Khóa luận Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu lao động của Công ty Vận tải Xây dựng và chế biến lương thực Vĩnh Hà

c¸c chñ tr­êng vµ ho¹t ®éng XKL§, ®Ó hä n©ng cao ý thøc lao ®éng, qua ®ã phÇn nµo h¹n chÕ ®­îc n¹n bá trèn. C«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn th«ng tin vÒ XKL§ còng nh­ c¸c quy chÕ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nµy cña C«ng ty vÉn ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao, thÓ hiÖn ë chç vÉn cßn cã t×nh tr¹ng lao ®éng bá trèn. Trong c«ng t¸c ®µo t¹o, C«ng ty còng cã nhiÒu h¹n chÕ, ngoµi ra C«ng ty vÉn ch­a cã mét kÕ ho¹ch chñ ®éng trong ®µo t¹o lao ®éng cã nghÒ vµ kü thuËt, C«ng ty vÉn bÞ ®éng trong lÜnh vùc nµy bëi lÏ chØ khi ký kÕt ®­îc hîp ®ång vµ cã chØ tiªu tuyÓn dông th× C«ng ty míi cã h×nh thøc ®µo t¹o theo yªu cÇu ®èi t¸c. Nguyªn nh©n: C«ng ty vÉn ch­a ®Çu t­ n©ng cao trang thiÕt bÞ häc tËp cho c¸c häc viªn nhÊt lµ c¸c phßng chøc n¨ng vÒ ngo¹i ng÷, vÒ kü thuËt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt phôc vô cho c¸c häc viªn nh»m gãp phÇn t¨ng chÊt l­îng lao ®éng ®­îc ®µo t¹o t¹i C«ng ty. CHƯƠNG III GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG CỦA CÔNG TY VẬN TẢi XÂY DỰNG VÀ CHẾ BIẾN LƯƠNG THỰC VĨNH HÀ Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng trong thêi gian tíi cña C«ng ty. 1. Nh÷ng thuËn lîi vµ th¸ch thøc trong XKL§ thêi gian tíi: T×nh h×nh chung vÒ XKL§ trªn c¶ n­íc cho thÊy cã nhiÒu c¬ héi lÉn th¸ch thøc víi c¸c doanh nghiÖp XKL§. C¶ n­íc cã kho¶ng 154 doanh nghiÖp XKL§ víi 16 chuyªn doanh, 134 doanh nghiÖp bæ sung chøc n¨ng XKL§ vµ 4 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Bé Giao th«ng vËn t¶i còng lµ mét trong sè c¸c Bé ngµnh cã nhiÒu doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong XKL§, víi h¬n 20 doanh nghiÖp. Trong n¨m 2006, ®· cã h¬n 45 tØnh, thµnh phè trong c¶ n­íc triÓn khai m« h×nh liªn kÕt XKL§, nhê vËy mµ trong n¨m 2005 – 2006, sè lao ®éng ®­a ®i v­ît xa so víi kÕ ho¹ch, ®¹t 90000 ng­êi. TÝnh chung trong 3 n¨m 2004 – 2006, c¶ n­íc cã trªn 185000 lao ®éng ®­a ®i XK, n©ng tæng sè lao ®éng vµ chuyªn gia ViÖt Nam ®i lµ viÖc ë n­íc ngoµi lªn 390000 ng­êi, trong ®ã tû lÖ lao ®éng cã nghÒ chiÕm 35,5%. Thu nhËp tõ nguån XKL§ ®em vÒ cho ®Êt n­íc mçi n¨m kho¶ng 1,7 tû USD. Nh÷ng thuËn lîi trong ho¹t ®éng XKL§ Trªn c¬ së tæng kÕt, ®óc rót kinh nghiÖm ho¹t ®«ng XKL§ ë c¸c thêi kú tr­íc, §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· ban hµnh nhiÒu chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch nh»m tiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c XKL§, t¹o hµnh lang ph¸p lý cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy. Cô thÓ cã thÓ ®Ò cËp tíi: ChØ thÞ 41/CT – TW cña Bé ChÝnh trÞ ban hµnh 22/01/1998; NghÞ ®Þnh 152/1999/N§ - CP ban hµnh ngµy 20/09/1999; Söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu trong bé LuËt Lao ®éng, trong ®ã cã 6 ®iÒu vÒ XKL§; NghÞ ®Þnh 81/2003/N§ - CP ban hµnh ngµy 17/07/2003 vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh nµy do liªn bé quy ®Þnh ( Bé Lao ®éng, Bé Tµi chÝnh, Bé Ngo¹i giao…) thêi gian qua trong c«ng t¸c chØ ®¹o ban hµnh cña c¸c C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc mµ trùc tiÕp lµ Bé Lao ®éng t­¬ng ®èi ®ång bé vµ kh¸ chÆt chÏ ®· cã thóc ®Çy ®Õn ho¹t ®éng XKL§. Trªn ph­¬ng diÖn chung, Bé Lao ®éng ®· x©y dùng, tõng b­íc më réng thÞ tr­êng XKL§ b»ng nhiÒu h­íng, trong ®ã cã nh÷ng hiÖp ®Þnh song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng trong lÜnh vùc XKL§, cung cÊp th«ng tin thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ cho doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng ®Ó chñ ®éng h¬n trong tiÕn hµnh kinh doanh… Nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi vµ kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc c¶ trªn ph­¬ng diÖn qu¶n lý vµ kinh doanh, th× thÞ tr­êng thùc tÕ cña XKL§ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nh÷ng chuyÓn biÕn nhiÒu bÊt lîi cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cô thÓ : t¹i thÞ tr­êng §µi Loan, tõ cuèi n¨m 2002 ®Õn nay, ®· cã h¬n 85000 lao ®éng sang lµm viÖc t¹i §µi Loan, tÝnh riªng trong n¨m 2004- 2006 ®· ®­a ®­îc 65000 lao ®éng. Tuy vËy sè lao ®éng bá trèn ngµy mét gia t¨ng chiÕm kho¶n 7% ®ang lµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp XKL§, trong ®ã còng cã C«ng ty Hîp t¸c lao ®éng n­íc ngoµi. ThÞ tr­êng Hµn Quèc còng lµ mét thÞ tr­êng mµ C«ng ty ®­a lao ®éng XK. HiÖn nay cã kho¶ng 18771 lao ®éng vµ tu nghiÖp sinh t¹i Hµn Quèc, sè lao ®éng trong hîp ®ång lµ 5520, sè bá hîp ®ång vµ c­ tró bÊt hîp ph¸p t¹i ®©y lµ 13251 ng­êi. Tuy nhiªn Hµn Quèc vÉn cßn tiÕp nhËn thªm mét sè l­îng lín sü quan vµ thuû thñ tµu biÓn, thuyÒn viªn ®¸nh c¸ ViÖt Nam. ThÞ tr­êng Malaysia còng t­¬ng tù so víi 2 thÞ tr­êng trªn. Tuy ®a sè lao ®éng lµm viÖc trong c¸c nhµ m¸y nh­ng t×nh h×nh bá trèn vµ ®×nh c«ng vÉn cßn x¶y ra vµ còng cã xu h­íng t¨ng lªn râ rÖt. Theo Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi, nh÷ng th¸ch thøc næi cém trong ho¹t ®éng XKL§ hiÖn nay lµ : ë trong n­íc c¸c doanh nghiÖp XKL§ ®ang bÝ nguån lao ®éng, ë ngoµi n­íc th× vÊp ph¶i sù c¹nh tranh quyÕt liÖt cña lao ®éng c¸c n­íc kh¸c. Bªn c¹nh ®ã chÝnh s¸ch víi ng­êi lao ®éng n­íc ngoµi, chÝnh s¸ch chèng lao ®éng bá trèn bÊt hîp ph¸p cña c¸c n­íc ch­a nghiªm, ch­a triÖt ®Ó, còng nh­ sù l«i kÐo chèng ph¸ cña mét sè tæ chøc c¸ nh©n ®èi víi lao ®éng ta ë mét sè thÞ tr­êng lµm cho c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng ngoµi n­íc cµng khã kh¨n h¬n. ViÖc xö lý lao ®éng vi ph¹m ph¶i vÒ n­íc ®èi víi ph¸p luËt vµ d­ luËn trong n­íc vÉn ch­a nghiªm, ch­a nhÊt qu¸n vÒ nguyªn t¾c nªn cßn g©y nhiÒu thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp. Bªn c¹nh c¸c th¸ch thøc trªn lµ c¸c tån t¹i vÉn cßn trong ho¹t ®éng XKL§ vµ chuyªn gia : ChÝnh s¸ch t¹o nguån nhÊt lµ nguån lao ®éng cã chÊt l­îng cao; ViÖc tuyÓn chän lao ®éng vµ qu¶n lý lao ®éng ë n­íc ngoµi vÉn ch­a tèt ë mét sè doanh nghiÖp; C«ng t¸c tuyªn truyÒn vÒ chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Õn ng­êi lao ®éng cßn nhiÒu h¹n chÕ; C«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc tõ Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi ®Õn c¸c ngµnh ®Þa ph­¬ng cßn nhiÒu bÊt cËp. 2. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn chung trong ho¹t ®éng XKL§ Trong ®iÒu kiÖn cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ cã sù nh¶y vät, xu thÕ toµn cÇu ho¸ ®· vµ ®ang ®Æt ra yªu cÇu cÊp b¸ch ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng ViÖt Nam héi nhËp quèc tÕ. NhËn râ vai trß vµ ý nghÜa to lín cña sù nghiÖp XKL§, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta kh«ng chØ chó ý tíi ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng néi ®Þa mµ cßn chó träng ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng ngoµi n­íc, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng XKL§ víi c«ng t¸c chÝnh lµ ®­a lao ®éng vµ chuyªn gia sang lµm viÖc ë n­íc ngoµi cã thêi h¹n. §©y lµ mét ®Þnh h­íng quan träng b¶o ®¶m ph¸t triÓn vÒ thÞ tr­êng XKL§ còng nh­ n©ng cao ho¹t ®éng XKL§ cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi. V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø X chØ râ : “ Më réng thÞ tr­êng lao ®éng, ®Èy m¹nh XKL§ cã tæ chøc vµ cã hiÖu qu¶, víi sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Môc tiªu trong n¨m 2007 lµ ®­a 75000 – 80000 lao ®éng; n¨m 2008 ®­a 90000 lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi”. Tõ chñ tr­¬ng vµ môc tiªu tæng qu¸t trªn , c¨n cø vµo t×nh h×nh vµ yªu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ, còng nh­ kh¶ n¨ng cung øng lao ®éng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, trong nh÷ng n¨m tíi sÏ tËp trung ®Èy m¹nh ph¸t triÓn thÞ tr­êng XKL§ vµ tËp trung vµo c¸c h­íng sau : Thø nhÊt : thùc hiÖn ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ trong ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng. Cô thÓ ®ã lµ muèn XKL§ ®­îc th× ph¶i t×m thÞ tr­êng nhËp khÈu lao ®éng, ®ång thêi chÊp nhËn c¹nh tranh quèc tÕ gi÷a c¸c quèc gia XKL§. Tõ nay tíi n¨m 2010, vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo, n­íc ta sÏ më réng ®Þa bµn XKL§ sang tÊt c¶ c¸c n­íc ( thÞ tr­êng Ch©u Mü, Ch©u Phi vµ T©y ©u ) cã nhu cÇu nhËp khÈu lao ®éng ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é chÝnh trÞ – x· héi, phong tôc tËp qu¸n vµ t«n gi¸o. Tuy vËy vÉn gi÷ v÷ng thÞ tr­êng XKL§ trong khu vùc nh­ Malaysia, NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan, Lµo vµ c¸c n­íc Trung §«ng. Thø hai : ChuÈn bÞ tèt nguån lao ®éng phôc vô ho¹t ®éng XKL§ ChuÈn bÞ tèt nguån lao ®éng lµ c«ng viÖc ®Æt lªn hµng ®Çu, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc ph¸t triÓn vµ n©ng cao XKL§ ®­îc bÒn v÷ng. Tuy nhiªn cÇn muèn cã nguån lao ®éng tèt, ®¹t tiªu chuÈn xuÊt khÈu, ph¶i cã chiÕn l­îc t¹o nguån ®¶m b¶o ®ñ sè l­îng , chÊt l­îng , c¬ cÊu ngµnh nghÒ… ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ. §©y lµ nhiÖm vô chung cña Nhµ n­íc, c¸c cÊp, c¸c ngµnh, doanh nghiÖp vµ b¶n th©n ng­êi lao ®éng. Thø ba : ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ, chÝnh trÞ , x· héi cña ho¹t ®éng XKL§. XKL§ lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu mét hµng ho¸ ®Æc biÖt - hµng ho¸ søc lao ®éng. Khi tÝnh to¸n hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng XKL§ nãi chung cÇn ph¶i ®¶m b¶o môc tiªu kÐp lµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ ( ngo¹i tÖ rßng thu vÒ ) g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ chÝnh trÞ – x· héi ( t¹o lËp m«i tr­êng chÝnh trÞ æn ®Þnh, t¨ng c­êng quan hÖ bang giao quèc tÕ, gãp phÇn æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ trong n­íc, khu vùc vµ quèc tÕ. Thø t­ : Tu©n thñ nguyªn t¾c thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng XKL§ Nguyªn t¾c thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng nµy ®ã lµ c¨n cø vµo cÇu lao ®éng trªn thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc t¹o nguån, th©m nhËp vµ më réng thÞ tr­êng XKL§. ChÊp nhËn sù tham gia vµ c¹nh tranh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong XKL§, coi thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc vÉn cã vai trß chñ ®¹o. §ång thêi còng chÊp nhËn sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ nhÊt lµ c¸c n­íc XKL§ trong khu vùc ( Trung Quèc, Ên §é, In®«nªxia…). ViÖc tu©n thñ vµ chÊp nhËn nguyªn t¾c thÞ tr­êng, gióp ta chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ trong ho¹t ®éng XKL§. 3. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty Hîp t¸c lao ®éng n­íc ngoµI (LOD) trong ho¹t ®éng xkl® Trong thêi gian qua ho¹t ®éng XKL§ cña C«ng ty ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng kÓ, gãp phÇn nhá bÐ trong c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña §¶ng vµ Nhµ n­íc b»ng c¸ch kh«ng ngõng t¨ng sè l­îng còng nh­ chÊt l­îng lao ®éng. Tuy nhiªn thêi gian tíi, víi t×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh cã nhiÒu thay ®æi, C«ng ty cÇn cã mét sè môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn phï hîp víi t×nh h×nh trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ, ®ång thêi tu©n theo chñ tr­¬ng ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong lÜnh vùc XKL§. 3.1 Môc tiªu th­êng niªn cña C«ng ty trong n¨m 2007 vµ 2008: Môc tiªu vÒ sè l­îng lao ®éng B¶ng 6: KÕ ho¹ch t¨ng lao ®éng XK n¨m 2007 vµ 2008 Sè lao ®éng Thùc tÕ 2006 KÕ ho¹ch 2007 KÕ ho¹ch 2008 2007/2006 L­îng(ng­êi) Tû lÖ( % ) Quatar 150 200 300 50 133.33 Malaysia 200 300 400 100 150 §µi Loan 80 150 200 70 187.5 Các nứoc khác 100 150 200 50 150 Tæng 530 800 1100 170 132.07 ( Nguån : Sè liÖu Tæng kÕt n¨m 2006) Trong thêi gian tíi, mÆc dï t×nh h×nh thÞ tr­êng XKL§ vµ nÒn kinh tÕ cã nhiÒu biÕn ®éng, diÔn biÕn phøc t¹p, C«ng ty vÉn cã niÒm tin n©ng cao ho¹t ®éng XKL§ còng nh­ kh«ng ngõng n©ng cao vÒ doanh thu trong toµn C«ng ty. Nh×n chung so víi t×nh h×nh thùc tÕ ®¹t ®­îc n¨m 2006, kÕ ho¹ch ®Æt ra n¨m 2007 lµ sè l­îng lao ®éng XK trong n¨m t¨ng ®¹t 800 lao ®éng , tû lÖ t¨ng lµ 132,07%. Ho¹t ®éng XKL§ kh«ng nh­ c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c, tøc lµ cã thÓ dù ®o¸n trong nhiÒu n¨m tiÕp theo, nã phô thuéc vµo t×nh h×nh thÞ tr­êng cña n­íc nhËn lao ®éng còng nh­ phô thuéc vµo hîp ®ång mµ C«ng ty ký kÕt víi phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Ó cung cÊp lao ®éng XK. ChÝnh v× vËy C«ng ty Ýt nhiÒu bÞ phô thuéc vµo sù diÔn biÕn trong n¨m kÕ ho¹ch, vµ môc tiªu ®Ò ra dùa trªn c«ng t¸c dù b¸o thÞ tr­êng cña C«ng ty. C«ng ty kh«ng ngõng æn ®Þnh vµ duy tr× ho¹t ®éng XKL§ t¹i c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, tiÕp tôc nghiªn cøu c¸c thÞ tr­êng míi më theo sù cho phÐp cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi, nh­ thÞ tr­êng c¸c n­íc T©y ©u, B¾c Mü, vµ Ch©u Phi… Víi c¸c thÞ tr­êng XKL§ hiÖn t¹i, C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p liªn kÕt víi c¸c c¬ quan qu¶n lý cã thÈm quyÒn vµ c¸c c¬ quan h÷u quan t¹i n­íc ngoµi trong viÖc qu¶n lý vµ xö lý tr­êng hîp lao ®éng bá trèn, cã biÖn ph¸p nh»m ®­a hÕt sè lao ®éng nµy vÒ n­íc nh»m yªu cÇu båi th­êng thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp theo hîp ®ång ®· ký. TiÕp tôc n©ng cao ho¹t ®éng ®µo t¹o - gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho ng­êi lao ®éng tr­íc khi lµm viÖc t¹i n­íc ngoµi. CÇn cã h­íng ph¸t triÓn ®µo t¹o lao ®éng cã tr×nh ®é tay nghÒ cao, cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®¸p øng theo yªu cÇu ®èi t¸c sö dông lao ®éng, nhÊt lµ trong t×nh h×nh hiÖn nay, c¸c thÞ tr­êng nh­ Quatar, Hµn Quèc, §µi Loan cã nhu cÇu rÊt lín vÒ ®èi t­îng lao ®éng nµy. §Ó phôc vô tèt cho ho¹t ®éng ®µo t¹o th× C«ng ty cÇn n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña Tr­êng ®µo t¹o, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ho¹t ®éng nµy cã kh¶ n¨ng thÝch øng nhanh nh¹y víi ®ßi hái thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng ®µo t¹o cña tr­êng. Cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh t¸i ®µo t¹o c¸c kü n¨ng vµ n©ng cao chuyªn m«n víi c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ nh©n viªn trong lÜnh vùc XKL§. 3.2 Môc tiªu ph¸t triÓn l©u dµi Kh«ng ngõng khai th¸c vµ më réng thÞ tr­êng XKlao ®éng truyÒn thèng, t¨ng thÞ phÇn cña C«ng ty t¹i c¸c thÞ tr­êng nµy ( gåm c¸c thÞ tr­êng nh­ Quatar, Hµn Quèc, §µi Loan, Malaysia…) T¨ng nguån ®Çu t­ cña C«ng ty cho lÜnh vùc XKL§ vµ c¸c ho¹t ®éng phôc vô cho lÜnh vùc nµy. T¨ng sè l­îng còng nh­ chÊt l­îng lao ®éng ®­îc ®µo t¹o ®i XK, qua ®ã n©ng cao uy tÝn còng nh­ doanh thu cho C«ng ty. Liªn kÕt víi nhiÒu ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c¬ së ®µo t¹o ®Ó cã nguån lao ®éng æn ®Þnh. N©ng cao chÊt l­îng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ nh©n viªn trong toµn C«ng ty, trong ®ã còng cã lùc l­îng c¸n bé ho¹t ®éng trong lÜnh vùc XKL§ N©ng cao vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c ®µo t¹o gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho lao ®éng tr­íc khi XK. Gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng c¸c thñ tôc vµ chÕ ®é vÒ tranh chÊp vµ thanh lý hîp ®ång víi ng­êi lao ®éng. Cã c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®ång thêi h¹n chÕ tèi ®a t×nh tr¹ng lao ®éng bá trèn ph¸ hîp ®ång t¹i mét sè thÞ tr­êng. II . Mét sè biÖn ph¸p tõ phÝa C«ng ty trong ho¹t ®éng XKL§ Trong ho¹t ®éng XKL§ nãi chung vµ trong t×nh h×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty nãi riªng ®ang ngµy cµng cã nhiÒu khã kh¨n, c¹nh tranh gay g¾t trong vµ ngoµi n­íc (thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ víi c¸c n­íc c¹nh tranh vÒ XKL§). Trong thêi gian qua, C«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ, gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®ång thêi ®em lai thu nhËp cho C«ng ty. C«ng ty còng h×nh thµnh uy tÝn trong vµ ngoµi n­íc vÒ ho¹t ®éng XKL§. Trong thêi gian tíi, C«ng ty ph¶i kh«ng ngõng cè g¾ng h¬n n÷a ®Ó n©ng cao ho¹t ®éng XKL§, duy tr× vÞ trÝ trªn lÜnh vùc XKL§ tr­íc t×nh h×nh biÕn ®éng cña kinh tÕ còng nh­ thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ. Sau ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao ho¹t ®éng XKL§ cña C«ng ty dùa trªn nh÷ng ph©n tÝch thùc tr¹ng cña C«ng ty trong ho¹t ®éng nµy. 1. Mét sè biÖn ph¸p t×nh thÕ 1.1 TËp trung gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn c¸c thÞ tr­êng cña C«ng ty. §©y ®­îc coi lµ mét biÖn ph¸p quan träng cña c«ng ty trong XKL§, tËp trung ®Çu t­ c¸c thÞ tr­êng cã nghÜa C«ng ty ph¶i chó träng c«ng t¸c khai th¸c ph©n tÝch thÞ tr­êng, n¾m b¾t c¸c xu h­íng ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng ®ã vÒ t×nh h×nh nhËp khÈu lao ®éng, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña n­íc së t¹i trong nhËp khÈu lao ®éng, hay xu h­íng vÒ c¸c ngµnh nghÒ míi®ang cã nhu cÇu tuyÓn dông. C«ng ty ®Þnh h­íng “ ph¸t triÓn vµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng träng ®iÓm lµ Malaysia, Quatar, chó träng ph¸t triÓn thÞ tr­êng §µi Loan mét c¸ch v÷ng ch¾c; duy tr× sù æn ®Þnh cao t¹i các thÞ tr­êng khác .”. BiÖn ph¸p nµy kh¶ thi h¬n khi c«ng t¸c cña c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty t¹i c¸c thÞ tr­êng trªn lµm viÖc tèt. Cô thÓ lµ : Tu©n thñ vµ xö lý c¸c t×nh huèng ph¸t sinh theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ XKL§ vµ c¸c chÕ ®é cña Nhµ n­íc vÒ lao ®éng; c¸c chÕ ®é, quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng vµ C«ng ty trong c¸c ®iÒu kho¶n ký kÕt t¹i hîp ®ång. T¨ng c­êng c«ng t¸c vµ phèi hîp víi c¸c trung t©m XKL§ cña C«ng ty trong n­íc ®Ó cung cÊp t×nh t×nh vÒ lao ®éng vµ c¸c th«ng tin liªn quan mét c¸ch cËp nhËt, ®Ó cã h­íng gi¶i quyÕt phï hîp. N©ng cao h¬n n÷a ho¹t ®éng më réng thÞ tr­êng XKL§ cña C«ng ty: nh­ c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó cã c¸c gi¶i ph¸p t¨ng thÞ phÇn cña C«ng ty trong ho¹t ®éng XKL§; c¸c ho¹t ®éng Marketing, c¸c ho¹t ®éng tiÕp xóc víi c¸c nhµ m«i giíi, c¸c ®èi t¸c cã nhu cÇu trong tuyÓn dông lao ®éng… cô thÓ: Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c chiÕn l­îc Marketing trong lÜnh vùc XKL§. Tr­íc hÕt C«ng ty nªn cã mét sè h­íng dù b¸o nhu cÇu thÞ tr­êng XKL§ t¹i c¸c n­íc trong thêi gian tíi ®Ó cã nh÷ng ®iÒu chØnh ho¹t ®éng phï hîp, nhÊt lµ nhu cÇu sö dông lao ®éng; h¬n n÷a cÇn quan t©m tíi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong c¸c c«ng viÖc vµ ngµnh nghÒ mµ C«ng ty cã ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc. TiÕp cËn vµ ph©n tÝch thÞ tr­êng mµ m×nh XKL§ víi c¸c ®Æc ®iÓm vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi, t×nh h×nh chÝnh trÞ còng nh­ v¨n ho¸ t¹i n­íc nµy. Ngoµi ra, C«ng ty nªn x¸c ®Þnh mét chiÕn l­îc Marketing trong ho¹t ®éng XKL§ víi c¸c chiÕn l­îc vÒ ®Þnh h­íng ng­êi lao ®éng sÏ lµ ®èi t­îng chÝnh trong qu¸ tr×nh XK, c¸c ®iÒu kiÖn vµ viÖc tæ chøc xuÊt c¶nh, lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng còng lµ nh÷ng yÕu tè ®­îc quan t©m. thóc ®Èy h¬n n÷a ho¹t ®éng XKL§ t¹o nªn uy tÝn réng r·i cña C«ng ty víi ng­êi lao déng trong n­íc còng nh­ víi c¸c ®èi t¸c sö dông lao ®éng ë n­íc ngoµi. Sau khi ®· cã c¸c chiÕn l­îc Marketing râ rµng cÇn tæ chøc thùc hiÖn nh»m gi÷ vòng thÞ tr­êng truyÒn thèng song mÆt kh¸c t¨ng thªm hiÓu biÕt cña ®èi t¸c trªn c¸c thÞ tr­êng kh¸c, gióp c«ng ty më réng thÞ tr­êng XKL§, cã nhiÒu c¬ héi trong kinh doanh. Ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc XKL§ Môc ®Ých vµ kÕt qu¶ cÇn ®¹t tíi X¸c ®Þnh chiÕn l­îc vÒ ho¹t ®éng XKL§ Nghiªn cøu, dù b¸o t×nh h×nh thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng. Quan t©m tíi nhu cÇu thÞ tr­êng vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm n¨ng trong lÜnh vùc XKL§. X©y dùng chiÕn l­îc Marketing cho ho¹t ®éng XKL§ cña C«ng ty ChiÕn l­îc ph¸t triÓn chÊt l­îng L§ XK( tr×nh ®é tay nghÒ, ®­îc ®µo t¹o gi¸o dôc ®Þnh h­íng vµ cã ý thøc lµm viÖc...) C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng XKL§ mµ NL§ ph¶i nép tr­íc khi ®i lµm ( phÝ qu¶n lý, phÝ m«i giíi, phÝ ®µo t¹o...) Tæ chøc cho NL§ c¸c h×nh thøc vÒ xuÊt c¶nh, lµm viÖc vµ sinh ho¹t theo ®iÒu kiÖn cña chñ sö dông L§. T¨ng c­êng t¹o uy tÝn víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi vµ NL§ trong n­íc th«ng qua chÊt l­îng ho¹t ®éng cña C«ng ty Tæ chøc thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc Nh»m gi÷ v÷ng c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, ®ång thêi më réng c¸c thÞ tr­êng míi víi nhiÒu c¬ héi míi vÒ nhu cÇu sö dông L§XK. N©ng cao vai trß qu¶n lý vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña c¸c V¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi trong viÖc qu¶n lý lao ®éng, lµm tèt c«ng t¸c thay mÆt C«ng ty t¹i n­íc ngoµi gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh gi÷a C«ng ty vµ c¸c ®èi t¸c còng nh­ qu¶n lý lao ®éng t¹i thÞ tr­êng ®ã mét c¸ch chÆt chÏ h¬n n÷a tr¸nh hoÆc h¹n chÕ tèi ®a hiÖn t­îng lao ®éng bÞ bá trèn. N©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n, vµ b¶n lÜnh chÝnh trÞ cña c¸n bé lµm viÖc t¹i c¸c V¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty. §Ó c¸c biÖn ph¸p trªn mang tÝnh kh¶ thi, C«ng ty cÇn chñ ®éng dù to¸n møc ®Çu t­ cho viÖc gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng trong giai ®o¹n tíi. ®iÒu nµy rÊt cÇn thiÕt bëi lÏ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay, nÕu C«ng ty kh«ng cã mét ®Þnh h­íng ®Çu t­ vµ chiÕn l­îc râ rµng rÊt cã thÓ sÏ bÞ ®èi thñ c¹nh tranh lÊn ¸p, t¹o thÕ bÊt lîi cho C«ng ty. 1.2Hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý vµ tæ chøc trong ho¹t ®éng XKL§ Hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý vÒ lao ®éng vµ tæ chøc trong XKL§ bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng, C«ng ty cÇn n©ng cao vµ hoµn thiÖn trong tõng b­íc ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt toµn bé qu¸ tr×nh XKL§. 1.2.1 §Çu t­ c¬ së vËt chÊt, trang bÞ phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay. B©y giê thiÕt bÞ vµ c¸c c¬ së vËt chÊt ®ãng vai trß v« cïng quan träng trong c«ng t¸c cña toµn c«ng ty nãi chung vµ cña riªng ho¹t ®éng XKL§ nãi riªng. Víi thiÕt bÞ trong c¸c trung t©m phô tr¸ch c«ng t¸c XKL§, cÇn ®Çu t­ tèt h¬n c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng nh­ m¸y tÝnh, m¸y in, m¸y FAX, nèi m¹ng m¸y tÝnh néi bé vµ m¹ng Internet, m¸y photo ... ®Ó cã thÓ trao ®æi th«ng qua m¹ng víi c¸c ®èi t¸c vµ c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i n­íc ngoµi vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng, t×nh h×nh lao ®éng còng nh­ c¸c c¬ héi ký kÕt hîp ®ång cña C«ng ty…do ®ã cã nh÷ng lîi thÕ vÒ th«ng tin. §iÒu nµy v« cïng cã lîi cho C«ng ty v× trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh g¨y g¾t nh­ hiÖn nay, chØ nhanh nh¹y h¬n vÒ th«ng tin lµ cã lîi thÕ h¬n c¸c ®èi thñ kh¸c råi. §Çu t­ c¸c trang thiÕt bÞ trong c¬ së ®µo t¹o cña C«ng ty tèt h¬n n÷a, c¸c phßng häc ®¸p øng tiªu chuÈn, ®ång thêi víi c¸c líp vÒ ngo¹i ng÷ vµ kü thuËt cÇn cã phßng chøc n¨ng ®¹t tiªu chuÈn, hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o phï hîp víi yªu cÇu hiÖn nay còng nh­ yªu cÇu tuyÓn dông tõ phÝa ®èi t¸c. Cô thÓ nh­ víi c¸c líp cã häc viªn lµ nh÷ng ng­êi gióp viÖc gia ®×nh. PhÇn ®«ng trong sè hä ®Òu lµ nh÷ng ng­êi n«ng d©n kh«ng quen tiÕp xóc víi nh÷ng m¸y mãc hiÖn ®¹i, trong khi ®ã ®iÒu kiÖn sinh ho¹t bªn §µi Loan th× yªu cÇu cao, vÖ sinh. §Ó n©ng cao chÊt l­îng cho lao ®éng nµy, cã thÓ bè trÝ mét phßng chøc n¨ng cã c¸c thiÕt bÞ mµ ng­êi lao ®éng sÏ ph¶i sö dông khi lµm viÖc bªn §µi Loan, kÕt hîp lý thuyÕt vµ giíi thiÖu thùc hµnh trùc quan cho hä, hä sÏ n¾m b¾t nhanh h¬n vµ kh«ng tèn thêi gian võa häc lý thuyÕt råi míi thùc hµnh. 1.2.2 N©ng cao chÊt l­îng c¸n bé ho¹t ®éng trong lÜnh vùc XKL§ Trong bÊt kú ho¹t ®éng nµo, liªn quan tíi bÊt kú doanh nghiÖp nµo, tr×nh ®é s¶n xuÊt tíi ®©u, th× con ng­êi vÉn lµ mét nh©n tè quan trong bËc nhÊt lµm nªn mäi thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Trong lÜnh vùc XKL§ còng vËy. Tuy C«ng ty cã mét qu·ng thêi gian trªn 10 n¨m ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy vµ cã kinh nghiÖm trong XKL§, tuy nhiªn viÖc n©ng cao chÊt l­îng nguån c¸n bé lu«n lu«n lµ mét môc tiªu quan träng v× mçi thêi kú mçi giai ®o¹n cã c¸c h×nh thøc kh¸c nhau nÕu kh«ng cËp nhËt vµ n¾m b¾t nh÷ng vÊn ®Ò míi th× sÏ khã kh¨n víi C«ng ty trong cuéc ch¹y ®ua víi c¸c C«ng ty kh¸c vÒ XKL§. §­a h×nh thøc t¸i ®µo t¹o, gióp hä n©ng cao chuyªn m«n, xö lý c«ng viÖc tèt h¬n vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Ngoµi ra cÇn ®µo t¹o ngo¹i ng÷ cho c¸n bé thËt tèt, t¹o ®iÒu kiÖn tiÕp cËn vµ hiÓu ®èi t¸c ®Õn tõ nhiÒu thÞ tr­êng kh¸c nhau ( Quatar, Hµn Quèc, §µi Loan, Malaysia ). CÇn ®µo t¹o bæ sung vÒ kü n¨ng qu¶n lý víi cÊp c¸n bé qu¶n lý C«ng ty. Ngoµi ra muèn ®¹t hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng nµy, C«ng ty cÇn cã tõng giai ®o¹n ®µo t¹o víi c¸c h×nh thøc míi, dÔ tiÕp thu vµ kÕt hîp gi÷a lý thuyÕt víi c¸c ho¹t ®éng cô thÓ cña C«ng ty vÒ XKL§ nh­ vËy sÏ tiÕt kiÖm thêi gian, hiÖu qu¶ sÏ cao h¬n. T¨ng c­êng tiÒm lùc tµi chÝnh cña C«ng ty Nguån lùc tµi chÝnh cã vai trß v« cïng quan träng víi ho¹t ®éng XKL§ hiÖn nay ®Æc biÖt khi cµng cã nhiÒu c«ng ty kh¸c còng c¹nh tranh quyÕt liÖt víi C«ng ty trong viÖc ký kÕt hîp ®ång ®­a lao ®éng ra n­íc ngoµi. ®iÒu nµy liªn quan tíi c¸c chi phÝ ®Ó ®Çu t­ cho ho¹t ®éng XKL§ c¶ vÒ viÖc ký kÕt häp ®ång, c¸c phÝ m«i giíi ®Ò cã hîp ®ång,... §Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn còng nh­ æn ®Þnh cña C«ng ty trong thêi gian tíi th× viÖc nªn lµm lµ cã mét nguån tµi chÝnh v÷ng m¹nh, ®Çu t­ ®Ó c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ trªn. Nguån lùc tµi chÝnh cã thÓ ®­îc m¹nh lªn nhê c¸c biÖn ph¸p vÒ huy ®éng vèn, huy ®éng vèn ë ®©y cã thÓ lµ huy ®éng tõ viÖc vay vèn tõ ng©n hµng, song h­íng gi¶i quyÕt nµy còng chØ cã giíi h¹n vay, nªn mét ph­¬ng ph¸p t¨ng nguån tµi chÝnh l©u dµi ®ã lµ h×nh thøc Cæ phÇn ho¸. Khi trë thµnh C«ng ty Cæ phÇn, sÏ g¾n lîi Ých kinh tÕ trùc tiÕp ng­êi qu¶n lý C«ng ty víi kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty th«ng qua l­îng cæ phiÕu mµ hä n¾m gi÷. C«ng ty sÏ chñ ®éng h¬n trong ho¹t ®éng më réng quy m« s¶n xuÊt ®Ó ph¸t triÓn C«ng ty; chñ ®éng chän h×nh thøc huy ®éng vèn víi chi phÝ vèn thÊp nhÊt tuú vµo ®iÒu kiÖn cña C«ng ty vµ ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng. Víi sù xuÊt hiÖn cña c¸c Cæ ®«ng, nguån vèn cña C«ng ty ®­îc ®Çu t­ sÏ t¨ng ®ång thêi trong ho¹t ®éng tµi chÝnh lu«n c«ng khai vµ minh b¹ch, ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Th«ng qua c«ng t¸c Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty ®­îc n©ng cao, sö dông cã hiÖu qu¶ søc lao ®éng, ®ång thêi n©ng cao c¶ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. 1.3 C¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc vµ h¹n chÕ t×nh tr¹ng lao ®éng bá trèn ph¸ vì hîp ®ång tr­íc thêi h¹n §©y kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò mµ C«ng ty ph¶i gÆp mµ ®©y còng lµ t×nh tr¹ng chung cña c¸c C«ng ty XKL§ kh¸c cña n­íc ta, lµ vÊn ®Ò nan gi¶i mµ c¶ c¸c c¬ quan h÷u quan lÉn doanh nghiÖp ®Òu ®au ®Çu t×m ph­¬ng th¸o gì. Gi¶i quyÕt hiÖu qu¶ t×nh tr¹ng nµy tÇm vÜ m«, cã sù can thiÖp cña Nhµ n­íc vµ c¸c C¬ quan ban ngµnh liªn quan, cßn ë tÇm vi m«, C«ng ty còng cã nh÷ng biÖn ph¸p t×nh thÕ h¹n chÕ tèi ®a t×nh tr¹ng lao ®éng bá trèn. Tr­íc hÕt muèn gi¶i quyÕt triÖt ®Ó t×nh tr¹ng lao ®éng bá trèn, C«ng ty cÇn tËp trung t×m hiÓu vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy t¹i c¸c thÞ tr­êng, cã c¸c h×nh thøc chØ ®¹o s¸t sao, t¨ng c­êng c¸n bé qu¶n lý lao ®éng t¹i c¸c thÞ tr­êng cã nhiÒu lao ®éng bá trèn nh­ Maylaysia, Quatar vµ §µi Loan. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn phèi hîp c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh­: - Thu vµ sö dông theo quy ®Þnh tiÒn ®Æt cäc: Theo quy ®Þnh vÒ kho¶n tiÒn ®Æt cäc cña NghÞ §Þnh 81/2003/N§ - CP, C«ng ty quy ®Þnh c¸c tr­êng hîp ®Ò phßng vµ ng¨n chÆn t×nh tr¹ng bá trèn, ¨n c¾p hay vi ph¹m ph¸p luËt, phÝa C«ng ty yªu cÇu ng­êi lao ®éng ®ãng tiÒn ®Æt cäc víi c¸c thÞ tr­êng Malaysia, §µi Loan (vµ h×nh thøc thÕ chÊp b»ng sè nhµ ®Êt vµ sæ tiÕt kiÖm t¹i thÞ tr­êng Quatar, Hàn Quốc) trong suèt thêi gian lao ®éng. Sè tiÒn nµy sÏ ®­îc göi t¹i Ng©n hµng, trong tr­êng hîp x¶y ra c¸c vÊn ®Ò trªn th× C«ng ty sÏ dïng sè tiÒn ®Æt cäc ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ thiÖt h¹i do hä g©y ra cho ®èi t¸c vµ cho C«ng ty. Tr­êng hîp ng­êi lao ®éng hoµn thµnh hîp ®ång vÒ n­íc hä sÏ nhËn ®­îc toµn bé tiÒn ®Æt cäc hay sæ nhµ ®Êt vµ tiÒn göi ng©n hµng ( c¶ gèc vµ l·i ). §µo t¹o – gi¸o dôc lao ®éng : Bªn c¹nh h×nh thøc ®Æt cäc trªn, vÊn ®Ò s©u xa h¬n chÝnh lµ ý thøc ng­êi lao ®éng. NÕu hä cã ý thøc thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký víi C«ng ty th× khi hoµn thµnh hîp ®ång hä sÏ nhËn ®­îc kho¶n tiÒn ®Æt cäc vµ l·i cña ng©n hµng trong thêi gian göi; nh­ng do ý thøc kÐm nªn hä kh«ng quan t©m tíi sè tiÒn ®Æt cäc quyÕt ®Þnh bá ra lµm bªn ngoµi, tr­êng hîp nµy hä sÏ kh«ng ph¶i ®ãng c¸c kho¶n tiÒn vÒ BHXH, BHYT hay c¸c phÝ ¨n ë... vi ph¹m quy ®Þnh hîp ®ång ®· ký kÕt. §Ó n©ng cao ý thøc cho ng­êi lao ®éng bªn c¹nh rµng buéc vÒ vËt chÊt, cÇn båi d­ìng còng nh­ n©ng cao ý thøc, tay nghÒ cho hä ®Ó h¹n chÕ tèi ®a t×nh h×nh nµy x¶y ra, g©y mÊt uy tÝn cho C«ng ty, cho nh÷ng ng­êi lao ®éng cã ý thøc kh¸c ®ang lµm viÖc. VÊn ®Ò ®µo t¹o gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho ng­êi lao ®éng hiÖn giê ®­îc xem lµ mét biÖn ph¸p trong kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay nãi chung vµ cña C«ng ty nãi riªng ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy. Th«ng th­êng sau khi ký kÕt hîp ®ång lao ®éng víi phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi, ®¨ng ký hîp ®ång víi Côc Qu¶n lý lao ®éng ngoµi n­íc( Côc QLL§NN), C«ng ty tiÕn hµnh c«ng t¸c tuyÒn chän lao ®éng qua c¸c th«ng b¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Sau kh©u tiÕn hµnh tuyÓn chän, C«ng ty thùc hiÖn ho¹t ®éng ®µo t¹o – gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho ng­êi lao ®éng (NL§) theo yªu cÇu hîp ®ång vµ c«ng viÖc. VÒ néi dung ®µo t¹o (theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ theo t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty) , n©ng cao chÊt l­îng cña kho¸ häc hiÖu qu¶ nhÊt, bao gåm: 1. Néi dung ®µo t¹o Môc ®Ých Häc ngo¹i ng÷ NL§ ph¶i ®¹t tiªu chuÈn vÒ ngo¹i ng÷ do Côc QLL§NN quy ®Þnh vµ theo ®iÒu kiÖn trong hîp ®ång ký kÕt víi phÝa ®èi t¸c. §µo t¹o viÖc lµm Bæ tóc kiÕn thøc chuyªn m«n, kü n¨ng nghÒ nghiÖp cho NL§ trong tr­êng hîp cÇn thiÕt hoÆc theo yªu cÇu ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Ó NL§ cã ®ñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn hîp ®ång. Gi¸o dôc ®Þnh h­íng Néi dung hîp ®ång C«ng ty ký víi ®èi t¸c n­íc ngoµi, hîp ®ång lµm viÖc C«ng ty ký víi NL§, hîp ®ång L§ gi÷a ng­êi sö dông L§ víi NL§; c¸c quyÒn lîi vµ nghÜa vô tr¸ch nhiÖm cña NL§ trong viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ®· ghi trong hîp ®ång Nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ ph¸p luËt lao ®éng, h×nh sù, xuÊt nhËp c¶nh, ph¸p luËt cña n­íc nhËnlao ®éng, nghÜa vô chÊp hµnh vµ tu©n thñ ph¸p luËt vµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc vÒ lao ®éng ViÖt Nam lµm viÖc ë n­íc ngoµi. Phong tôc tËp qu¸n, t«n gi¸o vµ sinh ho¹t cña n­íc nhËn lao ®éng, kinh nghiÖm giao tiÕp øng xö víi ng­êi sö dông L§ vµ nh÷ng NL§ kh¸c t¹i n¬i lµm viÖc. H×nh thøc kû luËt vµ t¸c phong lao ®éng c«ng nghiÖp, nh÷ng quy ®Þnh vÒ VS -ATL§ 3. Ch­¬ng tr×nh vµ tµi liÖu gi¶ng d¹y Víi lao ®éng th«ng th­êng : do Côc QLL§NN ph¸t hµnh Víi c¸c thuyÒn viªn : do Bé Giao th«ng vËn t¶i ph¸t hµnh 4. KiÓm tra vµ cÊp chøng chØ ViÖc tæ chøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ cÊp chøng chØ ®µo t¹o – gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho nh÷ng ng­êi ®¹t yªu cÇu do Tr­êng ®µo t¹o CNKT&L§XK chÞu tr¸ch nhiÖm. 5. Tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty Tæ chøc ®µo t¹o t¹i Tr­êng ®µo t¹o CNKT&L§XK cho nh÷ng ng­êi tróng tuyÓn, theo quy chÕ cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi. 6. Thêi gian ®µo t¹o Theo quy ®Þnh 2. Mét sè biÖn ph¸p chiÕn l­îc Duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c thÞ tr­êng míi trong ho¹t ®éng XKL§ T×nh h×nh ho¹t ®éng XKL§ trong n­íc thêi gian gÇn ®©y ®· trë thµnh mét ho¹t ®éng mang ý nghÜa chÝnh trÞ – kinh tÕ – x· héi, ®­îc ®«ng ®¶o nh©n d©n h­ëng øng vÒ ý nghÜa cña ho¹t ®éng ®em l¹i. Trong t­¬ng lai gÇn ho¹t ®éng nµy sÏ cµng ®­îc ph¸t triÓn. ChÝnh v× sù phæ biÕn nµy mµ c¹nh tranh trong XKL§ ®ang trë thµnh mét mèi lo ®èi víi C«ng ty hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. ChÝnh v× vËy bªn c¹nh viÖc duy tr× c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, C«ng ty cÇn më réng thÞ tr­êng XK nmíi, cô thÓ lµ ®· cã nh÷ng thÞ tr­êng ®­îc phÐp nhËn lao ®éng ViÖt Nam sang lµm viÖc víi møc l­¬ng cao vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt nh­ c¸c n­íc thuéc khu vùc Trung §«ng nh­ Kuwait, Dubai... hay c¸c n­íc T©y ¢u nh­ Anh, Ph¸p,... víi ho¹t ®éng nµy, C«ng ty sÏ chñ ®éng h¬n trong viÖc t¹o lËp thÞ tr­êng míi cña m×nh, t¨ng thÞ phÇn lao ®éng, ®ång thêi sÏ cã nhiÒu c¬ héi tiÕp cËn víi nhiÒu ®iÒu kiÖn ®a d¹ng. Tr­íc m¾t C«ng ty cÇn tæ chøc nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ c¸c yÕu tè hoÆc nhu cÇu tuyÓn dông lao ®éng t¹i c¸c thÞ tr­êng nµy, c¸ yÕu tè kinh tÕ – x· héi – chÝnh trÞ, còng nh­ vÒ c¸c chÕ ®é l­¬ng th­ëng, BHXH hoÆc BHYT, c¸c biÖn ph¸p b¶o hé lao ®éng ... nh»m ®¶m b¶o quyÒn vµ lîi Ých cho ng­êi lao ®éng. 2.2 N©ng cao sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng ®­îc xuất khẩu Muèn n©ng cao c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng lao ®éng do C«ng ty ph¸i cö, cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p l©u dµi, ®ßi hái sù kiªn tr× vµ c¶ hiÖu qu¶ cao trong c«ng viÖc n÷a. Cô thÓ cã thÓ ph©n ra mét sè ho¹t ®éng nh»m thùc hiÖn môc tiªu nµy: C«ng t¸c t¹o nguån lao ®éng, më réng ®Þa bµn tuyÓn lao ®éng cã nhu cÇu xuất khẩu : Lµ mét ho¹t ®éng gãp phÇn gióp C«ng ty trong c«ng t¸c qu¶n lý, ngoµi ra ho¹t ®éng nµy cßn gióp C«ng ty æn ®Þnh vÒ nguån lao ®éng vµ chñ ®éng trong c«ng t¸c ký kÕt hîp ®ång. Qua c¸c chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong lÜnh vùc ph¸t triÓn thÞ tr­êng vµ nguån lao ®éng , C«ng ty cÇn : Liªn hÖ vµ thùc hiÖn m« h×nh liªn kÕt tuyÓn nguån lao ®éng tõ c¸c ®Þ¹ ph­¬ng. Lùa chän vµ giíi thiÖu c¸c lao ®éng tèt, ­u tiªn c¸c lao ®éng thuéc diÖn nghÌo, c¸c ®èi t­îng chÝnh s¸ch, bé ®éi xuÊt ngò cã c¬ héi tham gia XKL§, c«ng ty lu«n dµnh 10% chØ tiªu cho c¸c ®èi t­îng trªn, gãp phÇn hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. §èi víi c¸c lao ®«ng kü thuËt cã tay nghÒ cao, c«ng ty muèn cã nguån lao ®éng dù tr÷ ®¸p øng tèt nhu cÇu cña ®èi t¸c còng nh­ gióp doanh nghiÖp chñ ®éng trong c«ng t¸c tuyÓn dông khi cã hîp ®ång , th× C«ng ty nªn liªn lÕt víi c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ cã uy tÝn, thuéc c¸c ngµnh nghÒ mµ doanh nghiÖp cã xu h­íng XK ®Ó ®Çu t­ cho c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o t¹i c¸c c¬ së nµy. Trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o ng­êi lao ®éng, c«ng ty tuyªn truyÒn c¸c th«ng tin cho hä biÕt vÒ c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng vµ c«ng t¸c XKL§ còng nh­ c¸c tiªu chuÈn th«ng th­êng gióp ng­êi lao ®éng chó ý còng nh­ cã sù phÊn ®Êu trong qu¸ tr×nh häc tËp. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy, bªn c¹nh viÖc ®Çu t­ vµo c¬ së tr­êng ®µo t¹o trùc thuéc C«ng ty, sÏ n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng do C«ng ty ®­a ®i b»ng viÖc sö dông nguån lao ®éng mµ C«ng ty ®· cã h­íng ®Çu t­ tõ tr­íc, do ®ã còng gióp cho ng­êi lao ®éng cã niÒm tin trong qu¸ tr×nh ®­îc ®µo t¹o, n©ng cao tay nghÒ cña hä ®ång thêi, C«ng ty còng kh«ng mÊt nhiÒu chi phÝ trong ho¹t ®éng tuyÓn chän nhiÒu nh­ tr­íc ®©y. Víi c¸c c¬ së ®µo t¹o ®©y lµ c¬ hé cho viÖc thu hót thªm nhiÒu ng­êi häc th«ng qua ®Çu ra cã hiÖu qu¶ nh­ viÖc XKL§ nµy, t¹o thµnh mét xu h­íng x· héi ho¸ trong ®µo t¹o nghÒ; ®ång thêi cã t¸c dông t¨ng thªm ®éi ngò lao ®éng cã tay nghÒ vµ cã thÓ dù bÞ trong ho¹t ®éng XKL§ nãi riªng vµ ®éi ngò lao ®éng c¶ n­íc nãi chung. Tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho lao ®éng XK. C«ng ty cã tr­êng §µo t¹o, ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n c¸c C«ng ty kh¸c, nªn cÇn chñ ®éng h¬n n÷a trong ho¹t ®éng ®µo t¹o gi¸o dôc ®Þnh h­íng cho ng­êi lao ®éng ®ång thêi cã tÝnh chÊt chiÕn l­îc ®ãn ®Çu c¸c nhu cÇu tuyÓn lao ®éng trong thêi gian tíi vµ C«ng ty sÏ kh«ng bÞ ®éng trong ho¹t ®éng tuyÒn vµ ®µo t¹o, ®ång thêi còng tiÕt kiÖm chi phÝ trong ho¹t ®éng nµy. Bªn c¹nh c«ng t¸c t¹o nguån, c«ng t¸c tuyÓn chän lao ®éng §©y còng cÇn thùc hiÖn hiÖu qu¶ h¬n n÷a, cô thÓ lµ tu©n theo quy tr×nh tuyÓn chän do C«ng ty quy ®Þnh vµ tu©n theo tr×nh tù chung cña c¸c quy ®Þnh vÒ tuyÓn lao ®éng XK cña Bé Lao ®éng. C¸c b­íc tiÕn hµnh quy tr×nh tuyÓn chän : Ngay sau khi nhËn ®­îc yªu cÇu, ®iÒu kiÖn cña ®èi t¸c, C«ng ty ph¸i ng­êi th«ng b¸o qua ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ( tivi, b¸o, ®µi…) hoÆc qua c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp cã ngµnh nghÒ t­¬ng øng víi yªu cÇu ®Ó tiÕp nhËn ®¨ng ký. C«ng ty ph¸i cö tËp hîp c¸c øng cö viªn l¹i th«ng b¸o c¸c ®iÒu kiÖn tham gia dù tuyÓn. C«ng ty tËp hîp c¸c øng cö viªn ®Ó s¬ tuyÓn tr­íc khi ®èi t¸c sang tuyÓn chÝnh thøc. Héi ®ång tuyÓn chän kiÓm tra tõng thµnh viªn, x¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu ®Ó tõ ®ã lùa chän c¸c øng viªn. C«ng ty lËp danh s¸ch th«ng b¸o c¸c øng viªn tróng tuyÓn. Nh÷ng ®èi t­îng tróng tuyÓn sÏ ®­îc c«ng ty tæ chøc cho ®i kh¸m søc khoÎ t¹i bÖnh viÖn ®­îc chØ ®Þnh. Sau ®ã c«ng ty th«ng b¸o cho ®èi t¸c, ®èi t¸c sÏ chÝnh thøc chän danh s¸ch chÝnh thøc. Trong qu¸ tr×nh ng­êi lao ®éng do C«ng ty ®­a ®i lµm viÖc t¹i n­íc ngoµi, C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý lao ®éng còng nh­ b¶o vÖ quyÒn lîi vµ chÕ ®é cho hä trong tr­êng hîp cã m©u thuÉn ph¸t sinh. Ngoµi ra, hiÖn t¹i c«ng ty ®ang ph¶i ®èi mÆt víi mét vÊn ®Ò ®ang trë nªn bøc xóc, g©y nhiÒu d­ luËn trong n­íc cóng nh­ ph¶n øng tõ phÝa ®èi t¸c nhËp khÈu lao ®éng, ®ã lµ t×nh tr¹ng cã nhiÒu lao ®éng bá trèn trong thêi gian gÇn ®©y. Th«ng tin tuyªn truyÒn réng r·i vÒ ho¹t ®éng XKL§ cña C«ng ty C«ng ty bªn c¹nh c¸c biÖn ph¸p trªn cÇn quan t©m tíi viÖc t¹o dùng h×nh ¶nh, th­¬ng hiÖu cña m×nh trong lÜnh vùc XKL§ nãi riªng vµ trong toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty nãi chung. ViÖc lµm nµy rÊt Çn thiÕt vµ cÇn cã mét chiÕn l­îc râ rµng ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt bëi nã liªn quan ®Õn uy tÝn vµ danh tiÕng cña C«ng ty. C«ng ty tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o c¸c ho¹t ®éng cña m×nh trong XKL§ nãi riªng vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c nãi chung trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng( b¸o, ®µi ph¸t thanh hoÆc truyÒn h×nh), ngoµi ra ®Ó t¹o thuËn lîi h¬n n÷a cho ng­êi lao ®éng muçn t×m hiÓu kü vÒ ho¹t ®éng XKL§ t¹i C«ng ty, C«ng ty dù kiÕn thµnh lËp trang Web cña C«ng ty, th«ng qua ®ã cËp nhËt c¸c tin tøc liªn quan tíi chØ tiªu XKL§ cña tõng thÞ tr­êng, c¸c tiªu chuÈn cña chñ sö dông, c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt míi vÒ XKL§... thËm chÝ ng­êi lao ®éng cã thÓ tù ®¨ng ký víi C«ng ty qua trang Web nÕu thÊy phï hîp. Më réng h¬n n÷a, víi viÖc x©y dùng trang Web riªng, C«ng ty còng cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i ®iÖn tö – mét h×nh thøc kinh doanh ®ang phæ biÕn hiÖn nay, víi h×nh thøc nµy C«ng ty cã thÓ tiÕt kiÖm nhiÒu chi phÝ trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c mµ vÉn cã kh¶ n¨ng t×m kiÕm vµ ký kÕt c¸c hîp ®ång vÒ XKL§ hay XNK nãi chung th«ng qua m¹ng. T¹o lËp trang Web cßn gióp cho C«ng ty cã thÓ qu¶ng b¸ h×nh ¶nh cña m×nh tíi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, n©ng cao c¬ héi kinh doanh cho C«ng ty trªn nhiÒu ph­¬ng diÖn vµ lÜnh vùc. C«ng ty còng cËp nhËt c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh cña c¸c thÞ tr­êng XKL§, qua ®ã C«ng ty mµ cô thÓ lµ c¸c Trung t©m phô tr¸ch XKL§ sÏ cã nh÷ng ph­¬ng h­íng ®Çu t­ hoÆc cã c¸ch tiÕp cËn thÞ tr­êng mét c¸ch tèt nhÊt, gi¶ thiÓu chi phÝ trung gian. KÕt hîp cã hiÖu qu¶ c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý lao ®éng( trong vµ ngoµi n­íc) Trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh XKL§ th× ho¹t ®éng qu¶n lý lao ®éng gi÷ vai trß then chèt trong viÖc thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña ho¹t ®éng nµy. ChÝnh v× vËy mµ trong bÊt kÓ lµ môc tiªu t×nh thÕ hay môc tiªu chiÕn l­îc cña c«ng ty ®Òu cã liªn quan tíi c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý lao ®éng. Vµ viÖc kÕt häp hµi hoµ cã hiÖu qu¶ c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý lµ môc tiªu tr­íc hÕt cña C«ng ty, cã nh­ vËy C«ng ty míi t¹o niÒm tin n¬i ng­êi lao ®éng còng nh­ víi bªn n­íc ngoµi cã nhu cÇu sö dông lao ®éng. C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý lao ®éng cã thÓ ®­îc tiÕn hµnh theo h­íng: - Víi c¸c Trung t©m tuyÓn lao ®éng XK vµ Tr­­êng ®µo t¹o trong n­íc : CÇn n©ng cao h¬n n÷a c¸c ho¹t ®éng tõ kh©u ký kÕt hîp ®ång, c¸c ®iÒu kho¶n vµ c¸c h×nh thøc ph¶i theo quy ®Þnh ph¸p luËt, tu©n theo tr×nh tù tuyÓn chän ®Õn kh©u ®µo t¹o – gi¸o dôc ®Þnh h­íng, bè trÝ viÖc xuÊt nhËp c¶nh ... t¹o nªn tÝnh nhÞp nhµng vµ cã tÝnh kÕt nèi tr­íc khi ng­êi lao ®éng ®i XK. T¹i c¸c ®Þa ph­¬ng n¬i cã nhu cÇu ®i L§XK, C«ng ty cÇn liªn hÖ phèi hîp víi c¸c ®¬n vÞ nh­ Uû ban nh©n d©n tØnh, x· cã nh÷ng qu¶n lý vÒ s¬ tuyÓn lao ®éng theo yªu cÇu, tuyÓn chän nh÷ng ®èi t­îng cã t­ c¸ch ®¹o ®øc, kh«ng cã tiÒn ¸n tiÒn sù, gióp ®ì c¬ chÕ chÝnh s¸ch víi nh÷ng ®èi t­îng lao ®éng lµ ng­êi nghÌo, ng­êi thuéc diÖn chÝnh s¸ch theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nh­ vËy míi ®¶m b¶o vÒ nguån lao ®éng tr­íc, trong vµ sau khi tuyÓn, ®Ó cho mäi ng­êi ®Òu cã c¬ héi trong viÖc ®i XKL§. T¹i c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty t¹i c¸c thÞ tr­êng cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a sù gi¸m s¸t chÆt chÏ víi lao ®éng, kÞp thêi xö lý c¸c m©u thuÉn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh lao®éng ®ång thêi ph¶i phèi hîp chÆt chÏ b»ng c¸ch th«ng b¸o víi c¸c trung t©m ë trong n­íc vÒ t×nh h×nh x¶y ra ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt æn tho¶. C¸c v¨n phßng ®¹i diÖn còng cÇn phèi hîp vµ lµm viÖc víi c¸c c¬ quan qu¶n lý lao ®éng ViÖt Nam ë n­íc ngoµi, c¸c c¬ quan chøc n¨ng qu¶n lý lao ®éng nhËp c­ t¹i n­íc b¶n ®Þa ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi gi¶i quyÕt khi vÊn ®Ò ph¸t sinh n»m ngoµi kh¶ n¨ng qu¶n lý cña C«ng ty. III. Mét sè kiÕn nghÞ víi C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc. Tuy cã nhiÒu chuyÓn biÕn trªn nhiÒu lÜnh vùc, nh×n chung nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn trong t×nh tr¹ng thÊp, ®êi sèng nh©n d©n vÉn vÉn cßn nhiªï khã kh¨n. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã nhiÒu chñ tr­¬ng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, mét trong sè ®ã lµ ho¹t ®éng xkl®. TÝnh ®Õn nay, sau gÇn 20 n¨m ra ®êi, ho¹t ®éng ®· cã t¸c ®éng tèt lªn vÇn ®Ò gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng lao ®éng - viÖc lµm cña ®Êt n­íc. Nh÷ng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña ®¶ng vµ nhµ n­íc, ®èi víi ho¹t ®éng xkl®, cã t¸c ®éng rÊt lín trong lÜnh vùc nµy cña C«ng ty. C¸c quy ®Þnh sÏ cã nh÷ng ¶nh h­ëng còng nh­ t¹i m«i tr­êng thuËn lîi cho c«ng ty ho¹t ®éng tèt nhÊt. Tuy nhiªn trong ho¹t ®éng thùc tiÔn c¸c vÊn ®Ò trong v¨n b¶n vÉn kh«ng theo kÞp xu h­íng hiÖn taÞ cña t×nh h×nh thÞ tr­êng ®ang biÕn ®æi. ChÝnh v× vËy cÇn cã nh÷ng kiÕn nghÞ víi C¬ quan chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quy ®Þnh phï hîp víi thùc tÕ vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho c¸c doanh nghiÖp xkl® hoµn thµnh sù nghiÖp xkl§ mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ban hµnh, ®ång thêi ®em l¹i thu nhËp cho doanh nghiÖp, viÖc lµm tay nghÒ cao cho ng­êi lao ®éng, phôc vô cho c«ng cuéc C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ®Õn n¨m 2020. Mét sè kiÕn nghÞ víi c¸c C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc nh­ sau : KiÕn nghÞ víi Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi T¹o lËp m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi, thóc ®Èy ph¸t triÓn ho¹t ®éng xkl®. §ã lµ c«ng viÖc tiÕn hµnh t¹o lËp m«i tr­êng luËt ph¸p trong n­íc g¾n víi m«i tr­êng luËt ph¸p ngoµi n­íc vÒ xkl®. M«i tr­êng luËt ph¸p trong n­íc vÒ xkl® gåm nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ xkl® vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn xkl® nh­ : quy ®Þnh vÒ t¹o nguån lao ®éng XK, vÒ xuÊt nhËp c¶nh… m«i tr­êng luËt ph¸p cÇn tiÕn hµnh ®«ng bé thèng nhÊt tõ HiÕn ph¸p, Bé LuËt lao ®éng , c¸c quy ®Þnh th«ng t­ tr¸nh hiÖn t­îng chång chÐo lªn nhau vµ cã t¸c dông ng­îc chiÒu nhau; phï hîp víi luËt ph¸p quèc tÕ, ®¸p øng tèt c¸c yªu cÇu héi nhËp trong ph¸t triÓn quèc tÕ vÒ ho¹t ®éng xkl®. M«i tr­êng ph¸p luËt ngoµi n­íc vÒ xkl® lµ c¸c hiÖp ®Þnh ph¸p lý gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c n­íc nhËp khÈu lao ®éng nh­ : hiÖp ®Þnh nhËn tr¶ lao ®éng, hiÖp ®Þnh t­¬ng trî ph¸p lý. C¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý lao ®éng ViÖt Nam… ®©y lµ c¬ së qu¶n lý b¶o vÖ quyÒn lîi vµ thùc hiÖn nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm còng nh­ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn xkl§. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vµ c¸c quy ®Þnh t¹o thuËn lîi cho XKL§. Mét vÊn ®Ò n÷a ®ang trë thµnh mèi quan t©m còng nh­ lµ mét thùc tr¹ng cßn nhiÒu tån t¹i ®ã lµ t×nh tr¹ng lao ®éng ViÖt Nam trong thêi gian gÇn ®©y bá trèn, ph¸ hîp ®ång tr­íc thêi h¹n, vµ cã c¸c hµnh ®éng nh­ ¨n c¾p, vµ c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt kh¸c… t×nh tr¹ng nµy ®· ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng XKL§ nãi riªng vµ tíi toµn bé sè lao ®éng hiÖn ®ang lµm viÖc mét c¸ch nghiªm tóc t¹i c¸c n­íc, g©y mÊt uy tÝn cña lao ®éng ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ. Trong t×nh h×nh c¹nh tranh nh­ hiÖn nay gi÷a c¸c quèc gia còng cã ho¹t ®éng XKL§ nh­ Trung Quèc, Ên §é, In®«nªxia… rÊt cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn xö lý mét c¸ch nghiªm kh¾c t×nh tr¹ng trªn, tr¸nh kÐo dµi g©y nªn nhiÒu bÊt lîi víi ho¹t ®éng XKL§ cña ta. Ngoµi ra cÇn cã sù phèi hîp tõ nhiÒu c¬ quan nh­ Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi, Bé Ngo¹i giao, Bé C«ng an,… trong viÖc tæ chøc còng nh­ gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy tèt nhÊt, c¸c c¬ quan qu¶n lý x· héi cña bªn n­íc nhËp khÈu lao ®éng cña ViÖt Nam ®Ó ®­a toµn bé sè lao ®éng vi ph¹m vÒ n­íc chÞu nh÷ng h×nh ph¹t do hä g©y nªn vµ båi th­êng cho doanh nghiÖp XKL§ vµ ®èi t¸c. Cô thÓ víi tõng thÞ tr­êng hiÖn nay mµ ViÖt Nam cã nhiÒu lao ®éng XK: ThÞ tr­êng Malaysia : Bé Lao ®éng cÇn c¨n cø vµo nhu cÇu thÞ tr­êng, xem xÐt më réng sè l­îng ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc, chÊp hµnh nghiªm c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc, xö lý tr­êng hîp vi ph¹m. Theo dâi t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ lao ®éng ®Ó ho¹t ®éng qu¶n lý cã chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ quyÒn lîi ng­êi lao ®éng, b¶o ®¶m ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c vô viÖc ph¸t sinh víi ng­êi lao ®éng. ThÞ tr­êng §µi Loan : ThÞ tr­êng vÉn cßn cã nhu cÇu nhËn lao ®éng ViÖt Nam. Nhµ n­íc cÇn cã c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy gia h¹n tho¶ thuËn hîp t¸c lao ®éng. TiÕp tôc thùc hiÖn gi¶i ph¸p gi¶m tû lÖ lao ®éng bá trèn, xö lý nghiªm c¸c tr­êng hîp vµ phèi hîp víi c¬ quan cã liªn quan t¹i §µi Loan ( c¬ quan qu¶n lý lao ®éng, c¬ quan c«ng an, c¬ quan ngo¹i giao …) ®­a lao ®éng bá trèn vÒ n­íc. ThÞ tr­êng Hµn Quèc: Thóc ®Èy ®µm ph¸n ®Ó tiÕn tíi ký kÕt víi Hµn Quèc tho¶ thuËn vÒ nhËn ng­êi lao ®éng ViÖt Nam theo hÖ thèng cÊp phÐp lao ®éng .Hç trî c¸c gi¶i ph¸p m¹nh cña Hµn Quèc, ®­a tu nghiÖp sinh bÊt hîp ph¸p vÒ n­íc. VËn ®éng Hµn Quèc tiÕp nhËn tu nghiÖp sinh vÒ x©y dùng, ®ãng tµu vµ n«ng nghiÖp. ThÞ tr­êng Quatar : Nhµ n­íc cÇn cã c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy gia h¹n tho¶ thuËn hîp t¸c lao ®éng. TiÕp tôc thùc hiÖn gi¶i ph¸p gi¶m tû lÖ lao ®éng bá trèn, xö lý nghiªm c¸c tr­êng hîp vµ phèi hîp víi c¬ quan cã liªn quan t¹i Quatar ( c¬ quan qu¶n lý lao ®éng, c¬ quan c«ng an, c¬ quan ngo¹i giao …) ®­a lao ®éng bá trèn vÒ n­íc. §Èy m¹nh c«ng t¸c th«ng tin tuyªn truyÒn tíi ng­êi d©n, c¸c c¬ quan h÷u quan ë c¸c tØnh ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc vÒ c¸c chñ tr­êng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ XKL§. §ång thêi ®Èy m¹nh triÓn khai m« h×nh liªn kÕt XKL§ ®ã lµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù phèi hîp cña c¸c doanh nghiÖp XKL§ víi c¸c c¬ së d¹y nghÒ; doanh nghiÖp XKL§ víi c¸c c¬ quan qu¶n lý ®Þa ph­¬ng trong vÊn ®Ò tuyÓn lao ®éng cã nhu cÇu lµm viÖc cã thêi h¹n ë n­íc ngoµi; c¸c ®Þa ph­¬ng vµ ng©n hµng duy tr× chÝnh s¸ch hç trî ng­êi lao ®éng nghÌo vµ ®èi t­îng chÝnh s¸ch vÒ chi phÝ ®µo t¹o gi¸o dôc ®Þnh h­íng vµ vay vèn ®i XKL§. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m thùc hiÖn tèt c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh­ míi ®©y nhÊt lµ NghÞ ®Þnh 81 vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh. §ång thêi cã kÕ ho¹ch triÓn khai viÖc thµnh lËp, qu¶n lý vµ sö dông “Quü Hç trî xuÊt khÈu lao ®éng” (®iÒu 22, NghÞ ®Þnh 81/2003/N§- CP ngµy 17/07/2003) cña ChÝnh phñ nh»m n©ng cao chÊt l­îng nguån lao ®éng th«ng qua d¹y nghÒ cho lao ®éng XK. KiÕn nghÞ víi c¸c c¬ quan h÷u quan T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra - thanh tra trong ho¹t ®éng XKL§ Thêi gian gÇn ®©y cã rÊt nhiÒu tæ chøc vµ c¸ nh©n lîi dông nh÷ng chñ tr­êng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ XKL§ ®Ó cã nh÷ng hµnh vÞ lõa ®¶o ng­êi lao ®éng, t¹o nªn sù hoang mang cho ng­êi lao ®éng vµ ¶nh h­ëng tíi uy tÝn cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. ChÝnh v× vËy ®Ó n©ng cao vµ h¹n chÕ nh÷ng hµnh vi trªn, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn cã nh÷ng ho¹t ®éng kÞp thêi ph¸t hiÖn còng nh­ gi¶i quyÕt xö lý nh÷ng hµnh vi vi ph¹m cña c¸c c¸ nh©n hay doanh nghiÖp, tr¸nh g©y tæn h¹i tíi lîi Ých kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña quèc gia céng ®ång vµ cña ng­êi lao ®éng. §Ó ho¹t ®éng nµy thùc hiÖn ®­îc hiÖu qu¶ cÇn: TiÕn hµnh ho¹t ®éng kiÓm tra thanh tra th­êng xuyªn ho¹t ®éng XKL§ Phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan thanh tra víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng phôc vô c«ng t¸c XKL§ ( nh­ Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi, Bé Tµi chÝnh, Bé Ngo¹i giao…) ®Ó xö lý c¸c hµnh vi vi ph¹m trong ho¹t ®éng XKL§, chèng nh÷ng hµnh vi lõa ®¶o mäi ng­êi cã nhu cÇu lao ®éng chÝnh ®¸ng. T¹o c¸c doanh nghiÖp m¹nh tham gia XKL§ vµ ®Þnh h­íng c«ng t¸c ®µo t¹o nguån lao ®éng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp yÕu kÐm trong tæ chøc qu¶n lý bé m¸y, vÒ t×m kiÕm thÞ tr­êng vÒ c¬ së vËt chÊt vµ n¨ng lùc ®­a lao ®éng ®i XK, vi ph¹m ph¸p luËt… ph¶i chÊn chØnh, vµ ®æi míi tèt h¬n. Bªn c¹nh ®ã, kiªn quyÕt thu håi giÊy phÐp ho¹t ®éng thËm chÝ gi¶i thÓ ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp vi ph¹m nghiªm träng c«ng t¸c tuyÓn chän lao ®éng xuÊt khÈu, lõa ®¶o ng­êi lao ®éng. TËp trung ph¸t triÓn mét sè doanh nghiÖp cã tiÓm lùc m¹nh vÒ c¬ së vËt chÊt – kü thuËt phôc vô ®µo t¹o – båi d­ìng ng­êi lao ®éng, vÒ vèn ®Çu t­, vÒ kh¶ n¨ng nghiªn cøu thÞ tr­êng n¨ng lùc tuyÓn chän ®éi ngò lao ®éng … ®Ó ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng XKL§, ®Æc biÖt lµ ®ñ kh¶ n¨ng ®Êu thÇu c¸c dù ¸n quèc tÕ sö dông nhiÒu lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã cÇn x©y dùng mét chiÕn l­îc cho doanh nghiÖp vÒ ®µo t¹o båi d­ìng lùc l­îng lao ®éng xuÊt khÈu c¶ trong ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n; ®µo t¹o c¸c ngµnh nghÒ cã nhu cÇu xuÊt khÈu t¹i c¸c n­íc, ®ång thêi ®µo t¹o c¶ vÒ ngo¹i ng÷, gi¸o dôc ph¸p luËt, phong c¸ch lao ®éng c«ng nghiÖp, c¸c phong tôc tËp qu¸n … cña n­íc nhËp khÈu lao ®éng. Nhµ n­íc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn réng r·i m« h×nh ®µo t¹o nghÒ g¾n víi doanh nghiÖp, nh»m x· héi ho¸ ®µo t¹o nghÒ, t¨ng c­êng g¾n kÕt c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ víi doanh nghiÖp trong n­íc. C¸c c¬ quan liªn quan tíi ho¹t ®éng gi¸o dôc cÇn chñ ®éng t×m hiÒu vµ phèi hîp víi c¸c c¬ së hoÆc c¸c c«ng ty XKL§ ®Ó chñ ®éng ®µo t¹o gãp phÇn t¹o viÖc lµm cho lao ®éng cã nghÒ, ®ång thêi còng cã t¸c ®éng tÝch cùc trong ho¹t ®éng ®µo t¹o cña ®¬n vÞ. Tæng côc D¹y nghÒ vµ c¸c c¬ quan ®µo t¹o chuyªn vÒ XKL§ cÇn sím chØnh lý vµ cËp nhËt th«ng tin, kiÕn thøc nghÒ nghiÖp tíi ng­êi lao ®éng, cã nh­ vËy chÊt l­îng lao ®éng do c¸c c¬ së ®µo t¹o cã kh¶ n¨ng thùc tÕ, cã tr×nh ®é chuyªn m«n, ®ång thêi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi nh÷ng lao ®éng trong khu vùc nh­ lao ®éng ®Õn tõ Trung Quèc, Ên §é, In®«nªxia... t¨ng thªm uy tÝn cho lao ®éng ViÖt Nam nãi chung. Xö ph¹t m¹nh víi c¸c tr­êng hîp lõa ®¶o ng­êi lao ®éng, lµm ¶nh h­ëng tíi uy tÝn cña ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt ý nghÜa nµy. khi ph¸t hiÖn ra tr­êng hîp lõa ®¶o, c¸ nh©n vµ c¸c ®¬n vÞ cÇn kiÖn lªn c¸c c¬ quan ch­c n¨ng cã quyÒn h¹n nh­ Toµ ¸n nh©n d©n tØnh (thµnh phè), c¸c viÖn kiÓm s¸t... ®Ó cã h×nh thøc xö lý thÝch hîp, lµm g­¬ng cho nh÷ng ®èi t­îng kh¸c. Tr­êng hîp lao ®éng kh«ng hoµn thµnh hîp ®ång lao ®éng ®· ký bá trèn ra ngoµi lµm viÖc bÊt hîp ph¸p t¹i n­íc ngoµi, khi bÞ b¾t cÇn ph¶i cã h×nh thøc xö lý nghiªm minh, khiÕn cho mäi ng­êi ph¶i cã ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt còng nh­ c¸c quy ®Þnh ®· cam kÕt, nh»m h¹n chÕ thiÖt h¹i g©y ra cho c¶ 3 bªn liªn quan : Doanh nghiÖp XKL§ - Ng­êi lao ®éng – Chñ sö dông lao ®éng n­íc ngoµi. KẾT LUẬN XKL§ vµ chuyªn gia – mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kinh tÕ – x· héi ®ã lµ lao ®éng - viÖc lµm. Ho¹t ®éng nµy ®ang dÇn ph¸t triÓn m¹nh vµ cã ¶nh h­ëng lín tíi nÒn kinh tÕ th«ng qua gi¶m thÊt nghiÖp, n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn quan träng trong c«ng t¸c xãa ®ãi gi¶m nghÌo, t¨ng nguån thu cho ®Êt n­íc, ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng nguån lao ®éng, n©ng cao tay nghÒ, ý thøc vµ t¸c phong c«ng nghiÖp cho ng­êi lao ®éng. Nh÷ng lîi Ých trªn lµ yÕu tè quan träng trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta ®­îc thµnh c«ng, thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu: “ D©n giµu – N­íc m¹nh – X· héi c«ng b»ng - d©n chñ - v¨n minh ”. C«ng ty Vận tải xây dựng và chế biến luơng thực Vĩnh Hà ®· cã nh÷ng thµnh c«ng vµ uy tÝn trong ho¹t ®éng XKL§, gãp phÇn trong sù nghiÖp XKL§ mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· lùa chän. Tuy nhiªn hiÖn nay, C«ng ty ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n: t×nh h×nh ®èi thñ c¹nh tranh, thÞ tr­êng nhËp khÈu lao ®éng cã nhiÒu biÕn ®éng, lao ®éng bá trèn, chÊt l­îng lao ®éng cßn nhiÒu h¹n chÕ … Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, tõ mét sè thùc tr¹ng em ®· chän ®Ò tµi:” Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu lao động của công ty Vận tải xây dựng và chế biến lương thực Vĩnh Hà ”. LuËn v¨n ®· cè g¾ng ®­a mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy vµ n©ng cao ho¹t ®éng cña C«ng ty trong XKL§ nh­ng do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ tr×nh ®é kiÕn thøc cã h¹n nªn ®Ò tµi khã tr¸nh khái thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¸c, c¸c c« chó vµ anh chÞ trong C«ng ty còng nh­ c¸c b¹n cã quan t©m tíi ®Ò tµi ®Ó hoµn thiÖn ®Ò tµi h¬n n÷a. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña cô giáo Nguyễn Thị Thanh Hà cïng c¸c b¸c, c¸c c« chó vµ anh chÞ trong C«ng ty ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó em cã thÓ t×m hiÓu vÒ C«ng ty vµ ho¹t ®éng XKL§ t¹i ®©y còng nh­ gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi cña m×nh Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o DiÔn ®µn doanh nghiÖp, Sè 76, 2007. 2. B¸o Hµ Néi Míi, ngµy 24/08/2007 3. B¸o Giao th«ng vËn t¶i, Sè 83, 2007. 4. C¸c sè liÖu cña C«ng ty vµ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng XKL§ ( n¨m 2004 - 2006) 5. GS.TS Nguyễn Thị Hường, Gi¸o tr×nh Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, NXB Thống kê 2001 6. Ph¹m C«ng B¶y, T×m hiÓu ph¸p luËt vÒ XKL§, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, S¸ch tham kh¶o, 2007. 7. T¹p chÝ Lao ®éng vµ x· héi, Sè 247, 2007. 8. T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ, Sè 314, Th¸ng 07/ 2007. 9. V¨n b¶n vµ tµi liÖu vÒ XKL§, NXB Lao ®éng x· héi, 2006. 10. ViÖn Nghiªn cøu kinh tÕ TW, Kinh tÕ ViÖt Nam n¨m 2006, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, S¸ch tham kh¶o, 2006. 11. ViÖn nghiªn cøu kinh tÕ TW, Kinh tÕ ViÖt Nam n¨m 2007 NXB ChÝnh trÞ quèc gia, 2006. 12. www.dafel.gov.vn 13. www.laodong.com.vn 14. www.nld.com.vn 15. 50 c©u hái vµ gi¶i ®¸p vÒ XKL§ 2005-2006, NXB Thèng kª, 2005