaát hieän khi nhöôïc thò ñaõ aûnh höôûng naëng neà. Ñieàu naøy khoâng chæ aûnh höôûng ñeán thò giaùc hai maét laøm treû khoâng nhìn hình noåi ñöôïc maø coøn laø nguy cô lôùn neáu treû bò chaán thöông hay beänh lyù maét ôû maét khoâng nhöôïc thò. Thò löïc maét nhöôïc thò thaáp coøn gaây khoù khaên cho vieäc ñieàu trò che maét vì khi chæ nhìn baèng maét nhöôïc thò, treû raát khoù chòu vaø khoâng cho che maét. Vieäc ñieàu trò nhöôïc thò ôû nhöõng maét naøy laø raát caàn thieát. Taät khuùc xaï chieám tæ leä raát cao trong nhöôïc thò 93,4% vôùi vieãn thò chieám ña soá. Vì vaäy coâng taùc thöû kính, ñaëc bieät kính ñieàu chænh vieãn thò, ñeå cho treû coù kính ñeo thích hôïp raát quan troïng trong ñieàu trò. Tæ leä boû taùi khaùm laø 62,3%. Beänh nhaân boû taùi khaùm ñoàng nghóa vôùi thaát baïi ñieàu trò. Ñieàu trò nhöôïc thò chæ laø böôùc ñaàu tieân quan troïng trong phöùc hôïp ñieàu trò leù. Thò löïc sau ñieàu trò chæ ñöôïc giöõ oån ñònh vôùi nhöõng böôùc ñieàu trò tieáp theo nhö tieáp tuïc ñeo kính, ñieàu trò chænh thò phuïc hoài thò giaùc hai maét, ñieàu trò phaãu thuaät chænh leù. Ngöng ñieàu trò khi thò löïc maét nhöôïc thò chöa caûi thieän ñeán möùc toái ña ñeå coù theå cuøng nhìn vôùi maét laønh hay khoâng coù caùc böôùc ñieàu trò tieáp theo, nhöôïc thò seõ tieáp tuïc vaø naëng leân. Ñaây laø moät ñieàu ñaùng tieác bôûi vì nhöôïc thò hoaøn toaøn coù khaû naêng chöõa ñöôïc. Tæ leä beänh nhaân boû taùi khaùm ôû caùc tænh laø 68% coù theå noùi laø do ñieàu kieän ñi laïi khoù khaên, nhöng tæ leä naøy ôû thaønh phoá cuõng cao ñeán 54% chöùng toû yù thöùc cuûa ngöôøi daân veà taùc haïi cuûa leù chöa cao. Maët khaùc, chuùng toâi nhaän thaáy tình traïng quaù taûi ôû phoøng khaùm leù, nhaát laø vaøo dòp heø cuõng khieán moät soá cha meï beù ngaïi chôø ñôïi khaùm. Keát quaû ñieàu trò phuï thuoäc möùc ñoä nhöôïc thò ban ñaàu, tuoåi baét ñaàu ñieàu trò vaø kieåu ñònh thò. Nhöôïc thò nheï cho keát quaû ñieàu trò cao, khoâng coù tröôøng hôïp naøo keát quaû ñieàu trò keùm. Nhöôïc thò trung bình coù tæ leä keát quaû ñieàu trò keùm cuõng khaù cao 34,5%, vaø nhöôïc thò naëng coù ñeán 80% ca keát quaû keùm. Keát quaû ñieàu trò cao ôû treû döôùi 6 tuoåi vaø keùm ôû treû treân 9 tuoåi.Vì vaäy vieäc phaùt hieän vaø ñieàu trò nhöôïc thò sôùm laø raát quan troïng. Keát quaû ñieàu trò keùm trong nhöôïc thò coù ñònh thò khoâng phaûi trung taâm. Tieân löôïng ñieàu trò nhöôïc thò ôû nhöõng tröôøng hôïp nhöôïc thò coù ñònh thò ngoaïi taâm cho keát quaû keùm. KEÁT LUAÄN Nhöôïc thò laø moät trong nhöõng haäu quaû nghieâm troïng cuûa leù. Nhöôïc thò chieám 24,2% - tæ leä khaù cao trong leù cô naêng ôû treû em leù cô naêng. Nhieàu phuï huynh chöa nhaän thaáy ñöôïc taùc haïi lôùn lao cuûa haäu quaû naøy neân ñöa treû ñeán khaùm treã vaø khoâng kieân trì ñieàu trò. Ñieàu naøy daãn ñeán keát quaû ñieàu trò chöa cao. Caàn taêng cöôøng coâng taùc giaùo duïc tuyeân truyeàn trong nhaân daân veà leù vaø haäu quaû cuûa vieäc khoâng ñieàu trò kòp thôøi, nhaát laø nhöôïc thò vaø roái loaïn chöùc naêng thò giaùc hai maét. Ngoaøi ra caàn toå chöùc toát coâng taùc khaùm vaø ñieàu trò nhöôïc thò noùi rieâng vaø leù noùi chung, laäp nhieàu phoøng khaùm vaø ñieàu trò leù ôû caùc ñòa phöông, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho ngöôøi daân ñeán khaùm vaø ñieàu trò leù. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Ngoâ Nhö Hoøa: Nhaõn khoa laâm saøng. Saùch löu haønh noäi boä 1988: 195-205. 2. Nguyeãn Thò Xuaân Hoàng: Khaûo saùt tình traïng leù bieåu hieän ôû treû em taïi Trung Taâm Maét TP.Hoà Chí Minh trong hai naêm 1997-1998. Luaän vaên toát nghieäp cao hoïc 2000. 3. Phaïm Vaên Taàn: Ñieàu trò phuïc hoài thò giaùc hai maét trong phöùc hôïp ñieàu trò laùc cô naêng. Luaän aùn toát nghieäp tieán só y hoïc 1998. 4. David Mittelman: Amblyopia. Ophthalmology Clinics of North America Volume 14 Number 3 September 2001. 5. Jonathan M. Holmes, Roy W. Beck, Michael X. Repka: Amblyopia- Current Clinical Studies. Ophthalmology Clinics of North America Volume 14 Number 3 September 2001. 6. The Paediatric Eye Disease Investigator Group: The Clinical Profile of Moderate Amblyopia in Children Younger Than 7 Years. Arch Ophthalmol/vol120, Mar2002. 7. The Paediatric Eye Disease Investigator Group: A Randomized Trial of Atropine vs Patching for Treatment of Moderate Amblyopia in Children. Arch Ophthalmol/vol120, Mar2002. 8. William Tasman, MD: Duane’s Clinical Ophthalmology. J.B.Lippincott Company 1999. 9. Yanoff: Ophthalmology, First Edition. Mosby International Ltd 1999. Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 154 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 155