Luận văn Hoàn thiện quản trị vốn kinh doanh ở công ty Xuất nhập khẩu Cung ứng Vật tư Thiết bị Đường Sắt (VIRASIMEX)

iÕt bÞ ®¹t 40 tØ, xuÊt khÈu lao ®éng ®¹t 12 tØ, cßn l¹i lµ doanh thu tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c. TØ lÖ lîi nhuËn/doanh thu n©ng cao Ýt nhÊt h¬n tØ lÖ ®¹t ®­îc n¨m 2001, n©ng cao h¬n n÷a sè vßng quay vèn l­u ®éng trong n¾m, gi¶m thêi gian lu©n chuyÓn vèn, tr¸nh ø ®äng vèn trong l­u th«ng. N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong c«ng ty trong s¶n xuÊt, ®µm ph¸n kinh doanh vµ kÝ kÕt hîp ®ång còng nh­ nghiÖp vô kinh doanh quèc tÕ. S¾p xÕp l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lÝ vµ ®éi ngò nh©n viªn khèi v¨n phßng, tiÕn hµnh cho nghØ tr­íc thêi h¹n hoÆc bè trÝ lµm c«ng viÖc kh¸c ®èi víi nh÷ng c¸n bé n¨ng lùc kÐm, tr×nh ®é thÊp kh«ng phï hîp víi c«ng viÖc hiÖn t¹i cña c«ng ty. Vµ ®ång thêi còng cã chÝnh s¸ch ®èi víi nhãm nµy. N©ng cao tØ lÖ néi ®Þa ho¸ c¸c lo¹i vËt t­ ®­êng s¾t, tiÕn tíi tù s¶n xuÊt trong n­íc, gi¶m nhËp khÈu vµ phô thuéc vµo n­íc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt. Liªn kÕt víi c¸c tæ chøc n­íc ngoµi, c¸c nhµ khoa häc ®Ó c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt thiÕt bÞ, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Tõng b­íc g¾n c«ng nghÖ víi thùc tiÔn s¶n xuÊt. Thu hót c¸c nguån vèn bªn ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån vèn. T¨ng c­êng lien doanh liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc trong ho¹t ®éng kinh doanh, s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®­êng s¾t. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh vµ c¸c mÆt hµng kinh doanh. TiÕn hµnh lo¹i bá kinh doanh c¸c mÆt hµng mang l¹i lîi nhuËn thÊp hoÆc thËm chÝ kh«ng ®em l¹i lîi nhuËn ®Ó tËp chung vèn cho c¸c mÆt hµng cã hiÖu qu¶ cao. Tõ ®ã, t¨ng nguån thu cho c«ng ty vµ t¨ng lîi nhuËn, n©ng cao møc sèng cña nh©n viªn c«ng ty. T¨ng c­êng c«ng t¸c thóc ®Èy ho¹t ®éng thu hót ®Çu t­, liªn kÕt liªn doanh víi c¸c tæ chøc, ®¬n vÞ, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t¨ng c­êng vèn cho kinh doanh. Trªn ®©y lµ nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n cña c«ng ty Virasimex trong thêi gian tíi vµ nh÷ng môc tiªu ®Ò ra ë trªn còng lµ mét c¬ së ®Ó ®Ò ra c¸c ph­¬ng h­íng qu¶n trÞ vèn kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi. 3.1.3. Ph­¬ng h­íng qu¶n trÞ vèn kinh doanh cña c«ng ty Virasimex trong nh÷ng n¨m tíi Ph­¬ng h­íng qu¶n trÞ vèn kinh doanh cña c«ng ty Virasimex trong nh÷ng n¨m tíi ®©y, cô thÓ lµ ®Õn n¨m 2005 sÏ bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò sau: §a d¹ng ho¸ c¸c nguån vèn phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh gåm cã: tiÕn hµnh cæ phÇn hãa c«ng ty trong n¨m nay hoÆc ®Çu n¨m sau ®Ó c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc bªn ngoµi cã thÓ tham gia gãp vèn kinh doanh t¹o nguån vèn kinh doanh cho c«ng ty. TiÕn hµnh ®Çu t­ m¹nh vµo c¸c mÆt hµng kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao, lo¹i bá c¸c mÆt hµng hiÖu qu¶ kÐm vµ nhá lÎ. T¨ng c­êng h¬n n÷a vèn cho kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ, tiÕn hµnh ®Çu t­ nghiªn cøu c¶i tiÕn kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt thiÕt bÞ vËt t­ ®­êng s¾t. §Ó thuËn lîi cho viÖc lËp kÕ ho¹ch kinh doanh dµi h¹n c«ng ty tËp chung vay c¸c nguån vèn trung vµ dµi h¹n ®Ó æn ®Þnh kinh doanh tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng vÒ vèn lín, v× c¸c mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty cã gi¸ trÞ rÊt lín vµ thêi gian thu håi vèn còng t­¬ng ®èi l©u, nÕu tiÕp tôc vay vèn ng¾n h¹n sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨ trong viÖc tr¶ nî ng©n hµng. Cã chÝnh s¸ch ®¸nh gi¸ tµi s¶n vµ tØ lÖ khÊu hao tµi s¶n phï hîp víi ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy nay ®Ó tiÕn hµnh mua míi vµ hiÖn ®Þa ho¸ thiÕt bÞ s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao søc c¹nh tranh c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña c«ng ty. C¬ cÊu l¹i c¸c kho¶n nî, cã ph­¬ng ¸n ®èi víi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña ng©n hµng. TiÕn hµnh gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c kho¶n cho vay khã ®ßi. Gi¶m c¸c chi phÝ bÊt hîp lÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tÝnh to¸n møc dù tr÷ s¶n phÈm phï hîp, gi¶m chi phÝ b¶o qu¶n, l­u kho b·i, chi phÝ tr«ng coi hµng ho¸. Liªn kÕt, liªn doanh víi c¸c nhµ xuÊt khÈu n­íc ngoµi, tiÕn hµnh ®Çu t­ vµo ngµnh ®­êng s¾t. §ång thêi còng tiÕn hµnh liªn kÕt víi c¸c b¹n hµng trong n­íc ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Trªn ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu cña ph­¬ng h­íng qu¶n trÞ vèn cña c«ng ty Virasimex trong thêi gian tíi. Vµ ph­¬ng h­íng trªn sÏ ®­îc cô thÓ ho¸ thµnh c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qu¶n trÞ vèn kinh doanh. §Ó ®¹t ®­îc ®­îc môc tiªu ph­¬ng h­íng ®Ò ra mét sè kiÕn nghÞ còng ®­îc ®Ò cËp tíi lµm hµnh lang ph¸p lÝ vµ t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho viÖc giµnh ®­îc môc tiªu gi¶i ph¸p. 3.2. C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qu¶n trÞ vèn kinh doanh cña c«ng ty Virasimex Qu¶n trÞ vèn trong doanh nghiÖp cã tÇm quan trong ®Æc biÖt ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. Tuy nhiªn, viÖc sö dông vèn kinh doanh lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña c¸c kh©u, c¸c bé ph©n trong s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn nh­ qu¶n lÝ, theo dâi, kiÓm tr¶ c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Môc ®Ých cña qu¶n trÞ vèn trong doanh nghiÖp lµ b¶o ®¶m nhu cÇu tèi ®a vÒ vèn cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong khi c¸c nguån vèn cña c«ng ty l¹i cã giíi h¹n. §Ó b¶o ®¶m ®­îc môc ®Ých trªn, yªu cÇu c¬ b¶n cña sö dông vèn lµ: Thø nhÊt, b¶o ®¶m vèn ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých, ®óng ph­¬ng h­íng, vµ ®óng kÕ ho¹ch. Thø hai, chÊp hµnh ®óng qui ®Þnh, chÕ ®é qu¶n lÝ l­u th«ng tiÒn tÖ cña nhµ n­íc. Thø ba, h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c kÞp thêi sè vèn hiÖn cã vµ t×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong giai ®o¹n võa qua c«ng ty Virasimex ®· cã nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh trong c«ng t¸c qu¶n trÞ vèn, c«ng ty còng ®· ¸p dông mét sè nh÷ng biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ ®Ó phôc vô mét c¸ch kÞp thêi yªu cÇu vÒ vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n trÞ vèn c«ng ty nªn ¸p dông thªm mét sè biÖn kh¸c bæ xung vµ kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh huy ®éng vµ b¶o toµn vèn. Vµ c¸c gi¶i ph¸p nµy bao gåm: gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vµ b¶o toµn vèn, gi¶i ph¸p vÒ chi phÝ, gi¶i ph¸p vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i, c¸c vÊn ®Ò vÒ qu¶n lÝ kh¸c… 3.2.1. Gi¶i ph¸p vÒ lËp kÕ ho¹ch vèn kinh doanh cña c«ng ty trong giai ®o¹n tíi Nî ng¾n h¹n cña c«ng ty trong giai ®o¹n võa qua mét phÇn lín lµ nî cña c¸c ®¬n vÞ uû th¸c cho c«ng ty nhê c«ng ty nhËp khÈu hé thiÕt bÞ nh­ng kho¶ng 30% trong sè nî ng¾n h¹n ®ã lµ c«ng ty trùc tiÕp nî ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông, nî c¸n bé nh©n viªn c«ng ty, nî b¹n hµng kh¸c. C¸c kho¶n nî ®ã l¹i lín h¬n vèn kinh doanh cña c«ng ty theo ­íc tÝnh kÕ ho¹ch ®Æt ra ®Çu n¨m. ChÝnh v× lÝ do ®ã nªn ®· ®Õn lóc cÇn xem xÐt l¹i c¸ch tÝnh to¸n vÒ nhu cÇu vèn kinh doanh cña c«ng ty, ®Ó tõ ®ã c«ng ty cã biÖn ph¸p huy ®éng vèn kÞp thêi cã hiÖu qu¶ tr¸nh t×nh tr¹ng nî ng¾n h¹n lín, kinh doanh lu«n trong tr¹ng th¸i c¨ng th¼ng vèn. §èi víi møc dù tr÷ tiÒn mÆt phôc vô s¶n xuÊt vµ kinh doanh c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh xem kho¶ng bao nhiªu lµ ®ñ. Trong ®iÒu kiÖn kinh doanh hiÖn nay cã lÏ sö dông ph­¬ng ph¸p sau ®©y sÏ phï hîp h¬n viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn kinh doanh lµ 30% doanh thu dù kiÕn. Vµ c«ng thøc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn ®­îc tr×nh bµy ë phÇn nµy sÏ s¸t víi thùc tiÔn nhu cÇu vèn cña c«ng ty h¬n lµ c¸ch tÝnh nhu cÇu vèn dùa vµo doanh thu dù tÝnh hµng k× råi nh©n víi mét hÖ sè nµo ®ã. V× thùc tÕ doanh thu trong k× l¹i lµ nh©n tè biÕn ®éng t­¬ng ®èi m¹nh, phô thuéc vµo qu¸ nhiÒu yÕu tè m«i tr­êng. Møc tiÒn mÆt ®­îc thiÕt kÕ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Møc tiÒn mÆt ®­îc thiÕt kÕ Kho¶ng giao ®éng tiÒn mÆt Møc tiÒn mÆt giíi h¹n d­íi = + Møc tiÒn giíi h¹n d­íi sÏ bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ trong k×, c¸c kho¶n giao dÞch sÏ diÔn ra trong k×. Kho¶ng giao ®éng tiÒn mÆt ®ã lµ c¸c chi phÝ bÊt th­êng cã thÓ x¶y ra trong ho¹t ®éng kinh doanh trong k×. TØ lÖ nµy tuú thuéc vµo tõng doanh nghiÖp, vµ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së kinh nghiÖm cña tõng ®¬n vÞ, tõng nghµnh. §Ó gi¶m bít c¸c kho¶n chi phÝ bÊt th­êng c«ng ty còng cÇn x¸c ®Þnh c¸c h×nh thøc b¸n hµng nh­ cã b¸n chÞu kh«ng v× nã sÏ liªn quan ®Õn c«ng nî khã ®ßi ph¸p sinh sau nµy lµm t¨ng chi phÝ bÊt th­êng lªn. Vµ nÕu b¸n th× c¬ chÕ thanh to¸n sau nµy sÏ nh­ thÕ nµo. KÕ ho¹ch s¶n xuÊt trong k× sÏ cÇn kho¶ng bao nhiªu vèn vµ cã thÓ huy ®éng tõ phÝa ng­êi b¸n ®­îc kho¶ng bao nhiªu. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy còng cÇn ®­îc x¸c ®Þnh râ ®Ó c«ng ty biÕt ®­îc sÏ ph¶i thanh to¸n cho ng­êi b¸n trong k× hay k× sau míi ph¶i tiÕn hµnh tr¶ tiÒn ®Ó tõ ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu vèn cô thÓ h¬n. Vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu còng cÇn ®­îc lªn kÕ ho¹ch cô thÓ vÒ sè l­îng, chñng lo¹i, vµ gi¸ trÞ. Tõ ®ã, tiÕn hµnh nhËp khÈu, tiÕn hµnh huy ®éng ®­îc kho¶ng bao nhiªu phÇn tr¨m vèn tõ phÝa ®èi t¸c. C¸c ho¹t ®éng chñ ®¹o ®· ®­îc lªn kÕ ho¹ch vÒ vèn kinh doanh, thêi gian tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c kho¶n chi còng ®­îc x¸c ®Þnh, ®ång thêi c¸c kho¶n chi phÝ bÊt th­êng còng ®­îc dù b¸o sÏ gióp c«ng ty gi¶m nh÷ng khã kh¨n do thiÕu vèn trong ho¹t ®éng cña m×nh. Thùc tÕ trong giai ®o¹n võa qua c«ng ty Virasimex ®· kh«ng tiÕn hµnh x¸c ®Þnh cô thÓ tõng lo¹i chi phÝ cho c¸c m¶ng ho¹t ®éng dÉn ®Õn nî ng¾n h¹n t¨ng cao, thiÕu vèn lµm gi¶m hiÖu qu¶ trong kinh doanh. 3.2.2. Gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vèn kinh doanh Tr­íc t×nh h×nh thùc tÕ vµ bªn c¹nh c¶ ­u vµ nh­îc ®iÓm trong qu¸ tr×nh qu¶n trÞ vèn kinh doanh, c«ng ty Virasimex ®· ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vèn kinh doanh nh­ sau: Tr­íc hÕt lµ c¸c gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vèn kinh doanh mµ c«ng ty Virasimex ®· ¸p dông. C«ng ty trong thêi gian tíi cÇn tiÕp tôc ®a d¹ng ho¸ c¸c nguån vèn phôc vô cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh nh­: vay tÝn dông ng©n hµng, mua hµng tr¶ chËm, huy ®éng vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Vµ ®Æc biÖt thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ®Ó c¸c thµnh viªn c«ng ty, c¸c thµnh viªn trong Liªn hiÖp ®­êng s¾t ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n kh¸c cã ®iÒu kiÖn tham gia nhiÖt t×nh vµo qu¸ tr×nh t¹o vèn cho c«ng ty trong thêi gian tíi. Trong phÇn nµy t«i xin nhÊn m¹nh vµo nh©n tè cæ phÇn ho¸ c«ng ty Virasimex trong thêi gian tíi. Hai n¨m tr­íc, Liªn hiÖp ®­êng s¾t ViÖt Nam ®· cho phÐp mét sè c«ng ty thµnh viªn kh¸c trong liªn hiÖp ®­îc phÐp lµm c«ng t¸c nhËp khÈu thiÕt bÞ vµ s¶n xuÊt vËt t­ ®­êng s¾t. Nh­ vËy, ngoµi hai thµnh viªn ë miÒn trung vµ miÒn nam hiÖn cã thªm nhiÒu c«ng ty thµnh viªn kh¸c cã quyÒn ®­îc tham gia ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ xuÊt nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t. Vµ tÝnh ®éc quyÒn trong kinh doanh gi¶m xuèng c«ng ty ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kh¸c trªn thÞ tr­êng. Nh­ng víi vai trß cña ng­êi ®i tr­íc cã nhiÒu kinh nghiÖm h¬n trong c¸c ho¹t ®éng trªn, Virasimex vÉn gi÷ ®­îc vÞ trÝ ®øng ®Çu trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam. Vµ ®Ó tiÕp tôc gi÷ ®­îc vÞ trÝ lµ ng­êi dÉn ®Çu thÞ tr­êng, c«ng ty Virasimex cÇn t¹o cho m×nh tiÒm lùc vÒ vèn thËt sù m¹nh so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c còng do ®Æc ®iÓm cña c¸c mÆt hµng kinh doanh. Vµ chóng ta sÏ tiÕp tôc ph©n tÝch vai trß cña tõng nguån vèn huy ®éng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian qua. Thø nhÊt, mua hµng tr¶ chËm chØ thùc hiÖn trong thêi gian ng¾n vµ chØ ¸p dông ®­îc víi nguyªn vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt, cßn c¸c mÆt hµng ph¶i nhËp khÈu cña c«ng ty ®Òu ph¶i thanh to¸n ngay b»ng L/C tr¶ ngay. §iÒu nµy cã nghÜa lµ c«ng ty kh«ng cã kh¶ n¨ng chiÕm dông c¸c kho¶n vèn nhËp khÈu, c¸c nhµ xuÊt khÈu n­íc ngoµi kh«ng cho c«ng ty h­ëng ­u ®·i tÝn dông dµi h¹n. ChÝnh v× lÝ do ®ã nªn vèn chiÕm dông cã gi¸ trÞ kh«ng cao. Thø hai, vay tÝn dông ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh cña c«ng ty trong thêi gian qua chñ yÕu lµ vay ng¾n h¹n. B¶n th©n c«ng ty Virasimex lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc nh­ng viÖc tiÕp cËn víi c¸c nguån vèn dµi h¹n tõ c¸c tæ chøc tÝn dông còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Kinh doanh c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao nh­ng l¹i chØ cã thÓ tiÕp cËn víi nguån vèn ng¾n h¹n lµm cho kh¶ n¨ng më réng s¶n xuÊt, kinh doanh còng nh­ kh¶ n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña c¸c nguån vèn lµ lµ mét bµi to¸n rÊt khã gi¶i quyÕt. BiÖn ph¸p thiÕt thùc vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt mµ b¶n th©n c«ng ty Virasimex còng ®ang tiÕn hµnh chÝnh lµ cæ phÇn ho¸, biÕn c«ng ty tõ doanh nghiÖp Nhµ n­íc sang c«ng ty cæ phÇn. Môc ®Ých cña viÖc chuyÓn ®æi tõ h×nh thøc së h÷u Nhµ n­íc sang h×nh thøc ®a së h÷u nh»m huy ®éng, t¹o thªm vèn cho b¶n th©n doanh nghiÖp, ®ång thêi n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy mét khèc liÖt h¬n. §Æc biÖt, kÓ tõ 1.7. 2003 mét lo¹t c¸c s¶n phÈm trong ®ã cã c¶ c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty s¶n xuÊt ®Òu n»m trong diÖn miÔn gi¶m thuÕ theo hiÖp ®Þnh AFTA, tøc lµ c«ng ty ph¶i c¹nh tranh víi c¶ hµng ngo¹i nhËp trµn vµo th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña kinh doanh, t¹o søc m¹nh vÒ tµi chÝnh cho doanh nghiÖp lµ hÕt søc cÊp b¸ch. BiÖn ph¸p tá ra h÷u hiÖu nhÊt ®Ó huy ®éng vèn dµi h¹n chÝnh lµ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ c«ng ty. Nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c«ng ty nªn cæ phÇn ®Õn møc ®é nµo, Nhµ n­íc nªn n¾m gi÷ bao nhiªu phÇn tr¨m gi¸ trÞ vµ c«ng ty cã tham gia vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n hay kh«ng, chóng ta sÏ tiÕp tôc ph©n tÝch ®Ó ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ h¬n. Vµ cã ba gi¶i ph¸p c«ng ty cã thÓ lùa chän ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ huy ®éng vèn dµi h¹n: thø nhÊt, ph¸t hµnh cæ phiÕu tøc lµ tiÕn hµnh x· héi ho¸ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, thu hót vèn tõ bªn ngoµi vµo ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Thùc tÕ, cã hai lo¹i cæ phiÕu c«ng ty lµ cæ phiÕu th­êng vµ cæ phiÕu ­u ®·i. Khi ph¸t hµnh cæ phiÕu còng cÇn l­u ý ®Õn viÖc b¶o vÖ c«ng ty, vµ Nhµ n­íc cã thÓ tham gia víi t­ c¸ch lµ mét cæ ®«ng, chiÕm mét tØ träng nhÊt ®Þnh ®Ó chèng l¹i sù th©m nhËp vµ nguy c¬ mua l¹i c«ng ty. TØ lÖ ph¸t hµnh cæ phiÕu th­êng vµ cæ phiÕu ­u ®·i phô thuéc vµo t×nh h×nh cô thÓ vµ vai trß cña nhãm hµng kinh doanh cña c«ng ty trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. Thø hai, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cã thÓ chuyÓn ®æi. HiÖn t¹i ë ViÖt Nam do thÞ tr­êng chøng kho¸n ch­a ph¸t triÓn nªn lo¹i tr¸i phiÕu cã thÓ chuyÓn ®æi ch­a phæ biÕn. C¸c c«ng ty ViÖt Nam còng nªn tham kh¶o lo¹i h×nh tr¸i phiÕu nµy ®Ó huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶ vµ linh ho¹t h¬n. Thø ba, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty. ViÖc thu hót ®­îc ng­êi ®Çu t­ tham gia mua tr¸i phiÕu c«ng ty phô thuéc vµo l·i suÊt cña tr¸i phiÕu so víi l·i suÊt ng©n hµng, uy tÝn cña c«ng ty, vµ k× h¹n tr¸i phiÕu. Thùc tÕ ®· diÔn ra c¸c nh©n viªn cho c«ng ty vay tiÒn ®Ó tiÕn hµnh kinh doanh, th­êng lµ ng¾n h¹n víi l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt ng©n hµng còng cã thÓ coi nh­ lµ h×nh thøc manh nha cña ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty. §Ó lùa chän mét chiÕn l­îc thu hót vèn x· héi cho c«ng ty Virasimex cÇn ph¶i tÝnh ®Õn vai trß cña nghµnh hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, nh»m ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh vµ yÕu tè chÝnh trÞ kh¸c. Vµ cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t – nhãm mÆt hµng chñ ®¹o cña c«ng ty phôc vô cho ho¹t ®éng mang tÝnh chiÕn l­îc cña mét quèc gia nªn Nhµ n­íc vÉn ph¶i gi÷ vai trß chÝnh. Nhµ n­íc cã thÓ chiÕm gi÷ kho¶ng 50% cæ phÇn cßn l¹i 30% cæ phÇn ®­îc ph¸t hµnh d­íi d¹ng cæ phiÕu ­u ®·i b¸n cho c¸c thµnh viªn trong c«ng ty, sau ®ã b¸n cho c¸c thµnh viªn kh¸c trong liªn hiÖp. Môc ®Ých lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong Liªn hiÖp tham gia gãp vèn vµo c«ng ty, t¨ng vèn cña c«ng ty lªn. Hai m­¬i phÇn tr¨m cæ phiÕu cßn l¹i ph¸t hµnh d­íi d¹ng cæ phiÕu th­êng b¸n ra ngoµi thÞ tr­êng cho c¸c ®èi t­îng kh¸c. ViÖc c«ng ty cã tham gia thÞ tr­êng vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n hay kh«ng phô thuéc vµo chÝnh b¶n th©n c«ng ty c©n nh¾c lîi Ých mµ c«ng ty ®¹t ®­îc khi tham gia vµ nh÷ng môc tiªu mang tÝnh chÝnh trÞ kh¸c. MÆt kh¸c, c«ng ty còng cÇn ph¶i tÝnh to¸n thËt kÜ khi ph¸t hµnh tr¸i phiÕu v× thùc tÕ lîi nhuËn trªn doanh thu cña c«ng ty trong suèt thêi gian qua ®Òu thÊp h¬n l·i suÊt thu hót vèn cña ng©n hµng. Trong ®iÒu kiÖn nh­ vËy nÕu c«ng ty tiÕn hµnh ph¸t hµnh tr¸i phiÕu th× kh¶ n¨ng ®­a ra l·i suÊt cao hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh lµ rÊt khã. Vµ víi thùc tÕ nh­ vËy c«ng ty chØ nªn tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn tõ c¸c thµnh viªn trong vµ ngoµi c«ng ty vµ møc ®é tham gia cña c¸c thµnh viªn bªn ngoµi còng chØ dõng l¹i ë nh÷ng tØ lÖ ®· nªu trªn. Bªn c¹nh h×nh thøc cæ phÇn ho¸, c«ng ty còng nªn ph¸t triÓn theo h­íng tiÕn hµnh liªn doanh liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t¨ng c­êng vèn cho kinh doanh. C«ng ty cã thÓ liªn doanh víi n­íc ngoµi b¸n c¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt phøc t¹p trong n­íc ch­a cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt. §iÒu nµy sÏ gi¶m ¸p lùc vÒ vèn ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu, mét vÊn ®Ò rÊt lín ®èi víi c«ng ty hiÖn nay. Mét mÆt c«ng ty còng cÇn liªn kÕt víi c¸c b¹n hµng chÝnh cña c«ng ty chuyªn cung cÊp vËt t­ ®Çu vao nh­ s¾t thÐp… môc ®Ých lµ san sÎ rñi ro trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ cïng g¸nh v¸c vèn trong ho¹t ®éng, gi¶m ¸p lùc vÒ vèn trong s¶n xuÊt néi ®Þa. 3.2.3. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, gi¶m chi phÝ kinh doanh C¸c chØ tiªu lîi nhuËn trªn doanh thu thuÇn cña c«ng ty Virasimex trong thêi k× qua kh«ng cao do mét sè nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan. XÐt vÒ nguyªn nh©n kh¸ch quan trong giai ®o¹n 1999-2002 mét lo¹t c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­ ®iÖn, n­íc, x¨ng dÇu ®Òu t¨ng cao trong khi gi¸ b¸n ra vÉn kh«ng t¨ng nhanh ®­îc nh­ lµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo mét phÇn do nhu cÇu thÊp, mét mÆt do yÕu tè c¹nh tranh cao h¬n. XÐt nguyªn nh©n chñ quan tõ phÝa c«ng ty cã mét sè ®iÓm næi lªn nh­ sau: Thø nhÊt, mét sè c¸c kho¶n chi phÝ cßn qu¸ cao vµ bÊt hîp lÝ. Thø hai, mét sè kh©u qu¶n lÝ cña c«ng ty cßn ch­a phï hîp vµ vÊn ®Ò nµy sÏ ®­îc tiÕp tôc cã nh÷ng gi¶i ph¸p ë phÇn sau. Trong phÇn nµy ta sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch c¬ cÊu chi phÝ cña c«ng ty Virasimex trong thêi gian qua vµ ¶nh h­ëng cña nã tíi viÖc n©ng cao lîi nhuËn. C¸c kho¶n chi phÝ cña c«ng ty Virasimex ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 2.9 ch­¬ng II. Chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã xu h­íng gi¶m xuèng theo thêi gian. N¨m 1999, chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chiÕm tíi 57% tæng chi phÝ, n¨m 2000 chi phÝ nµy chØ chiÕm cßn mét nöa tæng chi phÝ vµ gi¶m xuèng cßn 24% vµ 27% vµo n¨m 2001 vµ 2002. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu cao c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi vµ sè t­¬ng ®èi trong n¨m 2000 do n¨m nµy ho¹t ®éng s¶n xuÊt diÔn ra rÊt m¹nh mÏ. Mét ®iÓm næi bËt trong c¬ cÊu chi phÝ lµ cho dï c¸c chi phÝ lo¹i chi phÝ kh¸c ®Òu cã xu h­íng gi¶m xuèng nh­ chi phÝ nguyªn vËt liÖu, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh th× chi phÝ vÒ nh©n c«ng vÉn t¨ng cao. §iÒu nµy cho thÊy sù bÊt hîp lÝ trong c¬ cÊu chi phÝ vµ thÓ hiÖn viÖc bè trÝ c«ng viÖc ch­a tèt. §Ó ph©n tÝch ®­îc s©u h¬n ta cÇn ph©n tÝch tiÕp c¸c chØ tiªu t­¬ng quan chi phÝ nh©n c«ng, lîi nhuËn, sè l­îng c«ng nh©n viªn trong c«ng ty giai ®o¹n qua. B¶ng 3.12: Lîi nhuËn b×nh qu©n cña c«ng nh©n viªn c«ng ty Virasimex §¬n vÞ: triÖu VND C¸c chØ tiªu 1999 2000 2001 2002 1. Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn 1167 2090 2811 2814 2. Lîi nhuËn thuÇn 366,36 1.635,33 736,83 1.072,77 Møc t¹o lîi nhuËn TB cña mçi NV (2:1) 0.31 0.78 0.26 0.38 Nguån: tÝnh to¸n dùa trªn sè liÖu cña b¸o c¸o tµi chÝnh 1999-2002 Th«ng qua b¶ng 3.12 cho thÊy: N¨m 2000 lµ n¨m mçi thµnh viªn cña ty b×nh qu©n t¹o ra møc lîi nhuËn cao nhÊt. Mçi ng­êi t¹o ra 0.78 triÖu ®ång lîi nhuËn. Cßn c¸c n¨m cßn l¹i chØ tiªu nµy ®Òu gi¶m xuèng. T¹o ra lîi nhuËn phô thuéc vµo ho¹t ®éng cña c«ng ty mµ träng t©m phô thuéc vµo tr×nh ®é cña mçi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty, chØ tiªu nµy gi¶m xuèng cho thÊy sù bÊt hîp lÝ trong c¬ cÊu tæ chøc vµ c¶ tr×nh ®é c¸n bé. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, viÖc lµm cÊp thiÕt tr­íc m¾t lµ c¬ cÊu l¹i c¸n bé cña c«ng ty, cho th«i viÖc hoÆc ®µo t¹o l¹i nh÷ng ng­êi ®· cã th©m niªn l©u n¨m nh­ng tr×nh ®é n¨ng lùc h¹n chÕ tuú theo tõng tr­êng hîp cô thÓ. §èi víi viÖc nhËn míi c¸n bé, cÇn dùa trªn c¬ së thi tuyÓn ng­êi cã tr×nh ®é vµ phï hîp víi c«ng viÖc hiÖn t¹i cña c«ng ty. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, bªn c¹nh vÊn ®Ò c¬ cÊu l¹i c¸n bé nh©n viªn trong c«ng ty, c¬ cÊu l¹i chi phÝ th× vÊn ®Ò t×m gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó n©ng cao lîi nhuËn môc tiªu cña n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ v« cïng quan träng. Nh­ng vÊn ®Ò nµy l¹i ch­a ®­îc c«ng ty Virasimex chó träng, c«ng ty chØ chó träng vµo mét sè thÞ tr­êng quen thuéc ®Ó tiÕn hµnh nhËp khÈu thiÕt bÞ ®­êng s¾t ch­a ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng trong nhËp khÈu vµ ch­a cã chÝnh s¸ch thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Nghµnh ®­êng s¾t qu¸ phô thuéc vµo thÞ tr­êng Ên §é, óc, BØ ch­a tiÕn hµnh th¨m dß t×m kiÕm thÞ tr­êng míi nh­ Trung Quèc, vµ c¸c n­íc §«ng Nam ¸ kh¸c cã nhiÒu ®iÓm t­¬ng ®ång vÒ kÜ thuËt víi ViÖt Nam h¬n so víi nh÷ng thÞ tr­êng trªn. C¸c gi¶i ph¸p vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i cã vai trß quan träng trong viÖc t¨ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c gi¶i ph¸p nµy b¾t ®Çu tõ kh©u ph©n tÝch thÞ tr­êng môc tiªu, lËp kÕ ho¹ch marketing, tiÕn hµnh thùc hiÖn cho ®Õn viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ l¹i kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc. Vµ cô thÓ lµ: Lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu: §èi víi c¸c s¶n phÈm chñ ®¹o trong ngµnh thÞ tr­êng môc tiªu cña c«ng ty vÉn lµ thÞ tr­êng trong n­íc, phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i ®­êng s¾t. T×m kiÕm thÞ tr­êng nhËp khÈu phï hîp víi yªu cÇu vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ngµnh ®­êng s¾t néi ®Þa lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng do tr×nh ®é ph¸t triÓn vÒ kÜ thuËt vµ h¹ tÇng cña ViÖt Nam cßn qu¸ thÊp. Nh­ng bªn c¹nh ®ã còng cÇn cã nh÷ng c¶i tiÕn ®Ó tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ trong lÜnh vùc nµy. Trong giai ®o¹n tíi c«ng ty cÇn tiÕn hµnh hîp t¸c kinh doanh víi nhµ xuÊt khÈu kh¸c trong khu vùc ®Ó ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng nhËp khÈu , gi¶m lÖ thuéc vµo thÞ tr­êng hiÖn t¹i t×m c¬ héi t¨ng thêi h¹n thanh to¸n, gi¶m chi phÝ trong nhËp khÈu, tiÕp cËn víi c«ng nghÖ phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn chung cña nghµnh ®­êng s¾t ViÖt Nam vµ gi¶m rñi ro trong kinh doanh. §èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt c¸c phô tïng cho ngµnh ®­êng s¾t, c«ng ty cÇn khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c nguån hµng phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®¸p øng mét c¸ch tèt h¬n yªu cÇu vÒ kÜ thuËt cña ngµnh. T¨ng c­êng c¶i tiÕn kÜ thuËt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt tõ ®ã n©ng cao lîi nhuËn - mét chØ tiªu quan träng trong qu¶n trÞ vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. §èi víi lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng. Bªn c¹nh nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng c«ng ty ®ang khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh­ thÞ tr­êng §µi Loan, thÞ tr­êng Malayxia, c«ng ty cÇn tiÕp tôc më réng thÞ tr­êng sang c¸c n­íc Trung §«ng v× ®©y lµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu rÊt lín vÒ lao ®éng phæ th«ng vµ Nhµ n­íc ta còng ®· cã nh÷ng hiÖp ®Þnh khung vÒ dÞch vô xuÊt khÈu lao ®éng víi c¸c n­íc trong khu vùc. LËp kÕ ho¹ch vµ tiÕn hµnh thùc hiÖn tèt c¸c chiÕn l­îc marketing hçn hîp. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tiªu thô hµng ho¸ víi khèi l­îng lín thêi gian nhanh. V× ®iÒu nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi vßng quay vèn, tíi thêi gian chu chuyÓn hµng ho¸. §Ó thùc hiÖn ®­îc c«ng ty Virasimex cÇn cã ®éi ngò c¸n bé marketing ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã chiÕn l­îc marketing dµi h¹n vµ ®ång thêi cã nh÷ng kÕ ho¹ch ng¾n h¹n vµ ph­¬ng ¸n thay thÕ khi m«i tr­êng kinh doanh thay ®æi. Vµ ®Ó cã ®­îc møc doanh thu cao nh­ dù kiÕn th× c«ng ty Virasimex còng cÇn ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ cã kh¶ n¨ng thÝch nghi víi ®IÒu kiÖn m«i tr­êng thay ®æi. ViÖc thay ®æi thuÕ xuÊt tõ 1.7.2003 ®èi víi nh÷ng mÆt hµng trong sè ®ã cã c¶ mÆt hµng c«ng ty tham gia kinh doanh lµ mét vÝ dô ®IÓn h×nh. §ång thêi møc ®é c¹nh tranh còng t¨ng lªn rÊt nhiÒu, c«ng ty kh«ng cßn gi÷ vai trß ®éc quyÒn trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ ®­êng s¾t n÷a va lóc nµy vai trß cña ho¹t ®éng tµi chÝnh, viÖc qu¶n trÞ vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®ãng vai trß rÊt lín trong m«i tr­êng c¹nh tranh nh­ hiÖn nay. Thùc hiÖn vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc: Doanh thu b¸n hµng chØ cã ®­îc khi c«ng ty tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh vµ viÖc tiÕn hµnh kinh doanh lµ chØ tiªu quan träng ®Ó c«ng ty cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Ho¹t ®éng kinh doanh, th­¬ng m¹i cÇn ®­îc ®¸nh gi¸ t×m ra nh÷ng khiÕm khuyÕt ®Ó bæ xung vµ thay ®æi cho phï hîp víi m«i tr­êng kinh doanh. Ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i cÇn ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé mang tÝnh chuyªn nghiÖp ®Ó c«ng ty cã thÓ x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh l©u dµi dùa trªn sù dù b¸o ph©n tÝch mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ cã hÖ thèng vÒ m«i tr­êng kinh doanh, nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng khã kh¨n c«ng ty ®ang ph¶i ®èi mÆt. §©y lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty trong ®iÒu kiÖn ngµy nay. Nãi tãm l¹i, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh c«ng ty cÇn tiÕn hµnh ®ång lo¹t c¸c biÖn ph¸p huy ®éng, sö dông vèn, vµ c¸c c«ng t¸c thÞ tr­êng. Vµ cã lµm nh­ vËy th× c«ng ty míi ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng nh­ ®· ®Ò ra tíi n¨m 2005. 3.2.4. Gi¶i ph¸p vÒ b¶o toµn vèn, qu¶n lÝ kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng sö dông vèn kinh doanh VÒ c«ng t¸c qu¶n lÝ, kiÓm tra, gi¸m s¸t ®Ó t¹o c¬ së cho qu¶n trÞ vèn kinh doanh xÐt ë c¸c gãc ®é: thø nhÊt, qu¶n lÝ vµ tæ chøc yÕu tè con ng­êi. C¬ cÊu l¹i bé m¸y c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong c«ng ty nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n trong ho¹t ®éng kinh doanh mµ cô thÓ h¬n lµ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n trong qu¶n trÞ vèn cu¶ c«ng ty trong thêi gian tíi. Thø hai, tæ chøc vµ qu¶n lÝ vèn kinh doanh theo h­íng hîp lÝ h¬n, ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu vèn cña c«ng ty trong ®iÒu kiÖn vèn huy ®éng ch­a ®¸p øng ®Çy ®ñ hÕt yªu cÇu cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty cã thÓ b¶o toµn ®­îc vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Thø nhÊt, yÕu tè con ng­êi trong c«ng ty. Nh­ ®· tr×nh bµy ë môc tr­íc, c¬ cÊu tæ chøc c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty cßn cã nhiÒu ®iÒu bÊt hîp lÝ, mét sè chØ tiªu cho thÊy hiÖu qu¶ lµm viÖc cña ®éi ngò nµy ch­a cao, ®Êy lµ nãi chung cho toµn bé c«ng ty. XÐt theo tõng phßng ban, c¬ cÊu tæ chøc còng cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn tiÕp tôc ®¸nh gi¸ ph©n tÝch kÜ h¬n, nh­ng ®èi víi viÖc nghiªn cøu vÒ vèn kinh doanh vµ ho¹t ®éng qu¶n trÞ vèn th× cã lÏ chØ nªn dõng l¹i ë møc ®é nµy. Tr×nh ®é chung cña c¸c phßng ban trùc tiÕp tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh nh­ phßng xuÊt nhËp khÈu, phßng kinh doanh, hay phßng tham gia vµo qu¸ tr×nh huy ®éng vµ qu¶n lÝ vèn nh­ phßng tµi chÝnh kÕ ho¹ch cßn h¹n chÕ. Sè ng­êi ®­îc ®µo t¹o qua ®¹i häc cßn thÊp, c«ng ty ch­a cã ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o n©ng cao nghiÖp vô cho ®éi ngò nµy. Trong thêi gian tíi cÇn ph¶i ®µo t¹o vµ båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho ®éi ngò nµy ®Ó hä cã thÓ lµm viÖc tèt h¬n vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. Trong khi ®ã, phßng dù ¸n cã nhiÖm vô nghiªn cøu thÞ tr­êng, tham gia xóc tiÕn ho¹t ®éng th­¬ng m¹i l¹i toµn nh÷ng nh©n viªn rÊt trÎ, míi ra tr­êng tr×nh ®é lÝ thuyÕt th× cã nh­ng tr×nh ®é thùc tiÔn ®µm ph¸n, ®¸nh gi¸ vµ x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n l¹i non yÕu. ChÝnh v× lÝ do nµy mµ c«ng t¸c dù b¸o, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng cßn nhiÒu h¹n chÕ. TÊt c¶ c¸c yÕu tè trªn hîp thµnh lµm gi¶m ®i hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty Virasimex trong thêi gian qua, vµ viÖc gi¸m s¸t, kiÓm tra còng khã cã thÓ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ mong muèn. TiÕp tôc trong nh÷ng n¨m tíi ®©y, c«ng ty cÇn n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng c¸n bé chñ chèt, s¾p xÕp l¹i c¸c phßng ban theo h­íng ®an xen gi÷a c¸n bé cã tr×nh ®é thùc tiÔn nh­ng ch­a qua ®µo t¹o nhiÒu vÒ tr­êng líp vµ nh÷ng nh©n viªn trÎ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn trong toµn c«ng ty. Thø hai, tæ chøc vµ qu¶n lÝ vèn theo h­íng hîp lÝ h¬n lµ nh©n tè quan träng ®Ó c«ng ty ®¶m b¶o ®­îc vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Vµ yÕu tè nµy ®­îc ®¸nh gi¸ ë hai nhãm lµ vèn l­u ®éng vµ vèn d­íi d¹ng tµi s¶n cè ®Þnh. §èi víi nhãm vèn l­u ®éng. Môc ®Ých cña qu¶n lÝ vèn l­u ®éng lµ lµm thÕ nµo ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt trong viÖc sö dông vèn l­u ®éng vµ theo dâi ®­îc sù biÕn ®éng cu¶ vèn l­u ®éng, tõ ®ã cã thÓ cã biÖn ph¸ thÝch hîp b¶o toµn vèn. §Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých nµy, ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh cÇn tr¶ lêi c©u hái: C«ng ty nªn dù tr÷ bao nhiªu tiÒn mÆt? C«ng ty nªn b¸n chÞu kh«ng? Vµ nÕu cã th× nªn b¸n chÞu cho ®èi t­îng nµo? C«ng ty nªn ®i vay ®Ó tr¶ tiÒn ngay hay nªn mua chÞu? NÕu vay th× vay ai, vay nh­ thÕnµo?… YÕu tè ®Çu tiªn: yÕu tè dù tr÷. Mét vÊn ®Ò quan träng ®Æt ra ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lÝ vèn l­u ®éng lµ cÇn x¸c ®Þnh cho møc ®÷ tr÷ tiÒn mÆt mét c¸ch hîp lÝ vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt. Vµ c¸c nhµ kinh tÕ häc cho r»ng, ®Ó cã mét møc dù tr÷ tiÒn mÆt hîp lÝ th× ph¶i dùa vµo dù tr÷ vËt t­. Møc dù tr÷ vËt t­ hîp lÝ sÏ quyÕt ®Þnh møc c©n ®èi tiÒn mÆt hîp lÝ. Gi¶ sö c«ng ty mét n¨m b¸n ra kho¶ng cho c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh kho¶ng 10 ®Çu m¸y xe löa vµ nhËp sè l­îng nhËp trong mçi lÇn lµ Q, tøc lµ mçi n¨m c«ng ty ph¶i nhËp 10/Q lÇn. Tr­íc khi nhËp c«ng ty cã dù tr÷ b»ng 0 (do b¸n hÕt nªn c«ng ty míi ph¶i nhËp tiÕp), sau khi nhËp c«ng ty cã sè l­îng dù tr÷ lµ Q. Nªn møc dù tr÷ trung b×nh cña ®¬n vÞ lµ : Q/2 NÕu mçi lÇn ®Æt hµng lµ 4 th× møc tr÷ trung b×nh lµ 2. Vµ viÖc dù tr÷ hµng ho¸ còng sinh ra nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh vµ ®­îc chia lµm hai lo¹i: Chi phÝ cña vèn ®Çu t­ nµo vµo dù tr÷ vµ c¸c chi phÝ kho tµng, qu¶n lÝ hµng ho¸ … cã thÓ coi chóng lµ chi phÝ c¬ héi. Chi phÝ ®Æt hµng, vµ ®«i khi chóng ®­îc coi lµ kho¶n chi phÝ cè ®Þnh. Thùc tÕ hai lo¹i chi phÝ nµy cã nh÷ng t¸c ®éng tr¸I chiÒu nhau. Khi l­îng dù tr÷ t¨ng lªn, hay nãi c¸ch kh¸c mçi lÇn ®Æt hµng cã sè l­îng t¨ng lªn th× chi phÝ ®Æt hµng gi¶m xuèng v× chi phÝ nµy gi¶m theo qui m« vµ ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Møc gi¶m cËn biªn cña chi phÝ ®Æt hµng Sè l­îng hµng b¸n trong n¨m Chi phÝ cho mét lÇn ®Æt hµng Q2 X = Nh­ng chi phÝ c¬ héi l¹i t¨ng lªn khi sè lÇn ®Æt hµng gi¶m xuèng. Qui m« ®Æt hµng tèi ­u lµ ®IÓm mµ hai t¸c ®éng ®ã lo¹i trõ lÉn nhau mét c¸ch hoµn toµn. vµ cô thÓ h¬n nã ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: Q* = {2 x møc tiªu thô x chi phÝ mét lÇn ®¹t hµng/ chi phÝ c¬ héi cña mét ®¬n vÞ dù tr÷}1/2 C«ng ty Virasimex kinh doanh h¬n 5000 mÆt hµng phôc vô cho ngµnh ®­êng s¾t, vµ c¸c mÆt hµng nµy ®a phÇn lµ hµng bæ xung. NÕu ®¸nh gi¸ møc dù trò tèi ­u cho tõng mÆt hµng th× rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p. ChÝnh v× vËy, ta cã thÓ ®¸nh gi¸ møc dù tr÷ tèi ­u ®èi víi c«ng ty b»ng c¸ch ®¸nh gi¸ chung møc dù tr÷ nh÷ng mÆt hµng bæ xung cho nhau ®Ó cho ®¬n gi¶n h¬n trong viÖc ®Þnh ra sè hµng dù tr÷ vµ tõ ®ã biÕt ®­îc sè tiÒn mÆt cÇn dù tr÷ tèi ­u trong k× lµ bao nhiªu. YÕu tè thø hai: qu¶n lÝ tiÒn mÆt. ViÖc dù tr÷ qu¸ Ýt tiÒn mÆt g©y nªn nh÷ng khã kh¨n vÒ giao dÞch, nh­ng nÕu dù tr÷ qu¸ nhiÒu l¹i cã thÓ g©y ø ®äng vèn, vµ còng mÊt mét kho¶n chi phÝ c¬ héi ®ã chÝnh lµ l·i suÊt lÏ ra c«ng ty sÏ ®­îc h­ëng nÕu göi ng©n hµng hoÆc cho vay. Møc giao ®éng tiÒn mÆt cña c«ng ty tõ giíi h¹n d­íi, ®iÓm mµ c«ng ty cÇn bæ xung tiÒn mÆt cho c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt vµ c«ng ty cã thÓ ph¶i vay hoÆc ®èi víi c«ng ty cæ phÇn th× hä cã thÓ ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu…M« h×nh Miller- Orr lµ mét m« h×nh kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a m« h×nh ®¬n gi¶n vµ m« h×nh thùc tÕ vµ cho biÕt c«ng ty nªn n¾m gi÷ mét l­îng tiÒn mÆt nh­ thÕ nµo lµ phï hîp an toµn trõ khi nã n»m ë giíi h¹n trªn hoÆc giíi h¹n d­íi. Vµ kho¶ng giao ®éng cña møc dù tr÷ tiÒn mÆt phô thuéc vµo ba yÕu tè: chi phÝ giao dÞch, l·i suÊt, ph­¬ng sai cña thu chi ng©n quÜ. Kho¶ngc¸ch giíi h¹n trªn vµ d­íi cña c©n ®èi tiÒn mÆt 1/3 3 xChi phÝ giao dÞch x ph­¬ng sai cña thu chi ng©n quÜ 4 x L·i suÊt = 3 x Møc tiÒn mÆt ®­îc thiÕt kÕ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Kho¶ng giao ®éng tiÒn mÆt Møc tiÒn mÆt giíi h¹n d­íi Møc tiÒn mÆt ®­îc thiÕt kÕ = + Do c«ng ty Virasimex còng tham gia ho¹t ®éng kinh doanh lµ chñ yÕu nªn nh­ ë phÇn tr­íc còng cã nãi lµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu tiÒn mÆt b»ng 30% doanh thu b¸n hµng, nh­ng râ rµng viÖc x¸c ®Þnh l¹i ph­¬ng thøc d÷ tr÷ tiÒn mÆt vµ nhu cÇu vÒ tiÒn mÆt theo ph­¬ng thøc trªn còng kh«ng qu¸ khã kh¨n vµ l¹i mang tÝnh thùc tiÔn phï hîp h¬n ®èi víi c«ng ty. YÕu tè cuèi cïng trong viÖc qu¶n lÝ vèn l­u ®éng lµ tÝn dông th­¬ng m¹i. C«ng ty Virasimex b¸n c¸c s¶n phÈm cña m×nh cho c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh nh­ng ch­a thu ®­îc tiÒn ngay vµ c¸c kho¶n ph¶i thu nµy gäi lµ tÝn dông th­¬ng m¹i. Qu¶n lÝ tÝn dông th­¬ng m¹i chÝnh lµ qu¶n lÝ c¸c kho¶n ph¶i thu- mét nhiÖm vô rÊt quan träng cña qu¶n lÝ vèn l­u ®éng. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng t¨ng viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh b¸n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt trong ®ã cã h×nh thøc b¸n chÞu. NÕu nh­ c«ng ty kh«ng ¸p dông h×nh thøc nµy th× râ rµng doanh thu t¨ng thªm sÏ b»ng kh«ng. Tuy nhiªn, râ rµng viÖc b¸n chÞu còng cã rÊt nhiÒu rñi ro vµ ph¶i cã nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh thªm trong qu¸ tr×nh thu nî. Chi phÝ ph¸t sinh bao gåm cã chi phÝ ®ßi nî, l·i suÊt bÞ mÊt ®i tõ kho¶n tiÒn nî cña kh¸ch hµng (tÝnh b×nh qu©n b»ng l·i suÊt tiÒn göi cña ng©n hµng). Vµ ®ång thêi c«ng ty còng ph¶i chÊp nhËn rñi ro khi mµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng­êi mua gÆp khã kh¨n. §Ó gi¶m bít yÕu tè rñi ro trong thanh to¸n, c«ng ty khi thùc hiÖn b¸n hµng tr¶ chËm cÇn tÝnh ®Õn nh÷ng nh©n tè sau: N¨ng lùc cña kh¸ch hµng: kh¶ n¨ng kh¸ch hµng trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi c¸c kho¶n tÝn dông th­¬ng m¹i. Vèn: d÷ tr÷ tµi chÝnh cña kh¸ch hµng Tµi s¶n thÕ chÊp: Tµi s¶n dïng ®Ó cam kÕt thanh to¸n ®Ò phßng tr­êng hîp ng­êi mua r¬i vµo c¶nh vì nî. C¸c ®iÒu kiÖn kh¸c: c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ nãi chung trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. C¸c yÕu tè trªn lµ nh÷ng yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n kh¸ch hµng vµ møc ®é rñi ro trong kinh doanh cña c«ng ty. ViÖc x¸c ®Þnh tÊt c¶ c¸c yÕu tè nµy thùc chÊt còng kh«ng ®¬n gi¶n nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng míi, kh¸ch hµng cã kho¶ng c¸ch ®Þa lÝ lín. Vµ mét ®iÓm t­¬ng ®èi thuËn lîi cho c«ng ty ®ã lµ c¸c mÆt hµng ®Æc chñng cña c«ng ty ®Òu chñ yÕu b¸n cho c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh nªn c«ng ty n¾m kh¸ râ t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng. Vµ mét ®IÓm thuËn lîi n÷a lµ ë miÒn B¾c chØ cã c«ng ty Virasimex kinh doanh c¸c mÆt hµng vËt t­ thiÕt bÞ ®­êng s¾t nªn c«ng ty t­¬ng ®èi ®éc quyÒn trong kinh doanh vµ ph©n phèi s¶n phÈm, c¸c ®èi t¸c n»m ë thÕ t­¬ng ®èi bÊt lîi, chÝnh v× lÝ do ®ã mµ t×nh tr¹ng nî ®äng, nî kÐo dµi cho tíi thêi ®iÓm hiÖn t¹i chiÕm tØ träng rÊt nhá trong tæng sè ph¶i thu tõ phÝa kh¸ch hµng vµ nî qu¸ h¹n trong giai ®o¹n 1999-2002 lµ kh«ng cã. §iÓm nµy cho thÊy viÖc qu¶n lÝ c«ng nî cña c«ng ty cã hiÖu qu¶ tèt vµ tiÕp tôc cÇn ph¸t huy trong giai ®o¹n tíi. YÕu tè thø ba, qu¶n lÝ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty cã rÊt nhiÒu chñng lo¹i n»m ph©n t¸n ë nhiÒu ®Þa ®iÓm kh¸c nhau nªn viÖc qu¶n lÝ chÆt chÏ tµi s¶n cè ®Þnh ®Æt ra víi c«ng ty Virasimex lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÊp thiÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lÝ vèn, b¶o toµn vèn cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Môc tiªu cña qu¶n lÝ tµi s¶n cè ®Þnh lµ gi¶m mÊt m¸t h­ hao, gi¶m chi phÝ söa ch÷a, cã quÜ mua s¾m thiÕt bÞ t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh. Vµ ®Ó t¨ng gi¸ trÞ cña tµi s¶n, c«ng ty còng kh«ng nªn t¨ng thêi gian sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n nµy qu¸ l©u, v× thùc thÕ ®Ó c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng t¨ng møc mua s¾m míi trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nhÊt lµ ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt, nhiÒu doanh nghiÖp cßn tiÕn hµnh khÊu hao nhanh, n©ng tØ lÖ khÊu hao lªn cao. Vµ ®èi víi c¸c tµi s¶n mua míi, khi bµn giao cho bé phËn sö dông, c«ng ty nªn ¸p dông biÖn ph¸p sau ®Ó qu¶n lÝ tèt h¬n tµi s¶n cè ®Þnh: Bé phËn sö dông tµi s¶n Tªn tµi s¶n, m· sè, kÝ hiÖu, n¨m s¶n xuÊt, n¬i s¶n xuÊt Ngµy th¸ng nhËn tµi s¶n, tªn ng­êi nhËn, tªn ng­êi qu¶n lÝ Møc th­ëng ph¹t ¸p dông m« h×nh nµy gióp c«ng ty cã c¨n cø th­ëng ph¹t hîp lÝ ®èi víi tõng bé phËn vµ c¸ nh©n tiÕp nhËn tµi s¶n, g¾n tr¸ch nhiÖm cho hä trong viÖc b¶o qu¶n vµ sö dông tµi s¶n. Vµ ®ång thêi c«ng ty còng cã c¨n cø ®Ó qu¶n lÝ x¸c ®Þnh ®­îc t×nh h×nh sö dông tµi s¶n ®Ó tÝnh khÊu hao, vµ cã kÕ ho¹ch mua s¾m míi. Bªn c¹nh viÖc qu¶n lÝ tµi s¶n cè ®Þnh c«ng ty cung nªn tiÕp tôc khai th¸c c¸c thÞ tr­êng ngh¸ch kh¸c nh»m sö dông tèi ®a tµi s¶n cè ®Þnh. Bªn c¹nh viÖc s¶n phÈm c¸c vËt t­ kim khÝ cho ngµnh ®­êng s¾t c«ng ty cã thÓ tiÕp tôc ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt kinh doanh theo h­íng ®ång t©m tøc lµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh sang lÜnh vùc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm vËt t­ cho ngµnh « t«, v× thiÕt bÞ s¶n xuÊt cña c«ng ty cã thÓ cho phÐp c«ng ty s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm nµy. Vµ cßn v× mét thùc tr¹ng n÷a lµ c¸c thiÕt bÞ chØ dïng cho s¶n xuÊt mÆt hµng cña ngµnh ®­êng s¾t nªn kh«ng sö dông hÕt c«ng suÊt thiÕt bÞ m¸y mãc, ®iÒu nµy g©y ra mét sè hËu qu¶: KhÊu hao chØ tÝnh cho mét sè s¶n phÈm nhÊt ®Þnh trong ®iÒu kiÖn thiÕt bÞ m¸y mãc sö dông kh«ng hÕt c«ng suÊt g©y t×nh tr¹ng gi¸ cña c¸c vËt t­ hµng ho¸ ®ã gi¸ thµnh ®éi lªn cao. G©y l·ng phÝ trong viÖc sö dông c¸c tµi s¶n cè ®Þnh. Lµm chËm l¹i qu¸ tr×nh khÊu hao, dÉn ®Õn khã ®æi míi thiÕt bÞ, m¸y mãc. C¸c yÕu tè nµy sÏ lµm gi¶m dÉn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng m¹nh mÏ h¬n. ChÝnh v× lÝ do trªn lµm c«ng ty trong thêi gian tíi nªn khai th¸c s¶n xuÊt thªm mét sè vËt t­ phô tïng cho ngµnh « t« ®Ó tËn dông tèi ®a trang thiÕt bÞ hiÖn cã, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt cho c¸c s¶n phÈm cña ngµnh ®­êng s¾t. Vµ ®Ó thu håi nhanh vèn ®Çu t­ c«ng ty còng cÇn xem xÐt c¸ch ®¸nh gi¸ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Cã lÏ viÖc tiÕp tôc khÊu hao theo ph­¬ng thøc kh©u hao b×nh qu©n khã cã kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nhanh chãng thay thÕ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô cho s¶n xuÊt, c«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh, tËn dông tèi ®a c«ng suÊt m¸y mãc, tiÕp tôc ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vµ ®ång thêi ®èi víi nh÷ng tµi s¶n ®· hÕt thêi h¹n thanh lÝ, c«ng ty còng nªn nhanh chãng thanh lÝ tr¸nh t¨ng chi phÝ b¶o qu¶n, chi phÝ tr«ng coi… 3.3 C¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qu¶n trÞ vèn kinh doanh cña c«ng ty Virasimex 3.3.1. Víi Nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh liªn quan Mçi doanh nghiÖp lµ mét tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ, vµ chÞu sù ®iÒu chØnh cña Nhµ n­íc th«ng qua hÖ thèng luËt ph¸p vµ c¸c yÕu tè kh¸c. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®iÒu quan träng nhÊt lµ Nhµ n­íc t¹o mét m«i tr­êng ph¸p lÝ vµ m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ph¸t triÓn. Vµ tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò nµy, trong luËn v¨n cña m×nh t«i xin ®i s©u vµo hai hai vÊn ®Ò: thø nhÊt, tÝnh æn ®Þnh trong hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp (chÝnh s¸ch kinh tÕ, chÝnh s¸ch tµi chÝnh tÝn dông vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan). Thø hai, c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông ®ã lµ chÝnh s¸ch cho vay, thêi h¹n cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. §©y lµ nhãm nh©n tè t¸c ®éng rÊt m¹nh mÏ ®Õn tõng c¸ nh©n doanh nghiÖp vµ søc khoÎ cña nÒn tµi chÝnh cña mét quèc gia. Thø nhÊt, yÕu tè æn ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trªn thùc tÕ, trong giai ®o¹n võa qua c¸c chÝnh s¸ch thÓ hiÖn ë c¸c v¨n b¶n ph¸p qui thay ®æi t­¬ng ®èi nhiÒu vµ cßn thiÕu ®ång bé, thËm chÝ cã nh÷ng tr­êng hîp cßn cã sù m©u thuÉn víi nhau g©y cho doanh nghiÖp nh÷ng khã kh¨n trong viÖc lËp chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n. Kho¶ng c¸ch gi÷a chÝnh s¸ch Nhµ n­íc ban hµnh vµ thùc tÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng cßn t­¬ng ®èi lín. Mét ®iÓn h×nh lµ trong giai ®o¹n võa qua c¸c chi phÝ c¸c s¶n phÈm c¬ b¶n cã gi¸ qu¸ cao lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña c¸c c«ng ty trong ®ã cã c«ng ty Virasimex, còng nh­ chÝnh s¸ch vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cßn nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lÝ thêi h¹n hoµn thuÕ vµ khung ¸p thuÕ cßn nhiÒu bÊt cËp. §iÒu nµy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn vèn kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc t¨ng thuÕ m«n bµi, thuÕ kinh doanh cña Bé tµi chÝnh còng g©y ra nh÷ng ph¶n øng tiªu cùc cho c¸c doanh nghiÖp. Vµ gi¸ c¸c s¶n phÈm mang tÝnh ®éc quyÒn do Nhµ n­íc qu¶n lÝ tiÕp tôc t¨ng, lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong n­íc. Trong khi gi¸ b¸n kh«ng cã kh¶ n¨ng t¨ng cao, theo tÝnh to¸n cña ViÖn qu¶n lÝ kinh tÕ trung ­ong, trong giai ®o¹n 1999-2001 chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc t¨ng 22,1% trong khi gi¸ b¸n chØ t¨ng 11.3%. §iÒu nµy lµm cho nÒn kinh tÕ kÐm søc c¹nh tranh, vµ c¸c c«ng ty thuéc ngµnh ®­êng s¾t còng n»m trong t×nh tr¹ng ®ã. Mét chñ doanh nghiÖp §µi Loan tham gia kinh doanh trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam ®· nãi r»ng t«i tham gia kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng ph¶i v× yÕu tè kinh tÕ thuËn lîi mµ v× yÕu tè chÝnh trÞ æn ®Þnh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c¸c c«ng ty cßn gÆp qu¸ nhiÒu r¾c rèi do c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh kh«ng nhÊt qu¸n. Trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch tõ nÒn kinh tÕ bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, rÊt nhiÒu ®¹o luËt míi cÇn sím ra ®êi ®Ó ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi kinh doanh cña doanh nghiÖp. Vµ ®èi víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ vèn cña doanh nghiÖp, Nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî trùc tiÕp liªn quan nh­ hoµn thiÖn LuËt Doanh nghiÖp, LuËt ph¸ s¶n, LuËt lao ®éng vµ b¶o hiÓm x· héi,… Hoµn thiÖn qui tr×nh chuyÓn ®æi doanh nghiÖp Nhµ n­íc sang c«ng ty cæ phÇn nh»m thu hót vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. Vµ vÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay lµ tÝnh æn ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n ph¸p lÝ cßn thÊp, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp kinh doanh cÇn æn ®Þnh chÝnh s¸ch, t¹o m«i tr­êng hµnh lang ph¸p lÝ th«ng tho¸ng cho c¸c c«ng ty tham gia kinh doanh trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thu hót vèn tõ n­íc ngoµi khi mµ nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cßn cao nh­ng kh¶ n¨ng ®¸p øng vèn tõ c¸c nguån bªn trong cßn nhiÒu h¹n chÕ. Mét ®iÓm n÷a lµ chØ khi Nhµ n­íc t¹o m«i tr­êng b×nh ®¼ng trong kinh doanh th× míi kÝch thÝch ®­îc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia kinh doanh vµ vèn trong n­íc míi ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ cña nã. Thø hai, c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông ®èi víi doanh nghiÖp. MÆc dï trªn v¨n b¶n qui ®Þnh c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu b×nh ®¼ng vÒ viÖc thu hót, tiÕp cËn c¸c nguån vèn cho kinh doanh, tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÉn cã nh÷ng ­u ®·i h¬n trong viÖc vay vèn tõ ng©n hµng. §©y còng lµ lÝ do mµ c¸c c«ng ty Nhµ n­íc còng lµm chËm l¹i qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸. Tuy r»ng c¸c doanh nghiÖp lo¹i h×nh nµy dÔ dµng h¬n trong viÖc tiÕp cËn víi nguån vèn tõ ng©n hµng nh­ng còng chØ lµ vèn ng¾n h¹n vµ vèn trung h¹n, viÖc vay vèn dµi h¹n còng cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. HiÖn t¹i, gi÷a c¸c ng©n hµng vµ doanh nghiÖp ®· cã sù tho¶ thuËn vÒ l·i suÊt cho vay, ®©y lµ mét b­íc tiÕn lín trong chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Nh­ng viÖc tho¶ thuËn vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt: phÝa ng­êi ®i vay lu«n ë thÕ bÞ ®éng vµ l·i suÊt tho¶ thuËn còng ®· n»m trong mét khung giao ®éng l·i suÊt do Ng©n hµng Nhµ n­íc qui ®Þnh, nªn thùc chÊt viÖc tho¶ thuËn gi÷a hai phÝa ®«i khi chØ mang tÝnh h×nh thøc. Vµ mét ®iÓm n÷a lµ l·i suÊt qu¸ cao, theo tÝnh to¸n cña mét sè chuyªn gia kinh tÕ th× c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sö dông vèn cña ng©n hµng ®Ó kinh doanh chiÕm tíi h¬n 80% vµ kho¶n l·i ph¶i tr¶ cho ng©n hµng ë rÊt nhiÒu ®¬n vÞ chiÕm tíi h¬n 2/3 lîi nhuËn thu ®­îc cña doanh nghiÖp. L·i suÊt cao sÏ kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc s¶n xuÊt ph¸t triÓn, lµ rµo c¶n ®èi víi viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Nh­ vËy trong thêi gian tíi, Nhµ n­íc vµ ®Æc biÖt lµ ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ tÝn dông, chÝnh s¸ch l·i suÊt thÝch hîp ®Ó kÝch thÝch s¶n xuÊt trong n­íc, më réng diÖn cho vay h¬n n÷a, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn víi nguån vèn dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ t¹o sù b×nh ®¼ng trong quan hÖ gi÷a ng­êi ®i vay (ë ®©y t«i xin nãi tíi c¸c doanh nghiÖp) vµ ng©n hµng. æn ®Þnh chÝnh s¸ch, t¹o hµnh lang ph¸p lÝ th«ng tho¸ng cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng, cã chÝnh s¸ch tµi chÝnh tÝn dông phï hîp lµ nh÷ng yÕu tè then chèt ®Ó doanh nghiÖp trong n­íc tiÕp cËn víi c¸c nguån vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh­ ho¹t ®éng qu¶n trÞ vèn trong tõng c¸ nh©n doanh nghiÖp còng bÞ t¸c ®éng rÊt lín cña c¸c yÕu tè trªn theo c¸c møc ®é kh¸c nhau. 3.3.2. Víi ngµnh §èi víi ngµnh §­êng s¾t, ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp trong ngµnh, b¶n th©n L·nh ®¹o ngµnh còng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p vµ c¬ chÕ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn: Cæ phÇn ho¸ nh÷ng doanh nghiÖp thµnh viªn, mµ xÐt thÊy viÖc cæ phÇn ho¸ c¸c ®¬n vÞ nµy mµ Nhµ n­íc kh«ng cÇn ph¶i chiÕm gi÷ 100% vèn, vµ Nhµ n­íc vÉn gi÷ mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh thÓ hiÖn vai trß cña m×nh ®èi víi ngµnh kinh tÕ träng yÕu nµy. §©y lµ mét gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®èi víi ngµnh ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng h¬n trong viÖc thu hót c¸c nguån vèn phôc vô cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña b¶n th©n tõng c¸ nh©n doanh nghiÖp. Víi mét doanh nghiÖp lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu vµ trùc tiÕp tham gia s¶n xuÊt c¸c phô tïng cho ngµnh nªn nhu cÇu vÒ vèn lµ rÊt lín. Do vËy, Liªn hiÖp ®­êng s¾t ViÖt Nam vµ trùc tiÕp h¬n n÷a lµ Liªn hiÖp §­êng s¾t khu vùc I cÇn t¨ng thªm vèn cho c«ng ty ®Ó c«ng ty cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n trong kinh doanh. Vµ viÖc t¨ng vèn cho c«ng ty cã thÓ th«ng qua viÖc t¨ng vèn l­u ®éng tõ nguån ng©n s¸ch trùc tiÕp cho c«ng ty, hoÆc Liªn hiÖp cã thÓ bæ sung c¸c trang thiÕt bÞ cho c«ng ty phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh. Liªn hiÖp §­êng s¾t cã thÓ gióp c¸c doanh nghiÖp trong Liªn hiÖp thu hót vèn ®Ó doanh nghiÖp cã vèn ®Ó kinh doanh. Sù gióp ®ì nµy cã thÓ thùc hiÖn theo hai con ®­êng: Liªn hiÖp ®øng ra b¶o ®¶m cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn khi ®i vay vèn t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông víi sè l­îng lín, hoÆc trùc tiÕp ®øng ra vay tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông, sau ®ã cho vay l¹i vèn ®èi víi c¸c c«ng ty. Tøc lµ Liªn hiÖp cÇn cã sù gióp ®ì trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong viÖc tiÕp cËn vèn tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông. Vµ mét ®iÓm n÷a còng rÊt quan träng ®ã lµ, gi¶m bít sù can thiÖt cña liªn hiÖp vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ®¬n vÞ nµy chñ ®éng h¬n n÷a trong kinh doanh. Thêi gian qua Liªn hiÖp vÉn cã h­íng tù chñ s¶n xuÊt mét phÇn thiÕt bÞ cho nghµnh, mÆc dï nghµnh còng kh«ng cã nhiÒu lîi thÕ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt. VËy ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, Liªn hiÖp còng cÇn cã chÝnh s¸ch t¨ng c­êng ho¹t ®éng c¶i tiÕn kÜ thuËt, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c«ng nghÖ míi phôc vô cho s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®­êng s¾t ®Ó s¶n phÈm trong n­íc tõng b­íc cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi s¶n phÈm n­íc ngoµi vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. ViÖc lµm nµy b¶n th©n chØ riªng c«ng ty Virasimex khã cã thÓ ®¶m ®­¬ng næi. Râ rµng víi sù gióp ®ì cña Ngµnh nh­ vËy th× c¸c doanh nghiÖp sÏ bít lo ®i viÖc thiÕu vèn trong ho¹t ®éng kinh doanh - mét c¨n bÖnh trÇm khan cña hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay. Vµ doanh nghiÖp còng cã ®iÒu kiÖn sö dông c¸c nguån vèn cã hiÖu qu¶ h¬n- mét ®iÓm rÊt quan träng n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ vèn trong doanh nghiÖp. B¶n th©n c«ng ty Virasimex còng rÊt cÇn sù gióp ®ì ñng hé cña ngµnh trªn c¸c mÆt ®· tr×nh bµy ®Ó c«ng ty cã ®iÒu kiÖn huy ®éng vèn vµ t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn trong thêi gian tíi. KÕt luËn Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp g¾n liÒn víi viÖc sö dông vèn gåm c¶ vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn còng lµ mét trong c¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Vµ kh¶ n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp l¹i phô thuéc vµo viÖc qu¶n trÞ vèn cña b¶n th©n c¸ nh©n mçi doanh nghiÖp. Do ®ã, qu¶n trÞ vèn ®ãng vai trß huyÕt m¹ch ®èi víi doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh vµ l©u dµi. Qu¶n trÞ vèn lµ mét nhiÖm vô th­êng xuyªn, l©u dµi cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Cïng víi tr×nh ®æi míi hiÖn nay cña ®Êt n­íc vµ yÕu tè c¹nh tranh ngµy cµng gia t¨ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong còng nh­ ngoµI n­íc, yªu cÇu qu¶n trÞ vèn ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®ßi hái rÊt cao vµ lµ mét th¸ch thøc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Vµ viÖc nghiªn cøu, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch ho¹t ®éng qu¶n trÞ vèn ë c«ng ty Virasimex cho thÊy c«ng ty ®· cã nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ: s¶n xuÊt kinh doanh lu«n ®¹t kÕt qu¶ cao, ®êi sèng c¸n bé nh©n viªn c«ng ty kh«ng ngõng n©ng cao, ho¹t ®éng kinh doanh lu«n ®­îc më réng, C«ng ty ®ãng vai trß ®Çu tµu trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ vËt t­ ®­êng s¾t trong c¶ n­íc trong mét thêi gian rÊt dµi. Vµ cho ®Õn thêi ®IÓm hiÖn nay c«ng ty vÉn lµ ®¬n vÞ sè mét trong lÜnh vùc kinh doanh trªn. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty vÉn gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n trong kinh doanh b¾t nguån tõ yÕu tè thiÕu vèn, vµ h¹n chÕ trong viÖc khai th¸c huy ®éng vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh. §ã còng chÝnh lµ lÝ do ®Ó t¸c gi¶ ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n trÞ vèn ë c«ng ty Virasimex trong giai ®o¹n tíi. Trong qu¸ tr×nh lµm luËn v¨n tèt nghiÖp t¸c gi¶ còng nhËn ®­îc rÊt nhiÒu sù gióp ®ì, gãp ý cña c¸c thÊy giao, c« gi¸o trong Khoa Th­¬ng m¹i, ®Æc biÖt t¸c gi¶ nhËn ®­îc sù gióp ®ì ®Æc biÖt tõ PGS.TS NguyÔn Thõa Léc. Vµ mét lÇn n÷a t¸c gi¶ xin ch©n thanh c¶m ¬n sù gióp ®ì ch©n thµnh vµ thiÕt thùc ®ã ®Ó t¸c gi¶ cã thÓ hoµn thµnh tèt bµi luËn v¨n cña m×nh. Tµi liÖu tham kh¶o B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty xuÊt nhËp khÈu cung øng vËt t­ thiÕt bÞ §­êng S¾t giai ®o¹n 1999-2002. Cline, W. Managing debt. Oxford university Press. Oxford, 1990. Bird, G. Commercial Bank Lending and third World Debt. Maxmillan, London, 1989. 4. PGS. TS §Æng §×nh §µo. “Gi¸o tr×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i”. NXB Thèng kª 2001. PGS. TS §Æng §×nh §µo. “Nh÷ng c¬ së ph¸p lÝ trong kinh doanh th­¬ng m¹i”. NXB Thèng kª 2002. Dornburch, R. Policy and performance links between debt and coporate bond of company. Brooking paper on economics activity, vol. 2, p. 303-56 7. Frederic Mishkin.”TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh”. Nhµ XB Khoa häc kÜ thuËt, Hµ néi 1994. PGS. TS Hoµng Minh §­êng, PGS.TS NguyÔn Thõa Léc. “ Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i”. Nhµ XB Gi¸o dôc, 1998. 9. Kathryn Rudie Harrigan. The effect of exit barriers upon strategic flaxibility. Strategice Management Journap Vol1. 1980, p. 165-76 10. TS L­u ThÞ H­¬ng. “Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp”. NXB Gi¸o dôc 2001 11. NguyÔn C«ng nghiÖp.”thÞ tr­êng chøng kho¸n: trß ch¬i vµ nh÷ng thñ ph¸p lµm giµu”. Nhµ XB Thèng kª, Hµ néi 1995 12. NguyÔn V¨n ThuËn. “Qu¶n trÞ tµi chÝnh”. Nhµ XB Thµnh phè Hå ChÝ Minh 1999. 13. TS NguyÔn Xu©n Quang, TS NguyÔn Thõa Léc. “Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i” (dïng cho cao häc). NXB Thèng kª, 1998. 14. Pilbeam,K.S. (1998). Finance and Financial Market. (London: Macmillan) 15. Qu¶n trÞ doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Ttr­êng ®¹i häc Kinh tÕ quèc d©n. Nhµ XB Gi¸o dôc 1993. 16. Russell L. Acsoff. (1970). A concept of corporate planning. (New York: Wiley- Interscience), p. 36-37 17. Tµi chÝnh häc. Tr­êng ®¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n Hµ Néi. Nhµ XB Thèng kª 1998 18. Tµi chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Tr­êng ®¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n Hµ Néi. Nhµ XB Thèng kª 1998 19. ThÞ tr­êng tµi chÝnh vµ thÞ tr­êng vèn ë ch©u ¸. ViÖn khoa häc tµi chÝnh 1998. Vâ §×nh Hoµ. ”thÞ tr­êng vèn, c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ sù h×nh thµnh ë ViÖt Nam”. Nhµ XB Thèng kª 1992. Walmsley,J. Money and capital market. Wiley Hall, New York, 1996