Một số biện pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu thuỷ sản của công ty xuất nhập khẩu thuỷ sản Hà Nội ( SEAPRODEX Hà Nội )

1996 10,40 10,681 102,7 1997 5 7,01 140,0 1998 6,91 10,346 149,73 1999 14 30,941 221 2000 25 35,556 142,32 Nh×n vµo b¶ng ta thÊy ®ã lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu cã thÓ ®¸nh gi¸ mét doanh nghiÖp lµm ¨n ph¸t triÓn cã thÓ nh×n vµo chØ tiªu nép ng©n s¸ch cña c«ng ty .Tû lÖ kÕ ho¹ch cña c«ng ty lu«n thÊp h¬n so víi thùc hiÖn cña c«ng ty, kh¶ n¨ng nép thuÕ cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi lín vµ ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch cña Nhµ N­íc mét kho¶n kh«ng nhá 3) Mét sè d¸nh gi¸ chung vÒ doanh nghiÖp a) ThuËn lîi: C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lín vµ cã nhiÒu tiÒm n¨ng .Nh×n chung doanh nghiÖp cã nh÷ng thuËn lîi sau: VÒ vèn vµ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt : Víi c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña c«ng ty ®· x©y dùng lµ tiÒn ®Ò vËt chÊt quan träng , lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn doanh nghiÖp xuÊt khÈu cã hÖ thèng .Mét mÆt cã ®iÒu kiÖn ¸p dông c«ng nghÖ míi , mÆt hµng míi , mÆt kh¸c lµ bé mÆt ®Ó t¹o ra thÕ lùc cho c«ng ty trong quan hÖ giao dÞch ®èi ngo¹i trong n­íc vµ n­íc ngoµi .L·nh ®¹o c«ng ty x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng chiÕn l­îc cña c«ng ty trong mçi thêi k× mét c¸ch ®óng ®¾n ®ång thêi qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh VÒ tµi chÝnh : Ngoµi vèn cè ®Þnh lµ vèn l­u ®éng tù cã cña c«ng ty , c«ng ty dùa vµo nguån vèn vay th­¬ng m¹i ng¾n h¹n cña c¸c ng©n hµng trong n­íc ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.ViÖc sö dông vèn ®· biÕt lÊy ng¾n nu«i dµi , ngµnh vèn s¶n xuÊt cho s¶n xuÊt kinh doanh , tiÕt kiÖm chi phÝ , t¨ng vßng quay cña vèn ®Ó t¨ng nguån vèn tù bæ xung , øng tr­íc vèn cho mét sè xÝ nghiÖp ®«ng l¹nh ®Ó gi÷ lÊy nguån hµng , sö dông linh ho¹t vèn ngo¹i tÖ vµ vèn tiÒn ViÖt Nam ®ång , ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao . Lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu c«ng ty kh«ng ngõng b¶o toµn vèn vµ më réng kinh doanh lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña tµi chÝnh , ngoµi phÇn lµm ®Çy ®ñ nghÜa vô t¨ng nguån tÝch luü cho ng©n s¸ch nhµ n­íc mµ cßn ®­a vèn cña c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn VÒ thÞ tr­êng: -ThÞ tr­êng trong n­íc: C«ng ty ®· ®i s©u ®i s¸t thÞ tr­êng trong n­íc , t×m nh÷ng mÆt hµng cã thÓ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®­îc trong c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ nh÷ng mÆt hµng trong ngµnh mµ c¶ ngoµi ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, thu lîi nhuËn cao §èi víi xuÊt khÈu nãi riªng ngoµi viÖc ®i xuèng c¸c ®Þa ph­¬ng t×m hiÓu thu mua , c«ng ty cßn h­íng dÉn kÜ thuËt chÕ biÕn ®Çu t­ vèn l­­ déng ®Ó ®Þa ph­¬ng thu mua nguyªn liÖu chÕ biÕn s¶n phÈm .T¹o ®iÒu kiÖn ®øng ra vay vèn n­íc ngoµi ®Ó nhËp thiÕt bÞ, m¸y mãc c«ng nghÖ míi nhÊt lµ nh÷ng thiÕt bÞ cña nh÷ng n­íc ph¸t triÓn cã kÜ thuËt tiªn tiÕn nh­ NhËt B¶n ®Ó kh«ng nh÷ng tËn dông nh÷ng nguyªn liÖu cã ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn ra nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng ®ång thêi qua ®ã n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu .Víi chÝnh s¸ch g¾n bã víi kh¸ch hµng , víi quan ®iÓm chñ ®¹o lµ ®¶m b¶o hµi hoµ vÒ lîi Ých gi÷a c¸c bªn vµ chÝnh s¸ch dïng vèn vµ gi¸ c¶ ®Ó thu hót b¹n hµng , ®ång thêi kh«ng c¹nh tranh víi c¸c ®Þa ph­¬ng vÒ nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng mµ ®i s©u vµo lÜnh vùc mµ nh÷ng ®Þa ph­¬ng ch­a cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn.§ã lµ ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ , ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao h¬n - ThÞ tr­êng n­íc ngoµi: ChiÕn l­îc thÞ tr­êng cña c«ng ty lµ ph¶i tù t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng chñ yÕu lµ c¸c n­íc thuéc khu vùc Ch©u ¸ Do ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng buéc c«ng ty ph¶i n¨ng ®éng b¸m s¸t víi víi c¬ thÞ tr­êng h¬n , ph¶i tÝnh to¸n nhiÒu h¬n míi ®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh Qua ®ã còng x¸c ®Þnh ®é v÷ng ch¾c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng , tõ ®ã ®Ò ra chiÕn l­îc thÞ tr­êng , ®©u lµ thÞ tr­êng chung , ®©u lµ thÞ tr­êng träng ®iÓm , ®©u lµ thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi c«ng ty tõ ®ã kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt vÒ mÆt s¶n phÈm , chÊt l­îng , t×m ra lèi tho¸t trong c¸c thêi kú kinh doanh .§ång thêi qua ®ã x©y dùng ®­îc nh÷ng b¹n hµng , nh÷ng th­¬ng nh©n bu«n b¸n tin cËy tÝn nhiÖm l©u n¨m nh»m t¹o gióp cho c«ng ty vÒ vèn kü thuËt , vÒ ph¸t triÓn mÆt hµng míi vµ më réng thªm thÞ tr­êng VÒ tæ chøc , qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp MÆc dï nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· cè g¾ng , tiÕn hµnh chÊn chØnh , ®æi míi tæ chøc qu¶n lý , ®iÒu hµnh tõ c«ng ty ®Õn xÝ nghiÖp nh­ng ®Õn nay n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh , sù phèi hîp c¸c lùc l­îng ®Ó ®Èy m¹nh chÕ biÕn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu N¨ng lùc tiÕp thÞ yÕu kÐm , ch­a chñ ®éng nghiªn cøu vµ tiÕp thÞ thÞ tr­êng, hÇu hÕt lµ thô ®éng ngåi chê kh¸ch hµng t×m ®Õn ®Æt hµng , viÖc ®Çu t­ cho c«ng t¸c tiÕp thÞ , qu¶ng c¸o , tham gia héi chî cßn h¹n chÕ. §éi ngò ngò c¸n bé võa thiÕu l¹i võa thõa .ThiÕu nghiªm träng c¸c c¸n bé c«ng nghÖ chÕ biÕn cã tr×nh ®é chuyªn s©u ®Ó nghiªn cøu t¹o mÆt hµng míi , hµng gi¸ trÞ gia t¨ng ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi chÊp nhËn .§éi ngò c¸n bé qu¶n lý thiÕu kiªn quyÕt vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kh«ng n¨ng ®éng vµ kÐm chÊt l­îng , thiÕu sù thèng nhÊt .Tãm l¹i , ®éi ngò c¸n bé chñ chèt kh«ng ®¶m b¶o cho yªu cÇu cñng cè vµ ph¸t triÓn c«ng ty trong thêi gian tíi ®Ó trë thµnh doanh nghiÖp chñ lùc , lµm ®Çu mèi liªn kÕt vÒ s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn xuÊt khÈu thuû s¶n khu vùc miÒn B¾c Thùc tÕ ®· chØ ra r»ng nÕu cã vèn , cã c«ng nghÖ mµ kh«ng cã ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n lý giái, ®iÒu hµnh giái , kh«ng cã nh÷ng c«ng nh©n cã t¸c phong c«ng nghiÖp vµ nhiÖt t©m th× còng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®­îc * ý nghÜa ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n : ChØ cã xuÊt khÈu míi thu vÒ cho ®Êt n­íc ®­îc nguån ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ qua ®ã míi cã c¬ héi chuyÓn giao c«ng nghÖ míi , kü thuËt míi .TËn dông ®­îc nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn , ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng .Tõ xuÊt nhËp khÈu ta cã thÓ t×m hiÓu ®­îc nguyªn nh©n vµ t×m c¸ch kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i vÒ hµng ho¸ nh­ chÊt l­îng , bao b× ®ãng gãi , ..phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng vµ qua ®ã míi häc hái ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm , kÜ thuËt c¶i tiÕn mÆt hµng míi cã gi¸ trÞ gia t¨ng .Qua xuÊt khÈu ta míi më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i , ®ång thêi ®µo t¹o ra ®­îc ®éi ngò c¸n bé ngo¹i th­¬ng g¾n víi thÞ tr­êng , ®µo t¹o ®­îc ®éi ngò c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ g¾n víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn lµm cho nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn b) Nh­îc ®iÓm : Thùc tÕ xuÊt khÈu ë n­íc ta nãi chung ®ang cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò lín vµ c«ng ty lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®ã còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i Quy m« xuÊt khÈu cßn ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ nguån lùc cña ®Êt n­íc vµ so víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn vµ xuÊt khÈu ch­a ®¸p øng ®­îc hÕt thÞ tr­êng n­íc ngoµi , hiÖu qu¶ nãi chung cßn thÊp, gi¸ thµnh xuÊt khÈu cao, mÆt hµng cßn nghÌo nµn ®¬n ®iÖu. ViÖc cho nhiÒu doanh nghiÖp kinh doanh ngo¹i th­¬ng tÊt yÕu dÉn ®Õn c¹nh tranh cña thÞ tr­êng n­íc ngoµi gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau kÓ c¶ trong néi bé , kh«ng cã lîi cho doanh nghiÖp còng nh­ ®Êt n­íc . Ch­a cã nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i hµng, b¹n hµng vµ ®ång thêi cßn thiÕu nh÷ng c¸n bé n¨ng ®éng thÝch hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng . DiÔn biÕn phøc t¹p cña khÝ hËu thêi tiÕt n­íc ta vµ sù c¹nh tranh quyÕt liÖt cña thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc tõ kh©u thu mua nguyªn liÖu ®Õn kh©u tiªu thô s¶n phÈm ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty vÒ:s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu, kinh doanh XNK vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c C¬ së s¶n xuÊt chÕ biÕn cßn ch­a ®ñ m¹nh, thiÕt bÞ m¸y mãc võa thiÕu võa l¹c hËu, ch­a ®¸p øng ®ßi hái míi cña thÞ tr­êng vÒ nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao ®Ó xuÊt khÈu vµ phôc vô tiªu dïng trong n­íc Tr×nh ®é c¸n bé ch­a ®ång ®Òu bao gåm c¶ t­ duy kinh tÕ míi , tr×nh ®é nghiÖp vô ch­a ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña xuÊt khÈu trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay vµ trong giai ®o¹n tiÕp theo. §Ó kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn vµ ph¸t huy ­u thÕ nh»m ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn kinh doanh XNK cña c«ng ty trong thêi gian tíi c«ng ty ph¶i t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n c) Nguyªn nh©n: Chóng ta biÕt r»ng nguyªn liÖu trong kinh doanh thuû s¶n xuÊt khÈu lµ mang tÝnh thêi vô , phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn tù nhiÖn , ®Þa lý .Th­êng nh÷ng th¸ng vµo thêi vô th× míi cã l­îng hµng s¶n xuÊt liªn tôc , cßn hÕt mïa th× s¶n l­îng hµng rÊt Ýt cho nªn muèn duy tr× ®­îc l­îng hµng xuÊt khÈu c«ng ty ®Òu ph¶i tiÕn hµnh thu mua s¶n phÈm ®Ó xuÊt khÈu .Trong khi ®ã nhu cÇu vèn rÊt lín ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n kü l­ìng hiÖu qu¶ tr­íc khi ®­a ra quyÕt ®Þnh Còng nh­ lÜnh vùc kh¸c søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng vµ t¹o vèn ®Çu t­ cïng c«ng nghÖ ph¸t triÓn ®ñ tÝnh kh¶ thi cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu cho doanh nghiÖp . C«ng ty ph¶i ®éng viªn c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®Çu t­ ®Ó doanh nghiÖp më réng kinh doanh xuÊt khÈu vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cho doanh nghiÖp C«ng ty ph¶i duy tr× mÆt hµng truyÒn thèng ®Ó phôc vô chiÕn l­îc x©m nhËp thÞ tr­êng míi . C«ng ty duy tr× cñng cè quan hÖ bu«n b¸n víi thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ ph¸t triÓn thªm nhiÒu thÞ tr­êng míi . Gióp c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn ®Çu t­ n©ng cÊp nhµ m¸y b»ng c¸ch cho vay vèn l·i vµ tr¶ vèn dÇn b»ng s¶n phÈm xuÊt khÈu Ch­¬ng III Nh÷ng ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng Xk thuû s¶n cña c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi I. Nh÷ng ®Þnh h­íng vµ môc tiªu 1) Nh÷ng ®Þnh h­íng chung: X¸c ®Þnh 2 nhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty lµ võa ®Èy m¹nh chÕ biÕn xuÊt khÈu hµng thuû s¶n vµ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®a d¹ng tæng hîp thuéc c«ng ty nh»m ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, võa cñng cè ph¸t triÓn c«ng ty trë thµnh doanh nghiÖp chñ lùc, lµm nßng cèt, ®Çu mèi liªn kÕt c¸c ®¬n vÞ nu«i trång, khai th¸c chÕ biÕn xuÊt khÈu thuû s¶n ë miÒn B¾c nh»m ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng chÕ biÕn, xuÊt khÈu thuû s¶n ë miÒn B¾c trong thêi gian tíi Ph¸t huy néi lùc g¾n liÒn víi sù chØ ®¹o, hç trî, t¹o mäi ®iÒu kiÖn cña nhµ n­íc, cña ngµnh vµ c¸c ®¬n vÞ ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n, tån t¹i yÕu kÐm, tiÕp tôc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi, tõng b­íc lµ chñ thÞ tr­êng xuÊt khÈu víi s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. C«ng ty võa ph¶i tiÕp tôc æn ®Þnh, ®a d¹ng ho¸ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cã møc t¨ng tr­ëng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, vïa ph¶i tËp trung ph¸t triÓn chÕ biÕn, xuÊt khÈu thuû s¶n G¾n chÕ biÕn xuÊt khÈu víi s¶n xuÊt nguyªn liÖu, tham gia t¹o nguån nguyªn liÖu cho chÕ biÕn, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho s¶n xuÊt hµng ho¸ quy m« lín, tiÕp tôc ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ, t¨ng c­êng tr×nh ®é vµ n¨ng lùc qu¶n lý, c¶i thiÖn chÊt l­îng, gi¶m gi¸ thµnh trong tõng kh©u cña s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c nhãm s¶n phÈm chñ lùc, gi÷ v÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng, tÝch cùc th©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi, xuÊt khÈu thuû s¶n ®Õn n¨m 2005 ph¶i ®¹t 20 triÖu USD vµ gi¸ trÞ chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu ph¶i ®¹t trªn 20% gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c«ng ty, t¨ng hiÖu qu¶, t¨ng tÝch luü ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng 2) C¸c môc tiªu ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2005: a) C¬ cÊu s¶n phÈm: Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu : 20 triÖu USD Trong ®ã: -T«m : 50% -S¶n phÈm GTGT, phèi thÓ : 20% -S¶n phÈm nhuyÔn thÓ, ch©n ®Çu:10% -S¶n phÈm c¸ :10% -Thuû s¶n t­¬i sèng vµ TS kh¸c :10% b) C¬ cÊu thÞ tr­êng: -ThÞ tr­êng NhËt : 45% -ThÞ tr­êng Trung Quèc : 20% -ThÞ tr­êng B¾c Mü : 15% -ThÞ tr­êng Ch©u ¢u :10% -ThÞ tr­êng kh¸c :10% Tû träng chÕ biÕn, xuÊt khÈu thuû s¶n cña c«ng ty ®Õn n¨m 2005, tuy chiÕm tû träng cßn nhá so víi miÒn B¾c vµ toµn quèc, nh­ng vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi th× lín so víi kh¶ n¨ng cña c«ng ty, mÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ. §©y lµ mét thö th¸ch lín, ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p s¸t hîp, m¹nh b¹o, nh¹y bÐn víi sù chØ ®¹o s©u s¸t, kÞp thêi cña cÊp trªn vµ sù hç trî cña c¸c ®¬n vÞ th× míi thùc hiÖn ®­îc §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu trªn cÇn x¸c ®Þnh râ chiÕn l­îc s¶n phÈm, chiÕn l­îc thÞ tr­êng, chiÕn l­îc c«ng nghÖ vµ ®Þnh h­íng ®Çu t­ còng nh­ chiÕn l­îc ®µo t¹o. B¶ng13: C¸c chØ tiªu cña c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi, ®¬n vÞ: triÖu USD Danh môc 1995 1998 2000 2005 Gi¸ trÞ XK TS cña toµn quèc 550,6 858,6 1100 2000 Gi¸ trÞ XK TS cña miÒn B¾c 55,0 82 105 190 Gi¸ trÞ XK TS cña c«ng ty 7,776 6,026 10,5 20 Tû träng GTcña cty/ miÒn B¾c 14% 7,3% 10% 10,5% Tû träng cña c«ng ty / toµn quèc 1,4% 0,7% 0,95% 1,0% ChÕ biÕn TSXK cña c«ng ty 1,44 0,209 1,0 4,0 Gi¸ trÞ chÕ biÕn / XKTS c«ng ty 18% 3% 9,5% 20% II. C¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh XK thuû s¶n cña c«ng ty 1) BiÖn ph¸p t¹o vµ më réng nguån nguyªn liÖu æn ®Þnh: a) Nu«i trång vµ ph¸t triÓn nguån thuû s¶n: * VÒ quy ho¹ch: PhÊn ®Êu ph¸t triÓn nu«i t«m vµ c¸ ë vïng n­íc mÆn lî, sö dông tèi ®a s¶n l­îng ®¸nh b¾t ngoµi biÓn, gi¶m thÊt tho¸t sau thu ho¹ch, tËn dông c¸c loµi thuû s¶n n­íc ngät, nhËp mét sè nguyªn liÖu cÇn thiÕt, phèi hîp c¸c ®¬n vÞ tæ chøc hËu cÇn dÞch vô c¶ ®Çu vµo vµ ®Çu ra cho nh­ d©n trong vïng vµ cã biÖn ph¸p kÞp thêi ng¨n chÆn c¸c ®¬n vÞ n¬i kh¸c ®Õn tranh giµnh mua b¸n nguyªn liÖu trong vïng Nguån nguyªn liÖu tõ ph¸t triÓn nu«i t«m só .T«m só lµ nguyªn liÖu chÝnh ®Ó chÕ biÕn mÆt hµng t«m ®«ng l¹nh s¬ chÕ vµ chÕ biÕn mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu t«m só nguyªn liÖu chÕ biÕn c¸c mÆt hµng nãi trªn, thÊy r»ng s¶n l­îng nu«i t«m só n¨m 2000 kho¶ng 1185 tÊn, vµ dù tÝnh n¨m 2005 kho¶ng 3800 tÊn, t­¬ng øng víi 600 tÊn vµ 1900 tÊn s¶n phÈm chÕ biÕn c¸c mÆt hµng ®«ng l¹nh vµ mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng B¶ng 14: DiÖn tÝch vµ n¨ng suÊt nu«i t«m só vµo n¨m 2000 vµ 2005 Danh môc ®¬n vÞ 2000 2005 DiÖn tÝch nu«i t«m só Ha 3500 5100 Tr.®ã -DiÖn tÝch nu«i c«ng nghiÖp - DiÖn tÝch nu«i qu¶n canh c¶i tiÕn Ha 50 500 Ha 3450 4600 S¶n l­îng nu«i c«ng nghiÖp 3 tÊn/ha TÊn 150 1500 S¶n l­îng nu«i qu¶n canh c¶i tiÕn 0,5T/ha TÊn 1035 2300 S¶n l­îng nu«i t«m só TÊn 1185 3800 Víi gi¶i ph¸p ph¸t triÓn nu«i t«m só cã thÓ c©n ®èi ®­îc nguån nguyªn liÖu cho chÕ biÕn. Nh­ng trong thùc tÕ khi tr¸i vô nu«i, c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn vÉn thiÕu nguyªn liÖu, ë miÒn B¾c mçi n¨m th­êng nu«i mét vô vµo th¸ng 4 ®Õn th¸ng 8. Do ®ã ngoµi t«m só ra ph¶i nu«i c¸c loµi kh¸c quanh n¨m vµ tËn dông tèi ®a nguån t«m ®¸nh b¾t ngoµi biÓn nh­ ngao biÓn, c¸ n­íc lî, .. .. * VÒ gièng t«m: §¶m b¶o cung cÊp ®ñ sè l­îng, gièng cã chÊt l­îng vµ kÞp thêi vô cho nu«i trång t«m, c«ng ty sÏ nghiªn cøu vµ kªu gäi ®Çu t­ n­íc ngoµi cïng víi c«ng ty tæ chøc ®­a vµo sö dông tr¹i nu«i t«m gièng C¸i BÇu vµ sÏ trë thµnh c¬ së hËu cÇn dÞch vô cho ng­ d©n ®Çu t­ Qu¶ng Ninh ®Õn Nam §Þnh. H×nh thµnh c¸c tr¹i gièng cÊp I lµm nhiÖm vô cung cÊp gièng chÊt l­îng cao trùc tiÕp ®Õn c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng trong tØnh vµ khu vùc, tiÕp nhËn c¸c c«ng nghÖ míi vÒ gièng t«m vµ cung cÊp, gi¸m s¸t chÊt l­îng t«m trong tØnh. §¶m b¶o nhu cÇu gièng nu«i thuû s¶n n¨m 2010 lµ: + Gièng t«m só PL15 : 20,215 tû con + Gièng t«m cµng xanh PL15: 3,546 tû con * VÒ thøc ¨n c«ng nghiÖp: §Çu t­ n©ng cÊp c¬ së s¶n xuÊt thøc ¨n c«ng nghiÖp nu«i t«m hiÖn cã, ®Çu t­ x©y dùng míi mét sè xÝ nghiÖp -Giai ®o¹n 2000-2005: §¶m b¶o thøc ¨n c«ng nghiÖp nu«i t«m s¶n xuÊt trong n­íc chiÕm kho¶ng 60% (trong ®ã nhËp nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt thøc ¨n trong kho¶ng 30%) cßn 40% nhu cÇu ph¶i nhËp thøc ¨n cña c¸c n­íc trong khu vùc -Giai ®o¹n 2006-2010: §¶m b¶o thøc ¨n c«ng nghiÖp nu«i t«m s¶n xuÊt trong n­íc chiÕm kho¶ng 80% (trong ®ã nhËp nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt thøc ¨n kho¶ng 30%) cßn 20% nhu cÇu ph¶i nhËp thøc ¨n cña c¸c n­íc trong khu vùc * VÒ khoa häc c«ng nghÖ trong nu«i trång TËp trung nghiªn cøu n©ng cÊp, hoµn thiÖn mét c¸ch ®ång bé quy tr×nh s¶n xuÊt gièng, c«ng nghÖ nu«i míi, c«ng nghÖ vÒ sö lý m«i tr­êng, chuÈn ®o¸n, phßng trõ dÞch bÖnh, c«ng nghÖ s¶n xuÊt thøc ¨n cho mét sè ®èi t­îng nu«i chñ lùc cã ý nghÜa quan trong viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch. Nghiªn cøu lai t¹o gièng cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao, c¶i t¹o ®µn gièng cò, thay thÕ nhãm gièng kÐm chÊt l­îng. Cã thÓ c«ng ty liªn doanh víi mét doanh nghiÖp trong viÖc nhËp c«ng nghÖ sinh s¶n nh©n t¹o, nhËp gièng thuÇn thay thÕ *VÒ b¶o vÖ nguån lîi t«m vµ b¶o vÖ m«i tr­êng, phßng trõ dÞch bÖnh: Chñ ®éng phßng bÖnh cho t«m nu«i. T¨ng c­êng b¶o vÖ c¸c vïng nu«i t«m hay c¸c vïng biÓn cã nhiÒu t«m hïm hoÆc c¸c loµi h¶i s¶n quý hiÕm kh¸c. C«ng ty nªn x©y dùng c¸c trung t©m quan tr¾c c¶nh b¸o m«i tr­êng, lµm nhiÖm vô quan tr¾c m«i tr­êng, dù b¸o dÞch bÖnh, kiÓm dÞch vµ phßng trõ bÖnh. C¸c trung t©m nµy ®­îc ®Æt ë c¸c tØnh mµ cã ®¹i diÖn cña c«ng ty ë ®ã vµ lµm nhiÖm vô nh­ trªn vµ thu thËp t­ liÖu phôc vô cho c«ng t¸c dù b¸o vµ phßng trõ dÞch bÖnh. HiÖn nay ë n­íc ta cã mét sè viÖn quan tr¾c nh­: C¸c viÖn nghiªn cøu nu«i trång thuû s¶n I, II vµ trung t©m nghiªn cøu thuû s¶n III ®Æt t¹i c¸c vïng nu«i träng ®iÓm (Cµ Mau, Vòng Tµu, Nha Trang, §µ N½ng, NghÖ An, H¶i Phßng..) * VÒ tæ chøc qu¶n lý nhµ n­íc ngµnh nu«i, ®µo t¹o båi d­ìng ®éi ngò kü thuËt: TËp trung n¨ng lùc, c¬ së trang thiÕt bÞ cña c¸c viÖn, tr­êng thuéc ngµnh thuû s¶n phèi hîp víi c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸c tr­êng ®¹i häc ngoµi ngµnh trong c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé phôc vô ch­¬ng tr×nh. T¨ng c­êng vµ më réng h×nh thøc ®µo t¹o trong vµ ngoµi n­íc c¸n bé nghiªn cøu, c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé kü thuËt vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng nu«i, c«ng nghÖ vÒ xö lý m«i tr­êng, chuÈn ®o¸n, phßng trõ dÞch bÖnh, c«ng nghÖ s¶n xuÊt thøc ¨n, c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch * VÒ hîp t¸c quèc tÕ: T¨ng c­êng hîp t¸c víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi vÒ nu«i trång t«m trong c¸c khu vùc: Sinh s¶n nh©n t¹o gièng t«m hïm, di gièng nhËp néi vµ thuÇn ho¸ c¸c ®èi t­îng nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ xuÊt khÈu phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i vµ m«i tr­êng ViÖt Nam, hîp t¸c trong nghiªn cøu di truyÒn, chän gièng, qu¶n lý c¸c tr¹i t«m, c«ng t¸c phßng ngõa dÞch bÖnh, kªu gäi n­íc ngoµi ®Çu t­ qua c¸c quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ ®a ph­¬ng vµ song ph­¬ng b)Khai th¸c nguån lîi thuû s¶n: TiÕp tôc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh khai th¸c ®¸nh b¾t xa bê kÕt hîp chÆt chÏ víi viÖc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh nghiªn cøu, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lîi thuû s¶n. t¨ng c­êng trang thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn b¶o qu¶n ®Ó thay ®æi c«ng nghÖ b¶o qu¶n ngay trªn tµu, nhÊt lµ tµu khai th¸c trªn biÓn dµi ngµy. T¨ng c­êng khuyÕn ng­ ®Ó thay ®æi tËp qu¸n b¶o qu¶n cña ng­ d©n. §Çu t­ ®ãng míi thö nghiÖm, tiÕn lªn ®ãng míi ®éi tµu chuyªn m«n ho¸ vµo viÖc b¶o qu¶n, vËn chuyÓn s¶n phÈm cña ®éi tµu khai th¸c xa bê. ¦u tiªn tËp trung c¸c kho¶n tÝn dông trung vµ dµi h¹n víi l·i suÊt ­u ®·i vµ hç trî ng­ d©n ®ãng thuyÒn míi. Gi¶m m¹nh søc Ðp víi nguån lîi ven bê th«ng qua ph¸t triÓn nu«i biÓn vµ ¸p dông c«ng nghÖ thay thÕ, thùc hiÖn chÆt chÏ c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ nguån lîi t«m c) NhËp khÈu nguån nguyªn liÖu thuû s¶n: Do sù mÊt c©n ®èi gay g¾t gi÷a n¨ng lùc cña khu vùc chÕ biÕn vµ n¨ng lùc cña khu vùc t¹o nguyªn liÖu nªn tû träng chi phÝ nguyªn liÖu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· lªn tíi 80-90% khiÕn cho hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn xuÊt khÈu thuû s¶n gi¶m sót. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy th× ngoµi viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ®¸nh b¾t vµ nu«i trång thuû s¶n chóng ta cÇn t¨ng c­êng nhËp khÈu nguyªn liÖu tõ c¸c n­íc kh¸c, phÊn ®Êu x©y dùng c¬ cÊu nguån nguyªn liÖu thuû s¶n ®Æc biÖt lµ t«m tíi n¨m 2010 nh­ sau: Tõ nu«i trång : 44-46% ; Tõ khai th¸c : 40-42% ; Tõ nhËp khÈu : 12-16%. Tuy nhiªn chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®èi víi viÖc nhËp khÈu nguyªn liÖu thuû s¶n lµ, nªn miÔn thuÕ nhËp khÈu nguyªn liÖu vµ phô kiÖn. KÝch thÝch mäi h×nh thøc hîp t¸c víi n­íc ngoµi trong viÖc ®­a nguyªn liÖu t«m vµo ViÖt Nam ®Ó chÕ biÕn, gia c«ng råi t¸i xuÊt. H×nh thµnh c¸c c¶ng tù do t¹i mét sè tØnh nh­: Qu¶ng Ninh, Kiªn Giang... .vµ mét sè ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn kh¸c ®Ó thu hót tµu thuyÒn cña c¸c n­íc l¸ng giÒng vµ c¸c ®éi tµu khai th¸c viÔn d­¬ng cña n­íc ngoµi vµo b¸n nguyªn liÖu thuû s¶n, ®ång thêi kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ xuÊt khÈu nguyªn liÖu d) Chèng thÊt tho¸t sau thu ho¹ch vµ qu¶n lý thÞ tr­êng nguyªn liÖu: Cïng víi viÖc h×nh thµnh hÖ thèng c¶ng, nhµ n­íc cÇn tiÕn hµnh qu¶n lý chÆt chÏ viÖc cÊp giÊy phÐp hµnh nghÒ cho hÖ thèng th­¬ng nh©n chuyªn ®øng ra thu mua nguyªn liÖu (®Çu nËu ) nh»m ph¸t huy vai trß tÝch cùc vµ h¹n chÕ vai trß tiªu cùc cña hÖ thèng nµy. H×nh thµnh hÖ thèng chî n»m trong quy ho¹ch chung hoÆc n»m ngay s¸t gÇn khu c¶ng, cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph©n lo¹i, b¶o qu¶n, b¸n ®Êu gi¸ vµ trao ®æi c¸c lo¹i nguyªn liÖu Ban hµnh vµ triÓn khai ¸p dông c¸c tiªu chuÈn kü thuËt, nghiÖp vô tèi thiÓu, b¶o ®¶m vÖ sinh vµ an toµn chÊt l­îng cho nguyªn liÖu trong qu¸ tr×nh trao ®æi th­¬ng m¹i trªn thÞ tr­êng. Phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vµ ®Þa ph­¬ng ®Ó kiÓm so¸t ng¨n chÆn vµ sö lý nghiªm kh¾c c¸c hiÖn t­îng sai tr¸i trong viÖc lµm hµng gi¶, b¬m tiªm n­íc, t¹p chÊt, ng©m ho¸ chÊt kh«ng ®­îc phÐp. KhuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc liªn kÕt, liªn doanh, phèi hîp chÆt chÏ gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu víi chÕ biÕn xuÊt khÈu, tËn dông tèi ®a nguån nguyªn liÖu ®­a vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, gi¶m thÊt tho¸t sau thu ho¹ch 2) Gi¶i ph¸p vÒ t¨ng c­¬ng n¨ng lùc c«ng nghÖ chÕ biÕn: Trong nh÷ng n¨m tíi mÆt hµng thuû s¶n ®«ng l¹nh vÉn chiÕm ®¹i bé phËn. Do ®ã cÇn ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ hÖ thèng ®«ng l¹nh, tr­íc hÕt lµ thiÕt bÞ cÊp ®«ng, kho ®«ng vµ n­íc ®¸. C¨n cø vµo khèi l­îng mÆt hµng ®«ng l¹nh xuÊt khÈu cña c«ng ty n¨m 2000 kho¶ng 2400 tÊn vµ n¨m 2005 kho¶ng 4500 tÊn dù tÝnh c«ng suÊt thiÕt bÞ cÊp ®«ng n¨m 2000 lµ 10,5 tÊn/ngµy vµ n¨m 2005 lµ 20 tÊn/ngµy HiÖn nay tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ cña 3 c¬ së thuéc c«ng ty vµ 7 c¬ së xuÊt qua c«ng ty lµ 30 tÊn/ngµy, c«ng suÊt thùc tÕ cßn 15 tÊn/ngµy. Nh­ vËy c«ng suÊt thiÕt bÞ ®«ng hiÖn cã ®¶m b¶o nhu cÇu cho nh÷ng n¨m tr­íc m¾t. ChØ cÇn b¶o d­ìng, söa ch÷a th­êng xuyªn ®Ó kh«ng bÞ xuèng cÊp. Cßn tõ n¨m 2001 ®Õn 2005 ph¶i thay thÕ, më réng, ®æi míi c«ng nghÖ ®ång bé. Dù tÝnh thay thÕ dÇn kho¶ng 40-50% thiÕt bÞ hiÖn cã, x©y l¾p më réng thªm kho¶ng 10 tÊn/ngµy ë xÝ nghiÖp 37 vµ mét sè ®¬n vÞ chñ lùc b»ng thiÕt bÞ cÊp ®«ng giã b¨ng truyÒn IQF Nhu cÇu kho ®«ng n¨m 2000 lµ 400 tÊn vµ n¨m 2005 sÏ lµ 750 tÊn. Tæng khèi l­îng thiÕt kÕ kho ®«ng hiÖn cã lµ 2050 tÊn. Nh­ng ®Õn nay nhiÒu kho bÞ h­ háng, xuèng cÊp, kho ®«ng lín nhÊt 1000 tÊn ë xÝ nghiÖp 37 ch­a ®­a vµo sö dông ®­îc, do ®ã thùc tÕ míi chØ ®­a vµo sö dông kho¶ng 1050 tÊn. Nh­ vËy tr­íc m¾t ®· ®¶m b¶o ®­îc nhu cÇu vÒ kho ®«ng, chØ cÇn söa ch÷a th­êng xuyªn ®Ó kh«ng xuèng cÊp. §ång thêi ph¶i tËp trung t×m mäi c¸ch ®­a kho ®«ng 1000 tÊn ë xÝ nghiÖp 37 vµo sö dông lµm ®Çu mèi tËp kÕt, ph©n phèi trung chuyÓn hµng ®i Trung Quèc vµ c¸c thÞ tr­êng l©n cËn Hµ Néi. Nhu cÇu n­íc ®¸ ®Ó b¶o qu¶n nguyªn liÖu vµ s¶n phÈm t¹i c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn n¨m 2000 lµ 60 tÊn/ngµy vµ n¨m 2005 sÏ lµ 120 tÊn/ngµy. C«ng suÊt thiÕt kÕ c¸c c¬ së hiÖn cã lµ 155 tÊn/ngµy c«ng suÊt thùc tÕ chØ cßn kho¶ng 110 tÊn/ngµy. Nh­ vËy vÒ nhu cÇu n­íc ®¸ gÇn nh­ t¹m ®ñ, cÇn ph¶i b¶o d­ìng, n©ng cÊp th­êng xuyªn, cßn x©y thªm chØ tËp trung vµo mét sè doanh nghiÖp chñ lùc, trùc tiÕp lµm hËu cÇn dÞch vô cho d©n. Trong mét sè doanh nghiÖp chÕ biÕn mÆt hµng cao cÊp, mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng th× trang bÞ thªm n­íc vÈy ®¸ N©ng cÊp, ®æi míi c«ng nghÖ ph¶i ®ång bé tÊt c¶ c¸c kh©u th× míi chÕ biÕn ®­îc c¸c s¶n phÈm ®¹t chÊt l­îng, trªn ®©y chØ tËp trung vµo nh÷ng thiÕt bÞ quan träng cña hÖ thèng ®«ng l¹nh. N©ng cÊp nhµ m¸y ph¶i ®i ®«i víi viÖc b¶o ®¶m an toµn vÖ sinh thùc phÈm theo tiªu chuÈn quèc gia vµ quèc tÕ X©y dùng vµ triÓn khai ¸p dông b¾t buéc c¸c ch­¬ng tr×nh qu¶n lý chÊt l­îng theo GMP, SSOP, HACCP v× cuèi n¨m 2001 b¾t buéc c¬ së chÕ biÕn (cña c«ng ty lµ F37/F64) ph¶i thùc hiÖn, qu¶n lý chÊt l­îng tiªn tiÕn nh»m ®¶m b¶o an toµn vµ vÖ sinh thùc phÈm cho ng­êi tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. Kªu gäi ®Çu t­ n­íc ngoµi d­íi h×nh thøc hîp t¸c, liªn kÕt s¶n xuÊt m­în thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh­ IQF, nåi hÊp vµ bao tiªu s¶n phÈm ®Çu ra hoÆc tr¶ dÇn b»ng s¶n phÈm hoÆc gia c«ng v...v ..nh»m thu nhËn ®­îc c¸c bÝ quyÕt c«ng nghÖ, häc hái qua c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi vÒ kü thuËt c«ng nghÖ míi, n©ng cao tû trängmÆt hµng cã GTGT lªn 15-20% vµo n¨m 2001-2005 Hay cã thÓ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nhËp khÈu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, bÝ quyÕt c«ng nghÖ, thuª chuyªn gia n­íc ngoµi giái vµ ®Çu t­ nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ míi, ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng míi. N©ng cÊp chÊt l­îng nguyªn liÖu, gi¶m gi¸ ®Çu vµo b»ng c¸c trang bÞ hÖ thèng b¶o qu¶n ngay trªn tµu. Do sù yÕu kÐm trong kh©u chÕ biÕn nªn chÊt l­îng cña c¸c s¶n phÈm t«m cña ViÖt Nam thÊp h¬n nhiÒu so víi chÊt l­îng cña s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c n­íc trong khu vùc dÉn ®Õn gi¸ xuÊt khÈu t«m cña ta ph¶i h¹ thÊp h¬n so víi c¸c n­íc kh¸c, ®©y chÝnh lµ mét sù l·ng phÝ tµi nguyªn cÇn ph¶i nhanh chãng kh¾c phôc. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, chóng ta cÇn ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn t«m thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt nguyªn liÖu cho xuÊt khÈu, n©ng cao hµm l­îng gi¸ trÞ gia t¨ng cho c¸c s¶n phÈm t«m xuÊt khÈu Ngoµi viÖc ph¸t triÓn chÕ biÕn vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ta cßn ph¶i chó träng viÖc ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng .Ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng t«m cã gi¸ trÞ gia t¨ng ë hÇu hÕt c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn. §Çu t­ nhËp c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm t«m gi¸ trÞ gia t¨ng, ®ãng gãi nhá b¸n siªu thÞ. TiÕp tôc s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c mÆt hµng IQF (HOSO, HLSO, PTO luéc, Nobashi, t«m tÈm bét, t«m r¸n). ph¸t triÓn c«ng nghÖ b¶o qu¶n vµ v©n chuyÓn t«m sèng.T¨ng tØ träng c¸c mÆt hµng t«m HOSO, HLSO 3) Më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu thuû s¶n: Trong thêi gian trung h¹n tíi, c¸c trung t©m nhËp khÈu thuû s¶n lín cña thÕ giíi vÉn lµ NhËt B¶n, EU vµ B¾c Mü. NÕu ®Çu thÕ kû 21 lien minh Ch©u ¢u ®­îc më r«ng thµnh 30 n­íc thay v× 15 n­íc nh­ hiÖn nay th× ®©y sÏ lµ thÞ tr­êng tiªu thô thuû s¶n lín cña thÕ giíi. Nh­ng nÕu xÕt vÒ c¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt khÈu t«m cña ViÖt Nam th× hiÖn thÞ tr­êng nhËp khÈu t«m lín nhÊt l¹i lµ khu vùc Ch©u ¸, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn NhËt B¶n, Hång K«ng, Trung Quèc vµ c¸c n­íc ASEAN. Cïng víi viÖc n©ng cao khèi l­îng vµ chÊt l­îng hµng thuû s¶n xuÊt khÈu, chóng ta còng cÇn ph¶i më réng h¬n n÷a thÞ tr­êng tiªu thô, tr¸nh t×nh tr¹ng hµng s¶n xuÊt ra kh«ng cã nguån tiªu thô hoÆc ph¶i b¸n qu¸ rÎ. §Ó më réng thÞ tr­êng, vËy c«ng ty ph¶i gi÷ v÷ng, æn ®Þnh c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, tr­íc hÕt lµ thÞ tr­êng NhËt, khai th¸c më réng kÞp thêi sang thÞ tr­êng Trung Quèc, tÝch cùc chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn më sang thÞ tr­êng míi EU, Mü, Canada, vµ mét sè n­íc kh¸c cã nhu cÇu tiªu thô s¶n phÈm chÊt l­îng cao. Dù tÝnh tû träng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c«ng ty tõ 2001 ®Õn 2005 sang NhËt chiÕm kho¶ng 45%, sang Trung Quèc (kÓ c¶ H«ng K«ng) kho¶ng 20%, sang c¸c thÞ tr­êng míi kho¶ng 25%, cßn l¹i lµ c¸c thÞ tr­êng kh¸c. Bªn c¹nh ®ã t×m hiÓu c¬ héi më réng thÞ tr­êng ë c¸c khu vùc kh¸c, song song víi ph¸t triÓn vµ h­íng dÉn nhu cÇu tiªu dïng c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. C«ng t¸c nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng ph¶i chuyÓn h¼n tõ thÕ bÞ ®éng sang thÕ chñ ®éng th«ng qua c¸c biÖn ph¸p sau: - T¨ng c­êng c«ng t¸c th«ng tin thÞ tr­êng vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i b»ng c¸ch t¨ng nhanh thµnh lËp c¬ quan th«ng tin tiÕp thÞ. Nhµ n­íc hç trî vÒ tµi chÝnh, ph­¬ng tiÖn kÜ thuËt vµ ®µo t¹o c¸n bé trong giai ®o¹n ho¹t ®éng ban ®Çu. C¬ quan nµy sÏ tiÕn hµnh nghiªn cøu cã hÖ thèng c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, c¸c thÞ tr­êng míi, thÞ tr­êng tiªu thô néi ®Þa, thu thËp, ph©n tÝch, xö lý, dù b¸o t×nh h×nh thÞ tr­êng, th«ng tin vÒ luËt ph¸p cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng th«ng tin tiÕp thÞ ë c¸c doanh nghiÖp - Yªu cÇu nhµ n­íc trî gióp doanh nghiÖp trong viÖc ®æi míi c«ng nghÖ, hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt nh»m t¹o ra c¸c mÆt hµng míi cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao h¬n, trî gi¸ hoÆc miÔn gi¶m thuÕ trong mét sè n¨m ®Çu cho c¸c s¶n phÈm x©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng míi, kÞp thêi thay ®æi chÝnh s¸ch cho phï hîp khi cã sù thay ®æi vÒ luËt ph¸p cña c¸c n­íc nhËp khÈu hoÆc cã nh÷ng biÕn ®æi lín vÒ thÞ tr­êng - KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc hîp t¸c, liªn kÕt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c lo¹i h×nh ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh c¶ theo chiÒu däc (tõ t¹o nguyªn liÖu ®Õn chÕ biÕn xuÊt khÈu) lÉn theo chiÒu ngang, nh»m gi¶m c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trªn thÞ tr­êng néi ®Þa vµ t¹o søc m¹nh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng khu vùc vµ quèc tÕ - Hç trî hiÖp héi chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam t¨ng c­êng tuyªn truyÒn vÒ hµng thuû s¶n nãi chung vµ t«m nãi riªng cña c«ng ty qua c¸c Ên phÈm, tham gia c¸c ho¹t ®éng héi trî, triÓn l·m, trao ®æi ®Þnh kú c¸c ®oµn th­¬ng nh©n vµ quan chøc ®Ó më réng vµ ph¸t triÓn thªm thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng - T¨ng c­êng ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Ó më réng c¸c thÞ tr­êng träng ®iÓm nh»m h×nh thµnh c¬ cÊu thÞ tr­êng hîp lý, gi¶m bít møc ®é phô thuéc vµo mét khu vùc thÞ tr­êng riªng biÖt. Bëi nÕu chóng ta phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo mét khu vùc thÞ tr­êng nµo ®ã th× chØ cÇn mét sù thay ®æi nhá trªn khu vùc thÞ tr­êng ®ã còng cã thÓ ¶nh h­ëng rÊt lín tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ta §iÒu nµy cã thÓ thÊy râ qua viÖc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë khu vùc Ch©u ¸ võa qua ®· lµm cho xuÊt khÈu t«m cña c«ng ty vµo khu vùc nµy gi¶m sót. Do ®ã, trong t­¬ng lai chóng ta cÇn ph¶i më réng sang nhiÒu khu vùc thÞ tr­êng kh¸c vµ cÇn cã c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®èi víi tõng thÞ tr­êng + §èi víi thÞ tr­êng NhËt B¶n: t¨ng tû träng hµng t«m tinh chÕ vµ hµng phèi chÕ ®ãng gãi nhá cho siªu thÞ, t«m t­¬i sèng vµ ®Æc s¶n. LËp v¨n phßng ®¹i diÖn cho hiÖp héi chÕ biÕn vµ xu¸t khÈu thuû s¶n t¹i NhËt B¶n + §èi víi thÞ tr­êng EU: T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng vµ kiÓm dÞch ®¸p øng yªu cÇu cña EU ®Ó gi÷a æn ®Þnh thÞ tr­êng nµy, lËp v¨n phßng ®¹i diÖn ë hiÖp héi t¹i Bruxell-BØ + §èi víi thÞ tr­êng Mü : Nhµ n­íc mau chãng ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i gi÷a 2 n­íc ®Ó cã c¬ chÕ tèi huÖ quèc, bé thuû s¶n vµ côc qu¶n lý chÊt l­îng vµ vÖ sinh thùc phÈm Mü ký v¨n b¶n c«ng nhËn lÉn nhau vÒ kiÓm so¸t vµ chøng nhËn trong n¨m 2000, phèi hîp víi phßng th­¬ng m¹i ViÖt Nam t¹i Mü ®Ó më v¨n phßng ®¹i diÖn + §èi víi thÞ tr­êng Trung Quèc: Nhµ n­íc sím ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i, tho¶ thuËn c¬ chÕ thanh to¸n chÝnh thøc víi Trung Quèc ®Ó ®¶m b¶o an toµn tµi chÝnh cho xuÊt kh©ñ, chó träng më réng thÞ tr­êng chÝnh ng¹ch víi c¸c tØnh T©y Nam vµ §«ng B¾c Trung Quèc, lËp v¨n phßng ®aÞ diÖn t¹i Qu¶ng Ch©u vµ C«n Minh §èi víi c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu: HiÖn nhãm mÆt hµng ®«ng l¹nh s¬ chÕ d¹ng khèi gåm t«m, c¸, mùc, b¹ch tuéc, cua ghÑ, nhuyÔn thÓ chiÕm trªn 80% gi¸ trÞ xuÊt khÈu. MÆt hµng nµy cã gi¸ trÞ vµ hiÖu qu¶ thÊp, c¸c n­íc th­êng mua ®Ó t¸i chÕ ra thµnh phÈm cã gi¸ trÞ vµ hiÖu qu¶ cao h¬n nhiÒu. Do ®ã tõ nay ®Õn n¨m 2005 tû träng gi¸ trÞ xuÊt khÈu khèi c¸c mÆt hµng ®«ng l¹nh gi¶m dÇn xuèng d­íi 70% trong ®ã t«m ®«ng chiÕm kho¶ng 50%, c¸ ®«ng chiÕm 10%, mùc vµ c¸c lo¹i kh¸c 10%. Nhãm mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng víi gi¸ trÞ vµ hiÖu qu¶ cao h¬n nhiÒu, hiÖn nay chiÕm tû träng cßn thÊp kho¶ng 10%. §Ó t¨ng mÆt hµng nµy lªn ®ßi hái ®Çu t­ n©ng cÊp, ®æi míi c«ng nghÖ víi nh÷ng thiÕt bÞ tiªn tiÕn, chÊt l­îng nguyªn liÖu ph¶i cao vµ nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c. Tõ nay ®Õn n¨m 2005 t¨ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng trªn 20% §ång thêi ph¶i më réng, ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng, g¾n liÒn víi chÕ biÕn kinh doanh c¸c mÆt hµng tiªu thô trong n­íc. Khèi l­îng, gÝa trÞ c¸c m¨t hµng xuÊt khÈu. C¨n cø môc tiªu kÕ ho¹ch, c¬ cÊu vµ gi¸ b×nh qu©n tõng mÆt hµng ®Ó dù tÝnh khèi l­îng, gi¸ trÞ c¸c mÆt hµng n¨m 2001-2005. Xem b¶ng15 : B¶ng 15: STT DANH Môc N¨m 2001 N¨m2005 Gi¸ trÞ XK (tr USD) Khèi l­îng SP (TÊn) GÝa trÞ XK (tr.USD) Khèi l­îng SP (TÊn) XuÊt khÈu TS cña c«ng ty 10,5 20 1 Nhãm mÆt hµng §L s¬ chÕ 7,35 2100 14 4000 Tr®ã:-T«m d«ng l¹nh -C¸ ®«ng l¹nh -Môc vµ c¸c lo¹i kh¸c 5,25 0,65 1,45 875 700 525 10,0 1,5 2,5 6,0 1,12 2,5 2 Nhãm mÆt hµng cã GTGT 2,1 210 4,0 400 3 Nhãm mÆt hµng kh¸c 1,05 2,0 ChÕ biÕn TSXK cña c«ng ty 1,0 4,0 1 Nhãm mÆt hµng §L s¬ chÕ 0,7 200 2,8 800 Tr®ã:-T«m -C¸ -Mùc vµ c¸c lo¹i kh¸c 0,5 0,1 0,1 83,3 66,7 50,0 2,0 0,4 0,4 333,3 266,7 200 2 Nhãm mÆt hµng cã GTGT 0,2 20,0 0,8 80 3 Nhãm mÆt hµng kh¸c 0,1 0,4 4) Thu hót vèn vµ t¨ng c­êng ®Çu t­ cho xuÊt khÈu thuû s¶n a) Thu hót vèn: §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu xuÊt khÈu ®Ò ra, trong thêi gian ®Õn n¨m 2005 chóng ta cÇn kho¶ng 650 triÖu USD vèn ®Çu t­ cho tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. Muèn thu hót ®­îc mét l­îng vèn lín nh­ vËy, chóng ta cÇn thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ®Çu t­ vµo mäi kh©u cña ngµnh, ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, sao cho hîp lý nh»m khuyÕn khÝch ng­êi d©n t¨ng c­êng tÝch luü vµ tõ ®ã t¨ng c­êng ®Çu t­.Vèn cã nguån gèc nhµ n­íc lµ nguån vèn quan träng nhÊt trong giai ®o¹n tíi vµ dù kiÕn ®­îc ph©n bæ nh­ sau -Nhµ n­íc giµnh mét kho¶n vèn ­u tiªn tõ c¸c nguån kh¸c nhau (vèn ng©n s¸ch, vèn viÖn trî ODA, vèn vay dµi h¹n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ) ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt nguyªn liÖu th«ng qua x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ®iÒu tra nguån lîi, nghiªn cøu chuyÓn giao vµ øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, tr­íc hÕt lµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng c¸c loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, c«ng nghÖ ®¸nh b¾t xa bê, qu¶n lý chÊt l­îng, qu¶n lý thÞ tr­êng, hç trî c«ng t¸c th«ng tin thÞ tr­êng, ®µo t¹o chuyªn gia vµ c¸n bé kü thuËt -Vèn vay th­¬ng m¹i trung vµ dµi h¹n vay l·i suÊt ­u ®·i ®­îc dµnh hç trî cho nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn ®Ó ®Çu t­ chiÒu s©u, ph¸t triÓn c«ng nghÖ, cho vay ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kü thuËt nu«i trång, ®ãng míi thuyÒn tµu vµ ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt. Vèn tõ c¸c nguån kh¸c ®­îc huy ®éng qua c¸c h×nh thøc vµ biÖn ph¸p sau: +TiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ phÇn lín c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n quèc doanh hiÖn cã nh»m thu hót m¹nh vèn ®Çu t­ tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, gi÷a tû träng vèn nhµ n­íc kho¶ng 25-30% tæng vèn kinh doanh trong khu vùc chÕ biÕn xuÊt kh¶u .Nhµ n­íc chØ n¾m phÇn tû lÖ cæ phÇn chi phèi trong c¸c doanh nghiÖp cã vÞ trÝ quan träng, kh«ng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn thªn c¸c doanh nghiÖp 100% vèn nhµ n­íc trõ nh÷ng doanh nghiÖp cã c«ng nghÖ cao. X©y dùng ng©n hµng cæ phÇn thuû s¶n vµ cã hÖ thèng c¸c quü tÝn dông nghÒ c¸ ®Ó thu hót vµ cung cÊp vèn kÞp thêi. b) §Çu t­ cho xuÊt khÈu thuû s¶n: Ta nªn ®Çu t­ cho nu«i trång ®©y lµ lÜnh vùc ­u tiªn hµng ®Çu nh»m t¨ng nhanh vµ æn ®Þnh nguån nguyªn liÖu cho chÕ biÕn xuÊt khÈu ®ång thêi gãp phÇn tÝch cùc t¹o viÖc lµm cho d©n, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Çu t­ cho quy ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghÖ nu«i trång t«m tõng vïng ,x©y dùng c¬ së h¹ tÇng trong ®ã tËp trung hÖ thèng thuû lîi phôc vô nu«i trång t«m , ®Çu t­ cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng s¹ch bÖnh ,®Çu t­ cho c¸c dù ¸n nu«i b¸n th©m canh vµ nu«i c«ng nghiÖp, ®Çu t­ c¸c c¬ së s¶n xuÊt thøc ¨n víi c«ng nghÖ míi, chÊt l­îng tèt gi¸ thµnh h¹ §Çu t­ cho khai th¸c ,trang bÞ ®éi tÇu ®Çu t­ cho c¸c ng­ d©n miÒn biÓn ,®Çu t­ cho c«ng nghÖ khai th¸c hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c gi÷a tr¹m bê vµ tµu thuyÒn ngoµi kh¬i, ®­a c«ng t¸c h­íng dÉn ,dù b¸o ng­ tr­êng ®i vµo ho¹t ®éng §Çu t­ n©ng cÊp vµ ®Çu t­ chiÒu s©u c¸c c¬ së chÕ biÕn hiÖn cã, ®Çu t­ cho nhu cÇu øng dông c«ng nghÖ míi kÓ c¶ nhËp khÈu c«ng nghÖ cao bÝ quyÕt c«ng nghÖ vµ thuª chuyªn gia giái. T¨ng c­êng c«ng t¸c nghiªn cøu vµ ®µo t¹o kÜ thuËt .§Çu t­ cho xóc tiÕn thÞ tr­êng 5) T¨ng gi¸ c¶ xuÊt khÈu: Gi¸ t«m xuÊt khÈu cña c«ng ty nãi riªng vµ cña ViÖt Nam nãi chung thÊp h¬n nhiÒu h¬n so víi gi¸ xuÊt khÈu cña c¸c n­íc trong khu vùc trong khi chÊt l­îng nguyªn liÖu cña ta kh«ng thua kÐm g× c¸c n­íc kh¸c, thËm chÝ cßn cao h¬n vµ ®­îc ng­êi tiªu dïng ë nhiÒu n­íc ph¸t triÓn ­a thÝch v× t«m ta kh«ng bÞ nhiÔm ho¸ chÊt do ViÖt Nam kh«ng cã chÊt th¶i c«ng nghiÖp ®æ ra biÓn vµ trong ngµnh nu«i trång ta còng kh«ng l¹m dông ho¸ chÊt ,thuèc trõ dich bÖnh nh­ c¸c n­íc kh¸c. Gi¸ thÊp chñ yÕu lµ do ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn cña ta cßn qu¸ yÕu kÐm nªn s¶n phÈm xuÊt khÈu chñ yÕu d­íi d¹ng s¬ chÕ , kh©u b¶o qu¶n còng ch­a tèt , thªm vµo ®ã nhiÒu s¶n phÈm cña ta ph¶i xuÊt khÈu qua trung gian nªn bÞ Ðp gi¸. Bëi vËy trong thêi gian tíi chóng ta hoµn toµn cã thÓ t¨ng gi¸ t«m xuÊt khÈu b×nh qu©n cña c¸c m¹t hµng lªn gÇn ngang b»ng gi¸ t«m xuÊt khÈu trung b×nh cña c¸c n­íc trong khu vùc .Møc gi¸ míi nµy vÉn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng c¹nh tranh lín víi s¶n phÈm t«m cña c¸c n­íc kh¸c. Tuy nhiªn viÖc t¨ng gi¸ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®éc lËp mµ nã ph¶i ®i kÌm víi c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh­ t¨ng c­êng xóc tiÕn mÆt hµng t«m cña ta trªn c¸c thÞ tr­êng lín ®Ó n©ng cao uy tÝn vµ h×nh ¶nh cho s¶n phÈm cña ta 6) T¨ng c­êng hîp t¸c kinh tÕ -kü thuËt víi n­íc ngoµi trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn t«m xuÊt khÈu vµ ®Èy m¹nh tiÕn ®é héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi: Nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« chi phèi ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña doanh nghiÖp ,®ång thêi sù biÕn ®éng cña khu vùc vµ thÕ giíi còng t¸c ®éng tÝch cùc hay tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n cña doanh nghiÖp .Do vËy doanh nghiÖp lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu cÇn quan t©m ®Õn nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng thÕ giíi ViÖt Nam ®· gia nhËp hiÖp héi nghÒ c¸ c¸c n­íc §«ng Nam ¸, APEC vµ chuÈn bÞ gia nhËp WTO, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi më ra nhiÒu kh¶ n¨ng lín cho ViÖt Nam häc tËp c¸c kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cã ngµnh t«m ph¸t triÓn ,h¹n chÕ ®­îc nh÷ng tranh chÊp cã thÓ x¶y ra gi÷a c¸c n­íc trong vïng vµ tËn dông tèt h¬n nguån tµi nguyªn biÓn vµ ®¶m b¶o mét thÞ tr­êng tiªu thô réng lín h¬n. Trong néi bé ASEAN, Th¸i Lan lµ n­íc xuÊt khÈu t«m ®øng hµng ®Çu thÕ giíi ,c¸c n­íc kh¸c nh­ Indonexia, Philiphin, Malaixia, còng lµ nh÷ng n­íc chÕ biÕn t«m kh¸ tiªn tiÕn vµ ®¹t c¸c tiªu chuÈn chÊt l­îng quèc tÕ ,trong ®ã Singapore lµ n­íc t¸i xuÊt t«m lín trªn thÕ giíi, cßn khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng l¹i lµ thÞ tr­êng tiªu thô t«m lín nhÊt thÕ giíi .V× vËy, viÖc tham gia cuae ViÖt Nam vµo AFTA, APEC,..ch¾c ch¾n sÏ më ra nh÷ng c¬ héi v« cïng to lín ®Ó ViÖt Nam trang thñ nguån vèn ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ ®¸nh b¾t, chÕ biÕn nu«i t«m, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé khoa häc kü thuËt ®Ó ph¸t huy tèt nhÊt nh÷ng néi lùc cña ®Êt n­íc, më ra nh÷ng thÞ tr­êng réng lín h¬n cho mÆt hµng t«m cña ViÖt Nam do vËy n©ng cao ®­îc kim ng¹ch xuÊt khÈu còng nh­ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu t«m cña ViÖt Nam 7) T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng: Bªn c¹nh nh÷ng lç lùc vÒ thÞ tr­êng, chóng ta cÇn ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng c¶ tÇm vÜ m« lÉn cÊp doanh nghiÖp, t¨ng c­êng ®Çu t­ chiÒu s©u ®Ó s¶n phÈm thuû s¶n cña doanh nghiÖp ngµy cµng ®¸p øng tèt yªu cÇu vÒ chÊt l­îng vµ ®é tiÖn dông trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. C¶i tiÕn chÊt l­îng vµ an toµn vÖ sinh theo tiªu chuÈn HACCP, lµm cho s¶n phÈm thÝch øng víi thÞ tr­êng tèt h¬n. C¸c biÖn ph¸p chñ yÕu t¹o mét b­íc chuyÓn míi vÒ chÊt l­îng .nh­ :®Çu t­ n©ng cÊp vµ b¶o tr× ®iÒu kiÖn s¶n suÊt ,c¶i t¹o n©ng cÊp nhµ x­ëng chÕ biÕn, x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng .Chó träng ®µo t¹o c¸n bé kiÓm tra vµ c¸n bé qu¶n lý ,hÖ thèng ho¸ c¸c ch­¬ng tr×nh vµ tµi liÖu ®µo t¹o vÒ qu¶n lý chÊt l­îng cho c«ng nh©n .Ph¶i qu¶n lý ngay chÊt l­îng nguyªn liÖu t¹i c¸c c¬ së ®¹i lý cung cÊp hµng thuû s¶n cho c«ng ty 8) Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: Cuèi cïng th× yÕu tè quan träng nhÊt vÉn lµ yÕu tè con ng­êi. ViÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ngµnh t«m th«ng qua viÖc n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ tay nghÒ cho ng­ d©n, ®µo t¹o míi vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt vµ c¸n bé thÞ tr­êng ®Ó ®ñ n¨ng lùc vµ thÝch øng víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ ch×a kho¸ cho sù thµnh c«ng cña chiÕn l­îc xuÊt khÈu trong thêi gian tíi. Bëi v×, c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cña nhµ n­íc ngay c¶ khi x¸c ®Þnh mét c¸ch khoa häc ®óng ®¾n còng chØ lµ mét vÕ cña ch­¬ng tr×nh xuÊt khÈu .tr¸ch nhiÖm cuèi cïng còng nh­ kh¶ n¨ng tËn dông mäi ­u ®·i ®ã ®Ó chµo b¸n c¸c s¶n phÈm cã tÝnh chÊt c¹nh tranh cao ®Ó më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu l¹i thuéc vÒ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng nh­ lç lùc chñ quan cña hä. §µo t¹o nguån nh©n lùc lµ mèi quan t©m kh«ng nh÷ng ë quy m« doanh nghiÖp mµ c¶ ë quy m« quèc gia vµ quèc tÕ. C¸c gi¶i ph¸p chÝnh ®Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c chØ tiªu nµylµ -Ph¸t triÓn hÖ thèng c¸c tr­êng ®¹i häc hiÖn cã, quan t©m ®µo t¹o cho khu vùc phÝa B¾c -N©ng cao tr×nh ®é ®µo t¹o vµ c¬ së vËt chÊt cña c¸c tr­êng trung ho¹c chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ - Phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc trong céng ®ång ng­ d©n -Tæ chøc c¸c líp häc vÒ ph¸p luËt vµ ®µo t¹o h­íng nghiÖp cho ngu d©n -N©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng vÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc x· héi trong c¸c khu vùc céng ®ång ng­ d©n III. §iÒu KiÖn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p Muèn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ph¸t triÓn xuÊt khÈu hµng thuû s¶n tr­íc hÕt nhµ n­íc ph¶i cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n t¹i nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi nhÊt th«ng qua c¸c biÖn ph¸p tµi trî miÔn thuÕ gióp ®ì c¸c c¬ së vÒ vèn, kü thuËt x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cho c¸c c¬ së trong ngµnh §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh hµng thuû s¶n xuÊt khÈu cÇn cïng nhau hîp t¸c, ®Çu t­ nu«i t«m nhiÒu h¬n n÷a sím ®o¹n tuyÖt víi lèi nu«i t«m qu¶ng canh ®Ó chuyÓn sang nu«i t«m th©m canh cã s¶n l­îng vµ träng l­îng t«m ®­îc n©ng cao ®­îc gi¸ trÞ cña t«m, gi¸ trÞ b×nh qu©n lªn cao B¶o vÖ nguån lîi trong khai th¸c ph¶i cã kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p ®Ó cã thÓ khai thca l©u dµi kh«ng bÞ c¹n kiÖt. TËn dông nguån lîi trong chÕ biÕn ph¸t triÓn nhiÒu mÆt hµng míi ®Ó t¨ng gi¸ trÞ vµ hiÖu qu¶ v× trong nhiÒu n¨m qua c¬ cÊu s¶n phÈm cßn nhiÒu bÊt hîp lý, tû träng mÆt hµng t«m ®«ng l¹nh d¹ng BLOCK chiÕm tû träng lín. C¬ cÊu s¶n phÈm bÊt hîp lý nhiÒu n¨m qua ®· k×m h·m tèc ®é ph¸t triÓn cña ngµnh thuû s¶n nÕu biÕt khai th¸c, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu th× sÏ cã nh÷ng b­íc nh¶y vät .N©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé trong tÊt c¶ c¸c kh©u. N©ng cao chÊt l­¬ng s¶n phÈm vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn kü thuËt c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c thªm s¶n phÈm míi cã chÊt l­îng cao, ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i, mÉu m·, hîp khÈu vÞ vµ n©ng cao chÊt l­îng vÖ sinh s¶n phÈm b¶o qu¶n nguyªn liÖu v× trong kho¶ng thêi gian tíi c¸c mÆt hµng thuû s¶n t­¬i sèng tiÕp tôc duy tr× vµ vÉn gi÷ tû träng lín, c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao sÏ ngµy ®­îc tiªu thô nhiÒu cßn c¸c lo¹i hµng cã chÊt l­îng kÐm sÏ chuyÓn chÕ biÕn lµm thøc ¨n cho c¸c lo¹i ®éng vËt kh¸c Ph¸t triÓn thªm thÞ tr­êng míi b»ng c¸ch tiÕp thÞ qu¶ng c¸o ®Ó tiÕp xóc trùc tiÕp víi ng­êi tiªu dïng. HiÖn t¹i s¶n phÈm chñ yÕu cña c«ng ty vÉn lµ nguyªn liÖu s¬ chÕ c¸c n­íc kh¸c nhËp vÒ ®Ó chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm kh¸c råi mí b¸n cho ng­êi tiªu dïng hoÆc hä l¹it¸i xuÊt. Cho nªn c«ng ty ph¸t triÓn mÆt hµng míi th× ph¶i göi hµng mÉu. Göi hµng mÉu cã vai trß quan träng trong viÖc hÊp dÉn kh¸ch hµng, t¹o cho kh¸ch hµng cã c¶m gi¸c vÒ chÊt l­îng, mïi vÞ h×nh thøc cña s¶n phÈm míi còng nh­ t¨ng c­êng lßng tin cña kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm. HoÆc göi cataloge: cung cÊp cho kh¸ch hµng nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ kÝch cì, chñng lo¹i, s¶n l­îng, gi¸ c¶, h×nh thøc thanh to¸n ®Ó thu hót kh¸ch hµng. §Ó ph¸t triÓn, t¨ng kim ng¹ch vµ lîi nhuËn cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu, vÒ phÝa qu¶n lý nhµ n­íc ph¶i hç trî cho ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n tr­íc tiªn lµ vèn cho n©ng cÊp vµ ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn vµ h¹n chÕ « nhiÔm, b¶o vÖ bÒn v÷ng nguån lîi vµ m«i tr­êng thuû s¶n. §Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh thuû s¶n trong n­íc cÇn tËp hîp l¹i víi nhau nh»m phèi hîp hµnh ®éng t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. KÕt luËn Sù ph¸t triÓn kinh tÕ mang l¹i lîi nhuËn nh÷ng n¨m thËp kû 90 ngµy cµng phô thuéc nhiÒu h¬n vµo thÞ tr­êng mua quan träng h¬n thÞ tr­êng b¸n, bëi v× ng­êi ta nhËn thÊy r»ng: b¸n khã h¬n mua. V× nÕu s¶n phÈm cña c«ng ty kh«ng ®­îc ng­êi mua chÊp nhËn th× c«ng ty khã cã thÓ tån t¹i ®­îc Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n Hµ Néi cïng víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn thuû s¶n ViÖt Nam cho tíi n¨m 2010, t«i ®· thÊy râ ®­îc lîi Ých cña viÖc ph¸t triÓn xuÊt khÈu thuû s¶n ®· ®em l¹i cho x· héi nh÷ng lîi Ých kh«ng thÓ phñ nhËn ®­îc. Vµ thÊy ®­îc thuû s¶n ViÖt Nam ®ang vµ sÏ kh¼ng ®Þnh m×nh trong mét thÕ v÷ng ch¾c cña mét ngµnh mòi nhän. LuËn v¨n chØ mét phÇn nãi lªn mét m¶mg ho¹t ®éng trong rÊt nhiÒu m¶ng ho¹t ®éng cña c«ng ty. Tuy nhiªn kh«ng thÓ tr¸nh ®ùoc nh÷ng thiÕu sãt trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n Hµ Néi. Cuèi cïng, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n NG¦T, TS NguyÔn C¶nh LÞch vµ c¸n bé phßng Kinh tÕ tµi chÝnh c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n Hµ Néi ®· gióp ®ì vµ h­íng dÉn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t«i hoµn thµnh ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Mét lÇn n÷a, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Tµi liÖu tham kh¶o 1. Kinh tÕ doanh nghiÖp (§¹i häc Th­¬ng M¹i) T¸c gi¶: TS Ph¹m C«ng §oµn vµ TS. NguyÔn C¶nh LÞch 2. Qu¶n trÞ doanh nghiÖp (§¹i häc th­¬ng m¹i) 3.ChiÕn l­îc XK thuû s¶n ViÖt Nam thêi kú 1996 - 2000 vµ 2010 Bé Thuû S¶n - 1996 4.§Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ TS c¸c tØnh phÝa B¾c(1994-2010) Bé Thuû S¶n - 1997 5. H­íng ph¸t triÓn thÞ tr­êng XNK ViÖt Nam tíi n¨m 2010 PTS-Ph¹m QuyÒn, PTS-Lª Minh T©m Nhµ xuÊt b¶n thèng kª-1997 6. Kinh tÕ BiÓn, thùc tr¹ng vµ triÓn väng ViÖn kinh tÕ qui ho¹ch (Bé Thuû S¶n) –1992 7. Mét sè b¸o c¸o vÒ ho¹t ®éng SXKD cña SEAPRODEX Hµ Néi thêi kú 1996-2005 C«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi-1996 8. Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng T¸c gi¶: Vò §øc Töu Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc-1998 9. Th­¬ng m¹i quèc tÕ (§¹i häc ngo¹i th­¬ng) Môc Lôc Lêi më ®Çu 1 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi nghiªn cøu 1 2. Môc ®Ých nghiªn cøu 2 3. Ph¹m vi nghiªn cøu 2 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 2 5. Nh÷ng ®ãng gãp cña ®Ò tµi 2 6. KÕt cÊu luËn v¨n 3 Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn vÒ ho¹t ®éng XK cña c«ng ty 4 I. Thùc chÊt vµ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 4 1) B¶n chÊt cña xuÊt khÈu(ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ) 4 2) TÝnh tÊt yÕu cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 5 3) §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 8 4) C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu hµng ho¸ 9 a) XuÊt khÈu trùc tiÕp 9 b) XuÊt khÈu uû th¸c 9 c) Gia c«ng quèc tÕ 10 d) H×nh thøc hµng ®æi hµng 11 e) XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ 11 f) XuÊt khÈu t¹i chç 12 II. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 12 1) §èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi 12 2) §èi víi nÒn kinh tÕ mçi quèc gia 13 a) T¹o nguån vèn cho nhËp khÈu 13 b) XuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 14 c) XuÊt khÈu gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm 15 d) Lµ ®iÒu kiÖn thóc ®Èy vµ më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i 15 3) §èi víi mét doanh nghiÖp 15 III. Néi dung chñ yÕu cña c«ng t¸c Kinh Doanh XK cña doanh nghiÖp XNK 16 1) Nghiªn cøu thÞ tr­êng quèc tÕ 17 a) Nghiªn cøu thÞ tr­êng hµng ho¸ thÕ giíi 17 b) Lùa chän khai thac mÆt hµng kinh doanh 18 c) Lùa chon ®èi t¸c kinh doanh 18 d) Nghiªn cøu gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi 19 e) Thanh to¸n trong th­¬ng m¹i quèc tÕ 20 2) LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh 20 3) Nguån hµng cho xuÊt khÈu 21 4) §µm ph¸n kÝ kÕt hîp ®ång 21 a) C¸c h×nh thøc ®µm ph¸n 21 b) Hîp ®ång kinh tÕ vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ 22 c) Thùc hiÖn hîp ®ång 22 III. §Æc ®iÓm cña mÆt hµng thuû s¶n vµ vai trß cña xu¸t khÈu thuû s¶n trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam 32 1) §Æc ®iÓm cña mÆt hµng thuû s¶n 23 a) TiÒm n¨ng 23 b) C¬ cÊu s¶n phÈm thuû s¶n XK 25 2) Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn thuû s¶n 27 a) Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn mÆt hµng thuû s¶n 27 b) Nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn xuÊt khÈu thuû s¶n 29 3) Vai trß cña XKTS trong hÖ thèng XK 30 Ch­¬ng II: T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi 33 I. Tæng quan vÒ c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi 33 1) Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 33 2) Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô 38 3) C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y 39 a) C¬ cÊu bé m¸y v¨n phßng 39 b) C¬ cÊu tæ chøc 40 c) C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty 41 4) S¬ ®å tæ chøc bé m¸y c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi 41 II. T×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty 42 1) Kim ng¹ch XKTS cña c«ng ty qua c¸c n¨m(1996-2000) 42 2) C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu vµ vÞ trÝ cña nã trong c«ng ty 44 a) Mét sè hµng ho¸ cña mÆt hµng XK chÝnh cña c«ng ty 44 b) C¬ cÊu hµng TSXK cña c«ng ty 46 3) ThÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ vÞ trÝ cña mçi thÞ tr­êng 48 a) ThÞ tr­êng XK thuû s¶n ViÖt Nam 48 b) Kim ng¹ch xuÊt khÈu theo thÞ tr­êng cña c«ng ty 48 c) §Æc ®iÓm mét sè thÞ tr­êng chÝnh cña c«ng ty 50 III. C¸c biÖn ph¸p c«ng ty ®ang ¸p dông ®Ó ®Èy m¹nh XK 55 1) C¸c biÖn ph¸p ®ang ¸p dông vµ kÕt qu¶ mang l¹i 55 a) §¶m b¶o nguån hµng cho xuÊt khÈu 55 b) VÊn ®Ò vÒ thÞ tr­êng 59 2) Mét sè chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ kinh doanh mµ c«ng ty ®¹t ®­îc 60 3) Mét sè ®¸nh gi¸ chung vÒ doanh nghiÖp 62 a) ThuËn lîi 62 b) Nh­îc ®iÓm 65 c) Nguyªn nh©n 66 Ch­¬ng III: Nh÷ng ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn H§XK thuû s¶n cña c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi 67 I. Nh÷ng ®Þnh h­íng vµ môc tiªu 67 1) Nh÷ng ®Þnh h­íng chung 67 2) C¸c môc tiªu ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2005 68 II. C¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh XK thñy s¶n cña c«ng ty 69 1) BiÖn ph¸p t¹o vµ më r«ng nguån nguyªn liÖu æn ®Þnh 69 a) Nu«i trång vµ ph¸t triÓn nguån thuû s¶n 69 b) Khai th¸c nguån lîi thuû s¶n 72 c) NhËp khÈu nguån nguyªn liÖu thuû s¶n 73 d) Chèng thÊt tho¸t sau thu ho¹ch vµ qu¶n lý thÞ tr­êng nguyªn liÖu 73 2) Gi¶i ph¸p vÒ t¨ng c­êng n¨ng lùc c«ng nghÖ chÕ biÕn 74 3) Më réng vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng XKTS 76 4) Thu hót vèn vµ t¨ng c­êng ®Çu t­ cho xuÊt khÈu thuû s¶n 80 a) Thu hót vèn 80 b) §Çu t­ cho xuÊt khÈu thuû s¶n 81 5) T¨ng gi¸ c¶ xuÊt khÈu 82 6) T¨ng c­êng hîp t¸c kinh tÕ kü thuËt víi n­íc ngoµi trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn t«m XK vµ ®Èy m¹nh tiÕn ®é héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi 83 7) T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng 84 8) Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 84 III. §iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p 85 Kªt luËn 87 Tµi liÖu tham kh¶o 88 NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty XNK thuû s¶n Hµ Néi cña sinh viªn Ph¹m ThÞ Ngäc V©n, ®¬n vÞ cã mét sè ý kiÕn sau: 1) Sinh viªn ®· chÊp hµnh tèt mäi néi qui, quy ®Þnh cña c«ng ty, ®¶m b¶o thêi gian, ch­¬ng tr×nh thùc tËp theo quy ®Þnh cña nhµ tr­êng 2) Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, nghiªn cøu t×m hiÓu thùc tÕ ho¹t ®éng SXKD cña c«ng ty nãi chung vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng XK nãi riªng. LuËn v¨n tèt nghiÖp ®· ph¶n ¸nh ®øng t×nh h×nh thùc tÕ ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ ®· kiÕn nghÞ nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi gãp phÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n cña ngµnh ®Ó xøng ®¸ng lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän. 3) Cã tinh thÇn tÝch cùc cè g¾ng tham gia, gióp ®ì c¸c ®ång chÝ c¸n bé c«ng nh©n viªn phßng kinh tÕ tµi chÝnh c«ng ty trong thêi gian thùc tËp nªn ®­îc anh chÞ em hÕt søc gióp ®ì ®Ó hoµn thµnh tèt ch­¬ng tr×nh thùc tËp