Luận văn Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không ở Việt Nam

Lời nói đầu Thập niên cuối cùng của thiên niên kỷ thứ 2 là nhân chứng của sự phát triển nhanh chóng trong nhiều lĩnh vực nhưng sôi động nhất có lẽ là trong lĩnh vực kinh tế thương mại. Xu thế quốc tế hoá thương mại đã liên kết các quốc gia có chế độ chính trị khác nhau thành một thị trường thống nhất, sự phát triển của nền kinh tế thế giới đã đạt tới mức biên giới các quốc gia chỉ còn ý nghĩa về mặt hành chính. Đây cũng là một thuận lợi cơ bản cho sự phát triển của ngành Hàng không dân dụng của các quốc gia bởi tính “quốc tế” là một trong những đặc thù của ngành nhất là các quốc gia đang phát triển. Hòa chung vào xu thế đó Việt Nam đã đạt được những nỗ lực to lớn đổi mới mọi mặt mà trọng tâm đổi mới chiến lược kinh tế với nội dung cơ bản xuyên suốt là chuyển đổi từ cơ chế bao cấp sang thị trường với chính sách đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ đối ngoại. Những cải cách mạnh mẽ trong hệ thống chính sách đã phát huy tiềm năng của đất nước góp phần ổn định tạo đà cho sự phát triển của đất nước trên mọi mặt đời sống, kinh tế xã hội. Một trong những yếu tố quan trọng giúp cho Việt Nam đạt được những kết quả như vậy là do đường lối chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước đặc biệt là do chính sách đầu tư phát triển những ngành kinh tế mũi nhọn, mang lại hiệu quả kinh tế cao mà ngành Hàng không dân dụng được Đảng và Nhà Nước xác định ưu tiên phát triển nhằm mục đích thúc đẩy phát triển thương mại quốc tế của Việt Nam . Có thể nói vận tải hàng không là chất xúc tác đặc biệt thúc đẩy nền kinh tế quốc dân phát triển và mở đường hàng không cũng có nghĩa là mở rộng hợp tác về kinh tế, về quan hệ chính trị và giao lưu văn hóa xã hội. Vì thế mà hoạt động giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không mặc dù còn rất non trẻ song đã chứng tỏ được tầm quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại quốc tế giữa các quốc gia. Hoạt động giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không đa dạng và phức tạp với bộ chứng từ bao gồm nhiều loại chứng từ khác nhau nên còn nhiều hạn chế như: bộ chứng từ dễ bị sai sót, thời gian làm thủ tục còn mất nhiều thời gian . Bên cạnh đó, hiện nay thị trường giao nhận của Việt Nam hết sức sôi động, có rất nhiều công ty tham gia hoạt động trong lĩnh vực này cạnh tranh quyết liệt cùng với các doanh nghiệp Nhà nước chuyên về lĩnh vực giao nhận vận tải trước đây. Cho nên vấn đề đặt ra cho các doanh nghiệp là làm thế nào để nâng cao quy trình nghiệp vụ, đảm bảo chất lượng của hàng hoá cũng như thời gian làm thủ tục nhanh chóng, kịp tiến độ giao hàng cho khách hàng. Do đó, hoàn thiện công tác giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không của ngành Hàng không Việt Nam là một yếu tố quan trọng để phát triển kinh tế xã hội, nó không thể tách rời quá trình phát triển của nền kinh tế Việt Nam với khu vực và thế giới. Xuất phát từ thực tế đó em đã chọn đề tài “Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không ở Việt Nam” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp. Mục đích nghiên cứu của đề tài là nhằm phân tích hoạt động kinh doanh, các biện pháp phát triển giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không nhằm làm nổi rõ tầm quan trọng của nó đối với sự phát triển thương mại quốc tế của Việt Nam nói riêng và sự phát triển của nền kinh tế quốc dân nói chung. Hoạt động giao nhận hàng xuất nhập khẩu là một chuỗi các bước quy trình nghiệp vụ nối tiếp nhau và mỗi phương thức vận tải khác nhau lại có một quy trình giao nhận khác nhau. Tuy nhiên do thời gian và nguồn tài liệu hạn chế, luận văn của em chỉ tập trung nghiên cứu về quy trình nghiệp vụ giao nhận bằng đường hàng không nhằm đưa ra một số giải pháp hoàn thiện quy trình nghiệp vụ giao nhận bằng đường hàng không tại Tổng công ty Hàng không Việt Nam Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục các tài liệu tham khảo và các phụ lục khác, luận văn gồm 3 chương : Chương I: Khái quát chung về nghiệp vụ giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không Chương II: Thực trạng và quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Tổng công ty hàng không Việt Nam Chương III: Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Tổng công ty hàng không Việt Nam Với kết cấu như trên em hy vọng rằng luận văn của em sẽ trình bày một cách rõ ràng quy trình nghiệp vụ giao nhận tại Tổng công ty hàng không Việt Nam để trên cơ sở đó đưa ra một số giải pháp. Tuy nhiên với kiến thức còn hạn chế, luận văn của em sẽ không tránh khỏi có những sai sót và khiếm khuyết. Em mong các thầy cô cùng các bạn thông cảm và đưa ra những ý kiến đóng góp để bản luận văn của em được hoàn chỉnh hơn. Qua đây em xin gửi lời cảm ơn tới các thầy cô, đặc biệt là thầy giáo - Tiến sỹ Vũ Sỹ Tuấn - Chủ nhiệm khoa Kinh tế Ngoại thương, Đại học Ngoại Thương Hà Nội đã chỉ bảo, hướng dẫn tận tình, giúp đỡ em hoàn thành khóa luận này. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cán bộ của Ban hàng hóa của Vietnam Airlines, Văn phòng khu vực miền Bắc đã nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp tài liệu quý báu để em hoàn thành khoá luận này một cách tốt nhất trong khả năng của mình. Mục lục Lời nói đầu Trang Chương I : Khái quát chung về nghiệp vụ giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không 1 I. Khái niệm chung về nghiệp vụ giao nhận 1 1. Khái niệm và phạm vi hoạt động 1 1.1. Khái niệm 1 1.2. Phạm vi hoạt động 3 2. Vai trò và trách nhiệm của người giao nhận 4 2.1. Vai trò của người giao nhận trong thương mại quốc tế 4 2.2. Trách nhiệm của người giao nhận trong giao nhận quốc tế 5 3. Nguồn luật điều chỉnh nghiệp vụ giao nhận bằng đường hàng không 8 3.1. Luật quốc gia 8 3.2. Luật quốc tế 12 4. Các tổ chức quốc tế về hàng không 4.1. Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế IATA (International Air Transport Association) 4.2. Hiệp hội quốc tế các tổ chức giao nhận FIATA II. Quy trình nghiệp vụ giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu bằng đường hàng không 17 1. Quy trình nghiệp vụ giao nhận hàng xuất khẩu 17 1.1. Thông qua chủ hàng để có các chứng từ 1.2. Chuẩn bị hàng hoá, lập chứng từ để giao hàng 1.3. Thông báo cho người nhận hàng 1.4. Thanh toán các chi phí 1.5. Thanh lý hợp đồng nội 17 2. Quy trình nghiệp vụ giao nhận hàng nhập khẩu 20 2.1. Hàng giao theo phương thức "Door to door" 2.1.1. Nhận và chuẩn bị giấy tờ 2.1.2. Thông báo cho người nhận hàng đến nhận chứng từ để làm thủ tục nhập khẩu 2.1.3. Làm thủ tục nhận hàng 2.1.4. Giao hàng 2.1.5. Thanh quyết toán tất cả các chi phí với chủ hàng 2.2. Hàng giao theo phương thức "Airport to airport" 2.2.1. Nhận và chuẩn bị giấy tờ 2.2.2. Thông báo cho người nhận hàng đến nhận chứng từ để làm thủ tục nhập khẩu 2.2.3. Làm thủ tục nhận hàng 2.2.4. Thanh quyết toán tất cả các chi phí với chủ hàng 20 20 III. Những nhân tố ảnh hưởng đến quy trình giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu bằng đường hàng không 23 1. Những nhân tố khách quan 23 1.1. Môi trường luật pháp 1.2. Môi trường chính trị, xã hội 1.3. Môi trường công nghệ 1.4. Thời tiết 1.5. Đặc điểm của hàng hoá 24 2. Những nhân tố chủ quan 27 2.1. Cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, máy móc 2.2. Lượng vốn đầu tư 2.3. Trình độ người tổ chức điều hành, tham gia quy trình 27 Chương ii: Thực trạng và quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Tổng công ty hàng không việt nam 29 I. khái quát chung về tổng công ty hàng không Việt Nam - Vietnam airlines corporation 1. Lịch sử hình thành và phát triển của Tổng công ty Hàng không Việt Nam 29 2. Cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ và đặc điểm kinh doanh của Tổng công ty Hàng không Việt Nam 31 3. Nguồn lực của Tổng công ty Hàng không Việt Nam 35 iI. THực trạng kinh doanh giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu của Tổng công ty hàng không Việt Nam 42 1. Kết quả kinh doanh chung của Tổng công ty Hàng không Việt Nam 42 2. Kết quả vận chuyển hàng hoá XNK bằng đường hàng không của TCTHKVN trong những năm qua 45 3. Thị trường và khả năng cạnh tranh của Vietnam Airlines 48 4. Đối thủ cạnh tranh 52 Iii. Thực trạng quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu tại Vietnam Airlines 53 1. Quy trình giao nhận hàng xuất khẩu 53 2. Quy trình giao nhận hàng nhập khẩu 63 3. Một số nhận xét về quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu tại Vietnam Airlines 73 3.1. Những kết quả đạt được 74 3.2. Những tồn tại chính 75 3.3. Nguyên nhân 77 Chương III: Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Tổng công ty hàng không Việt Nam I. ảnh hưởng của chiến lược xuất khẩu đến năm 2010 đối với vận tải hàng không 80 1. Quy mô và tốc độ tăng trưởng xuất khẩu 80 2. Cơ cấu hàng hoá xuất nhập khẩu 3. Cơ cấu thị trường xuất khẩu 80 II. Định hướng phát triển vận chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu bằng đường hàng không của Việt Nam 83 1. Tình hình hoạt động giao nhận ở Việt Nam 83 2. Dự báo thị trường vận tải hàng hoá hàng không Việt Nam 3. Chiến lược phát triển vận tải hàng không đến năm 2010 85 86 III. Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Tổng công ty hàng không Việt nam 90 1. Kinh nghiệm của một số nước trong việc tổ chức, quản lý và phát triển dịch vụ liên quan đến giao nhận hàng không 1.1. Quy trình nghiệp vụ TTHQ của Thái Lan 1.2. Kinh nghiệm của Singapore Airlines (SQ) về phục vụ hàng hoá 1.3. Kinh nghiệm của Hồng Kông trong xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển dịch vụ vận tải hàng hóa do Hãng hàng không cung cấp 90 2. Các giải pháp từ phía nhà nước 94 2.1. Hoàn thiện chính sách kinh tế đối ngoại hướng mạnh về xuất khẩu 2.2. Nhà nước cần hỗ trợ đắc lực cho Vietnam Airlines trong hoạt động giao nhận hàng không quốc tế 2.3. Hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng 2.4. Giảm thiểu các phiền hà về thủ tục hành chính, hải quan 2.5. Hoàn thiện cơ chế quản lý và điều tiết ngành hàng không dân dụng 2.6. Xây dựng một hệ thống pháp luật đồng bộ và nhất quán, phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế 3. Giải pháp từ Tổng công ty Hàng không Việt Nam 100 3.1. Biện pháp trong khâu chuẩn bị và kiểm tra chứng từ 3.2. Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và phương tiện kinh doanh 3.3. Đẩy mạnh công tác quảng cáo tiếp thị 3.4. Phát triển hình thức chuyên chở hàng hoá bằng Container 3.5. Phát triển hình thức vận tải đa phương thức (VTĐPT) 3.6. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực 3.7. Các giải pháp về vốn và tài chính 100 4. Các giải pháp từ phía các công ty giao nhận 4.1. Biện pháp trong khâu giao dịch với khách hàng 4.2. Biện pháp trong khâu vận chuyển 4.3. Biện pháp nhằm giảm giá dịch vụ 4.4. Biện pháp nâng cao chất lượng dịch vụ 4.5. Công tác đào tạo nguồn nhân lực 110 Kết luận Tài liệu tham khảo Phụ lục

doc12 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1684 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Luận văn Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không ở Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu ThËp niªn cuèi cïng cña thiªn niªn kû thø 2 lµ nh©n chøng cña sù ph¸t triÓn nhanh chãng trong nhiÒu lÜnh vùc nh­ng s«i ®éng nhÊt cã lÏ lµ trong lÜnh vùc kinh tÕ th­¬ng m¹i. Xu thÕ quèc tÕ ho¸ th­¬ng m¹i ®· liªn kÕt c¸c quèc gia cã chÕ ®é chÝnh trÞ kh¸c nhau thµnh mét thÞ tr­êng thèng nhÊt, sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· ®¹t tíi møc biªn giíi c¸c quèc gia chØ cßn ý nghÜa vÒ mÆt hµnh chÝnh. §©y còng lµ mét thuËn lîi c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh Hµng kh«ng d©n dông cña c¸c quèc gia bëi tÝnh “quèc tÕ” lµ mét trong nh÷ng ®Æc thï cña ngµnh nhÊt lµ c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn. Hßa chung vµo xu thÕ ®ã ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng nç lùc to lín ®æi míi mäi mÆt mµ träng t©m ®æi míi chiÕn l­îc kinh tÕ víi néi dung c¬ b¶n xuyªn suèt lµ chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ bao cÊp sang thÞ tr­êng víi chÝnh s¸ch ®a ph­¬ng hãa, ®a d¹ng hãa c¸c quan hÖ ®èi ngo¹i. Nh÷ng c¶i c¸ch m¹nh mÏ trong hÖ thèng chÝnh s¸ch ®· ph¸t huy tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc gãp phÇn æn ®Þnh t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc trªn mäi mÆt ®êi sèng, kinh tÕ x· héi. Mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng gióp cho ViÖt Nam ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nh­ vËy lµ do ®­êng lèi chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Æc biÖt lµ do chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao mµ ngµnh Hµng kh«ng d©n dông ®­îc §¶ng vµ Nhµ N­íc x¸c ®Þnh ­u tiªn ph¸t triÓn nh»m môc ®Ých thóc ®Èy ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam... Cã thÓ nãi vËn t¶i hµng kh«ng lµ chÊt xóc t¸c ®Æc biÖt thóc ®Èy nÒn kinh tÕ quèc d©n ph¸t triÓn vµ më ®­êng hµng kh«ng còng cã nghÜa lµ më réng hîp t¸c vÒ kinh tÕ, vÒ quan hÖ chÝnh trÞ vµ giao l­u v¨n hãa x· héi. V× thÕ mµ ho¹t ®éng giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng mÆc dï cßn rÊt non trÎ song ®· chøng tá ®­îc tÇm quan träng trong viÖc thóc ®Èy th­¬ng m¹i quèc tÕ gi÷a c¸c quèc gia. Ho¹t ®éng giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng ®a d¹ng vµ phøc t¹p víi bé chøng tõ bao gåm nhiÒu lo¹i chøng tõ kh¸c nhau nªn cßn nhiÒu h¹n chÕ nh­: bé chøng tõ dÔ bÞ sai sãt, thêi gian lµm thñ tôc cßn mÊt nhiÒu thêi gian... Bªn c¹nh ®ã, hiÖn nay thÞ tr­êng giao nhËn cña ViÖt Nam hÕt søc s«i ®éng, cã rÊt nhiÒu c«ng ty tham gia ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy c¹nh tranh quyÕt liÖt cïng víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyªn vÒ lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i tr­íc ®©y. Cho nªn vÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao quy tr×nh nghiÖp vô, ®¶m b¶o chÊt l­îng cña hµng ho¸ còng nh­ thêi gian lµm thñ tôc nhanh chãng, kÞp tiÕn ®é giao hµng cho kh¸ch hµng. Do ®ã, hoµn thiÖn c«ng t¸c giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng cña ngµnh Hµng kh«ng ViÖt Nam lµ mét yÕu tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, nã kh«ng thÓ t¸ch rêi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi khu vùc vµ thÕ giíi. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã em ®· chän ®Ò tµi “Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng ë ViÖt Nam” lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ nh»m ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng nh»m lµm næi râ tÇm quan träng cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam nãi riªng vµ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung. Ho¹t ®éng giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu lµ mét chuçi c¸c b­íc quy tr×nh nghiÖp vô nèi tiÕp nhau vµ mçi ph­¬ng thøc vËn t¶i kh¸c nhau l¹i cã mét quy tr×nh giao nhËn kh¸c nhau. Tuy nhiªn do thêi gian vµ nguån tµi liÖu h¹n chÕ, luËn v¨n cña em chØ tËp trung nghiªn cøu vÒ quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn b»ng ®­êng hµng kh«ng nh»m ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn b»ng ®­êng hµng kh«ng t¹i Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam Ngoµi phÇn më ®Çu, phÇn kÕt luËn, danh môc c¸c tµi liÖu tham kh¶o vµ c¸c phô lôc kh¸c, luËn v¨n gåm 3 ch­¬ng : Ch­¬ng I: Kh¸i qu¸t chung vÒ nghiÖp vô giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng vµ quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng t¹i Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng t¹i Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam Víi kÕt cÊu nh­ trªn em hy väng r»ng luËn v¨n cña em sÏ tr×nh bµy mét c¸ch râ rµng quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn t¹i Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam ®Ó trªn c¬ së ®ã ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p. Tuy nhiªn víi kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, luËn v¨n cña em sÏ kh«ng tr¸nh khái cã nh÷ng sai sãt vµ khiÕm khuyÕt. Em mong c¸c thÇy c« cïng c¸c b¹n th«ng c¶m vµ ®­a ra nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó b¶n luËn v¨n cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n. Qua ®©y em xin göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c thÇy c«, ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o - TiÕn sü Vò Sü TuÊn - Chñ nhiÖm khoa Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng, §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng Hµ Néi ®· chØ b¶o, h­íng dÉn tËn t×nh, gióp ®ì em hoµn thµnh khãa luËn nµy. Em còng xin göi lêi c¶m ¬n ®Õn c¸c c¸n bé cña Ban hµng hãa cña Vietnam Airlines, V¨n phßng khu vùc miÒn B¾c ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì, cung cÊp tµi liÖu quý b¸u ®Ó em hoµn thµnh kho¸ luËn nµy mét c¸ch tèt nhÊt trong kh¶ n¨ng cña m×nh. Hµ Néi, th¸ng12/2003 Qu¸ch Minh Ch©u KÕt luËn ViÖt Nam ®ãn chµo thiªn niªn kû míi víi rÊt nhiÒu thµnh c«ng trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, ngo¹i giao, chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc vµ ®iÒu ®ã còng ®ång nghÜa víi nh÷ng c¬ héi to lín ®ang chê Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam n¾m b¾t. ChØ sau mét thêi gian rÊt ng¾n liªn tiÕp c¸c c¬ héi míi ®· ®­îc më ra tr­íc m¾t ngµnh Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam, kh«ng chØ thuÇn tuý mang ý nghÜa cña viÖc më ra mét thÞ tr­êng míi hay bæ sung thªm m¸y bay míi vµo ®éi bay vÉn ®­îc mang danh “trÎ nhÊt khu vùc” mµ thêi ®iÓm chuyÓn giao gi÷a thiªn niªn kû thø hai vµ thø ba ®· lËt sang trang míi cho mäi thµnh viªn cña ®¹i gia ®×nh Vietnam Airlines. Nh­ c¸ch nãi truyÒn thèng x­a nay, ®©y võa lµ c¬ héi võa lµ th¸ch thøc to lín. Thêi kú nµy ®Æt ra ®èi víi chóng ta nh÷ng sù thay ®æi mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh: hoÆc lµ sÏ v­ît lªn ®Ó trë thµnh mét tªn tuæi ®­îc ghi nhËn, hoÆc cã thÓ ®¸nh mÊt nh÷ng tiÒm n¨ng mµ lÞch sö ®· ®Æt vµo tay. Së dÜ chóng ta cÇn nhÊn m¹nh tíi tÇm quan träng cña vËn héi míi tr­íc thÒm thiªn niªn kû míi bëi n¨m nay lµ n¨m ViÖt Nam sÏ ®Èy m¹nh khai th¸c trªn hai thÞ tr­êng quan träng vµ lín vµo bËc nhÊt thÕ giíi: Trung Quèc vµ Mü. Hai thÞ tr­êng tiÒm n¨ng høa hÑn nh÷ng nguån thu khæng lå kh«ng chØ cho ngµnh Hµng kh«ng nãi riªng mµ cßn bao hµm tÊt c¶ mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ nãi chung. NÕu nh­ n¨m 2001, thÕ giíi håi hép ®ãn chê Trung Quèc gia nhËp WTO, th× thêi gian nµy còng in dÊu Ên mang tÝnh lÞch sö : b­íc ch©n vµo thÞ tr­êng Mü qua viÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü vµ HiÖp ®Þnh hµng kh«ng ViÖt - Mü. Cã thÓ nãi mçi b­íc chuyÓn m×nh ®i lªn cña nÒn kinh tÕ, th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam ®Òu cã sù ®ång hµnh - ®ãng gãp to lín cña ngµnh giao nhËn hµng kh«ng ViÖt Nam. Ng­êi giao nhËn vËn t¶i ®ãng vai trß trung gian gi÷a ng­êi göi hµng vµ ng­êi nhËn hµng. §iÒu ®ã kh«ng nh÷ng gi¶m bít chi phÝ cho ng­êi göi hµng vµ ng­êi nhËn hµng, chia sÎ rñi ro mµ cßn ®Èy nhanh tèc ®é l­u th«ng hµng ho¸ vµ thóc ®Èy th­¬ng m¹i ph¸t triÓn. S¶n phÈm mµ ng­êi giao nhËn cung øng cho kh¸ch hµng lµ dÞch vô cho nªn kh«ng thÓ dù tr÷ vµ chØ khi sö dông míi biÕt chÊt l­îng cña s¶n phÈm. V× thÕ, ng­êi giao nhËn cÇn ngµy cµng n©ng cao quy tr×nh nghiÖp vô cña m×nh ®Ó nh»m cung cÊp cho kh¸ch hµng dÞch vô víi chÊt l­îng tèt nhÊt. Trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ hiÖn nay, ®øng tr­íc nh÷ng th¸ch thøc vµ c¬ héi míi, Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam còng ®ang thay ®æi rÊt nhiÒu trong c¬ cÊu tæ chøc còng nh­ h­íng ®i ®Ó kh«ng chØ thÝch øng víi nh÷ng thay ®æi cña thÞ tr­êng mµ cßn kh¼ng ®Þnh chç ®øng cña m×nh, thùc hiÖn chøc n¨ng më cöa giao bang quèc tÕ, giíi thiÖu truyÒn thèng v¨n ho¸, kinh tÕ cña ViÖt Nam ®Õn víi b¹n bÌ quèc tÕ vµ ®­a thÕ giíi ®Õn víi ViÖt Nam. §©y còng lµ mét minh chøng hïng hån cho sù chØ ®¹o ®óng ®¾n trong ®­êng lèi kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ N­íc ®· ®Þnh ra: tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn cña ngµnh kinh tÕ mòi nhän t¹o ®µ ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam. Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cïng víi viÖc nghiªn cøu nh÷ng dù b¸o vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ngµnh giao nhËn hµng kh«ng kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®­îc trang bÞ ë tr­êng, em ®· hoµn thµnh ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp víi c¸c néi dung c¬ b¶n sau: - HÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc vÒ nghiÖp vô giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ nãi chung vµ quy tr×nh giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam nãi riªng. - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam . - Vai trß, vÞ trÝ cña ngµnh hµng kh«ng ®èi víi ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam giai ®o¹n 2000 - 2010. Tuy nhiªn do nh÷ng h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é b¶n th©n nªn luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕt sãt. Em lu«n hy väng nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó luËn v¨n ®­äc hoµn thiÖn h¬n vµ mang tÝnh thùc tiÔn h¬n. Mét lÇn n÷a cho em ®­îc bµy tá lßng kÝnh träng, sù biÕt ¬n ®èi víi thÇy gi¸o - TiÕn sü Vò Sü TuÊn ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thµnh luËn v¨n nµy. tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh vËn t¶i vµ b¶o hiÓm trong ngo¹i th­¬ng. Chñ biªn: PGS.TS. NguyÔn Hång §µm, Tr­êng §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng - NXB Gi¸o dôc 1994, t¸i b¶n 1998. LuËt Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, 1997. Bé LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam vµ luËt söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña Bé LuËt Hµng kh«ng ViÖt Nam 20/4/1995 - NXB ChÝnh trÞ Quèc gia 1997. §iÒu lÖ vËn chuyÓn hµng hãa quèc tÕ cña Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam n¨m 1997. LuËt H¶i quan vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh thñ tôc h¶i quan, ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ tÝnh thuÕ - Nhµ xuÊt b¶n Lao ®éng vµ x· héi - 2002. Q§ 150/2003/Q§-TTg quy ®Þnh söa ®æi chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu giai ®o¹n 2001 - 2005 (22/7/2003) LuËn ¸n tiÕn sü “Chuyªn chë hµng hãa XNK b»ng ®­êng hµng kh«ng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ph­¬ng thøc vËn t¶i nµy ë ViÖt Nam”- 2000. TS Vò Sü TuÊn. B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2001. Ban Tµi chÝnh KÕ to¸n, Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam. Sè liÖu nãng2001. Ban KÕ ho¹ch ThÞ tr­êng, Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam. B¸o c¸o kÕt qu¶ khai th¸c n¨m 2000. Ban KÕ ho¹ch thÞ tr­êng, Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam. B¸o c¸o kÕt qu¶ khai th¸c n¨m 2001, dù b¸o thÞ tr­êng vµ kÕ ho¹ch s¶n phÈm n¨m 2002. Ban KÕ ho¹ch thÞ tr­êng, Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam. KÕ ho¹ch n¨m 1997/1999/2001. Tæng c«ng ty Hµng Kh«ng ChiÕn l­îc ph¸t triÓn dµi h¹n ®Õn n¨m 2010 cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam - Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam (So¹n th¶o n¨m 2001). B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn MP n¨m 2001 - Ban kÕ ho¹ch tiÕp thÞ hµng ho¸ - Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam Th«ng tin hµng kh«ng c¸c sè tõ n¨m 2000 - 2003, ViÖn khoa häc hµng kh«ng. T¹p chÝ hµng kh«ng sè 7/2003. T¹p chÝ th«ng tin kinh tÕ - kü thuËt hµng kh«ng sè 1/2003. B¸o Lao §éng sè 280/2002 ngµy 20/10/2002 Websites: downloaded on 26/10/2003 downloaded on 27/10/2003 downloaded on 15/11/2003 downloaded on 15/11/2003 downloaded on 17/11/2003 downloaded on 17/11/2003 downloaded on 17/11/2003 downloaded on 24/11/2003 downloaded on 24/11/2003 downloaded on 24/11/2003 downloaded on 24/11/2003 downloaded on 27/11/2003 Môc lôc Lêi nãi ®Çu Trang Ch­¬ng I : Kh¸i qu¸t chung vÒ nghiÖp vô giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng 1 I. Kh¸i niÖm chung vÒ nghiÖp vô giao nhËn 1 1. Kh¸i niÖm vµ ph¹m vi ho¹t ®éng 1 1.1. Kh¸i niÖm 1 1.2. Ph¹m vi ho¹t ®éng 3 2. Vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi giao nhËn 4 2.1. Vai trß cña ng­êi giao nhËn trong th­¬ng m¹i quèc tÕ 4 2.2. Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi giao nhËn trong giao nhËn quèc tÕ 5 3. Nguån luËt ®iÒu chØnh nghiÖp vô giao nhËn b»ng ®­êng hµng kh«ng 8 3.1. LuËt quèc gia 8 3.2. LuËt quèc tÕ 12 4. C¸c tæ chøc quèc tÕ vÒ hµng kh«ng 4.1. HiÖp héi vËn t¶i hµng kh«ng quèc tÕ IATA (International Air Transport Association) 4.2. HiÖp héi quèc tÕ c¸c tæ chøc giao nhËn FIATA 15 15 16 II. Quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng 17 1. Quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn hµng xuÊt khÈu 17 1.1. Th«ng qua chñ hµng ®Ó cã c¸c chøng tõ 1.2. ChuÈn bÞ hµng ho¸, lËp chøng tõ ®Ó giao hµng 1.3. Th«ng b¸o cho ng­êi nhËn hµng 1.4. Thanh to¸n c¸c chi phÝ 1.5. Thanh lý hîp ®ång néi 17 17 19 20 20 2. Quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn hµng nhËp khÈu 20 2.1. Hµng giao theo ph­¬ng thøc "Door to door" 2.1.1. NhËn vµ chuÈn bÞ giÊy tê 2.1.2. Th«ng b¸o cho ng­êi nhËn hµng ®Õn nhËn chøng tõ ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu 2.1.3. Lµm thñ tôc nhËn hµng 2.1.4. Giao hµng 2.1.5. Thanh quyÕt to¸n tÊt c¶ c¸c chi phÝ víi chñ hµng 2.2. Hµng giao theo ph­¬ng thøc "Airport to airport" 2.2.1. NhËn vµ chuÈn bÞ giÊy tê 2.2.2. Th«ng b¸o cho ng­êi nhËn hµng ®Õn nhËn chøng tõ ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu 2.2.3. Lµm thñ tôc nhËn hµng 2.2.4. Thanh quyÕt to¸n tÊt c¶ c¸c chi phÝ víi chñ hµng 20 20 20 21 22 22 22 22 23 23 23 III. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn quy tr×nh giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng 23 1. Nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan 23 1.1. M«i tr­êng luËt ph¸p 1.2. M«i tr­êng chÝnh trÞ, x· héi 1.3. M«i tr­êng c«ng nghÖ 1.4. Thêi tiÕt 1.5. §Æc ®iÓm cña hµng ho¸ 24 25 25 26 26 2. Nh÷ng nh©n tè chñ quan 27 2.1. C¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt bÞ, m¸y mãc 2.2. L­îng vèn ®Çu t­ 2.3. Tr×nh ®é ng­êi tæ chøc ®iÒu hµnh, tham gia quy tr×nh 27 27 27 Ch­¬ng ii: Thùc tr¹ng vµ quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng t¹i Tæng c«ng ty hµng kh«ng viÖt nam 29 I. kh¸i qu¸t chung vÒ tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam - Vietnam airlines corporation 29 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam 29 2. C¬ cÊu tæ chøc, chøc n¨ng nhiÖm vô vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam 31 3. Nguån lùc cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam 35 iI. THùc tr¹ng kinh doanh giao nhËn hµng hãa xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 42 1. KÕt qu¶ kinh doanh chung cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam 42 2. KÕt qu¶ vËn chuyÓn hµng ho¸ XNK b»ng ®­êng hµng kh«ng cña TCTHKVN trong nh÷ng n¨m qua 45 3. ThÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Vietnam Airlines 48 4. §èi thñ c¹nh tranh 52 Iii. Thùc tr¹ng quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu t¹i Vietnam Airlines 53 1. Quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt khÈu 53 2. Quy tr×nh giao nhËn hµng nhËp khÈu 63 3. Mét sè nhËn xÐt vÒ quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu t¹i Vietnam Airlines 73 3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 74 3.2. Nh÷ng tån t¹i chÝnh 75 Nguyªn nh©n 77 Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng t¹i Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 80 I. ¶nh h­ëng cña chiÕn l­îc xuÊt khÈu ®Õn n¨m 2010 ®èi víi vËn t¶i hµng kh«ng 80 1. Quy m« vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu 80 C¬ cÊu hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu C¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt khÈu 80 81 II. §Þnh h­íng ph¸t triÓn vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng cña ViÖt Nam 83 1. T×nh h×nh ho¹t ®éng giao nhËn ë ViÖt Nam 83 2. Dù b¸o thÞ tr­êng vËn t¶i hµng ho¸ hµng kh«ng ViÖt Nam 3. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn vËn t¶i hµng kh«ng ®Õn n¨m 2010 85 86 III. Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng hµng kh«ng t¹i Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt nam 90 Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc trong viÖc tæ chøc, qu¶n lý vµ ph¸t triÓn dÞch vô liªn quan ®Õn giao nhËn hµng kh«ng Quy tr×nh nghiÖp vô TTHQ cña Th¸i Lan Kinh nghiÖm cña Singapore Airlines (SQ) vÒ phôc vô hµng ho¸ Kinh nghiÖm cña Hång K«ng trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i hµng hãa do H·ng hµng kh«ng cung cÊp 90 90 90 92 C¸c gi¶i ph¸p tõ phÝa nhµ n­íc 94 2.1. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu 2.2. Nhµ n­íc cÇn hç trî ®¾c lùc cho Vietnam Airlines trong ho¹t ®éng giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ 2.3. Hoµn thiÖn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng 2.4. Gi¶m thiÓu c¸c phiÒn hµ vÒ thñ tôc hµnh chÝnh, h¶i quan 2.5. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt ngµnh hµng kh«ng d©n dông 2.6. X©y dùng mét hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé vµ nhÊt qu¸n, phï hîp víi luËt ph¸p vµ th«ng lÖ quèc tÕ 94 95 96 97 97 99 Gi¶i ph¸p tõ Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam 100 BiÖn ph¸p trong kh©u chuÈn bÞ vµ kiÓm tra chøng tõ §Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ ph­¬ng tiÖn kinh doanh §Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o tiÕp thÞ Ph¸t triÓn h×nh thøc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng Container Ph¸t triÓn h×nh thøc vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc (VT§PT) §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc C¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn vµ tµi chÝnh 100 102 106 106 107 108 108 C¸c gi¶i ph¸p tõ phÝa c¸c c«ng ty giao nhËn BiÖn ph¸p trong kh©u giao dÞch víi kh¸ch hµng BiÖn ph¸p trong kh©u vËn chuyÓn BiÖn ph¸p nh»m gi¶m gi¸ dÞch vô BiÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô C«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc 110 110 111 112 114 116 KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o Phô lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docLoi noi dau KL TLTK ML.doc
Tài liệu liên quan