Luận văn Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức

Õp b¸o c¸o c¸c th«ng tin kinh tÕ, tµi chÝnh víi gi¸m ®èc vµ c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn khi hä yªu cÇu, gióp Gi¸m ®èc c«ng ty tæ chøc chØ ®¹o, thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª, th«ng tin kinh tÕ vµ h¹ch to¸n kinh tÕ t¹i c«ng ty. Tham gia lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, lËp vµ gi¸m s¸t kÕ ho¹ch ®Þnh møc vèn l­u ®éng, dù tr÷ vËt t­, thµnh phÈm tån kho, x¸c ®Þnh nguån vèn l­u ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh n¨m kÕ ho¹ch, tÝnh vßng quay vèn l­u ®éng, theo dâi sù biÕn ®éng nguån vèn c«ng ty, lËp kÕ ho¹ch vµ thu nép ng©n s¸ch, trÝch lËp c¸c quü theo chÕ ®é. + KÕ to¸n tæng hîp: NhiÖm vô: tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Þnh kú tham gia kiÓm kª sè l­îng s¶n phÈm, dë dang, vËt t­ chñ yÕu ch­a dïng hÕt t¹i ph©n x­ëng; lËp c¸c nhËt ký chøng tõ, vµ b¶ng kª cã liªn quan, tËp hîp mäi chi phÝ ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o, cuèi kú b¸o c¸o tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ph©n tÝch vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch CPSX theo yÕu tè. KÕ to¸n tæng hîp kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c chøng tõ, c¸c mÉu biÓu kÕ to¸n do c¸c bé phËn kÕ to¸n thùc hiÖn, ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a c¸c bé phËn kÕ to¸n, x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, hîp lÖ cña c¸c chøng tõ, sè liÖu. Khi ph¸t hiÖn cã sai sãt b¸o cho kÕ to¸n viªn kiÓm tra l¹i. + KÕ to¸n tiÒn l­¬ng: Cã nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn l­¬ng, BHXH vµ c¸c kho¶n phô cÊp theo l­¬ng. LËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng, hµng th¸ng tËp hîp chøng tõ BHXH, b¶ng thanh to¸n BHXH nép phßng BHXH huyÖn Th­êng TÝn - xin duyÖt chi, lÜnh tiÒn BHXH vµ bÖnh nghÒ nghiÖp tõ BHXH huyÖn Th­êng TÝn vÒ cho CBCNV cã liªn quan. TrÝch nép kinh phÝ BHXH cho c¬ quan chøc n¨ng. Theo dâi chi t¹m øng vµ thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thanh to¸n néi bé theo ®óng quy chÕ, quy ®Þnh cña c«ng ty ®Ò ra nh­: c«ng t¸c phÝ, chi tiÕp kh¸ch, t¹m øng, thanh to¸n t¹m øng, c¸c kho¶n ph¶i thu néi bé, nh­ tiÒn ®iÖn, n­íc... + KÕ to¸n TSC§, vËt t­, hµng ho¸. - LËp kÕ ho¹ch trÝch khÊu hao c¬ b¶n TSC§ hµng quý, n¨m. §¨ng ký kÕ ho¹ch khÊu hao c¬ b¶n víi côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n Nhµ n­íc t¹i c¸c doanh nghiÖp, côc thuÕ vµ Tæng c«ng ty ho¸ chÊt ViÖt Nam. Theo dâi mäi sù biÕn ®éng vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ ®Þa ®iÓm sö dông cña TSC§ trong c«ng ty. Tham gia kiÓm kª ®Þnh kú TSC§ theo chÕ ®é quy ®Þnh. Tham gia ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ theo yªu cÇu cña Nhµ n­íc hoÆc theo yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty. Tham gia nghiÖm thu c¸c TSC§ mua s¾m míi, c¶i t¹o n©ng cÊp vµ söa ch÷a lín TSC§ hoµn thµnh. Phèi hîp víi c¸c phßng liªn quan lµm thñ tôc thanh lý TSC§. - Theo dâi ph¶n ¸nh kÞp thêi mäi ph¸t sinh lµm thay ®æi sè l­îng, chÊt l­îng, vËt t­, thµnh phÈm trong kú. LËp b¶ng ph©n bæ gi¸ trÞ vËt t­ vµo CPSX kinh doanh. - Tham gia kiÓm kª ®Þnh kú hoÆc ®ét xuÊt vËt t­ thµnh phÈm tån kho, lËp biªn b¶n kiÓm kª theo quy ®Þnh. Ph¸t hiÖn c¸c vËt t­ ø ®äng, chËm lu©n chuyÓn, thµnh phÈm qu¸ h¹n, kÐm phÈm chÊt ®Ó b¸o c¸o kÕ to¸n tr­ëng. LËp thñ tôc thanh lý vËt t­, thµnh phÈm háng, mÊt phÈm chÊt. §Ò xuÊt biÖn ph¸p xö lý vËt t­, thµnh phÈm háng, thiÕu sau kiÓm kª, ®Þnh kú lËp c¸c b¸o c¸o cã liªn quan. + Thñ quü: qu¶n lý tiÒn mÆt thu chi theo chøng tõ cô thÓ, cã tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n tiÒn, c¸c giÊy tê cã gi¸ trÞ nh­ tiÒn, c¸c chøng tõ thu chi. Tuy cã sù ph©n chia gi÷a c¸c phÇn h¹ch to¸n, mçi nh©n viªn trong phßng ®¶m nhiÖm mét c«ng viÖc ®­îc giao nh­ng gi÷a c¸c bé phËn ®Òu cã sù kÕt hîp hµi hoµ, hç trî nhau ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô chung. ViÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c, trung thùc c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ë tõng kh©u lµ tiÒn ®Ò cho nh÷ng kh©u tiÕp theo vµ ®¶m b¶o cho toµn bé hÖ thèng h¹ch to¸n kh«ng m¾c sai sãt, c¸c yÕu tè ®ã t¹o ®iÒu kiÖn, kÕ to¸n tæng hîp x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, vµ qua ®ã cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó kh¾c phôc, phÊn ®Êu cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kú tíi. 2.1.4.4.§Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty: * H×nh thøc sæ ¸p dông: HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ. H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký- chøng tõ lµ h×nh thøc sæ ra ®êi muén nhÊt trong c¸c h×nh thøc sæ hiÖn nay. Nã kÕ thõa ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm cña c¸c h×nh thøc kÕ to¸n ra ®êi tr­íc nã vµ kh¾c phôc ®­îc nh÷ng nh­îc ®iÓm cña chóng. Tuy nhiªn ®©y lµ h×nh thøc sæ phøc t¹p vÒ kÕt cÊu, quy m« lín vÒ l­îng vµ lo¹i. Nã phï hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« lín, ®éi ngò kÕ to¸n ®ñ nhiÒu vµ cã tr×nh ®é. Sù lùa chän h×nh thøc nµy lµ phï hîp víi quy m« s¶n xuÊt lín cña c«ng ty, víi tr×nh ®é chuyªn m«n cao cña c¸c nh©n viªn kÕ to¸n vµ lµ sù lùa chän tèi ­u bëi h×nh thøc sæ NhËt ký - chøng tõ ®­îc x©y dùng trªn sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt - nªn ®¶m b¶o c¸c mÆt cña qu¸ tr×nh h¹ch to¸n ®­îc tiÕn hµnh song song, viÖc kiÓm tra sè liÖu ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, c«ng viÖc ®ång ®Òu ë tÊt c¶ c¸c kh©u vµ trong tÊt c¶ c¸c phÇn kÕ to¸n - ®¶m b¶o sè liÖu chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô yªu cÇu cung cÊp th«ng tin cña c¸c cÊp qu¶n lý. Toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc chia lµm ba giai ®o¹n chÝnh: + LËp vµ lu©n chuyÓn chøng tõ + Ghi chÐp vµo tµi kho¶n vµ c¸c sæ kÕ to¸n + LËp c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n Tr×nh tù ghi sæ trong h×nh thøc NhËt ký - chøng tõ cã thÓ biÓu diÔn theo BiÓu 2.5. * Sæ s¸ch c«ng ty ®ang sö dông: + C¸c NhËt ký chøng tõ sè 1, 2, 3, 4, 5, 7, 10 + C¸c b¶ng kª sè 1, 2, 10, 11 + Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n + C¸c sæ (thÎ) chi tiÕt nh­ sæ thèng kª vËt t­ xuÊt kho, b¶ng tæng hîp xuÊt dïng nguyªn vËt liÖu, sæ chi tiÕt c«ng nî... * HÖ thèng tµi kho¶n sö dông: HiÖn nay c«ng ty ®ang sö dông theo hÖ thèng tµi kho¶n cña c«ng ty trªn c¬ së cô thÓ ho¸ hÖ thèng tµi kho¶n do Bé tµi chÝnh ban hµnh. * Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho: + Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ vËt t­ xuÊt kho: C«ng ty ®ang ¸p dông ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn ®Ó ®¸nh gi¸. + Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho: KÕ to¸n h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. + Niªn ®é kÕ to¸n vµ kú kÕ to¸n: C«ng ty h¹ch to¸n theo niªn ®é kÕ to¸n lµ n¨m d­¬ng lÞch tÝnh tõ 1/1 cho ®Õn 31/12, kú kÕ to¸n tÝnh theo quý. BiÓu 2.5: S¬ ®å h¹ch to¸n trªn sæ NhËt ký- chøng tõ Chøng tõ gèc vµ b¶ng ph©n bæ Sæ chi tiÕt B¶ng kª NhËt ký - chøng tõ B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ c¸i B¸o c¸o kÕ to¸n Chó thÝch: : Ghi hµng ngµy : Ghi ngµy cuèi kú : §èi chiÕu sæ chi tiÕt vµ sæ tæng hîp 2.2. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: 2.2.1. §èi t­îng h¹ch to¸n CPSX : C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc bao gåm ba ph©n x­ëng: Ph©n x­ëng d©y hµn, ph©n x­ëng c¾t- chÊt bäc vµ ph©n x­ëng Ðp- sÊy- gãi. Mçi ph©n x­ëng cã mét chøc n¨ng nhiÖm vô riªng biÖt nh­ng cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Ó t¹o ra ®­îc thµnh phÈm th× nguyªn vËt liÖu xuÊt ra ph¶i tr¶i qua mét quy tr×nh xö lý nhÊt ®Þnh cña c¶ ba ph©n x­ëng. Vµ cïng mét lo¹i nguyªn vËt liÖu xuÊt cho s¶n xuÊt, cïng mét l­îng lao ®éng nh­ng t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm víi quy c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau. V× vËy kÕ to¸n CPSX kh«ng tËp hîp CPSX theo tõng ph©n x­ëng mµ tæng hîp chung cho toµn bé ph©n x­ëng trong c«ng ty trong mét kú kÕ to¸n. Trong khu«n khæ kho¸ luËn nµy em x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX lµ 3 ph©n x­ëng cña c«ng ty vµ tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh ba lo¹i s¶n phÈm que hµn J421F4, N46F4 vµ N46 F3.2 trong quý IV/2004. §¬n vÞ tiÒn tÖ thèng nhÊt sö dông lµ VN§. 2.2.2.Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: §Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®ßi hái viÖc tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña nhµ m¸y còng ph¶i ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi. Trªn c¬ së ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX, kÕ to¸n x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n thÝch hîp. KÕ to¸n tæng hîp t¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc tËp hîp CPSX theo 3 kho¶n môc chi phÝ: - CPNVLTT - CPNCTT - CPSXC ViÖc tËp hîp chi phÝ theo kho¶n môc chi phÝ cã t¸c dông phôc vô nhu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt theo ®Þnh møc, lµ c¨n cø ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ ®Þnh møc chi phÝ cho kú sau. 2.2.2.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: * Néi dung chi phÝ: §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, NVL trùc tiÕp ®ãng vai trß v« cïng quan träng trong sè nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt. ë c«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, NVL ®­îc h¹ch to¸n theo ph­¬ng ph¸p KKTX do ®ßi hái viÖc cËp nhËt th­êng xuyªn th«ng tin vÒ nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu. CPNVLTT chiÕm mét tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty(85%). CPNVLTT bao gåm: - Nguyªn vËt liÖu chÝnh (TK 1521): Lµ nh÷ng lo¹i nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cÊu thµnh nªn thùc thÓ chÝnh cña s¶n phÈm. Nguyªn vËt liÖu chÝnh cña nhµ m¸y bao gåm lâi quay H08A F 6.5, Fero Mangan, cao lanh, tr­êng th¹ch, oxit titan... - Nguyªn vËt liÖu phô ( TK 1522): §­îc sö dông kÕt hîp víi nguyªn vËt liÖu chÝnh nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn vµ n©ng cao tÝnh n¨ng cña s¶n phÈm. Nguyªn vËt liÖu phô cña c«ng ty bao gåm c¸t vµng, bät keo vuèt kh« d©y hµn, hép que hµn.... - Nhiªn liÖu( 1523): Nhiªn liÖu ®­îc sö dông t¹i nhµ m¸y nh­ dÇu nhên HD 40, than c¸m, dÇu CS100... * Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: T¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, mäi nhu cÇu vÒ sö dông nguyªn vËt liÖu ®Òu ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm. H¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu ¸p dông ph­¬ng ph¸p thÎ song song. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, viÖc xuÊt kho vËt t­ cho s¶n xuÊt víi khèi l­îng bao nhiªu, chñng lo¹i nµo ®Òu ®­îc theo dâi cô thÓ trªn thÎ kho vµ theo dâi thªm vÒ mÆt gi¸ trÞ trªn sæ chi tiÕt vËt t­ t¹i phßng kÕ to¸n. Gi¸ xuÊt nguyªn vËt liÖu ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn. C«ng thøc tÝnh nh­ sau: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng = Sè l­îng NVL xuÊt kho * Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n NVL xuÊt kho Trong ®ã c«ng ty sö dông gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp ®Ó cã thÓ theo dâi vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng: Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp = Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån kho sau mçi lÇn nhËp Sè l­îng NVL tån thùc tÕ sau mçi lÇn nhËp Kho¶n môc CPNVLTT ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng, v× vËy, trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n CPSX , kho¶n môc nµy cÇn ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ. ViÖc xuÊt kho nguyªn vËt liÖu ph¶i c¨n cø vµo ®Þnh møc sö dông nguyªn vËt liÖu ®· ®­îc x©y dùng, vµo nhu cÇu thùc tÕ ph¸t sinh vµ lÖnh xuÊt kho vËt t­ cho s¶n xuÊt. Do ®ã, mÆc dï CPSX nãi chung vµ CPNVL nãi riªng ®Òu ®­îc tËp hîp chung cho toµn doanh nghiÖp nh­ng trªn mçi phiÕu xuÊt kho nguyªn vËt liÖu ®Òu ghi râ tªn ph©n x­ëng, bé phËn sö dông nguyªn vËt liÖu, lý do xuÊt kho vµ thêi gian xuÊt kho nguyªn vËt liÖu. Sè : 00108 Nî : Cã : BiÓu 2.6: phiÕu xuÊt kho Ngµy 5/11/04 Tªn ng­êi nhËn hµng : Ph©n x­ëng c¾t chÊt bäc Lý do xuÊt kho : T¹m øng kÕ ho¹ch th¸ng 11/2004 XuÊt t¹i kho : Nguyªn vËt liÖu chÝnh TT Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch phÈm chÊt vËt t­ §vt Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn (1000®) Yªu cÇu Thùc xuÊt A B C 1 2 3 4 1 Fero Mangan C1% kg 10000 10000 27000 270000 2 Imminhit kg 10000 10000 920 9200 3 Cao lanh kg 10000 10000 310 3100 4 Bét tre kg 1000 1000 1300 1300 Ng­êi nhËn ký Thñ kho ký Phßng kÕ ho¹ch vËt t­ ký BiÓu 2.7: Sè : 00241 Nî : Cã : phiÕu xuÊt kho Ngµy 2/12/2004 Tªn ng­êi nhËn hµng : Ph©n x­ëng d©y hµn Lý do xuÊt kho : KÕ ho¹ch th¸ng 12/2004 XuÊt t¹i kho : Nguyªn vËt liÖu chÝnh TT Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch phÈm chÊt vËt t­ §vt Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn (1000®) Yªu cÇu Thùc xuÊt A B C 1 2 3 4 1 Lâi thÐp H08 kg 170000 170000 8250 1402500 2 Lâi d©y hµn kg 70000 70000 10000 700000 3 Côc silicat Kali kg 10000 10000 6600 66000 Ng­êi nhËn ký Thñ kho ký Phßng kÕ ho¹ch vËt t­ ký  Tr×nh tù h¹ch to¸n CPNVLTT cña c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: NVL xuÊt kho theo kÕ ho¹ch vËt t­ sö dông trong quý vµ nhu cÇu ph¸t sinh thùc tÕ vÒ vËt t­ cña c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt trong quý ®ã. Mçi lÇn xuÊt vËt t­, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n vËt t­ vµo ngay m¸y tÝnh ch­¬ng tr×nh qu¶n lý vËt t­ xuÊt kho. Cuèi quý, kÕ to¸n lµm phÐp céng tæng vµ in ra b¶ng tæng hîp vËt t­ xuÊt kho( BiÓu 2.8) vµ lËp b¶ng ph©n bæ vËt t­ xuÊt dïng tõng quý (BiÓu 2.9). C¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ, kÕ to¸n vµo NhËt ký chøng tõ sè 7 vµ vµo Sæ c¸i TK 621. Sau ®ã kÕ to¸n chuyÓn sè liÖu cho phßng kÕ ho¹ch vËt t­ ®Ó tiÕn hµnh so s¸nh ®èi chiÕu víi sè l­îng nguyªn vËt liÖu ®· nhËp vµ theo ®Þnh møc ®· ®­îc duyÖt cña c«ng ty, tõ ®ã tiÕn hµnh ®Ò ra kÕ ho¹ch nhËp NVL cho quý sau. BiÓu 2.8: B¶ng tæng hîp xuÊt NVL - CCDC Chøng tõ Tªn vËt t­ §vt Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn ( 1000 ®) SH NT 719 1/10 C¸t vµng M3 0.5 80000 40 719 1/10 §¸ 1*2 M3 0.8 150000 120 719 1/10 Xi m¨ng P400 kg 350 830 290.5 746 5/10 L­ìi c­a m¸y c¸i 5 117353.68 586.8 746 5/10 L­ìi c­a tay c¸i 5 2857 14.3 756 5/10 Vßng bi 6207 vßng 4 24000 96 756 5/10 Vßng bi 6003 vßng 4 23315.66 93.3 ... ... .... ... ... ... ... 108 5/11 Fero Mangan C1% kg 10000 27000 270000 108 5/11 Imminhit kg 10000 920 9200 108 5/11 Cao lanh kg 10000 310 3100 108 5/11 Bét tre kg 1000 1300 1300 822 2/11 Khu«n vuèt ý c¸i 1 827 3/11 Glyxerin kg 20 21789 435.8 827 3/11 Chæi ®ãt c¸i 5 5000 25 ... ... ... ... ... ... ... 241 2/12 Lâi thÐp H08 kg 170000 8250 1402500 241 2/12 Lâi d©y hµn kg 70000 10000 700000 241 2/12 Côc Silicat Kali kg 10000 6600 66000 ... ... ... ... ... ... ... Tæng céng 18886467 Tõ 1/10/04 ®Õn 31/12/04 BiÓu 2.9: b¶ng ph©n bæ sè 2 Nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô Quý 4/2004 Ghi cã TK Ghi Nî TK TK 152 TK 153 Céng 1521 1522 1523 1524 331 632114 1018 633132 6212 1847687 3461 1851148 6211 14998377 451783 15450160 62722 229746 80599 310345 62721 40848 31870 169985 242703 62732 303647 303647 62731 76920 76920 632 1010 2550 3560 6412 296 296 6422 3902 927 2045 6874 6428 4451 368 2838 25 7682 Céng 17483639 731422 31870 256899 382637 18886467 C¨n cø vµo dßng céng TK 6211 vµ 6212 vµ c¸c cét TK 1521, 1522... trªn b¶ng ph©n bæ, kÕ to¸n vµo Sæ c¸i TK 621 (Xem biÓu 2.10) vµ ®­îc ghi sæ : Nî TK 621 : 17301308 (TK 6211 : 15450160 TK 6212 : 1851148) Cã TK 1521: 16846064 Cã TK 1522: 455244 BiÓu 2.10: Sæ c¸I Tµi kho¶n 621 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã Quý Ghi nî TK 621, ghi cã TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 1521 16846064 TK 1522 455244 Céng sè ph¸t sinh Nî 17301308 Céng sè ph¸t sinh Cã 17301308 Sè d­ cuèi quý Nî Cã 2.2.2.2. H¹ch to¸n CPNCTT (TK 622): * Néi dung CPNCTT : CPNCTT cña c«ng ty lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ë c¸c ph©n x­ëng. CPNCTT bao gåm tiÒn l­¬ng cÊp bËc, tiÒn l­¬ng s¶n phÈm, tiÒn th­ëng.... vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng bao gåm BHXH, BHYT vµ KPC§ víi tØ lÖ trÝch ®­a vµo CPNCTT ®èi víi c«ng nh©n trong toµn c«ng ty lµ nh­ nhau. Cô thÓ lµ BHXH trÝch 15%, BHYT trÝch 2%, KPC§ trÝch 2% trªn tæng tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶. §Ó theo dâi CPNCTT kÕ to¸n sö dông TK 622. Trong ®ã chi tiÕt thµnh 2 tiÓu kho¶n cÊp 2: TK 6221: Chi phÝ tiÒn l­¬ng chÝnh TK 6222: Chi phÝ tiÒn l­¬ng phô * Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: ë C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, quü tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m theo doanh thu cña c¶ quý( BiÓu 2.11) : Tæng quü l­¬ng = Doanh thu * Tû lÖ phÇn tr¨m theo doanh thu Sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ quü l­¬ng cho c¸c bé phËn theo tØ lÖ cè ®Þnh nh­ sau: Ph©n bæ tæng quü l­¬ng cho CPNCTT (TK622) 57.22% Ph©n bæ tæng quü l­¬ng cho CPNVPX (TK 6271) 13.28% Ph©n bæ tæng quü l­¬ng cho CPNVQLDN (TK 6421) 20.72% Ph©n bæ tæng quü l­¬ng cho CPNVBH (TK 6411) 8.78% Tuy quü l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh cho c¶ quý nh­ng hµng th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tÝnh tiÒn l­¬ng ®Ó thanh to¸n cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. §èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, viÖc thanh to¸n l­¬ng chia lµm 2 kú. Kú 1, kÕ to¸n tÝnh ra tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n vµ trÝch BHXH vµ BHYT (6%); kú 2 tÝnh ra tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng bé phËn s¶n xuÊt ®­a lªn. Trong ®ã tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt c¨n cø vµo ®Þnh møc n¨ng suÊt vµ l­¬ng ngµy. C«ng thøc nh­ sau: §¬n gi¸ = ®Þnh møc * l­¬ng ngµy §Þnh møc = N¨ng suÊt b×nh qu©n ( c«ng/ tÊn) cña CNSX * hÖ sè ®iÒu chØnh C«ng ty kh«ng thùc hiÖn viÖc trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trªn TK 335 mµ h¹ch to¸n trùc tiÕp trªn TK 622 (ghi Nî) vµ TK 334 (ghi Cã). Qu¸ tr×nh tËp hîp CPNCTT trong c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: §Çu th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tÝnh ra tiÒn l­¬ng kú 1 - tiÒn l­¬ng cÊp bËc cho CNTTSX vµ lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng kú 1( BiÓu 2.12). T¹i ph©n x­ëng, tæ tr­ëng c¸c tæ s¶n xuÊt theo dâi t×nh h×nh lao ®éng cña tõng c«ng nh©n trong tæ ®Ó lµm c¨n cø chÊm c«ng. Cuèi th¸ng, lËp b¶ng chÊm c«ng göi cho phßng tæ chøc. Phßng tæ chøc c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, phiÕu nhËp kho s¶n phÈm cïng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm ®· ®­îc x©y dùng trong ®Þnh møc, tiÕn hµnh tÝnh l­¬ng s¶n phÈm cho tõng bé phËn s¶n xuÊt. Sau ®ã, phßng tæ chøc chuyÓn toµn bé sè liÖu trªn vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng kú 2 (BiÓu2.13) - tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt, nghØ phÐp, häc tËp, chÕ ®é... cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Cuèi quý, kÕ to¸n tæng hîp CPNCTT cña c¶ ba th¸ng vµ lËp b¶ng ph©n bæ sè 1( BiÓu 2.14) - b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®Ó tÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c¸c bé phËn trong c«ng ty. §ång thêi, c¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ, kÕ to¸n vµo NhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh vµ vµo sæ c¸i TK 622 (BiÓu 2.15). Tõ dßng céng TK 6221, 6222 vµ cét TK 334, 338 trªn B¶ng ph©n bæ sè 1 kÕ to¸n vµo Sæ c¸i TK 622 vµ ®­îc ghi sæ nh­ sau: Nî TK 622: 1045143 Cã TK 334: 878939 Cã TK 338: 166204 B¶ng tÝnh l­¬ng kú 1.....b¶ng tÝnh l­¬ng kú 2....... BiÓu 2.14 B¶ng ph©n bæ sè 1 TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®vt: 1000® Ghi Cã TK Ghi Nî TK TK 334 TK 338 334 (l­¬ng) 334 (¨n ca) Céng 3382 3383 3384 Céng 111 571 76 647 6221 874763 874763 17495 131214 17495 166204 6222 4176 4176 6271 203289 203229 4064 30484 4064 38612 6278 122474 122474 6411 134364 134364 2687 20155 2687 25529 6418 4978 4978 6421 317086 317086 6342 47563 6342 60247 6428 44939 44939 Céng 1533678 172391 1706069 30588 229987 30664 291239 BiÓu 2.15 Sæ c¸I Tµi kho¶n 622 §vt: 1000® Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã Quý Ghi nî TK622, ghi cã TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 334 878939 TK 338 166204 Céng sè ph¸t sinh Nî 1045143 Céng sè ph¸t sinh Cã 1045143 Sè d­ cuèi quý Nî Cã 2.2.2.3.H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: * Néi dung CPSXC : T¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, ®Ó theo dâi c¸c kho¶n CPSXC, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 627 " CPSXC ". §©y lµ nh÷ng chi phÝ bá ra ®Ó phôc vô s¶n xuÊt cho toµn ph©n x­ëng. CPSXC ph¸t sinh trong toµn bé c¸c ph©n x­ëng bao gåm: chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng, khÊu hao TSC§, nhiªn liÖu, ®éng lùc mua ngoµi, chi phÝ söa ch÷a thiÕt bÞ, c«ng cô, dông cô tù chÕ.... C¸c kho¶n chi phÝ nµy ®­îc tËp hîp trong c¸c tµi kho¶n sau: - TK 6271 (CPNVPX): Kho¶n chi phÝ nµy bao gåm chi phÝ vÒ l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, phô cÊp tr¶ cho nh©n viªn ph©n x­ëng nh­ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng, l­¬ng c«ng nh©n phôc vô s¶n xuÊt, l­¬ng nh©n viªn vÖ sinh... Ngoµi ra cßn cã c¸c kho¶n ®ãng gãp nh­ quü BHXH,BHYT vµ KPC§ ®­îc trÝch tû lÖ víi tiÒn l­¬ng ph¸t sinh. - TK 6272 (chi phÝ vËt liÖu): Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng trong ph¹m vi ph©n x­ëng xuÊt ®Ó söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ cöa... Tµi kho¶n nµy chi tiÕt thµnh 2 TK cÊp 3: TK 62721: chi phÝ vËt liÖu cho PX que hµn TK 62722: chi phÝ vËt liÖu cho PX d©y hµn - TK 6273 (chi phÝ CCDC): Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ CCDC xuÊt dïng trong ph¹m vi ph©n x­ëng. Tµi kho¶n nµy chi tiÕt thµnh 2 TK cÊp 3: TK 62731: chi phÝ CCDC cho PX que hµn TK 62732: chi phÝ CCDC cho PX d©y hµn - TK 6274 ( chi phÝ khÊu hao TSC§): Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ vÒ khÊu hao TSC§ thuéc ph©n x­ëng nh­: khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ cöa, kho tµng... - TK 6278 ( chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c): Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong ph©n x­ëng nh­ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ héi häp, c«ng t¸c, tiÕp kh¸ch... T¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, kÕ to¸n kh«ng sö dông TK 6277 (chi phÝ dÞch vô mua ngoµi) mµ tæng hîp lu«n vµo TK 6278 do c¸c chi phÝ nµy c«ng ty sö dông tiÒn ®Ó thanh to¸n trùc tiÕp. * Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: ViÖc tËp hîp CPSXC ®­îc kÕ to¸n lËp b»ng c¸ch tæng hîp c¸c chi phÝ ph¸t sinh t¹i c¶ ba ph©n x­ëng ngoµi c¸c chi phÝ trùc tiÕp vµo TK 627, chi tiÕt theo tõng tiÓu kho¶n vµ tËp hîp theo h×nh thøc thu chi víi c¸c tµi kho¶n ®èi øng víi tµi kho¶n ®ã. Cuèi quý, kÕ to¸n dïng lµm c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.- Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng: TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng, c«ng nh©n phôc vô s¶n xuÊt... ®­îc tËp hîp trªn b¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l­¬ng. Theo ®ã, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi bót to¸n: Nî TK 6271:241841 Cã TK 334: 203229 Cã TK 338: 38612 - Chi phÝ NVL, CCDC: Tæng gi¸ trÞ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho ph©n x­ëng ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶ng ph©n bæ vËt t­. C¨n cø vµo gi¸ trÞ vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho c¸c ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n: Nî TK 6272 : 553048 Cã TK 152: 553048 Vµ bót to¸n: Nî TK 6273: 380567 Cã TK 153: 380567 - Chi phÝ khÊu hao TSC§: HiÖn nay, ®èi víi nh÷ng m¸y mãc ®ang sö dông nh­ng ®· hÕt khÊu hao kÕ to¸n kh«ng tiÕn hµnh trÝch khÊu hao n÷a. Cßn ®èi víi nh÷ng tµi s¶n cßn trong thêi gian trÝch khÊu hao th× kÕ to¸n sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao b×nh qu©n ®Ó tÝnh theo c«ng thøc: Møc khÊu hao ph¶i trÝch trong n¨m = Nguyªn gi¸ TSC§ Thêi gian sö dông Møc khÊu hao quý = Møc khÊu hao n¨m 4 Cuèi quý, kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ (BiÓu 2.16). C¨n cø vµo khÊu hao ph¶i trÝch cho toµn bé ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi bót to¸n: Nî TK 6274: 260000000 Cã TK 214: 260000000 BiÓu 2.16: b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ Quý 4/2004 §vt:1000® STT Ghi Cã TK 214, ghi Nî TK Sè tiÒn 1 TK 6274 260000 2 TK 6414 20000 3 TK 6424 90000 Céng 370000 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: §©y lµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong ph©n x­ëng ngoµi c¸c chi phÝ kÓ trªn. T¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, do kh«ng cã sù t¸ch biÖt vÒ chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c nªn kÕ to¸n tæng hîp c¶ hai lo¹i vµo TK 6278. KÕ to¸n tiÕn hµnh ghi bót to¸n: Nî TK 627(6278): 714809 Cã TK 111: 49269 Cã TK 112: 543066 Cã TK 334: 122474 Cuèi kú, kÕ to¸n tæng hîp tæng hîp CPSXC toµn c«ng ty (BiÓu 2.17) vµ vµo Sæ c¸i TK 627 (BiÓu 2.18). BiÓu 2.17: b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Quý 4/2004 §vt:1000® TK 627 Sè tiÒn TK 6271 241841 TK 6272 553048 TK 6273 380567 TK 6274 260000 TK 6278 714809 Céng 2150265 BiÓu 2.18: Sæ c¸i Tµi kho¶n 627 ®vt: 1000® Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã Quý Ghi nî TK 627, ghi cã TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 111 49269 TK 112 543066 TK 152 553048 TK 153 380567 TK 334 325703 TK 338 38612 TK 214 260000 Céng sè ph¸t sinh Nî 2150265 Céng sè ph¸t sinh Cã 2150265 Sè d­ cuèi quý Nî Cã 2.2.2.4. KÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn c«ng ty: Cuèi kú, c¨n cø vµo sè liÖu trªn c¸c b¶ng ph©n bæ vµ c¸c nhËt ký chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp CPSX toµn c«ng ty vµo NhËt ký chøng tõ sè 7 (BiÓu 2.20). Tõ dßng céng TK 621, 622, 627 vµ c¸c cét ®èi øng cã liªn quan trªn NhËt ký chøng tõ sè 7, kÕ to¸n kÕt chuyÓn c¸c chi phÝ trªn vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh 154 vµ vµo sæ c¸i 154 (BiÓu 2.21). KÕt chuyÓn CPNVLTT : Nî TK 154:17301308 Cã TK 621: 17301308 KÕt chuyÓn CPNCTT : Nî TK 154: 1045143 Cã TK 622: 1045143 KÕt chuyÓn CPSXC : Nî TK 154: 2150265 Cã TK 627: 2150265 2.2.3. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang: Cuèi kú, kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu kiÓm kª s¶n phÈm cuèi kú (BiÓu 2.19), kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc khèi l­îng s¶n phÈm dë dang cuèi kú. Trªn c¬ së sè l­îng s¶n phÈm dë dang cuèi kú ®· x¸c ®Þnh, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸. T¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, kÕ to¸n ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ trùc tiÕp víi møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë dang lµ 90%. Vµ theo b¸o c¸o nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm cña quý IV/ 2004, kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc tæng khèi l­îng s¶n phÈm nhËp kho lµ 2149721.5 kg. Chi phÝ trong s¶n phÈm dë dang trong quý IV ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh n»m trong s¶n phÈm dë dang: 62326 * 15450160 = 435319 2149721.5 + 62326 Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu phô n»m trong s¶n phÈm dë dang: 62326* 90% * 1851148 = 47074 2149721.5 + 62326* 90% - Gi¸ trÞ nh©n c«ng trùc tiÕp trong s¶n phÈm dë dang: 62326* 90% * 1045143 = 26578 2149721.5 + 62326* 90% Tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú lµ: 508971 BiÓu 2.19: phiÕu kiÓm kª S¶n phÈm dë dang Ngµy 31/12/04 STT Tªn s¶n phÈm §vt Sè l­îng 1 Que hµn trªn dµn N46 F4 kg 27950 2 Que hµn trªn dµn J420 F3.2 kg 8360 3 Que hµn trªn dµn E7016F2.5 kg 176 4 Que hµn trªn dµn J421F3.2 kg 10400 5 Thuèc bäc c¸c lo¹i kg 11360 6 D©y hµn SWF0.9 kg 1200 7 D©y hµn SWF0.9 ( ®· bao gãi) kg 795 8 D©y hµn SWF0.8 ( ®· bao gãi) kg 2085 Tæng céng kg 62326 NhËt ký chøng tõ sè 7.....BiÓu 2.21: Sæ c¸I Tµi kho¶n 154 ®vt: 1000® Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã Quý Ghi nî TK 154, ghi cã TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 621 17301308 TK 622 1045143 TK 627 2150265 Céng sè ph¸t sinh Nî 20496716 Céng sè ph¸t sinh Cã 20496716 Sè d­ cuèi quý Nî Cã 2.3. Tæ chøc c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc: C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc lµ mét doanh nghiÖp c¬ khÝ chÕ t¹o. ChÝnh v× vËy mµ s¶n phÈm cña C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc ®a d¹ng vÒ quy c¸ch, phÈm chÊt. Do ®Æc ®iÓm nµy, mµ ®Ó gi¶m bít khèi l­îng h¹ch to¸n, kÕ to¸n sö dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ chi phÝ. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n c¨n cø vµo tû lÖ chi phÝ gi÷a CPSX thùc tÕ víi CPSX kÕ ho¹ch ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh ®¬n vÞ vµ tæng gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm tõng lo¹i. 2.3.1. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: X¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n. Bé phËn c«ng t¸c gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, lo¹i s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt, cung cÊp vµ sö dông ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cho thÝch hîp. Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc cã ®é phøc t¹p cao vµ cã sù gi¸n ®o¹n vÒ mÆt kü thuËt, song s¶n phÈm cuèi cïng cña c«ng ty ®­îc xuÊt x­ëng lµ s¶n phÈm hoµn chØnh. V× vËy, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm hoµn chØnh. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty lµ hoµn toµn phï hîp vµ t¹o thuËn lîi trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.3.2. Kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: ViÖc x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm thÝch hîp lµ c«ng cô quan träng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm khoa häc, hîp lý, ®¶m b¶o cung cÊp sè liÖu gi¸ thµnh thùc tÕ kÞp thêi, ph¸t huy ®Çy ®ñ chøc n¨ng gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña nhµ m¸y. §Ó x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cho tõng ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh th× ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ chu kú tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty. Do viÖc kiÓm kª nguyªn vËt liÖu tån kho vµ s¶n phÈm dë dang cña c«ng ty tiÕn hµnh vµo cuèi mçi quý, nªn mÆc dï chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm ng¾n (7 ngµy) nh­ng c«ng ty x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo quý. 2.3.3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: §Ó phï hîp víi quy tr×nh c«ng nghÖ, víi c¸ch thøc tæ chøc s¶n xuÊt, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý CPSX, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm hoµn chØnh nhËp kho. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty, kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph­¬ng ph¸p tû lÖ chi phÝ. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n c¨n cø vµo tû lÖ chi phÝ gi÷a CPSX thùc tÕ víi CPSX kÕ ho¹ch ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh ®¬n vÞ vµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm tõng lo¹i. ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n ®¶m b¶o tÝnh gi¸ thµnh mét c¸ch ®Çy ®ñ, nhanh chãng, toµn bé CPSX ph¸t sinh ®­îc tËp hîp hÕt cho s¶n phÈm s¶n xuÊt. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh dùa trªn viÖc tËp hîp CPSX gåm ba kho¶n môc chi phÝ ®ã lµ: CPNVLTT CPNCTT CPSXC C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc s¶n xuÊt trªn 50 lo¹i que hµn vµ d©y hµn. Nh­ng trong khu«n khæ cña luËn v¨n, em xin ®­îc tÝnh gi¸ thµnh cña ba lo¹i s¶n phÈm que hµn: J421F4, N46F4 vµ N46 F3.2. §©y lµ ba mÆt hµng chñ lùc vµ cã uy tÝn danh tiÕng trªn thÞ tr­êng d©y hµn ®iÖn trong n­íc vµ n­íc ngoµi cña c«ng ty, ®Æc biÖt víi s¶n phÈm J421F4 C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc ®· giµnh huy ch­¬ng vµng héi chî hµng ViÖt Nam chÊt l­îng tiªu chuÈn “Made in Viªt Nam” tæ chøc t¹i Hµ Néi vµo n¨m 2002. Trong quý IV/ 2004, c«ng ty s¶n xuÊt ®­îc 195220 kg que hµn J421F4, 874860 kg N46F4, 100040 kg que hµn N46 F3.2. §Ó tÝnh gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm, kÕ to¸n tÝnh tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ tæng gi¸ thµnh thùc tÕ quý IV/ 2004 ®Ó tÝnh ra tû lÖ chi phÝ. - Dùa vµo b¶ng dù kiÕn kÕ ho¹ch chi tiÕt s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm cña n¨m 2004 do phßng kÕ ho¹ch vËt t­ ®­a lªn kÕ to¸n cã th«ng tin vÒ gi¸ vèn kÕ ho¹ch. §ång thêi, c¨n cø vµo b¶ng tæng hîp nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm quý IV, kÕ to¸n tæng hîp tÝnh ra ®­îc tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ 18177350 ngh×n ®ång. - LËp b¶ng tÝnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ: C¨n cø vµo b¶ng kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi quý 3/2004, b¶ng kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi quý 4/2004 vµ dßng céng TK 621, 622, 627 trªn NhËt ký chøng tõ sè 7 kÕ to¸n lËp ra b¶ng tÝnh gi¸ thµnh: STT Kho¶n môc chi phÝ Dë dang ®Çu kú Ph¸t sinh trong kú Dë dang cuèi kú Tæng gi¸ thµnh 1 CFNVLTT 352823 17301308 482393 17171738 2 CFNCTT 17951 1045143 26578 1036516 3 CFSXC 2150265 2150265 Tæng céng 370774 20496716 508971 20358519 - C¨n cø vµo sè liÖu trªn, kÕ to¸n tÝnh ®­îc tû lÖ chi phÝ: Tû lÖ chi phÝ = Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ/ tæng gi¸ thµnh kh = 20358519/ 18177350 = 1.12 Theo ph­¬ng ph¸p tû lÖ chi phÝ, gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i = Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i * Tû lÖ chi phÝ - LËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh 3 s¶n phÈm ®· chän: STT Tªn s¶n phÈm Gi¸ thµnh ®¬n vÞ KH Gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ( 1000®) 1 J421 F4 6700 7500 1464150 2 N46 F4 6309 7066 6181761 3 N46 F3.2 6650 7448 745098 Ch­¬ng 3 Hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë CTCP que hµn ®iÖn ViÖt §øc 3.1. NhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, khi mµ cã sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c nhµ s¶n xuÊt ®Ó t×m kiÕm vµ më réng thÞ phÇn th× ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¶i tiÕn chÊt l­îng s¶n phÈm vµ ®­a ra møc gi¸ c¹nh tranh so víi c«ng ty ®èi thñ. Trong ®ã, gi¸ c¶ lµ mét vò khÝ quan träng mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc lµ c«ng ty ®· ho¹t ®éng l©u n¨m trong lÜnh vùc s¶n xuÊt que hµn ®iÖn. C«ng ty lu«n ®­a ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng víi gi¸ c¶ c¹nh tranh so víi nh÷ng mÆt hµng cïng lo¹i cña c¸c c«ng ty trong vµ ngoµi n­íc, kh«ng ngõng nghiªn cøu tung ra nh÷ng s¶n phÈm míi ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy, c«ng ty duy tr× ®­îc nh÷ng b¹n hµng truyÒn thèng vµ ngµy cµng thu hót nhiÒu b¹n hµng míi. §Æc biÖt, tõ khi c«ng ty cæ phÇn ho¸ cuèi n¨m 2003, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ thÓ hiÖn ë doanh thu b¸n hµng n¨m 2004 t¨ng 29.4% so víi n¨m 2003. Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý ®­îc s¾p xÕp l¹i mét c¸ch khoa häc, gän nhÑ, gi¶m vÒ sè l­îng nh­ng chÊt l­îng ngµy cµng cao. C¸c phßng ban trong c«ng ty ®­îc ph©n chia vµ s¾p xÕp mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi quy m«, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt. ViÖc tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n theo s¶n phÈm ®· khuyÕn khÝch, ®éng viªn ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i thi ®ua lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt. Trong c¬ chÕ ho¹t ®éng míi toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Òu cè g¾ng ph¸t huy hÕt søc n¨ng lùc cña m×nh. §ång thêi, c«ng ty còng chó träng c«ng t¸c gi¸o dôc ý thøc cña c«ng nh©n trong viÖc tiÕt kiÖm ®Ó gi¶m chi phÝ, t¨ng hiÖu qu¶ b»ng viÖc triÖt ®Ó tËn dông c¸c nguån thu, tËn dông mäi tiÒm n¨ng vÒ nhµ x­ëng, khai th¸c t¹o thªm nguån thu. Phßng tµi vô cña c«ng ty, trong c¬ chÕ ho¹t ®éng míi cña c«ng ty còng ®· cã nh÷ng c¶i tiÕn vÒ c¬ cÊu bé m¸y vµ c¬ cÊu ho¹t ®éng nh»m hoµn thµnh tèt nhÊt nhiÖm vô cña m×nh. C«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty tu©n thñ ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng ty, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý chung. Qua thêi gian thùc tËp cña m×nh t¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, em nhËn thÊy nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt trong ho¹t ®éng cña bé m¸y kÕ to¸n c«ng ty. Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi, em xin ®­a ra nh÷ng thµnh tùu cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty nh­ sau: 3.1.1.¦u ®iÓm: * Bé m¸y kÕ to¸n: Lµ mét c«ng ty ho¹t ®éng l©u n¨m trong lÜnh vùc s¶n xuÊt que hµn ®iÖn, C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña lîi thÕ gi¸ c¶ trong c¹nh tranh. ChÝnh v× vËy mµ c«ng ty lu«n chó träng ®Õn viÖc tiÕt kiÖm CPSX vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, lu«n t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó ph¸t huy ®­îc vai trß ®ã, bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc x©y dùng t­¬ng ®èi hoµn chØnh, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ néi dung h¹ch to¸n vµ ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao, nhiÖt huyÕt víi c«ng viÖc. Cô thÓ trong c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh lu«n cã sù kÕt hîp nhÞp nhµng, ¨n ý gi÷a c¸c kÕ to¸n vËt t­, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ kÕ to¸n tæng hîp ®Ó cã thÓ tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c. * ViÖc sö dông tµi kho¶n: C«ng ty hiÖn ®ang sö dông hÖ thèng tµi kho¶n do Bé tµi chÝnh ban hµnh. Trong viÖc tËp hîp CPSX, c«ng ty ph©n theo 3 kho¶n môc: CPNVLTT , CPNCTT, CPSXC vµ sö dông c¸c TK 621, 622, 627 ®Ó theo dâi. Trong ®ã, TK 622 ®­îc theo dâi cô thÓ theo tõng bé phËn s¶n xuÊt gióp cho viÖc qu¶n lý giê c«ng vµ tÝnh tiÒn c«ng ®­îc thuËn lîi. TK 627 ®­îc chi tiÕt ra thµnh c¸c tiÓu kho¶n lµm cho viÖc theo dâi c¸c kho¶n chi ®­îc cô thÓ, râ rµng. C¸c chi phÝ nµy ®Õn cuèi kú ®­îc kÕ to¸n tËp hîp vµo TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Ngoµi viÖc sö dông hÖ thèng tµi kho¶n ®­îc ¸p dông chung cho c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty cßn chi tiÕt c¸c tµi kho¶n, tiÓu kho¶n thµnh c¸c tiÓu kho¶n cÊp d­íi theo dâi cho tõng ®èi t­îng cô thÓ cña c«ng ty. ViÖc tËp hîp chi phÝ vµ sö dông c¸c tµi kho¶n ®Ó theo dâi nµy gióp cho c¸c cÊp qu¶n lý dÔ dµng theo dâi c¸c chi phÝ ph¸t sinh vµ gióp cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®­îc ®¬n gi¶n. * VÒ hÖ thèng chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n: Víi ®éi ngò kÕ to¸n nhiÒu kinh nghiÖm, v÷ng chuyªn m«n ®· vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ mét c¸ch s¸ng t¹o, cã hiÖu qu¶, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Nh×n chung, trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng ty ®· sö dông hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña c«ng ty theo ®óng quy ®Þnh cho h×nh thøc sæ NhËt ký chøng tõ vµ ghi chÐp ®Çy ®ñ tõng kho¶n môc mµ mÉu sæ quy ®Þnh. + KÕ to¸n sö dông sæ tæng hîp NhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó tËp hîp CPSX trong kú h¹ch to¸n + Sö dông Sæ c¸i c¸c TK 621, 622, 627, 154 ®Ó theo dâi riªng tõng kho¶n môc chi phÝ vµ tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. + C¸c b¶ng ph©n bæ sè 1, sè 2, sè 3 ®Ó chia chi phÝ cho ®èi t­îng chÞu chi phÝ theo c«ng dông vµ môc ®Ých chi phÝ. + Ngoµi ra, kÕ to¸n sö dông mét sè b¶ng kª, nhËt ký chøng tõ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ nh­ b¶ng kª sè 1, sè 2, sè 5; nhËt ký chøng tõ sè 1, 2, 3, 4, 5. Víi nh÷ng sæ chi tiÕt, kÕ to¸n cã sù thay ®æi cho phï hîp víi c«ng viÖc, víi quy m« tÝnh chÊt riªng cña m×nh, gióp cho viÖc ghi chÐp, theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ ®­îc thuËn lîi h¬n. ViÖc lËp chøng tõ, lu©n chuyÓn chøng tõ, l­u tr÷ chøng tõ ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh vµ gióp cho viÖc h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh ®­îc thuËn lîi. * VÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: ViÖc ph©n ®Þnh chi phÝ theo 3 kho¶n môc : CFNVLTT, CFNCTT, CFSXC ®· cho thÊy vÞ trÝ, chøc n¨ng ho¹t ®éng cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §©y chÝnh lµ c¨n cø ®Ó tËp hîp CPSX vµ x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c, t¹o ®iÒu kiÖn cung cÊp th«ng tin cã hÖ thèng cho c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hoµn toµn phï hîp. Bëi c«ng ty chuyªn s¶n xuÊt c¸c dông cô c¬ khÝ chÕ t¹o cã ®Æc tr­ng s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm víi nhiÒu quy c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau. ViÖc sö dông ph­¬ng ph¸p nµy ®· gióp cho kÕ to¸n gi¶m bít khèi l­îng h¹ch to¸n. * Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho: C«ng ty ®ang sö dông ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn sau mçi lÇn nhËp. §©y lµ ph­¬ng ph¸p phï hîp víi ®iÒu kiÖn gi¸ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo cã nhiÒu biÕn ®éng nh­ hiÖn nay. Nã gióp cho kÕ to¸n tÝnh to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp mét c¸ch chÝnh x¸c, cËp nhËt. H¬n n÷a, kÕ to¸n c«ng ty còng kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ tèn nhiÒu c«ng søc b»ng c¸ch sö dông sù hç trî cña phÇn mÒm kÕ to¸n. * H¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn: §©y lµ sù lùa chän hoµn toµn phï hîp víi tÝnh chÊt hµng ho¸ vËt t­ cã gi¸ trÞ lín cña c«ng ty. * ViÖc ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n: Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ phÇn mÒm ®· gãp phÇn lµm gi¶m søc lao ®éng cña con ng­êi trong rÊt nhiÒu lÜnh vùc trong ®ã cã kÕ to¸n. T¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc, do h×nh thøc sæ NhËt ký chøng tõ phøc t¹p nªn khã cã thÓ vËn dông m¸y tÝnh vµo xö lý sè liÖu. Tuy nhiªn, kÕ to¸n c«ng ty ®· linh ho¹t sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n vµo mét sè kh©u nh­ qu¶n lý danh s¸ch kh¸ch hµng vµ nhµ cung øng, qu¶n lý thu chi tiÒn mÆt, qu¶n lý vËt t­ xuÊt kho, tÝnh to¸n gi¸ vËt t­ xuÊt dïng cho s¶n xuÊt... Víi c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, phÇn mÒm kÕ to¸n gióp kÕ to¸n tÝnh gi¸ vËt t­ xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn tÝnh sau mçi lÇn nhËp. Ngoµi ra, c«ng ty ®· ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm hoµn thµnh chÊt l­îng quy ®Þnh ®· ®¶m b¶o g¾n liÒn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng víi chÊt l­îng lµm viÖc, lµ ®iÒu kiÖn thóc ®Èy c«ng nh©n cã ý thøc tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt, tr¸nh l·ng phÝ thêi gian lao ®éng, khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty cßn béc lé mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc. 3.1.2. Nh­îc ®iÓm: * Thø nhÊt, ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX mµ c«ng ty x¸c ®Þnh cßn ch­a thËt sù hîp lý. ViÖc tËp hîp CPSX cña tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm trong mét kú ®Ó sau ®ã tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm gÆp ph¶i bÊt cËp sau: ViÖc tÝnh ra gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i sÏ kh«ng ®­îc chÝnh x¸c. Bëi nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo - chi phÝ chiÕm ®a sè trong tæng chi phÝ s¶n phÈm ®Ó t¹o ra c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau lµ kh¸c nhau. H¬n n÷a, gi¸ thµnh kÕ ho¹ch mµ c«ng ty ®­a ra vµ viÖc tÝnh ra tû lÖ chi phÝ trong khi tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ còng chØ mang tÝnh t­¬ng ®èi. Do vËy, gi¸ thµnh ®¬n vÞ tõng lo¹i s¶n phÈm sÏ bÞ chªnh so víi thùc tÕ. Sù chªnh lÖch nµy dï lµ rÊt nhá nh­ng víi s¶n l­îng tiªu thô rÊt lín sÏ trë thµnh mét sai sè kh«ng nhá ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh trong kú cña c«ng ty. * Thø hai, c«ng ty kh«ng theo dâi thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹ch. §iÒu ®ã dÉn tíi mét sè h¹n chÕ trong viÖc qu¶n lý chi phÝ vµ qu¶n lý lao ®éng: Do kh«ng theo dâi cô thÓ nªn c«ng ty khã cã thÓ thu håi kho¶n båi th­êng thiÖt h¹i. Vµ quan träng h¬n, v× kh«ng quy tr¸ch nhiÖm cho c¸ nh©n cô thÓ g©y ra thiÖt h¹i nªn kh«ng gi¸o dôc ý thøc cÈn träng trong lao ®éng cña c«ng nh©n cã thÓ dÉn tíi nh÷ng sai ph¹m tiÕp theo. * Thø ba, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c«ng ty tËn dông ®­îc nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ vµ kh«ng hÖ thèng nh÷ng lîi Ých mµ phÇn mÒm kÕ to¸n mang l¹i. Nguyªn nh©n lµ do viÖc ¸p dông h×nh thøc sæ NhËt ký – chøng tõ rÊt khã cã thÓ vËn dông m¸y tÝnh ®Ó xö lý sè liÖu. Ta cã thÓ so s¸nh gi÷a c«ng viÖc khi kÕ to¸n lµm thñ c«ng so víi viÖc dïng m¸y tÝnh ®Ó xö lý sè liÖu ®Ó thÊy ®­îc sù bÊt cËp cña kÕ to¸n c«ng ty trong thêi ®¹i c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay. C«ng viÖc Lµm thñ c«ng Lµm m¸y vi tÝnh C¬ së h¹ch to¸n Chøng tõ kÕ to¸n Chøng tõ kÕ to¸n Ghi chÐp d÷ liÖu §Þnh kho¶n vµo c¸c sæ vµ tæng hîp sè liÖu chËm CËp nhËt sè d­ c¸c tµi kho¶n vµ tæng hîp sè liÖu nhanh L­u d÷ liÖu C¸c sæ --> cång kÒnh §Üa, bé nhí rÊt gän nhÑ LËp b¸o c¸o BCTC lËp thñ c«ng rÊt l©u BCTC vµ b¸o c¸o qu¶n trÞ lËp nhanh h¬n 3.2. Ph­¬ng h­íng nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc : 3.2.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: Khi chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu thuËn lîi trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng bªn c¹nh ®ã còng gÆp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n do c¸c quy luËt kh¾t khe cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §Ó ®øng v÷ng trong ®iÒu kiÖn ®ã, c¸c doanh nghiÖp kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i tù hoµn thiÖn m×nh vÒ mäi mÆt. C«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lu«n chiÕm mét khèi l­îng lín trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ chi phèi ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn doanh nghiÖp nªn doanh nghiÖp hÕt søc chó träng ®Õn viÖc hoµn thiÖn phÇn hµnh nµy. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh, C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc lu«n quan t©m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy nhiªn, qua ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty, ta nhËn thÊy bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc vÉn tån t¹i nh÷ng khiÕm khuyÕt cÇn kh¾c phôc. Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc häc tuy cßn h¹n chÕ nh­ng em xin m¹nh d¹n nªu ra mét sè ý kiÕn, kiÕn nghÞ gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty. 3.2.2. Mét sè ý kiÕn, kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc : * ý kiÕn 1: VÒ ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX C«ng ty cã thÓ tËp hîp CPSX theo tõng nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i vµ tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ theo ph­¬ng ph¸p tû lÖ chi phÝ. Do c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i nh­ng kh¸c kÝch cì (vÝ dô nh­ cïng mét lo¹i que hµn N46 nh­ng cã kÝch cì kh¸c nhau nh­ F2, F3.25, F4...) cïng sö dông yÕu tè nguyªn vËt liÖu nh­ nhau, cïng sö dông sè nh©n c«ng nh­ nhau, chØ kh¸c nhau ë giai ®o¹n kÐo nhá nªn viÖc tËp hîp theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i ®­îc thùc hiÖn dÔ dµng vµ tÝnh gi¸ thµnh sÏ chÝnh x¸c h¬n. * ý kiÕn 2: VÒ tµi kho¶n kÕ to¸n: Do kÕ to¸n tËp hîp CPSX chung cho toµn doanh nghiÖp nªn trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, TK 154 kh«ng ®­îc theo dâi chi tiÕt. V× vËy mµ cïng víi kiÕn nghÞ trªn, em còng xin ®­a ra ý kiÕn vÒ viÖc h¹ch to¸n trªn TK 154. §Ó phï hîp víi ®èi t­îng tËp hîp CPSX theo nhãm s¶n phÈm nh­ ®· kiÕn nghÞ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh, TK 154 cÇn ®­îc më chi tiÕt theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i( vÝ dô kÕ to¸n më TK 154 cho nhãm s¶n phÈm N46 víi c¸c kÝch cì kh¸c nhau...). * ý kiÕn 3: VÒ kú h¹ch to¸n: C«ng ty cã thÓ xem xÐt ¸p dông kú h¹ch to¸n theo th¸ng. Bëi v× ®Õn cuèi quý kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm còng lµ thêi ®iÓm mµ c«ng ty ph¶i lËp b¸o c¸o quý göi lªn c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn. V× vËy mµ c«ng viÖc cuèi quý sÏ rÊt nhiÒu. Thªm vµo ®ã, do kú h¹ch to¸n qu¸ dµi khã cã thÓ th«ng tin kÞp thêi cho c¸c cÊp qu¶n lý khi cÇn thiÕt. * ý kiÕn 4: VÒ h×nh thøc sæ kÕ to¸n víi viÖc øng dông m¸y vi tÝnh: HiÖn c«ng ty ®ang sö dông h×nh thøc sæ NhËt ký - chøng tõ. §©y lµ h×nh thøc sæ phï hîp víi quy m«, ®iÒu kiÖn cña c«ng ty. Song trong qu¸ tr×nh xö lý th«ng tin trªn sæ, kÕ to¸n khã cã thÓ øng dông phÇn mÒm kÕ to¸n. V× vËy mµ tuy kÕ to¸n c«ng ty ®· linh ho¹t sö dông m¸y tÝnh vµo mét sè phÇn hµnh nh­ng phÇn lín c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn b»ng lao ®éng thñ c«ng. §Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ søc lao ®éng cña nh©n viªn kÕ to¸n, cËp nhËt th«ng tin cung cÊp cho c¸c cÊp qu¶n lý, ®ång thêi khai th¸c triÖt ®Ó lîi Ých mµ m¸y tÝnh mang l¹i, c«ng ty cã thÓ xem xÐt viÖc chuyÓn ®æi sang h×nh thøc NhËt ký chung. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc sæ nµy lµ ®¬n gi¶n, thÝch hîp víi mäi ®¬n vÞ h¹ch to¸n, ®Æc biÖt lµ cã thÓ øng dông phÇn mÒm kÕ to¸n trong xö lý th«ng tin trªn sæ mét c¸ch thuËn lîi, dÔ dµng. * ý kiÕn 5: VÒ viÖc theo dâi c¸c kho¶n thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹ch. C«ng ty nªn theo dâi chi tiÕt c¸c kho¶n thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹ch ®Ó cã thÓ thu håi båi th­êng thiÖt h¹i, cã thÓ xö lý ®óng ng­êi ®óng viÖc n©ng cao ý thøc cña ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. * ý kiÕn 6: VÒ viÖc dù tr÷ nguyªn vËt liÖu. VÒ nguyªn vËt liÖu do trong n­íc kh«ng s¶n xuÊt ®­îc ph¶i nhËp ngo¹i nh­ lâi thÐp, Fero Mangan, c«ng ty tiÕn hµnh dù tr÷ ®Ó phôc vô kÞp thêi cho nhu cÇu s¶n xuÊt. §©y lµ viÖc lµm cÇn thiÕt nh­ng c«ng ty cÇn chó ý ®Õn ®Þnh møc vµ chu kú dù tr÷ nguyªn vËt liÖu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕu hôt vËt t­ cho s¶n xuÊt nh­ng còng kh«ng dù tr÷ qu¸ nhiÒu ®Ó ø ®äng vèn vµ t¨ng chi phÝ kinh doanh do vèn l­u ®éng c«ng ty ph¶i ®i vay ng¾n h¹n. HiÖn nay, c«ng ty cã chu kú dù tr÷ nguyªn vËt liÖu lµ 30 ®Õn 45 ngµy. Mçi lÇn dù tr÷ tÝnh ra kho¶ng 6 tû ®ång víi møc l·i suÊt vèn vay ng¾n h¹n lµ 0.78%/ th¸ng. Nh­ vËy ta cã thÓ tÝnh ra chi phÝ l·i vay mµ mçi th¸ng c«ng ty ph¶i tr¶: 6000000000* 0.78% = 46800000 Ch­a kÓ ®Õn c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh l­u kho th× cã thÓ thÊy chi phÝ ®Ó dù tr÷ nguyªn vËt liÖu kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n tiÒn nhá nªn c«ng ty cÇn tÝnh to¸n hÕt søc kü l­ìng ®Ó tèi thiÓu ho¸ chi phÝ l·i vay t¨ng lîi nhuËn. CÇn t¨ng c­êng sù kÕt hîp gi÷a bé phËn kÕ to¸n vµ phßng kÕ ho¹ch vËt t­ ®Ó cã sù ®iÒu chØnh linh ho¹t trong vÊn ®Ò dù tr÷ nguyªn vËt liÖu cho phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ. * ý kiÕn 7: VÒ viÖc kÕt hîp kÕ to¸n qu¶n trÞ vµ kÕ to¸n tµi chÝnh: Bªn c¹nh kÕ to¸n tµi chÝnh, kÕ to¸n qu¶n trÞ lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®Ó kÕ to¸n thùc sù trë thµnh c«ng cô qu¶n lý ®¾c lùc cña nhµ qu¶n trÞ. Trong khi th«ng tin cña kÕ to¸n tµi chÝnh lµ th«ng tin vÒ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ®· x¶y ra trong qu¸ khø th× th«ng tin cña kÕ to¸n qu¶n trÞ vÒ c¬ b¶n lµ nh÷ng th«ng tin võa mang tÝnh thùc tÕ võa mang tÝnh ®iÒu chØnh, phôc vô cho viÖc lËp c¸c dù to¸n, dù ®o¸n t­¬ng lai ®Ó quyÕt ®Þnh mét ph­¬ng ¸n tèi ­u cña nhµ qu¶n trÞ. KÕ to¸n qu¶n trÞ cã hai chøc n¨ng quan träng nhÊt lµ ho¹ch ®Þnh vµ kiÓm tra. Trªn khÝa c¹nh nghiªn cøu cña ®Ò tµi, em xin bµn vÒ chøc n¨ng kiÓm tra cña kÕ to¸n qu¶n trÞ, mµ cô thÓ lµ viÖc kiÓm tra kiÓm so¸t chi phÝ s¶n xuÊt nh»m môc ®Ých h¹ gi¸ thµnh. Chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm 3 kho¶n môc: + CPNVLTT + CPNCTT + CPSXC §Ó kiÓm so¸t chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n qu¶n trÞ x©y dùng nªn c¸c ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt. CPNVLTT vµ CPNCTT lu«n lu«n lµ chi phÝ kh¶ biÕn. ViÖc x©y dùng ®Þnh møc hai lo¹i chi phÝ nµy dùa trªn ®Þnh møc gi¸( gi¸ mét ®¬n vÞ vËt liÖu, gi¸ mét giê lao ®éng trùc tiÕp) vµ ®Þnh møc l­îng( l­îng nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, l­îng thêi gian hoµn tÊt mét ®¬n vÞ s¶n phÈm). Riªng CPSXC, do bao gåm nhiÒu kho¶n môc nªn ®Ó x©y dùng ®Þnh møc CPSXC cÇn t¸ch thµnh hai bé phËn: biÕn phÝ s¶n xuÊt chung vµ ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung vµ th­êng dïng tû lÖ theo thêi gian ®Ó x©y dùng hÖ thèng chi phÝ tiªu chuÈn. Sau khi ®· x©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc chi phÝ, kÕ to¸n tiÕn hµnh so s¸nh gi÷a chi phÝ thùc tÕ víi ®Þnh møc. NÕu cã chªnh lÖch th× ph¶i lµm râ nguyªn nh©n g©y ra chªnh lÖch vµ c¸c biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc nÕu lµ chªnh lÖch t¨ng vµ ph¸t huy nÕu lµ chªnh lÖch gi¶m. ViÖc xem xÐt mét c¸ch tØ mØ, chi tiÕt chi phÝ trªn c¬ së so s¸nh chi phÝ thùc tÕ víi ®Þnh møc lµ c¨n cø ®Ó kiÓm so¸t chi phÝ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, lµ c¬ së ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh. ChÝnh v× chøc n¨ng kiÓm so¸t chi phÝ mµ kÕ to¸n tµi chÝnh kh«ng cã ®­îc, em xin kiÕn nghÞ c«ng ty nªn kÕt hîp kÕ to¸n qu¶n trÞ víi kÕ to¸n tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh qu¶n lý. KÕt luËn LuËn v¨n lµ sù tæng hîp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng §¹i häc C«ng §oµn vµ thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc. Trong thêi gian thùc tËp, em cã ®iÒu kiÖn kiÓm nghiÖm l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong tr­êng qua thùc tÕ ho¹t ®éng cña c«ng ty. Qua ®ã, b¶n th©n em tù cñng cè vµ më réng nhËn thøc cña m×nh, ®ång thêi nhËn thøc ®­îc sù kh¸c biÖt gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tÕ cña qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n. V× thêi gian nghiªn cøu, kh¶o s¸t t¹i c«ng ty cã h¹n nªn luËn v¨n kh«ng thÓ ®i s©u vµo tÊt c¶ mäi vÊn ®Ò cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ë c«ng ty mµ chØ ®i s©u vµo nghiªn cøu c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong ®ã, luËn v¨n chó ý ph©n tÝch nh÷ng néi dung chÝnh cña c«ng t¸c nµy, tõ ®ã nªu lªn nh÷ng ý kiÕn cña b¶n th©n m×nh nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn que hµn ®iÖn ViÖt §øc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o – TS NguyÔn Ngäc Quang ®· tËn t×nh h­íng dÉn ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c«, chó phßng Tµi vô, phßng KÕ ho¹ch vµ c¸c phßng ban kh¸c trong c«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em thùc tËp, kh¶o s¸t t¹i c«ng ty, cung cÊp t­ liÖu ®Ó em cã thÓ tËp hîp, ph©n tÝch vµ x©y dùng ®­îc kho¸ luËn nµy. V× thêi gian thùc tËp cã h¹n, v× nhËn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn mÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng song kho¸ luËn còng kh«ng thÓ gi¶i quyÕt hÕt ®­îc mäi vÊn ®Ò ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ thùc tÕ c«ng ty vµ thÞ tr­êng ®ang ®Æt ra. Do vËy mµ kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy, c¸c c« vµ Ban gi¸m ®èc c«ng ty gióp em hoµn thiÖn ®­îc b¶n luËn v¨n cña m×nh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! TµI liÖu tham kh¶o: Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n Chñ biªn: TS. NguyÔn ThÞ §«ng Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh Chñ biªn: PGS. TS. NguyÔn V¨n C«ng H­íng dÉn thùc hµnh kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp T¸c gi¶: TS. Vâ V¨n NhÞ KÕ to¸n qu¶n trÞ Chñ biªn: PGS. TS. NguyÔn Minh Ph­¬ng 16 chuÈn mùc kÕ to¸n vµ kÕ to¸n tµi chÝnh cho doanh nghiÖp T¸c gi¶: TS. Vâ V¨n NhÞ Trung Quèc gia nhËp WTO - Thêi c¬ vµ th¸ch thøc Chñ biªn: Vâ §¹i L­îc 7. C¸c luËn v¨n kho¸ tr­íc.