Khóa luận Một số đối sách của Trung Quốc khi bị kiện bán phá giá từ phía nước ngoài, bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam
Lời nói đầu. 1.Lí do lựa chọn đề tài. Trong điều kiện toàn cầu hoá kinh tế và cạnh tranh thương mại ngày càng quyết liệt như hiện nay, bán phá giá và chống bán phá giá đã trở thành vấn đề được nhiều nước quan tâm, mà Trung Quốc là một trong số đó. Ngay từ những năm đầu cải cách và mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, hàng hoá xuất khẩu của Trung Quốc đã gặp rào cản chống bán phá giá của các quốc gia trên thế giới. Vì vậy, trong nhiều năm qua các cơ quan có thẩm quyền và các doanh nghiệp Trung Quốc đã nỗ lực nghiên cứu, xem xét vấn đề này và đưa ra những đối sách phù hợp, có hiệu quả cao. Cùng chung đường biên giới với Trung Quốc, Việt Nam trong một số năm gần đây cũng bắt đầu phải đối mặt với các vụ kiện bán phá giá hàng hoá xuất khẩu Việt Nam từ phía nước ngoài. Tuy số vụ kiện Việt Nam bán phá giá không đáng kể so với Trung Quốc nhưng giá trị của các vụ kiện có xu hướng tăng dần, nhất là trong vụ kiện Việt Nam bán phá giá cá tra, basa gần đây, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra, basa Việt Nam đã chịu tổn thất nặng nề. Thực tế này đặt ra cho Việt Nam vấn đề là cần có sự quan tâm tìm hiểu nghiên cứu thích đáng đối với bán phá giá và chống bán phá giá nhằm đưa ra những biện pháp phòng ngừa và giải quyết kịp thời Do có nhiều nét tương đồng về hoàn cảnh, điều kiện kinh tế với Việt Nam và những kinh nghiệm trải qua vô số các vụ kiện bán phá giá, những bài học và đối sách của Trung Quốc khi gặp các vụ kiện xứng đáng để các cơ quan có thẩm quyền và các doanh nghiệp Việt Nam nghiên cứu và học tập. Chính vì vậy, em đã chọn đề tài: “Một số đối sách của Trung Quốc khi bị kiện bán phá giá từ phía nước ngoài. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam” với mong muốn thông qua phân tích tình hình bị kiện chống bán phá giá và các đối sách của Trung Quốc có thể đưa ra một số kiến nghị về giải pháp đối với cơ quan có thẩm quyền và các doanh nghiệp Việt Nam. 2. Mục đích nghiên cứu. Giới thiệu những vấn đề cơ bản về bán phá giá, chống bán phá giá cùng với những mặt tích cực và hạn chế của chúng; từ đó đi sâu nghiên cứu thực trạng bị kiện chống bán phá giá và các đối sách từ phía chính phủ và các doanh nghiệp Trung Quốc. Trên cơ sở như vậy rút ra một số bài học kinh nghiệm đề xuất cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. Khóa luận tập trung nghiên cứu và phân tích tình hình xuất khẩu và thực tế bị kiện chống bán phá giá của Trung Quốc trong thời gian qua, các đối sách mà chính phủ và các doanh nghiệp Trung Quốc đưa ra. Bên cạnh đó cũng đi vào nghiên cứu một số nét nổi bật của thực trạng bị kiện bán phá giá của Việt Nam trong mấy năm gần đây. 4. Phương pháp nghiên cứu. Để thực hiện những nội dung trên, người viết đã sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau : Phương pháp thu thập, tổng hợp tài liệu. Phương pháp thống kê học đơn giản. Phương pháp lý luận biện chứng. 5. Nội dung nghiên cứu. Với mục đích nghiên cứu như trên, đề tài sẽ bao gồm các phần : Chương I : Cơ sở lí luận về bán phá giá và chống bán phá giá. Chương II : Thực trạng Trung Quốc bị kiện chống bán phá giá trong những năm gần đây. Chương III : Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam trong việc giải quyết các vụ kiện bán phá giá. Do thời gian và trình độ hạn chế, đề tài này chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của các thày cô. Em xin chân thành cảm ơn Th.S. Nguyễn Xuân Nữ, giảng viên khoa KTNT đã hướng dẫn em trong quá trình thực hiện đề tài này.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Một số đối sách của Trung Quốc khi bị kiện bán phá giá từ phía nước ngoài, bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
kh¨n cña ViÖt Nam khi ph¶i ®èi mÆt víi tranh chÊp b¸n ph¸ gi¸.
ViÖt Nam sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n khi ph¶i ®¬ng ®Çu víi viÖc hµng xuÊt khÈu cña ta bÞ níc nhËp khÈu ®iÒu tra chèng b¸n ph¸ gi¸. Khã kh¨n lín nhÊt lµ chóng ta hÇu nh cha biÕt g× vÒ luËt th¬ng m¹i quèc tÕ liªn quan tíi b¸n ph¸ gi¸. HÇu hÕt c¸c c¸n bé nhµ níc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vÊn ®Ò nµy cßn thiÕu kiÕn thøc vÒ c¸c khÝa c¹nh kinh tÕ cña hiÖn tîng b¸n ph¸ gi¸ vµ luËt quèc tÕ ®iÒu chØnh hµnh vi nµy. Cho ®Õn nay, kinh nghiÖm ®èi phã víi hµng xuÊt khÈu bÞ ®iÒu tra chèng b¸n ph¸ gi¸ cña ViÖt Nam cßn Ýt. H¬n thÕ n÷a, giíi nghiªn cøu khoa häc còng cha quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn vÊn ®Ò b¸n ph¸ gi¸. HÖ thèng ®µo t¹o vÒ luËt vµ th¬ng m¹i cha cã ch¬ng tr×nh vµ ®éi ngò gi¶ng d¹y vÒ b¸n ph¸ gi¸. Trong bèi c¶nh nh vËy nªn chóng ta còng kh«ng cã luËt s hay nhµ t vÊn nµo cã kiÕn thøc ®Çy ®ñ hay cã kinh nghiÖm phong phó vÒ b¸n ph¸ gi¸ c¶.
Khã kh¨n lín thø hai lµ hÖ thèng ph¸p luËt vÒ kinh tÕ- th¬ng m¹i cña ViÖt Nam cßn ®ang trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ hoµn thiÖn. Níc ta chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa cha ®îc hai thËp kû. MÆc dï hÖ thèng ph¸p luËt vÒ kinh tÕ - th¬ng m¹i cña chóng ta ®· ®îc x©y dùng míi, bæ sung vµ söa ®æi liªn tôc nhng râ rµng lµ trong mét giai ®o¹n ng¾n nh vËy hÖ thèng ph¸p luËt cña chóng ta cha thÓ ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi luËt th¬ng m¹i quèc tÕ ngay ®îc. Trong lÜnh vùc chèng b¸n ph¸ gi¸, chóng ta cha cã luËt ®Ó ®èi phã víi hµng nhËp khÈu vµo ViÖt Nam bÞ b¸n ph¸ gi¸ còng nh nh÷ng quy ®Þnh cÇn thiÕt ®Ó ®èi phã víi viÖc hµng xuÊt khÈu cña chóng ta bÞ c¸c ®èi t¸c th¬ng m¹i kh¸c ¸p dông biÖn ph¸p nµy.
Khi ®èi phã víi biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸ th× ngoµi luËt vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸ chóng ta cßn cÇn hoµn chØnh c¸c luËt liªn quan kh¸c cho phï hîp víi chuÈn quèc tÕ. Ch¼ng h¹n, ®iÒu tra x¸c ®Þnh biªn ph¸ gi¸ lµ vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p vÒ kÜ thuËt, nh÷ng quy ®Þnh vÒ kÕ to¸n cã tÇm quan träng lín trong viÖc tÝnh to¸n cô thÓ chi phÝ s¶n xuÊt, doanh thu, lîi nhuËn, v.v... nÕu kh«ng cã hÖ thèng kÕ to¸n phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ th× rÊt khã cã thÓ ®iÒu tra vµ ®a ra kÕt luËn thÝch hîp ®îc.
Ngoµi ra, trªn thùc tÕ chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ chÞu ¶nh hëng lín bëi quan hÖ chÝnh trÞ gi÷a c¸c ®èi t¸c. C¸c biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸ còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt chung ®ã. Trong trêng hîp hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam bÞ níc ngoµi ®iÒu tra ¸p dông biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸, chóng ta cã thÓ g©y ¸p lùc chÝnh trÞ víi hä. Nhng víi tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, khoa häc kÜ thuËt v.v... cña chóng ta hiÖn nay, chóng ta thÊy râ r»ng ¸p lùc cña chóng ta kh«ng ®ñ m¹nh. Trong viÖc ®èi phã víi biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸, chóng ta còng kh«ng thÓ tÝnh ®Õn nhiÒu chi phÝ cÇn thiÕt. ThËt vËy, nhiÒu khi chóng ta cÇn ph¶i cö c¸c nhãm ®i tham dù c¸c cuéc gÆp víi c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña níc ngoµi ®Ó gi¶i tr×nh, cung cÊp th«ng tin hoÆc thuyÕt phôc hä chÊm døt ®iÒu tra, chÊp nhËn biÖn ph¸p cam kÕt gi¸ hay ¸p dông møc thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ ë møc cµng thÊp cµng tèt.
Mét khã kh¨n kh¸c lµ cho tíi nay vµ vµi n¨m tíi chóng ta chØ cã thÓ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ph¸t sinh liªn quan tíi chèng b¸n ph¸ gi¸ trong khu«n khæ c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng. §Æc ®iÓm chung cña c¸c hiÖp ®Þnh nµy lµ kh«ng cã quy ®Þnh ®Çy ®ñ vÒ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp th¬ng m¹i hoÆc kh«ng cã c¬ chÕ hoÆc c¬ quan chøc n¨ng riªng ®Ó gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp liªn quan tíi chèng b¸n ph¸ gi¸ mét c¸ch hiÖu qu¶. C¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ chèng b¸n ph¸ gi¸ nãi riªng cã uy tÝn vµ hiÖu qu¶ nhÊt lµ c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp cña WTO. §©y còng lµ mét nh©n tè chóng ta ph¶i tÝnh ®Õn trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp liªn quan ®Õn chèng b¸n ph¸ gi¸. Cuèi cïng còng cÇn lu ý ®Õn thùc tÕ lµ mét sè níc cha c«ng nhËn nÒn kinh tÕ cña chóng ta lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®©y lµ mét bÊt lîi lín trong viÖc chøng minh chóng ta kh«ng b¸n ph¸ gi¸ hoÆc b¸n ph¸ gi¸ víi biªn ®é thÊp.
II/ Bµi häc kinh nghiÖm víi ViÖt Nam trong vÊn ®Ò phßng vµ chèng bÞ kiÖn b¸n ph¸ gi¸.
Tõ thùc tÕ ViÖt Nam cßn tån t¹i nhiÒu khã kh¨n khi gÆp c¸c vô kiÖn nh ®· nãi ë trªn vµ nh÷ng ®èi s¸ch rót ra tõ thùc tÕ ®èi phã víi c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ cña Trung Quèc, chóng ta rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm gi¶i quyÕt tranh chÊp b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi ViÖt Nam, trong ®ã ®Ó thµnh c«ng, viÖc gi¶i quyÕt cÇn ph¶i xuÊt ph¸t tõ hai phÝa - chÝnh phñ vµ doanh nghiÖp - vµ sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a chÝnh phñ vµ doanh nghiÖp.
1. VÒ phÝa chÝnh phñ:
1.1/ TiÕp tôc cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ, tÝch cùc thiÕt lËp quan hÖ song ph¬ng vµ ®a ph¬ng ®Ó tranh thñ nhiÒu níc thõa nhËn ViÖt Nam lµ níc thùc hiÖn kinh tÕ thÞ trêng.
Lµ mét níc XHCN vµ tríc ®©y ®· tõng mét thêi thùc hiÖn nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung song tõ nh÷ng n¨m 1987 ViÖt Nam còng nh Trung Quèc ®· tõng bíc c¶i c¸ch nÒn kinh tÕ cña m×nh trë thµnh nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN. ë nhiÒu lÜnh vùc kinh tÕ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ. KÓ tõ khi ®Èy m¹nh c«ng cuéc c¶i c¸ch n¨m 1987 n«ng d©n ®· cã quyÒn tù do canh t¸c vµ b¸n s¶n phÈm víi gi¸ thÞ trêng. Gi¸ c¶ hiÖn nay ®îc ®Þnh h×nh b»ng cung vµ cÇu. Doanh nghiÖp quèc doanh ë ViÖt Nam chiÕm kho¶ng 40% vµ con sè nµy ®ang gi¶m ®i nhanh chãng. KÓ tõ khi LuËt doanh nghiÖp ®îc ban hµnh n¨m 2000, sè doanh nghiÖp t nh©n trong níc ®· t¨ng 2 lÇn khi viÖc ®¨ng kÝ thµnh lËp doanh nghiÖp dÔ dµng h¬n vµ chi phÝ ®¨ng kÝ gi¶m. Sè lîng doanh nghiÖp quèc doanh ®· gi¶m h¬n mét nöa xuèng cßn kho¶ng 5000 doanh nghiÖp. C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh ®ang ho¹t ®éng theo híng th¬ng m¹i h¬n, nªn h¬n 60% sè vèn cho vay cña hä n»m trong c¸c doanh nghiÖp t nh©n. Trong t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn nay, khu vùc t nh©n ®ang t¨ng nhanh, lÊn chiÕm thÞ phÇn cña khu vùc quèc doanh. Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp t nh©n vµ quèc doanh diÔn ra ë hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc.
Trong 15 n¨m qua, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam c¬ b¶n ®· thay ®æi. §Æc biÖt, ViÖt Nam ®· trë thµnh "mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN". Trong bèi c¶nh nµy, thuËt ng÷ "®Þnh híng XHCN" kh«ng cã nghÜa lµ mét nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch tËp trung, mµ lµ c¸i g× ®ã mang tÝnh phóc lîi x· héi cao h¬n. ViÖc söa ®æi hiÕn ph¸p n¨m 1992 vµo n¨m 2001 cho thÊy ®Þnh nghÜa nµy ®· ®îc ph©n lo¹i nh thÕ nµo trong luËt:
HiÕn ph¸p 1992: ChÝnh phñ sÏ x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ trêng nhiÒu thµnh phÇn, lÊy nhµ níc vµ khu vùc tËp thÓ lµm nÒn t¶ng. Khu vùc t nh©n ®· ®îc ho¹t ®éng tù do "phï hîp víi luËt ph¸p"
HiÕn ph¸p 2001: TÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ (bao gåm khu vùc t nh©n vµ vèn ®Çu t níc ngoµi) lµ "nh÷ng thµnh phÇn quan träng" cña nÒn kinh tÕ quèc gia. TÊt c¶ c¸c thµnh phÇn ®Òu ®îc phÐp ho¹t ®éng chõng nµo luËt ph¸p kh«ng ng¨n cÊm hä.
Bªn c¹nh ®ã, ViÖt Nam ®· kÝ kÕt nhiÒu hiÖp ®Þnh song ph¬ng vµ ®a ph¬ng theo nh÷ng nguyªn t¾c Quy chÕ ®èi xö quèc gia vµ kh«ng ph©n biÖt, nh÷ng quy chÕ nµy lµ nÒn t¶ng cho mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nh÷ng hiÖp ®Þnh nµy bao gåm hiÖp ®Þnh khu vùc mËu dÞch tù do th¬ng m¹i ASEAN (AFTA), hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng ViÖt- Mü vµ mét sè hiÖp ®Þnh song ph¬ng kh¸c.
Cho dï xem xÐt nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay theo c¸c yÕu tè cña Bé Th¬ng m¹i Mü th× còng thÊy r»ng ViÖt Nam kh«ng ph¶i lµ nÒn kinh tÕ phi thÞ trêng .
Thø nhÊt lµ vÒ ph¬ng diÖn chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ. TiÒn ViÖt Nam ®îc chuyÓn ®æi réng r·i trong c¸c giao dÞch v·ng lai. §èi víi c¸c giao dÞch tµi kho¶n vèn, nhµ ®Çu t níc ngoµi cã quyÒn ®a vèn ®· ®Çu t vÒ níc nhng ph¶i ®ãng thuÕ. §iÒu nµy kh«ng kh¸c so víi hÇu hÕt c¸c níc Ch©u ¸ kh¸c, thËm chÝ cßn tù do h¬n mét sè níc. Nh÷ng níc nh Malaysia, hä cßn kiÓm so¸t nh÷ng giao dÞch tµi kho¶n vèn chÆt chÏ h¬n. §Æc biÖt c¸c c«ng d©n ViÖt Nam kh«ng ph¶i ®ãng thuÕ ®èi víi ngo¹i tÖ ®a tõ níc ngoµi vÒ. ChÝnh phñ yªu cÇu c¸c c«ng ty b¸n 30% doanh thu ngo¹i tÖ cña hä trong c¸c tµi kho¶n v·ng lai cho ng©n hµng ®Ó lÊy ®ång VND, tuy nhiªn b¾t buéc nµy sÏ ®îc xo¸ bá dÇn dÇn cho ®Õn hÕt n¨m 2003 theo tho¶ thuËn cña ViÖt Nam ®èi víi IFM. Mét sè giao dÞch th¬ng m¹i ë ViÖt Nam cã thÓ chuyÓn ®æi sang ngo¹i tÖ mµ kh«ng cÇn sù ®ång ý cña Ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam bao gåm nh÷ng môc ®Ých sau: thanh to¸n cho c¸c hîp ®ång quèc tÕ (mua hµng ho¸ vµ dÞch vô, thuª..), thanh to¸n cho c¸c tæ chøc ®îc uû quyÒn nhËn ngo¹i tÖ vµ c¸c môc ®Ých do thñ tíng quy ®Þnh. C«ng d©n ViÖt Nam cã thÓ mang 3000, 5000, 10000 USD ra níc ngoµi mµ kh«ng cÇn ®îc sù ®ång ý cña Ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam, chØ cÇn phô thuéc vµo môc ®Ých.
Thø hai vÒ møc l¬ng. L¬ng ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua tho¶ thuËn gi÷a ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lµm c«ng, ngêi sö dông lao ®éng kh«ng ®îc phÐp tr¶ l¬ng cho ngêi lµm c«ng díi møc l¬ng tèi thiÓu (kho¶ng 45 USD/ th¸ng ë Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh). Møc l¬ng tèi thiÓu nµy cao h¬n rÊt nhiÒu so víi møc ®ãi nghÌo xÊp xØ 180 USD/n¨m. Ngoµi ra, ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng b¶o hiÓm x· héi vµ b¶o hiÓm søc khoÎ. C¸c doanh nghiÖp cã tõ 12 c«ng nh©n trë lªn th× ph¶i cã mét liªn ®oµn lao ®éng, ngêi ®¹i diÖn sÏ ®îc c«ng nh©n bÇu chän, ®Ó ®µm ph¸n l¬ng.
Thø ba vÒ ph¹m vi ®Çu t. ViÖt Nam cho phÐp ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong mäi lÜnh vùc kinh tÕ, trõ viÖc ®Çu t giíi h¹n mét sè lÜnh vùc. H¬n n÷a, c¸c c«ng ty 100% vèn níc ngoµi ®îc phÐp thµnh lËp trong mäi lÜnh vùc tuy nhiªn nã còng tuú thuéc vµo khu vùc kinh tÕ nh¹y c¶m. C¸c h·ng s¶n xuÊt hµng tiªu dïng Mü nh CoCa - Cola, tríc ®©y thµnh lËp theo h×nh thøc liªn doanh, hiÖn ®· trë thµnh c«ng ty 100% vèn cña Mü chiÓu theo LuËt ®Çu t níc ngoµi söa ®æi (2000) cho phÐp c¸c c«ng ty níc ngoµi cã quyÒn lùa chän ph¬ng thøc ®Çu t t¹i ViÖt Nam. Nh÷ng nguyªn t¾c nµy ®îc ¸p dông trong c¸c lÜnh vùc tõ tµi chÝnh (c¸c h·ng kÕ to¸n, ng©n hµng vµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh Pricewalterhouse Coopers, Citibank vµ American International Group), c¸c c«ng ty trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin (IBM, Motorola, HP/Compag), c¸c h·ng dÇu khÝ (Mobil, Shell), c¸c dÞch vô ph¸p lÝ (Baker &McKenzie, White & Case), qu¶ng c¸o (J.Walter Thompson). XÐt trªn khÝa c¹nh nµy th× ViÖt Nam cßn tù do h¬n mét sè níc Ch©u ¸ kh¸c mµ Mü gäi lµ "nÒn kinh tÕ thÞ trêng". §Çu t níc ngoµi trong c¸c lÜnh vùc chÕ biÕn thùc phÈm ®· ®¹t bíc ®¸ng khÝch lÖ, khiÕn khu vùc kinh tÕ nµy trë thµnh mét trong nh÷ng khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng vµ c¹nh tranh nhÊt ViÖt Nam. Nh÷ng thµnh tùu nµy cã ®îc lµ do chÝnh phñ xóc tiÕn cÊp phÐp cho c¸c nhµ m¸y 100% vèn níc ngoµi, gi¶m bít c¸c thñ tôc nhËp khÈu nguyªn liÖu th« vµ c¸c thµnh phÇn sö dông trong s¶n phÈm xuÊt khÈu.
Thø t vÒ sù kiÓm so¸t cña chÝnh phñ vµ së h÷u c«ng cô s¶n xuÊt. BÊt kú ai kinh doanh t¹i ViÖt Nam còng cã thÓ thÊy r»ng ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn kh¸c so víi thêi chiÕn tranh l¹nh. C«ng cô s¶n xuÊt ®îc sö dông réng r·i. Së h÷u nhµ níc kh«ng cã nghÜa lµ thiÕu sù c¹nh tranh, hay coi nã lµ mét nÒn kinh tÕ phi thÞ trêng. Ngay trong c¶ nh÷ng lÜnh vùc mµ nhµ níc chiÕm ®a sè th× c¸c doanh nghiÖp Êy vÉn c¹nh tranh nhau quyÕt liÖt. Trong nh÷ng lÜnh vùc kh¸c nhµ níc tõng ®éc quyÒn nh ng©n hµng, b¶o hiÓm, hµng kh«ng, y tÕ vµ gi¸o dôc ®¹i häc, ®Õn nay khu vùc t nh©n ®· ®îc phÐp tham gia vµ ®ang ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh. NhiÒu doanh nghiÖp tríc ®©y lµ doanh nghiÖp nhµ níc hiÖn lµ nh÷ng doanh nghiÖp t nh©n toµn bé hay mét phÇn.
Thø n¨m, vÒ chÝnh phñ kiÓm so¸t viÖc ph©n phèi c¸c nguån lùc. Vai trß cña chÝnh phñ trong viÖc ph©n phèi c¸c nguån lùc ®îc thùc hiÖn theo mét sè c¸ch t¬ng tù nh ë Mü vµ mét sè nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh¸c. ViÖc ph©n phèi vèn ngµy cµng bÞ tØ lÖ l·i suÊt chi phèi. N¨ng lîng, níc hay c¸c yÕu tè s¶n xuÊt quan träng ®Òu s½n cã ®èi víi ngêi sö dông theo tiªu chÝ cung vµ cÇu. §Êt lµ tµi s¶n cña "nh©n d©n"vµ nhµ níc qu¶n lÝ, nhng gièng nh mét sè nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh¸c, ViÖt Nam còng cho phÐp trao ®æi quyÒn sö dông ®Êt. Mäi ngêi cã thÓ mua b¸n, cÇm cè, vµ thõa kÕ theo LuËt ®Êt ®ai míi. VÒ tæ chøc, hÖ thèng luËt nµy kh«ng kh¸c nhiÒu so víi nh÷ng hÖ thèng luËt ®Êt ®ai ë Queensland Australia (hÖ thèng Torrance) ë Hongkong, Hawaii vµ mét sè n¬i kh¸c. Th¸ng 2 võa qua chÝnh phñ ban hµnh Ph¸p lÖnh gi¸, nhng môc tiªu chÝnh cña ph¸p lÖnh kh«ng ph¶i ®Ó Ên ®Þnh gi¸ c¶ mµ nh»m ng¨n chÆn c¸c hµnh vi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh nh b¸n ph¸ gi¸, Ên ®Þnh gi¸ vµ mét sè vÊn ®Ò kh¸c mµ Mü ¸p dông th«ng qua ®iÒu luËt chèng ®éc quyÒn. B»ng viÖc kiÓm so¸t gi¸ c¶ theo Ph¸p lÖnh gi¸, chÝnh phñ cã thÓ ®iÒu hµnh gi¸ c¶ trong mét sè hµng ho¸ vµ dÞch vô cô thÓ theo ph¬ng thøc ¸p dông biÓu gi¸ tiªu chuÈn, gi¸ tèi thiÓu, gi¸ tèi ®a. Nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô giíi h¹n trong c¸c lÜnh vùc sau: ®Êt, níc bÒ mÆt vµ c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn quan träng (tÊt c¶ ®Òu lµ cña nh©n d©n, díi sù qu¶n lÝ cña nhµ níc); tµi s¶n cña nhµ níc ®îc ®em b¸n hoÆc cho thuª; c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi c¸c chÝnh s¸ch quèc gia vµ phóc lîi cña ngêi d©n. Nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm so¸t nguån lùc c«ng céng vµ mét sè hµng ho¸ nh vËy còng gièng nh ë c¸c nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nã kh«ng ph¶n ¸nh viÖc chÝnh phñ kiÓm so¸t nÒn kinh tÕ mét c¸ch ®éc ®o¸n vµ quan liªu nh trong c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung tríc ®©y. ViÖt Nam còng xo¸ bá sù ph©n biÖt gi¸ c¶ gi÷a doanh nghiÖp trong níc vµ níc ngoµi trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc ngo¹i trõ giao th«ng, qu¶ng c¸o, ®iÖn nhng sù ph©n biÖt trong c¸c lÜnh vùc nµy ®ang ®îc xo¸ bá dÇn.
Nh÷ng chuyÓn biÕn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ViÖt Nam nªu trªn còng ®îc kh¼ng ®Þnh trong B¸o c¸o cña ngµi Walter Blocker, chñ tÞch phßng Th¬ng m¹i Hoa Kú t¹i ViÖt Nam vÒ tÝnh chÊt thÞ trêng cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Trong b¶n b¸o c¸o nµy ngµi Walter Blocker cßn nªu râ quan ®iÓm cña m×nh nãi riªng vµ c¸ch nh×n nhËn cña doanh nghiÖp Hoa Kú nãi chung vÒ nÒn kinh tÕ thÞ trêng "C¸c doanh nghiÖp Hoa Kú hiÓu râ mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng khi hä ®îc chøng kiÕn ViÖt Nam lµ mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng gièng nh tÊt c¶ nh÷ng nÒn kinh tÕ mµ Hoa Kú gäi lµ "nÒn kinh tÕ thÞ trêng" kh¸c. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam vÉn ®ang ph¸t triÓn, nhng so víi quèc gia kh¸c, chiÓu theo 6 nh©n tè ®îc nªu ra trong ®iÒu 771(18) (B) cña LuËt, râ rµng lµ ViÖt Nam kh«ng thÓ bÞ coi lµ "nÒn kinh tÕ phi thÞ trêng" theo néi dung cña LuËt."
Tuy vËy trong vô kiÖn c¸ tra, basa cña ViÖt Nam võa qua do CFA khëi kiÖn, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vÉn bÞ phÝa Hoa Kú coi lµ nÒn kinh tÕ phi thÞ trêng vµ ¸p dông c¸ch tÝnh ph¸ gi¸ riªng g©y ra thiÖt h¹i rÊt lín ®Õn ngµnh xuÊt khÈu c¸ tra, basa nãi riªng vµ ngµnh thuû s¶n nãi chung cña ViÖt Nam. Tõ ®ã cho thÊy mét thùc tÕ lµ cho dï ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín trong c«ng cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ, cho dï mét sè níc thËm chÝ EU ®· c«ng nhËn víi ViÖt Nam nh lµ mét níc kinh tÕ thÞ trêng nhng chÝnh phñ ViÖt Nam vÉn cÇn tiÕp tôc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch vµ ph¸t triÓn kinh tÕ theo híng nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Bªn c¹nh ®ã, c¸c c¬ quan h÷u quan cña ViÖt Nam còng cÇn th«ng qua nh÷ng nç lùc ngo¹i giao, tÝch cùc thiÕt lËp c¸c quan hÖ song ph¬ng, ®a ph¬ng æn ®Þnh ®Èy m¹nh tuyªn truyÒn vÒ c¬ chÕ kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay tranh thñ nh÷ng níc thõa nhËn ViÖt Nam ®· lµ níc thùc hiÖn kinh tÕ thÞ trêng ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cña ViÖt Nam khi gÆp c¸c tranh chÊp th¬ng m¹i quèc tÕ.
1.2/ Nhanh chãng gia nhËp WTO.
ViÖt Nam ®· nép ®¬n xin gia nhËp WTO vµo n¨m 1995 vµ ®Æt ra môc tiªu sÏ trë thµnh thµnh viªn cña tæ chøc nµy vµo n¨m 2005. TÝnh ®Õn nay ViÖt Nam ®· tr¶i qua 6 vßng ®µm ph¸n vµ ®Õn 10, 11 th¸ng 12 n¨m 2003 tíi vßng ®µm ph¸n thø 7 sÏ diÔn ra ë Geneva. Gia nhËp WTO kh«ng chØ ®em l¹i thuËn lîi cho ViÖt Nam trong lÜnh vùc th¬ng m¹i mµ bao gåm c¶ viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ th¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ b¸n ph¸ gi¸. ë phÇn ph©n tÝch tríc ta ®· thÊy ®îc nh÷ng lîi Ých to lín cña Trung Quèc víi t c¸ch lµ mét thµnh viªn cña WTO khi gÆp nh÷ng vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸. Víi ViÖt Nam còng vËy, khi ViÖt Nam gia nhËp WTO ViÖt Nam cã thÓ sö dông c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp kh¸ c«ng b»ng cña WTO, sö dông c¸c quyÒn lîi hîp ph¸p mµ WTO ®em l¹i cho mçi thµnh viªn ®Ó thÈm tra biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸ vµ qu¸ tr×nh ®iÒu tra chèng b¸n ph¸ gi¸. nÕu cã ®ñ c¬ së chøng minh hµnh vi kiÖn b¸n ph¸ gi¸ thùc sù lµ do níc nhËp khÈu muèn b¶o hé mËu dÞch, th× sau khi níc ta ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO, cã thÓ ®Ò nghÞ chÝnh phñ can thiÖp ®Õn tËn WTO.
Ngoµi nh÷ng quyÒn lîi hîp ph¸p th«ng thêng mµ c¸c thµnh viªn ®îc hëng, ViÖt Nam víi t c¸ch lµ mét níc ®ang ph¸t triÓn cßn ®îc hëng quyÒn lîi ®Æc biÖt trong lÜnh vùc chèng b¸n ph¸ gi¸ theo quy ®Þnh cña WTO. VÝ dô: ®iÒu 15 hiÖp ®Þnh chèng b¸n ph¸ gi¸ cña WTO quy ®Þnh: bÊt cø thµnh viªn nµo khi tiÕn hµnh ®iÒu tra chèng b¸n ph¸ gi¸ víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn cÇn dµnh cho níc nµy ®·i ngé ®Æc bÞªt, tríc khi cã thÓ ¸p dông biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸ cÇn xem xÐt ®¸nh gi¸ ®Ó x¸c ®Þnh liÖu biÖn ph¸p ®ã cã ¶nh hëng nghiªm träng ®Õn lîi Ých cña níc nµy hay kh«ng. Do vËy chÝnh phñ ViÖt Nam cÇn chñ ®éng ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp WTO. ChØ khi nµo lµ thµnh viªn cña tæ chøc nµy th× ViÖt Nam míi tr¸nh ®îc sù ph©n biÖt ®èi xö trong c¸c tranh chÊp th¬ng m¹i.
1.3/ T¨ng cêng vai trß qu¶n lÝ híng dÉn vµ hç trî doanh nghiÖp cña nhµ níc.
Dï ë c¬ chÕ kinh tÕ nµo th× vai trß hç trî cña nhµ níc lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc. Nhµ níc th«ng qua c¸c c«ng cô ph¸p luËt, ®ßn bÈy kinh tÕ ®a ra chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Nhµ níc th«ng qua c¸c biÖn ph¸p vÜ m« qu¶n lÝ c¸c doanh nghiÖp nh»m thèng nhÊt ho¹t ®éng c¸c doanh nghiÖp theo mét chÝnh s¸ch chung ®Ó tr¸nh hiÖn tîng c¹nh tranh kh«ng cÇn thiÕt. Trong trêng hîp c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ph¶i ®èi mÆt víi mét vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ th× tÇm quan träng cña nhµ níc cµng ®îc thÓ hiÖn. §Çu tiªn trong trêng hîp c¸c doanh nghiÖp v« cí bÞ kiÖn th× Nhµ níc, mµ cô thÓ ë ®©y lµ Bé Th¬ng M¹i hoÆc Bé Ngo¹i Giao cÇn tuyªn bè ph¶n ®èi vô kiÖn v« lý ®ã vµ thay mÆt cho c¸c doanh nghiÖp kh¼ng ®Þnh kh«ng hÒ cã viÖc b¸n ph¸ gi¸ hµng ho¸. Lêi tuyªn bè cña c¸c c¬ quan Nhµ níc trong trêng hîp nµy sÏ cã gi¸ trÞ h¬n rÊt nhiÒu so víi nh÷ng lêi tuyªn bè ®¬n thuÇn cña c¸c doanh nghiÖp. Vµ trong vô tranh chÊp b¸n ph¸ gi¸ c¸ tra vµ c¸ basa võa qua, Nhµ níc còng ®· ph¸t huy ®îc hÕt vai trß cña m×nh trong viÖc b¶o vÖ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu bÞ kiÖn. §ång thêi Nhµ níc còng cã thÓ cö c¸c chuyªn gia trong lÜnh vùc vÒ b¸n ph¸ gi¸ ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp. §Æc biÖt ®èi víi níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta th× vai trß cña Nhµ níc ®îc thÓ hiÖn rÊt râ nÐt trong viÖc x¸c ®Þnh quy chÕ thÞ trêng. V× níc ta lµ níc ®ang ph¸t triÓn, c¸c níc thêng g¸n cho nÒn kinh tÕ níc ta lµ nÒn kinh tÕ phi thÞ trêng vµ theo ®ã sÏ ¸p dông c¸c c¸ch tÝnh gi¸ trÞ th«ng thêng ®èi víi s¶n phÈm ®ang bÞ ®iÒu tra rÊt bÊt lîi cho chóng ta. V× vËy, nhiÖm vô cña Nhµ níc lµ gióp c¸c doanh nghiÖp chøng minh r»ng nÒn kinh tÕ níc ta hoµn toµn tu©n theo c¸c quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. ViÖc chøng minh nµy hoµn toµn n»m ngoµi kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp v× nh ta ®· biÕt ®Ó chøng minh mét níc cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng hay kh«ng ph¶i xem xÐt ®Õn c¸c chØ tiªu nh kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña ®ång tiÒn, møc ®é l¬ng bæng trong ®ã l¬ng bæng ®îc mÆc c¶ tù do, møc ®é së h÷u cña ChÝnh phñ ®èi víi c¸c ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ møc ®é chÝnh quyÒn kiÓm so¸t viÖc ph©n phèi tµi nguyªn. §©y lµ c«ng viÖc cña c¸c Bé c¸c ngµnh chøc n¨ng nh Bé Th¬ng M¹i, Bé Tµi ChÝnh, Bé Lao §éng Th¬ng Binh vµ X· Héi, Ng©n Hµng Nhµ Níc ViÖt Nam... vµ nã ®ßi hái ph¶i cã sù hîp t¸c chÆt chÏ cña c¸c c¬ quan cÊp bé nµy.
Ngoµi ra, nhµ níc còng cã thÓ hç trî doanh nghiÖp trong viÖc phßng ngõa bÞ chèng b¸n ph¸ gi¸ b»ng viÖc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin dù b¸o chèng b¸n ph¸ gi¸ nh hÖ thèng dù phßng c¶nh b¸o chèng b¸n ph¸ gi¸ cña Trung Quèc. §ã lµ mét hÖ thèng b¾t ®Çu tõ c¬ quan ®¹i diÖn th¬ng m¹i ë níc ngoµi tiÕn hµnh thu thËp nh÷ng th«ng tin cËp nhËt vÒ t×nh h×nh thÞ trêng níc nhËp khÈu, t×nh h×nh s¶n xuÊt, tin tøc vÒ c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ ®· x¶y ra vµ s¾p x¶y ra nhÊt lµ víi nh÷ng mÆt hµng cïng chñng lo¹i víi hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµ chuyÓn vÒ mét c¬ quan xö lÝ th«ng tin ë trong níc ®Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch tõ ®ã ®a ra nh÷ng dù b¸o vÒ nh÷ng biÕn ®æi vÒ thÞ trêng s¶n xuÊt cña níc nhËp khÈu, c¸ch thøc níc ®ã chèng b¸n ph¸ gi¸, nguy c¬ níc ®ã chèng b¸n ph¸ gi¸ víi hµng hãa ViÖt Nam ®Ó chÝnh phñ kÞp thêi chØ ®¹o c¸c doanh nghiÖp ®iÒu chØnh vÒ lîng xuÊt khÈu vµ gi¸ xuÊt khÈu còng nh ph¬ng thøc ®èi phã víi vô kiÖn s¾p x¶y ra.
Bªn c¹nh ®ã, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp theo kiÖn th× chi phÝ theo kiÖn lµ mét g¸nh nÆng nªn chÝnh phñ cÇn xem xÐt viÖc lËp quü hç trî doanh nghiÖp theo kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ nh»m phÇn nµo khuyÕn khÝch ®éng viªn doanh nghiÖp theo kiÖn.
1.4/ TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, båi dìng c¸n bé th«ng hiÓu luËt ph¸p th¬ng m¹i quèc tÕ.
Nh ®· ®Ò cËp ®Õn ë phÇn trªn, sù cha hoµn thiÖn cña hÖ thèng ph¸p luËt vµ sù thiÕu hôt c¸n bé cã kiÕn thøc v÷ng vµng vÒ luËt ph¸p th¬ng m¹i quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ kiÕn thøc vÒ lÜnh vùc chèng b¸n ph¸ gi¸ trë thµnh mét khã kh¨n lín ®Õn ViÖt Nam khi chèng l¹i c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸. Trong khi ®ã, ®©y l¹i lµ hai thÕ m¹nh cña bªn níc ngoµi. Do vËy, viÖc cÊp b¸ch cÇn lµm hiÖn nay ®Ó kÞp thêi ®èi phã víi c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ lµ tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt vÒ th¬ng m¹i, kÕ to¸n. HiÖn nay, Bé Th¬ng m¹i ®· so¹n th¶o xong Ph¸p lÖnh chèng b¸n ph¸ gi¸ song cÇn nhanh chãng ®a ph¸p lÖnh nµy vµo thùc hiÖn. §©y võa lµ c«ng cô ph¸p lý b¾t buéc ph¶i cã ®Ó ®èi phã víi hµng nhËp khÈu bÞ b¸n ph¸ gi¸ vµo ViÖt Nam, võa lµ vò khÝ tèt gióp cho ®µm ph¸n víi c¸c níc kh¸c theo kiÓu "nÕu anh ®iÒu tra ph¸ gi¸ víi hµng cña t«i th× t«i còng sÏ ®iÒu tra ph¸ gi¸ víi hµng cña anh".
§ång thêi, nhµ níc còng cÇn mêi c¸c chuyªn gia níc ngoµi vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸ båi dìng nh÷ng kiÕn thøc vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸ cho ®éi ngò c¸n bé cña c¸c c¬ quan h÷u quan hoÆc cö ngêi ®i häc ë níc ngoµi nh»m h×nh thµnh mét nguån chuyªn gia v÷ng m¹nh vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸. Nh÷ng kiÕn thøc vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸ còng cÇn ®îc phæ biÕn ®Õn tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu t¹o ý thøc lu«n s½n sµng ®èi phã cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, nh÷ng ®iÒu trªn kh«ng ph¶i lµ ngµy mét ngµy hai mµ lµm ®îc, song chÝnh phñ cÇn cã kÕ ho¹ch tõng bíc thùc hiÖn ®Ó t¨ng cêng h¬n n÷a søc m¹nh b¶o vÖ lîi Ých cña c¸c doanh nghiÖp, cña quèc gia ®ång thêi lµ søc m¹nh chèng l¹i nh÷ng h×nh thøc ngµy cµng tinh vi cña chñ nghÜa b¶o hé mËu dÞch trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng quyÕt liÖt.
2/ VÒ phÝa doanh nghiÖp.
2.1/ T×m hiÓu hÖ thèng ph¸p luËt vµ quy ®Þnh cña níc nhËp khÈu.
Mçi quèc gia, mçi thÞ trêng ®Òu cã hÖ thèng luËt ph¸p vµ nh÷ng quy ®Þnh riªng cña m×nh tõ ®ã t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lÝ buéc c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu khi muèn vµo thÞ trêng c¸c quèc gia ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt. Do vËy vÊn ®Ò ®Çu tiªn ®Æt ra khi doanh nghiÖp muèn thµnh c«ng trªn thÞ trêng níc nhËp khÈu lµ ph¶i t×m hiÓu vµ n¾m v÷ng c¸c hÖ thèng ph¸p luËt vµ quy t¾c cña níc nhËp khÈu.
Song ®©y còng chÝnh lµ ®iÓm yÕu cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. §iÒu nµy mét phÇn lµ do nguyªn nh©n kh¸ch quan mét thêi gian dµi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ kinh tÕ bao cÊp, ®Õn khi chuyÓn ®æi c¬ chÕ sang c¬ chÕ thÞ trêng th× c¸c doanh nghiÖp kh«ng nhËn thøc ®îc søc m¹nh cña ph¸p luËt. Khi bíc ra thÞ trêng thÕ giíi, doanh nghiÖp ViÖt Nam gi÷ nguyªn nhËn thøc nµy, kh«ng t×m hiÓu luËt lÖ vµ quy t¾c cña níc ngoµi. §iÒu nµy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng doanh nghiÖp lu«n ë thÕ bÞ ®éng vµ bÞ "dån Ðp vµo ch©n têng".
ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò cÇn thiÕt víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay lµ ph¶i t×m hiÓu hÖ thèng ph¸p luËt vµ nh÷ng quy ®Þnh cña níc mµ m×nh th©m nhËp. §iÒu nµy rÊt quan träng khi chóng ta xuÊt khÈu vµo nh÷ng quèc gia, khu vùc cã hÖ thèng ph¸p luËt rÊt phøc t¹p nh Mü, EU. VÝ dô EU, ®©y lµ mét khu vùc thÞ trêng gåm nhiÒu quèc gia ho¹t ®éng theo khu«n khæ ph¸p luËt do Uû ban Ch©u ¢u ®Ò ra. Khi th©m nhËp vµo khu vùc thÞ trêng nµy c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu buéc ph¶i tu©n thñ khu«n khæ ph¸p luËt Êy ®ång thêi ph¶i tu©n theo luËt ph¸p cña mçi quèc gia. Mµ b¶n th©n mçi níc l¹i cã hÖ thèng luËt kh¸c nhau, thËm chÝ hoµn toµn tr¸i ngîc nhau, lÊy vÝ dô hÖ thèng luËt cña níc Anh lµ theo th«ng luËt (Common Law) dùa trªn hai bé phËn chÝnh lµ luËt tôc vµ luËt c«ng b»ng trong khi hÖ thèng luËt cña Ph¸p l¹i theo hÖ thèng Ch©u ¢u lôc ®Þa, hay cßn gäi lµ ph¸p luËt d©n sù (Civil Law). NÕu doanh nghiÖp quen thuéc víi hÖ thèng luËt cña Ph¸p cø ¸p dông c¸ch hiÓu cña hÖ thèng luËt Ch©u ¢u lôc ®Þa nµy vµo c¸ch hiÓu cña th«ng luËt khi kinh doanh trªn níc Anh sÏ cã thÓ dÉn ®Õn viÖc vi ph¹m ph¸p luËt vµ bÞ thiÖt h¹i lín. Hay nh b¶n th©n níc Mü, mét níc bao gåm nhiÒu bang cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi cao th× ngoµi LuËt liªn bang ¸p dông trªn toµn bé níc Mü, mçi bang ®Òu cã mét c¬ quan lËp ph¸p riªng víi hÖ thèng ph¸p luËt vµ nh÷ng quy t¾c thñ tôc riªng rÊt phøc t¹p. Quy ®Þnh cña bang nµy cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp nhng quy ®Þnh cña bang kh¸c l¹i h¹n chÕ hoÆc thËm chÝ ng¨n cÊm ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®ã. Ngay trong trêng hîp vô tranh chÊp b¸n ph¸ gi¸ c¸ tra vµ c¸ basa, trong khi mét sè bang miÒn Nam níc Mü cã nh÷ng chiÕn dÞch tÈy chay c¸ ViÖt Nam th× mét sè bang kh¸c l¹i bµy tá sù ®ång t×nh víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam, kh«ng ¸p dông nh÷ng chÝnh s¸ch h¹n chÕ viÖc nhËp khÈu lo¹i c¸ nµy nh c¸c bang miÒn Nam nãi trªn. ChÝnh v× ®Æc ®iÓm cña luËt ph¸p Hoa Kú nh vËy mµ khi kinh doanh trªn ®Êt Mü, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng chØ cÇn nghiªn cøu luËt toµn Liªn Bang mµ cßn ph¶i nghiªn cøu luËt cña tõng bang vµ ho¹t ®éng trªn mçi bang ®Òu ph¶i cã mét chiÕn lîc kinh doanh riªng.
§Æc biÖt lµ trong trêng hîp c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®èi mÆt víi c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ th× luËt mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn tËp trung t×m hiÓu lµ luËt chèng b¸n ph¸ gi¸ cña níc khëi kiÖn. Víi sù hiÓu biÕt vÒ luËt chèng b¸n ph¸ gi¸ th× doanh nghiÖp biÕt ®îc nh÷ng bíc m×nh ph¶i thùc hiÖn vµ cã thÓ chuÈn bÞ kÜ cµng cho viÖc theo kiÖn. §©y lµ vÊn ®Ò mµ ®a sè c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn rÊt bì ngì nhng l¹i rÊt quen thuéc víi doanh nghiÖp níc ngoµi, thËm chÝ hä cßn cã thÓ lîi dông c¸c quy ®Þnh, chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña níc m×nh ®Ó phôc vô cho lîi Ých cña chÝnh doanh nghiÖp. LÊy ngay vÝ dô vÒ vô tranh chÊp c¸ basa, lîi dông quy ®Þnh cña luËt chèng b¸n ph¸ gi¸ Mü lµ chØ sau 20 ngµy kÓ tõ khi Uû ban HiÖp th¬ng quèc tÕ Mü nhËn ®¬n kiÖn b¸n ph¸ gi¸, bªn bÞ kiÖn sÏ ph¶i ®iÒu trÇn tríc Uû ban, CFA ®· nép ®¬n kiÖn vµo ®óng 4 giê chiÒu ngµy lµm viÖc cuèi cïng trong tuÇn (thø s¸u ngµy 28/6) nªn phÝa ViÖt Nam ®· mÊt 3 ngµy ®Ó chuÈn bÞ cho cuéc gi¶i tr×nh lÇn 1 nµy (thø s¸u, thø b¶y, chñ nhËt). Kh«ng chØ cã thÕ, CFA cßn lîi dông ®Æc ®iÓm cña hÖ thèng luËt ph¸p Hoa Kú ®Ó t¨ng cêng ¸p lùc ®èi víi c¸ basa ViÖt Nam tõ c¬ quan quyÒn lùc cao nhÊt lµ quèc héi Mü. Quèc héi Mü ®ãng vai trß quan träng trong viÖc th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch, nghÞ quyÕt, vµ trong ®ã tiÕng nãi cña c¸c nghÞ sü còng cã nhiÒu gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh. CFA ®· tËn dông ®Æc ®iÓm nµy, liªn hÖ víi c¸c nghÞ sü Marion Berry vµ Mike Ross thuéc bang Arkansas vµ nh÷ng nghÞ sü nµy ®· lªn tiÕng c¸o buéc c¸ basa vµ c¸ tra ViÖt Nam ®· g©y thiÖt h¹i tíi ngµnh chÕ biÕn catfish Mü vµ kÕt qu¶ lµ c¸c nghÞ quyÕt HR.2646 vµ HR.2439 ®· ra ®êi víi néi dung chÝnh nh»m ng¨n chÆn c¸ ViÖt Nam vµo thÞ trêng Mü. Trong khi ph¸p luËt trë thµnh vò khÝ lîi h¹i cña c¸c nhµ s¶n xuÊt Mü víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Õn b¶ng c©u hái ®iÒu tra cña DOC còng ®Òu lóng tóng kh«ng biÕt ph¶i ®iÒn nh thÕ nµo.
2.2/ ThiÕt lËp mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhµ nhËp khÈu vµ ngêi tiªu dïng t¹i níc nhËp khÈu.
T×m kiÕm ®ång minh ngay trªn chÝnh níc nhËp khÈu khi gÆp c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸, ®iÒu nµy nghe thËt viÓn v«ng. Song trªn thùc tÕ ®©y lµ mét nguån hç trî v« cïng hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nÕu c¸c doanh nghiÖp biÕt c¸ch tËn dông. Bëi lÏ khi mét vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ x¶y ra vµ hµng ho¸ bÞ ®¸nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ th× ®èi tîng chÞu thiÖt h¹i kh«ng chØ lµ c¸c doanh nghiÖp níc xuÊt khÈu bÞ mÊt ®i thÞ trêng mµ c¸c nhµ nhËp khÈu cña chÝnh níc khëi kiÖn còng mÊt ®i mét kho¶n lîi tõ mÆt hµng nhËp khÈu ®ang ¨n kh¸ch. Ngoµi ra, xÐt vÒ mÆt x· héi th× lîi Ých cña ngêi tiªu dïng ë chÝnh níc khëi kiÖn bÞ ¶nh hëng trùc tiÕp vµ nÆng nÒ. Hä kh«ng cßn ®îc tiªu dïng s¶n phÈm m×nh a thÝch nÕu nh hä cè g¾ng mua ®îc s¶n phÈm ®ã th× buéc ph¶i mua víi gi¸ ®¾t h¬n rÊt nhiÒu so víi tríc v× hä chÝnh lµ ngêi ph¶i tr¶ c¸c lo¹i thuÕ gi¸n thu nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸. Do vËy, trong trêng hîp mét vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ th× ngêi tiªu dïng vµ nhµ nhËp khÈu níc khëi kiÖn còng gÆp nh÷ng thiÖt h¹i nhÊt ®Þnh nªn c¸c nhµ xuÊt khÈu cÇn liªn kÕt víi hä ®Ó cïng nhau lªn tiÕng b¶o vÖ lîi Ých cña m×nh. V× tríc khi c¬ quan ®iÒu tra ®a ra bÊt cø mét quyÕt ®Þnh nµo còng ®Òu xem xÐt lîi Ých cña c¸c bªn- trong vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ th× ®ã lµ lîi Ých cña nhµ s¶n xuÊt, nhµ nhËp khÈu vµ ngêi tiªu dïng - vµ ®iÒu hoµ c¸c lîi Ých ®ã. NÕu c¸c nhµ nhËp khÈu vµ ngêi tiªu dïng lªn tiÕng b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh th× c¬ quan ®iÒu tra ph¶i c©n nh¾c c¸c lîi Ých ®ã vµ ph¸n quyÕt cña hä sÏ cã lîi h¬n víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu. §iÒu nµy cµng thuËn lîi h¬n víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi ë c¸c quèc gia ph¸t triÓn nh Mü, EU th× nh÷ng ngêi tiªu dïng hay tËp hîp thµnh héi ngêi tiªu dïng nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cho m×nh. Do vËy nÕu doanh nghiÖp ViÖt Nam thiÕt lËp quan hÖ víi nh÷ng héi ngêi tiªu dïng th× c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ cã lîi h¬n rÊt nhiÒu khi gÆp ph¶i c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸.
§ång thêi viÖc t¨ng cêng sù hîp t¸c víi nhµ nhËp khÈu còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ®em l¹i sù th¾ng lîi cho doanh nghiÖp ViÖt Nam khi tham gia c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸. Vai trß cña nhµ nhËp khÈu ®îc thÓ hiÖn ë c¸c ph¬ng diÖn sau: (1) cã thÓ cung cÊp nh÷ng chøng cø cã lîi cho doanh nghiÖp ViÖt Nam; (2) cã thÓ thuyÕt phôc nh÷ng ngêi tiªu dïng ë níc nhËp khÈu g©y ¸p lùc lªn c¬ quan qu¶n lÝ vÒ chèng b¸n ph¸ gi¸ (3) cã thÓ hîp t¸c gióp ®ì t×m ra gi¸ c¶ níc thay thÕ t¬ng ®èi thÊp. Trong trêng hîp do nhµ nhËp khÈu nhËn thøc r»ng nÕu s¶n phÈm bÞ ®¸nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ th× hä còng ph¶i g¸nh chÞu thiÖt h¹i kinh tÕ kh«ng nhá nªn hä còng rÊt tÝch cùc tham gia hç trî c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu theo kiÖn, thËm chÝ s½n sµng mêi luËt s biÖn hé hoÆc chia sÎ phÝ luËt s víi bªn theo kiÖn. Cã thÓ nãi sù liªn kÕt víi c¸c nhµ nhËp khÈu kh«ng chØ lµm t¨ng c¬ héi th¾ng kiÖn cña doanh nghiÖp mµ cßn gãp phÇn th¾t chÆt quan hÖ hîp t¸c kinh doanh cña hai bªn.
Qua ®ã ta thÊy r»ng viÖc liªn kÕt víi ngêi tiªu dïng vµ ngêi nhËp khÈu lµ v« cïng cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cña ta ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc t¹o dùng mèi liªn kÕt víi hä. C¸c doanh nghiÖp cÇn thêng xuyªn cö ®¹i diÖn cña m×nh sang t×m hiÓu thÞ trêng níc nhËp khÈu, vµ nÕu doanh nghiÖp nµo cã tiÒm lùc tµi chÝnh ®ñ m¹nh th× cã thÓ thiÕt lËp v¨n phßng ®¹i diÖn cña m×nh ë níc nhËp khÈu vµ thêng xuyªn duy tr× mèi liªn hÖ víi héi nh÷ng ngêi tiªu dïng vµ c¸c nhµ nhËp khÈu cña níc ®ã. NÕu lµm ®îc viÖc ®ã th× ch¾c ch¾n c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu sÏ dÔ dµng th©m nhËp thÞ trêng níc nhËp khÈu h¬n vµ ®Æc biÖt lµ sÏ nhËn ®îc nhiÒu sù trî gióp trong trêng hîp cã c¸c tranh chÊp th¬ng m¹i x¶y ra mµ ®iÓn h×nh lµ trong trêng hîp cã vô kiÖn vÒ b¸n ph¸ gi¸.
2.3/ C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cïng hîp t¸c chÆt chÏ khi x©m nhËp vµo mét thÞ trêng xuÊt khÈu vµ t¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p ®èi phã víi vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ tõ phÝa níc ngoµi.
Khi c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc b¾t ®Çu ®îc cëi trãi khái chÕ ®é kinh tÕ cò ®Ó cã thÓ tù do kinh doanh th× ®ã còng lµ lóc b¾t ®Çu mét sù tù ph¸t g©y mÊt trËt tù trªn thÞ trêng. C¸c doanh nghiÖp Trung Quèc kh«ng cã mét chiÕn lîc kinh doanh dµi h¹n mµ cø thÊy ngµnh nµo tØ suÊt lîi nhuËn cao liÒn ®æ x« vµo ®Çu t, v× vËy trong nhiÒu giai ®o¹n g©y ra khñng ho¶ng thõa hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp h¹ gi¸ ®Ó c¹nh tranh lÉn nhau kh«ng chØ ë thÞ trêng trong níc mµ c¶ ë thÞ trêng níc ngoµi. §iÒu nµy g©y ra sù ph©n t¸n mÊt ®oµn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp, vµ c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi lîi dông chÝnh ®iÓm yÕu nµy ®Ó ®¸nh b¹i c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc. Rót kinh nghiÖm "x¬ng m¸u" c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc thµnh lËp hiÖp héi lín theo tõng ngµnh ë tõng thÞ trêng xuÊt khÈu. Trong tõng hiÖp héi c¸c doanh nghiÖp cïng thèng nhÊt trong c¸c chiÕn lîc qu¶ng b¸ vµ x©y dùng gi¸ c¶ s¶n phÈm xuÊt sang cïng mét thÞ trêng, tr¸nh t×nh tr¹ng c¹nh tranh vÒ gi¸ qu¸ quyÕt liÖt dÉn ®Õn ph¸ gi¸ hµng ho¸. KÓ c¶ trong c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ dï ®· cã t×nh tr¹ng "con s©u lµm rÇu nåi canh" nhng ë nh÷ng vô th¾ng kiÖn còng kh«ng thÓ thiÕu vai trß " ®Çu tµu" cña c¸c hiÖp héi.
Nh vËy ta cã thÓ thÊy mét ®iÒu râ rµng lµ mét khi ®· bíc vµo thÞ trêng thÕ giíi th× viÖc liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp trong mét chiÕn lîc xuÊt khÈu chung lµ v« cïng quan träng, ®Æc biÖt trong trêng hîp cã vô kiÖn vÒ b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu. V× thùc chÊt lµ mét khi níc nhËp khÈu kiÖn hµng ho¸ cña mét quèc gia b¸n ph¸ gi¸ th× níc ®ã kh«ng chØ kiÖn mét doanh nghiÖp ®¬n lÎ nµo mµ kiÖn toµn bé c¸c doanh nghiÖp cña quèc gia cã s¶n phÈm xuÊt sang níc nhËp khÈu ®ã. Trêng hîp vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ c¸ basa lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh vµ bÞ ®¬n trong trêng hîp nµy lµ HiÖp héi nh÷ng nhµ chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu thuû s¶n (VASEP). Trong ®¬n kiÖn cña CFA göi lªn Uû ban hiÖp th¬ng quèc tÕ Hoa Kú (USITC) cã tíi trªn 50 doanh nghiÖp bÞ kiÖn nhng thùc tÕ chØ cã 14 trong sè ®ã cã xuÊt khÈu s¶n phÈm c¸ tra vµ c¸ basa sang thÞ trêng Mü. Thùc tÕ ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp thuû s¶n ph¶i liªn kÕt víi nhau ®Ó b¶o vÖ lîi Ých chung cña m×nh. C¸c doanh nghiÖp ph¶i cïng nhau chuÈn bÞ tµi liÖu cho cuéc ®iÒu trÇn vµ ®Æc biÖt ph¶i cã sù thèng nhÊt trong viÖc tr¶ lêi b¶ng c©u hái ®iÒu tra cña Bé Th¬ng M¹i Mü ®Ó chøng minh r»ng viÖc nu«i trång vµ chÕ biÕn c¸ ë ViÖt Nam hoµn toµn tu©n theo quy luËt thÞ trêng. C¸c doanh nghiÖp ®Òu tu©n thñ theo quy luËt nµy vµ ®¶m b¶o gi¸ xuÊt khÈu cao h¬n gi¸ trÞ th«ng thêng cña s¶n phÈm. NÕu kh«ng cã sù thèng nhÊt trong viÖc tr¶ lêi b¶ng c©u hái ®iÒu tra ®ã th× Bé Th¬ng M¹i Mü sÏ kh«ng tin vµo nh÷ng lËp luËn cña phÝa ViÖt Nam vµ sÏ ®a ra nh÷ng ph¸n quyÕt ¶nh hëng nghiªm träng tíi t¬ng lai cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam trªn thÞ trêng Hoa Kú. Trong trêng hîp vô kiÖn nµy th× VASEP ®· ph¸t huy rÊt tèt vai trß cña mét hiÖp héi liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. VASEP ®· ®¹i diÖn cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam trong buæi ®iÒu trÇn tríc ITC vµ cã nh÷ng lËp luËn thuyÕt phôc b¶o vÖ cho lîi Ých cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n sang Mü.
Song vÊn ®Ò kh«ng chØ ë viÖc liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu mµ cßn ë chç lµm sao ®Ó mèi liªn kÕt ®ã thùc sù cã hiÖu qu¶. Muèn vËy, ph¶i cã sù thay ®æi trong c¬ chÕ qu¶n lý tõ trªn xuèng díi vµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp còng ph¶i tù tæ chøc l¹i, thay ®æi nhËn thøc, tù ®éng thóc ®Èy mèi liªn kÕt víi nhau, cïng nhau ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trªn thÞ trêng c¸c níc nhËp khÈu. §Ó ph¸t triÓn, c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ®ång thêi ba nhãm gi¶i ph¸p lín bao gåm: x©y dùng m«i trêng ph¸p lý; hç trî viÖc n©ng cao n¨ng lùc cho c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp vµ n©ng cao kh¶ n¨ng hîp t¸c gi÷a c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp víi nhau; ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ níc trong ®ã cã viÖc chuyÓn giao c¸c dÞch vô hµnh chÝnh c«ng tõ c¸c c¬ quan nhµ níc sang cho c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp thùc hiÖn. §©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p mang tÝnh chiÕn lîc l©u dµi ®ßi hái ph¶i cã thêi gian triÓn khai thùc hiÖn mét c¸ch thËn träng vµ tuÇn tù nhng còng ®ßi hái ®îc thùc hiÖn ngay tõ b©y giê cã vËy míi t¨ng cêng ®îc tÝnh liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu vµ lµm cho ho¹t ®éng cña c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp hiÖu qu¶ h¬n.
Ngoµi ra, qua nhiÒu n¨m lu«n ph¶i ®èi phã víi c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ tõ phÝa níc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc còng ®óc kÕt ®îc mét sè kinh nghiÖm ®èi phã víi c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ tham kh¶o vµ häc tËp nh sau:
Chän mét níc thø ba thay thÕ phï hîp. Khi bÞ ¸p dông ph¬ng ph¸p níc thø ba thay thÕ tÝnh ra biªn ®é b¸n ph¸ gi¸, cÇn dµnh nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc vµo viÖc lùa chän níc thay thÕ. Nªn chän níc kinh tÕ thÞ trêng cã gi¸ b¸n trong níc t¬ng ®èi thÊp, sau khi lùa chän xong ph¶i nhanh chãng nép ®¬n yªu cÇu c¬ quan chèng b¸n ph¸ gi¸ cã liªn quan chÊp nhËn sù lùa chän vµ cung cÊp ®ñ c¸c b»ng chøng, nªu râ vµ ®ñ lÝ do lùa chän ®Ó cã thÓ ®îc ®èi ph¬ng cã thÓ chÊp nhËn.
NÕu thÊy cã nguy c¬ sÏ bÞ kiÖn, cÇn ph¶i vËn ®éng c¸c nhµ s¶n xuÊt t¹i níc nhËp khÈu kh«ng nép ®¬n. Khi ®¬n ®· nép th× cÇn vËn ®éng c¬ quan cã thÈm quyÒn kh«ng tiÕn hµnh ®iÒu tra víi nhiÒu lÝ do nh cã b»ng chøng hiÓn nhiªn kh«ng cã ph¸ gi¸ hoÆc kh«ng cã thiÖt h¹i, hoÆc ph¸ gi¸ ë møc de minimis tøc lµ biªn ®é ph¸ gi¸ nhá h¬n 2% gi¸ xuÊt khÈu, hoÆc tØ lÖ nhËp khÈu tõ ViÖt Nam cã thÓ bá qua tøc lµ chiÕm díi 3% tæng nhËp khÈu mÆt hµng ®ã. Khi c¬ quan cã thÈm quyÒn cña níc nhËp khÈu vÉn tiÕp tôc ®iÒu tra th× ta l¹i tÝch cùc vËn ®éng hä kh«ng ¸p dông biÖn ph¸p t¹m thêi, ch¼ng h¹n víi lÝ do hµng nhËp khÈu cha g©y thiÖt h¹i vËt chÊt cho ngµnh s¶n xuÊt trong níc. Trong trêng hîp thÊy r»ng kh¶ n¨ng th¾ng kiÖn lµ kh«ng cao th× c¸c doanh nghiÖp cÇn t×m c¸ch ®a ra cam kÕt t¨ng gi¸ xuÊt khÈu hoÆc tù nguyÖn h¹n chÕ viÖc xuÊt khÈu, kÞp thêi gi¶i quyÕt m©u thuÉn. Cam kÕt t¨ng gi¸ xuÊt khÈu lµ mét biÖn ph¸p kh¸ ®¬n gi¶n, ®ì tèn chi phÝ theo ®uæi tranh chÊp. NÕu níc nhËp khÈu chÊp nhËn ®Ò xuÊt nµy th× qu¸ tr×nh ®iÒu tra chÊm døt vµ níc nhËp khÈu sÏ kh«ng ®¸nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ n÷a. Gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ ph¸ gi¸ theo c¸ch nµy còng t¬ng tù nh biÖn ph¸p hoµ gi¶i trong c¸c vô kiÖn ra toµ vµ hai bªn cïng cã lîi. Mét u ®iÓm râ rµng n÷a lµ nhµ xuÊt khÈu ®îc hëng phÇn lín chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n t¹i níc nhËp khÈu tríc vµ sau khi t¨ng gi¸ xuÊt khÈu. Trong khi ®ã, nÕu bÞ ¸p dông thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ th× cã thÓ thÊy r»ng gi¸ b¸n t¹i níc nhËp khÈu t¨ng lªn nhng nhµ xuÊt khÈu kh«ng ®îc lîi g× c¶. H¬n n÷a, sau khi bÞ ®¸nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, nhµ xuÊt khÈu sÏ dÇn dÇn ph¶i t¨ng gi¸ ®Ó kh«ng bÞ coi lµ b¸n ph¸ gi¸ n÷a. Trong khi chê ®îi c¬ quan rµ so¸t kiÓm tra ®Ó dì bá thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, gi¸ hµng xuÊt khÈu sÏ bÞ t¨ng vät do thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ vÉn tiÕp tôc ®¸nh vµo hµng ho¸ ®· ®îc n©ng gi¸. §iÒu nµy dÉn ®Õn sù ngng trÖ xuÊt khÈu vµ ¶nh hëng lín tíi s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã t¹i níc xuÊt khÈu. VÒ tæng thÓ cã thÓ thÊy r»ng ®Ò xuÊt cam kÕt gi¸ lµ mét biÖn ph¸p ®èi phã chñ ®éng cña níc xuÊt khÈu trong c¸c tranh chÊp vÒ b¸n ph¸ gi¸.
NÕu kh«ng chÊp nhËn c¸c kÕt luËn cña chÝnh phñ níc khëi kiÖn th× doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh nh÷ng hµnh ®éng sau:
Yªu cÇu c¬ quan t ph¸p níc nhËp khÈu can thiÖp;
§Ò nghÞ chÝnh phñ can thiÖp;
Th«ng qua phóc thÈm víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu míi hoÆc phóc thÈm t¹m thêi, c¸c doanh nghiÖp vÉn cã c¬ héi ®îc ®·i ngé kinh tÕ thÞ trêng, ®îc ph¸n quyÕt riªng biÖt hoÆc bÞ ®¸nh thuÕ ë møc thÊp. §©y còng lµ mét c¸ch c¸c doanh nghiÖp cã thÓ th©m nhËp trë l¹i thÞ trêng khi Mü, EU, Australia vµ mét sè níc ®ang ph¸t triÓn kh¸c cã c¬ chÕ phóc thÈm nµy. §Ó mét doanh nghiÖp cã thÓ ®îc hëng phóc thÈm doanh nghiÖp xuÊt khÈu míi, th× doanh nghiÖp xin phóc thÈm ph¶i chøng minh r»ng: (1) doanh nghiÖp kh«ng cã quan hÖ víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu hoÆc doanh nghiÖp s¶n xuÊt cïng lo¹i s¶n phÈm xuÊt khÈu ®· bÞ ®iÒu tra chèng b¸n ph¸ gi¸ tríc ®©y; (2) trong k× ®iÒu tra tríc doanh nghiÖp kh«ng s¶n xuÊt s¶n phÈm nµy; (3) sau k× ®iÒu tra tríc míi b¾t ®Çu xuÊt khÈu cho nhµ nhËp khÈu ë níc nhËp khÈu hoÆc kh«ng thÓ tõ bá hîp ®ång vµ nghÜa vô mµ ph¶i xuÊt khÈu. NÕu cã thÓ chøng minh c«ng ty kinh doanh ®éc lËp víi chÝnh phñ, quyÕt ®Þnh ®éc lËp trong viÖc mua nguyªn vËt liÖu, trong viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, tù chñ trong quyÕt ®Þnh ph©n phèi lîi nhuËn v.v vµ c¬ quan chñ qu¶n ë níc nhËp khÈu còng thÊy r»ng yªu cÇu xin phóc thÈm phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn th× sÏ tiÕn hµnh lËp hå s¬ phóc thÈm vµ ®iÒu tra. C¬ quan ®iÒu tra sÏ ph¸t b¶ng ®iÒu tra nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi c«ng ty, yªu cÇu c«ng ty cung cÊp th«ng tin liªn quan ®Õn gi¸ xuÊt khÈu, gi¸ b¸n trong níc hoÆc gi¸ b¸n cho níc thø ba, ®ång thêi cã thÓ tiÕn hµnh kh¶o s¸t tËn n¬i, kiÓm tra tÝnh trung thùc cña tµi liÖu mµ c«ng ty cung cÊp. §èi víi doanh nghiÖp phï hîp víi tiªu chuÈn thÞ trêng th× sÏ ®îc ¸p dông quy chÕ ®·i ngé kinh tÕ thÞ trêng (cho dï nÕu kh«ng ®ñ tiªu chuÈn trªn th× chÝnh s¸ch ®¸nh thuÕ còng ®îc níi láng h¬n), x¸c ®Þnh møc thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ riªng cho doanh nghiÖp nµy. Ngoµi ra, mét n¨m sau khi bÞ thu thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, c¸c nhµ xuÊt khÈu nÕu cã thÓ cung cÊp b»ng chøng ®Çy ®ñ chøng minh r»ng ®èi ph¬ng ®· kh«ng cÇn ph¶i dïng thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ ®Ó ng¨n chÆn nh÷ng thiÖt h¹i do chèng b¸n ph¸ gi¸ g©y ra hoÆc sau khi ngõng ®¸nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ th× tæn thÊt thiÖt h¹i kh«ng thÓ tiÕp tôc hoÆc l¹i x¶y ra, th× yªu cÇu tiÕn hµnh phóc thÈm víi møc thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸. Phóc thÈm t¹m thêi cã thÓ duy tr×, thay ®æi thuÕ suÊt thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸.
KÞp thêi ®Ò nghÞ phóc thÈm sau thêi h¹n 5 n¨m nép thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸. Trong thêi h¹n 5 n¨m nép thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, nÕu ®· chÊm døt hµnh vi b¸n ph¸ gi¸ th× cÇn kÞp thêi ®Ò nghÞ chÝnh phñ níc khëi kiÖn b¸n ph¸ gi¸ xÐt phóc thÈm, ®Ó huû bá c¸c h×nh thøc xö ph¹t tríc ®©y.
Doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn c¨n cø vµo thùc tÕ bÞ kiÖn cña m×nh mµ tham kh¶o vµ ®a ra nh÷ng ®èi s¸ch phï hîp. Song còng cÇn thÊy r»ng nÕu ®Ó x¶y ra kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ th× cho dï th¾ng hay thua, phÇn thiÖt vÉn cã xu híng nghiªng vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam v× søc ¶nh hëng cña doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ chÝnh phñ ViÖt Nam cha lín nªn rÊt khã g©y ¸p lùc cho ®èi ph¬ng. Do vËy gi¶i ph¸p tèt nhÊt víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay vÉn lµ nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa tr¸nh x¶y ra c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ mµ ta sÏ tiÕp tôc nghiªn cøu díi ®©y.
2.4/ X©y dùng chiÕn lîc xuÊt khÈu hoµn thiÖn, gi¶m nguy c¬ bÞ ¸p ®Æt c¸c biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gi¸.
Cã thÓ nãi ®©y lµ c¸ch thøc tèt nhÊt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ chuyÓn tõ thÕ bÞ ®éng trong c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ sang thÕ chñ ®éng cã thÓ ®o¸n biÕt ®îc t×nh h×nh sÏ bÞ kiÖn hay kh«ng tõ ®ã cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi.
Còng nh ®èi víi doanh nghiÖp Trung Quèc, nãi ®Õn x©y dùng chiÕn lîc xuÊt khÈu hoµn thiÖn ë ®©y bªn c¹nh chiÕn lîc s¶n phÈm th× cßn ®Ò cËp ®Õn chiÕn lîc vÒ thÞ trêng, vÒ gi¸. Doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng, tr¸nh t×nh tr¹ng "®Æt tÊt c¶ trøng vµo mét ræ". Doanh nghiÖp cÇn cã c¸i nh×n xa h¬n kh«ng nªn thÊy mét thÞ trêng cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu lín liÒn tËp trung mäi søc lùc khai th¸c thÞ trêng ®ã mµ xao nh·ng viÖc më réng thÞ trêng kh¸c. Bëi lÏ khi s¶n lîng nhËp khÈu mét hµng ho¸ nµo ®ã vµo mét níc mµ t¨ng lªn qu¸ nhanh th× sÏ t¹o ra mét sè thay ®æi trªn thÞ trêng vÝ dô nh lµm gi¸ c¶ thay ®æi, lµm ¶nh hëng ®Õn thÞ phÇn s¶n phÈm ®ã cña c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh kh¸c ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt néi ®Þa tõ ®ã t¹o ¸p lùc buéc c¸c doanh nghiÖp trong níc nhËp khÈu ph¶i t×m c¸ch ®èi phã. Theo kinh nghiÖm cña Trung Quèc chØ cÇn thÞ phÇn s¶n phÈm nhËp khÈu cña Trung Quèc chiÕm kho¶ng 20% th× c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt néi ®Þa níc nhËp khÈu ®· b¾t ®Çu cã ph¶n øng l¹i. MÆt kh¸c nÕu kh«ng ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng trong kinh doanh th× cho dï kh«ng gÆp ph¶i chèng b¸n ph¸ gi¸, th× rñi ro tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp còng rÊt lín khi cã nh÷ng biÕn ®éng lµm gi¶m søc mua cña thÞ trêng nhËp khÈu nhÊt lµ trong t×nh h×nh kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh nh hiÖn nay c¸c níc dÔ l©m vµo khñng ho¶ng hoÆc suy tho¸i ng¾n h¹n kÓ c¶ níc Mü.
Bªn c¹nh ®ã, qua vô kiÖn c¸ tra, basa cña ViÖt Nam, kh«ng kÓ nh÷ng yÕu tè bÊt c«ng, ¸p ®Æt cña phÝa Mü ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th× b¶n th©n doanh nghiÖp xÐt vÒ mÆt chÝnh s¸ch gi¸ c¶ trong chiÕn lîc kinh doanh còng tån t¹i khiÕm khuyÕt. Nãi c¸ch kh¸c, doanh nghiÖp cã thÓ h¹n chÕ kh«ng x¶y ra kiÖn c¸o th«ng qua chÝnh s¸ch gi¸ c¶. VÝ dô thay v× tÝnh to¸n ®¬n thuÇn: mua c¸ basa kho¶ng 15000 ®/ kg, xuÊt khÈu 3 USD (45000 ®/kg) tøc lµ ta cã l·i th× c¸c doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu xem ®èi ph¬ng cña ta ë níc së t¹i chi phÝ s¶n xuÊt nh thÕ nµo? b¸n gi¸ bao nhiªu? tõ ®ã ®a ra møc gi¸ phï hîp võa ®¶m b¶o c¹nh tranh võa kh«ng g©y m©u thuÉn lîi Ých víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt níc nhËp khÈu th× ch¾c ch¾n hä kh«ng bao giê lµm c¸i viÖc tèn kÐm lµ kiÖn c¸o. Tãm l¹i, doanh nghiÖp cã thÓ phßng ngõa rñi ro bÞ chèng b¸n ph¸ gi¸ khi ®¶m b¶o r»ng gi¸ xuÊt khÈu ®îc tÝnh to¸n hîp lÝ sao cho gi¸ trÞ xuÊt khÈu kh«ng thÊp h¬n gi¸ trÞ th«ng thêng. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ xuÊt khÈu nªn dùa theo gi¸ chuÈn t¹i níc nhËp khÈu, thêng do Bé Th¬ng M¹i cña níc ®ã quy ®Þnh. C¸c møc gi¸ chuÈn ®îc x©y dùng dùa trªn c¸c gi¸ trÞ thay thÕ ®· ®îc tÝnh to¸n (“Gi¸ chuÈn tÝnh theo chi phÝ”) sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n cña Bé Th¬ng M¹i níc nhËp khÈu.
Ngoµi ra, doanh nghiÖp cã thÓ dùa vµo th«ng tin cña hÖ thèng dù b¸o chèng b¸n ph¸ gi¸ cña chÝnh phñ hoÆc qua ®èi t¸c b¹n hµng nhËp khÈu, thêng xuyªn gi¸m s¸t t×nh h×nh ngµnh s¶n xuÊt néi ®Þa cña níc nhËp khÈu, gi¸ c¶ cña ®èi thñ c¹nh tranh cña hä, vµ xu híng nhËp khÈu chung. B»ng viÖc “®o nhiÖt ®é” ngµnh s¶n xuÊt vµ thÞ trêng trong níc theo c¸ch nµy, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cã kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ ®îc rñi ro, cã thÓ dù kiÕn b¸n ph¸ gi¸ trong t¬ng lai gÇn. Tuy nhiªn biÖn ph¸p nµy chØ cã hiÖu qu¶ khi kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng vÒ gi¸ vµ chiÕn lîc ®a d¹ng ho¸ thÞ trêng tõ ®ã lµm gi¶m nguy c¬ bÞ chèng b¸n ph¸ gi¸ vµ trong t×nh huèng xÊu nhÊt nÕu kh«ng tr¸nh ®îc bÞ kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ th× c¸c doanh nghiÖp vÉn cã thÓ chñ ®éng ®èi phã vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn kinh doanh.
Nh×n chung, níc ta míi ®i nh÷ng qu·ng ®êng ®Çu tiªn trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng tr¸nh khái nh÷ng bì ngì ban ®Çu khi ®èi mÆt víi c¸c tranh chÊp th¬ng m¹i. Song cÇn thÊy mét ®iÒu c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cha nhËn thøc ®Çy ®ñ ®îc tÝnh nghiªm träng cña nh÷ng tranh chÊp th¬ng m¹i quèc tÕ mµ ë ®©y ®Ò cËp ®Õn chñ yÕu lµ chèng b¸n ph¸ gi¸. V× vËy häc tËp kinh nghiÖm tõ c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc kÕt hîp víi nh÷ng bµi häc rót ra tõ chÝnh thùc tiÔn bÞ kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ cña ViÖt Nam, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lÝ, hoµn thiÖn c¸c chiÕn lîc kinh doanh, ®oµn kÕt víi nhau díi sù chØ ®¹o cña chÝnh phñ ®a ra nh÷ng ®èi s¸ch ®¶m b¶o trong thêi gian tíi sÏ chuyÓn dÇn vÞ trÝ cña doanh nghiÖp ViÖt Nam tõ thÕ bÞ ®éng thµnh chñ ®éng, tõ thua kiÖn sang th¾ng kiÖn.
KÕt luËn
Trong thÕ kØ 21, ®Ó ph¸t triÓn, ®èi víi c¸c quèc gia xu thÕ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi lµ kh«ng thÓ tr¸nh ®îc. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quyÕt liÖt mµ kh«ng cßn nh÷ng c«ng cô b¶o hé truyÒn thèng nh thuÕ quan, h¹n ng¹ch, giÊy phÐp, ®Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn, c¸c níc buéc ph¶i t×m ®Õn nh÷ng h×nh thøc tinh vi h¬n mµ mét trong sè ®ã lµ chèng b¸n ph¸ gi¸.
Nh ®· ®Ò cËp trong kho¸ luËn, b¶n chÊt cña chèng b¸n ph¸ gi¸ kh«ng ph¶i lµ b¶o hé mËu dÞch nhng nã ®· bÞ c¸c níc l¹m dông trë thµnh mét thø rµo c¶n ®i ngîc l¹i víi xu híng tù do th¬ng m¹i. Do vËy nguy c¬ bÞ chèng b¸n ph¸ gi¸ khi tham gia vµo th¬ng m¹i thÕ giíi lµ rÊt lín. Qua ph©n tÝch t×nh h×nh bÞ kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ cña Trung Quèc vµ hoµn c¶nh thùc tÕ cña ViÖt Nam, ngêi viÕt ®· kiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p ®Ó phßng vµ chèng c¸c vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam.
Song víi t×nh h×nh th¬ng m¹i thÕ giíi biÕn ®éng tõng ngµy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i tiÕp tôc ®óc kÕt nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho b¶n th©n ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh nh hiÖn nay. Bªn c¹nh ®ã, nhµ níc còng cÇn nç lùc hç trî c¸c doanh nghiÖp mµ tríc hÕt lµ x©y dùng m«i trêng ph¸p lÝ hoµn h¶o võa cã thÓ khuyÕn khÝch doanh nghiÖp kinh doanh võa b¶o vÖ doanh nghiÖp khái sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh tõ phÝa c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi. §ã lµ c¸c yÕu tè gãp phÇn sù héi nhËp thµnh c«ng cña ViÖt Nam vµo kinh tÕ thÕ giíi.
Phô lôc_ B¶ng 1: Sè vô kiÖn Trung Quèc b¸n ph¸ gi¸ cña níc ngoµi.
(§¬n vÞ:Vô kiÖn)
Níc
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Tæng
N¨m 80
Mü
11
5
4
8
11
2
6
1
6
54
18
Eu
4
4
8
5
6
4
6
5
1
6
49
26
óc
6
6
2
2
3
2
1
22
7
Argentina
1
2
4
5
6
3
3
24
Nam Phi
1
2
3
4
2
2
2
1
4
21
Ên ®é
4
2
2
4
6
4
22
Mehico
1
1
9
4
1
2
1
1
20
Braxin
2
2
3
2
3
2
14
1
Hµn Quèc
1
1
1
2
4
9
Peru
1
1
3
1
1
1
8
New Zealand
1
1
1
3
1
7
1
Thæ NhÜ Kú
1
1
2
2
1
7
1
Canada
2
1
1
1
5
9
(Nguån: T¹p chÝ kinh tÕ ®èi ngo¹i Trung Quèc th¸ng 4/2000)
Phô lôc_B¶ng 2: Sè vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸.
N¨m
ChØ tiªu
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
Tæng hîp
Sè vô kiÖn Trung Quèc b¸n ph¸ gi¸ (®v:vô) - A
20
43
33
28
41
43
47
255
Sè vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ trªn thÕ giíi (®v:vô)- B
157
224
243
254
356
281
330
1845
TØ lÖ vô kiÖn Trung Quèc so víi thÕ giíi ( ®v:%) - C=A/B
13
19
14
11
12
15
14
14
Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Trung Quèc (®v: tr¨m triÖu USD) - D
1487.8
1510.5
1827.9
1837.1
1949.3
2492.0
2661.5
13766.1
Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña thÕ giíi (®v: chôc tØ USD) - E
5079
5347
5537
5447
5662
6364
6319
39755
TØ lÖ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Trung Quèc so víi thÕ giíi (®v:%)-F=D/E
2.9
2.8
3.3
3.4
3.4
3.9
4.2
3.5
ChØ sè chèng b¸n ph¸ gi¸ G= C/F
4.48
6.78
4.24
3.24
3.53
3.85
3.33
4.00
(Nguån: T¹p chÝ kinh tÕ ®èi ngo¹i Trung Quèc th¸ng 6 n¨m 2003)
Chó thÝch : ChØ sè chèng b¸n ph¸ gi¸ sö dông ®Ó biÓu thÞ møc ®é níc xuÊt khÈu gÆp c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸. Gi¸ trÞ cña nã cµng lín biÓu thÞ níc xuÊt khÈu gÆp sè vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ cµng nhiÒu.
danh môc tµi liÖu tham kh¶o.
S¸ch
1. GS.TS Bïi Xu©n Lu - Gi¸o tr×nh Kinh tÕ Ngo¹i Th¬ng - NXB Gi¸o Dôc 1997
2. PGS.TS NguyÔn ThÞ M¬ - Hoµng Ngäc ThiÕt - Gi¸o tr×nh ph¸p luËt trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i – NXB Gi¸o dôc 1997
B¸o chÝ.
I. TiÕng ViÖt.
T¹p chÝ Kinh tÕ ®èi ngo¹i. Sè 2- 2002
T¹p chÝ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn. Sè 65 – 2002.
T¹p chÝ Th¬ng M¹i .Sè 10.29.36 – 2003.
II. TiÕng Trung Quèc.
1.T¹p chÝ Kinh tÕ ®èi ngo¹i:
N¨m 2000: Sè th¸ng 2,8,9.
N¨m 2001: Sè th¸ng 2,4,6,7,8,9,10,11,12.
N¨m 2002: Sè th¸ng 5,7,8,9,10,11.
N¨m 2003: Sè th¸ng 1,3,5,6,8.
Internet.
http:// www.vneconomic.com.vn
Các file đính kèm theo tài liệu này:
D13.doc
