Luận văn Mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Thăng Long

uån: Sè liÖu b¶ng 09) Nh×n chung Uû nhiÖm thu ph¸t triÓn chËm vµ chiÕm tû träng nhá trong tæng doanh sè TTKDTM, chØ chiÕm kho¶ng 0,9% trong tæng c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Cô thÓ, n¨m 2002 lµ 101,260 tû ®ång, n¨m 2003 lµ 152,789 tû ®ång, n¨m 2004 lµ 161,137 tû ®ång. Còng gièng nh­ h×nh thøc Uû nhiÖm chi, nÕu xÐt sù t¨ng gi¶m t­¬ng ®èi th× giai ®o¹n 2003 - 2004 Uû nhiÖm thu t¨ng 10% Ýt h¬n so víi con sè 50% ë giai ®o¹n 2002 - 2003. *Ta cã thÓ ®­a ra b¶ng so s¸nh vÒ doanh thu gi÷a h×nh thøc Uû nhiÖm chi vµ Uû nhiÖm thu: BiÓu ®å 05: So s¸nh doanh thu gi÷a h×nh thøc Uû nhiÖm chi vµ Uû nhiÖm thu (Nguån: Sè liÖu tõ b¶ng 06) Qua biÓu ®å, ta nhËn thÊy doanh sè Uû nhiÖm thu vµ Uû nhiÖm chi t¨ng tr­ëng kh¸ æn ®Þnh. Nh­ng râ rµng lµ cã sù mÊt c©n ®èi gi÷a hai h×nh thøc nµy. Së dÜ nh­ vËy v× Uû nhiÖm thu chØ dïng trong c¸c dÞch vô thu hé gi÷a ®èi t­îng cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô ®èi víi ®èi t­îng tiªu dïng hµng ho¸, dÞch vô ®ã (vµ ®­îc ph¶n ¸nh trªn hîp ®ång tho¶ thuËn tr­íc gi÷a ng­êi cung cÊp vµ ng­êi tiªu dïng). ThÓ thøc nµy hÕt søc phøc t¹p, vµ r­êm rµ, kh«ng phï hîp víi ho¹t ®éng cña Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, chØ phï hîp víi kho b¹c Nhµ n­íc hoÆc lµ thñ tôc ¸p dông trong viÖc mua b¸n víi n­íc ngoµi. 2.4.L/C: HiÖn nay, h×nh thøc thanh to¸n L/C t¹i Chi nh¸nh Ýt ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n trong n­íc vµ do phßng Thanh to¸n Quèc tÕ qu¶n lý. Së dÜ nh­ vËy lµ v× thñ tôc më vµ thanh to¸n hÕt søc phøc t¹p. H¬n n÷a, møc tèi thiÓu ®Ó më th­ tÝn dông lµ 10 triÖu ®ång vµ do kh¸ch hµng l­u ký vµo mét tµi kho¶n riªng vµ kh«ng ®­îc h­ëng l·i. MÆt kh¸c, mçi L/C chi tr¶ dïng ®Ó chi tr¶ cho mét ng­êi thô h­ëng vµ nh­ vËy nÕu muèn thanh to¸n víi nhiÒu b¹n hµng ph¶i më nhiÒu th­ tÝn dông kh¸c nhau. Nh­ vËy ng­êi mua bÞ mÊt qu¸ nhiÒu thêi gian cho thñ tôc, do ®ã khi thanh to¸n trong n­íc kh¸ch hµng kh«ng ­a thÝch dïng thøc thanh to¸n nµy. 2.5.ThÎ B¶ng 09: T×nh h×nh thanh to¸n thÎ §¬n vÞ: TriÖu VN§ N¨m 2002 2003 2004 So s¸nh t¨ng gi¶m 2003/2002 2004/2003 TuyÖt ®èi % TuyÖt ®èi % ThÎ 74.645 80.629 90.164 5.984 8 9.535 12 (Nguån: B¸o c¸o tæng hîp) BiÓu ®å 05: Doanh sè thanh to¸n b»ng thÎ (Nguån: Sè liÖu b¶ng 06) Nh­ vËy, ta thÊy h×nh thøc thÎ cã xu h­íng ph¸t triÓn m¹nh vµ nhanh c¶ vÒ doanh sè lÉn tèc ®é ph¸t triÓn. §iÒu ®ã cho thÊy h×nh thøc hiÖn ®¹i nµy ®· ngµy cµng ®­îc c¸c tÇng líp d©n c­ quan t©m vµ ­a dïng. Cô thÓ n¨m 2002 lµ 74.645 tû ®ång, n¨m 2003 lµ 80.629 tû ®ång, n¨m 2004 lµ 90.164 tû ®ång. Ta nhËn thÊy kh«ng gièng nh­ c¸c h×nh thøc thanh to¸n trªn, n¨m 2004 doanh sè thanh to¸n thÎ t¨ng nÕu xÐt t¨ng gi¶m t­¬ng ®èi: 8% giai ®o¹n 2002 - 2003 lªn ®Õn 12% giai ®o¹n 2003 - 2004. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy, trong n¨m 2004 Chi nh¸nh ®· chó träng, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô kh¸ch hµng: t¨ng l­îng m¸y rót tiÒn tù ®éng tõ 12 lªn 17 m¸y ATM, triÓn khai thµnh c«ng c¸c dù ¸n vÒ HiÖn ®¹i ho¸ thanh to¸n vµ kÕ to¸n kh¸ch hµng IPCAS giai ®o¹n I, triÓn khai c¸c dÞch vô ®¹i lý nh­ dÞch vô chi tr¶ Western Union, dÞch vô øng tiÒn mÆt ACB… §©y lµ h×nh thøc míi ®­îc Chi nh¸nh triÓn khai tõ n¨m 2002. HiÖn Chi nh¸nh ®· lµ thµnh viªn cña Master Card. Sè m¸y ATM hiÖn nay Chi nh¸nh qu¶n lý lµ 17 m¸y, con sè nµy tiÕn tíi cßn t¨ng. Tuy vËy, vÊn ®Ò hiÖn nay ®Ó t¨ng doanh sè vµ ph¸t triÓn lo¹i h×nh thÎ th× c«ng t¸c më tµi kho¶n c¸ nh©n ph¶i ®­îc Chi nh¸nh chó träng. §ã còng lµ néi dung cña C«ng v¨n 3691/NHNo – TCKT ngµy 07/11/2003 cña Tæng gi¸m ®èc. §Ó thu hót c¸c c¸ nh©n më tµi kho¶n vµ thanh to¸n qua Ng©n hµng, Chi nh¸nh Th¨ng Long ®· liªn hÖ víi c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp, liªn doanh… chuyÓn tr¶ l­¬ng cho c¸n bé vµo tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng vµ miÔn phÝ më tµi kho¶n. Cïng víi sù ®æi míi vÒ c«ng t¸c thanh to¸n cña NHNo & PTNT ViÖt Nam, Chi nh¸nh Th¨ng Long kh«ng ngõng ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n, ®¸p øng nhu cÇu chuyÓn tiÒn nhanh cña c¸c c¸ nh©n, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô thanh to¸n hiÖn ®¹i ®a n¨ng nh­ thanh to¸n thÎ, tõ ®ã t¹o lËp thãi quen thanh to¸n qua Ng©n hµng ®èi víi c¸c c¸ nh©n. V× vËy viÖc më tµi kho¶n cña c¸ nh©n qua ng©n hµng ®· t¨ng lªn râ rÖt. Tuy sè l­îng më tµi kho¶n vµ doanh sè thanh to¸n cña c¸c c¸ nh©n t¨ng lªn kh«ng ngõng qua c¸c n¨m, nh­ng so víi thùc tÕ th× l­îng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng vÉn cßn rÊt lín ch­a biÕt ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n qua Ng©n hµng. Thùc tÕ cho thÊy lµ do nh÷ng nguyªn nh©n nh­: Tr×nh ®é d©n trÝ ch­a ®ång ®Òu, møc thu nhËp b×nh qu©n ch­a cao, thãi quen thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt qu¸ phæ biÕn, mét phÇn do sî bÞ ®¸nh thuÕ thu nhËp khi më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. VÒ phÝa Ng©n hµng chñ yÕu lµ do c«ng nghÖ ch­a thùc sù ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thanh to¸n cña d©n c­ (göi mét n¬i rót nhiÒu n¬i, c¸c ®iÓm giao dÞch thuËn tiÖn…). ViÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n sÏ ®­îc ph¸t triÓn nhanh h¬n khi ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong hÖ thèng thanh to¸n (thanh to¸n thÎ lµ c«ng cô tÝch cùc nhÊt), ®ång thêi ph¶i cã chÕ tµi vÒ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®­îc ¸p dông (vÝ dô: Quy ®Þnh cña liªn ngµnh vÒ thu tiÒn cung øng lao vô nh­ ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i…nhÊt thiÕt ph¶i thu b»ng tiÒn mÆt, kh«ng thu b»ng tiÒn mÆt…). III.§¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long 1.Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc trong ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ý thøc ®­îc tÇm quan träng cña viÖc më réng c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, b»ng nh÷ng chñ tr­¬ng ®óng ®¾n vµ cã sù ®Çu t­ thÝch hîp, Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng trong viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. C¸c h×nh thøc ®Òu t¨ng vÒ doanh sè vµ chÊt l­îng. 1.1.T¨ng vÒ doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt Doanh sè thanh to¸n cña c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®Òu t¨ng cô thÓ n¨m 2002 lµ 11.251,053 tû ®ång, n¨m 2003 lµ 15.751,474 tû ®ång, n¨m 2004 lµ 17.326,622 tû ®ång. Trong ®ã ®ãng gãp lín vµo tæng doanh sè trªn lµ h×nh thøc Uû nhiÖm chi (chiÕm ®Õn gÇn 90%) b»ng nh÷ng ­u ®iÓm trong thanh to¸n. Mét thµnh tÝch n÷a ®¸ng ghi nhËn lµ h×nh thøc thanh to¸n b»ng thÎ ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn lín vÒ doanh sè. §Ó ®­îc nh­ vËy ph¶i kÓ ®Õn viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n gia t¨ng qua mçi n¨m, cho thÊy Chi nh¸nh ®· cã sù quan t©m ®óng møc tíi h×nh thøc nµy. B¶ng 10: Sè tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i Chi nh¸nh Th¨ng Long qua c¸c n¨m: N¨m 2001 2002 2003 2004 Tæng sè TK c¸ nh©n 2.921 4.355 5.823 6.552 (Nguån: B¸o c¸o triÓn khai c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng TM vµ më TK c¸ nh©n n¨m 2005) 1.2.Ngµy cµng n©ng cao chÊt l­îng TTKDTM §Ó ®¸p øng ®­îc nh÷ng môc ®Ých vµ yªu cÇu kh¸c nhau cña c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n, hÖ thèng thanh to¸n cña Chi nh¸nh ®· kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng. Víi hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn hµng, c¸c chøng tõ giÊy ®­îc thay thÕ b»ng c¸c chøng tõ ®iÖn tö, do vËy gi¶m thêi gian thanh to¸n, gi¶m chi phÝ thanh to¸n ®ång thêi ®¶m b¶o qu¸ tr×nh thanh to¸n chÝnh x¸c, an toµn, æn ®Þnh, bít rñi ro. 1.3.Më réng m¹ng l­íi thanh to¸n Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¶ hÖ thèng NHNo & PTNT ViÖt Nam, chi nh¸nh Th¨ng Long nh¾m ®Õn kh¸ch hµng ®¹i chóng, ngoµi c¸c ®¹i biÓu quèc héi, vËn ®éng viªn trong n­íc tham dù Seagames 22 n¨m 2003…th× chi nh¸nh ®ang triÓn khai m¹nh ®Õn giíi trÎ, nh­ sinh viªn c¸c tr­êng ®¹i häc. §ång thêi triÓn khai trong ®èi t­îng h­u trÝ cã møc l­¬ng kh¸, c¸c c«ng ty liªn doanh cã ®«ng c«ng nh©n vµ thu nhËp æn ®Þnh ë møc kh¸… NHNo & PTNT ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ, nh­ Visa, Mastercard…®ång thêi lµ thµnh viªn s¸ng lËp vµ chñ tr× cña c«ng ty cæ phÇn chuyÓn m¹ch quèc gia, víi sù tham gia cña kho¶ng 15 NHTM kh¸c, cho phÐp kÕt nèi m¹ng sö dông chung m¸y ATM vµ thÎ ATM. Do ®ã Chi nh¸nh Th¨ng Long còng cã c¬ héi më réng ph¹m vi kh¸ch hµng. 2. H¹n chÕ trong ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc nh­ trªn, chÊt l­îng TTKDTM t¹i Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long vÉn ch­a cao vµ cßn béc lé mét sè vÊn ®Ò cÇn ®­îc nghiªn cøu söa ®æi cho phï hîp víi thùc tÕ vµ ®¶m b¶o xu h­íng ph¸t triÓn cña Ng©n hµng nãi chung vµ cña Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long nãi riªng: - Danh môc thanh to¸n cña Chi nh¸nh ch­a phong phó, cßn bã hÑp trong mét sè h×nh thøc. Nh­ Uû nhiÖm chi chiÕm tû träng ®Õn 90%, trong khi c¸c h×nh thøc kh¸c ch­a ®­îc khai th¸c hÕt c«ng dông vµ tÝnh n¨ng vèn cã (SÐc mét c«ng cô thanh to¸n truyÒn thèng l¹i kh«ng ®­îc ­a chuéng v× tÝnh phøc t¹p trong ghi sæ, sö dông…). §©y lµ h¹n chÕ kh«ng chØ cã ë Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long mµ ë hÇu hÕt c¸c NHTM hiÖn nay. - Ph¹m vi tham gia thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cßn bã hÑp ë mét sè ®èi t­îng nhÊt ®Þnh: + C¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc trong viÖc sö dông h×nh thøc chuyÓn tiÒn l­¬ng qua tµi kho¶n c¸ nh©n còng chØ ®­îc vµi ngµy l¹i rót ra hÕt, tõ ®ã néi dung kinh tÕ cña tµi kho¶n ch­a ®­îc thÓ hiÖn vµ ph¸t huy t¸c dông. §iÒu ®ã cã thÓ gi¶i thÝch phÇn nµo do thu nhËp cña hä ch­a cao vµ viÖc tiªu dïng ngoµi x· héi vÉn ch­a thÓ “t¸ch ra” khái tiÒn mÆt. + Mét sè ®èi t­îng tham gia bu«n b¸n lín, nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao l¹i ch­a tham gia. Do viÖc tÕ nhÞ trong bÝ mËt tµi chÝnh, kinh doanh, sî ®¸nh thuÕ vµ thuÕ thu nhËp. V× vËy ®©y chÝnh lµ ®èi t­îng vÉn n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña ng©n hµng. + Bé phËn lín d©n c­ ch­a thÊy nhu cÇu cÇn thiÕt, ch­a thÊy ®­îc lîi Ých cña chÝnh hä vµ x· héi khi më tµi kho¶n vµ thanh to¸n qua ng©n hµng. - Tèc ®é thanh to¸n ch­a nhanh, vÉn cßn nhiÒu thiÕu sãt. - ViÖc tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n cßn vÉn cßn sai sãt. Quy tr×nh lµm viÖc ®«i khi cßn bÞ bá qua, c¸c yÕu tè trªn chøng tõ cßn ch­a ®Çy ®ñ râ rµng dÉn ®Õn chÊt l­îng thanh to¸n kh«ng cao vµ mÊt nhiÒu thêi gian. - V¨n minh giao tiÕp kh¸ch hµng cßn bÞ h¹n chÕ, ch­a chu ®¸o vµ lÞch sù trong viÖc h­íng dÉn kh¸ch hµng sö dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n nãi riªng vµ c¸c h×nh thøc dÞch vô cña ng©n hµng nãi chung. * Nguyªn nh©n: Nh÷ng h¹n chÕ trªn b¾t nguån tõ c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu sau: 2.1.Nguyªn nh©n chñ quan - VËn dông Marketing ng©n hµng vµo thùc tÕ cßn h¹n chÕ vµ ch­a cã sù ®Çu t­ tho¶ ®¸ng. Mét thùc tÕ hiÖn nay cho thÊy viÖc nghiªn cøu vµ øng dông Marketing ng©n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi NHTM lµ mét qu¸ tr×nh khã kh¨n, phøc t¹p vµ tèn kÐm. Kh«ng ph¶i ng©n hµng nµo còng cã thÓ thùc hiÖn ®­îc còng bëi do nh÷ng giíi h¹n vÒ vèn vµ con ng­êi. T¹i Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long, ho¹t ®éng Marketing vÉn ch­a ®­îc chó träng nh­ mét chiÕn l­îc trong viÖc thu hót kh¸ch hµng vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng. Cã thÓ ®­a ra nhËn xÐt ®èi víi ho¹t ®éng nµy ë Chi nh¸nh lµ thô ®éng. Sau khi HiÖp ®Þnh ViÖt Mü vÒ lÜnh vùc ng©n hµng vµ tµi chÝnh cã hiÖu lùc hoµn toµn th× liÖu cã thÓ b¶o ®¶m r»ng Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long sÏ vÉn gi÷ ®­îc nhÞp ®é t¨ng tr­ëng 23% mçi n¨m? - C¬ së vËt chÊt vµ c«ng nghÖ cßn ®ang trong giai ®o¹n x©y dùng vµ hoµn tÊt. Khu giao dÞch, hÖ thèng trang thiÕt bÞ m¸y mãc lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng ®Ó n©ng cao h×nh ¶nh cña ng©n hµng. Víi vÞ trÝ ®Ñp vµ tiÖn lîi nh­ cña Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long th× ®ã qu¶ lµ mét lîi thÕ. Tuy vËy, do Chi nh¸nh cßn ®ang söa sang trong 2 n¨m gÇn ®©y, nªn Chi nh¸nh ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt lîi thÕ trªn cña ng©n hµng. C¸c phßng ban cßn ch­a tËp trung vÒ mét mèi. Khu tiÕp d©n ch­a ®­îc bè chÝ theo ®óng quy ®Þnh. MÆc dï ®­îc trang bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i vµ ®ång bé, nh­ng ch­a ®­îc nèi m¹ng vµ cËp nhËt phÇn mÒm tin häc th­êng xuyªn, do ®ã còng ¶nh h­ëng phÇn nµo ®Õn tèc ®é trong viÖc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn thanh to¸n. Thªm vµo ®ã viÖc triÓn khai dù ¸n IPCAS giai ®o¹n I (dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ thanh to¸n vµ kÕ to¸n kh¸ch hµng cña NHNo & PTNT ViÖt Nam) mÆc dï ®· thµnh c«ng, nh­ng vÉn cßn tån t¹i hÖ thèng Giao dÞch trùc tiÕp, ®iÒu ®ã lµm ¶nh h­ëng ®Õn viÖc triÓn khai c¸c dÞch vô míi. - Tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé lµ c«ng t¸c TTKDTM ch­a thËt ®ång ®Òu. §©y lµ vÊn ®Ò rÊt nh¹y c¶m vµ kh«ng dÔ thay ®æi chØ trong mét thêi gian ng¾n. NÕu tÝnh c¶ toµn Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long th× míi cã 02 C¸n bé tr×nh ®é trªn ®¹i häc(1,4%), 83 C¸n bé cã tr×nh ®é §¹i häc (61,5%), cßn C¸n bé tr×nh ®é Cao ®¼ng vµ Trung, S¬ cÊp chiÕm tíi 37,1%. Trong ®ã sè c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh to¸n lµ 26. Trong xu h­íng héi nhËp, mét ng©n hµng hiÖn ®¹i vµ lín kh«ng chØ thÓ hiÖn ë sè c¸n bé lµm viÖc t¹i ng©n hµng mµ cßn ë tr×nh ®é vµ kiÕn thøc ®ñ ®Ó tù tin, s¸ng t¹o, th¸i ®é nghiªm tóc trong nghiÖp vô. §èi víi c¸n bé liªn quan tíi nghiÖp vô thanh to¸n nÕu kh«ng chñ ®éng vµ chÞu khã tiÕp cËn vµ t×m hiÓu c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i th× sÏ lµ mét trong nh÷ng trë ng¹i cho ng©n hµng nghiªn cøu vµ triÓn khai c¸c dÞch vô míi. 2.2.Nguyªn nh©n kh¸ch quan §©y còng chÝnh lµ nh÷ng nguyªn nh©n g©y lªn khã kh¨n mµ kh«ng chØ Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long gÆp ph¶i trong ho¹t ®éng TTKDTM. - Thãi quen dïng tiÒn mÆt trong d©n c­ vµ nhËn thøc vÒ ho¹t ®éng TTKDTM: Thanh to¸n vµ chi tiªu b»ng tiÒn mÆt trë nªn qu¸ ¨n s©u vµo thãi quen trong d©n c­ kh«ng chØ ®èi víi nh÷ng ng­êi cã thu nhËp thÊp mµ cßn víi c¶ nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao. §a sè d©n chóng ch­a thùc sù cã hiÓu biÕt vÒ ho¹t ®éng TTKDTM. Hä ch­a c¶m nhËn ®­îc lîi Ých khi sö dông dÞch vô nµy còng nh­ ch­a hiÓu khi nµo cã thÓ sö dông sÐc, thÎ…Sù thiÕu hiÓu biÕt nµy céng víi chÝnh s¸ch thuÕ ch­a khuyÕn khÝch hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸ nh©n tù gi¸c nép thuÕ lµm cho t©m lý ng¹i giao dÞch víi ng©n hµng ®Ó sö dông dÞch vô chËm ®­îc gi¶i to¶. T©m lý cña mäi ng­êi nhÊt lµ c¸c hé kinh doanh, c¸c tiÓu th­¬ng, c¸n bé nh©n viªn chøc cßn ngÇn ng¹i kh«ng muèn dïng sÐc, thËm chÝ hä ng¹i tíi ng©n hµng. Bëi nh÷ng chi tiªu cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc th­êng nhá vµi chôc ngµn ®ång mét ngµy, ë c¸c n¬i chî nhá cßn bu«n thóng b¸n b­ng th× khã cã thÓ thùc hiÖn thanh to¸n b»ng sÐc. Thãi quen trªn g©y ra mét sù l·ng phÝ lín: chËm quay vßng ®ång vèn cho nÒn kinh tÕ, tèn chi phÝ b¶o qu¶n tiÒn mÆt trong d©n chóng, chi phÝ in Ên tiÒn mÆt… - C¸c kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp ch­a tÝch cùc thanh to¸n qua Ng©n hµng: §èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ch­a chÊp hµnh nghiªm chÕ ®é TTKDTM qua Ng©n hµng. Nguyªn nh©n do viÖc ph¶i minh b¹ch tµi chÝnh vµ thuÕ thu nhËp. §©y còng lµ thùc tr¹ng chung cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay. ThËm chÝ c¶ c¸c doanh nghiÖp còng chØ sö dông mét hoÆc hai c«ng cô thanh to¸n nµo ®ã chØ theo thãi quen mµ ch­a cã sù lùa chän cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm quan hÖ kinh tÕ cô thÓ. Lßng tin vµ sù tÝn nhiÖm trong TTKDTM gi÷a c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cßn thÊp do t×nh tr¹ng TTKDTM trong nhiÒu n¨m tr­íc ®©y gi÷a c¸c ®¬n vÞ kh«ng tèt ®· chiÕm dông, nî nÇn d©y d­a kh«ng chÞu thanh to¸n dÉn tíi chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña nhau, mÆt kh¸c khi cã t×nh tr¹ng trªn x¶y ra, c¸c ®¬n vÞ th­a kiÖn tíi c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn, tßa ¸n nh­ng ch¼ng c¶i thiÖn ®­îc lµ bao. - C¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÎ hiÖn nay: Bªn c¹nh c¸c c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh¸c, thÎ thanh to¸n lµ mét c«ng cô hiÖn ®¹i vµ “míi næi” cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam vµ ®ang ®­îc c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Æc biÖt quan t©m. MÆc dï lµ mét Chi nh¸nh Ng©n hµng th­¬ng m¹i Nhµ n­íc, Chi nh¸nh Th¨ng Long còng kh«ng thÓ kh«ng ®øng tr­íc mét sù c¹nh tranh – mµ nh­ nhiÒu ng­êi nãi lµ “bïng næ thÞ tr­êng thΔ hiÖn nay. Do vËy, x¸c ®Þnh tham gia vµo mét thÞ tr­êng dÞch vô cã nhiÒu tiÒm n¨ng vµ mang tÝnh c¹nh tranh cao nh­ vËy, Chi nh¸nh cÇn cã mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n ®Ó më réng lo¹i h×nh dÞch vô nµy. - Nguyªn nh©n tõ phÝa nhµ n­íc: Nhµ n­íc ch­a cã quy ®Þnh b¾t buéc c«ng d©n ph¶i më tµi kho¶n vµ thùc hiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng. C¸c ngµnh nh­ ®iÖn n­íc, viÔn th«ng, thuÕ…cã liªn quan tíi dÞch vô thanh to¸n ch­a mÆn mµ víi chñ tr­¬ng nµy, ch­a ñng hé tÝch cùc, ch­a t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho c¸c dÞch vô thanh to¸n c¸ nh©n qua tµi kho¶n më t¹i ng©n hµng. M«i tr­êng ph¸p lý ch­a ®¶m b¶o: hÖ thèng ph¸p lý hiÖn hµnh ®· t¹o ra mét sè c¬ së cho hÖ thèng thanh to¸n nh­ng kh«ng ®Çy ®ñ. ViÖc x©y dùng luËt vµ quy chÕ, kÓ c¶ møc ®é ch¾c ch¾n trong viÖc x¸c ®Þnh vµ x¸c lËp c¸c quyÒn cÇn thiÕt ®Ó gi¶m tèi thiÓu tranh chÊp còng nh­ c¸c quyÒn khi tranh chÊp xÈy ra cßn nhiÒu h¹n chÕ. Thùc tÕ, cho thÊy thiÕu hôt ®¸ng kÓ vÒ m«i tr­êng ph¸p lý chung: ch­a cã LuËt sÐc, LuËt ph¸ s¶n kh«ng ®­îc hç trî b»ng c¸c quy chÕ, quyÒn båi th­êng bÞ h¹n chÕ. Mét sè qui ®Þnh cho c¸c c«ng cô TTKDTM cßn ch­a phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ còng nh­ th«ng lÖ quèc tÕ quy ®Þnh. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m më réng ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long I.Môc tiªu vµ Ph­¬ng h­íng më réng ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong thêi gian tíi t¹i Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long Ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt lµ ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi c¸c NHTM hiÖn ®¹i, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng ®ã, Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long lu«n ®Ò ra môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng cô thÓ cho n¨m sau trªn c¬ së nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc. Môc tiªu trong n¨m 2005: - Ph¸t triÓn ®ång bé c¸c c«ng cô thanh to¸n, t¨ng c¶ vÒ doanh sè vµ sè mãn thanh to¸n, nhÊt lµ t¨ng doanh sè thanh to¸n b»ng thÎ > 100 tû. - Tû träng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong thanh to¸n chung lµ trªn 95%. - T¨ng con sè tµi kho¶n c¸ nh©n lªn 7000 tµi kho¶n. C¸c ph­¬ng h­íng cô thÓ: Thø nhÊt: X©y dùng hÖ thèng cung cÊp dÞch vô ng©n hµng ®ñ lín vµ ®¶m b¶o yªu cÇu cña hÖ thèng thanh to¸n tiªu chuÈn. Chi nh¸nh cÇn ph¶i x©y dùng mét quy m« cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng ®ñ lín, t¹o ra tÝnh ®a d¹ng vµ thuËn tiÖn khi giao dÞch cho c«ng chóng. Muèn vËy ph¶i tiÕn tíi hîp t¸c trong viÖc ph¸t triÓn vµ liªn kÕt m¹ng l­íi ®Ó t¨ng c¸c ®iÓm cung cÊp dÞch vô ng©n hµng b¸n lÎ. §ång thêi ®a d¹ng c¸c dÞch vô ®Ó mçi lÇn ®Õn ng©n hµng kh¸ch hµng cã thÓ thùc hiÖn nhiÒu dÞch vô , c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l­îng phôc vô kh¸ch hµng ®Ó hä c¶m thÊy thùc sù lµ “Th­îng ®Õ” khi giao dÞch víi ng©n hµng. §Ó tho¶ m·n tèi ®a lîi Ých cña kh¸ch hµng, tr­íc tiªn hÖ thèng thanh to¸n cña ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn ®­îc yªu cÇu c¬ b¶n thanh to¸n nhanh, æn ®Þnh ®Ó c¸c chñ thÓ tham gia cã thÓ qu¶n lý vµ sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn cña m×nh. Trong giao dÞch tµi chÝnh, c¸c chñ thÓ ph¶i tÝnh to¸n chi phÝ vµ lîi Ých thu ®­îc khi tham gia thanh to¸n ®Ó lùa chän dÞch vô vµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n cã lîi nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. Do vËy, Chi nh¸nh cÇn ®Æc biÖt quan t©m viÖc gi¶m chi phÝ thanh to¸n. §ång thêi ph¶i ®¶m b¶o qu¸ tr×nh thanh to¸n chÝnh x¸c, an toµn vµ æn ®Þnh, gi¶m thiÓu ®­îc rñi ro trong thanh to¸n vµ ph¶i lµ mét hÖ thèng më. Thø hai: Xóc tiÕn kh¸ch hµng. Víi thãi quen sö dông tiÒn mÆt phæ biÕn trong d©n c­, cã thÓ nãi dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt Ýt ®­îc ng­êi d©n biÕt ®Õn vµ sö dông, nhÊt lµ viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n ®Ó giao dÞch víi ng©n hµng. §èi víi kh¸ch hµng sö dông s¶n phÈm thanh to¸n, ®iÒu cèt yÕu lµ hä thÊy ®­îc lîi Ých thiÕt th©n khi sö dông c¸c s¶n phÈm ®ã. Chi nh¸nh ph¶i tÝch cùc tuyªn truyÒn tiÕp thÞ víi c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng víi c¸c s¶n phÈm cô thÓ phï hîp víi hä. Do vËy, thùc tÕ ®ßi hái Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn kh¸ch hµng h¬n n÷a, ngoµi viÖc x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, Chi nh¸nh ph¶i t¨ng c­êng båi d­ìng c¸n bé Marketing tiÕn tíi thµnh lËp bé phËn th«ng tin kh¸ch hµng cña toµn Chi nh¸nh. Thø ba: HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. §æi míi ph­¬ng thøc giao dÞch dùa trªn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i kh«ng chØ lµ thuÇn tuý vÒ kü thuËt mµ cßn lµ vÊn ®Ò v¨n ho¸ giao tiÕp trong ng©n hµng.§Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô giao dÞch, thanh to¸n hiÖn ®¹i Chi nh¸nh cÇn x©y dùng ®­îc mét c¬ së vËt chÊt hoµn h¶o, cã ®éi ngò nh©n viªn giµu kinh nghiÖm víi kiÕn thøc khoa häc ®Çy ®ñ, th¸i ®é tËn t×nh, cëi më, phôc vô kh¸c hµng chu ®¸o dùa trªn hÖ thèng quy tr×nh nghiÖp vô ®­îc tiªu chuÈn ho¸. §ång thêi cïng víi c¶ hÖ thèng NHNo & PTNT ViÖt Nam ph¶i kÕt hîp víi c¸c NHTM kh¸c ®Ó t¹o ra mét m¹ng l­íi thanh to¸n ®ång bé qua ng©n hµng t¹o sù thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n gióp Chi nh¸nh xö lý khèi l­îng c«ng viÖc liªn quan ®Õn dÞch vô thanh to¸n mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, còng nh­ t¹o c¬ së cho viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i. II.Gi¶i ph¸p më réng ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long 1.Marketing ng©n hµng §Ó thu hót kh¸ch hµng sö dông dÞch vô cña m×nh nãi chung vµ c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nãi riªng, Chi nh¸nh ph¶i nhËn thÊy ®­îc tÇm quan träng cña Marketing Ng©n hµng. HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Òu tÝch cùc c¹nh tranh ®­a ra c¸c s¶n phÈm tiÖn Ých cao vµ hÊp dÉn. Kh¸ch hµng giê ®©y ®· trë thµnh nh÷ng “th­îng ®Õ” cña ng©n hµng. Do vËy nÕu kh«ng cã sù ®Çu t­ vµo Marketing th× Chi nh¸nh khã cã thÓ thu hót ®­îc kh¸ch hµng sö dông c¸c c«ng cô thanh to¸n hiÖn ®¹i vµ míi mÎ cña m×nh. Muèn khuyÕn khÝch mäi ng­êi sö dông ph­¬ng tiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng cÇn cã gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn, khuyÕn m·i thÝch hîp. VÝ dô nh­ ng­êi cã tµi kho¶n thanh to¸n qua ng©n hµng thanh to¸n th­êng xuyªn c¸c dÞch vô nh­ ®iÖn, n­íc, tr¶ c­íc phÝ b­u ®iÖn, ®iÖn tho¹i…trong thêi gian 6 th¸ng trë lªn ®­îc tham gia quay xæ sè dù th­ëng; hoÆc nh÷ng kh¸ch hµng thanh to¸n qua ng©n hµng víi nh÷ng kho¶n thanh to¸n lín vµ ®Òu ®Æn sÏ ®­îc nhËn nh÷ng mãn quµ cã gi¸ trÞ; hoÆc ®­îc miÔn phÝ thanh to¸n trong thêi h¹n mét th¸ng. Chi nh¸nh ph¶i ®Ò ra ®­îc chiÕn l­îc ph¸t triÓn mµng l­íi, më réng kh¸ch hµng, thµnh lËp bé phËn tiÕp thÞ ng©n hµng nh»m tiÕp cËn thÞ tr­êng. Qua ®ã thu thËp vµ ph©n tÝch ®Çy ®ñ th«ng tin thÞ tr­êng nh»m ph©n lo¹i ®èi t­îng kh¸ch hµng, t×m hiÓu vµ n¾m ®­îc c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó t¹o thªm c¸c s¶n phÈm dÞch vô ®¸p øng cho kh¸ch hµng. * HiÖn t¹i Chi nh¸nh cÇn tËp trung vµo viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n bëi d©y lµ c¬ së ®Ó øng dông c¸c c«ng cô TTKDTM qua ng©n hµng. Víi mét tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i Ng©n hµng, hiÖn nay kh¸ch hµng cã thÓ sÏ ®­îc h­ëng rÊt nhiÒu lîi Ých: thùc hiÖn thanh to¸n qua Ng©n hµng rÊt dÔ dµng, göi tiÒn cho ng­êi th©n ë xa, võa cã n¬i cÊt gi÷ tiÒn an toµn vµ sinh l·i, võa cã ®iÒu kiÖn sö dông c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn tµi kho¶n Ng©n hµng…Ngoµi lîi Ých mang l¹i cho kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng, Ng©n hµng cã thÓ sÏ thu hót ®­îc l­îng tiÒn ®¸ng kÓ trong d©n c­, t¨ng thªm thu nhËp vÒ phÝ dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm cña m×nh. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy, c«ng t¸c Marketing cña Chi nh¸nh hiÖn nay vµ tr­íc m¾t lµ tËp trung vµo gi¸ c¶ dÞch vô (ë ®©y lµ phÝ më tµi kho¶n) vµ xóc tiÕn kh¸ch hµng (qu¶ng c¸o vµ khuÕch tr­¬ng s¶n phÈm ®Õn kh¸ch hµng): - Cã thÓ b­íc ®Çu miÔn phÝ dÞch vô më tµi kho¶n vµ thÎ ®Ó khuyÕn khÝch c¸c giao dÞch b»ng c¸c c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua Chi nh¸nh. Nh­ mét sè Ng©n hµng Th­¬ng m¹i hiÖn nay: më thÎ ATM kh«ng cÇn cã sè d­ trong tµi kho¶n; tr¶ l·i tiÒn göi thanh to¸n ®Ó ®­îc sö dông vµo nhu cÇu thanh to¸n th­êng nhËt. ViÖc thu hót kh¸ch hµng ®Ó gia t¨ng khèi l­îng tµi kho¶n c¸ nh©n lµ tiÒn ®Ò ph¸t triÓn kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu c¸ nh©n. Môc tiªu lîi nhuËn cña Chi nh¸nh trong giai ®o¹n ®Çu cÇn ®Æt sau môc tiªu kh¸ch hµng ®Ó ph¸t triÓn sè l­îng kh¸ch hµng. Nh÷ng chi phÝ Chi nh¸nh bá ra trong giai ®o¹n ®Çu cña chiÕn l­îc më réng thÞ tr­êng cã thÓ bï ®¾p b»ng lîi nhuËn thu ®­îc tõ sö dông mét tû lÖ nhÊt ®Þnh tiÒn göi thanh to¸n ®· ph¸t triÓn æn ®Þnh. Sau mét thêi gian khi c¸c dÞch vô Ng©n hµng ®­îc kh¸ch hµng ­a chuéng, trë thµnh tiÖn nghi sinh ho¹t trong ®êi sèng cña ®¹i bé phËn d©n c­, ®ã chÝnh lµ thêi kú ®Ó Chi nh¸nh chuyÓn sang thu phÝ dÞch vô vÒ më tµi kho¶n, xö lý th«ng tin vµ t­ vÊn kh¸ch hµng. Trong giai ®o¹n nµy thùc hiÖn thu phÝ dÞch vô, môc tiªu lîi nhuËn cña Chi nh¸nh vµ lîi Ých kh¸ch hµng ®­îc chó träng ngang nhau vµ cã nhiÒu c¬ héi ®Ó c¶i thiÖn, n©ng cao. - Tham gia tµi trî c¸c ch­¬ng tr×nh lín vµ cã nhiÒu kh¸ch hµng tham gia, ®Õn tõng n¬i tËp trung nhiÒu ®èi t­îng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng ®Ó khuÕch tr­¬ng s¶n phÈm. Chi nh¸nh cÇn chñ ®éng lµm tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ tíi c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng bao gåm c¶ nhµ tr­êng vµ nhu cÇu cña c¸n bé, sinh viªn…®Çu t­ m¸y mãc, thiÕt bÞ, bè trÝ c¸n bé, më quÇy giao dÞch riªng cho c¸c tr­êng; thËm chÝ cã thÓ më chi nh¸nh cÊp II, hoÆc phßng giao dÞch, l¾p ®Æt m¸y ATM ngay trong c¸c tr­êng. Ngoµi ra Chi nh¸nh ®Èy m¹nh truyÒn th«ng qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, t¹i c¸c tr­êng th«ng qua c¸c ¸p phÝch, buæi héi th¶o…®ång thêi cã thÓ miÔn gi¶m phÝ dÞch vô chuyÓn tiÒn cho sinh viªn, ®Æc biÖt lµ nép tiÒn häc phÝ. - Ph¸t triÓn m¹nh dÞch vô hç trî kh¸ch hµng nh­ ph¸t s¸ch h­íng dÉn vµ t­ vÊn kh¸ch hµng miÔn phÝ, th­êng xuyªn cung cÊp cho kh¸ch hµng tiÒm n¨ng gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i h×nh dÞch vô vµ sù ­u ®·i cña ng©n hµng. CÇn cã chÝnh s¸ch râ rµng, ­u tiªn c¸c kh¸ch hµng cã ho¹t ®éng th­êng xuyªn, cã sè d­ tµi kho¶n thanh to¸n æn ®Þnh. Chi nh¸nh nªn ®­a ra c¸c ch­¬ng tr×nh bèc th¨m tróng th­ëng trªn c¸c sè hiÖu tµi kho¶n cña kh¸ch hµng nh»m t¹o ®éng lùc vËt chÊt ®Ó thu hót kh¸ch hµng. 2.C¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc thanh to¸n Chi nh¸nh cÇn x©y dùng chÕ ®é thanh to¸n sao cho phï hîp víi tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng. Chän lùa ph­¬ng thøc thanh to¸n cho phï hîp víi tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng lµ mét vÊn ®Ò khã cÇn ph¶i nghiªn cøu t×m hiÓu s©u kh¶ n¨ng sö dông c¸c lo¹i chøng tõ cña tõng tÇng líp d©n c­. ThËm chÝ ph¶i thay ®æi, thªm bít mét sè chi tiÕt sao cho ®Ó thùc hiÖn vµ ®¶m b¶o an toµn cho kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. VÝ dô nh­ uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi phï hîp víi c¸c doanh nghiÖp mµ kh«ng phï hîp víi c¸ nh©n; thanh to¸n thÎ, sÐc phï hîp víi giíi cã häc vÊn nh­ng kh«ng phï hîp víi n«ng d©n, c«ng nh©n… *VÒ SÐc: SÐc lµ mét h×nh thøc thanh to¸n ®­îc ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng nhµ n­íc quan t©m thóc ®Èy viÖc sö dông trong TTKDTM. Nh×n chung th× nh÷ng thay ®æi vÒ néi dung, h×nh thøc vµ c¸c quy ®Þnh ban hµnh theo NghÞ ®Þnh 159/CP ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn gãp phÇn t¹o thuËn lîi cho ng­êi sö dông. Tuy vËy, so víi tiªu chuÈn quèc tÕ vµ yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay th× h×nh thøc thanh to¸n sÐc vÉn cßn rÊt chËm tiÕn bé. Do vËy víi quy chÕ vÒ sÐc, cÇn thay ®æi ®Ó cã thÓ thËt sù ph¸t huy t¸c dông. - Khi chñ tµi kho¶n dïng sÐc ®Ó rót tiÒn mÆt th× nªn cho phÐp chØ cÇn tr¶ cho “chÝnh m×nh”, kh«ng cÇn ghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè nh­ khi ph¸t hµnh cho ng­êi kh¸c, t¹o sù tho¶i m¸i vµ tiÖn Ých cho chñ tµi kho¶n. - MÆc dï thêi h¹n hiÖu lùc thanh to¸n cña sÐc theo NghÞ ®Þnh 159/CP lµ 30 ngµy, ®· thay ®æi so víi thêi h¹n 15 ngµy theo NghÞ ®Þnh 30/CP, tuy vËy so víi thêi h¹n thanh to¸n cña sÐc theo C«ng ­íc Geneva 1931 th× quan niÖm vÒ thêi h¹n thanh to¸n cña ta vÉn ch­a râ rµng. Do vËy cÇn quy ®Þnh tê sÐc cã hiÖu lùc l©u h¬n kÓ tõ ngµy ký sÐc ®Õn ngµy nép sÐc vµo tæ chøc thanh to¸n. - Quy ®Þnh cho phÐp tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n sÐc ®­îc quyÒn x¸c ®Þnh møc ®é thÊu chi (møc ®é chi v­ît qu¸ sè d­ trªn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng) ®èi víi chñ tµi kho¶n ph¸t hµnh sÐc trªn c¬ së møc ®é tÝn nhiÖm dùa trªn kh¶ n¨ng thu nhËp thùc tÕ cña chñ tµi kho¶n hoÆc cã b¶o l·nh cña bªn thø ba. - CÇn t¹o lËp cô thÓ h¬n n÷a mét m«i tr­êng ph¸p lý râ rµng, b×nh ®¼ng gi÷a ng©n hµng vµ c¸c bªn ph¸t hµnh, chuyÓn nh­îng, thô h­ëng sÐc, chÊm døt sù can thiÖp ph©n xö cña ng©n hµng trong xö lý tranh chÊp vi ph¹m. - SÐc ChuyÓn kho¶n: Tuy thñ tôc ®¬n gi¶n nh­ng ng­êi mua còng rÊt dÌ dÆt khi sö dông lo¹i sÐc nµy, bëi lÏ khi ph¸t hµnh sÐc qu¸ sè d­ ng­êi ph¸t hµnh sÏ bÞ ph¹t. §èi víi sÐc ph¸t hµnh qu¸ sè d­ do cè ý thi bÞ ph¹t lµ xøng ®¸ng, nh­ng ®èi víi tê sÐc t¹i thêi ®iÓm ph¸t hµnh vÉn ®ñ sè d­ nh­ng do kho¶n chi tiªu ®ét xuÊt hay do tiÒn vÒ chËm dÉn ®Õn lóc thanh to¸n thiÕu tiÒn th× viÖc bÞ ph¹t g©y nªn thiÖt h¹i lín. H¬n n÷a, sè tiÒn v­ît qu¸ sè d­ cã thÓ rÊt nhá so víi tæng sè tiÒn thanh to¸n nªn viÖc chËm trÔ do ph¶i chê ®ñ tiÒn trªn tµi kho¶n cña ng­êi thanh to¸n sÏ g©y thiÖt h¹i cho ng­êi thô h­ëng. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy, Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long nªn cho phÐp kh¸ch hµng cã thÓ d­ nî hay ph¸t hµnh sÐc qu¸ sè d­ theo l·i suÊt nî ng¾n h¹n, thêi ®iÓm tÝnh l·i kÓ tõ khi Chi nh¸nh thùc hiÖn thanh to¸n sè tiÒn qu¸ sè d­ cho bªn thô h­ëng. §©y thùc chÊt lµ mét lo¹i cho vay chØ ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh tèt, nguån thu æn ®Þnh vµ cã uy tÝn trong quan hÖ thanh to¸n. Kh¸ch hµng muèn sö dông nghiÖp vô nµy, lµm ®¬n göi tíi Chi nh¸nh ®Ò nghÞ Chi nh¸nh cho vay thanh to¸n tr­êng hîp ®ét xuÊt thiÕu sè d­. Chi nh¸nh sÏ kiÓm tra, thÈm ®Þnh kü l­ìng vÒ kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn cña kh¸ch hµng, tõ ®ã Chi nh¸nh quyÕt ®Þnh cã cho vay hay kh«ng. Trong thêi gian gÇn ®©y, nghiÖp vô nµy ®· ®­îc ¸p dông thµnh c«ng ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, nh­ng ë n­íc ta nghiÖp vô nµy hÇu nh­ ch­a ®­îc ¸p dông. Khi ¸p dông cho vay thanh to¸n sÐc chuyÓn kho¶n ®­îc sö dông tèt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ph¸t triÓn vµ më réng. H¬n n÷a, ¸p dông nghiÖp vô nµy sÏ lµm t¨ng uy tÝn cho bªn mua hµng thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ thuËn lîi kÞp thêi. Khi kh¸ch hµng ph¸t hµnh sÐc qu¸ sè d­, hä ph¶i tr¶ l·i suÊt cao nh­ng cßn dÔ chÞu h¬n nhiÒu so víi viÖc ph¸t hµnh qu¸ sè d­ vµ ph¹t chËm tr¶. *VÒ Uû nhiÖm thu: Ng­êi thô h­ëng cã thÓ lËp Uû nhiÖm thu ®Þnh kú nhê Chi nh¸nh thu hé nh÷ng kho¶n thu cã tÝnh chÊt ®Þnh kú th­êng xuyªn mµ bªn tr¶ tiÒn ch­a ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n Uû nhiÖm chi ®Þnh kú. H×nh thøc thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm thu chØ cã lîi cho ng­êi cung øng dÞch vô víi ®iÒu kiÖn mäi ng­êi d©n ®Òu cã më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. X©y dùng quy tr×nh chuyÓn thu nhËp cña kh¸ch hµng vµo tµi kho¶n mét c¸ch tiÖn lîi cho kh¸ch hµng, ®Ó kh¸ch hµng hµng kú lÜnh l­¬ng kh«ng ph¶i ®Õn Ng©n hµng lµm thñ tôc nép tiÒn vµo rÊt mÊt thêi giê. Chi nh¸nh nªn liªn hÖ víi c¸c c¬ quan chi tr¶ thu nhËp cña kh¸ch hµng th­¬ng l­îng ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång thu hé. Bªn c¹nh ®ã, Ng©n hµng cÇn th­¬ng l­îng víi c¸c kh¸ch hµng thô h­ëng nh­ B­u ®iÖn, c¬ së thu thuÕ, cÊp n­íc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång thu hé. NÕu Ng©n hµng lµm ®­îc nh÷ng viÖc nµy th× kh¸ch hµng thanh to¸n qua Ng©n hµng sÏ thÊy tiÖn Ých rÊt lín. Mét ®iÒu cÇn thiÕt kh¸c ®ã lµ thñ tôc thanh to¸n Uû nhiÖm thu cÇn ®­îc ®¬n gi¶n ho¸, dÔ hiÓu vµ sö dông. *VÒ Uû nhiÖm chi: Uû nhiÖm chi ë Chi nh¸nh lµ h×nh thøc ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt vÒ doanh sè, tuy nhiªn, kh¸ch hµng lu«n ­a thÝch thanh to¸n Uû nhiÖm chi víi c¸c mãn cã doanh sè lín vµ xa. Chi nh¸nh nªn ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n Uû nhiÖm chi ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n mang tÝnh chÊt æn ®Þnh th­êng xuyªn nh­: nép thuÕ, b¶o hiÓm, tiÒn ®iÖn…§Þnh kú c¸c ®¬n vÞ thay v× ph¶i ®Õn tËn doanh nghiÖp, tæ chøc ®Ó thanh to¸n tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, tiÒn ®iÖn tho¹i…th× hä göi ho¸ ®¬n trùc tiÕp tíi Chi nh¸nh më tµi kho¶n nhê thanh to¸n hé. Chi nh¸nh sau khi kiÓm tra sÏ tù ®éng trÝch tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó thanh to¸n. §Þnh kú Chi nh¸nh ph¶i göi giÊy b¸o thanh to¸n cho kh¸ch hµng, th«ng b¸o vÒ sè tiÒn ®· thanh to¸n vµ sè cßn d­ trªn tµi kho¶n. Víi mét quy tr×nh thanh to¸n qua Ng©n hµng ®­îc thùc hiÖn khÐp kÝn, thu nhËp cña kh¸ch hµng ®­îc chuyÓn th¼ng vµo tµi kho¶n cña kh¸ch hµng, sau ®ã Ng©n hµng nhËn c¸c ho¸ ®¬n cña c¸c c¬ quan tæ chøc thô h­ëng th× trÝch tõ tµi kho¶n cña kh¸ch hµng chuyÓn tr¶ vµo tµi kho¶n ng­êi thô h­ëng. Sau ®ã Ng©n hµng theo cam kÕt göi c¸c ho¸ ®¬n ®· thanh to¸n cho kh¸ch ph¶i chi tr¶ vµ b¸o c¸o cho kh¸ch hµng thô h­ëng. §Õn ®©y quy tr×nh thanh to¸n kÕt thóc. * VÒ thanh to¸n thÎ: NghiÖp vô thÎ lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô ng©n hµng b¸n lÎ míi mÎ, ph¸t triÓn víi tèc ®é lín, quy m« réng. HÇu hÕt c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i hiÖn nay ®Òu x©y dùng mét chiÕn l­îc cô thÓ ®Ó ph¸t triÓn lo¹i h×nh dÞch vô nµy. NhËn thøc ®­îc xu thÕ trªn, Chi nh¸nh ph¶i cã mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n ®Ó cã thÓ triÓn khai tham gia vµo thÞ tr­êng vèn rÊt c¹nh tranh nµy. - Chi nh¸nh cÇn t¨ng c­êng hÖ thèng m¸y ATM vµ c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ. ViÖc n©ng hÖ thèng m¸y ATM vµ c¸c ®iÓm thanh to¸n thÎ sÏ ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n yªu cÇu sö dông thuËn tiÖn cho chñ thÎ. Chi nh¸nh cÇn t¨ng c­êng sù liªn kÕt hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng kh¸c ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr­êng thÎ nãi chung cña ViÖt Nam. - HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thÎ: C¸c lo¹i thÎ thanh to¸n t¹i Chi nh¸nh chñ yÕu vÉn sö dông c«ng nghÖ thÎ tõ, c«ng nghÖ nµy cã ­u ®iÓm lµ s¶n xuÊt ®¬n gi¶n, gi¸ hµnh rÎ nh­ng dÔ bÞ x©m nhËp, kh«ng ®¶m b¶o an toµn cho chñ thÎ. V× vËy Ng©n hµng nªn chuyÓn sang sö dông thÎ ®iÖn tö . Dßng thÎ nµy sÏ chèng ®­îc c¸c sao chÐp th«ng tin v× thÕ sÏ ®¶m b¶o an toµn cho chñ thÎ vµ cho c¶ ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. - CÇn cã sù phèi hîp víi ngµnh B­u chÝnh viÔn th«ng trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ. Chi nh¸nh Th¨ng Long nãi riªng vµ hÖ thèng NHNo & PTNT ViÖt Nam nãi chung cÇn ph¶i tÝch cùc chñ ®éng phèi hîp víi ngµnh B­u chÝnh viÔn th«ng ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghÖ thanh to¸n thÎ, tÝch hîp nh÷ng dÞch vô míi ®em l¹i cho kh¸ch hµng sö dông thÎ nh÷ng tiÖn Ých thiÕt thùc. Tr­íc m¾t lµ ®¶m b¶o kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n nghÏn m¹ch ®­êng truyÒn cña hÖ thèng ATM vµo thêi gian cao ®iÓm. - CÇn t¨ng c­êng tuyªn truyÒn lîi Ých cña viÖc sö dông thÎ ng©n hµng. DÞch vô kinh doanh thÎ ng©n hµng lµ mét s¶n phÈm t­¬ng ®èi míi. V× vËy cÇn ®­îc xem nh­ mét thø hµng ho¸ ®Ó tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. ChÝnh vËy Chi nh¸nh cÇn më website ®Ó qu¶ng c¸o vÒ s¶n phÈm thÎ cïng víi viÖc qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh. - ViÖc ph¸t hµnh thÎ ph¶i ®a d¹ng, nhiÒu chñng lo¹i. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nhµ s¶n xuÊt kh«ng thÓ b¸n c¸i m×nh cã mµ ph¶i b¸n c¸i ng­êi mua cÇn. ThÎ ng©n hµng còng vËy, c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i quan t©m ®Õn nhiÒu ®èi t­îng kh¸ch hµng ®Ó cã thÓ ph¸t hµnh ®a d¹ng nhiÒu chñng lo¹i thÎ. C¸c lo¹i thÎ ph¶i cã c¸c mÖnh gi¸ kh¸c nhau, cã lo¹i thÎ ghi danh, cã lo¹i thÎ v« danh. Víi mét tÊm thÎ v« danh cã thÓ trë thµnh mét mãn quµ rÊt v¨n ho¸, rÊt cã ý nghÜa ®Ó tÆng b¹n bÌ, ng­êi th©n .ThÎ ph¶i cã thiÕt kÕ trang trÝ mµu s¾c b¾t m¾t ®Ó phôc vô giãi trÎ nh­ng còng cÇn cã nh÷ng lo¹i sang träng, lÞch sù ®Ó phôc vô c¸c kh¸ch hµng VIP. ThÎ nªn cã ¶nh cña chñ thÎ ®Ó trong mét sè tr­êng hîp cã thÓ thay thÕ giÊy tê tuú th©n cho chñ thÎ. Chi nh¸nh cã thÓ ®­a ra c¸c s¶n phÈm ®Æc biÖt, míi l¹ ®Ó ®a d¹ng ho¸ danh môc thÎ hiÖn cã cña Chi nh¸nh: + S¶n phÈm thÎ ghi nî kÕt hîp víi c¸c dÞch vô kh¸c nh­: b¶o hiÓm (s¶n phÈm mµ Vietcombank ®· rÊt thµnh c«ng). +Thªm mét sè tÝnh n¨ng míi vµo s¶n phÈm thÎ: rót tiÒn mÆt, chuyÓn tiÒn, xem sè d­…t¹i m¹ng l­íi ATM. + Ph©n lo¹i thÎ theo c¸c møc: Vµng, ChuÈn vµ §Æc biÖt. * Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi: - Online - Banking: Ng©n hµng trùc tuyÕn. Theo ®ã, kh¸ch hµng khi ®¨ng ký tham gia sö dông sÏ ®­îc ng©n hµng cÊp cho mét “ Usename”- tªn sö dông vµ “Password”- mËt m·.Kh¸ch hµng tr­íc tiªn nèi m¹ng vµo trang Web cña ng©n hµng råi sö dông c¸c tiÖn Ých theo h­íng dÉn. - Phone – Banking: Ng©n hµng tù ®éng qua ®iÖn tho¹i. Chi nh¸nh cã mét sè ®iÖn tho¹i riªng ®Ó kh¸ch hµng cña m×nh gäi tíi, cung cÊp th«ng tin qua ®iÖn tho¹i vÒ l·i suÊt, tû gi¸, sè d­ tµi kho¶n…cho kh¸ch hµng më tµi kho¶n giao dÞch t¹i ng©n hµng. - Home – Banking: Ng©n hµng giao dÞch t¹i nhµ. Theo ®ã, m¸y tÝnh cña kh¸ch hµng kÕt nèi m¹ng Internet, tõ ®ã kÕt nèi m¹ng víi ng©n hµng phôc vô m×nh, kh¸ch hµng ®­îc cung cÊp mét Password, ch÷ ký ®iÖn tö, cã thÓ ngåi t¹i nhµ, t¹i c«ng ty, thùc hiÖn giao dÞch chuyÓn tiÒn, thanh to¸n. - Mobile – Banking: Thanh to¸n b»ng dÞch vô ®iÖn tho¹i di ®éng. Theo ®ã, nh÷ng ng­êi cã ®iÖn tho¹i di ®éng më tµi kho¶n t¹i Chi nh¸nh ®­îc cÊp m· sè truy cËp vµ mËt khÈu cã thÓ thùc hiÖn thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô ë bÊt kú n¬i nµo cã ®iÖn tho¹i di ®éng phñ sãng. 3.HiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng vµ c«ng nghÖ xö lý thanh to¸n HiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng vµ c«ng nghÖ xö lý thanh to¸n cã vai trß quan träng trong tiÕn tr×nh c¬ cÊu l¹i hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i. Víi gi¶i ph¸p n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ng©n hµng, sÏ tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n gióp cho ng©n hµng thùc hiÖn ®­îc nh÷ng khèi l­îng thanh to¸n lín vµ ¸p dông h×nn thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i. 3.1.HiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng Ng©n hµng HiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng lµ mét trong nh÷ng chñ tr­¬ng øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin theo chØ thÞ sè 58/CT-TW ngµy 17/10/2000 : “§Èy m¹nh øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸”. Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long nãi riªng vµ hÖ thèng NHNo & PTNT nãi chung ®· x¸c ®Þnh râ ®©y lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng ­u tiªn hµng ®Çu trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ ®æi míi ho¹t ®éng ng©n hµng, lµ ph­¬ng tiÖn chñ lùc ®Ó ®i t¾t ®ãn ®Çu, rót ng¾n kho¶ng c¸ch ph¸t triÓn so víi ng©n hµng c¸c n­íc tiªn tiÕn trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®­îc sau gÇn bèn n¨m triÓn khai, Chi nh¸nh cßn nh÷ng khã kh¨n vµ tån t¹i cÇn ph¶i kh¾c phôc. Cã thÓ ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p chÝnh sau: - Hoµn thiÖn n©ng cÊp hÖ thèng m¹ng côc bé t¹i Chi nh¸nh theo h­íng øng dông c¸c kü thuËt míi vµ hiÖn ®¹i. - TËp trung nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¸c chiÕn l­îc triÓn khai c«ng nghÖ viÔn th«ng hiÖn ®¹i. - ThiÕt kÕ, triÓn khai Website cña chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long nh»m phôc vô tèt h¬n c«ng t¸c qu¶ng b¸, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô kh¸ch hµng, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi qua m¹ng Internet. - §Çu t­ trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®æi míi hoµn thiÖn kü thuËt, c«ng nghÖ ng©n hµng nh»m phôc vô môc tiªu tù ®éng ho¸ dÞch vô ng©n hµng. - Më réng m¹ng l­íi ®Æt m¸y ATM vµ c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ g¾n viÖc thanh to¸n qua ng©n hµng 24/24 víi mäi sinh ho¹t tiªu dïng cña ng­êi d©n. 3.2.¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ xö lý thanh to¸n hiÖn ®¹i ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ xö lý thanh to¸n hiÖn ®¹i gióp ng©n hµng thùc hiÖn c«ng t¸c xö lý c¸c h×nh thøc thanh to¸n ®­îc nhanh chãng, an toµn vµ chÝnh x¸c víi khèi l­îng lín. Tõ ®ã n©ng cÊp vµ triÓn khai cã hiÖu qu¶ c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn c¸c c«ng cô thanh to¸n. Cô thÓ: - Chi nh¸nh cã thÓ nghiªn cøu vµ x©y dùng ®Ò ¸n trung t©m bï trõ sÐc víi trung t©m ®iÒu hµnh NHNo & PTNT Th¨ng Long. - TriÓn khai vµ më réng viÖc vËn hµnh hÖ thèng thanh to¸n gi¸ trÞ cao vµ thÊp , x©y dùng kho d÷ liÖu tËp trung vµ hÖ thèng thanh to¸n dù phßng ®Ó kÞp xö lý sù cè gi¶m thiÓu rñi ro cã thÓ x¶y ra trong thanh to¸n. - H×nh thµnh vµ x©y dùng kÕt nèi c¸c m¹ng, hÖ thèng thanh to¸n thÝch øng víi c¸c ng©n hµng kh¸c. - TËp trung nguån vèn cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng më réng c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ thanh to¸n. 4.§µo t¹o nguån nh©n lùc cho hÖ thèng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt Chi nh¸nh cÇn ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý vÒ ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®Ó t¹o ra néi lùc ph¸t triÓn cho Chi nh¸nh nãi chung, vµ cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng thanh to¸n nãi riªng. §èi víi thanh to¸n viªn ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc tr×nh ®é, chuyªn m«n v÷ng ch¾c. Ngoµi viÖc hiÓu biÕt c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng, thanh to¸n viªn cÇn ph¶i n¾m v÷ng c¸c thÓ lÖ thanh to¸n, c¸c quy tr×nh cña tõng h×nh thøc thanh to¸n vµ sö dông thµnh th¹o vi tÝnh vµ ngo¹i ng÷. - Cö c¸n bé tham gia líp häc vÒ “HiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng vµ hÖ thèng thanh to¸n” do NHNo & PTNT ViÖt Nam tæ chøc. §ång thêi, Chi nh¸nh còng tù tæ chøc c¸c líp häc nghiÖp vô ng¾n h¹n vµ dµi h¹n ®Ó ®µo t¹o s©u h¬n vÒ chuyªn m«n thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, mêi c¸c chuyªn gia giái vÒ gi¶ng d¹y ®Ó c¸c thanh to¸n viªn cã ®iÒu kiÖn trau dåi vÒ nghiÖp vô vµ kinh nghiÖm. Chi nh¸nh nªn trÝch kho¶ng 4% lîi nhuËn cho c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé. - Cö ng­êi tham gia c¸c cuéc héi th¶o, héi nghÞ chuyªn m«n vÒ thanh to¸n trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc ®Ó tiÕp cËn víi kiÕn thøc hiÖn ®¹i. Tæ chøc c¸c ®ît tham quan c¸c ng©n hµng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc ®Ó häc tËp ®iÓm m¹nh cña hä. - Bè trÝ c¸c c¸n bé vµo c¸c c«ng viÖc thÝch hîp víi kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi nh»m ph¸t huy thÕ m¹nh cña hä. Muèn nh­ vËy ph¶i th­êng xuyªn theo dâi s¸t sao ®Ó nhËn ®Þnh ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi. Ph¸t huy vµi trß chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸n bé, tÝch cùc l¾ng nghe ý kiÕn cña hä, khuyÕn khÝch nªu ra c¸c s¸ng kiÕn míi. - Ngoµi ra, mét vÊn ®Ò còng hÕt søc quan träng lµ kh«ng ngõng n©ng cao tÝnh trung thùc vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c¸n bé, nh©n viªn ng©n hµng. Muèn vËy, ph¶i cã chÕ ®é th­ëng ph¹t ph©n minh, kiªn quyÕt xö lý c¸c tr­êng hîp vi ph¹m quy ®Þnh g©y tæn h¹i tíi tµi s¶n vµ uy tÝn cña ng©n hµng. §ång thêi khen th­ëng, khuyÕn khÝch nh÷ng c¸n bé hoµn thµnh tèt c«ng viÖc, cã s¸ng t¹o, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm. - Khi cã kÕ ho¹ch tuyÓn thªm c¸n bé, Chi nh¸nh còng cÇn tæ chøc c¸c kú thi mang tÝnh nghiªm tóc, chÊt l­îng ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n n¨ng lùc ®Ó cã thÓ tuyÓn ®­îc nh÷ng c¸n bé tr×nh ®é. Ngoµi ra, nh­ ta biÕt hÖ thèng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng kü thuËt tin häc. Do ®ã muèn ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, chi nh¸nh ph¶i tËp trung ®µo t¹o sö dông vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc c«ng nghÖ th«ng tin: - KiÓm tra ®¸nh gi¸ l¹i viÖc sö dông lùc l­îng c¸n bé tin häc t¹i c¸c ®¬n vÞ trong toµn ngµnh, cã kÕ ho¹ch tuyÓn dông vµ sö dông mét c¸ch hîp lý. - CÇn ®Çu t­ nguån kinh phÝ khi ph¶i thuª gi¸o viªn ngoµi ngµnh ®Ó ®µo t¹o n©ng cao kiÕn thøc cho ®éi ngò kü s­ tin häc. III.Mét sè kiÕn nghÞ víi c¸c ban, ngµnh cã liªn quan §Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt tr­íc yªu cÇu ngµy cµng kh¾t khe cña nÒn kinh tÕ, kh«ng chØ m×nh Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long cã thÓ lµm ®­îc mµ cÇn cã sù phèi hîp tõ nhiÒu phÝa, tõ NHNo & PTNT ViÖt Nam, NHNN, ChÝnh phñ ®Õn c¸c ban ngµnh cã liªn quan. ChØ cã sù phèi hîp nh­ vËy, míi cã thÓ ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña ngµnh Ng©n hµng ViÖt Nam nãi chung vµ cña Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long nãi riªng. D­íi ®©y lµ mét vµi kiÕn nghÞ víi c¬ quan qu¶n lý vÜ m« liªn quan tíi vÊn ®Ò nµy: 1.Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long lµ Chi nh¸nh cÊp I trùc thuéc NHNo & PTNT ViÖt Nam, nªn ®Ó ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn cña c¸c Chi nh¸nh nãi chung vµ Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long nãi riªng, NHNo & PTNT ViÖt Nam cÇn cã sù chØ ®¹o còng nh­ sù hç trî kÞp thêi vÒ c¸c mÆt ngoµi kh¶ n¨ng cña Chi nh¸nh: - TriÓn khai tiÕp tôc giai ®o¹n II cña ch­¬ng tr×nh “HiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng vµ hÖ thèng thanh to¸n”. - §èi víi dù ¸n lín vÒ ph¸t triÓn dÞch vô míi nh­ ph¸t hµnh thÎ tÝn dông, hoµn thiÖn hÖ thèng ATM…NHNo & PTNT ViÖt Nam nªn hç trî mét phÇn kinh phÝ ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tµi chÝnh cho c¸c dù ¸n ®ã. - §Ó ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®­îc thuËn lîi, NHNo & PTNT ViÖt Nam t¹o ®iÒu kiÖn cho Chi nh¸nh ®­îc quyÒn chñ ®éng h¬n n÷a trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nh­: cho phÐp Chi nh¸nh thµnh lËp c¸c phßng giao dÞch t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt…Trong qu¸ tr×nh thanh to¸n sÐc, Chi nh¸nh cã thÓ cho vay thÊu chi ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng ph¶i lµ c¸c Tæng c«ng ty 90, 91 nh­ng ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶. - Hç trî Chi nh¸nh trong c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé (ng¾n h¹n, dµi h¹n, trong n­íc, n­íc ngoµi) nh»m n©ng cao tr×nh ®é, kü n¨ng ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 2.Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam Víi vai trß lµ ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng, NHNN võa lµ ng­êi ®Ò ra c¸c quy ®Þnh, võa lµ ng­êi theo dâi kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ®ã. §ång thêi, víi vÞ trÝ lµ ®Çu mèi cña c¸c NHTM, NHNN còng thùc hiÖn vai trß trung gian thanh to¸n cho c¸c NHTM, c¸c TCTD còng nh­ lËp ra c¸c trung t©m thanh to¸n bï trõ. §Ó thóc ®Èy vai trß ®ã cña m×nh, NHNN cÇn gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò: 2.1.Tõng b­íc hoµn thiÖn hÖ thèng thanh to¸n Ng©n hµng nhµ n­íc cÇn më réng thùc hiÖn dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng. Theo m« h×nh míi, sau h¬n hai n¨m thùc hiÖn, hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng míi ®­îc thùc hiÖn ë c¸c thµnh phè lín lµ Hµ Néi, TP.Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, §µ N½ng, CÇn Th¬, triÓn khai t¹i Héi së chÝnh vµ mét sè chi nh¸nh, sè cßn l¹i vÉn ph¶i thùc hiÖn trªn hÖ thèng cò (Thêi kú m« h×nh Ng©n hµng 2 cÊp thanh to¸n qua truyÒn file trªn m¸y tÝnh qua ®­êng ®iÖn tho¹i). Do ®ã hiÖu qu¶ ch­a cao, cÇn nhanh chãng triÓn khai giai ®o¹n II cña dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ nh»m “phñ sãng” toµn bé trong hÖ thèng mçi ng©n hµng, kh¾c phôc t×nh tr¹ng vËn hµnh hai hÖ thèng cò vµ míi. 2.2.TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý lµ yªu cÇu bøc xóc ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng vµ thanh to¸n ®iÖn tö tr­íc yªu cÇu héi nhËp AFTA vµ tiÕn tr×nh chuÈn bÞ gia nhËp WTO cña ViÖt Nam, ®Æc biÖt tr­íc th¸ch thøc vµ nhu cÇu ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö. Cô thÓ: - TiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý, l­u tr÷ chøng tõ ®iÖn tö, ch÷ ký ®iÖn tö trong c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n cña c¸c Ng©n hµng vµ Tæ chøc tÝn dông, tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n. - Söa ®æi vµ sím ban hµnh quy chÕ, quy tr×nh xö lý nghiÖp vô kÕ to¸n vµ c¸c v¨n b¶n cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cho phï hîp víi c«ng nghÖ míi, nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i triÓn khai dù ¸n cña WB – HiÖn ®¹i ho¸ Ng©n hµng vµ c¸c hÖ thèng thanh to¸n, qu¶n lý kh¸ch hµng tËp trung, giao dÞch mét cöa... - X¸c ®Þnh c¸c h×nh thøc thanh to¸n, thñ tôc më tµi kho¶n vµ thanh to¸n cña d©n c­ víi ph­¬ng ch©m nhanh chãng, ®¬n gi¶n, an toµn, chi phÝ thÊp. - CÇn tiÕn tíi x©y dùng LuËt Giao dÞch ®iÖn tö, chøng tõ ®iÖn tö, ch÷ ký ®iÖn tö…nh»m ®¶m b¶o cho sù ra ®êi vµ øng dông trong thùc tÕ cña c¸c dÞch vô cña Ng©n hµng ®iÖn tö nh­: ThÎ thanh to¸n, Internet Banking, E- Banking… Bªn c¹nh ®ã, Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn trao quyÒn tù chñ tµi chÝnh lín h¬n theo nguyªn t¾c thÞ tr­êng cho c¸c NHTM, ®Ó c¸c ng©n hµng cã chÝnh s¸ch thu hót nh©n tµi cho lÜnh vùc CNTT. 3.KiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ vµ c¸c ngµnh cã liªn quan ChÝnh phñ vµ c¸c ngµnh h÷u quan nªn ®Çu t­ cho hÖ thèng viÔn th«ng quèc gia ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ nh»m cung cÊp dÞch vô viÔn th«ng víi gi¸ c­íc ®a d¹ng vµ hîp lý. Tõ ®ã thóc ®Èy viÖc c¸c NHTM øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong hÖ thèng thanh to¸n. - CÇn suy nghÜ vµ thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc, x¸c ®¸ng h¬n n÷a vÒ chÕ ®é tiÒn l­¬ng, vÒ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ë n­íc ta, ®Ó cã thÓ cã ®ñ møc thu nhËp cÇn thiÕt phï hîp víi chi tiªu tèi thiÓu nh­ chi cho ¨n uèng, häc phÝ cho con c¸i, tiÒn ®iÖn, n­íc, chi cho søc kháe...th× viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng cña hä khi ®ã míi cã ý nghÜa thiÕt thùc. TiÒn l­¬ng vµ thu nhËp ng­êi d©n quyÕt ®Þnh møc sèng cña hä. Do vËy, ®Ó d©n c­ cã ®iÒu kiÖn sö dông dÞch vô ng©n hµng nãi chung vµ dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nãi riªng, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ChÝnh phñ cÇn ®­a ra chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng phï hîp víi thùc tÕ khi mµ gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng kh«ng ngõng t¨ng. - §èi víi c¸c ®èi t­îng nh­ doanh nghiÖp vµ c¸c th­¬ng nh©n. HiÖn nay c¸c ®èi t­îng nµy phÇn lín ®· më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, nh­ng do nhiÒu lý do kh¸c nhau vÉn th­êng xuyªn thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. V× vËy ChÝnh phñ cã thÓ quy ®Þnh c¸c kho¶n thanh to¸n tõ mét møc nµo ®ã trë lªn b¾t buéc ph¶i thanh to¸n qua ng©n hµng. - C¸c kho¶n nép thuÕ vµ c¸c kho¶n kh¸c nép vµo Kho b¹c Nhµ n­íc còng cã thÓ ¸p dông quy ®Þnh b¾t buéc thanh to¸n qua ng©n hµng. §èi víi c¸c kho¶n nµy cã thÓ quy ®Þnh ng©n hµng thu phÝ. PhÝ nµy cã thÓ sÏ bï ®¾p b»ng tiÒn l­¬ng tiÕt kiÖm ®­îc cña mét sè l­îng lín c¸c nh©n viªn thu tiÒn t¹i c¸c Chi côc thuÕ vµ Kho b¹c Nhµ n­íc cã thÓ tinh gi¶m nhê ¸p dông quy ®Þnh nµy. - C¸c kho¶n häc phÝ, tiÒn ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i, c¸c kho¶n ph¶i nép cã tÝnh chÊt ®Þnh kú ®èi víi c¸c hé, c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi ë c¸c thµnh phè, thÞ x· ph¶i thùc hiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng. C¸c vïng thÞ tø kh¸c còng cã thÓ ¸p dông trong ph¹m vi hÑp h¬n. Tuy vËy c¸c kiÕn nghÞ trªn chØ mang ý nghÜa më réng viÖc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong x· héi. Bëi v× viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt lµ kh«ng thÓ bÞ h¹n chÕ trong thanh to¸n, ngoµi ra theo luËt ph¸p cña Nhµ n­íc ta còng quy ®Þnh, ®ång tiÒn ViÖt Nam lµ ®ång tiÒn ph¸p ®Þnh, kh«ng mét tæ chøc, c¸ nh©n nµo ®­îc tõ chèi nhËn thanh to¸n b»ng ®ång ViÖt Nam. Do vËy, ®iÒu khiÕn mäi tæ chøc, c¸ nh©n h¹n chÕ sö dông tiÒn mÆt trong thanh to¸n chØ xuÊt hiÖn khi hä nhËn thøc ®­îc r»ng, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt tiÖn lîi, an toµn h¬n, chø kh«ng ph¶i lµ biÖn ph¸p hµnh chÝnh, ra lÖnh. KÕt luËn Trong nh÷ng n¨m qua, c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vai trß to lín trong qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ nãi riªng còng nh­ trong toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. Ho¹t ®éng ng©n hµng g¾n kÕt vµ ®em l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho ho¹t ®éng kinh tÕ – x· héi vµ lµ mét ngµnh cÇn ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn. C«ng t¸c TTKDTM lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i víi nh÷ng ®Æc ®iÓm an toµn, tiÖn lîi vµ nhanh chãng ®· lµm t¨ng nhanh qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn, gi¶m thêi gian ø ®äng vèn cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi gióp Ng©n hµng t¨ng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña m×nh ®èi víi qu¸ tr×nh l­u th«ng tiÒn tÖ. §èi víi Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long, trong nhiÒu n¨m qua ®· nç lùc trong ho¹t ®éng TTKDTM. Víi sù gia t¨ng vÒ doanh sè thanh to¸n, cho thÊy ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh thËt cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã còng cã nhiÒu v­íng m¾c mµ Chi nh¸nh cÇn kh¾c phôc. Qua thêi gian thùc tËp t¹i Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long, xuÊt ph¸t tõ môc tiªu nghiªn cøu vµ c¸c lý thuyÕt trong qu¸ tr×nh häc tËp, em ®· ®i s©u nghiªn cøu c«ng t¸c TTKDTM t¹i Chi nh¸nh. Nhê ®ã em cã c¬ héi t×m hiÓu nh÷ng h¹n chÕ cña ho¹t ®éng trong giai ®o¹n hiÖn nay, tõ ®ã ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó më réng ho¹t ®éng TTKDTM t¹i Chi nh¸nh. Mong r»ng nh÷ng gi¶i ph¸p trªn sÏ ®ãng gãp vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn TTKDTM t¹i Chi nh¸nh, tuy vËy ®©y lµ vÊn ®Ò liªn quan ®Õn nhiÒu mèi quan hÖ kinh tÕ x· héi, cïng víi kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn em mong muèn ®­îc c¸c thÇy c« tiÕp tôc chØ b¶o vµ ®ãng gãp. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh “ Lý thuyÕt tµi chÝnh - tiÒn tÖ ” chñ biªn TS. NguyÔn H÷u Tµi cña Tr­êng §HKTQD ( N¨m 2002). 2. “ TiÒn vµ ho¹t ®éng Ng©n hµng ” Lª Vinh Danh ( n¨m 1996 ). 3. “ TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh ” Frederic S.Mishkin ( Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt – 2001 ). 4. Chuyªn ®Ò “ Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p më réng dÞch vô tµi kho¶n c¸ nh©n ë n­íc ta hiÖn nay” sè chuyªn ®Ò n¨m 2003 cña T¹p chÝ Ng©n hµng. 5. T¹p chÝ “ ThÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ ” sè 16, 17 n¨m 2003; sè 5, 12 n¨m 2004. 6. Mét sè th«ng tin tõ website: www.vneconomy.com c¸c ngµy 07/05/2003, 25/06/2003, 05/02/2004, 11/02/2004, 24/06/2004, 29/04/2005. 7. B¸o c¸o th­êng niªn 1997 ®Õn 2004 cña Chi nh¸nh NHNo & PTNT Th¨ng Long. 8. NghÞ ®Þnh sè 159/CP n¨m 2003 cña ChÝnh phñ vÒ ban hµnh quy chÕ ph¸t hµnh vµ sö dông sÐc. 9. QuyÕt ®Þnh sè 22/Q§ - NH1 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ngµy21/02/1994 vÒ thÓ lÖ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. 10. “ Nh÷ng c«ng cô Ng©n hµng th«ng dông trong kinh tÕ thÞ tr­êng ” cña GS.TS. Lª V¨n TÒ.