Luận văn Giải pháp vận dụng phương thức tài trợ dự án để mở rộng tín dụng trung dài hạn tại các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay

Ngoaøi ra, taïi khoaûn 2 vaø 3 Ñieàu 21 Nghò ñònh 178 cuõng ñaõ töøng quy ñònh veà haïn cheá cho vay khoâng coù baûm ñaûo baèng taøi saûn nhö sau: 9 NHNNVN quy ñònh möùc cho vay khoâng coù baûo ñaûm baèng taøi saûn cho moät toå chöùc tín duïng trong töøng thôøi kyø; 68 9 Toå chöùc tín duïng quy ñònh möùc dö nôï toái ña ñöôïc cho vay khoâng coù baûo ñaûm baèng taøi saûn ñoái vôùi moät khaùch haøng vay. Tuy nhieân, ñeán khi ban haønh Nghò ñònh 85, Chính phuû ñaõ baõi boû hai quy ñònh veà giôùi haïn cho vay naøy (Ñieàu 19 Nghò ñònh 85). Noùi toùm laïi, vôùi vieäc khaúng ñònh quyeàn töï chuû trong hoaït ñoäng cho vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng, ñoàng thôøi vôùi vieäc nôùi loûng caùc ñieàu kieän veà cho vay khoâng coù baûo ñaûm baèng taøi saûn vaø cho baûo ñaûm baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay ñaõ taïo ra ñöôïc cô sôû phaùp lyù caàn thieát cho vay thöïc hieän phöông thöùc TTDA ôû Vieät Nam, ñoù laø: TTDA ñöôïc theá chaáp baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay vaø/hoaëc moät phaàn khoaûn vay khoâng ñöôïc baûo ñaûm baèng taøi saûn. 3.2.2. Nhöõng khoù khaên trong vieäc vaän duïng phöông thöùc TTDA trong ñieàu kieän Vieät Nam hieän nay Vai troø cuûa döï aùn ñaàu tö bò xem nheï. Veà maët lyù thuyeát, döï aùn ñaàu tö ñoùng moät vai troø cöïc kyø quan troïng bôûi vì noù laø cô sôû ñeå chuû ñaàu tö quyeát ñònh laø coù neân boû voán ñaàu tö vaøo döï aùn ñoù hay khoâng thoâng qua quaù trình nghieân cöùu khaû thi döï aùn. Maët khaùc, döï aùn ñaàu tö coøn laø cô sôû ñeå caùc ñònh cheá taøi chính ñöa ra ñöôïc quyeát ñònh laø coù neân taøi trôï cho döï aùn ñoù hay khoâng döïa treân keát quaû thaåm ñònh döï aùn theo quan ñieåm cuûa mình. Thöïc tieãn ôû Vieät Nam hieän nay cho thaáy, vai troø cuûa döï aùn ñang bò xem nheï, raát nhieàu döï aùn laäp ra chæ mang tính hình thöùc nhaèm muïc ñích ñeå tranh thuû ñöôïc duyeät caùc nguoàn voán ñaàu tö vaø/hoaëc ñaùp öùng ñieàu kieän vay voán cuûa caùc ngaân haøng laø phaûi coù döï aùn ñaàu tö khaû thi. Chính vì leõ ñoù cho neân vieäc nghieân cöùu ñeå laäp döï aùn ñaàu tö trong thöïc teá heát söùc sô saøi, thieáu cô sôû khoa hoïc, keát quaû thoâng tin nghieân cöùu ñöôïc khoâng ñaùng tin caäy … Ñeå trieån khai nghieân cöùu döï aùn, chuû ñaàu tö coù theå söû duïng caùc boä phaân chuyeân moân cuûa mình ñeå laäp hoaëc thueâ caùc toå chöùc tö vaán laäp döï aùn. Tuy nhieân, 69 do trình ñoä vaø thôøi gian nghieân cöùu cuûa caùc boä phaän vaø toå chöùc naøy coù haïn neân chaát löôïng nghieân cöùu laäp döï aùn chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu, chöa keå trong moät soá tröôøng hôïp, caùc döï aùn ñöôïc laäp ra treân cô sôû sao cheùp laïi caùc döï aùn “maãu” ñang ñöôïc thöïc hieän hoaëc ñang trong giai ñoaïn vaän haønh. Cuõng coù khoâng ít khaùch haøng vay “khoaùn traéng” vieäc laäp döï aùn cho caùn boä tín duïng cuûa ngaân haøng. Roõ raøng laø vôùi nhaän thöùc vaø thöïc traïng laäp döï aùn hieän nay nhö vaäy, raát khoù ñeå coù ñöôïc nhieàu döï aùn khaû thi ñuùng nghóa ñeå thuyeát phuïc ñöôïc caùc toå chöùc taøi chính chaáp nhaän cho vay theo phöông thöùc TTDA. Moâ hình toå chöùc thaåm ñònh döï aùn taïi caùc ngaân haøng coøn nhieàu baát caäp Hieän nay, taïi haàu heát caùc ngaân haøng thöông maïi ôû Vieät Nam khoâng chuyeân veà lónh vöïc cho vay trung daøi haïn, khoâng toå chöùc thaønh boä phaän hoaëc phoøng thaåm ñònh rieâng maø coâng vieäc thaåm ñònh döï aùn thöôøng do caùn boä tín duïng ñaûm traùch. Noùi caùch khaùc, caùn boä tín duïng laø ngöôøi chòu traùch nhieäm töø khaâu tieáp nhaän ñôn vay, thaåm ñònh khaùch haøng, thaåm ñònh döï aùn vaø taøi saûn baûo ñaûm (neáu coù), giaûi ngaân, kieåm tra muïc ñích söû duïng voán vay, thu hoài nôï vaø thanh lyù hôïp ñoàng tín duïng. Moâ hình naøy coù öu ñieåm laø phaùt huy ñöôïc traùch nhieäm cuûa caùn boä tín duïng trong vieäc ñeà xuaát cho vay, phuø hôïp vôùi nhöõng khoaûn vay ngaén haïn, nhöõng döï aùn vay thuoäc loaïi nhoû. Tuy nhieân, moâ hình naøy coù nhieàu nhöôïc ñieåm trong vieäc cho vay trung daøi haïn ñoái vôùi caùc döï aùn thuoäc loaïi vöøa trôû leân: Moät laø, caùn boä tín duïng chòu traùch nhieäm toaøn boä caùc khaâu trong quy trình tín duïng deã laøm chaát löôïng thaåm ñònh döï aùn ñaït ñöôïc khoâng cao do caùn boä tín duïng cuøng moät luùc phaûi giaûi quyeát nhieàu vieäc ñoái vôùi nhieàu khaùch haøng thuoäc nhieàu lónh vöïc khaùc nhau; Hai laø, do caùn boä tín duïng bò aùp löïc veà thôøi gian thaåm ñònh vaø ñeà xuaát cho vay neân khoâng coøn ñuû thôøi gian ñeå thu thaäp thoâng tin phuïc vuï cho coâng vieäc 70 thaåm ñònh döï aùn daãn ñeán tröôøng hôïp, baùo caùo thaåm ñònh nhieàu khi chæ laëp laïi nhöõng noäi dung ñaõ ñöôïc phaân tích trong döï aùn. Nhieàu tröôøng hôïp caùn boä tín duïng chæ coøn ñuû thôøi gian ñeå laøm thuû tuïc ñeà xuaát cho vay neân khoâng theå ñöa ra ñöôïc quan ñieåm cuûa mình veà tính khaû thi cuûa döï aùn. Roõ raøng laø vieäc thaåm ñònh trong nhöõng hoaøn caûnh nhö vaäy chæ hoaøn toaøn mang tính hình thöùc vaø khoâng coù taùc duïng. Ñieàu 15 khoaûn 3 Quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng hieän nay quy ñònh: “Toå chöùc tín duïng quy ñònh cuï theå vaø nieâm yeát coâng khai thôøi haïn toái ña phaûi thoâng baùo quyeát ñònh cho vay hoaëc khoâng cho vay ñoái vôùi khaùch haøng, keå töø khi nhaän ñaày ñuû hoà sô vay voán vaø thoâng tin caàn thieát cuûa khaùch haøng. Tröôøng hôïp quyeát ñònh khoâng cho vay, toå chöùc tín duïng phaûi thoâng baùo cho khaùch haøng baèng vaên baûn, trong ñoù neâu roõ caên cöù töø choái cho vay”. Ba laø, trong tröôøng hôïp caùn boä tín duïng coá yù truïc lôïi treân khoaûn cho vay thì vai troø cuûa vieäc thaåm ñònh döï aùn khoâng ñöôïc coi troïng. Thaåm ñònh döï aùn chæ coøn laø thuû tuïc baét buoäc ñeå ñöôïc giaûi ngaân khoaûn vay. Ñoái vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi chuyeân cho vay trung daøi haïn caùc döï aùn ñaàu tö nhö heä thoáng NHÑT&PTVN chaúng haïn, phoøng thaåm ñònh ñöôïc taùch rieâng vaø ñoäc laäp vôùi phoøng tín duïng. Phoøng thaåm ñònh ñöôïc giao nhieäm vuï toå chöùc thaåm ñònh caùc döï aùn coù nhu caàu vay vaø thôøi haïn vay lôùn hôn moät giôùi haïn ñöôïc quy ñònh (chaúng haïn nhö möùc vay treân 10 tyû ñoàng hoaëc thôøi haïn vay treân 10 naêm) ñeå tham möu cho Ban giaùm ñoác veà vieäc coù neân cho döï aùn vay hay khoâng. Phoøng tín duïng chòu traùch nhieäm thaåm ñònh khaùch haøng, giaûi ngaân vaø thu hoài nôï . Ñoái vôùi caùc döï aùn coøn laïi, phoøng tín duïng chòu traùch nhieäm thaåm ñònh vaø ñeà xuaát cho vay nhö moâ hình toå chöùc chæ coù phoøng tín duïng. Moâ hình toå chöùc thaåm ñònh naøy coù öu ñieåm laø chuyeân moân hoaù ñöôïc coâng vieäc thaåm ñònh ñoái vôùi caùc döï aùn thuoäc loaïi vöøa trôû leân, coù ñieàu kieän phaân coâng caùn boä thaåm ñònh chuyeân saâu töøng lónh vöïc, ngaønh ngheà phuï traùch, phaùt hieän, boài döôõng, ñaøo taïo 71 chuyeân saâu vaø loaïi boû nhöõng caùn boä thaåm ñònh khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu coâng vieäc, taùch baïch ñöôïc coâng vieäc thaåm ñònh döï aùn vaø thaåm ñònh tình hình taøi chính vaø taøi saûn baûo ñaûm cuûa khaùch haøng, töø ñoù cho thaáy ñöôïc quyeát ñònh cho vay cuûa ngaân haøng chuû yeáu döïa treân tính khaû thi cuûa döï aùn hay chuû yeáu döïa treân tình hình taøi chính vaø taøi saûn baûo ñaûm cuûa khaùch haøng. Tuy nhieân moâ hình naøy cuõng coù nhöõng nhöôïc ñieåm nhaát ñònh nhö khoù phaân ñònh ñöôïc traùch nhieäm cuûa caùn boä thaåm ñònh vaø caùn boä tín duïng trong tröôøng hôïp xaûy ra ruûi ro ñoái vôùi khoaûn cho vay vì caùn boä thaåm ñònh chæ laø ngöôøi tham möu, do ñoù deã xaûy ra tranh caõi veà traùch nhieäm giöõa caùn boä tín duïng vaø caùn boä thaåm ñònh. Caùn boä thaåm ñònh coù theå deã daõi tham möu cho vay vaø doàn traùch nhieäm xöû lyù cho caùn boä tín duïng, caùn boä thaåm ñònh coù theå tham möu ngöôïc vôùi ñeà xuaát cuûa caùn boä tín duïng khoù ñi ñeán söï nhaát trí chung … Trình ñoä cuûa haàu heát caùn boä thaåm ñònh döï aùn coøn nhieàu baát caäp Hieän nay, haàu heát caùn boä thaåm ñònh döï aùn ñeàu toát nghieäp töø caùc ngaønh kinh teá neân raát khoù khaên vaø vaát vaû trong vieäc thaåm ñònh döï aùn ôû khía caïnh kyõ thuaät- coâng ngheä, trong khi ngaân haøng laïi khoâng coù chuû tröông thueâ caùc chuyeân gia tö vaán kyõ thuaät thaåm ñònh do lo ngaïi taêng theâm chi phí hoaëc khoâng ñöôïc pheùp. Moät soá caùn boä thaåm ñònh toát nghieäp töø caùc ngaønh kyõ thuaät nhöng thöôøng laø chuyeân ngaønh heïp nhö xaây döïng, cô khí, … neân cuõng khoâng giuùp ích ñöôïc nhieàu cho caùn boä thaåm ñònh do phaûi phuï traùch thaåm ñònh döï aùn theo ngaønh (coâng nghieäp, noâng nghieäp, thöông maïi, dòch vuï… ) hoaëc theo lónh vöïc (nhaø nöôùc, tö nhaân, lieân doanh, 100% voán nöôùc ngoaøi…), vaø buø laïi thì nhöõng caùn boä naøy laïi khoâng raønh veà vieäc thaåm ñònh ôû khía caïnh taøi chính cuûa döï aùn. Ñeå coù theå thaåm ñònh ôû khía caïnh kyõ thuaät cuûa döï aùn, caùc caùn boä thaåm ñònh chæ coù theå baèng kinh nghieäm vaø söï hieåu bieát coù haïn cuûa mình, chöù hoaøn 72 toaøn khoâng theå troâng chôø vaøo nguoàn thoâng tin thu thaäp ñöôïc do caùc cô quan quaûn lyù thöôøng khoâng caäp nhaät kòp caùc thoâng tin kyõ thuaät môùi treân thò tröôøng. Thieáu caùc nhaø tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn chuyeân nghieäp Caùc nhaø tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn laø caùc chuû theå chính tham gia vaøo TTDA. Caùc nhaø tö vaán bao goàm tö vaán taøi chính vaø tö vaán kyõ thuaät. Nhìn chung thì ñoäi nguõ tö vaán ôû nöôùc ta hieän nay hoaït ñoäng thieáu tính chuyeân nghieäp vaø thieáu haün caùc chuyeân gia coù theå ñaûm ñöông nhieäm vuï laø caùc giaùm ñoác quaûn lyù döï aùn. Rieâng lónh vöïc xaây döïng laø lónh vöïc coù raát nhieàu nhaø tö vaán hoaït ñoäng, bao goàm tö vaán khaûo saùt thieát keá, tö vaán toå chöùc ñaáu thaàu vaø ñaùnh giaù hoà sô choïn thaàu, tö vaán giaùm saùt thi coâng, … Tuy nhieân, do nhieàu nguyeân nhaân nhö trình ñoä vaø naêng löïc chuyeân moân chöa cao, thieáu kinh nghieäm thöïc teá, thieáu nguoàn kinh phí ñeå ñaàu tö chuyeân saâu veà trang thieát bò, veà ñaøo taïo, tö vaán phuï thuoäc vaøo chuû ñaàu tö hay caùc yeâu caàu coù lôïi, do aùp löïc coâng aên vieäc laøm, khoâng coi troïng löông taâm ñaïo ñöùc ngheà nghieäp… daãn ñeán haäu quaû laø nhieàu coâng trình thi coâng keùm chaát löôïng, thaát thoaùt, laõng phí, gaây böùc xuùc trong xaõ hoäi, … Döôùi goùc ñoä laø nhöõng ngöôøi cho vay, neáu tình traïng treân khoâng sôùm ñöôïc chaán chænh thì chaén chaén laø caùc ngaân haøng seõ raát lo ngaïi khi taøi trôï cho caùc chi phí xaây döïng cuûa döï aùn, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc döï aùn coù söû duïng moät phaàn nguoàn voán ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc, … 3.3. Giaûi phaùp vaän duïng phöông thöùc TTDA trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc ngaân haøng ôû Vieät Nam hieän nay Töø nhöõng khoù khaên nhö ñaõ trình baøy vaø ñeå coù theå vaän duïng phöông thöùc TTDA trong döï aùn Vieät Nam hieän nay, qua ñoù taän duïng nhöõng lôïi ích do phöông thöùc naøy mang laïi, caàn thöïc hieän nhöõng giaûi phaùp sau: 73 3.3.1. Giaûi phaùp ñoái vôùi ngöôøi vay 3.3.1.1. Ñaàu tö nghieân cöùu soaïn thaûo döï aùn khaû thi Hieän nay, ñeå nghieân cöùu soaïn thaûo döï aùn, chuû ñaàu tö coù theå söû duïng caùc boä phaän nghieäp vuï chuyeân moân cuûa mình neáu caùc boä phaän naøy coù ñuû khaû naêng laäp döï aùn, hoaëc thueâ caùc cô quan tö vaán trong tröôøng hôïp chuû ñaàu tö khoâng ñuû khaû naêng laäp döï aùn. Tuy nhieân, caùc keát quaû nghieân cöùu döï aùn thöôøng khoâng ñöôïc chuû ñaàu tö thaåm ñònh laïi vôùi tö caùch laø ngöôøi phaûn bieän ñeå nhaèm phaùt hieän ra nhöõng sai soùt, nhöõng baát hôïp lyù hoaëc tính khoâng khaû thi cuûa döï aùn. Nhöõng döï aùn nhö vaäy khi gôûi ñeán ngaân haøng khoâng ñuû haáp daãn ñeå caùc ngaân haøng thöïc hieän theo phöông thöùc TTDA. Giaûi phaùp ñeå baûo ñaûm tính khaû thi cuûa döï aùn trong tröôøng hôïp naøy laø chuû ñaàu tö neân thueâ caùc coâng ty tö vaán ñeå thaåm ñònh laïi keát quaû nghieân cöùu khaû thi döï aùn do chuû ñaàu tö thöïc hieän, hoaëc thueâ caùc coâng ty tö vaán khaùc thaåm ñònh laïi keát quaû nghieân cöùu khaû thi döï aùn trong tröôøng hôïp chuû ñaàu tö thueâ moät coâng ty tö vaán naøo ñoù ñeå laäp döï aùn cho mình. Giaûi phaùp naøy maëc duø phaûi toán theâm chi phí nhöng trong moät soá tröôøng hôïp, noù seõ giuùp cho chuû ñaàu tö loaïi boû ñöôïc nhöõng keát quaû nghieân cöùu toài vaø nhôø ñoù maø traùnh ñöôïc nhöõng thieät haïi veà sau, maët khaùc noù cuõng laøm taêng theâm ñoä haáp daãn cuûa döï aùn ñoái vôùi caùc ngaân haøng taøi trôï. 3.3.1.2. Thueâ caùc nhaø tö vaán, caùc nhaø quaûn lyù thöïc hieän vaø vaän haønh döï aùn chuyeân nghieäp Hieän nay, ñeå quaûn lyù thöïc hieän döï aùn, theo quy ñònh taïi Ñieàu 61 Nghò ñònh 52/1999/NÑ-CP ngaøy 08/07/1999 cuûa Chính phuû ban haønh “Quy cheá quaûn lyù ñaàu tö vaø xaây döïng” vaø taïi Ñieàu 1 khoaûn 20, 21, 22 Nghò ñònh 07/2003/NÑ-CP ngaøy 30/01/2003 veà vieäc söõa ñoåi, boå sung moät soá ñieàu cuûa Nghò ñònh 52, neáu coù ñuû ñieàu kieän veà nghieäp vuï, chuyeân moân thì chuû ñaàu tö coù theå tröïc tieáp quaûn lyù thöïc hieän döï aùn vaø phaûi thaønh laäp Ban quaûn lyù thöïc hieän döï aùn (ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu 74 tö xaây döïng söû duïng voán ngaân saùch nhaø nöôùc) hoaëc chuû ñaàu tö coù theå tröïc tieáp thöïc hieän döï aùn neáu nhö hoaït ñoäng saûn xuaát, xaây döïng cuûa chuû ñaàu tö phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa moät soá loaïi döï aùn. Trong tröôøng hôïp chuû ñaàu tö khoâng coù ñuû ñieàu kieän tröïc tieáp quaûn lyù thöïc hieän döï aùn thì chuû ñaàu tö coù theå thöïc hieän hình thöùc chuû nhieäm ñieàu haønh döï aùn baèng caùch thueâ moät toå chöùc tö vaán coù tö caùch phaùp nhaân vaø coù ñaêng kyù veà tö vaán ñaàu tö vaø xaây döïng chòu traùch nhieäm thay maët chuû ñaàu tö giaùm saùt, quaûn lyù toaøn boä quaù trình thöïc hieän döï aùn. Ngoaøi ra chuû ñaàu tö coøn coù theå thöïc hieän theo hình thöùc chìa khoaù trao tay baèng caùch löïa choïn nhaø thaàu vaø giao cho nhaø thaàu thöïc hieän toång thaàu töø khaûo saùt thieát keá, mua saém vaät tö, thieát bò, xaây laép cho ñeán khi hoaøn thaønh baøn giao coâng trình cho chuû ñaàu tö. Chuû ñaàu tö coù traùch nhieäm thueâ tö vaán giaùm saùt quaù trình thöïc hieän döï aùn vaø thaønh laäp Ban quaûn lyù döï aùn ñoái vôùi caùc döï aùn söû duïng voán ngaân saùch. Do ñoù, trong tröôøng hôïp löïa choïn hình thöùc tröïc tieáp quaûn lyù thöïc hieän döï aùn, chuû ñaàu tö caàn phaûi tuyeån choïn hoaëc thueâ caùc chuyeân gia quaûn lyù döï aùn chuyeân nghieäp ñeå giao troïng traùch laøm giaùm ñoác quaûn lyù döï aùn. Maët khaùc, ñeå coù theå tính toaùn ñöôïc chính xaùc khoái löôïng thi coâng, löïa choïn ñuùng nhaø thaàu coù naêng löïc, ngaên chaën tình traïng caùc nhaø tö vaán khaûo saùt thieát keá, tö vaán giaùm saùt thi coâng vaø caùc nhaø thaàu thoâng ñoàng vôùi nhau trong vieäc thöïc hieän khoâng ñuùng hoaëc khoâng ñaày ñuû khoái löôïng theo hôïp ñoàng thi coâng, chuû ñaàu tö caàn thueâ caùc nhaø tö vaán hoaït ñoäng vôùi tö caùch ñoäc laäp. Theo kinh nghieäm thöïc hieän caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, chuû ñaàu tö thöôøng thueâ caùc nhaø tö vaán khoái löôïng. Tö vaán naøy coù maët trong suoát thôøi gian thöïc hieän döï aùn, baét ñaàu töø khi coù baûn veõ hoà sô thieát keá, giuùp chuû ñaàu tö tính toaùn khoái löôïng, tö vaán veà giaù caû thò tröôøng, laøm hoà sô môøi thaàu vaø xeùt thaàu, tham gia trong quaù trình thanh toaùn vaø quyeát toaùn. Tö vaán naøy laøm vieäc song song vaø ñoäc laäp vôùi tö vaán khaûo saùt thieát keá vaø giaùm saùt thi coâng. Khi döï aùn chuyeån sang giai ñoaïn vaän haønh, neáu khoâng ñuû khaû naêng 75 vaø trình ñoä chuyeân moân, chuû ñaàu tö coù theå thueâ caùc chuyeân gia ñaûm nhaän vai troø vaän haønh döï aùn moät caùch chuyeân nghieäp. Tuy nhieân, giaûi phaùp ñeå coù theå thueâ ñöôïc caùc nhaø tö vaán vaø caùc chuyeân gia quaûn lyù vaø vaän haønh döï aùn chuyeân nghieäp trong nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy toát hôn heát laø chuû ñaàu tö neân toå chöùc ñaàu thaàu tuyeån choïn. 3.3.2. Giaûi phaùp ñaøo taïo caùc nhaø tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn chuyeân nghieäp ÔÛ Vieät Nam hieän nay, phaàn lôùn nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc tö vaán ñeàu toát nghieäp töø nhieàu tröôøng ñaïi hoïc khaùc nhau vaø nhìn chung thì trình ñoä chuyeân moân cuûa moät boä phaän caùn boä tö vaán coøn thaáp, thieáu kinh nghieäm thöïc teá, chöa keå moät soá chuyeån ngaønh daãn ñeán hoaït ñoäng thieáu tính ñoäc laäp vaø thieáu tính chuyeân nghieäp. Beân caïnh ñoù, ñoäi nguõ nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc quaûn lyù döï aùn cuõng ñang hoaït ñoäng trong traïng thaùi töông töï. Maëc duø phaàn lôùn nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc quaûn lyù döï aùn ñeàu ñaõ toát nghieäp töø caùc tröôøng ñaïi hoïc caùc chuyeân ngaønh nhö kinh teá ñaàu tö, quaûn lyù döï aùn,… hoaëc ñaõ töøng tham gia caùc khoaù hoïc ngaén haïn do caùc nhaø taøi trôï, caùc trung taâm ñaøo taïo, boài döôõng cuûa caùc Boä, Ngaønh vaø caùc tröôøng ñaïi hoïc toå chöùc, nhöng nhìn chung thì coâng taùc ñaøo taïo cuõng chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thöïc tieãn. Trong khi caùc tröôøng ñaïi hoïc chuù troïng ñaøo taïo nhöõng kieán thöùc caên baûn thì caùc nhaø taøi trôï laïi chuù troïng vaøo vieäc trang bò kyõ naêng, kinh nghieäm quaûn lyù cho töøng döï aùn cuï theå, coøn caùc trung taâm ñaøo taïo thuoäc caùc boä ngaønh thì ñaøo taïo ñaïi traø. Do ñoù ñeå coù theå ñaøo taïo ñöôïc moät ñoäi nguõ caùc nhaø tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn chuyeân nghieäp caàn thöïc hieän caùc giaûi phaùp sau: Moät laø, caùc cô sôû ñaøo taïo caàn toå chöùc bieân soaïn cho mình moät boä giaùo trình chuyeân veà ñaøo taïo tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn treân cô sôû kieán thöùc, kinh nghieäm thöïc tieãn phuø hôïp vôùi ñieàu kieän Vieät Nam hieän nay; 76 Hai laø, caùc cô sôû ñaøo taïo caàn toå chöùc thöôøng xuyeân cho caùn boä giaûng daïy vaø hoïc vieân, sinh vieân ñi thöïc teá, keát hôïp chaët cheõ vôùi caùc chöông trình ñaøo taïo cuûa caùc nhaø taøi trôï nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu hoïc ñi ñoâi vôùi haønh, lyù thuyeát gaén lieàn vôùi thöïc tieãn. Ba laø, hôn ai heát caùc nhaø tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn caàn phaûi yù thöùc ñöôïc quaù trình khoâng ngöøng töï ñaøo taïo cho baûn thaân ñeå höôùng ñeán tính chuyeân nghieäp trong hoaït ñoäng. Hoaït ñoäng TTDA khoâng theå khoâng caàn ñeán söï tham gia cuûa caùc nhaø tö vaán vaø quaûn lyù döï aùn chuyeân nghieäp. Söï tham gia cuûa hoï trong hoaït ñoäng TTDA seõ giuùp cho caùc chuû ñaàu tö vaø caùc ngaân haøng haïn cheá ñöôïc nhöõng ruûi ro coù theå xaûy ra trong quaù trình soaïn thaûo vaø thöïc hieän döï aùn. 3.3.3. Giaûi phaùp ñoái vôùi ngaân haøng 3.3.3.1. Thaønh laäp boä phaän taøi trôï döï aùn hoaëc thueâ caùc chuyeân gia vaø kyõ sö kyõ thuaät Tuøy theo lónh vöïc hoaït ñoäng chuyeân moân maø caùc ngaân haøng coù theå xem xeùt löïa choïn moâ hình toå chöùc TTDA baèng caùch thaønh laäp boä phaän TTDA thích hôïp. Ñoái vôùi caùc ngaân haøng khoâng chuyeân veà lónh vöïc cho vay trung daøi haïn, böôùc ñaàu coù theå thaønh laäp boä phaän TTDA tröïc thuoäc phoøng tín duïng hoaëc phoøng kinh doanh. Ñoái vôùi caùc ngaân haøng chuyeân cho vay trong lónh vöïc trung daøi haïn vaø hieän ñang toå chöùc moâ hình phoøng thaåm ñònh, böôùc ñaàu caàn thaønh laäp moät boä phaän chuyeân traùch veà hoaït ñoäng TTDA, khi quy moâ hoaït ñoäng cuûa phöông thöùc naøy phaùt trieån ñeán moät möùc ñoä ñuû lôùn coù theå tính ñeán vieäc thaønh laäp theâm phoøng TTDA ñeå chuyeân moân hoaù hoaït ñoäng. Ñoäi nguõ nhaân söï cho boä phaän naøy caàn ñöôïc löïa choïn trong soá caùc caùn boä tín duïng vaø thaåm ñònh gioûi nghieäp vuï, chuyeân moân vaø coù kinh nghieäm trong lónh vöïc thaåm ñònh vaø cho vay trung daøi haïn. Maët khaùc caàn tuyeån duïng theâm caùc kyõ sö vaø chuyeân gia kyõ thuaät thuoäc nhieàu lónh vöïc 77 ñeå ñaûm traùch coâng vieäc thaåm ñònh tính khaû thi ôû phöông dieän kyõ thuaät cuûa döï aùn vaø theo doõi tieán trình kyõ thuaät cuûa döï aùn ôû giai ñoaïn thöïc hieän vaø vaän haønh. Ñieàu naøy seõ khaéc phuïc ñöôïc haïn cheá hieän nay cuûa caùc caùn boä thaåm ñònh laø khoâng ñuû kieán thöùc vaø kinh nghieäm ñeå thaåm ñònh tính khaû thi ôû phöông dieän kyõ thuaät cuûa caùc döï aùn vay trung daøi haïn. Kinh nghieäm cuûa caùc ngaân haøng coù hoaït ñoäng TTDA ôû caùc nöôùc phaùt trieån cho thaáy, nhieàu khi caùn boä cuûa phoøng TTDA laø nhöõng chuyeân gia vaø kyõ sö coù beà daøy kinh nghieäm laøm vieäc ôû lónh vöïc kyõ thuaät nhieàu hôn ôû lónh vöïc TTDA. Neáu khoâng theå hoaëc xeùt thaáy chöa caàn thieát phaûi tuyeån duïng ñoäi nguõ naøy, nhaát thieát caùc ngaân haøng phaûi thueâ caùc chuyeân gia vaø kyõ sö tö vaán kyõ thuaät ñeå hoã trôï cho quaù trình thaåm ñònh tính khaû thi ôû phöông dieän kyõ thuaät cuûa döï aùn, moät trong caùc khía caïnh thaåm ñònh quan troïng ñeå baûo ñaûm cho trieån voïng thaønh coâng cuûa döï aùn trong töông lai. Caùc chuyeân gia vaø caùc caùn boä TTDA seõ ñöa ra caùc quyeát ñònh veà vieäc ñeà xuaát TTDA moät caùch ñoäc laäp maø khoâng caàn xem xeùt ñeán tình hình taøi chính vaø caùc taøi saûn vaät chaát cuûa ngöôøi khôûi xöôùng döï aùn. Noùi caùch khaùc, TTDA seõ khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa moâ hình toå chöùc thaåm ñònh vaø xeùt duyeät cho vay trung daøi haïn hieän nay laø: nhieàu khi quyeát ñònh ñeà xuaát cho vay cuûa phoøng thaåm ñònh maâu thuaãn vôùi quyeát ñònh thaåm ñònh tình hình taøi chính cuûa chuû ñaàu tö vaø trong moät soá tröôøng hôïp, khoù dung hoaø ñöôïc nhöõng maâu thuaãn naøy. 3.3.3.2. Thoâng tin quaûng baù veà saûn phaåm môùi Ñeå coù theå gaây söï chuù yù vaø haáp daãn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vaø nhaø ñaàu veà saûn phaåm môùi naøy, caùc ngaân haøng caàn xaây döïng moät chöông trình thoâng tin, quaùng baù thoâng qua caùc keânh truyeàn thoâng nhö baùo, ñaøi, truyeàn hình, e-mail, brochue… baèng caùc chuyeân ñeà hoaëc caùc ñieåm nhaán caàn thieát gaây ñöôïc söï chuù yù, toø moø nôi khaùch haøng beân caïnh caùc hình thöùc thoâng tin quaûng baù haøng ngaøy, ñònh kyø hoaëc ñoät xuaát veà caùc saûn phaåm hieän ñang ñöôïc caùc ngaân haøng cung caáp. 78 Kinh nghieäm thöïc tieãn cho thaáy, sau moät thôøi gian chuaån bò vaø ñöôïc söï cho pheùp cuûa NHNNVN (neáu coù), tröôùc khi cung öùng moät saûn phaåm môùi, caùc ngaân haøng ñeàu phaûi tieán haønh quaûng baù tuy khoâng raàm roä nhöng cuõng ñaõ gaây ñöôïc söï chuù yù vaø toø moø töø phía khaùch haøng, chaúng haïn nhö nghieäp vuï cho thueâ keùt saét cuûa Sôû giao dòch 2 Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam, nghieäp vuï mua baùn kyø haïn, hoaùn ñoåi quyeàn choïn caùc loaïi ngoaïi teä, chieát khaáu giaáy tôø coù giaù cuûa Ngaân haøng Xuaát nhaäp khaåu Vieät Nam, cho vay du hoïc cuûa Ngaân haøng AÙ Chaâu, … Beân caïnh ñoù, caùc ngaân haøng cuõng caàn coù söï huaán luyeän ñaøo taïo veà kieán thöùc nghieäp vuï cho caùn boä cuûa mình ñeå coù theå giaûi ñaùp ñöôïc moïi thaéc maéc cuûa khaùch haøng, giuùp khaùch haøng hieåu roõ ñöôïc söï khaùc nhau giöõa phöông thöùc TTDA vôùi caùc phöông thöùc TTTT, töø ñoù thaáy ñöôïc nhöõng lôïi ích vaø traùch nhieäm cuûa hoï khi löïa choïn hình thöùc taøi trôï naøy. 3.3.3.3. Thaønh laäp boä phaän thu thaäp thoâng tin vaø chia seõ thoâng tin thaåm ñònh giöõa caùc ngaân haøng Moät trong nhöõng khoù khaên hieän nay ñoái vôùi caùc caùn boä thaåm ñònh laø thieáu haün thoâng tin veà caùc ngaønh ngheà cuûa döï aùn trong quaù trình thaåm ñònh, cho neân caùc caùn boä thaåm ñònh thöôøng khoâng coù ñuû baèng chöùng vaø cô sôû ñeå phaûn baùc laïi nhöõng keát quaû nghieân cöùu khaû thi cuûa döï aùn. Ñeå coù theå ngaên chaën ñöôïc nhöõng döï aùn keùm khaû thi veà phöông dieän thò tröôøng vaø kyõ thuaät, caùc ngaân haøng caàn toå chöùc boä phaän thu thaäp vaø löu tröõ thoâng tin veà hai phöông dieän naøy thuoäc nhieàu ngaønh ngheà khaùc nhau, giuùp cho caùc caùn boä thaåm ñònh coù ñuû thôøi gian vaø cô sôû ñeå ñöa ra ñöôïc caùc keát luaän khaùch quan veà tính khaû thi cuûa döï aùn, traùnh tröôøng hôïp caùn boä thaåm ñònh hieän ñang bò leä thuoäc phaàn lôùn vaøo nguoàn thoâng tin coù ñöôïc trong döï aùn khi laäp caùc baùo caùo thaåm ñònh. Thoâng tin coù theå thu thaäp ñöôïc töø nhieàu nguoàn khaùc nhau nhö: internet, taïp chí chuyeân ngaønh, nhaät baùo, caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc, cô quan tö vaán thoâng tin, … Thoâng tin thu thaäp bao goàm: 79 - Thoâng tin veà nhu caàu vaø thò phaàn cuûa caùc doanh nghieäp hieän taïi, nhöõng doanh nghieäp lôùn seõ ñöôïc thaønh laäp trong töông lai; - Thoâng tin veà kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu caùc maët haøng trong thôøi gian qua vaø döï baùo trieån voïng xuaát nhaäp khaåu trong thôøi gian tôùi, ñieàu kieän vaø tieâu chuaån nhaäp khaåu cuûa caùc quoác gia; - Thoâng tin veà giaù caû vaø döï baùo veà giaù caû caùc maët haøng trong thôøi gian tôùi; - Ñònh höôùng vaø keá hoaïch ñaàu tö caùc maët haøng trong töøng thôøi kyø; - Thoâng tin veà giaù caû, ñôøi coâng ngheä, caùc nguoàn cung caáp vaø coâng suaát thieát keá cuûa maùy moùc thieát bò … Beân caïnh ñoù, ñeå taän duïng ñöôïc nguoàn thoâng tin quyù giaù thu thaäp ñöôïc cuõng nhö laø ñeå tieát kieäm ñöôïc thôøi gian vaø chi phí, caùc ngaân haøng caàn coù söï hôïp taùc vaø chia seõ thoâng tin vôùi nhau trong quaù trình thu thaäp vaø söû duïng. Cô sôû chia seõ thoâng tin ñöôïc thöïc hieän thoâng qua cô cheá xaây döïng kho döõ lieäu thoâng tin vaø cho pheùp caùc ngaân haøng thaønh vieân hoaëc baát kyø ai cuõng coù theå truy caäp vaø söû duïng caùc nguoàn thoâng tin quyù giaù naøy. 3.3.3.4. Ñaøo taïo naâng cao trình ñoä cho caùn boä thaåm ñònh Caùc quyeát ñònh TTDA chæ döïa treân tính khaû thi vaø trieån voïng thaønh coâng cuûa döï aùn. Do vaäy, caàn phaûi baûo ñaûm chaát löôïng coâng taùc thaåm ñònh döï aùn ñaàu tö vaø ñieàu naøy laïi phuï thuoäc raát nhieàu vaøo trình ñoä vaø kinh nghieäm cuûa caùn boä thaåm ñònh. Ñeå naâng cao trình ñoä cho caùn boä thaåm ñònh, caùc ngaân haøng phaûi thöôøng xuyeân toå chöùc caùc khoaù taäp huaán nghieäp vuï vaø khuyeán khích caùn boä tham gia caùc khoaù ñaøo taïo beân ngoaøi ñeå naâng cao trình ñoä chuyeân moân baèng caùch taïo ñieàu kieän veà thôøi gian vaø hoã trôï kinh phí ñaøo taïo. Caùc khoaù hoïc hoaëc taäp huaán nghieäp vuï caàn chuù troïng vaøo kyõ naêng thöïc haønh, giaûi quyeát tình huoáng thöïc teá thoâng qua vieäc söû duïng caùc phaàn meàm hoã trôï thaåm ñònh (Excel, Risktall ball, Microsoft Project…) vaø caùc kyõ naêng laøm vieäc nhoùm. Do TTDA laø lónh vöïc 80 hoaït ñoäng ngaân haøng coøn khaù môùi meû ôû Vieät Nam vì theá caùc ngaân haøng neân öu tieân môøi caùc giaûng vieân laø caùc chuyeân gia coù ñuû trình ñoä vaø nhieàu naêm kinh nghieäm ôû caùc nöôùc phaùt trieån thoâng qua söï giôùi thieäu cuûa WB hoaëc caùc ngaân haøng coù uy tín trong nöôùc. Quan troïng nhaát laø caùn boä thaåm ñònh phaûi coi troïng coâng taùc töï ñaøo taïo cho mình. Ñeå laøm toát coâng vieäc thaåm ñònh, caùn boä thaåm ñònh ngoaøi vieäc trang bò kyõ naêng, naém vöõng quy trình coøn phaûi thöôøng xuyeân caäp nhaät caùc quy ñònh vaø chính saùch cuûa nhaø nöôùc coù lieân quan nhö: - Quy ñònh veà döï toaùn voán ñaàu tö; - Quy ñònh veà ñaáu thaàu; - Quy ñònh veà baûo veä moâi tröôøng; - Quy ñònh veà quy hoaïch, kieán truùc vaø xaây döïng; - Quy ñònh veà cheá ñoä taøi chính ñoái vôùi töùng loaïi hình doanh nghieäp; - Quy ñònh veà cheá ñoä khaáu hao TSCÑ; - Quy ñònh veà tieàn thueâ ñaát, tieàn söû duïng ñaát; - Quy ñònh veà mieåm giaûm thueá, hoã trôï vaø khuyeán khích ñaàu tö; … 3.3.3.5. Thöïc hieän thaåm ñònh döï aùn döïa treân doøng tieàn Khoâng phaûi voâ côù maø caùc ñònh nghóa veà TTDA ñaõ nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng cuûa vieäc thaåm ñònh döï aùn döïa treân doøng tieàn (cash flow: CF) ñoái vôùi caùc nhaø taøi trôï. Thaåm ñònh döï aùn döïa treân doøng thu nhaäp thuaàn baèng laõi roøng coäng vôùi khaáu hao haøng naêm cuûa döï aùn hieän nay coù nhöôïc ñieåm caên baûn laø khoâng giuùp ngaân haøng thaáy ñöôïc doøng thu chi tieàn thöïc söï haøng naêm cuûa döï aùn vaø qua ñoù bieát ñöôïc khaû naêng thöøa thieáu tieàn ñeå maø ñònh ñöôïc caùc kyø haïn nôï vaø thieát laäp ñöôïc keá hoaïch traû nôï hôïp lyù hôn cho caùc döï aùn coù söû duïng voán vay, haïn cheá ñöôïc tình traïng ngaân haøng ñònh caùc kyø haïn nôï sai hoaëc khoâng hôïp lyù daãn ñeán tình traïng phaûi caáu truùc laïi hoaëc gia haïn nôï. Ñeå minh chöùng cho vaán ñeà vöøa 81 trình baøy, chuùng ta coù theå xem xeùt ví duï 3.1 döôùi ñaây baèng caùch söû duïng caùc höôùng daãn veà xaùc ñònh nguoàn traû nôï trong soå tay tín duïng cuûa NHÑT&PTVN. Ví duï 3.1. Giaû söû moät döï aùn ñaàu tö mua saém thieát bò coù giaù laø 10 tyû ñoàng. Thôøi gian söû duïng cuûa thieát bò naøy laø 5 naêm vaø thieát bò seõ ñöôïc khaáu hao theo phöông phaùp ñöôøng thaúng. Qua thaåm ñònh döï aùn naøy, ngaân haøng ñoàng yù cho vay 60% giaù mua thieát bò vôùi laõi suaát laø 12%/naêm, thôøi gian traû nôï laø 2 naêm vaø traû goác baèng nhau moãi naêm. Neáu thieát bò naøy ñöôïc ñaàu tö, haøng naêm doanh thu cuûa chuû ñaàu tö seõ taêng theâm ñöôïc 10 tyû ñoàng, ñoàng thôøi chi phí hoaït ñoäng haøng naêm cuõng taêng theâm laø 5 tyû ñoàng vaø thueá suaát thueá thu nhaäp coâng ty phaûi ñoùng laø 28%. Vôùi nhöõng thoâng tin naøy, chuùng ta coù theå thieát laäp ñöôïc baûng döï toaùn keát quaû kinh doanh haøng naêm cuûa döï aùn cuûa döï aùn nhö sau: Baûng 3.1. Döï toaùn keát quaû kinh doanh haøng naêm cuûa döï aùn Ñôn vò: Trieäu ñoàng Naêm 0 1 2 3 4 5 Doanh thu 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 Chi phí hoaït ñoäng 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Khaáu hao 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Laõi vay 720 360 Thu nhaäp tröôùc thueá 2.280 2.640 3.000 3.000 3.000 Thueá thu nhaäp 638,4 739,2 840 840 840 Laõi roøng 1641,6 1900,8 2.160 2.160 2.160 Theo thoûa thuaän thì toaøn boä khaáu hao vaø moät tyû leä töø 50% - 70% laõi roøng haøng naêm seõ ñöôïc duøng ñeå traû nôï vay (nôï goác) cho ngaân haøng. Do ñoù chuùng ta coù theå döï kieán ñöôïc nguoàn traû nôï toái ña vaø lòch traû nôï haøng naêm cuûa döï aùn nhö sau: 82 Baûng 3.2. Döï kieán nguoàn traû nôï haøng naêm cuûa döï aùn Ñôn vò: Trieäu ñoàng Naêm 0 1 2 3 4 5 Laõi roøng (70%) 1.149 1.331 1.512 1.512 1.512 Khaáu hao 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Coäng 3.149 3.331 3.512 3.512 3.512 Baûng 3.3. Lòch traû nôï döï kieán haøng naêm cuûa döï aùn Ñôn vò: Trieäu ñoàng Naêm 0 1 2 Dö nôï ñaàu naêm 6.000 3.000 Vay trong naêm 6.000 Traû nôï trong naêm 3.720 3.360 Traû laõi 720 360 Traû goác 3.000 3.000 Dö nôï cuoái naêm 6.000 3.000 0 Roõ raøng laø vôùi khoaûn traû nôï goác moãi naêm laø 3.000 trieäu ñoàng neáu so vôùi nguoàn traû nôï laø 3.149 trieäu ñoàng ôû naêm 1 vaø 3.331 trieäu ñoàng ôû naêm 2 thì tyû leä söû duïng laõi roøng traû nôï chæ khoaûng 61% ôû naêm 1 vaø 53% ôû naêm 2. Phöông phaùp xaùc ñònh nguoàn traû nôï nhö theá naøy coù nhöôïc ñieåm laø khoâng tính ñeán nhu caàu voán löu ñoäng roøng haøng naêm cuûa döï aùn, do ñoù deã daãn ñeán nhieàu tröôøng hôïp ngaân haøng ñònh kyø haïn nôï sai. Baây giôø giaû ñònh raèng döï aùn phaûi ñaàu tö cho caùc khoaûn muïc TSLÑ vaø caùc khoaûn nôï phaûi traû cuoái moãi naêm hoaït ñoäng bao goàm: - Tieàn toái thieåu caàn phaûi duy trì: 10% doanh thu - Caùc khoaûn phaûi thu: 10% doanh thu - Nhoùm haøng toàn kho: 20% chi phí hoaït ñoäng - Caùc khoaûn phaûi traû: 30% chi phí hoaït ñoäng. Vôùi nhöõng thoâng tin naøy, chuùng ta theát laäp ñöôïc baûng döï truø voán löu ñoäng haøng naêm cuûa döï aùn nhö sau: 83 Baûng 3.4. Döï truø voán löu ñoäng haøng naêm cuûa döï aùn Ñôn vò: Trieäu ñoàng Naêm 0 1 2 3 4 5 Tieàn toái thieåu 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 Phaûi thu 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 Phaûi traû 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 Haøng toàn kho 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 Voán löu ñoäng roøng 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 Töø baûng 3.1 vaø 3.4 chuùng ta coù theå döï toaùn ñöôïc doøng tieàn roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh haøng naêm cuûa döï aùn ñöôïc duøng ñeå traû nôï vaø thieát laäp ñöôïc lòch traû nôï kieán cuûa döï aùn nhö sau: Baûng 3.5. Döï toaùn doøng tieàn töø hoaït ñoäng haøng naêm cuûa döï aùn Ñôn vò: Trieäu ñoàng Naêm 0 1 2 3 4 5 6 Laõi roøng 1.641,6 1.900,8 2.160 2.160 2.160 Khaáu hao 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Laõi vay 720 480 240 0 0 0 Thay ñoåi voán löu ñoäng 1.500 0 0 0 0 - 1.500 Doøng tieàn roøng töø hoaït ñoäng 2.861,6 4.380,8 4.400 4.160 4.160 1.500 Roõ raøng laø vôùi löôïng tieàn roøng ôû naêm thöù 1 thu ñöôïc chæ coù 2.861,6 trieäu ñoàng khoâng theå traû ñuû nôï goác vaø laõi ôû naêm naøy theo nhö lòch traû nôï ôû baûng 3.3 laø 3.720 trieäu ñoàng, chöa keå döï aùn coøn phaûi söû duïng laõi roøng ñeå trích laäp quyõ hoaëc chia coå coå töùc cho coå ñoâng, chia laõi cho caùc thaønh vieân goùp voán theo quy ñònh cuûa phaùp luaät cuõng nhö laø ñieàu leä hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Do ñoù ngaân haøng phaûi caáu truùc laïi lòch traû nôï, chaúng haïn khoaûn tieàn traû nôï goác ôû naêm thöù nhaát chæ khoaûng 2.100 trieäu ñoàng, thì lòch traû nôï thay ñoåi nhö sau: 84 Baûng 3.6. Lòch vay vaø traû nôï vay haøng naêm cuûa döï aùn Ñôn vò: Trieäu ñoàng Naêm 0 1 2 Dö nôï ñaàu naêm 6.000 3.900 Vay trong naêm 6.000 Traû nôï trong naêm 2.820 4.368 Traû laõi 720 468 Traû goác 2.100 3.900 Trong tröôøng hôïp döï aùn phaûi söû duïng laõi roøng ñeå trích laäp quyõ, chia traû coå töùc, chia laõi thì thôøi gian traû nôï phaûi daøi hôn 2 naêm. Toùm laïi, töø ví duï 3.1 treân cho thaáy, khi ñònh kyø haïn nôï döïa treân doøng thu nhaäp thuaàn haøng naêm cuûa döï aùn coù theå xaûy ra hai tröôøng hôïp sau: Thöù nhaát, nhieàu khi treân baûng döï toaùn keát quaû kinh doanh haøng naêm cuûa döï aùn cho thaáy ôû moät naêm naøo ñoù hoaït ñoäng kinh doanh cuûa döï aùn coù lôøi (laõi roøng döông) nhöng döï aùn khoâng coù ñuû tieàn ñeå traû nôï theo keá hoaïch do ngaân haøng ñònh ra, thaäm chí trong moät soá tröôøng hôïp, döï aùn ñang ôû traïng thaùi thieáu huït tieàn (tieàn roøng aâm). Lyù do coù theå laø ôû naêm ñoù, döï aùn ñaõ baùn chòu nhieàu hôn ñöôïc mua chòu (hoaëc döï aùn baùn chòu vôùi thôøi haïn baùn chòu daøi hôn khoaûn mua chòu). Maët khaùc, do nhu caàu döï tröõ haøng toàn kho taêng qua töøng naêm hay do nhu caàu taêng döï tröõ tieàn ñeå ñaùp öùng kòp thôøi cho yeâu caàu caàu chi traû daãn ñeán vieäc döï aùn phaûi söû duïng moät phaàn lôïi nhuaän giöõ laïi ñeå trang traõi laøm giaûm ñi quy moâ thu nhaäp thuaàn haøng naêm cuûa döï aùn, trong khi ñoù phöông phaùp thaåm ñònh döï aùn döïa treân doøng thu nhaäp thuaàn hoaøn toaøn khoâng tính ñeán nhöõng nhu caàu naøy. Thöù hai, cuõng coù theå ôû moät naêm naøo ñoù, hoaït ñoäng kinh doanh cuûa döï aùn khoâng coù lôøi (laõi roøng aâm) nhöng döï aùn vaãn thaëng dö tieàn (tieàn roøng döông), coù nghóa laø döï aùn vaãn coù tieàn ñeå traû nôï ngaân haøng. Lyù do coù theå laø do döï aùn ñöôïc mua chòu nhieàu hôn caùc khoaûn baùn chòu (hoaëc thôøi gian mua chòu daøi hôn thôøi 85 gian baùn chòu). Maët khaùc, do nhu caàu döï tröõ haøng toàn kho hoaëc do nhu caàu döï tröõ tieàn giaûm xuoáng daãn ñeán löôïng tieàn roøng cuûa döï aùn taêng leân, do ñoù döï aùn vaãn coù theå traû ñöôïc nôï cho ngaân haøng. 3.3.4. Kieán nghò vôùi Quoác Hoäi – Chính Phuû vaø NHNNVN 3.3.4.1. Quoác hoäi sôùm thoâng qua Luaät ñaàu tö, Luaät ñaáu thaàu vaø Luaät tö vaán Ban haønh ñaày ñuû vaø ñoàng boä caùc ñaïo luaät laø moät trong nhöõng öu tieân haøng ñaàu cuûa Quoác Hoäi nöôùc ta hieän nay nhaèm ñeå ñaåy nhanh quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam. Vôùi vieäc ban haønh Luaät ñaàu tö thoáng nhaát seõ coù taùc duïng khuyeán khích hôn nöõa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö taïi Vieät Nam do khoâng phaân bieät hình thöùc sôû höõu vaø nguoàn voán ñaàu tö. Theo caùc nhaø nghieân cöùu vaø caùc chuyeân gia thì döï thaûo Luaät ñaàu tö (thoáng nhaát) laàn naøy caàn traùnh ñeå choàng cheùo vôùi döï thaûo Luaät doanh nghieäp (thoáng nhaát) naêm 2005, khoâng taïo ñieàu kieän ñeå caùc cô quan nhaø nöôùc can thieäp quaù saâu vaøo hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, khoâng taïo cô hoäi cho vieäc hình thaønh nhieàu loaïi giaáy pheùp vaø giaáy pheùp con, ngaên chaën ñöôïc nhöõng haønh vi tieâu cöïc vaø tham nhuõng naûy nôû, … Luaät ñaàu tö neáu ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua seõ taïo ra nhieàu lôïi ích cho caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc trong vieäc môû roäng saûn xuaát kinh doanh cuõng nhö taïo ñieàu kieän cho neàn kinh teá tieáp nhaän ñöôïc nhieàu döï aùn ñaàu tö môùi, töø ñoù ngaân haøng coù theâm nhieàu cô hoäi ñeå löïa choïn caùc döï aùn mang tính khaû thi cao caáu truùc theo caùc phöông thöùc khaùc nhau cuûa TTDA. Beân caïnh ñoù, Döï Luaät ñaáu thaàu ñang ñöôïc trieån khai laáy yù kieán roäng raõi trong xaõ hoäi ñeå trình Quoác Hoäi bieåu quyeát thoâng qua taïi kyø hoïp cuoái naêm nay cuõng caàn phaûi haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát hình thöùc ñaàu thaàu haïn cheá, ñaáu thaàu kheùp kín vaø hình thöùc chæ ñònh thaàu. Theo kieán nghò thì hình thöùc chæ ñònh thaàu chæ neân aùp duïng ñoái vôùi nhöõng döï aùn ñaëc bieät lieân quan ñeán bí maät quoác gia, an 86 ninh quoác phoøng hoaëc phaûi öùng cöùu khaån caáp do thieân tai gaây ra. Maët khaùc, Luaät ñaáu thaàu cuõng neân haïn cheá caøng nhieàu caøng toát nhöõng “taùc ñoäng” cuûa caùc cô quan chuû quaûn chi phoái quaù trình ñaáu thaàu vaø xeùt thaàu cuûa chuû ñaàu tö ñoái vôùi caùc döï aùn coù söû duïng nguoàn voán nhaø nöôùc. Ñoàng thôøi luaät naøy cuõng caàn quy ñònh roõ raøng caùc tieâu chuaån xeùt truùng thaàu, trong ñoù coù tieâu chuaån veà möùc giaù boû thaàu hôïp lyù chöù khoâng nhaát thieát phaûi caên cöù vaøo giaù boû thaàu thaáp. Ngoaøi ra, luaät cuõng caàn phaûi quy ñònh caùc haønh vi caám trong ñaáu thaàu nhö caám lôïi duïng khieáu naïi ñeå caûn trôû quaù trình ñaáu thaàu, caám chia nhoû döï aùn ñeå söû duïng hình thöùc chæ ñònh thaàu… Neáu ñöôïc thoâng qua, Luaät ñaáu thaàu seõ giuùp cho Nhaø nöôùc haïn cheá ñöôïc tình traïng thaát thoaùt trong ñaàu tö xaây döïng cô baûn, baûo ñaûm ñöôïc chaát löôïng coâng trình thi coâng theo ñuùng thieát keá ñöôïc duyeät. Ñoái vôùi caùc chuû ñaàu tö vaø caùc ngaân haøng, ñaïo luaät naøy cuõng giuùp cho hoï haïn cheá ñöôïc nhöõng ruûi ro do vieäc löïa choïn phaûi nhöõng nhaø thaàu keùm naêng löïc taøi chính, thieáu kinh nghieäm hoaëc khoâng ñuû naêng löïc thi coâng nhöõng coâng trình lôùn, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö coù söû duïng nguoàn voán cuûa nhaø nöôùc. Cuoái cuøng, ñeå baûo ñaûm yeáu toá ñoàng boä trong thöïc thi phaùp luaät, Quoác Hoäi cuõng caàn sôùm ban haønh theâm Luaät tö vaán quy ñònh roõ traùch nhieäm cuûa caùc nhaø tö vaán ñeå buoäc caùc nhaø tö vaán hoaït ñoäng coù traùch nhieäm vaø coù löông taâm hôn. Vieäc Quoác Hoäi sôùm thoâng qua ñaïo luaät naøy seõ giuùp cho caùc chuû ñaàu tö vaø caùc ngaân haøng haïn cheá ñöôïc nhöõng ruûi ro veà kyõ thuaät, moâi tröôøng vaø nhöõng ruûi ro trong giai ñoaïn xaây döïng nhö thieáu kinh nghieäm trong vieäc toå chöùc vaø xeùt thaàu, khoâng am hieåu veà thieát bò vaø coâng ngheä cuûa döï aùn, khoâng naém ñöôïc heát caùc yeâu caàu baûo veä moâi tröôøng, chi phí xaây döïng vöôït döï toaùn, chaäm hoaøn thaønh... coù aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán tính khaû thi vaø khaû naêng hoaøn traû nôï vay cho caùc ngaân haøng. 87 3.3.4.2. Chính phuû caàn coù quy ñònh roõ raøng veà vieäc cho pheùp thaønh laäp caùc Coâng ty vay tín thaùc (TBV): Nhö ñaõ noùi trong phaàn caùc chuû theå tham gia TTDA, thoâng thöôøng trong TTDA, ngöôøi vay laø coâng ty döï aùn. Tuy nhieân, trong moät soá tröôøng hôïp, ngöôøi khôûi xöôùng hoaëc caùc toå chöùc taøi trôï khoâng thaønh laäp coâng ty döï aùn maø thaønh laäp moät coâng ty vay tín thaùc ñeå toå chöùc naøy ñöùng ra vay nôï ngaân haøng vaø duøng tieàn vay ñöôïc ñeå thanh toaùn caùc chi phí xaây döïng cho caùc nhaø thaàu. Khi döï aùn ñi vaøo hoaït ñoäng, TBV seõ thu caùc khoaûn tieàn baùn haøng töø döï aùn vaø duøng tieàn naøy ñeå traû nôï cho caùc toå chöùc taøi trôï, phaàn thaëng dö seõ traû laïi cho nhöõng ngöôøi khôûi xöôùng. Chính vì vaäy maø caùc TBV naøy coøn ñöôïc goïi laø caùc coâng ty coù muïc ñích ñaëc bieät (SPV). Luaät doanh nghieäp cuûa Vieät Nam hieän ñang coù hieäu löïc thi haønh hoaøn toaøn khoâng coù ñieàu khoaûn naøo quy ñònh veà loaïi hình coâng ty coù muïc ñích ñaëc bieät nhö theá naøy. Do vaäy, ñeå taïo cô sôû phaùp lyù caàn thieát cho vieäc ra ñôøi caùc SPV laø moät chuû theå tham gia vaøo phöông thöùc TTDA ôû Vieät Nam trong thôøi gian tôùi, Chính phuû cuõng caàn phaûi coù nhöõng quy ñònh roõ raøng veà loaïi hình doanh nghieäp naøy thoâng qua vieäc ban haønh moät Nghò ñònh veà vieäc boå sung, söõa ñoåi moät soá ñieàu cuûa caùc Nghò ñònh höôùng daãn thi haønh Luaät doanh nghieäp. Nghò ñònh boå sung, söõa ñoåi laàn naøy phaûi quy ñònh moät caùch roõ raøng veà tö caùch phaùp nhaân cuûa caùc SPV, quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm cuûa noù vaø ñaëc bieät laø caùc thuû tuïc thaønh laäp SPV treân nguyeân taéc laø khoâng ñöôïc phöùc taïp hôn nhöõng thuû tuïc thaønh laäp caùc loaïi hình doanh nghieäp nhö hieän nay. 3.3.4.3. NHNNVN caàn coù quy ñònh roõ raøng hoaëc ban haønh quy cheá taøi trôï döï aùn Hieän nay ôû Vieät Nam, hoaït ñoäng cho vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng noùi chung vaø caùc ngaân haøng noùi rieâng ñöôïc thöïc hieän theo Quy cheá cho vay cuûa caùc 88 toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng do NHNNVN ban haønh vaø caùc vaên baûn phaùp luaät khaùc coù lieân quan. Tuy nhieân phöông thöùc cho vay theo döï aùn ñaàu tö ñöôïc neâu ra trong quy cheá naøy thöïc chaát laïi laø moät trong nhöõng phöông thöùc TTTT. Do vaäy, ñeå taïo cô sôû phaùp lyù caàn thieát cho hoaït ñoäng TTDA cuûa caùc toå chöùc tín duïng, NHNNVN caàn boå sung theâm nhöõng ñieàu khoaûn quy ñònh roõ raøng veà phöông thöùc taøi trôï naøy, hoaëc neáu thaáy caàn thieát, NHNNVN coù theå ban haønh haün moät quy cheá rieâng, chaúng haïn nhö laø “Quy cheá TTDA cuûa caùc toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng”. Caùc ñieàu khoaûn boå sung cuûa quy cheá cho vay hoaëc quy cheá TTDA caàn laøm roû söï khaùc nhau giöõa phöông thöùc TTDA vôùi caùc phöông thöùc cho vay coøn laïi, nguyeân taéc vaø ñieàu kieän ñeå ñöôïc TTDA, quy ñònh veà caùc caáu truùc taøi trôï (kyø haïn, cho thueâ, ñoàng taøi trôï, BOT, thanh toaùn baèng saûn phaåm, …) maø caùc beân coù theå söû duïng, traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi cuûa caùc beân khi thöïc hieän theo phöông thöùc TTDA, quy ñònh veà vieäc truy ñoøi ñoái vôùi ngöôøi khôûi xöùng theo töøng loaïi taøi trôï (taøi trôï mieãn truy ñoøi, taøi trôï truy ñoøi haïn cheá, taøi trôï truy ñoøi toaøn boä), caùc taøi saûn baûo ñaûm maø ngaân haøng taøi trôï ñöôïc quyeàn naém giöõ, vaán ñeà xöû lyù taøi saûn baûo ñaûm cuûa döï aùn ñeå thu hoài nôï v.v… 89 Keát luaän Taøi trôï döï aùn laø moät phöông thöùc taøi trôï phi truyeàn thoáng beân caïnh caùc phöông thöùc taøi trôï truyeàn thoáng nhö cho vay kyø haïn, cho vay hôïp voán vaø cho thueâ taøi chính ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû nhieàu nöôùc trong vaøi thaäp kyû gaàn ñaây. Phöông thöùc taøi trôï naøy maëc duø coù nhöõng baát lôïi nhö phöùc taïp trong chia seõ ruûi ro daãn ñeán chöùng töø vay vaø baûo ñaûm vì theá cuõng raát phöùc taïp, maët khaùc, ruûi ro ñoái vôùi caùc ngaân haøng cho vay cuõng nhieàu hôn caùc khoaûn taøi trôï truyeàn thoáng do vaäy maø phí vaø laõi maø ngöôøi vay phaûi traû cao hôn … Tuy nhieân, nhìn chung thì phöông thöùc taøi trôï naøy cuõng ñaõ mang laïi raát nhieàu lôïi ích cho caùc beân tham gia vaø do vaäy ñaõ chöùng toû ñöôïc raèng phöông thöùc taøi trôï naøy coù nhieàu öu ñieåm theå hieän tính vöôït troäi so vôùi nhöõng nhöôïc ñieåm noäi taïi cuûa baûn thaân noù, chaúng haïn nhö nhöõng ngöôøi khôûi xöôùng (chuû ñaàu tö) coù theå ñöôïc lôïi veà thueá vaø gia taêng ñöôïc nôï vay trong nhöõng tröôøng hôïp ngöôøi khôûi xöôùng khoâng hoäi ñuû ñieàu kieän vay theo phöông thöùc taøi trôï truyeàn thoáng (thieáu taøi saûn baûo ñaûm , tình hình taøi chính keùm, tyû leä nôï cao...). ÔÛ Vieät Nam hieän nay, phöông thöùc taøi trôï döï aùn toû ra coøn khaù môùi meû ñoái vôùi hoaït ñoäng cho vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng noùi chung, caùc ngaân haøng thöông maïi noùi rieâng. Tuy nhieân böôùc ñaàu thì phöông thöùc taøi trôï naøy cuõng ñaõ ñöôïc caùc ñònh cheá taøi chính nöôùc ngoaøi aùp duïng ñeå taøi trôï cho nhöõng döï aùn cô sôû haï taàng ôû Vieät Nam. Ñeå coù theå taän duïng ñöôïc nhöõng lôïi ích do phöông thöùc taøi trôï naøy mang laïi trong ñieàu kieän Vieät Nam hieän nay, beân caïnh nhöõng thuaän lôïi, caùc toå chöùc tín duïng cuõng ñang gaëp phaûi khoâng ít khoù khaên nhö ñaõ trình baøy vaø trong khuoân khoå Luaän vaên naøy, chuùng toâi xin ñöôïc ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu ñeå coù theå vaän duïng ñöôïc phöông thöùc taøi trôï naøy trong ñieàu kieän Vieät Nam hieän nay. 90 Taøi lieäu tham khaûo Tieáng Vieät 1. Hoà Dieäu, chuû bieân (2001), Tín duïng ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn thoáng keâ (Taùi baûn laàn thöù nhaát), TP.HCM, 2. Nguyeãn Ñaêng Dôøn, chuû bieân (2003), Tín duïng – Ngaân haøng (Tieàn teä Ngaân haøng II), Nhaø xuaát baûn thoáng keâ, TP.HCM, 3. Nguyeãn Haûi Saûn, (2001) Quaûn trò taøi chính doanh nghieäp, Nhaø xuaát baûn thoáng keâ, naêm 2001; TP.HCM 4. Leâ Vaên Teà chuû bieân, Ngoâ Höôùng, Hoà Dieäu, Ñoã Linh Hieäp, Leâ Thaåm Döông (2004), Nghieäp vuï ngaân haøng thöông maïi, Nhaø xuaát baûn thoáng keâ (Taùi baûn laàn thöù 3), TP.HCM 5. Quyõ phaùt trieån kinh teá quoác gia, (1973), Phöông thöùc nghieân cöùu vaø taøi trôï caùc döï aùn ñaàu tö, Saøi goøn, 6. Luaät caùc toå chöùc tín duïng ñöôïc Quoác hoäi thoâng qua ngaøy 12/12/1997 coù hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 1/10/1998 vaø Luaät söõa ñoåi boå sung moät soá ñieàu cuûa Luaät caùc toå chöùc tín duïng (ngaøy 12/12/1997) ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua ngaøy 15/06/2004 vaø coù hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 1/10/2004; 7. Luaät doanh nghieäp ñöôïc Quoác hoäi thoâng qua ngaøy 12/6/1999 vaø coù hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 1/1/2000; 8. Nghò ñònh 178/1999/NÑ-CP ngaøy 29/12/1999 cuûa Chính phuû veà baûo ñaûm tieàn vay vaø Nghò ñònh 85/2002/NÑ-CP veà söõa ñoåi, boå sung moät soá ñieàu cuûa Nghò ñònh 178; 9. Nghò ñònh 16/2001/NÑ-CP ngaøy 02/05/2001 cuûa Chính phuû veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa coâng ty CTTC vaø Nghò ñònh 65/2005/ NÑ-CP ngaøy 19/05/2005 cuûa Chính phuû quy ñònh veà vieäc söõa ñoåi, boå sung moät soá ñieàu cuûa Nghò ñònh soá 16; 91 10. Nghò ñònh 02/2000/NÑ-CP ngaøy 03/02/2000 cuûa Chính phuû veà ñaêng kyù kinh doanh; 11. Nghò ñònh 03/2000/NÑ-CP ngaøy 03/02/2000 cuûa Chính phuû höôùng daãn thi haønh moät soá ñieàu cuûa Luaät doanh nghieäp; 12. Nghò ñònh 52/1999/NÑ-CP ngaøy 08/07/1999 cuûa Chính phuû ban haønh “Quy cheá quaûn lyù ñaàu tö vaø xaây döïng” vaø Nghò ñònh 07/2003/NÑ-CP ngaøy 30/01/2003 veà vieäc söõa ñoåi, boå sung moät soá ñieàu cuûa Nghò ñònh 52; 13. Quyeát ñònh 1627/2001/QÑ-NHNN ngaøy 21/12/2001 cuûa Thoáng ñoác NHNNVN veà vieäc ban haønh “Quy cheá cho vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng” vaø Quyeát ñònh 127/2005/QÑ-NHNN ngaøy 3/2/2005 cuûa Thoáng ñoác NHNNVN veà vieäc söõa ñoåi boå sung moät soá ñieàu cuûa QÑ 1627; 14. Quyeát ñònh 286/2002/QÑ-NHNN ngaøy 03/04/2002 cuûa Thoáng ñoác NHNNVN veà vieäc ban haønh “Quy cheá ñoàng taøi trôï cuûa caùc toå chöùc tín duïng” vaø Quyeát ñònh 886/2003/QÑ-NHNN ngaøy 11/08/2003 cuûa Thoáng ñoác NHNNVN veà vieäc söõa ñoåi, boå sung QÑ 286; 15. Quyeát ñònh 206/2003/QÑ-BTC ngaøy 12/12/2003 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi chính veà vieäc ban haønh “Cheá ñoä quaûn lyù, söû duïng vaø trích khaáu hao TSCÑ”; 16. Quyeát ñònh 165/2002/QÑ-BTC ngaøy 31/12/2002 cuûa Boä tröôûng Boä taøi chính veà vieäc ban haønh vaø coâng boá saùu (06) chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam (ñôït 2), 17. Soå tay tín duïng NHÑT&PTVN, NHNN&PTNTVN, NHCTVN; 18. Traàn Ngoïc Thô chuû bieân (2005), Taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi, Nhaø xuaát baûn thoáng keâ (Taùi baûn laàn thöù hai), TPHCM; 92 19. Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam, Baùo caùo hoaït ñoäng ngaân haøng caùc naêm 2002, 2003, 2004; 20. Taïp chí ngaân haøng caùc soá: 6/2000, 5/2004 , Taïp chí taøi chính soá ra caùc thaùng: 2&10/2004, Taøi chính phaùt trieån kinh teá caùc soá: 3/2001 & 3/2005, Taøi chính khoa hoïc vaø ñaøo taïo ngaân haøng caùc soá: 3&7/2005, Taïp chí thò tröôøng taøi chính tieàn teä soá ra ngaøy 1/6/2005, Taïp chí kinh teá vaø döï baùo soá 3&4/2004; Taïp chí coâng ngheä ngaân haøng soá thaùng 11/2004; 21. Baùo Tuoåi treû ra caùc ngaøy: 17/8/2005, 22/8/2005, 14/9/2005 vaø Baùo ñaàu tö chöùng khoaùn ra ngaøy 27/12/2004; Tieáng Anh 22. A DC Gardner workbook, Fundamentals of Project Finance; 23. Clifford Chance, (1991) Project Finace, IFR Pubishing Ltd, 24. M. Fouzul Kabir Khan and Robert J. Parra (2003), Financing Large Proiects, Prentice Hall, 25. Caùc website: - - - 93 Baûo laõnh ruûi ro chính trò Baûo ñaûm hoaùn ñoåi tieàn teä Ñaát vaø nöôùc Cung caáp khí ñoát Dòch vuï kyõ thuaät Cung caáp thieát bò Thieát keá & xaây döïng Hoã trôï kyõ thuaät Caùc cam keát HÑ HÑ mua ñieän Vay nôï 340 tr USD (29,2%) 56,3% 15,6% 21,8% 150 tr 40 tr 50 tr 100 tr 25 tr75 tr Vay thöông maïi (SG, ANZ, Sumitomo Mitsui) ADB Propaco JBIC Sumitomo TEPCI EDFI WB ADB Coâng ty TNHH Naêng Löôïng Meâ Koâng - MECO Ltd. Toång Coâng ty Ñieän löïc Vieät Nam (EVN) NHNNVN UBND BR - VT Petro Vieät Nam General Electric EDF & TEPCO EDF COFIVA, Sumitomo Hình 2.3. Caáu truùc döï aùn Phuù Myõ 2.2 Goùp voán coå phaàn 140 tr USD (29,2%) Chia seõ CS HT