Luận văn Vốn lưu động và một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty thương mại và Đầu tư phát triển miền núi Thanh Hoá

i phÝ kh¸c b»ng tiÒn nh­ chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, khuyÕn m¹i, hoa hång, m«i giíi, giao dÞch, tiÕp kh¸ch. Khi x©y dùng ®Þnh møc chi phÝ cÇn g¾n víi doanh thu thùc hiÖn trong kú. BiÖn ph¸p t¨ng lîi nhuËn: Lîi nhuËn lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ nªn ®Ó t¨ng lîi nhuËn doanh nghiÖp cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p t¨ng doanh thu vµ gi¶m chi phÝ ®· tr×nh bµy ë trªn. 4. HÖ thèng c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp VL§ cña DN ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña DN b×nh th­êng liªn tôc. Víi vai trß quan träng nh­ vËy th× DN cÇn ph¶i sö dông VL§ sao cho cã hiÖu qu¶, thu håi vèn nhanh, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña DN. ViÖc sö dông VL§ cã hiÖu qu¶ ®­îc biÓu hiÖn nh­ sau: - Víi mét l­îng VL§ nh­ nhau nh­ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cao h¬n. - HoÆc hiÖu qu¶ sö dông VL§ cßn ®­îc biÓu hiÖn lµ viÖc t¨ng mét l­îng VL§ ®em l¹i t¨ng lîi nhuËn cho DN vµ tèc ®é t¨ng lîi nhuËn lín h¬n tèc ®é t¨ng VL§. Khi ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VL§ ng­êi ta sö dông c¸c chØ tiªu sau: · Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông VL§. 1) Sè vßng quay cña VL§ = Doanh thu thuÇn Vèn l­u ®éng b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt VL§ quay ®­îc mÊy vßng trong kú. NÕu sè vßng quay t¨ng chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn t¨ng vµ ng­îc l¹i. 2) Sè vßng quay HTK = Doanh thu thuÇn (Gi¸ vèn hµng b¸n) Sè HTK b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt HTK quay ®­îc mÊy vßng trong kú. Sè vßng quay HTK cµng lín th× hiÖu suÊt sö dông VL§ cµng t¨ng vµ ng­îc l¹i. 3)HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ = Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy cho ta biÕt møc ®é gi¸ trÞ VL§ cña doanh nghiÖp cã thÓ ®¸p øng, sö dông trong l­u th«ng (hay ®Ó cã ®­îc mét ®ång lu©n chuyÓn th× cÇn bao nhiªu ®ång VL§). HÖ sè nµy cµng nhá chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao, sè vèn tiÕt kiÖm ®­îc cµng nhiÒu. 4)Kú lu©n chuyÓn VL§ = Vèn l­u ®éng x 360 Doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè ngµy b×nh qu©n ®Ó VL§ thùc hiÖn mét vßng lu©n chuyÓn. Kú lu©n chuyÓn VL§ cµng ng¾n th× hiÖu suÊt VL§ lu©n chuyÓn cµng nhanh vµ ng­îc l¹i. 5)Møc tiÕt kiÖm VL§ (±) = (N1 - N0) Doanh thu thuÇn 360 Trong ®ã: N1: Sè ngµy lu©n chuyÓn VL§ kú sau. N0: Sè ngµy lu©n chuyÓn VL§ kú tr­íc. 6)Tû suÊt lîi nhuËn VL§ = Lîi nhuËn tr­íc thuÕ ( hoÆc sau thuÕ) X 100% VL§ sö dông b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång VL§ tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú th× t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn ( tr­íc thuÕ hoÆc sau thuÕ). ChØ tiªu nµy cµng cao th× hiÖu qu¶ sö dông VL§ t¨ng vµ ng­îc l¹i. · Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n: Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña DN ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a c¸c kho¶n ph¶i thanh to¸n trong kú víi tiÒm lùc tµi chÝnh cña DN. Nã bao gåm c¸c chØ tiªu sau: + HÖ sè thanh to¸n nî ng¾n h¹n = Tæng TSL§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n (TS ng¾n h¹n) Sè nî ng¾n h¹n Tû lÖ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n lµ th­íc ®o kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n cña DN, nã cho biÕt møc ®é c¸c kho¶n nî cña c¸c chñ nî ng¾n h¹n ®­îc trang tr¶i b»ng c¸c tµi s¶n cã thÓ chuyÓn thµnh tiÒn trong mét giai ®o¹n t­¬ng ®­¬ng víi thêi h¹n cña c¸c kho¶n nî ®ã. + HÖ sè thanh to¸n nhanh = TiÒn vµ c¸c kho¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn Sè nî ng¾n h¹n Tû lÖ thanh to¸n nhanh cho biÕt kh¶ n¨ng hoµn tr¶ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n kh«ng phô thuéc vµo viÖc b¸n tµi s¶n dù tr÷. Tµi s¶n dù tr÷ lµ c¸c tµi s¶n khã chuyÓn thµnh tiÒn h¬n trong tæng sè TSL§ vµ dÔ bÞ lç nhÊt khi b¸n. Ch­¬ng ii: thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói thanh hãa I. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty Th­¬ng m¹i vµ §Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói Thanh Ho¸. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Th­¬ng m¹i vµ §Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói Thanh Ho¸ C«ng ty th­¬ng nghiÖp miÒn nói Thanh ho¸ lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 1740 TC/UBTH ngµy 28 th¸ng 09 n¨m 1992 cña UBND TØnh thanh ho¸ trªn c¬ së s¸t nhËp 24 c«ng ty th­¬ng nghiÖp, ngo¹i th­¬ng vµ vËt t­ ®ãng trªn ®Þa bµn 11 huyÖn miÒn nói trong tØnh vµ ®­îc ®æi tªn thµnh C«ng ty th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói thanh ho¸ theo quyÕt ®Þnh sè 2481/Q§ ngµy 29/10/1999 cña UBND TØnh thanh ho¸ víi nhiÖm vô kinh doanh, phôc vô ®êi sèng vµ s¶n xuÊt cña trªn mét triÖu ®ång bµo c¸c d©n téc 11 huyÖn miÒn nói vµ 7 huyÖn, thÞ cã x· lµ miÒn nói trong tØnh. Tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Trô së v¨n phßng c«ng ty t¹i: 100 §­êng TriÖu Quèc §¹t- Ph­êng §iÖn Biªn- Thµnh phè Thanh ho¸. 2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña C«ng ty TM& §TPT MiÒn nói Thanh ho¸. C«ng ty TM & §TPT MiÒn nói Thanh ho¸ lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh mang tÝnh ®Æc thï riªng, tæ chøc kinh doanh hµng ho¸ tiªu dïng kh¸c theo c¬ chª thÞ tr­êng, chøc n¨ng cña c«ng ty lµ cung øng nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu phôc vô ®ång bµo d©n téc miÒn nói trong tØnh theo chÝnh s¸ch cña ®¶ng vµ nhµ n­íc, ngoµi ra c«ng ty cßn tæ ch­c thu mua, tiªu thô hµng n«ng s¶n, l©m s¶n cu¶ ®Þa ph­¬ng, chÝnh qu¸ tr×nh nµy ®· gãp phÇn rÊt lín kÝch thÝch s¶n xuÊt miÒn nói ph¸t triÓn. C«ng ty cung øng mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu cho ®ång bµo d©n téc miÒn nói trong tØnh vµ thu mua hµng n«ng l©m s¶n ®Ó tiªu thô t¹i miÒn xu«i. C«ng ty tÝch cùc më réng ph¸t triÓn vµ x©y dùng nguån hµng ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña kh¸ch hµng, tæ chøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh»m t¸i ®Çu t­, më réng m¹ng l­íi kinh doanh, thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi nhµ n­íc. Ngoµi ra c«ng ty cßn thùc hiÖn tèt c¸c chÕ ®é cña nhµ n­íc trong hîp ®ång kinh doanh, gi÷ uy tÝn tèt trong quan hÖ víi kh¸ch hµng, thùc hiÖn tèt chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh, lao ®éng, tiÒn l­¬ng, ®¶m b¶o viÖc lµm vµ ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng. 3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty TM & §TPT MiÒn nói Thanh ho¸ Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc, c«ng ty tæ chøc bé m¸y qu¶n lý phï hîp víi ®Æc thï kinh doanh cña m×nh, c«ng ty lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, bé m¸y qu¶n lý s¾p xÕp phï hîp theo c¬ cÊu c¸c phßng, c¸c cöa hµng, sö dông vµ bè trÝ nh©n viªn, lao ®éng hîp lý tuú theo kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi. C¸n bé CNV cña c«ng ty tÝnh ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2003 lµ357 ng­êi, trong ®ã tr×nh ®é ®¹i häc 27 ng­êi, cao ®¼ng vµ trung cÊp 131 ng­êi, s¬ cÊp b¸n hµng 199 ng­êi, c«ng nh©n kü thuËt 30 ng­êi S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty TM & §TPT MiÒn nói Thanh ho¸ GI¸M §èC Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phßng kÕ to¸n tµi vô Phßng kÕ ho¹ch chÝnh s¸ch Phßng x©y dùng kiÕn thiÕt Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng nghiÖp vô kinh doanh 11 cöa hµng trùc thuéc 37 tæ b¸n hµng 101 ®iÓm b¸n hµng 167 quÇy b¸n hµng Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty gåm: - Ban gi¸m ®èc: 3 ng­êi + Gi¸m ®èc phô tr¸ch chung, chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh trùc tiÕp ho¹t ®éng cña c«ng ty. + Hai phã gi¸m ®èc phô tr¸ch c«ng t¸c phôc vô kinh doanh. - Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Tham m­u cho gi¸m ®èc, lËp ph­¬ng ¸n vÒ tæ chøc lao ®éng, tiÒn l­¬ng, ®¶m nhiÖm c«ng t¸c hµnh chÝnh cña v¨n phßng c«ng ty. Phßng nghiÖp vô kinh doanh: Gióp gi¸m ®èc n¾m b¾t th«ng tin thÞ tr­êng, l©p ph­¬ng ¸n kinh doanh cho c«ng ty. Phßng kÕ ho¹ch chÝnh s¸ch: KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña c¸c cöa hµng, cung cÊp mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu vµ hµng chÝnh s¸ch cho c¸c cöa hµng, ®«n ®èc c¸c cöa hµng phôc vô c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch ®¶m b¶o kÕ ho¹ch nhµ n­íc giao theo chØ tiªu: §Þnh l­îng, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. Phßng kÕ to¸n tµi vô: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty, ®¶m b¶o viÖc h¹ch to¸n theo ®óng quy ®Þnh cña chª ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, h­íng dÉn kiÓm tra c¸c cöa hµng vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n, ngoµi ra ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ toµn bé th«ng tin vµ ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh cña c«ng ty, ph¶n ¸nh toµn bé tµi s¶n hiÖn cã còng nh­ sù vËn ®éng chu chuyÓn cña ®ång vèn, tham m­u cho l·nh ®¹o trong viÖc chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh vèn chÆt chÏ vµ an toµn, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Phßng x©y dùng kiÕn thiÕt: ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c c¶i t¹o n©ng cÊp vµ ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng trong ph¹m vi néi bé c«ng ty, lËp dù ¸n c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­ x©y dùng míi c¸c kho tµng cöa hµng bµng vèn ng©n s¸ch. KiÓm tra t×nh h×nh sö dông tµi s¶n vµ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n trong toµn c«ng ty. C¸c cöa hµng trùc thuéc: cã nhiªm vô chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc qu¶n lý, phôc vô kinh doanh, thu mua chÕ biÕn tiªu thô s¶n phÈm ®Þa ph­¬ng, khai th¸c thªm nguån hµng míi ®Ó kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao. 4. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty Tm & ®tptmn Thanh Hãa. C«ng ty TM & §TPT MiÒn nói Thanh ho¸ cã ®Þa bµn ho¹t ®éng ph©n t¸n, ch­a trang bÞ kü thuËt ghi chÐp tÝnh to¸n hiÖn ®¹i trong c«ng t¸c kÕ to¸n nªn c«ng ty chän lo¹i h×nh tæ chøc kÕ to¸n võa tËp trung võa ph©n t¸n. Bé phËn kÕ to¸n v¨n phßng c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm h¹ch to¸n vµ tæng hîp toµn bé th«ng tin cña toµn c«ng ty, bé phËn kÕ to¸n c¸c cña hµng trùc thuéc chØ thùc hiÖn h¹ch to¸n ban ®Çu t¹i ®¬n vÞ, h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ kinh doanh, h¹ch to¸n gi¸ vèn b¸n hµng, doanh thu tiªu thô t¹i cöa hµng nh­ng kh«ng lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. §éi ngò kÕ to¸n c«ng ty gåm 33 ng­êi: Phßng kÕ to¸n gåm 9 ng­êi: + KÕ to¸n tr­ëng. + Mét phã phßng. + B¶y kÕ to¸n viªn. KÕ to¸n thanh to¸n víi ng©n s¸ch (chøng tõ, ho¸ ®¬n). KÕ to¸n vèn b»ng tiÒn. 3 kÕ to¸n theo dâi hµng ho¸ mua vµo. KÕ to¸n tiÒn l­¬ng, BHXH, KPC§. KÕ to¸n theo dâi thanh to¸n vÒ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. Cöa hµng trùc thuéc cã 24 ng­êi, trong ®ã: 11 tæ tr­ëng kÕ to¸n, 14 kÕ to¸n viªn. S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty KÕ to¸n tr­ëng Phã phßng kÕ to¸n KTTT NSH§ Chøng tõ KÕ to¸n vèn b»ng tiÒn KÕ to¸n theo dâi kho KÕ to¸n XDCB KT l­¬ng BHXH KPC§ KT theo dâi hµng ho¸ Tæ tr­ëng kÕ to¸n c¸c cöa hµng trùc thuéc - Quan hÖ trùc tiÕp: - Quan hÖ t¸c nghiÖp: ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông t¹i c«ng ty theo quyÕt ®Þnh 1141/TC/Q§/C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh vÒ viÖc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp. ChÕ ®é kÕ to¸n míi ®­îc ¸p dông t¹i c«ng ty nh­ sau: - Niªn ®é kÕ to¸n: B¾t ®Çu tõ 1/1 kÕt thóc 31/12. - §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp kÕ to¸n: ®ång ViÖt Nam - Nguyªn t¾c, ph­¬ng ph¸p chuyÓn ®æi tõ c¸c ®ång tiÒn kh¸c: thu chi ngo¹i tÖ h¹ch to¸n theo tû gi¸ thùc tÕ cña NHNN ViÖt Nam c«ng bè. - HÖ thèng tµi kho¶n sö dông: ¸p dông theo chÕ ®é kÕ to¸n, chuÈn mùc kÕ to¸n hiÖn hµnh. - H×nh thøc sæ kÕ to¸n ¸p dông: NhËt ký chung - Ph­¬ng ph¸p hµng tån kho: + Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸: Theo ®óng gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng hãa t¹i thêi ®iÓm nhËp kho. + Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho: Theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. + Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú: Theo ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn. 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty Th­¬ng m¹i & §Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói Thanh Hãa. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ chØ tiªu tæng hîp nhÊt ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæ chøc sö dông vèn nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng cña doanh nghiÖp. V× vËy tr­íc khi xem xÐt hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty, chóng ta ®i ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸i qu¸t kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.MÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n nh­ng víi nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ. §Ó thÊy ®­îc kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cô thÓ cña c«ng ty ta xem xÐt b¶ng sau (b¶ng 1) B¶ng 1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty th­¬ng m¹i & ®Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói Thanh hãa §¬n vÞ tÝnh : 1000® ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch t¨ng gi¶m Sè tiÒn Tû lÖ (%) 1. Tæng doanh thu 1.280.318.059 326.325.976 -953.992.083 -74,51 2. C¸c kho¶n gi¶m trõ 3. Doanh thu thuÇn (1-2) 1.280.318.059 326.325.976 -953.992.083 -74,51 4. Gi¸ vèn hµng b¸n 1.267.595.355 314.832.503 -952.762.852 -75,16 5. Lîi nhuËn gép (3-4) 12.722.704 11.493.473 -1.229.231 -9.66 6. Chi phÝ b¸n hµng 2.521.696 3.740.314 +1.218.618 +48,33 7. Chi phÝ QLDN 5.939.434 6.184.169 +244.735 +4,12 8. Lîi nhuËn thuÇn tõ h®kd (5-6-7) 4.261.574 1.568.990 -2.692.584 -63,18 9. Thu nhËp h®tc 1.695.054 1.794.701 +99.647 +5,88 10. Chi phÝ h®tc 2.801.002 2.336.750 -464.252 -16,57 11. Lîi nhuËn thuÇn tõ h®tc(9-10) - 1.105.948 - 542.049 +563.899 -50,99 12. Thu nhËp bÊt th­êng 13. Chi phÝ bÊt th­êng 14. LN bÊt th­êng(12-13) 15. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ (8+11+14) 3.155.626 1.026.941 -2.128.685 -67,45 16. ThuÕ TNDN 1.009.799 287.543 -722.256 -71,52 17. Tæng LN sau thuÕ(15-16) 2.145.827 739.398 -1.406.429 -65,54 18. Tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn doanh thu thuÇn 0,1676 0,2266 +0,059 +35,2 HiÖn nay c«ng ty vÉn lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh theo chÕ ®é kÕ to¸n cò mµ ch­a lËp theo mÉu cña chÕ ®é kÕ to¸n míi. Qua b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ta thÊy: N¨m 2004 so víi 2003: - Tæng doanh thu cña doanh nghiÖp gi¶m ®i kh¸ lín (gi¶m 9523.992.083 (ng®), t­¬ng øng 74,51%), ®ång thêi lîi nhuËn tr­íc thuÕ gi¶m ®i 2.128.685(ng®) t­¬ng øng gi¶m ®i 67,45%.Trong ®ã lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh gi¶m 2.692.584 (ng®) t­¬ng øng gi¶m ®i 63,18%, lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh t¨ng lªn : 563.899(ng®) §i s©u vµo ho¹t ®éng kinh doanh ta thÊy doanh thu thuÇn n¨m 2004 gi¶m ®i so víi n¨m 2003 lµ: 953.992.083(ng®) t­¬ng øng gi¶m ®i 74,51%, ®©y lµ mét dÊu hiÖu kh«ng tèt, cho dï ®iÒu nµy lµ do nguyªn nh©n chñ quan hay kh¸ch quan. Doanh nghiÖp cÇn ph¶i t×m hiÓu râ nguyªn nh©n nµo ®· lµm cho doanh thu thuÇn gi¶m m¹nh nh­ vËy ®Ó rót kinh nghiÖm vµ cã biÖn ph¸p c¶i thiÖn t×nh h×nh kinh doanh trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Trong khi doanh thu thuÇn gi¶m m¹nh nh­ vËy mµ tæng chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp l¹i t¨ng ( ®Æc biÖt chi phÝ b¸n hµng t¨ng qu¸ lín (t¨ng 1.218.618 (ng®) t­¬ng øng 48,33%)) ®· lµm cho lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh gi¶m rÊt lín. §iÒu nµy chøng tá chÝnh s¸ch b¸n hµng vµ c¸c chÝnh s¸ch sau b¸n hµng cña DN cßn yÕu kÐm, DN ®· cã c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm nh­ng hiÖu qu¶ mang l¹i kh«ng cao. II. T×nh h×nh qu¶n lý vèn l­u ®éng cña c«ng ty TM & §TPTMN Thanh Hãa. 1. C¬ cÊu vèn vµ nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty §Ó thÊy râ t×nh h×nh vèn vµ nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty ta xem xÐt b¶ng 2 (sè liÖu t¹i c¸c ngµy 31/12 hµng n¨m). B¶ng 2: Vèn vµ nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty §¬n vÞ tÝnh : 1000® ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 CLÖch t¨ng gi¶m Sè tiÒn t.tr(%) Sè tiÒn t.tr(%) Sè tiÒn Tû lÖ % I. Vèn kinh doanh 122.800.226 100 129.332.566 100 +6.532.340 +5,32 1. Vèn l­u ®éng 118.072.714 96,15 124.594.497 96,34 +6.521.783 +5,52 2. Vèn cè ®Þnh 4.727.512 3,85 4.738.069 3,66 +10.557 +0,22 II. Nguån vèn KD 122.800.226 100 129.332.566 100 +6.532.340 +5,32 1. Nî ph¶i tr¶ 90.817.715 73,96 97.761.111 75,58 +6.943.396 +7,64 - Nî ng¾n h¹n 90.817.715 73,96 97.761.111 100 +6.943.396 +7,64 2. Vèn chñ së h÷u 31.982.511 26,04 31.571.455 24,42 -411.056 -1,29 Qua b¶ng 2 ta thÊy: N¨m 2004 so víi n¨m 2003: VÒ vèn kinh doanh: + Tæng vèn kinh doanh t¨ng 6.532.340 (ng®), t­¬ng øng víi 5,32%, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn n¨ng lùc kinh doanh vµ quy m« cña doanh nghiÖp ®· ®­îc t¨ng lªn. + Trong ®ã, VL§ chiÕm tû träng lín trong tæng sè vèn kinh doanh (chiÕm 96,15% (n¨m 2003), 96,34% (n¨m 2004)). Vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng rÊt nhá (chiÕm 3,85% (n¨m 2003), 3,66% (n¨m 2004)). KÕt cÊu vèn nh­ vËy phï hîp víi ®Æc thï cña mét DN kinh doanh trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i. + MÆc dï vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi c¶ VL§ vµ vèn cè ®Þnh ®Òu t¨ng (VL§ t¨ng 6.521.783 (ng®), vèn cè ®Þnh t¨ng 10.557 (ng®)) nh­ng tèc ®é t¨ng cña VL§ lín h¬n tèc ®é t¨ng cña vèn cè ®Þnh (tèc ®é t¨ng cña VL§ lµ 5,52%, tèc ®é t¨ng cña vèn cè ®Þnh lµ 0,22%), do ®ã ®· lµm cho tû träng VL§ trong tæng vèn kinh doanh t¨ng (tõ 96,15% lªn 96,34%) cßn tû träng vèn cè ®Þnh trong tæng vèn kinh doanh gi¶m (tõ 3,85% xuèng 3,66%). Tuy nhiªn sù thay ®æi nµy kh«ng ®¸ng kÓ. VÒ nguån vèn kinh doanh: nî ph¶i tr¶ lín h¬n nhiÒu so víi vèn chñ së h÷u. N¨m 2003 nî ph¶i tr¶ chiÕm 73,96% trong tæng nguån vèn cßn nguån vèn chñ së h÷u chØ chiÕm 26,04% trong tæng nguån vèn. N¨m 2004 nî ph¶i tr¶ cã xu h­íng t¨ng 75,58% trong tæng nguån vèn, cßn nguån vèn chñ së h÷u chØ chiÕm 24,42%. Nî ph¶i tr¶ n¨m 2004 lµ: 97.779.368(ng®) chiÕm 100,01% trong tæng nî ph¶i tr¶, ®· t¨ng so víi n¨m 2003. Cô thÓ, nî ng¾n h¹n n¨m 2003 lµ 90.833.079(ng®), n¨m 2004 lµ 97.779.368(ng®). §Ó nhËn thøc, ®¸nh gi¸ ®­îc mét c¸ch ®óng ®¾n thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ta cã thÓ sö dông c¸c hÖ sè tµi chÝnh ®Ó xem xÐt c¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty (b¶ng 3): TT ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 ChÖnh lÖch Gi¸ trÞ Tû lÖ (%) 1 HÖ sè nî 0,739 0,755 +0,016 +2,17 2 HÖ sè vèn chñ së h÷u 0,261 0,245 -0,016 -6,13 3 Nguån vèn th­êng xuyªn 31.982.511 31.571.455 -411.056 -1,29 4 Nguån vèn t¹m thêi 90.833.079 97.779.368 +6.896.289 +7,59 B¶ng 3: Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty KÕt qu¶ tÝnh to¸n ë trªn cho thÊy: hÖ sè nî cña c«ng ty n¨m 2004 ®· t¨ng so víi n¨m 2003. Víi hÖ sè nî n¨m 2003 lµ: 0,739 vµ n¨m 2004 lµ: 0,755 ®©y lµ møc cao so víi c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh. Nh­ng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn c«ng ty vÉn ph¶i ®i vay vèn ng©n hµng vµ chÞu l·i. §iÒu nµy còng cho ta thÊy viÖc c«ng ty phô thuéc vµo c¸c chñ nî kh¸ nhiÒu mµ chñ yÕu lµ ng©n hµng. XÐt vÒ hÖ sè vèn chñ së h÷u: n¨m 2004 lµ: 0,244, n¨m 2003 lµ 0,260. Chøng tá møc ®é tù tµi trî cña c«ng ty ®èi víi vèn kinh doanh cña m×nh lµ kh¸ thÊp v× vèn tù cã cña c«ng ty Ýt. Nh­ vËy hÖ sè nî cao ®©y ®­îc xem lµ ®iÒu cã lîi v× c«ng ty ®­îc sö dông mét l­îng tµi s¶n lín mµ chØ ®Çu t­ mét l­îng nhá. NÕu sö dông mét c¸ch hîp lý th× ®©y l¹i nh­ mét chÝnh s¸ch tµi chÝnh ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn cña c«ng ty. Song c«ng ty lu«n ë trong t×nh tr¹ng ph¶i lo nguån tr¶ nî ®óng h¹n vµ chÞu søc Ðp cña c¸c kho¶n nî vay, ®©y lµ mét h¹n chÕ ®«i khi rÊt m¹o hiÓm trong kinh doanh. XÐt vÒ tÝnh æn ®Þnh cña nguån vèn ta thÊy: * Nguån vèn th­êng xuyªn = vay dµi h¹n + vèn chñ së h÷u + Nguån vèn TX n¨m 2003 lµ 31.982.511(ng®) chiÕm 26,04% tæng nguån vèn. Trong ®ã ®Çu t­ vµo TSC§ vµ §TDH lµ 4.727.512(ng®) chiÕm 14,78%. Do vËy, nguån vèn th­êng xuyªn chñ yÕu lµ nhu cÇu vèn l­u ®éng : 27.254.999(ng®) chiÕm 85,22% nguån vèn th­êng xuyªn. + Nguån vèn TX n¨m 2004 lµ 31.571.455(ng®) chiÕm 24,42% tæng nguån vèn. Trong ®ã ®Çu t­ vµo TSC§ vµ §TDH lµ: 4.738.069(ng®) chiÕm 15,00%. Do vËy, nguån vèn th­êng xuyªn chñ yÕu lµ ®¸p øng cho nhu cÇu VL§ lµ: 26.833.386(ng®) chiÕm 85% nguån vèn th­êng xuyªn. *Nguån vèn t¹m thêi = Nî ng¾n h¹n N¨m 2003 nguån vèn t¹m thêi lµ: 90.833.079(ng®) chiÕm 73,97% tæng nguån vèn. N¨m 2004 nguån vèn t¹m thêi lµ: 97.779.368(ng®) chiÕm 75,69% tæng nguån vèn. Nh­ vËy, tõ viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n tÝch ë trªn ta thÊy ®­îc t×nh h×nh nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty trong 2 n¨m 2003 vµ 2004: HÖ sè nî qu¸ cao, cho thÊy c«ng ty ®ang vay nî nhiÒu mµ chñ yÕu lµ nî ng¾n h¹n. §ßi hái c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn cã c¸c nguån hîp lý ®Ó tr¶ nî ®óng h¹n. Nguån vèn kinh doanh cã xu h­íng t¨ng, nguån vèn th­êng xuyªn chñ yÕu ®Çu t­ vµo vèn l­u ®éng ®©y lµ mét ®iÒu thuËn lîi trong viÖc huy ®éng vèn l­u ®éng vµo phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh, nã còng phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña mét DN th­¬ng m¹i cÇn nhiÒu vèn l­u ®éng. Nh×n chung, hÖ sè nî lín nh­ng nguån vèn th­êng xuyªn còng chiÕm tû träng nhá do ®ã c«ng ty ph¶i lu«n quan t©m tíi c¸ch thøc sö dông vèn vay cho hîp lý vµ cã hiÖu qu¶, còng nh­ quan t©m tíi vÊn ®Ò tµi chÝnh c«ng ty. 2. T×nh h×nh sö dông vèn b»ng tiÒn t¹i c«ng ty Trong ho¹t ®éng kinh doanh vèn b»ng tiÒn lµ hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt, nã cã thÓ ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu chi tiªu cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra cßn xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu dù phßng ®Ó øng phã víi nh÷ng nhu cÇu vèn bÊt th­êng ch­a dù ®o¸n ®­îc vµ ®éng lùc trong“®Çu c¬” trong viÖc dù tr÷ tiÒn mÆt ®Ó s½n sµng kinh doanh khi xuÊt hiÖn c¸c c¬ héi kinh doanh cã tû suÊt lîi nhuËn cao. ViÖc duy tr× mét møc dù tr÷ vèn b»ng tiÒn ®ñ lín cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp thu ®­îc chiÕt khÊu thanh to¸n trªn hµng mua tr¶ ®óng kú h¹n, lµm t¨ng hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp. Song viÖc dù tr÷ tiÒn mÆt ph¶i lu«n lu«n chñ ®éng vµ linh ho¹t. B¶ng 4 : T×nh h×nh tµi s¶n l­u ®éng t¹i c«ng ty trong c¸c n¨m 2003 - 2004. ChØ tiªu N¨m 2003 2004 Chªnh lÖch Sè tiÒn t.t% Sè tiÒn t.t% Sè tiÒn Tû lÖ% I. TiÒn 25.928.639 21,96 27.867.950 22,37 1.939.311 7,48 1. TiÒn mÆt t¹i quü 1.386.542 5,35 2.058.631 7,39 672.089 48,47 2. TGNH 24..542 94,65 25.809.317 92,61 1.267.220 5,16 II.C¸c kho¶n ph¶i thu 61.187.019 51,82 71.764.468 57,60 10.577.449 17,29 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 48.239.923 78,48 44.573.280 62,11 -3.666.643 -7,60 2. Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n - - 8.369.891 11,66 8.369.891 - 3. ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 1.136.821 1,86 2.164.931 3,02 1.028.110 90,44 4. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 11.810.275 19,30 16.656.365 23,21 4.846.090 41,03 III. Hµng tån kho 29.304.274 24,82 23.179.999 18,60 -6.124.275 -20,90 1. Hµng mua ®ang ®i ®­êng 16.342.113 55,77 6.000.642 25,89 -10.341.471 -63,28 2. Hµng göi b¸n 12.962.161 44,23 17.179.357 74,11 4.217.196 32,53 IV. TSL§ kh¸c 1.652.781 1,40 1.782.080 1,43 129.299 7,82 1. T¹m øng 289.850 17,54 420.495 23,60 130.645 45,07 2. Chi phÝ tr¶ tr­íc 1.362.931 82,46 1.361.585 76,40 -1.346 0,10 Tæng céng TSL§ 118.072.714 100 124.594.497 100 6.521.783 5,52 §¬n vÞ tÝnh : 1000® Qua b¶ng 4 ta thÊy: N¨m 2003 vèn b»ng tiÒn lµ: 25.928.639(ng®) chiÕm 21,96% trong tæng VL§. N¨m 2004 vèn b»ng tiÒn lµ: 27.867.950(ng®) chiÕm 22,37% trong tæng VL§. Nh­ vËy vèn tiÒn mÆt n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ:1.939.311(ng®) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng lµ 7,48%. TiÒn mÆt t¹i quü n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ: 672.089(ng®) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng lµ 48,47%. Song tiÒn mÆt t¹i quü chØ chiÕm tû träng nhá trong tæng vèn tiÒn mÆt. Trong khi ®ã TGNH l¹i chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng vèn tiÒn mÆt. Cô thÓ n¨m 2003 lµ: 24.542.097(ng®) chiÕm tû träng 94,65% tæng vèn tiÒn mÆt. N¨m 2004 lµ: 25.809.317(ng®) chiÕm tû träng 92,61% tæng vèn tiÒn mÆt. Nh­ vËy TGNH n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ:1.267.220(ng®) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng 5,26%. ViÖc t¨ng TGNH lµ ®iÒu cã lîi cho c«ng ty v× khi ®ã ta kh«ng chØ ®­îc h­ëng l·i mµ viÖc dïng chóng ®Ó thanh to¸n còng kh¸ thuËn tiÖn, nhanh gän, chèng thÊt tho¸t nhê hÖ thèng thanh to¸n cña ng©n hµng. ViÖc dù tr÷ l­îng tiÒn mÆt t¹i quü thÊp sÏ gióp c«ng ty t¨ng ®­îc c¸c tµi s¶n l­u ®éng sinh l·i gi¶m chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn. MÆt kh¸c,cña nã lµ c«ng ty ph¶i ®i vay ng¾n h¹n ng©n hµng ®Ó trang tr¶i kho¶n chi ph¸t sinh, khi ®ã chi phÝ sö dông vèn sÏ t¨ng cao h¬n ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Nh­ vËy ta thÊy c«ng ty dù tr÷ mét l­îng kh¸ lín vèn tiÒn mÆt trong tæng vèn l­u ®éng, ®iÒu nµy cho phÐp c«ng ty cã thÓ ®¸p øng nhanh c¸c kho¶n chi khi cÇn thiÕt nh­ng ®ång thêi viÖc dù tr÷ tiÒn mÆt qu¸ lín dÔ g©y ra sù ø ®äng vÒ tiÒn mÆt, ®ång vèn kh«ng ®­îc l­u th«ng, lµm cho søc s¶n xuÊt vµ vßng quay cña tiÒn gi¶m xuèng. Do vËy, søc sinh lîi cña ®ång tiÒn kÐm ®i, lµm ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn, hiÖu qu¶ sö dông VL§ kh«ng cao. Vèn b»ng tiÒn t¨ng lµm t¨ng lµm kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh t¨ng, nh­ng ®Ó cã ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n ta cßn ph¶i xem xÐt ®Õn c¸c kho¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn vµ nî ng¾n h¹n, cã thÓ thÊy qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 5 : Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp TT ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch Gi¸ trÞ Tû lÖ(%) 1 TiÒn 25.928.639 27.867.950 +1.939.311 7,48 2 C¸c kho¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn 29.304.274 23.179.999 -6.124.275 -20,90 3 Nî ng¾n h¹n 90.817.715 97.761.111 +6.493.396 +7,64 4 HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (=(1+2)/3) 0,608 0,522 -0,086 -14,14 Qua b¶ng 5 ta thÊy: + HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh c¶ hai n¨m ®Òu nhá h¬n 1, ®iÒu nµy chøng tá kh¶ n¨ng tr¶ nî ngay c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n trong kú cña doanh nghiÖp lµ kh«ng cao, tuy nhiªn hÖ sè nµy cña c¶ hai n¨m ®Òu lín h¬n 0,5, chøng tá doanh nghiÖp còng kh«ng gÆp khã kh¨n l¾m trong viÖc thanh to¸n c«ng nî v× c¸c tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu ng¾n h¹n vµ vËt t­ hµng ho¸ tån kho cã thÓ nhanh chuyÓn ®æi thµnh tiÒn ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. + HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh n¨m 2004 nhá h¬n so víi 2003, cô thÓ ®· gi¶m 0,086 t­¬ng øng víi tû lÖ 14,14%, ®iÒu nµy chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n n¨m 2004 ®· gi¶m so víi n¨m 2003. 3. T×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty Trong qu¸ tr×nh kinh doanh do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau th­êng tån t¹i mét kho¶n vèn trong qu¸ tr×nh thanh to¸n, ®ã lµ c¸c kho¶n ph¶i thu. Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu trong c¸c doanh nghiÖp cã thÓ kh¸c nhau, th«ng th­êng chóng chiÕm tõ 15% ®Õn 20% trªn tæng tµi s¶n cña doanh nghiÖp. (b¶ng 6) B¶ng 6 : T×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch Sè tiÒn t.t% Sè tiÒn t.t% Sè tiÒn Tû lÖ% C¸c kho¶n ph¶i thu 61.187.019 100 71.764.468 100 10.577.449 17,29 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 48.239.932 78,84 44.573.280 62,11 -3.666.643 -7,60 2. Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n 8.369.891 11,66 8.369.891 - 3. ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 1.136.821 1,86 2.164.931 3,02 1.028.110 90,44 4. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 11.810.275 19,30 16.656.365 23,21 4.846.090 41,03 §¬n vÞ tÝnh : 1000® §Ó ®¸nh gi¸ ®óng t×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu ta sö dông mét sè chØ tiªu th«ng qua b¶ng sau: B¶ng 7: B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu cña c«ng ty. ChØ tiªu §VT N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch Gi¸ trÞ Tû lÖ (%) 1.Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu vßng 19,31 4,91 -14,4 -74,57 2. Kú thu tiÒn trung b×nh ngµy 18,65 73,32 +54,67 +293,14 Víi c¸c chØ tiªu tÝnh to¸n ë b¶ng 7 ta cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt sau: - N¨m 2004: + Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2004 lµ 4,91(vßng) nªn tèc ®é thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu lµ kh«ng tèt. §iÒu ®ã chøng tá c«ng ty ph¶i ®Çu t­ nhiÒu vµo c¸c kho¶n ph¶i thu (ph¶i cÊp tÝn dông nhiÒu cho kh¸ch hµng). T×nh tr¹ng nµy rÊt rÔ x¶y ra sù thiÕu hôt vèn ®Çu t­ vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. + Kú thu tiÒn trung b×nh n¨m 2004 lµ 73,32 (ngµy). §©y lµ mét biÓu hiÖn kh«ng ®­îc tèt. Cã nghÜa lµ gÇn hai th¸ng r­ìi c«ng ty míi thu håi ®­îc c¸c kho¶n ph¶i thu. MÆt kh¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2004 l¹i cã xu h­íng t¨ng so víi n¨m 2003. §©y lµ mét h¹n chÕ lín cña c«ng ty trong c«ng t¸c thu håi nî. - So s¸nh n¨m 2004 víi n¨m 2003, ta thÊy vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m 14,4 vßng, t­¬ng øng víi tû lÖ 74,57%, ®iÒu ®ã ®ång nghÜa víi kú thu tiÒn trung b×nh t¨ng 54,67 (ngµy), t­¬ng øng víi tû lÖ 293,14%. §iÒu nµy chøng tá tèc ®é thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu n¨m 2004 chËm h¬n n¨m 2003 rÊt nhiÒu. §©y cã thÓ coi lµ mÆt yÕu kÐm cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu râ nguyªn nh©n ®Ó cã biÖn ph¸p ®Èy nhanh viÖc thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu. Nh­ng ®Ó ®¸nh gi¸ chi tiÕt h¬n vÒ t×nh h×nh c«ng nî cña c«ng ty chóng ta ®i s©u xem xÐt vµ so s¸nh gi÷a c¸c kho¶n ph¶i thu vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cña c«ng ty. (b¶ng 8) B¶ng 8. T×nh h×nh c«ng nî cña c«ng ty n¨m 2004. C¸c kho¶n ph¶i thu Sè tiÒn C¸c kho¶n ph¶i tr¶ Sè tiÒn 1.C¸c kho¶n ph¶i thu cña KH 44.573.280 1. Ph¶i tr¶ cho KH 2.033.154 2.Tr¶ tr­íc cho NB 8.369.891 2. Ph¶i nép Nhµ n­íc - 168.032 3.ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 2.164.930 3. Ph¶i tr¶ CNV 844.625 4.C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 16.656.365 4. Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 22.377.405 5. Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 32.902.795 Tæng céng 71.764.466 Tæng céng 57.989.947 N¨m 2004 cho thÊy tæng sè tiÒn ph¶i thu lín h¬n tæng sè tiÒn ph¶i tr¶. Chøng tá c«ng ty bÞ chiÕm dông vèn. Sè tiÒn bÞ chiÕm dông lµ: 13.774.519 (ng®). Do c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng qu¸ lín lµ 44.573.280(ng®) lµm cho hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng gi¶m xuèng dÉn ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh còng gi¶m sót ®¸ng kÓ trong n¨m 2004. TÝnh tû träng tæng sè tiÒn ph¶i thu so víi sè tiÒn ph¶i tr¶ cã tÝnh chÊt chu kú ë ®Çu n¨m so víi cuèi kú cho thÊy. Tæng sè tiÒn ph¶i thu + Tû träng gi÷a c¸c ph¶i thu = so víi c¸c kho¶n ph¶i tr¶. Tæng sè tiÒn ph¶i tr¶ 61.187.019 Tû träng ®Çu n¨m 2004 = x 100% = 67,37% 90.817.715 71.764.468 Tû träng cuèi n¨m 2004 = x 100% = 73,41% 97.761.111 Tû träng gi÷a kho¶n ph¶i thu so víi kho¶n ph¶i tr¶ cuèi kú so víi ®Çu n¨m t¨ng 6,04%. Nh­ vËy cuèi n¨m 2004 so víi ®Çu n¨m 2004 ta thÊy c¶ c¸c kho¶n ph¶i thu vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ®ªï t¨ng, song tèc ®é t¨ng cña c¸c kho¶n ph¶i thu lín h¬n c¸c kho¶n ph¶i tr¶. Tõ nh÷ng sè liÖu tÝnh to¸n trªn ta thÊy, c«ng ty cßn bÞ h¹n chÕ trong viÖc thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu, lµm cho tû träng c¸c kho¶n ph¶i thu trong tæng vèn t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Tãm l¹i, c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p cøng r¾n trong viÖc thu håi nî sao cho tõng b­íc t¨ng ®­îc vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu vµ gi¶m ®­îc kú thu tiÒn trung b×nh. Cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o ®­îc t×nh h×nh c«ng nî lµnh m¹nh, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu nãi riªng còng nh­ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nãi chung. 4. T×nh h×nh qu¶n lý hµng tån kho cña c«ng ty. B×nh th­êng trong qu¸ tr×nh kinh doanh khi doanh thu thuÇn t¨ng th× møc dù tr÷ vÒ hµng ho¸ còng t¨ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ VL§ vµ ng­îc l¹i. Doanh thu cña c«ng ty n¨m 2003 lµ 1.280.318.059 (ng®), n¨m 2004 gi¶m xuèng cßn 326.325.976 (ng®), nh­ vËy ®· gi¶m rÊt m¹nh, tíi 953.992.083 (ng®) víi tû lÖ 74,51%. Trong khi ®ã vèn dù tr÷ hµng ho¸ n¨m 2003 lµ 29.304.274 (ng®), sang n¨m 2004 gi¶m xuèng cßn 23.179.999 (ng®) víi tû lÖ gi¶m 20,9% (ss0s liÖu ë b¶ng 4). Nh­ vËy l­îng hµng tån kho gi¶m nh­ng møc gi¶m nhá h¬n møc gi¶m doanh thu rÊt nhiÒu. §iÒu nµy cã thÓ do doanh nghiÖp ch­a dù kiÕn ®­îc møc gi¶m doanh thu m¹nh. N¨m 2003, tû träng hµng tån kho chiÕm 24,81% trong tæng VL§, sang n¨m 2004 gi¶m xuèng cßn 18,6% trong tæng VL§, tõ ®ã nhu cÇu ®Çu t­ vèn hµng ho¸ gi¶m dÉn ®Õn chi phÝ gi¶m. §©y lµ ­u ®iÓm ®Æc biÖt cña c«ng ty cÇn ph¸t huy trong thêi gian tiÕp theo. Møc hµng hãa lu©n chuyÓn vµ møc dù tr÷ hµng ho¸ ph¶n ¸nh quy m« ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, cho nªn viÖc qu¶n lý hµng ho¸ tån kho tèt gãp phÇn quan träng vµo viÖc t¨ng doanh thu vµ lµ t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. 5. T×nh h×nh qu¶n lý doanh thu, chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh vµ lîi nhuËn tiªu thô. Qua sè liÖu ë b¶ng 1 ta thÊy doanh thu thuÇn gi¶m 953.992.083 (ng®) víi tû lÖ gi¶m 74,51%. Gi¸ vèn hµng b¸n gi¶m sè tuyÖt ®èi lµ 952.762.852 (ng®) víi tû lÖ gi¶m 75,16%, cho thÊy tèc ®é gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n cao h¬n tèc ®é gi¶m doanh thu thuÇn. Tû träng gi¸ vèn hµng b¸n trªn tæng doanh thu: + N¨m 2004 = 314.832.503/326.325.976 x 100% = 96,78% + N¨m 2003 = 1.267.595.355/1.280.318.059 x 100% = 99% Nh­ vËy, tû träng gi¸ vèn hµng b¸n trªn tæng doanh thu n¨m 2004 gi¶m 2,22% so víi n¨m 2003, ®iÒu ®ã cho thÊy viÖc qu¶n lý gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2004 tèt h¬n n¨m 2003, ®©y lµ thµnh tÝch cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cÇn cè g¾ng ph¸t huy. Chi phÝ b¸n hµng t¨ng sè tuyÖt ®èi lµ 1.218.618 (ng®) víi tû lÖ t¨ng 48,33%. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp t¨ng sè tuyÖt ®èi lµ 244.735 (ng®) víi tû lÖ t¨ng 4,12%. Trong khi doanh thu thuÇn ®ang gi¶m m¹nh mµ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp l¹i t¨ng t­¬ng ®èi lín cho thÊy viÖc qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp n¨m 2004 yÕu kÐm h¬n rÊt nhiÒu so víi n¨m 2003 vµ ®©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm gi¶m l·i cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn tr­íc thuÕ gi¶m 2.128.685 (ng®) víi tû lÖ gi¶m 67,45%, thÓ hiÖn viÖc qu¶n lý lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ yÕu kÐm. Tû suÊt lîi nhuËn tiªu thô trªn doanh thu thuÇn t¨ng tõ 0,1676% (n¨m 2003) lªn 0,2266% (n¨m 2004) cho thÊy kh¶ n¨ng sinh lêi tõ ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ ®­îc c¶i thiÖn, gãp phÇn tÝch cùc lµm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸. 6. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng ë c«ng ty th­¬ng m¹i vµ §Çu t­ ph¸t triÓn miÒn nói Thanh Ho¸ Tõ nh÷ng kÕt qu¶ ph©n tÝch trªn, ta nhËn thÊy r»ng mÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ng víi sù quyÕt t©m cè g¾ng cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn nªn c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ. C«ng ty ®· khai th¸c triÖt ®Ó nguån vèn hiÖn cã vµ vèn ®i vay, do ®ã doanh thu hµng n¨m vµ lîi nhuËn c¸c n¨m võa qua ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. §Ó biÕt t×nh h×nh cô thÓ, ta cã thÓ xem xÐt mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. (b¶ng 9) B¶ng 9: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña C«ng ty §¬n vÞ: 1000® ChØ tiªu §VT N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch Sè tuyÖt ®èi Tû lÖ % 1. VL§ b×nh qu©n ng® 121.889.135 121.333.605 -555.530 -0,46 2. Hµng tån kho b×nh qu©n ng® 29.090.891 26.242.136 -2.848.755 -9,79 3. Sè d­ BQ kho¶n ph¶i thu ng® 66.314.867 66.475.744 156.376 0,24 4. Sè vßng quay VL§ vßng 10,50 2,69 -7,81 -74,38 5. Kú lu©n chuyÓn VL§ ngµy 34,29 133,83 99,54 290,29 6. HÖ sè ®¶m nhËn VL§ hÖ sè 0,095 0,372 0,277 +291,58 7. Sè vßng quay hµng tån kho vßng 44,01 12,44 -31,57 -71,73 8. Tû suÊt lîi nhuËn trªn VL§ % 2,59 0,85 -1,74 -67,18 9. Møc tiÕt kiÖm VL§ (l·ng phÝ) ng® 90.229.132 Qua sè liÖu tÝnh to¸n ë b¶ng 9 trªn ta thÊy hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty n¨m 2004 ®¹t thÊp h¬n n¨m 2003, cô thÓ nh­ sau: + Tèc ®é lu©n chuyÓn VL§ n¨m 2004 chËm h¬n n¨m 2003 biÓu hiÖn trong c¸c chØ tiªu sau: - Sè vßng quay VL§ gi¶m tõ 10,5 vßng n¨m 2003 xuèng cßn 2,69 vßng n¨m 2001, tû lÖ gi¶m t­¬ng øng lµ 7,81%. - Kú lu©n chuyÓn VL§ tõ 34,29 (ngµy/vßng) n¨m 2003 ®· t¨ng lªn 133,83 (ngµy/vßng) n¨m 2004, tøc lµ t¨ng 99,54 ngµy tû lÖ t¨ng t­¬ng øng lµ 290,29%. - XÐt ®Õn møc tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ VL§. Ta thÊy c«ng ty ®· sö dông l·ng phÝ sè vèn lµ: 90.229.132(ng®). Cã thÓ nãi ®©y lµ mét biÓu hiÖn kh«ng tèt trong c«ng t¸c sö dông VL§ n¨m 2004 so víi n¨m 2003. Chñ yÕu lµ do tæng møc lu©n chuyÓn vèn (doanh thu thuÇn) gi¶m rÊt lín n¨m 2004 so víi n¨m 2003. Cô thÓ n¨m 2003 tæng møc lu©n chuyÓn lµ: 1.280.318.059(ng®), n¨m 2004 tæng møc lu©n chuyÓn chØ lµ: 326.325.976(ng®). Nh­ vËy n¨m 2004 so víi n¨m 2003 th× tæng møc lu©n chuyÓn ®· gi¶m ®i lµ: 935.992.083(ng®) víi tû lÖ gi¶m t­¬ng øng: 74,51%. ®©y lµ nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn viÖc l·ng phÝ VL§ còng nh­ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña c«ng ty. - VÒ hiÖu qu¶ sö dông VL§: + N¨m 2003 cø 1 ®ång VL§ cã thÓ lµm ra 10,5 ®ång doanh thu. + N¨m 2004 cø 1 ®ång VL§ chØ cã thÓ lµm ra 2,69 ®ång doanh thu. Nh­ vËy hiÖu qu¶ sö dông VL§ n¨m 2004 ®· gi¶m ®i râ rÖt so víi n¨m 2003 lµ 7,81 ®ång t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m lµ 74,38%. - VÒ møc ®¶m nhËn VL§ (hay cßn gäi lµ hµm l­îng VL§) + N¨m 2003 ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu cÇn 0,095 ®ång VL§. + N¨m 2004 ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu cÇn 0,372 ®ång VL§. Nh­ vËy ®Ó ®¹t 1 ®ång doanh thu n¨m 2004 so víi n¨m 2003 c«ng ty cÇn nhiÒu VL§ h¬n lµ 0,277 ®ång. §iÒu nµy còng cho thÊy hiÖu qu¶ sö dông VL§ n¨m 2004 gi¶m ®¸ng kÓ so víi n¨m 2003. * XÐt tû suÊt lîi nhuËn tr­íc thuÕ VL§ ta thÊy: Tû suÊt lîi nhuËn VL§ tr­íc thuÕ n¨m 2003 = 2,59% Tû suÊt lîi nhuËn tr­íc thuÕ n¨m 2004 = 0,85% Cho thÊy n¨m 2003 cø 1 ®ång VL§ cã thÓ t¹o ra 0,0259 ®ång lîi nhuËn tr­íc thuÕ. N¨m 2004 cø 1 ®ång VL§ cã thÓ t¹o ra 0,0085 ®ång lîi nhuËn tr­íc thuÕ. Nh­ vËy tû suÊt lîi nhuËn VL§ n¨m 2004 gi¶m ®i so víi n¨m 2003 lµ 1,74% víi tû lÖ gi¶m t­¬ng øng 67,18%. Chøng tá hiÖu qu¶ sö dông VL§ n¨m 2004 gi¶m ®i so víi n¨m 2003. ch­¬ng III Mét sè biÖn ph¸p tµi chÝnh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty tm& §tpt miÒn nói thanh ho¸ 1/ §¸nh gi¸ chung vÒ qu¶n lý vèn l­u ®éng. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty C«ng ty TM & §TPT miÒn nói Thanh Ho¸, em thÊy r»ng bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc nh­ qu¸ tr×nh kinh doanh liªn tôc cã l·i, chñ ®éng trong viÖc sö dông vèn, khai th¸c triÖt ®Ó vÒ lîi thÕ cña m×nh vÒ thÞ tr­êng kinh doanh réng, tæ chøc tèt c«ng t¸c vay vèn vµ thanh to¸n víi c¸c ng©n hµng, b¹n hµng th× c«ng ty vÉn cßn cã nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng. 1.1/ ¦u ®iÓm Thø nhÊt : VÒ qu¶n lý gi¸ vèn hµng b¸n : ChiÕm tû träng rÊt lín trong tæng chi phÝ ho¹t ho¹t ®éng kinh doanh. Tû träng gi¸ vèn hµng b¸n trªn doanh thu thuÇn n¨m 2004 gi¶m 2,22% so víi n¨m 2003, ®©y chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm t¨ng tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu thuÇn t¨ng. §iÒu ®ã cho thÊy viÖc qu¶n lý gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2004 tèt h¬n n¨m 2003, ®©y lµ thµnh tÝch cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cÇn cè g¾ng ph¸t huy. Thø hai : VÒ huy ®éng vèn: Vèn chñ së h÷u cña c«ng ty t­¬ng ®èi thÊp nh­ng c«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c ®Ó lµm t¨ng nguån vèn kinh doanh cña m×nh. C«ng ty chñ ®éng trong viÖc sö dông vèn chiÕm dông ®­îc h×nh thµnh trong kinh doanh, dùa trªn c¬ së t«n träng c¸c nguyªn t¾c thanh to¸n. Vèn chiÕm dông nµy lµ nguån vèn tµi trî cho nhu cÇu VL§ t¹m thêi gióp c«ng ty ®¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh liªn tôc víi chi phÝ sö dông vèn nhá. §ång thêi c«ng ty lu«n tæ chøc tèt c«ng t¸c vay vèn vµ thanh to¸n víi c¸c ng©n hµng, chó träng thanh to¸n víi c¸c b¹n hµng lµm gi¶m m¹nh c¸c kho¶n ph¶i thu tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. Thø ba : VÒ qu¶n lý hµng tån kho: C«ng ty qu¶n lý hµng tån kho kh¸ tèt, hµng ho¸ ®­îc lu©n chuyÓn liªn tôc, kh«ng bÞ ø ®äng vèn qu¸ nhiÒu trong kh©u dù tr÷, lµm gi¶m chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc b¶o qu¶n, dù tr÷ hµng tån kho vµ c¸c chi phÝ kh¸c, do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã thÓ dµnh ra mét kho¶n ng©n quü sö dông cho ®Çu t­ míi. Tû träng cña hµng tån kho trong tæng vèn l­u ®éng gi¶m ®¸ng kÓ tõ 24,81% n¨m 2003 xuèng cßn 18,6 % n¨m 2004. 1.2/ Tån t¹i Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch cè g¾ng ë trªn C«ng ty TM& §TPT miÒn nói Thanh ho¸ vÉn cßn nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña c«ng ty Thø nhÊt : VÒ qu¶n lý vèn b»ng tiÒn: Dù tr÷ vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp trong kú qu¸ cao, nã lµm cho kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh tèt nh­ng l¹i g©y ra t×nh tr¹ng ø ®ängvèn b»ng tiÒn, ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. Thø hai : VÒ qu¶n lý nî ph¶i thu: HiÖn c«ng ty ®ang bÞ chiÕm dông vèn bëi c¸c b¹n hµng quen thuéc víi møc ®é ngµy cµng gia t¨ng. HiÖn t­îng bÞ chiÕm dông vèn x¶y ra rÊt phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. C¸c doanh nghiÖp coi chuyÖn ®ã nh­ mét chiÕn l­îc ®Ó thu hót kh¸ch hµng. C«ng ty kh«ng n»m ngoµi sè ®ã nh­ng cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý tèt ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, nÕu kh«ng sÏ x¶y ra thiÕu vèn vµ mÊt vèn. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty ch­a t¹o ®­îc uy tÝn ®èi víi nhµ cung cÊp, kho¶n tiÒn tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n kh¸ lín. H¹n chÕ nµy ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n, gi¶m tèc ®é lu©n chuyÓn VL§, do ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông VL§. Thø ba : VÒ qu¶n lý chi phÝ. - VÒ qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Doanh thu gi¶m ®ång nghÜa víi quy m« vµ thÞ phÇn cña c«ng ty gi¶m theo nh­ng chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cña c«ng ty l¹i t¨ng t­¬ng ®èi lín, ®©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm gi¶m l·i vµ do ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. Thø t­ : VÒ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu vèn l­u ®éng: HiÖn nay c«ng ty ch­a thùc hiÖn x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng theo c¸c ph­¬ng ph¸p khoa häc míi mµ chñ yÕu dùa trªn ph­¬ng ph¸p dù ®o¸n mang tÝnh ­íc tÝnh cò, theo kiÓu ¸ng chõng - ®©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm c«ng ty sö dông l·ng phÝ vèn l­u ®éng nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn. Thø n¨m : VÒ ph­¬ng ph¸p lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh: HiÖn nay b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty vÉn lËp theo chÕ ®é tµi chÝnh - kÕ to¸n cò lµm ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh nãi chung vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng cña c«ng ty. C«ng ty ch­a cËp nhËt c¸c th«ng t­, chuÈn mùc kÕ to¸n míi do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh ®Ó ¸p dông. VÝ dô: C«ng ty cßn sö dông c¸c chØ tiªu thu nhËp bÊt th­êng, chi phÝ bÊt th­êng, trong khi ®ã c¸c chØ tiªu nµy theo chÕ ®é míi lµ thu nhËp kh¸c vµ chi phÝ kh¸c. 2/ Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp vÒ nh÷ng biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty TM & §TPT MiÒn nói Thanh Ho¸ §Ó ph¸t huy nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®ù¬c, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i nãi trªn, trªn c¬ së ®ã n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty, em xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p sau ®©y: Thø nhÊt: VÒ qu¶n lý vèn b»ng tiÒn: §Ó qu¶n lý tèt vèn b»ng tiÒn c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra, theo dâi hµng ngµy tiÒn tån t¹i quü, ®èi chiÕu víi sæ kÕ to¸n nÕu cã chªnh lÖch ph¶i t×m nguyªn nh©n vµ cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. §ång thêi cÇn ph¶i x¸c ®Þnh møc dù tr÷ vèn tiÒn mÆt hîp lý, kh«ng nªn tån qu¸ nhiÒu tiÒn t¹i quü v× sÏ lµm chËm tèc ®é lu©n chuyÓn vèn - lµm cho tiÒn kh«ng vËn ®éng nh­ng còng kh«ng nªn ®Ó tiÒn mÆt tån quü qu¸ Ýt v× sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thanh to¸n cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i dù ®o¸n vµ qu¶n lý c¸c nguån luång nhËp, xuÊt vèn b»ng tiÒn vµ qu¶n lý sö dông c¸c kho¶n thu chi vèn b»ng tiÒn hîp lý. Thø hai: VÒ qu¶n lý nî ph¶i thu: §Ó qu¶n lý tèt c¸c kho¶n nî ph¶i thu, c«ng ty cÇn th­êng xuyªn n¾m v÷ng, kiÓm so¸t ®­îc t×nh h×nh c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ t×nh h×nh thu håi nî. + Ph¶i më sæ theo dâi chi tiÕt c¸c kho¶n nî ph¶i thu trong vµ ngoµi doanh nghiÖp vµ th­êng xuyªn ®«n ®èc ®Ó thu håi nî ®óng h¹n. + Cã c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro kh«ng ®­îc thanh to¸n (lùa chän kh¸ch hµng, giíi h¹n gi¸ trÞ tÝn dông, yªu cÇu ®Æt cäc, t¹m øng hay tr¶ tr­íc mét phÇn gi¸ trÞ ®¬n ®Æt hµng, b¸n nî…) + Cã chÝnh s¸ch b¸n chÞu ®óng ®¾n ®èi víi tõng kh¸ch hµng. Khi b¸n chÞu cho kh¸ch hµng ph¶i xem xÐt kü kh¶ n¨ng thanh to¸n trªn c¬ së hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt. + Cã sù rµng buéc chÆt chÏ trong hîp ®ång b¸n hµng, nÕu v­ît qua thêi h¹n thanh to¸n theo hîp ®ång th× doanh nghiÖp thu ®­îc l·i suÊt t­¬ng øng nh­ l·i suÊt qu¸ h¹n cña Ng©n hµng. + Ph©n lo¹i c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, t×m nguyªn nh©n cña tõng kho¶n nî (kh¸ch quan, chñ quan) ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. §ång thêi, th­êng xuyªn theo dâi vµ ph©n tÝch c¬ cÊu nî ph¶i thu theo thêi gian, chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p thu håi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n nh­ lËp b¶ng ph©n tÝch c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n vµ qu¸ h¹n theo mÉu sau: H¹n tr¶ Nî ®Õn h¹n Nî qu¸ h¹n 1 th¸ng Nî qu¸ h¹n 2 th¸ng ….. Nî qu¸ h¹n n th¸ng Kh¸ch hµng Kh¸ch hµng A Kh¸ch hµng B Kh¸ch hµng C Sö dông b¶ng ph©n tÝch c¸c kho¶n nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng sÏ gióp cho ng­êi qu¶n lý thÊy ®ù¬c c¬ cÊu c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ theo dâi sù biÕn ®éng cña c¬ cÊu ®ã qua thêi gian, tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p thÝch øng vµ kÞp thê. + §èi víi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n vµ qu¸ h¹n ng¾n ngµy: C«ng ty cã thÓ ¸p dông chÝnh s¸ch chiÕt khÊu thanh to¸n bëi chiÕt khÊu thanh to¸n nh»m khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n sím tr­íc h¹n. Do vËy t¨ng tû lÖ chiÕt kh©u sÏ thóc ®Èy kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh vµ thu hót thªm kh¸ch hµng míi, tõ ®ã lµm t¨ng doanh sè b¸n hµng vµ gi¶m ®­îc chi phÝ thu håi nî, nh­ng sÏ lµm tû lÖ sè tiÒn thùc thu trªn doanh sè xuÊt ra cña c«ng ty sÏ bÞ gi¶m. V× thÕ ®ßi hái c«ng ty ph¶i c©n nh¾c trong viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ chiÕt khÊu sao cho hîp lý. MÆt kh¸c còng nªn cö c¸n bé ®Õn kh¸ch hµng göi c«ng v¨n hay ®iÖn tho¹i ®ßi nî. + NÕu cã ph¸t sinh kho¶n nî qu¸ h¹n l©u, cã kh¶ n¨ng thµnh kho¶n nî khã ®ßi th× c«ng ty cÇn trÝch lËp tr­íc vµo chi phÝ, gi¸ thµnh theo quy ®Þnh ®Ó b¶o toµn vèn hoÆc nÕu cÇn thiÕt cã thÓ yªu cÇu toµ ¸n xem xÐt can thiÖp. Thø ba: X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng. Vèn lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mçi DN ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Do ®ã viÖc chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông VL§ lµ biÖn ph¸p cÇn thiÕt, hiÖu qu¶ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ ë DN. X©y dùng kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông VL§ lµ ho¹t ®éng nh»m h×nh thµnh nªn c¸c dù ®Þnh vÒ tæ chøc c¸c nguån tµi trî cho nhu cÇu VL§ cña DN vµ sö dông chóng sau cho hiÖu qu¶ nhÊt. Thùc tÕ qu¶n lý tæ chøc huy ®éng vµ sö dông VL§ cho thÊy cã nhiÒu tån t¹i, h¹n chÕ nh­ ®· nªu ë ch­¬ng 2, do ®ã ¶nh h­ëng xÊu ®Õn hiÖu qu¶ sö dông VL§ ë c«ng ty. VËy ®Ó b¶o ®¶m cho viÖc sö dông VL§ ®¹t hiÖu qu¶ cao khi lËp kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông VL§ cÇn chó ý quan t©m mét sè vÊn ®Ò sau: - C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu VL§ th­êng xuyªn cÇn thiÕt tèi thiÓu trong tõng kh©u, tõng thêi ®iÓm, tõ ®ã cã ®­îc biÖn ph¸p phï hîp huy ®éng vèn ®¸p øng cho nhu cÇu nµy, tr¸nh t×nh tr¹ng thõa vèn g©y l·ng phÝ hoÆc thiÕu vèn ¶nh h­ëng xÊu ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, ®¶m b¶o vèn huy ®éng ®­îc quyÒn kiÓm so¸t. - Sau khi x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§, c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh sè VL§ thùc cho m×nh, sè vèn thõa (thiÕu) tõ ®ã cã biÖn ph¸p huy ®éng ®ñ sè vèn thiÕu hoÆc ®Çu t­ sè vèn thõa hîp lý tõ ®ã gi¶m thÊp nhÊt chi phÝ sö dông VL§ mÆt kh¸c cã thÓ ®­a sè vèn thõa vµo sö dông, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§. C«ng ty cã thÓ tham kh¶o c«ng thøc sau : Nhu cÇu VL§ = Dù tr÷ hµng tån kho + C¸c kho¶n nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng - C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi b¸n - C¨n cø kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông VL§ ®iÒu chØnh cho phï hîp víi thùc tÕ c«ng ty. Trong thùc tÕ c«ng ty cã thÓ ph¸t sinh nh÷ng nghiÖp vô g©y thõa vèn hoÆc thiÕu VL§, do ®ã c«ng ty cÇn ph¶i chñ ®éng cung øng kÞp thêi, sö dông vèn thõa hîp lý ®Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc liªn tôc vµ cã hiÖu qu¶. Ngoµi ra viÖc lËp kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông vèn nhÊt thiÕt ph¶i dùa vµo ph©n tÝch chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh cña kú tr­íc kÕt hîp víi dù tÝnh t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¶ n¨ng t¨ng tr­ëng trong kú tíi vµ nh÷ng dù ®o¸n vÒ nhu cÇu thÞ tr­êng. Thø t­: VÒ qu¶n lý chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh. - VÒ qu¶n lý gi¸ vèn hµng b¸n: §Ó gi¶m thÊp gi¸ vèn hµng b¸n, c«ng ty cÇn t×m nguån cung cÊp rÎ mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng. - VÒ qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: CÇn x©y dùng ®Þnh møc sao cho møc t¨ng c¸c kho¶n chi phÝ nµy theo tõng kho¶n môc ph¶i nhá h¬n hoÆc b»ng møc t¨ng cña doanh sè hµng b¸n ra. §Æc biÖt doanh nghiÖp nªn kho¸n chi phÝ giao dÞch, tiÕp kh¸ch, qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, khuyÕn m¹i…trªn doanh thu thùc hiÖn trong kú v× ®©y lµ c¸c kho¶n chi phÝ rÊt khã kiÓm so¸t. Thø n¨m : VÒ hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh theo chÕ ®é tµi chÝnh - kÕ to¸n míi: Bé phËn kÕ to¸n c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn theo dâi, cËp nhËt c¸c th«ng t­, chuÈn mùc kÕ to¸n vµ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh míi ®Ó ¸p dông vµo c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty, ®¶m b¶o phï hîp víi quy ®Þnh hiÖn hµnh. Nhê ®ã, sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi chung vµ c«ng t¸c ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông VL§ nãi riªng. §Æc biÖt trong thêi ®iÓm hiÖn nay, c«ng ty cÇn lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh theo th«ng t­ sè 23/2005/TT - BTC cña Bé Tµi chÝnh ban hµnh ngµy 30/03/2005 vÒ viÖc h­íng dÉn thùc hiÖn s¸u chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 3. §¬n vÞ b¸o c¸o….. §Þa chØ…….. BiÓu sè 08 MÉu sè B 02 – DN Ban hµnh theo Q§ sè 187/2000/Q§ - BTC ngµy 25/10/2000 vµ söa ®æi, bæ sung theo th«ng t­ sè 23/2005/TT-BTC ngµy 30/03/2005 cña Bé tr­ëng BTC B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh N¨m….. §¬n vÞ tÝnh ….. ChØ tiªu M· sè ThuyÕt minh N¨m nay N¨m tr­íc 1 2 3 4 5 1. Doanh thu b¸n hµng &cung cÊp dÞch vô 01 24 2.C¸c kho¶n gi¶m trõ 03 24 3. Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng &cung cÊp dÞch vô 10 24 4. Gi¸ vèn hµng b¸n 11 25 5. Lîi nhuËn gép vÒ b¸n hµng & cung cÊp dÞch vô 20 6. Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh 21 24 7. Chi phÝ tµi chÝnh 22 26 - Trong ®ã : Chi phÝ l·i vay 23 8. Chi phÝ b¸n hµng 24 9. Chi phÝ QLDN 25 10. Lîi nhuËn thuÇn tõ H§KD [30=20 + (21-22) –(24+25)] 30 11. Thu nhËp kh¸c 31 12. Chi phÝ kh¸c 32 13. Lîi nhuËn kh¸c (40=31-32) 40 14. Tæng lîi nhuËn kÕ to¸n tr­íc thuÕ (50=30+40) 50 15. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 51 28 16. Lîi nhuËn sau thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (60=50-51) 60 28 LËp ngµy….th¸ng…..n¨m…. Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Gi¸m ®èc (Ký, hä tªn, ®ãng dÊu) Ghi chó : Nh÷ng chØ tiªu kh«ng cã sè liÖu cã thÓ kh«ng ph¶i tr×nh bµy nh­ng kh«ng ®­îc ®¸nh l¹i sè thø tù chØ tiªu vµ “M· sè”. kÕt luËn Qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nh»m ®¶m b¶o yªu cÇu b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn l­u ®éng trong c¸c doanh nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt vµ khã kh¨n trong t×nh h×nh kinh tÕ thÞ tr­êng. Më réng s¶n xuÊt kinh doanh ®ång thêi t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm cña c¸c doanh nghiÖp ®· buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn hiÖu qu¶ sö dông cña mçi ®ång vèn ®­a vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. BiÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ ë C«ng ty TM & §TPT miÒn nói Thanh Ho¸, hiÖn nay ®· vµ ®ang ®Æt ra cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc cña c«ng ty h­íng tíi mét thiªn niªn kû míi ®ã chÝnh lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a mÆt tÝch cùc víi sù lo¹i bá h¹n chÕ, bæ sung nh÷ng néi dung phï hîp víi yªu cÇu thùc tiÔn, phï hîp víi chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ViÖt Nam vµ xu h­íng héi nhËp toµn cÇu. Qua qu¸ tr×nh thùc tÕ ë C«ng ty TM & §TPT miÒn nói Thanh Ho¸ em thÊy r»ng viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ ph¶i kÕt hîp ë viÖc tæ chøc c«ng t¸c b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ thu håi c«ng nî. §ång thêi víi viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸ th× c«ng ty ph¶i chó träng c«ng t¸c t×m kiÕm thÞ tr­êng míi ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô hµng ho¸. Bªn c¹nh ®ã trong t­¬ng lai C«ng ty cÇn chó träng ®Õn c«ng t¸c ®a d¹ng s¶n phÈm, tËp trung ph¸t triÓn mÆt hµng chiÕn l­îc. Néi dung cña chuyªn ®Ò, qua ph©n tÝch vÒ nguån vèn, thùc tr¹ng viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, ®· ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ, víi hy väng ®ãng gãp phÇn nµo c«ng søc cña m×nh trong sù nghiÖp ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ë ViÖt Nam hiªnj nay. Do h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é lý luËn vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn nªn ch¾c ch¾n luËn v¨n cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em mong r»ng nh÷ng nghiªn cøu, t×m tßi cña m×nh trong ®Ò tµi nµy sÏ cã ý nghÜa thiÕt thùc vµ h÷u Ých ®èi víi C«ng ty TM & §TPT miÒn nói Thanh Ho¸ trong qu¸ tr×nh n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc sö dông VL§ ë C«ng ty. Cuèi cïng em xin c¶m ¬n TS. §ç ThÞ Ph­¬ng ®· gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n nµy. Tµi liÖu tham kh¶o I. S¸ch vµ tµi liÖu 1. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp PTS. Vò Duy Hµo PTS. §µm V¨n HuÖ 2. Tµi chÝnh doanh nghiÖp PTS. L­u Linh H­¬ng PTS. D­¬ng §øc L©m 3. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh PGS. PTS Ph¹m ThÞ G¸i 4. Ng©n hµng ViÖt Nam – Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ Ph¸t triÓn PTS. NguyÔn Ngäc O¸nh PTS. Ph¹m Ngäc Phong II. B¸o vµ t¹p chÝ 1. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ 2. Thêi b¸o ng©n hµng 3. Thêi b¸o kinh tÕ 4. DiÔn ®µn doanh nghiÖp Môc lôc