Khóa luận Nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân xã

vµo thùc tÕ cuéc sèng. ë cÊp x· ho¹t ®éng cña H§ND vµ UBND ®Òu ®Æt d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng uû x·. Sù l·nh ®¹o cña §¶ng uû x· ®­îc thÓ hiÖn: Khi thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch quan träng ë ®Þa ph­¬ng th× chÝnh quyÒn x· ph¶i b¸o c¸o vµ xin ý kiÕn chØ ®¹o cña §¶ng uû x·. C¨n cø vµo nghÞ quyÕt cña huyÖn uû, dùa vµo t×nh h×nh thùc tÕ ë ®Þa ph­¬ng. §¶ng ñy x· cã biÖn ph¸p vµ kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó chØ ®¹o chÝnh quyÒn, tæ chøc quÇn chóng vµ nh©n d©n ë x· thi hµnh. §¶ng uû x· ®Ò ra nghÞ quyÕt vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c ë x·. H§ND cã tr¸ch nhiÖm triÓn khai viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¶ng uû. §¶ng uû x· kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¶ng uû vµ c¸c v¨n b¶n cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc cÊp trªn t¹i ®Þa bµn x·. §¶ng uû x· chuÈn bÞ c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé ë x· trong ®ã cã nh©n sù cña Th­êng trùc H§ND x· ®Ó tr×nh cÊp cã thÈm quyÒn xem xÐt, quyÕt ®Þnh tr­íc khi H§ND bÇu. 4.3. Quan hÖ gi÷a H§ND x· víi MÆt trËn tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn cña mÆt trËn Trong hÖ thèng chÝnh trÞ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam cã vÞ trÝ, vai trß rÊt quan träng. T¹i ®iÒu 9 HiÕn ph¸p 1992 x¸c ®Þnh : “ MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn lµ c¬ së chÝnh trÞ cña chÝnh quyÒn nh©n d©n. MÆt trËn ph¸t huy truyÒn thèng ®oµn kÕt toµn d©n, t¨ng c­êng sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ vÒ chÝnh trÞ vµ tinh thÇn trong nh©n d©n, tham gia x©y dùng vµ cñng cè chÝnh quyÒn nh©n d©n, ®éng viªn nh©n d©n thùc hiÖn quyÒn lµm chñ, nghiªm chØnh thi hµnh HiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt, gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc, ®¹i biÓu d©n cö vµ c¸n bé, viªn chøc Nhµ n­íc”. Mèi quan hÖ gi÷a H§ND x· vµ MÆt trËn tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn ë x· lµ quan hÖ phèi hîp. H§ND x· phèi hîp chÆt chÏ víi MÆt trËn tæ quèc vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn cña MÆt trËn ë ®Þa ph­¬ng x©y dùng mèi quan hÖ lµm viÖc ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh. Mçi n¨m hai lÇn vµo gi÷a n¨m vµ cuèi n¨m, Chñ tÞch H§ND x· th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n ®Õn Uû ban MTTQ x· vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña H§ND cÊp m×nh vµ nªu nh÷ng kiÕn nghÞ cña H§ND víi MTTQ. Trong kú häp th­êng lÖ cña H§ND, Uû ban MTTQ b¸o c¸o vÒ ho¹t ®éng cña MTTQ x· tham gia x©y dùng chÝnh quyÒn, vÒ nh÷ng ý kiÕn, kiÕn nghÞ ®èi víi H§ND vµ ®¹i biÓu H§ND x·. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho MTTQ vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn tham gia vµo c«ng viÖc x©y dùng chÝnh quyÒn x·, ®iÒu 125 HiÕn ph¸p 1992 quy ®Þnh cô thÓ: “H§ND thùc hiÖn chÕ ®é th«ng b¸o t×nh h×nh mäi mÆt cña ®Þa ph­¬ng cho MTTQ vµ c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n, l¾ng nghe ý kiÕn, kiÕn nghÞ cña c¸c tæ chøc nµy vÒ x©y dùng chÝnh quyÒn vµ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ë ®Þa ph­¬ng, phèi hîp víi MTTQ vµ c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n ®éng viªn nh©n d©n cïng Nhµ n­íc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kinh tÕ, x· héi, quèc phßng, an ninh ë ®Þa ph­¬ng. H§ND x· ph¶i th­êng xuyªn liªn hÖ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho MTTQ vµ c¸c ®oµn thÓ quÇn chóng hiÓu râ nguyÖn väng cña nh©n d©n tr­íc khi quyÕt ®Þnh nh÷ng chñ tr­¬ng cã liªn quan ®Õn ®êi sèng nh©n d©n ë x·” [11]. §Ó gióp chÝnh quyÒn x· vµ c¸c ®¹i biÓu d©n cö x· ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, chñ tÞch H§ND x· phèi hîp víi Ban th­êng trùc Uû ban MTTQ vµ c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n ë x· theo dâi ho¹t ®éng vµ gióp ®ì ®¹i biÓu H§ND lµm nhiÖm vô ®¹i biÓu, tæ chøc cho ®¹i biÓu H§ND lµm nhiÖm vô ®¹i biÓu, tæ chøc cho ®¹i biÓu tiÕp xóc víi cö tri, thu thËp ý kiÕn nguyÖn väng cña nh©n d©n ®Ó b¸o c¸o víi H§ND, Uû ban MTTQ vµ c¸c ®oµn thÓ ë x·, th­êng xuyªn gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô cña ®¹i biÓu H§ND, ®Ò nghÞ khen th­ëng nh÷ng ®¹i biÓu cã thµnh tÝch xuÊt s¾c, ®Ò nghÞ b·i nhiÖm nh÷ng ®¹i biÓu kh«ng cßn xøng ®¸ng víi sù tÝn nhiÖm cña nh©n d©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Tãm l¹i, qua c¸c mèi quan hÖ trªn ta thÊy ®Òu xuÊt ph¸t tõ c¸c nguyªn t¾c tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña bé m¸y nhµ n­íc. Tõ nh÷ng mèi quan hÖ nµy cho ta thÊy ®­îc vÞ trÝ, vai trß cña H§ND x· trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn quyÒn lùc nhµ n­íc ë x· còng nh­ b¶o vÖ lîi Ých cña nh©n d©n ë x·. ch­¬ng II N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· Nh­ chóng ta ®· biÕt cÊp x· lµ ®Þa bµn d©n c­ ®· tån t¹i hµng ngµn n¨m cïng víi lÞch sö dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña d©n téc. Lµ cÊp c¬ së, chÝnh quyÒn x· ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ n­íc, lµ cÊp chÝnh quyÒn trùc tiÕp ch¨m lo ®Õn ®êi sèng nh©n d©n. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tõng nãi: “ CÊp x· lµ cÊp gÇn gòi nh©n d©n nhÊt, lµ nÒn t¶ng cña hµnh chÝnh. CÊp x· lµm ®­îc viÖc th× mäi viÖc ®Òu xong xu«i”. Nhµ n­íc ta m¹nh hay yÕu phô thuéc vµo sù ®ång thuËn vÒ ý §¶ng, lßng d©n, chÝnh trÞ x· héi cã æn ®Þnh hay kh«ng phô thuéc vµo sù v÷ng m¹nh cña chÝnh quyÒn c¬ së, vai trß tæ chøc thùc hiÖn ch¨m lo ®Õn ®êi sèng nh©n d©n. Vµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong hÖ thèng tæ chøc chÝnh quyÒn x· chÝnh lµ H§ND x·. V× vËy viÖc tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND x· nh­ thÕ nµo ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt lu«n lµ vÊn ®Ò ®­îc Nhµ n­íc ta quan t©m. §Ó n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· tr­íc hÕt ta ph¶i t×m hiÓu thùc tr¹ng cña viÖc tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND x· trong thêi gian qua. 1. Thùc tr¹ng cña viÖc tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND x· trong giai ®o¹n hiÖn nay Trªn c¬ së nh÷ng quy ®Þnh c¬ b¶n cña LuËt Tæ chøc H§ND vµ UBND n¨m 2003 vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn x·, ë n­íc ta tÝnh ®Õn 31/12/2006 ®· tæ chøc ®­îc 9098 x· (Nguån sè liÖu cña Tæng côc thèng kª). Qua thùc tiÔn ho¹t ®éng th× ta thÊy H§ND x· trong thêi gian qua ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ còng nh­ cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ sau: 1.1. VÒ viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô cña H§ND x· - H§ND x· quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò quan träng ë ®Þa ph­¬ng. Nh­ ta ®· biÕt, lµ c¬ quan quyÒn lùc nhµ n­íc ë ®Þa ph­¬ng H§ND x· quyÕt ®Þnh nh÷ng chñ tr­¬ng vµ biÖn ph¸p quan träng ®Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng cña ®Þa ph­¬ng, x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Þa ph­¬ng vÒ kinh tÕ x· héi, cñng cè quèc phßng an ninh, kh«ng ngõng c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ng. Vµ ®Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã, H§ND x· ®· ra nh÷ng nghÞ quyÕt lµm c¬ së ph¸p lý triÓn khai trªn thùc tÕ. Qua thùc tÕ ho¹t ®éng cña mét sè x· th× ta thÊy H§ND x· trong thêi gian qua còng ®· ra ®­îc c¸c nghÞ quyÕt cã kh¶ n¨ng thùc thi vµo ®êi sèng. §Ó ra ®­îc nh÷ng nghÞ quyÕt ®óng ®¾n, hîp lßng d©n th× H§ND x· ph¶i th­êng xuyªn tæ chøc lÊy ý kiÕn nh©n d©n, l¾ng nghe yªu cÇu nguyÖn väng cña hä. Ngoµi ra, ph¶i n¾m b¾t t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë x· còng nh­ thÕ m¹nh vµ h¹n chÕ cña x· m×nh. ChÝnh nhê thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã mµ nhiÒu nghÞ quyÕt cña H§ND x· trong thêi gian qua ®· cã kh¶ n¨ng thùc thi cao, ®em l¹i lîi Ých kh«ng nhá cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña x·. Ngoµi nh÷ng nghÞ quyÕt th­êng kú, H§ND x· cßn cã nh÷ng nghÞ quyÕt chuyªn ®Ò xuÊt ph¸t tõ ®ßi hái thùc tiÔn cuéc sèng nh­ nghÞ quyÕt vÒ chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ c©y trång, vËt nu«i... . Nh×n chung, H§ND x· ®· chän ®óng, quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ phï hîp víi t×nh h×nh ë x·, ®­îc nh©n d©n ®ång t×nh ñng hé. Tuy ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò quan träng ë x· vÉn cßn béc lé rÊt nhiÒu h¹n chÕ. §iÓn h×nh lµ viÖc quyÕt ®Þnh dù to¸n vµ ph©n bæ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng cßn mang tÝnh h×nh thøc, viÖc kiÓm ®iÓm ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt nh×n chung cßn thiÕu cô thÓ, ch­a cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thùc hiÖn nghÞ quyÕt mét c¸ch triÖt ®Ó hoÆc kiÓm ®iÓm quy tr¸ch nhiÖm râ rµng. Ch¼ng h¹n, H§ND x· quyÕt ®Þnh dù to¸n vµ phª chuÈn ng©n s¸ch cña x· nh­ng l¹i kh«ng trùc tiÕp n¾m ng©n s¸ch. Mäi ho¹t ®éng cña H§ND x· liªn quan ®Õn tµi chÝnh ®Òu lÖ thuéc vµo UBND x·. Vµ thùc tÕ lµ H§ND x· kh«ng thÓ kiÓm so¸t chÆt chÏ ®­îc c¸c nguån thu vµ c¸c kho¶n chi trªn c¬ së luËt ng©n s¸ch mµ chØ dõng l¹i ë viÖc phª chuÈn nh÷ng quyÕt to¸n ng©n s¸ch theo b¸o c¸o cña UBND x·. §iÒu nµy kh«ng kh¸c nµo viÖc ph¶i phª chuÈn tr­íc sù viÖc “®· råi” nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái tÝnh h×nh thøc. VÒ vÊn ®Ò nµy th× hÇu hÕt c¸c ®Þa ph­¬ng trªn c¶ n­íc cßn m¾c ph¶i. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trªn lµ do H§ND x· ch­a ý thøc ®­îc thùc sù vai trß cña m×nh, viÖc ra nghÞ quyÕt ph¶i ®­îc ®­a vµo thi hµnh trong cuéc sèng. MÆt kh¸c, tr×nh ®é n¨ng lùc cña ®¹i biÓu H§ND nãi chung ch­a cao, tõng ®¹i biÓu ch­a ®i s©u s¸t vµo quÇn chóng nªn còng kh«ng thÓ n¾m b¾t ®­îc hÕt t©m t­ nguyÖn väng cña hä dÉn ®Õn t×nh tr¹ng cã nh÷ng nghÞ quyÕt ®­a ra kh«ng hîp lßng d©n nªn viÖc thùc hiÖn chóng lµ rÊt khã kh¨n. - C«ng t¸c gi¸m s¸t cña H§ND x·. Gi¸m s¸t lµ chøc n¨ng quan träng cña H§ND. Trong nh÷ng n¨m qua H§ND c¸c cÊp ®· quan t©m thùc hiÖn chøc n¨ng nµy gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña nhµ n­íc vµ nghÞ quyÕt cña H§ND. Tr×nh tù, thñ tôc, tæ chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng gi¸m s¸t cña H§ND x· ®­îc ph¸p luËt quy ®Þnh cô thÓ chi tiÕt h¬n tr­íc ®©y ®· gióp cho H§ND x· thùc hiÖn tèt h¬n chøc n¨ng gi¸m s¸t cña m×nh. Ho¹t ®éng gi¸m s¸t ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng ®· tËp trung vµo c¸c lÜnh vù chñ yÕu nh­: thu chi ng©n s¸ch, thùc hµnh tiÕt kiÖm chèng l·ng phÝ, qu¶n lý kinh tÕ. ë nhiÒu x·, H§ND ®· phèi hîp víi MÆt trËn tæ quèc x· tæ chøc tèt c¸c ®ît gi¸m s¸t: viÖc gi¶i quyÕt ®¬n th­ khiÕu n¹i tè c¸o cña nh©n d©n, thùc hiÖn ph¸p luËt trong lÜnh vùc gi¶i phãng mÆt b»ng. Nh×n chung, ho¹t ®éng gi¸m s¸t cña H§ND x· ®· ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. C«ng t¸c gi¸m s¸t ®­îc ®æi míi thÓ hiÖn: h×nh thøc, néi dung, ph­¬ng ph¸p cña ho¹t ®éng gi¸m s¸t ®­îc c¶i tiÕn cã hiÖu qu¶ h¬n. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®ßi hái cña thùc tÕ t¹i ®Þa bµn mçi x· (chÊt vÊn, tr¶ lêi chÊt vÊn ®­îc coi träng, ®èi tho¹i, tranh luËn trùc tiÕp, cö nhãm ®i kiÓm tra ®­îc t¨ng c­êng). C«ng t¸c gi¸m s¸t ®­îc t¨ng c­êng c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®¾c lùc b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt cña ph¸p chÕ vµ gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ë ®Þa ph­¬ng. Tuy nhiªn ho¹t ®éng gi¸m s¸t cña H§ND x· ch­a ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, hiÖu qu¶ gi¸m s¸t cßn h¹n chÕ. Ho¹t ®éng gi¸m s¸t míi chØ dõng l¹i ë møc kiÕn nghÞ yªu cÇu ph¶i söa ®æi chø ch­a b¾t buéc ®èi víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n. Th«ng th­êng H§ND x· x©y dùng kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc hiÖn gi¸m s¸t gi÷a hai kú häp. Nh­ng cô thÓ gi¸m s¸t nh­ thÕ nµo, gi¸m s¸t nh÷ng vÊn ®Ò g× th× nhiÒu ®¹i biÓu vµ Th­êng trùc H§ND x· cßn lóng tóng. Bªn c¹nh ®ã, ho¹t ®éng thÈm tra, xem xÐt c¸c v¨n b¶n cña cÊp x· khi cã dÊu hiÖu tr¸i víi HiÕn ph¸p, luËt, c¸c v¨n b¶n cña c¬ quan nhµ n­íc cÊp trªn, LuËt Tæ chøc H§ND vµ UBND 2003 giao cho c¸c ban H§ND gióp Th­êng trùc H§ND thùc hiÖn. Tuy nhiªn, H§ND x· kh«ng cã c¸c ban chuyªn tr¸ch trong khi th­êng trùc H§ND x· chØ cã hai ng­êi nªn viÖc cËp nhËt c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt kh«ng ®Çy ®ñ, do ®ã, nhiÖm vô nµy tõ tr­íc ®Õn nay hÇu nh­ kh«ng ®­îc H§ND x· thùc hiÖn. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña t×nh tr¹ng trªn lµ do tr×nh ®é ®¹i biÓu H§ND x· cßn h¹n chÕ, kü n¨ng gi¸m s¸t ch­a ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n, ch­a n¾m v÷ng ®­îc ®èi t­îng, néi dung, h×nh thøc gi¸m s¸t, ch­a hiÓu hÕt c¸c chÝnh s¸ch ph¸p luËt liªn quan ®Õn lÜnh vùc gi¸m s¸t, ®Æc biÖt lµ gi¸m s¸t c«ng t¸c thu chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, c«ng t¸c ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. Trªn thùc tÕ, ho¹t ®éng gi¸m s¸t ®­îc tiÕn hµnh chñ yÕu do Chñ tÞch vµ Phã chñ tÞch H§ND x·, viÖc phèi hîp lùc l­îng tiÕn hµnh gi¸m s¸t cßn máng dÉn ®Õn ho¹t ®éng gi¸m s¸t ®¹t hiÖu qu¶ ch­a cao. 1.2. Ho¹t ®éng cña kú häp cña H§ND x· trong thêi gian qua X¸c ®Þnh ®­îc tÇm quan träng cña kú häp H§ND lµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ quan träng nhÊt cña H§ND, trong thêi gian qua H§ND x· ®· ®¶m b¶o tiÕn hµnh c¸c kú häp theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Ngoµi hai kú häp th­êng lÖ hµng n¨m, H§ND x· ë mét sè n¬i ®· tæ chøc ®­îc c¸c kú häp chuyªn ®Ò vµ bÊt th­êng ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc t¹i ®Þa ph­¬ng, ®­a ra c¸c nghÞ quyÕt chuyªn ®Ò: ®Èy m¹nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, thay ®æi c¬ c©ó kinh tÕ c©y trång, vËt nu«i, ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o. Tr­íc kú häp, Chñ tÞch vµ Phã Chñ tÞch H§ND x· ®· phèi hîp víi UBND x· thèng nhÊt dù kiÕn ch­¬ng tr×nh, néi dung, ph©n c«ng chuÈn bÞ, b¸o c¸o, c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho kú häp, chØ ®¹o c¸c tæ ®¹i biÓu H§ND tiÕp xóc cö tri theo h­íng cña H§ND x·, c¸c tæ ®¹i biÓu ®· nghiªn cøu tµi liÖu häp vµ chuÈn bÞ c¸c ý kiÕn ®ãng gãp cho kú häp, phèi hîp víi ñy ban mÆt trËn tæ quèc t¹i ®Þa bµn d©n c­ ë ®¬n vÞ bÇu ra m×nh tæ chøc tiÕp xóc cö tri, tæng hîp ý kiÕn cña nh©n d©n göi ®Õn H§ND tr­íc kú häp. ChÊt l­îng c¸c kú häp H§ND ®· tõng b­íc ®­îc n©ng lªn vµ ®¹t hiÖu qu¶ thiÕt thùc ®­îc cö tri quan t©m. Th­êng trùc H§ND ®· chän nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc, nh÷ng ®Ò ¸n cã tÝnh kh¶ thi tr×nh ra kú häp. C¸c kú häp cña H§ND x· ®­îc tiÕn hµnh ®óng thñ tôc, c¸c b¸o c¸o cña H§ND, UBND, Uû ban mÆt trËn tæ quèc ®­îc chuÈn bÞ chu ®¸o. ViÖc ®iÒu hµnh kú häp ®­îc quan t©m c¶i tiÕn, c¸c ®¹i biÓu ph¸t huy d©n chñ th¼ng th¾n ph¸t biÓu ý kiÕn. Th­êng trùc H§ND ®· h­íng dÉn nh÷ng néi dung cÇn tËp trung th¶o luËn lµm râ ®Ó thèng nhÊt ra nghÞ quyÕt. ViÖc chÊt vÊn vµ tr¶ lêi chÊt vÊn ®­îc tiÕn hµnh nghiªm tóc t¹i kú häp ®¶m b¶o ph¸t huy d©n chñ. §a sè c¸c ý kiÕn chÊt vÊn ®· ®­îc tr¶ lêi nghiªm tóc, râ rµng h¬n, phÇn nµo ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ng­êi hái. Nh×n chung, c¸c nghÞ quyÕt cña H§ND ®· s¸t hîp víi ý §¶ng, lßng d©n vµ t×nh h×nh thùc tÕ ë ®Þa ph­¬ng, ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu bøc xóc ®­îc nh©n d©n quan t©m theo dâi ®ång t×nh ñng hé. Tuy nhiªn, mét thùc tÕ ®Æt ra trong thêi gian qua ®èi víi H§ND x· lµ nhiÖm vô quyÒn h¹n cña H§ND x· ®­îc ph¸p luËt quy ®Þnh qu¸ nhiÒu nh­ng thêi gian häp cña mçi kú qu¸ ng¾n, chØ trong vßng mét ngµy dÉn ®Õn kh«ng tr¸nh khái t×nh tr¹ng nghÞ quyÕt ®­a ra ch­a ®­îc bµn b¹c kü l­ìng. ViÖc chuÈn bÞ x©y dùng nghÞ quyÕt cña H§ND x· ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng ch­a ®­îc quan t©m, b¶o ®¶m tÝnh d©n chñ, nhÊt lµ viÖc lÊy ý kiÕn nh©n d©n vÒ mét sè vÊn ®Ò quan träng. Néi dung c¸c kú häp cßn nghÌo nµn, chñ yÕu lµ b¸o c¸o cã chÊt l­îng ch­a cao. Trong kú häp, c¸c ®¹i biÓu H§ND Ýt ph¸t biÓu tranh luËn ®Ó x©y dùng nghÞ quyÕt. Ch¼ng h¹n, ta cã thÓ thÊy trong n¨m 2007 cã H§ND x· ®· ban hµnh mét sè nghÞ quyÕt nh­ sau [27]: NghÞ quyÕt sè 09/NQ-H§ND ngµy 27-8-2007 vÒ viÖc thu quü y tÕ céng ®ång. NghÞ quyÕt sè 10/NQ-H§ND ngµy 27-8-2007 vÒ viÖc thu tiÒn x©y dùng ®ãng gãp n¨m häc 2007-2008 cña c¸c tr­êng häc trong x·. NghÞ quyÕt sè 11/NQ-H§ND ngµy 27-8-2007 vÒ viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông ®Êt n¨m 2007 vµ kÕ ho¹ch sö dông ®Êt n¨m 2008 trªn ®Þa bµn x·. NghÞ quyÕt sè 12/NQ-H§ND ngµy 27-8-2007 vÒ viÖc miÔn gi¶m thuÕ n«ng nghiÖp cho x· viªn. Trong mét n¨m, H§ND ®· ban hµnh NghÞ quyÕt vÒ c¸c vÊn ®Ò: y tÕ, gi¸o dôc, n«ng nghiÖp, qu¶n lý sö dông ®Êt. Nh­ vËy, vÉn cßn nhiÒu lÜnh vùc mµ H§ND x· ch­a ®iÒu chØnh. Trªn thùc tÕ, viÖc chÊt vÊn ®èi víi c¸c thµnh viªn cña UBND x· cßn mang tÝnh h×nh thøc, chung chung kh«ng quy kÕt ®­îc tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng thµnh viªn kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô, nhiÒu ®¹i biÓu ng¹i “va ch¹m”, sî mÊt lßng trong quan hÖ c«ng t¸c sau nµy, tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn vµ gi¶i quyÕt nh÷ng néi dung chÊt vÊn kÕt qu¶ ®Õn ®©u, sau ®ã còng kh«ng b¸o c¸o l¹i ®Ó ®¹i biÓu vµ cö tri ®­îc râ. ViÖc tr¶ lêi chÊt vÊn cßn ch­a ®i th¼ng vµo vÊn ®Ò mµ ®¹i biÓu quan t©m, nÆng vÒ gi¶i thÝch vµ b¸o c¸o . VÝ dô nh­ trong kú häp cuèi n¨m 2007 cña H§ND cã x· chØ tiÕn hµnh chÊt vÊn ®­îc 2 thµnh viªn cña UBND x·, vµ viÖc tr¶ lêi chÊt vÊn còng ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ®¹i biÓu, tr¶ lêi cßn mang tÝnh chung chung ch­a ®i vµo vÊn ®Ò hái chÝnh. Kú häp lµ n¬i hiÖu qu¶ vµ hiÖu lùc ho¹t ®éng cña H§ND ®­îc thÓ hiÖn râ nhÊt. Nh­ng trªn thùc tÕ, th× ho¹t ®éng cña kú häp cßn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ, ho¹t ®éng mang tÝnh h×nh thøc nªn chÊt l­îng ch­a cao. Nh­ ta ®· biÕt, chøc n¨ng quyÕt ®Þnh vµ gi¸m s¸t cña H§ND cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau: gi¸m s¸t s©u gióp H§ND t¹o ra ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh ®óng vµ quyÕt ®Þnh ®óng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nghÞ quyÕt cña H§ND ®­îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. Nh­ng trªn thùc tÕ, c¶ hai chøc n¨ng trªn H§ND vµ c¸c ®¹i biÓu H§ND x· thùc hiÖn cßn yÕu kÐm, kÕt qu¶ lµ chÊt l­îng ho¹t ®éng cña H§ND x· lµ thÊp, nghÞ quyÕt cña H§ND cßn nhiÒu h¹n chÕ nh­ thiÕu tÝnh kh¶ thi, kh«ng s¸t thùc tÕ. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña t×nh tr¹ng trªn lµ do ®¹i biÓu H§ND ch­a nhËn thøc ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c vÒ vÞ trÝ, vai trß cña c¬ quan d©n cö. ViÖc chuÈn bÞ cho kh©u tæ chøc kú häp cßn yÕu kÐm còng nh­ viÖc chuÈn bÞ nghÞ quyÕt cña H§ND ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, viÖc lÊy ý kiÕn cña nh©n d©n cßn mang tÝnh h×nh thøc. Cã ®¹i biÓu H§ND ch­a n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Þa ph­¬ng, nªn viÖc ®ãng gãp ý kiÕn vµo nghÞ quyÕt cßn h¹n chÕ. 1.3. Ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND x· Th­êng trùc H§ND x· gåm Chñ tÞch vµ Phã chñ tÞch H§ND x·. Trong thêi gian qua th× Th­êng trùc H§ND x· ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ, vai trß cña m×nh: ho¹t ®éng th­êng xuyªn, ®¶m b¶o viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cña H§ND gi÷a hai kú häp, ®¶m b¶o sù gi¸m s¸t th­êng xuyªn cña H§ND víi UBND , Chñ tÞch H§ND x· ®· phèi hîp víi UBND trong viÖc chuÈn bÞ c¸c néi dung ®iÒu kiÖn cho kú häp, thùc hiÖn tèt nhiÖm vô chñ to¹, ®iÒu khiÓn c¸c kú häp, ®¶m b¶o ®Ó c¸c kú häp cña H§ND thùc hiÖn ®­îc c¸c ch­¬ng tr×nh mµ H§ND ®· ®Ò ra, ph¸t huy tÝnh d©n chñ trong mçi kú häp. Th­êng trùc H§ND ®· lµm tèt nhiÖm vô ®iÒu hoµ, gi÷ mèi liªn hÖ víi c¸c ®¹i biÓu, b¸o c¸o ho¹t ®éng cña m×nh lªn cÊp huyÖn. C«ng t¸c tiÕp d©n, ®«n ®èc viÖc gi¶i quyÕt, tr¶ lêi ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o cña c«ng d©n ®· ®­îc Th­êng trùc H§ND quan t©m h¬n. Theo quy ®Þnh cña luËt th× Th­êng trùc H§ND cã vai trß rÊt lín trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ kú häp, tiÕp d©n, ®«n ®èc viÖc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i tè c¸o cña nh©n d©n, kiÓm tra ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt, nghÞ quyÕt cña H§ND. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND x· cßn nhiÒu h¹n chÕ: ho¹t ®éng cña Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch H§ND x· ch­a t­¬ng xøng víi vÞ trÝ ph¸p lý cña nã. Th­êng trùc chñ yÕu lµm nhiÖm vô triÖu tËp vµ chñ to¹ c¸c kú häp cßn c¸c nhiÖm vô kh¸c hÇu nh­ Ýt ®­îc thùc hiÖn hoÆc ®­îc thùc hiÖn chØ lµ h×nh thøc. Th­êng trùc H§ND ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®iÒu kiÖn cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho ®¹i biÓu, ch­a cã ph­¬ng ph¸p khoa häc ®Ó phèi hîp víi MÆt trËn tæ quèc vµ UBND tæ chøc c¸c cuéc tiÕp xóc cö tri, tiÕn hµnh kú häp ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶. TÝnh h×nh thøc vµ thñ tôc r­êm rµ vÉn lµ h¹n chÕ ¶nh h­ëng ®Õn niÒm tin cña nh©n d©n. ChØ riªng c«ng t¸c tæ chøc giíi thiÖu ®¹i biÓu H§ND, tr×nh bµy b¸o c¸o ®· chiÕm 2/3 tæng thêi gian cuéc tiÕp xóc cö tri vµ thêi gian kú häp. Thêi gian Ýt ái cßn l¹i ®­îc vµi ý kiÕn ph¸t biÓu l¹i ­u tiªn c¸n bé l·nh ®¹o. Trong c¸c cuéc tiÕp xóc cö tri muèn ph¶n ¸nh bµy tá nguyÖn väng còng kh«ng cßn thêi gian. Thùc tÕ cho thÊy, n¬i nµo Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch H§ND x· cã tr×nh ®é, n¨ng lùc, kinh nghiÖm c«ng t¸c, ho¹t ®éng chuyªn tr¸ch th× ho¹t ®éng cña H§ND ®¹t hiÖu qu¶ . Mét nguyªn nh©n chñ yÕu: lµ ph¸p luËt quy ®Þnh cho H§ND x· qu¸ nhiÒu nhiÖm vô, quyÒn h¹n mµ gi÷a hai kú häp thùc tÕ ho¹t ®éng cña H§ND x· chØ gåm Chñ tÞch vµ Phã Chñ tÞch H§ND x·. V× vËy, nhiÖm vô cña H§ND rÊt nÆng nÒ, H§ND kh«ng thÓ tù m×nh triÓn khai c¸c ho¹t ®éng nÕu kh«ng th«ng qua bé m¸y UBND vµ sù kÕt hîp víi c¸c ban ngµnh, ®oµn thÓ kh¸c. Bªn c¹nh ®ã c¸c ®iÒu kiÖn vÒ nh©n lùc ®Ó H§ND x· thùc hiÖn quyÒn lùc ch­a b¶o ®¶m. Th­êng trùc H§ND x· gåm hai ng­êi trong ®ã Phã Chñ tÞch ho¹t ®éng chuyªn tr¸ch cßn Chñ tÞch H§ND th­êng lµ BÝ th­ §¶ng uû kiªm nhiÖm. Do ®ã, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· phô thuéc nhiÒu vµo tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña Phã Chñ tÞch H§ND chuyªn tr¸ch. 1.4. Ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu H§ND x· §¹i biÓu H§ND x· ®ang ngµy cµng cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong ho¹t ®éng cña m×nh. HÇu hÕt c¸c ®¹i biÓu thÓ hiÖn tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, lu«n gi÷ g×n phÈm chÊt ®¹o ®øc, phÊn ®Êu thùc hiÖn nhiÖm vô ng­êi ®¹i biÓu nh©n d©n, ®­îc nh©n d©n tÝn nhiÖm. NhiÒu ®¹i biÓu ®· thùc hiÖn tèt viÖc tiÕp xóc cö tri, thu thËp th«ng tin ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ ý kiÕn, kiÕn nghÞ cña nh©n d©n ®èi víi H§ND x·, tham gia ®Òu ®Æn c¸c kú häp H§ND, phèi hîp víi Uû ban mÆt trËn tæ quèc tiÕp xóc cö tri. Do ý thøc ®­îc tÇm quan träng cña kú häp , trong thêi gian qua tû lÖ ®¹i biÓu H§ND x· tham gia kú häp kh¸ cao trªn 90%. HÇu hÕt c¸c ý kiÕn ph¸t biÓu cña ®¹i biÓu H§ND ®Òu tËp trung vµo c¸c néi dung träng t©m, thiÕt thùc cña c¸c kú häp lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò ®Ó H§ND x· quyÕt ®Þnh. Trung b×nh t¹i c¸c kú häp H§ND x· cã tõ 5 - 7 ý kiÕn ph¸t biÓu th¶o luËn t¹i héi tr­êng. C«ng viÖc tiÕp xóc cö tri còng ®­îc c¸c ®¹i biÓu quan t©m, nhiÒu ®¹i biÓu H§ND còng ®· dµnh thêi gian vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy. Khi nhËn ®­îc ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o cña c«ng d©n c¸c ®¹i biÓu ®Òu cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu, chuyÓn ®Õn c¸c c¬ quan tæ chøc, c¸ nh©n cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. Tuy nhiªn, chÊt l­îng ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu H§ND x· vÉn cßn nhiÒu tån t¹i, h¹n chÕ, trong kú häp H§ND cßn cã ®¹i biÓu ch­a ph¸t biÓu, c¸c ®¹i biÓu ph¸t biÓu th­êng xuyªn chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ®¹i biÓu gi÷ chøc vô chñ chèt vµ ®¹i biÓu cña c¸c tæ H§ND. Cßn cã ®¹i biÓu v¾ng nhiÒu kú häp, tr­íc vµ sau kú häp Ýt tiÕp xóc cö tri, thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸m s¸t vµ ®«n ®èc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o, kiÕn nghÞ cña cö tri cßn h¹n chÕ. Tr×nh ®é n¨ng lùc, ý thøc cña ®¹i biÓu H§ND x· cßn yÕu kÐm, nhiÒu ®¹i biÓu ch­a ®­îc båi d­ìng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ph¸p luËt, vÒ qu¶n lý nhµ n­íc, qu¶n lý kinh tÕ, cã ®¹i biÓu cßn thiÕu g­¬ng mÉu, vi ph¹m ph¸p luËt lµm gi¶m lßng tin trong nh©n d©n mÆc dï ch­a hÕt nhiÖm kú ®· cã ®¹i biÓu xin th«i gi÷ chøc vô. Mét thùc tÕ ®Æt ra lµ c¬ chÕ lùa chän ®¹i biÓu H§ND hiÖn nay cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu: ë mét sè ®Þa ph­¬ng cßn nÆng vÒ c¬ cÊu, ch­a kÕt hîp tèt yªu cÇu c¬ cÊu víi tiªu chuÈn nªn chÊt l­îng ®¹i biÓu H§ND ë mét sè x· ch­a cao, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô. Còng theo ph¸p luËt hiÖn hµnh th× khi hiÖp th­¬ng lùa chän ®¹i biÓu ph¶i c¨n cø vµo tiªu chuÈn võa ph¶i b¶o ®¶m vÒ c¬ cÊu nh­ (vÒ giíi, thµnh phÇn, d©n téc, t«n gi¸o, c¸c tÇng líp d©n c­... ë x·) nh­ng trªn thùc tÕ, khi lùa chän ®¹i biÓu th­êng chó ý tr­íc tiªn ®Õn c¬ cÊu, thµnh phÇn sau ®ã míi tÝnh ®Õn tiªu chuÈn, do ®ã chÊt l­îng ®¹i biÓu H§ND x· cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ phÈm chÊt, n¨ng lùc, ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu H§ND. Ta cã thÕ xem c¬ cÊu cña ®¹i biÓu H§ND cÊp x· nhiÖm kú 2004-2009 qua b¶ng sè liÖu d­íi ®©y ®Ó thÊy ®­îc phÇn nµo thùc tr¹ng vÒ vÊn ®Ò nµy: B¶ng 1: Sè l­îng vµ c¬ cÊu ®¹i biÓu H§ND cÊp x· nhiÖm kú 2004-2009 [25]. Sè l­îng (ng­êi) C¬ cÊu N÷ TrÎ tuæi D©n téc thiÓu sè T¸i cö Ngoµi §¶ng Tù øng cö 278.812 55.968 (20,10%) 59.915 (21,50%) 59.247 (20,20%) 109.347 (39,20%) 84.941 (30,80%) 244 (0,087%) ViÖc ph¸p luËt bÇu cö Ên ®Þnh sè l­îng ®¹i biÓu H§ND chØ c¨n cø vµo sè d©n ë x· nªn ë nh÷ng n¬i cã d©n sè Ýt nh­ng l¹i cã nhiÒu th«n, lµng x¶y ra t×nh tr¹ng cã th«n, lµng kh«ng cã ®¹i biÓu cña m×nh tham gia H§ND. MÆt kh¸c, trong H§ND x· th× th«ng th­êng sè l­îng c¸n bé ®­¬ng chøc ë x· chiÕm sè l­îng lín, sè ®¹i biÓu lµ ng­êi d©n chiÕm tû lÖ thÊp h¬n nªn còng h¹n chÕ phÇn nµo vai trß ®¹i diÖn cho ý chÝ, nguyÖn väng cña nh©n d©n ë x·. Ngoµi ra, trong viÖc tiÕp xóc cö tri vÉn cßn cã hiÖn t­îng tiÕp xóc “®¹i cö tri” vµ “cö tri chuyªn nghiÖp”. NhiÒu ®¹i biÓu cßn lóng tóng khi tiÕp cËn, trao ®æi ý kiÕn víi cö tri, nhÊt lµ khi b¸o c¸o kÕt qu¶ kú häp tr­íc cö tri hoÆc khi tiÕp d©n, ®«n ®èc viÖc gi¶i quyÕt ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o cña c«ng d©n Ho¹t ®éng cña c¸c tæ ®¹i biÓu ch­a ®Òu, sè l­îng ho¹t ®éng ch­a cao, ho¹t ®éng kh«ng th­êng xuyªn, nhiÒu ho¹t ®éng cßn mang tÝnh h×nh thøc. NhiÒu n¬i, chØ ®Õn kú häp H§ND c¸c tæ viªn trong tæ míi cã ®iÒu kiÖn gÆp nhau, do ®ã, h¹n chÕ chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND dÉn ®Õn tÝnh h×nh thøc trong ho¹t ®éng cña H§ND. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn chñ yÕu lµ do tõng ®¹i biÓu H§ND ch­a nhËn thøc ®­îc vÞ trÝ quan träng thùc sù mµ m×nh ®ang ®¶m nhiÖm ®ã lµ thay mÆt ng­êi d©n trong x·, ®¹i diÖn cho ý chÝ nguyÖn väng cña hä. MÆt kh¸c, c«ng t¸c båi d­ìng ®¹i biÓu còng ch­a ®­îc chó träng dÉn ®Õn tr×nh ®é n¨ng lùc cña ®¹i biÓu cßn h¹n chÕ ch­a thËt sù ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô ®Ò ra. 2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· trong giai ®o¹n hiÖn nay C«ng cuéc ®æi míi do §¶ng ta khëi x­íng vµ l·nh ®¹o ®· vµ ®ang ®­îc thùc hiÖn ®· t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi ®ßi hái chÝnh quyÒn c¸c cÊp trong ®ã cã chÝnh quyÒn x· ph¶i ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Còng chÝnh v× thÕ mµ H§ND x· cÇn ph¶i kho¸c trªn m×nh “chiÕc ¸o ph¸p lý” kh«ng qu¸ réng còng kh«ng qu¸ hÑp trong giai ®o¹n míi ®Ó phï hîp víi thêi ®¹i míi. Trong giai ®o¹n hiÖn nay chóng ta ®ang x©y dùng vµ hoµn thiÖn nhµ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam theo h­íng x©y dùng nhµ n­íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña d©n, do d©n vµ v× d©n. TiÕp tôc ph¸t huy tèt h¬n vµ nhiÒu h¬n quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n qua c¸c h×nh thøc d©n chñ ®¹i diÖn vµ d©n chñ trùc tiÕp ®Ó nh©n d©n tham gia x©y dùng vµ b¶o vÖ nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ gi¸m s¸t, kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¬ quan vµ c¸n bé c«ng chøc nhµ n­íc. ChÝnh quyÒn x· cã vÞ trÝ, vai trß lµ chÝnh quyÒn c¬ së ë n«ng th«n lµ cÇu nèi trùc tiÕp gi÷a nhµ n­íc vµ nh©n d©n, lµ cÊp chÝnh quyÒn gÇn gòi nhÊt víi nh©n d©n. ChÝnh v× vËy mµ viÖc thùc hiÖn quyÒn lµm chñ, quyÒn tham gia qu¶n lý nhµ n­íc vµ x· héi cña nh©n d©n ®­îc thuËn lîi h¬n nhiÒu. §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND x· sÏ gãp phÇn cñng cè, t¨ng c­êng quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, thùc hiÖn tèt d©n chñ ë c¬ së, nh»m gãp phÇn x©y dùng vµ hoµn thiÖn Nhµ n­íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña d©n, do d©n, vµ v× d©n trong giai ®o¹n hiÖn nay. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®Ò ra chñ tr­¬ng ®æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng cña hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Chñ tr­¬ng nµy ®­îc thÓ hiÖn trong NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 5 Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng kho¸ IX vÒ ®æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së x·, ph­êng, thÞ trÊn. ChÝnh quyÒn x· lµ mét bé phËn quan träng cña hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së còng ®øng tr­íc yªu cÇu ph¶i ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng nh»m gãp phÇn x©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ c¬ së trong s¹ch v÷ng m¹nh, hiÖu lùc, hiÖu qu¶ ë n«ng th«n. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ cÇn ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND x· ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nã trong giai ®o¹n hiÖn nay. Tr­íc nh÷ng yªu cÇu ®ã th× vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· lµ thËt sù cÇn thiÕt vµ cÇn ®­îc tiÕn hµnh cµng sím cµng tèt. Qua viÖc t×m hiÓu ®­îc mét sè nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND x· kÕt hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn cña viÖc tæ chøc vµ ho¹t ®éng H§ND x· ë ®Þa ph­¬ng em, sau ®©y em xin ®Ò xuÊt mét sè ph­¬ng h­íng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x·. 3. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· trong giai ®o¹n hiÖn nay Theo quy ®Þnh cña LuËt Tæ chøc H§ND vµ UBND n¨m 2003 th× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND ®­îc ®¶m b¶o b»ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c kú häp H§ND, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND, UBND vµ cña c¸c ®¹i biÓu H§ND. ChÝnh v× vËy, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND x· còng ®ång nghÜa víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña kú häp H§ND x·, ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND x·, ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu H§ND x·. 3.1. N©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c kú häp H§ND x· Kú häp lµ h×nh thøc ho¹t ®éng chñ yÕu vµ quan träng nhÊt cña H§ND. X¸c ®Þnh râ vÞ trÝ vµ tÇm quan träng cña kú häp, thùc hiÖn tèt, nghiªm chØnh nh÷ng quy ®Þnh trong LuËt Tæ chøc H§ND vµ UBND n¨m 2003 tõng b­íc kh¾c phôc ®­îc tÝnh h×nh thøc, ®¬n ®iÖu, kÐm hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng trong c¸c kú häp. Muèn vËy, cÇn lµm tèt mét sè néi dung sau ®©y: - ChuÈn bÞ kú häp: §Ó cho c¸c kú häp cña H§ND b¶o ®¶m chÊt l­îng cao, viÖc chuÈn bÞ cho kú häp ®ãng vai trß quan träng. ViÖc chuÈn bÞ c¸c kú häp bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c nhau, do nhiÒu c¬ quan ®¶m nhiÖm: UBND x· ph¶i chuÈn bÞ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, dù to¸n ng©n s¸ch, quyÕt to¸n ng©n s¸ch hµng n¨m vµ quü dù tr÷ ë ®Þa ph­¬ng, b¸o c¸o cña UBND ®Ó tr×nh H§ND x·, chñ tÞch H§ND phèi hîp víi UBND x· trong viÖc chuÈn bÞ kú häp H§ND, ®¹i biÓu H§ND tiÕp xóc víi cö tri, n¾m b¾t ®­îc t©m t­ nguyÖn väng cña cö tri, n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ë ®Þa ph­¬ng, t×nh h×nh thi hµnh ph¸p luËt, t×nh h×nh vi ph¹m ph¸p luËt ë ®Þa ph­¬ng ®Ó tr×nh H§ND xem xÐt, gi¶i quyÕt t¹i kú häp. Ho¹t ®éng nµy ®ßi hái tr×nh ®é n¨ng lùc cña c¸c ®¹i biÓu H§ND. Chóng ta nªn ®æi míi c¸ch thøc tæ chøc tiÕp xóc cö tri. Trong nh÷ng héi nghÞ tiÕp xóc cö tri nªn th«ng b¸o réng r·i cho nh©n d©n ®Þa ph­¬ng biÕt ®Ó cã nhiÒu ng­êi ®Õn dù. Thµnh phÇn ®¹i diÖn cö tri ph¶i ®a d¹ng chø kh«ng nh­ hiÖn nay. Mét sè n¬i tæ chøc theo kiÓu ®¹i diÖn cö tri chñ yÕu lµ nh÷ng ng­êi ®­¬ng chøc lµm viÖc trong bé m¸y chÝnh quyÒn th­êng kh«ng d¸m nãi th¼ng, nãi thËt. Néi dung tiÕp xóc cö tri lµ tr×nh bµy vµ xin ý kiÕn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò mµ H§ND s¾p bµn luËn vµ quyÕt ®Þnh. Nh­ thÕ, sÏ t¹o c¬ héi cho c¸c cö tri ®­îc tham gia ý kiÕn vµo c¸c quyÕt ®Þnh cña H§ND, ph¸t huy vµ khai th¸c c¸c s¸ng kiÕn cña nh©n d©n tr­íc khi H§ND bµn vµ quyÕt ®Þnh. HiÖn nay, kh©u triÖu tËp c¸c ®¹i biÓu ®Õn häp ë c¸c x· còng cã sù kh¸c nhau, ch­a thèng nhÊt víi nhiÒu h×nh thøc nh­ th­ mêi, giÊy triÖu tËp, quyÕt ®Þnh triÖu tËp,... ph¸p luËt nªn quy ®Þnh thèng nhÊt, râ rµng theo h­íng Th­êng trùc H§ND x· göi quyÕt ®Þnh triÖu tËp ®Õn c¸c ®¹i biÓu. Mçi kú häp H§ND x· th­êng diÔn ra trong vßng mét ngµy. Nh­ vËy, thêi gian häp qu¸ ng¾n, c¸c ®¹i biÓu sÏ kh«ng ®ñ thêi gian th¶o luËn s©u vÒ c¸c néi dung ®­a ra quyÕt nghÞ, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nhiÒu nghÞ quyÕt ®­îc th«ng qua nh­ng thiÕu tÝnh kh¶ thi. Ph¸p luËt nªn quy ®Þnh trong tr­êng hîp cÇn thiÕt H§ND x· cã thÓ kÐo dµi kú häp. Ngoµi hai kú häp th­êng lÖ nªn t¨ng c­êng c¸c kú häp theo chuyªn ®Ò, H§ND x· cã thÓ cã nh÷ng kú häp chuyªn ®Ò ng¾n trong vßng vµi giê hoÆc nöa ngµy ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc ®Æt ra ë ®Þa bµn x·. - TiÕn hµnh kú häp: Tr­íc kú häp, th«ng th­êng mçi kú häp cã rÊt nhiÒu b¸o c¸o, dù ¸n Th­êng trùc H§ND x· ph¶i c©n nh¾c vµ quyÕt ®Þnh c¸c b¸o c¸o ®ã th× b¸o c¸o nµo cÇn tr×nh bµy t¹i héi tr­êng, b¸o c¸o nµo ®¹i biÓu tù nghiªn cøu, b¸o c¸o nµo ph¶i tr×nh bµy toµn v¨n, b¸o c¸o nµo tr×nh bµy tãm t¾t, tr¸nh t×nh tr¹ng chØ nghe ®äc b¸o c¸o ®· gÇn hÕt thêi gian häp. T¹i c¸c kú häp cña H§ND ph¶i ®¶m b¶o tÝnh d©n chñ ®Ó c¸c ®¹i biÓu H§ND bµn b¹c, tranh luËn ®Ó chän ra nh÷ng quan ®iÓm, nh÷ng ý kiÕn hay gãp phÇn ra ®­îc mét nghÞ quyÕt cã tÝnh c¨n cø vµ khoa häc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thuéc néi dung, ch­¬ng tr×nh kú häp. §iÒu quan träng ®Ó n©ng cao chÊt l­îng mét kú häp còng nh­ mçi quyÕt ®Þnh lµ x¸c ®Þnh râ môc ®Ých, néi dung tõng vÊn ®Ò. Tõ ®ã ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n hîp lßng d©n. MÆt kh¸c, ®Ó n©ng cao chÊt l­îng kú häp cña H§ND x· ph¶i t¨ng c­êng ho¹t ®éng chÊt vÊn vµ tr¶ lêi chÊt vÊn t¹i kú häp. §¹i biÓu H§ND cã quyÒn chÊt vÊn Chñ tÞch H§ND, Chñ tÞch vµ c¸c thµnh viªn cña UBND .Ng­êi bÞ chÊt vÊn ph¶i tr¶ lêi tr­íc H§ND t¹i kú häp. Trªn thùc tÕ, viÖc chÊt vÊn ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao. ChÊt vÊn, xem xÐt viÖc tr¶ lêi chÊt vÊn lµ mét trong nh÷ng quyÒn quan träng cña ®¹i biÓu H§ND trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng gi¸m s¸t. §Ó thùc hiÖn tèt quyÒn chÊt vÊn, viÖc xem xÐt tr¶ lêi chÊt vÊn cña ®¹i biÓu H§ND ngoµi viÖc n¾m v÷ng thÈm quyÒn chÊt vÊn theo luËt ®Þnh, cÇn cã kü n¨ng lùa chän vÊn ®Ò chÊt vÊn, c¸ch ®Æt c©u hái vµ xem xÐt ®¸nh gi¸, tr¶ lêi chÊt vÊn. Néi dung chÊt vÊn nªn ®i s©u vµo c¸c vÊn ®Ò cô thÓ ®ång thêi quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi tr¶ lêi chÊt vÊn trong tr­êng hîp kh«ng chÊp hµnh, kh«ng tr¶ lêi c¸c th¾c m¾c cña ®¹i biÓu. Sau mçi kú häp H§ND, nh÷ng néi dung cña kú häp ph¶i ®­îc in Ên toµn bé néi dung ®­îc tËp hîp l¹i nh»m cung cÊp th«ng tin t­ liÖu cÇn thiÕt cho c¸c ®¹i biÓu H§ND x·, thuËn tiÖn cho ho¹t ®éng gi¸m s¸t vµ tæ chøc triÓn khai còng nh­ tuyªn truyÒn, vËn ®éng nh©n d©n thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña H§ND x·. Nãi tãm l¹i, ®Ó tæ chøc thµnh c«ng c¸c kú häp H§ND cÇn chó träng vµo c¸c vÊn ®Ò sau: TiÕp tôc nghiªn cøu, c¶i tiÕn c¸c b­íc chuÈn bÞ néi dung, ch­¬ng tr×nh kú häp. N©ng cao chÊt l­îng c¸c b¸o c¸o, tê tr×nh, thuyÕt tr×nh t¹i kú häp. T¨ng c­êng hiÖu qu¶ c«ng t¸c tr¶ lêi chÊt vÊn nh÷ng ý kiÕn kiÕn nghÞ cña cö tri. C¸c ®¹i biÓu ph¸t huy m¹nh mÏ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh trªn mäi lÜnh vùc vµ t¹i kú häp. Sinh ho¹t tæ ®¹i biÓu ®óng luËt, ®óng quy chÕ. 3.2. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND x· Theo quy ®Þnh cña LuËt Tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân năm 2003 th× Th­êng trùc H§ND x· gåm Chñ tÞch H§ND x· vµ Phã Chñ tÞch H§ND x·. C¸c cÊp Uû ®¶ng, H§ND ph¶i bè trÝ nh÷ng ng­êi thùc sù cã ®øc, cã tµi vµo c¸c chøc vô chñ chèt nh­ Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch H§ND x·. Cã nh­ vËy Th­êng trùc míi cã kh¶ n¨ng thay mÆt H§ND gi÷a hai kú häp ®Ó gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc kh¸c ë ®Þa ph­¬ng. CÇn ph¶i chän ®­îc ®¹i biÓu cã n¨ng lùc ®iÒu hµnh l·nh ®¹o, thùc hiÖn tèt quyÕt ®Þnh sè 31/2006/Q§ -TTg ngµy 06/02/2006 cña Thñ t­íng chÝnh phñ vÒ phª duyÖt ®Ò ¸n ®µo t¹o båi d­ìng Chñ tÞch H§ND, Chñ tÞch UBND cÊp x· giai ®o¹n 2006 -2010. HiÖn nay ®· cã mét sè ®Þa ph­¬ng thùc hiÖn tèt quy ®Þnh nµy nh­ng vÉn cßn tån t¹i nhiÒu ®Þa ph­¬ng ch­a tiÕn hµnh triÓn khai trªn thùc tÕ. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch H§ND trong ®iÒu kiÖn ë n«ng th«n khi c¸c vÊn ®Ò vÒ kinh tÕ - x· héi, an ninh trËt tù an toµn x· lu«n lu«n cã biÕn ®éng phøc t¹p mµ viÖc gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc ë n«ng th«n lu«n ch¹m ®Õn quyÒn lîi cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ng nªn cÇn quy ®Þnh trong luËt cho phÐp Chñ tÞch, Phã Chñ tÞch H§ND khi ®«n ®èc, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn nghÞ quyÕt H§ND nÕu ph¸t hiÖn cã sai ph¹m ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn ®êi sèng nh©n d©n ®Þa ph­¬ng th× cã quyÒn trùc tiÕp ®×nh chØ nh÷ng hµnh vi sai ph¹m ®ã. BiÖn ph¸p nµy nh»m kÞp thêi ng¨n chÆn nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra g©y thiÖt h¹i ®Õn sù ph¸t triÓn b×nh th­êng cña c¸c quan hÖ x· héi ë ®Þa ph­¬ng. Th­êng trùc H§ND x· tr­íc mçi kú häp ph¶i chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt, kü thuËt phôc vô kú häp, in Ên tµi liÖu phôc vô ®¹i biÓu... viÖc chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn phôc vô kú häp sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kú häp. Ngoµi ra, tæ chøc tèt c«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn cho kú häp lµ mét vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt vµ nªn lµm, ®¶m b¶o nguyªn t¾c d©n chñ trong ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ n­íc. C¸c ho¹t ®éng nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n d©n ®ãng gãp ý kiÕn cña m×nh vÒ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi ë ®Þa ph­¬ng. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn phiªn häp, chñ to¹ ph¶i lµm sao qu¸n xuyÕn ®­îc diÔn biÕn cña phiªn häp, lµm chñ ®­îc c¸c vÊn ®Ò ®­a ra, ph©n bæ thêi gian hîp lý dµnh cho viÖc ®äc b¸o c¸o vµ chó träng viÖc th¶o luËn, nh÷ng vÊn ®Ò cèt yÕu t¹i phiªn häp toµn thÓ. §iÒu khiÓn phiªn häp khoa häc, t¹o ra kh«ng khÝ d©n chñ, cëi më, th¼ng th¾n nh»m ph¸t huy trÝ tuÖ tËp thÓ cña c¸c ®¹i biÓu H§ND lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu kh¸ch quan ®¶m b¶o cho chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña mäi kú häp. V× vËy, cÇn ph¶i tæ chøc th­êng xuyªn c¸c héi nghÞ khu vùc hoÆc giao ban tËp huÊn ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng chñ to¹ kú häp. Theo tinh thÇn NghÞ quyÕt sè 17 ngµy 01/08/2007 Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ X vÒ ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh n©ng cao hiÖu lùc hiÖu qu¶ qu¶n lý cña bé m¸y nhµ n­íc th× ®èi víi chÝnh quyÒn n«ng th«n: “kh«ng tæ chøc H§ND ë huyÖn, chÝnh quyÒn x· cã H§ND vµ UBND chÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng vµ chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, qu¶n lý ng©n s¸ch x·, qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ c¸c lÜnh vùc gi¸o dôc, y tÕ, ®Êt ®ai, x©y dùng, hé tÞch, trªn ®Þa bµn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Trªn c¬ së chøc n¨ng, nhiÖm vô cña chÝnh quyÒn cÊp x·, x¸c ®Þnh cô thÓ c¸c chøc danh c«ng chøc x· theo h­íng æn ®Þnh vµ chuyªn s©u vÒ nghiÖp vô”[26]. Nh­ vËy, khi H§ND kh«ng ®­îc tæ chøc ë cÊp huyÖn n÷a th× H§ND x· cÇn ph¶i ®­îc kiÖn toµn h¬n ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt c«ng viÖc mét c¸ch dÔ dµng h¬n mµ kh«ng cÇn cã sù phèi hîp cña H§ND huyÖn nh­ hiÖn nay. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ nhiÖm vô träng tr¸ch cña H§ND x· sÏ ®­îc n©ng cao lªn. Còng ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND x· trong giai ®o¹n hiÖn nay, nªn cÇn ph¶i cã mét bé phËn gióp viÖc, ®ã lµ c¸c chuyªn viªn cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm chuyªn m«n phô tr¸ch ë c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau: ph¸p chÕ, kinh tÕ - x· héi, an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi. Ngoµi ra, ®Ó ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND ®­îc chuyªn s©u vµ cã hiÖu qu¶ h¬n th× ph¶i nªn cã v¨n phßng ho¹t ®éng riªng cho bé phËn nµy. Cã nh­ vËy, c¸c c«ng viÖc cña Th­êng trùc H§ND sÏ ®­îc gi¶i quyÕt mét c¸ch dÔ dµng vµ thuËn tiÖn h¬n hiÖn nay. Nãi tãm l¹i, ho¹t ®éng cña Th­êng trùc H§ND cÇn tËp trung lµm tèt c¸c nhiÖm vô sau: Tæ chøc tèt c¸c kú häp. Cã ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c th¸ng, quý cô thÓ ®iÒu hµnh tõng viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt, phèi hîp víi UBND tæ chøc tèt c¸c kú häp. T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp d©n. §«n ®èc kiÓm tra t×nh h×nh gi¶i quyÕt c¸c ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o vµ nh÷ng ý kiÕn , kiÕn nghÞ cña nh©n d©n. Gi÷ mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c ®¹i biÓu vµ c¸c tæ ®¹i biÓu, ®«n ®èc kiÓm tra chÕ ®é sinh ho¹t tæ. Tham gia ®Çy ®ñ c¸c cuéc giao ban x·, huyÖn, thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o theo ®Þnh kú. 3.3. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i biÓu H§ND x· Nh­ chóng ta ®· biÕt, ®¹i biÓu H§ND x· ho¹t ®éng trong mçi kú häp, tr­íc vµ sau c¸c kú häp. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu H§ND quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND. V× vËy, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu lµ mét vÊn ®Ò lu«n ®­îc ®Ò cËp tíi khi muèn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña H§ND. Tr­íc hÕt, cÇn ph¶i ®æi míi ph­¬ng thøc bÇu cö ®¹i biÓu H§ND : viÖc bÇu cö ®¹i biÓu H§ND x· kh«ng nªn nÆng vÒ c¬ cÊu (®é tuæi, giíi tÝnh, thµnh phÇn) mµ nªn thùc sù coi träng tiªu chuÈn vÒ tr×nh ®é n¨ng lùc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ®¹i biÓu. C¬ cÊu H§ND ph¶i hîp lý ®Ó mçi ®¹i biÓu thùc sù tiªu biÓu cho mét tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, ®¬n vÞ kinh tÕ, mét khu d©n c­. Gi¶m tØ lÖ ®¹i biÓu ë c¬ quan hµnh chÝnh nhµ n­íc, t¨ng tØ lÖ ®¹i biÓu ë c¸c c¬ quan §¶ng, mÆt trËn tæ quèc, c¸c ®oµn thÓ, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, t«n gi¸o,... Tuy nhiªn, viÖc lùa chän ®­îc nh÷ng ®¹i biÓu nh­ trªn kh«ng ph¶i dÔ dµng. Muèn lµ c¬ quan ®¹i diÖn th× ph¶i ®¶m b¶o c¬ cÊu, muèn gi÷ ®­îc c¬ cÊu th× nhiÒu khi ph¶i h¹ thÊp tiªu chuÈn. §Ó gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ nµy th× tr­íc hÕt ph¶i t«n träng vµ thùc sù ph¸t huy d©n chñ trong cuéc bÇu cö, ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh hiÖp th­¬ng lùa chän ng­êi ra øng cö. Tiªu chuÈn ®¹i biÓu H§ND: theo quy ®Þnh §iÒu 3 LuËt BÇu cö ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n n¨m 2003 th× ®¹i biÓu H§ND cÇn cã nh÷ng tiªu chuÈn sau ®©y: VÒ chÝnh trÞ: §¹i biÓu H§ND ph¶i lµ ng­êi trung thµnh víi Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa, phÊn ®Êu thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc vµ x©y dùng, ph¸t triÓn ®Þa ph­¬ng; VÒ ®¹o ®øc: §¹i biÓu H§ND ph¶i lµ ng­êi cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, g­¬ng mÉu chÊp hµnh ph¸p luËt, tÝch cùc ®Êu tranh chèng mäi biÓu hiÖn quan liªu, h¸ch dÞch cöa quyÒn, tham nhòng, l·ng phÝ vµ c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt kh¸c, b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ n­íc, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n; VÒ tr×nh ®é n¨ng lùc: §¹i biÓu H§ND ph¶i lµ ng­êi cã tr×nh ®é hiÓu biÕt vµ n¨ng lùc thùc hiÖn nhiÖm vô ®¹i biÓu H§ND, cã kh¶ n¨ng tuyªn truyÒn, vËn ®éng gia ®×nh vµ nh©n d©n thùc hiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, am hiÓu t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi ®Ó tham gia quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò quan träng ë ®Þa ph­¬ng. Thùc tÕ, hiÖn nay tr×nh ®é cña nhiÒu ®¹i biÓu H§ND x· ch­a cao, thËm chÝ cã nh÷ng tr­êng hîp ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô. Ta cã thÓ thÊy tr×nh ®é ®¹i cña ®¹i biÓu H§ND x·, ph­êng, thÞ trÊn trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi qua 2 nhiÖm kú 1999 - 2004 vµ nhiÖm kú 2004 -2009 dùa vµo b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 2: Tr×nh ®é ®¹i biÓu H§ND x·, ph­êng, thÞ trÊn trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi qua 2 nhiÖm kú 1999-2004[17] vµ nhiÖm kú 2004-2009[18]. Tr×nh ®é NhiÖm kú 1999-2004 NhiÖm kú 2004-2009 Tæng sè(ng­êi) 5038 6106 Tr×nh ®é v¨n ho¸ (%) TiÓu häc 0.2 0.7 Trung häc c¬ së 31.8 1704 Trung häc phæ th«ng 68 81.9 Tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô (%) Ch­a qua ®µo t¹o 59 32.9 S¬ cÊp 0 11.8 Trung cÊp 18 20.8 Cao ®¼ng 0 3.9 §¹i häc 23 28.7 Trªn ®¹i häc 0 1.6 Tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ (%) Ch­a qua ®µo t¹o 46 37.6 S¬ cÊp 24 24.6 Trung cÊp 26 34.1 Cao cÊp 4 3.7 §Ó n©ng cao chÊt l­îng ®¹i biÓu H§ND ngoµi nh÷ng tiªu chuÈn vÒ chÝnh trÞ, ®¹o ®øc vµ tr×nh ®é n¨ng lùc mµ luËt bÇu cö ®¹i biÓu H§ND ®· quy ®Þnh th× khi lùa chän ®¹i biÓu cÇn ph¶i chó ý ®Õn ý thøc tr¸ch nhiÖm víi nhiÖm vô quyÒn h¹n cña ng­êi ®¹i biÓu. ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ®¹i biÓu H§ND thÓ hiÖn ë sù ham muèn lµm ®¹i biÓu, ë sù nhËn thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ vÒ vai trß cña ng­êi ®¹i biÓu cña nh©n d©n ë ®Þa ph­¬ng, ë toµn bé ho¹t ®éng cña ng­êi ®¹i biÓu, tõ viÖc tham gia ®Çy ®ñ c¸c kú häp, phiªn häp cña H§ND ®Ó tham gia th¶o luËn vµ biÓu quyÕt c¸c vÊn ®Ò thuéc nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña H§ND ®Õn viÖc tiÕp xóc víi cö tri ®Ó thu thËp vµ ph¶n ¸nh trung thùc ý kiÕn, nguyÖn väng cña cö tri vµ viÖc kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc kh¸c ë ®Þa ph­¬ng còng nh­ sù g­¬ng mÉu chÊp hµnh ph¸p luËt cña ng­êi ®¹i biÓu H§ND. VÒ n¨ng lùc ®¹i biÓu H§ND gåm: n¨ng lùc nhËn thøc vµ n¨ng lùc thùc tiÔn ®èi víi nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn nhiÖm vô quyÒn h¹n cña ®¹i biÓu H§ND. §Ó n©ng cao n¨ng lùc ®¹i biÓu H§ND, Nhµ n­íc cÇn thiÕt ph¶i båi d­ìng cho ®¹i biÓu H§ND ngay sau khi ®¹i biÓu míi tróng cö vµo H§ND vµ trong c¶ nhiÖm kú vÒ kiÕn thøc ph¸p luËt, kiÕn thøc qu¶n lý kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ qu¶n lý kinh tÕ n«ng nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, kiÕn thøc qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n­íc theo h­íng c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh trong c¸c lÜnh vùc ®Êt ®ai, nhµ ë, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, x©y dùng nÕp sèng míi hoÆc c¸c vÊn ®Ò tÖ n¹n x· héi ë ®Þa ph­¬ng ®ång thêi Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cung cÊp cho c¸c ®¹i biÓu c¸c v¨n b¶n do Nhµ n­íc ban hµnh vµ c¸c ph­¬ng tiÖn liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu H§ND. Theo quy ®Þnh, ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña H§ND chñ yÕu lµ th¶o luËn quyÕt ®Þnh tËp thÓ, thùc hiÖn quyÒn gi¸m s¸t th«ng qua kiÓm tra c¸c b¸o c¸o, chÊt vÊn vµ gi¶i tr×nh chÊt vÊn... nh­ng cã ý nghÜa quan träng ®Ó chÊt l­îng ho¹t ®éng tËp thÓ c¶ vÒ quyÕt ®Þnh nhiÖm vô cña ®Þa ph­¬ng vµ gi¸m s¸t cã hiÖu qu¶ lµ vai trß cña mçi ®¹i biÓu H§ND. Mét trong nh÷ng lîi thÕ cña ®¹i biÓu H§ND x· lµ cïng sèng lµm viÖc vµ ho¹t ®éng trong mét m«i tr­êng gÇn d©n, gÇn thùc tÕ cuéc sèng. NÕu mçi ®¹i biÓu H§ND thËt sù cã ®Çy ®ñ tr¸ch nhiÖm ®­îc d©n tin cËy, cïng suy nghÜ víi ®iÒu d©n ®ang nghÜ, cïng lo c¸i viÖc d©n ®ang lo, kh¬i dËy nguån trÝ tuÖ trong cuéc sèng thùc tÕ cña nh©n d©n sÏ lµ nguån phong phó ®Ó ®ãng gãp cho sù ho¹t ®éng vµ quyÕt ®Þnh cña tËp thÓ H§ND, ®¸p øng nhiÒu h¬n mong muèn cña d©n. V× vËy, cÇn thiÕt ph¶i: Mét lµ, g¾n sù ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i biÓu H§ND víi ®¬n vÞ bÇu cö suèt c¶ nhiÖm kú ®ã lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó mçi ®¹i biÓu H§ND thùc hiÖn lêi høa cña m×nh khi vËn ®éng bÇu cö, thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm ®èi víi ng­êi d©n ®· tÝn nhiÖm vµ bá phiÕu cho m×nh. Hai lµ, cÇn duy tr× ho¹t ®éng th­êng xuyªn cña c¸c tæ ®¹i biÓu ë c¸c ®¬n vÞ bÇu cö. HiÖn t¹i, mçi th«n lín hoÆc hai, ba th«n nhá liÒn kÒ lµ mét ®¬n vÞ bÇu cö ®¹i biÓu H§ND x·. NÕu c¸c tæ ®¹i biÓu H§ND b¸m s¸t ®­îc c¸c ®¬n vÞ bÇu cö th­êng xuyªn liªn hÖ víi cö tri th× khi häp H§ND sÏ ph¶n ¸nh hÕt ®­îc víi cö tri trong toµn x·. Ba lµ, ho¹t ®éng gi¸m s¸t cña c¸c ®¹i biÓu H§ND ph¶i ®Æc biÖt dùa vµo d©n vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. ë x· nªn kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c ban thanh tra nh©n d©n, héi Cùu chiÕn binh, héi ng­êi cao tuæi... X©y dùng c¸c ban thanh tra nh©n d©n ho¹t ®éng cã chÊt l­îng sÏ lµ mét c«ng cô quan träng trî gióp cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c tæ chøc kinh tÕ - x· héi vµ c«ng d©n gi¶m bít sai ph¹m trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, gãp phÇn thiÕt lËp trËt tù kû c­¬ng b¶o ®¶m lîi Ých hîp ph¸p cña mäi c«ng d©n t¹i ®Þa bµn c¬ së. C¸c ®¹i biÓu H§ND phèi hîp víi c¸c tæ chøc ®ã, võa cã lùc l­îng vµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy quyÒn gi¸m s¸t cña ®¹i biÓu H§ND thuËn lîi, cã hiÖu qu¶ vµ gãp phÇn quan träng vµo thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸m s¸t chung cña H§ND. ViÖc cung cÊp th«ng tin cho ®¹i biÓu H§ND lµ viÖc cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña ®¹i biÓu trong nh÷ng n¨m tíi. Ngµy nay, khi xu h­íng héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ th× th«ng tin lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mäi ng­êi l¹i cµng kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi ®¹i biÓu H§ND, yªu cÇu cña th«ng tin lµ ph¶i ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®¸p øng yªu cÇu, nhiÖm vô cña ®¹i biÓu H§ND. Ngoµi ra, còng nªn cã mét chÕ ®é sinh ho¹t phÝ phï hîp cho ®¹i biÓu H§ND x· tuú thuéc vµo t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi cña tõng ®Þa ph­¬ng. Qua ®ã, n©ng cao tinh thÇn lµm viÖc gióp c¸c ®¹i biÓu ho¹t ®éng h¨ng say h¬n, høng thó víi c«ng viÖc h¬n. TiÕp xóc cö tri lµ ho¹t ®éng b¾t buéc cña ®¹i biÓu H§ND vµ chØ khi nµo thùc hiÖn tèt chÕ ®é tiÕp xóc cö tri th× ®¹i biÓu H§ND míi nghe ®­îc ®Çy ®ñ nh÷ng ph¶n ¸nh, nh÷ng t©m t­ nguyÖn väng chÝnh ®¸ng cña cö tri vµ t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ë ®Þa ph­¬ng mét c¸ch tá t­êng. ChÝnh v× thÕ, viÖc n©ng cao chÊt l­îng tiÕp xóc cö tri còng rÊt quan träng. Trong c¸c cuéc tiÕp xóc cö tri, ng­êi chñ tr× ph¶i t¹o kh«ng khÝ cëi më, d©n chñ, tr¸nh gß Ðp hoÆc khèng chÕ cho cö tri ph¸t biÓu vµ gi¶m tèi ®a c¸c thñ tôc r­êm rµ vµ dµnh thêi gian cho cö tri ph¸t biÓu. Vµ ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn t×nh h×nh kinh tÕ ®Êt n­íc ta hiÖn nay khi chóng ta võa ra nhËp tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi WTO vµo 07/01/2007 th× bé mÆt kinh tÕ trong n­íc còng ®· cã sù thay ®æi râ rÖt. §êi sèng cña ng­êi d©n n«ng th«n còng ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, ®iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ ý thøc ph¸p luËt cña ng­êi d©n còng ®­îc n©ng lªn. Hä ý thøc râ h¬n vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh; v× thÕ, chÊt l­îng ®¹i biÓu H§ND còng cÇn ph¶i ®­îc n©ng cao h¬n n÷a bëi ®¹i biÓu H§ND lµ nh÷ng ng­êi ®­îc nh©n d©n tin t­ëng, ®¹i diÖn cho ý chÝ nguyÖn väng cña ng­êi d©n. Tãm l¹i, ®Ó kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm h¹n chÕ cña H§ND x· ph¶i ®Þnh kú tËp huÊn cho ®¹i biÓu ®Ó n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc cña ®¹i biÓu. CÇn ph¶i ®Çu t­ ph­¬ng tiÖn trang thiÕt bÞ lµm viÖc cho H§ND x·, còng nh­ viÖc cÇn ph¶i cã v¨n phßng riªng th­êng trùc cña H§ND ®Ó c¸c ®¹i biÓu cã thÓ liªn hÖ th­êng xuyªn b¸o c¸o ho¹t ®éng cña m×nh mét c¸ch thuËn lîi vµ ng­êi d©n còng cã thÓ ph¶n ¸nh ý kiÕn cña m×nh ®Õn v¨n phßng th­êng trùc cña H§ND. kÕt luËn Héi ®ång nh©n d©n lµ c¬ quan quyÒn lùc nhµ n­íc ë ®Þa ph­¬ng, ®¹i diÖn cho ý chÝ, nguyÖn väng vµ quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ng, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nh©n d©n ®Þa ph­¬ng vµ c¬ quan nhµ n­íc cÊp trªn. ViÖc thùc hiÖn quyÒn lùc cña H§ND phô thuéc vµo chÊt l­îng ho¹t ®éng cña H§ND vµ cña tõng ®¹i biÓu H§ND - ®¹i biÓu do d©n bÇu ra, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nh©n d©n ®Þa ph­¬ng trong viÖc thùc hiÖn quyÒn lùc ®­îc nh©n d©n giao phã. Vai trß cña chÝnh quyÒn c¬ së trong ®ã cã Héi ®ång nh©n d©n x· ngµy cµng cÇn ph¶i n©ng cao v× ®©y lµ n¬i biÕn c¸c ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ph¸p luËt cña Nhµ n­íc thµnh hµnh ®éng c¸ch m¹ng cña nh©n d©n, lµ cÊp chÝnh quyÒn gÇn d©n nhÊt, n¾m b¾t vµ rÊt nh¹y c¶m víi nh÷ng thay ®æi trong nh©n d©n. Tuy nhiªn, viÖc n©ng cao hiÖu lùc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Héi ®ång nh©n d©n x· lµ c¶ mét qu¸ tr×nh, kh«ng ph¶i mét sím mét chiÒu mµ chóng ta thùc hiÖn ®­îc. §©y lµ lÜnh vùc réng lín, phøc t¹p ®ßi hái ph¶i lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn. Tr­íc thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña H§ND x· hiÖn nay- c¬ quan cã “quyÒn” mµ kh«ng cã “lùc” vµ ®ßi hái ngµy cµng cao cña c«ng cuéc ®æi míi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, cña nÒn kinh tÕ tri thøc vµ héi nhËp ®ßi hái H§ND x· ph¶i tiÕp tôc ph¸t huy h¬n n÷a vÞ trÝ, vai trß, chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh. §ång thêi cã nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi ®Ó ngµy cµng n©ng cao hiÖu qu¶ vµ hiÖu lùc ho¹t ®éng trong thêi gian tíi. Khi mµ H§ND x·- c¬ quan quyÒn lùc ®· thùc sù cã thùc quyÒn ë ®Þa ph­¬ng nghÜa lµ quyÒn lùc Êy ®· thùc sù lµ cña d©n, do d©n, vµ v× d©n. Tuy nhiªn, ®Ó ®i tõ lý luËn ®Õn thùc tiÔn lµ c¶ mét kho¶ng c¸ch rÊt lín. §Ó thùc hiÖn ®­îc qu¸ tr×nh ®ã ®ßi hái sù nç lùc lín tõ phÝa §¶ng, Nhµ n­íc vµ nh©n d©n ta. tµi liÖu tham kh¶o 1. M¸c- ¡ngghen, tuyÓn tËp, tËp VI, Nxb Sù thËt, H, 1984. 2. V.I.Lªnin, toµn tËp, tËp 33, Nxb TiÕn bé, N 1976. 3. V.I.Lªnin, toµn tËp, tËp 35, Nxb TiÕn bé, M 1976. 4. V.I.Lªnin, toµn tËp, tËp 36, Nxb TiÕn bé, M 1978 5. Hå ChÝ Minh, toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø hai, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, tËp 4. 6. Hå ChÝ Minh, toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø hai , Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, 1995, tËp 2. 7. Hå ChÝ Minh, nhµ n­íc vµ ph¸p luËt, Nxb Ph¸p lý, Hµ Néi, 1985. 8. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi Quèc héi vµ Héi ®ång nh©n d©n, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi. 9. Gi¸o tr×nh lý luËn nhµ n­íc vµ ph¸p luËt, tr­êng ®¹i häc luËt Hµ néi, Nxb T­ ph¸p, 2006. 10. Gi¸o tr×nh luËt HiÕn Ph¸p ViÖt Nam, Tr­êng ®¹i häc luËt Hµ Néi, Nxb C«ng an nh©n d©n, 2005. 11. HiÕn ph¸p ViÖt Nam (n¨m 1946, 1959, 1980, 1992) 12. LuËt tæ chøc Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban nh©n d©n (n¨m 1989, 1994,2003) 13. LuËt BÇu cö Héi ®ång nh©n d©n vµ Uû ban nh©n d©n (n¨m 1994, 2003) 14. NguyÔn D©n Huy,(2006), §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn thµnh phè Hµ Néi trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, LuËn v¨n Th¹c sü LuËt häc, Tr­êng ®¹i häc LuËt Hµ Néi, Hµ Néi. 15. NguyÔn V¨n Th¸i,(2002), §æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña H§ND vµ UBND x·, LuËn v¨n Th¹c sü LuËt häc, Tr­êng ®¹i häc LuËt Hµ Néi, Hµ Néi. 16. NghÞ quyÕt sè 753/2005/NQ-UBTVQH ngµy 02/04/2005 cña UBTVQH ban hµnh quy chÕ ho¹t ®éng cña H§ND. 17. Nguån: H§ND thµnh phè Hµ Néi(2004), Kû yÕu H§ND thµnh phè Hµ Néi kho¸ XII nhiÖm kú (1999-2004), Nxb Hµ Néi, Hµ Néi. 18. Nguån: Së Néi vô thµnh phè Hµ Néi. Tæng ®iÒu tra kh¶o s¸t ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc thµnh phè giai ®o¹n 2003-2005. 19. Tµi liÖu båi d­ìng §¹i biÓu H§ND cÊp huyÖn, x· nhiÖm kú 2004-2009, Nxb Phô n÷, Hµ Néi, 2004. 20. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 21. T¹p chÝ Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt sè 12/2003, trang 19- Bïi Xu©n §øc. 22. T¹p chÝ Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt sè 5/2001 trang 13- Th¸i VÜnh Th¾ng. 23. T¹p chÝ LuËt häc sè 5/2005, trang 46- Th¸i VÜnh Th¾ng. 24. S¾c lÖnh sè 63/SL ngµy 22/11/1945 vÒ tæ chøc c¸c H§ND vµ Uû ban hµnh chÝnh(1992), s¸ch: TËp s¾c lÖnh do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký vÒ nhµ n­íc vµ ph¸p luËt, ViÖn nghiªn cøu khoa häc ph¸p lý, Bé T­ ph¸p. 25. B¸o c¸o cña ChÝnh phñ sè 889/CP-VIII vÒ Tæng kÕt cuéc bÇu cö ®¹i biÓu H§ND c¸c cÊp nhiÖm kú 2004-2009, ngµy 26/6/2004. 26. NghÞ quyÕt sè 17 ngµy 01/08/2007 Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ X vÒ ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh n©ng cao hiÖu lùc hiÖu qu¶ qu¶n lý cña bé m¸y nhµ n­íc. 27. Nguån: Héi ®ång nh©n d©n x· Hång Quang, huyÖn Nam Trùc, tØnh Nam §Þnh. Môc lôc