Một số biện pháp nhằm phát triển đa dạng hoá sản phẩm tại nhà máy chế tạo thiết bị và kết cấu thép

ng 3 n¨m 1997- 1999. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng tæng kÕt sau: B¶ng 7: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh 1997- 1999. C¸c chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1997 1998 1999 Khèi l­îng s¶n phÈm Hµng gia c«ng Hµng khai th¸c Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng Hµng gia c«ng Hµng khai th¸c Tæng doanh thu Hµng gia c«ng Hµng khai th¸c Nép ng©n s¸ch L­¬ng b×nh qu©n Lîi nhuËn TÊn Tû ®ång Tû ®ång TriÖu ®ång ®ång TriÖu ®ång 36 30 6 1,22 0,84 0,38 1,68 1,15 0,53 78 410.000 210 78 75 3 0,92 0,73 0,19 1,33 1,08 0,25 63 360.000 160,6 91 83 8 1,049 0,88 0,269 1,436 0,926 0,41 60 380.000 130 B­íc sang n¨m 1999 tæng sè lao ®éng ch­a cã viÖc lµm cña nhµ m¸y lµ 60%. Cho ®Õn tËn th¸ng 4- 1999 C«ng ty míi giao cho nhµ m¸y mét sè mÆt hµng gia c«ng phôc vô c«ng tr×nh Ph¶ L¹i II vµ YALY nh­ng còng chØ ®ñ viÖc lµm cho nhµ m¸y tíi th¸ng 9. Cuèi th¸ng10, nhµ m¸y ph¶i göi 50 c«ng nh©n sang ®¬n vÞ b¹n ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thu nhËp cho lao ®éng trong nhµ m¸y. N¨m 1999 nhµ m¸y gÆp nhiÒu khã kh¨n, thÓ hiÖn ë c¸c mÆt sau: - Do Ýt viÖc lµm, ®Þa ®iÓm c«ng tr×nh xa, ®éi ngò gi¸n tiÕp nhiÒu nªn viÖc tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý lao ®éng cña nhµ m¸y ch­a ®­îc chÆt chÏ. C«ng t¸c gi¸m s¸t vËt t­, tæ chøc s¶n xuÊt kh«ng thèng nhÊt gi÷a ®Þnh møc vµ thùc tÕ cho nªn khi quyÕt to¸n th­êng bÞ chËm, chÊt l­îng s¶n phÈm cßn kÐm do tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n ch­a cao, ch­a th¹o viÖc, do m¸y mãc kh«ng chuyªn dông vµ qui tr×nh c«ng nghÖ ch­a hîp lý.C¸c yÕu tè trªn lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi n¨ng suÊt lao ®éng, tíi hiÖu qu¶ kinh doanh, tíi c¬ héi t×m kÕm thÞ tr­êng cña nhµ m¸y thÊp. B­íc sang n¨m 2000, ®Ó nhµ m¸y thùc sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn æn ®Þnh th× nhµ m¸y ph¶i x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé mang tÝnh c¸ch m¹ng tõ yÕu tè con ng­êi ®Õn yÕu tè thÞ tr­êng, tõ chiÕn l­îc kinh doanh ®Õn ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn. §ã lµ bµi to¸n khã ®Æt ra kh«ng chØ ®èi víi l·nh ®¹o nhµ m¸y, C«ng ty mµ thËm chÝ c¶ l·nh ®¹o Tæng C«ng ty.Chän c¸c gi¶i ph¸p nµo cã kh¶ thi trong hoµn c¶nh s¶n xuÊt cÇm chõng cña nhµ m¸y ®ang ®­îc cÊp trªn quan t©m. Tr­íc m¾t trong n¨m 2000 l·nh ®¹o nhµ m¸y duy tr× ®­îc nh­ n¨m 1999 víi môc tiªu cô thÓ lµ: Gi¸ trÞ tæng s¶n ll­îng: 1,2 tû ®ång Lîi nhuËn : 0,3 tû ®ång L­¬ng b×nh qu©n : 380.000 ®ång/ng­êi/ th¸ng 2. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp. a. Sù cÇn thiÕt ph¶i ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y. Còng nh­ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ra ®êi trong c¬ chÕ KHH tËp trung, ngay tõ ngµy ®Çu thµnh lËp nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp ®­îc trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®µo t¹o nguån lao ®éng chØ ®Ó phôc vô cho viÖc chuyªn m«n ho¸ c¸c dÞch vô söa ch÷a trung ®¹i tu c¸c lo¹i «t«, m¸y ®éng lùc, m¸y kÐo... cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n. Sau n¨m 1996 nhµ m¸y ®­îc chuyÓn vÒ Tæng C«ng ty l¾p m¸y ViÖt nam thuéc Bé X©y dùng. Víi c¸c nhiÖm vô míi phôc vô cho ngµnh x©y l¾p nhµ m¸y ®· tá ra cã nhiÒu bÊt cËp trong c«ng t¸c x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh, tæ chøc s¶n xuÊt ...Víi hÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng, nguån lao ®éng cã chuyªn m«n kh¸c biÖt viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm phôc vô cho x©y l¾p lµ ®iÒu khã ®èi víi nhµ m¸y. Mét vÊn ®Ò ®Æt ra víi nhµ m¸y lµ cÇn ph¶i t×m mét h­íng ®i míi sao cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt vµ t¹o ra hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tèi ­u. Tr¶i qua 4 n¨m 1996-1999 võa t×m tßi, võa cè g¾ng nhµ m¸y b­íc ®Çu ®· ghi nhËn mét sè kÕt qu¶ ®¸ng mõng. Cho dï kÕ ho¹ch cÊp trªn giao Ýt còng nh­ kh«ng æn ®Þnh, m¸y mãc thiÕt bÞ thiÕu vµ ng­êi lao ®éng ch­a quen viÖc nh­ng nhµ m¸y vÉn hoµn thµnh c¸c kÕ ho¹ch cña C«ng ty giao. B­íc ®Çu nhµ m¸y ®· t×m ®­îc thÞ tr­êng míi nh»m tËn dông c¸c nguån lùc cã s½n nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nh©n, qu¶n lý. Trong 3 n¨m gi¸ trÞ hµng ho¸ dÞch vô mµ nhµ m¸y tù khai th¸c th­êng chiÕm tõ 28% ®Õn 31% vµ chiÕm tíi gÇn 29% tæng doanh thu. MÆc dï lµ nhµ m¸y thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt nh­ng qua kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh mµ ®Æc biÖt lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng ngoµi kÕ ho¹ch, l·nh ®¹o nhµ m¸y ®· nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña viÖc më réng thÞ tr­êng s¶n phÈm, s¶n xuÊt s¶n phÈm theo h­íng më réng chñng lo¹i, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt dÞch vô nh»m tËn dông tèi ®a n¨mg lùc m¸y mãc thiÕt bÞ, khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng ng­êi lao ®éng cña nhµ m¸y ®Ó phÊn ®Êu æn ®Þnh s¶n xuÊt còng nh­ phÊn ®Êu ®¹t c¸c chØ tiªu kinh tÕ nh­ gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng, doanh thu, lîi nhuËn , l­¬ng, n«p ng©n s¸ch... §øng tr­íc sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý, cã thÓ nãi giai ®o¹n 1996-1999 nhµ m¸y gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh. - S¶n xuÊt c¸c mÆt hµng míi th× nhµ m¸y kh«ng ®ñ m¸y mãc thiÕt bÞ còng nh­ ch­a cã ®éi ngò c«ng nh©n chuyªn ngµnh. - DÞch vô söa ch÷a truyÒn thèng gÇn nh­ kh«ng cã v× chøc n¨ng nhiÖm vô míi cña nhµ m¸y ®­îc Tæng C«ng ty qui ®Þnh kh¸c: s¶n xuÊt thiÕt bÞ vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ míi... N¨m 1997, danh môc m¸y mãc thiÕt bÞ nhµ m¸y cÇn ph¶i ®­îc ®Çu t­ míi ®Ó phôc vô cho viÖc s¶n xuÊt l¾p ®Æt kÕt cÊu thÐp lµ: B¶ng 8: M¸y mãc thiÕt bÞ cÇn ®Çu t­ Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ §¬n vÞ tÝnh S¶n l­îng cÇn cã §¬n gi¸ (USD) C«ng suÊt M¸y c¾t ®ét 40 tÊn M¸y c¾t ®ét 8 tÊn M¸y c¾t ®ét 25 tÊn M¸y bóa c¸c lo¹i M¸y lèc t«n M¸y lèc èng M¸y c¾t h¬i tù ®éng M¸y c¾t h¬i tay M¸y hµn argong M¸y nÐn khÝ CÈu ngang CÈu trôc ®øng Lß t«i Lß gang thÐp C¸i - - - - - - - - - - - - - 3 1 1 6 2 1 6 10 2 3 1 3 1 1 4000 1200 2000 800 12.000 4300 6000 500 3800 1300 25.000 6000 11.000 35.000 35 kw 10 kw 25 kw Tõ 25- 30 kw 80 kw 125 kw 25 at 11 at 25 TCK 25 at 80 kw 15 tÊn 1 tÊn/ca 1 tÊn/ ca Riªng kho¶n ®Çu t­ míi ®· lªn tíi 104.000 USD t­¬ng ®­¬ng 1,5 tû ®ång, ®ã lµ ch­a kÓ ®Õn c¸c chi phÝ cho viÖc ®µo t¹o l¹i chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng, thay ®æi c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý, c¬ cÊu s¶n xuÊt còng nh­ viÖc thay ®æi s¾p xÕp l¹i c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt cò, l¾p ®Æt d©y chuyÒn s¶n xuÊt míi. MÆt kh¸c ®Çu t­ míi sÏ dÉn ®Õn viÖc chuyÓn m¸y mãc thiÕt bÞ cò ra khái nhµ m¸y. ChuyÓn ®i ®©u, chi phÝ cho c«ng t¸c b¶o duìng vÒ chuyÓn sè m¸y mãc thiÕt bÞ míi nµy nh­ thÕ nµo còng lµ vÉn ®Ò hÕt søc nan gi¶i cña nhµ m¸y trong hoµn c¶nh nhµ m¸y vµ C«ng ty thiÕu vèn trÇm träng. XuÊt ph¸t tõ ý t­ëng ban ®Çu lµ t×m viÖc lµm ®Ó æn ®Þnh ®êi sèng c«ng nh©n, qua tõng b­íc thö nghiÖm nhµ m¸y ®· dÇn nhËn thøc ®­îc vai trß vµ tÇm quan träng cña viÖc më réng c¬ c©ó dÞch vô s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu thÞ tr­êng. Trong 3 n¨m 1996- 1998 danh môc dÞch vô vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña nhµ m¸y tõng b­íc ®­îc t¹o lËp theo c¸c sè liÖu thèng kª sau: (trang bªn) Tuy tû träng doanh thu cña c¸c s¶n phÈm dÞch vô do nhµ m¸y khai th¸c cßn thÊp so víi tæng doanh thu nh­ng ®iÒu ®ã ®· chøng tá h­íng ®i ®óng cña nhµ m¸y trong viÖc x©y dùng chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi hoµn c¶nh cña nhµ m¸y trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi. ViÖc nhµ m¸y më réng lo¹i h×nh kinh doanh vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®· gãp phÇn vµo viÖc t¹o doanh thu, lîi nhuËn, tõng b­íc t¹o c«ng viÖc, thu nhËp cho ng­êi lao ®éng trong nhµ m¸y gióp nhµ m¸y dÇn æn ®Þnh. b. Thùc tr¹ng c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y. Cho tíi n¨m 1999, t¹i nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp tån t¹i hai h­íng chuyªn m«n ho¸ chÝnh lµ: -Chuyªn m«n ho¸ dÞch vô söa ch÷a «t«, m¸y ®éng lùc... Lo¹i h×nh CMH nµy xuÊt ph¸t tõ c¬ së ban ®Çu cña nhµ m¸y lµ x­ëng söa ch÷a «t« cña Bé N«ng tr­êng. -Chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp. Lo¹i h×nh CMH nµy ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÖm vô, chøc n¨ng míi cña nhµ m¸y tõ khi nhµ m¸y chuyÓn sang Bé X©y dùng. Thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh cña Nhµ m¸y trong thêi gian qua chÝnh lµ viÖc kÕt hîp gi÷a s¶n xuÊt vµ dÞch vô. V× vËy ®a d¹ng ho¸ cña nhµ m¸y lu«n xoay quanh 2 träng t©m chÝnh lµ CMH söa ch÷a vµ CMH s¶n xuÊt thiÕt bÞ x©y l¾p. B¶ng 9: T×nh h×nh thùc hiÖn chÕ t¹o s¶n phÈm dÞch vô khai th¸c Tªn s¶n phÈm dÞch vô §¬n vÞ tÝnh 1996 1997 1998 SL DT (Ngh×n ®«ng) Tû träng SL DT (ngh×n ®ång) Tû träng SL DT (ngh×n ®ång) Tû träng Tªn s¶n phÈm: 1. M¸y tuèt lóa ®¹p ch©n. 2. M¸y tuèt lóa cã ®éng c¬ 3. Bµn tÏ ng« thñ c«ng 4. Xe c¶i tiÕn 5. Phô tïng thay thÕ 6. B¸nh lång Tªn dÞch vô 1. C©n b¬m cao cÊp 2. Mµi khuûu 3.Thay tæng thµnh 4. Thay h¬i 5. §ãng thuú bÖ 7.Trung, ®¹i tu C¸i - - - kg C¸i C¸i - LÇn Bé - CÇn 13 8 50 50 500 12 60 30 6 40 12 3 300 1200 150 150 6 600 40 120 1200 600 4300 15.000 2,2% 5,6% 4,3% 4,3% 1,7% 4,1% 1,4% 2% 4,1% 13,9% 30% 26% 15 12 26 40 700 15 80 53 7 50 15 4 300 1150 130 150 6,2 600 40 60 1200 600 4500 15.000 2,2% 6,75% 1,,65% 2,9% 2,1% 19,9% 1,5% 1,5% 4,1% 14,7% 33% 29,3% 10 15 20 40 600 15 90 60 10 60 27 7 300 1150 130 150 62 650 40 60 1200 600 4500 15.000 1% 5,3% 0,8% 1,9% 1,2% 3% 1,2% 3,7% 11% 37,4% 32,4% 86,8% b1. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm tõ CMH b»ng c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô do nhµ m¸y tù khai th¸c. Víi h×nh thøc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ dÞch vô tõ CMH, nhµ m¸y ®· dÇn ×m ®­îc thÞ tr­êng riªng cho m×nh vµ ®· tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng chê viÖc hoµn toµn tõ cÊp trªn. Dùa trªn møc t¨ng tr­ëng vÒ khèi l­îng s¶n phÈm còng nh­ doanh thu cña c¸c mÆt hµng, dÞch vÞ ®a d¹ng ho¸ nhµ m¸y ®· kh¼ng ®Þnh chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ mét bé phËn quan träng trong chiÕn l­îc kinh doanh. Tõ ®ã nhµ m¸y ®· thèng kª ®­îc c¸c chØ tiªu ®Þnh møc c¬ b¶n cho tõng lo¹i dÞch vô vµ s¶n phÈm nh­ thêi gian lao ®éng, chi phÝ, doanh thu, lîi nhuËn. B¶ng 10: S¶n l­îng s¶n phÈm ®a d¹ng ho¸ tõ s¶n phÈm CMH Tªn chi tiÕt §V tÝnh KL (Kg) Tæng CP Tæng DT Lîi nhuËn Thêi gian (h) 1.M¸y tuèt lóa 2.M¸y tuèt lóa ®éng c¬ 3.Bµn tÏ ng« 4. Xe c¶i tiÕn 5. B¸nh l«ng 6. Phô tïng C¸i - - - §«i Kg 84 163 36 40 103 1 260.000 1.050.000 130 145.000 450.000 6000® 300.000 1.200.000 150.000 150.000 600.000 650.000 40.000 150.000 20.000 35.000 150.000 500®/kg 18 40 6 10 23 B¶ng 11 : Sè l­îng dÞch vô ®a d¹ng ho¸ Tªn dÞch vô SC Thêi gian SC(h) Chi phÝ SC(®ång) Doanh thu Tæng Lîi nhuËn (®) §¬n vÞ tÝnh 1. C©n b¬m cao ¸p 2. Mµi khuûu 3.Thay tæng thµnh 4.Thay h¬i 5. §ãng thuú bÖ 6.§¹i tu toµn bé 3 6 72 36 96 23 20.000 80.000 100.000 400.000 3.500.000 11.000.000 40.000 120.000 12.000 600.000 430.000 15.000.000 20.000 40.000 200.000 200.000 800.000 4.000.000 LÇn - - - - - B¶ng 12: Tû träng cña tõng s¶n phÈm vµ dÞch vô Tªn s¶n phÈm dÞch vô 1997 1998 1999 TængLN (ngh×n ®) Tû träng TængLN (Ngh×n ®) Tû träng TængLN (ngh×n ®) Tû träng 1. M¸y tuèt lóa ®¹p ch©n 2. M¸y tuèt lóa cã ®éng c¬ 3.Bµn tÏ ngl« 4.Xe c¶i tiÕn 5. Phô tïng thay thÕ 6.B¸nh lång 7. C©n b¬m 8. Mµi khuûu 9.Thay tæng thµnh 10. Thay h¬i 11.§ãng thuú bÖ 12.§¹i tu Tæng 520 1200 1000 1750 250 1800 1200 1200 1200 8000 9600 12.000 38.820 1,33 3,09 2,2 4,5 0,6 4,6 3,09 3,09 3,09 20,6 24,7 30,9 600 1800 520 1400 350 2250 1600 2120 1400 10.000 12.000 16.000 50.040 1,1 3,2 1 2,7 0,7 4,49 3,19 4,2 2,7 19,9 23,9 31,9 400 2250 400 1400 300 2250 1800 2400 2000 12.000 21.600 28.000 74.800 0,05 3 0,05 1,8 0,04 3 24,3 3,2 2,6 16 28,8 37,4 L·nh ®¹o nhµ m¸y ®· nhËn ®Þnh: - C¬ cÊu s¶n phÈm dÞch vô thay ®æi qua c¸c n¨m - C¬ cÊu s¶n phÈm dÞch vô phô thuéc vµo c¸c thay ®æi tõ phÝa ng­êi tiªu dïng. - C¬ cÊu phôc vô n«ng nghiÖp thay dæi do c¬ cÊu n«ng nghÖp chuyÓn dÞch theo h­íng c¬ giíi ho¸. b2. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm b»ng c¸ch ®Èy m¹nh CMH nh»m tËn dông triÖt ®Ó c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th«ng qua cÊu t¹o c¸c s¶n phÈm do C«ng ty giao xuèng. CMH s¶n phÈm cña nhµ m¸y chñ yÕu lµ gia c«ng kÕt cÊu thÐp, chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ kim lo¹i ®en tiªu chuÈn vµ phi tiªu chuÈn phôc vô cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. Víi hÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc trang bÞ bæ sung theo biÓu thèng kª sau: BiÓu 13: M¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc nhµ m¸y ®Çu t­ cho s¶n phÈm CMH. Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Gi¸ trÞ cßn l¹i (%) Nguyªn gi¸ (USD) C«ng suÊt M¸y c¾t ®ét 40T M¸y c¾t ®ét 8T M¸y c¾t ®ét h¬i tay CÈu ngang CÈu trôc M¸y nÐn C¸i - - - - - 1 1 2 1 1 1 40 60 70 95 40 50 4000 1200 500 25.000 6000 1300 40 tÊn 8 tÊn 11 at 80 kw 1,5 tÊn 25 at Nhµ m¸y thùc ra chØ cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc c¸c s¶n phÈm nhá, cã kü thuËt bÐ ®é dµy thÊp, ®é chÝnh x¸c kh«ng cao vÝ dô nh­: xµ, cét, thÐp, bÝch, vai ®Öm, b»ng gang, thÐp máng... hoÆc khung kho.. NÕu chØ s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng nµy tÊy yÕu nhµ m¸y sÏ kh«ng ®¶m b¶o ®­îc kÕ ho¹ch giao v× hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm x©y l¾p lµ hµng phi tiiªu chuÈn. ChÝnh v× vËy trong 3 n¨m qua nhµ m¸y chñ yÕu s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phï hîp víi ®Æc ®iÓm, hoµn c¶nh hiÖn cã theo h­íng tËn dông tèi ®a c¸c lo¹i thiÕt bÞ cã s½n, kÓ c¶ c¸c thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt nh­ m¸y tiÖn, khoan, doa. B¶ng 14: T×nh h×nh thùc hiÖn chÕ t¹o s¶n phÈm CMH Tªn s¶n §V 1997 1998 1999 phÈm tÝnh SL DT (tr®) Tû träng SL DT (tr®) Tû träng SL D T (tr®) Tû träng Xµ thÐp KÌo thÐp BÝch èng Vai ®ì Khung cöa Tæng Kg - - - - - 6000 13.000 11.000 6000 8000 28.000 50,4 109,2 176 40,8 136 210 722,4 6,9 15,1 24,3 5,64 18,8 29 6000 15000 12.000 8000 18.000 17.000 50,4 126 192 54,4 306 127,5 856,3 5,88 14,7 22,4 46,5 35,7 14,8 8000 10.000 16.000 10.500 20.000 21.000 67,2 84 256 71,4 340 157,5 976,1 6,88 8,6 26,2 7,27 34,8 15,3 Tuy s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm trªn nh­ng ®Ó ®¹t ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc nh­ vËy nhµ m¸y ph¶i chñ ®éng liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ b¹n trong viÖc ph©n phèi s¶n phÈm. VÝ dô trong hîp ®ång s¶n xuÊt l¾p ®Æt nhµ m¸y Thñy ®iÖn YALY, nhµ m¸y ph¶i s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm mang tÝnh ®ång bé trong mét gãi thÇu bao gåm. - Khung cöa 720 m2 - Khung nhµ 720 m2. - èng hót Æ 1200 * 15.000 - Ciclo 2600 * 4000 - Vai, bÝch, ®Öm ®Ó cho Motor tù ®iÒu khiÓn, ®Ó bÓ Ciclo...Thùc tÕ nhµ m¸y kh«ng thÓ s¶n xuÊt ®­îc Ciclo vµ èng hót v× kh«ng cã m¸y mãc chuyªn dïng. B»ng c¸ch liªn doanh víi C«ng ty l¾p m¸y 45-3 (cïng Tæng C«ng ty X©y l¾p) nhµ m¸y ®· nhËn s¶n xuÊt tßan bé c¸c s¶n phÈm tiªu chuÈn cña C«ng ty b¹n vµ chuyÓn c¸c s¶n phÈm phi tiªu chuÈn cho phÝa b¹n lµm. Nh­ vËy viÖc s¶n xuÊt cña nhµ m¸y ®· ®­îc tiÕp tôc, ng­êi c«ng nh©n cã viÖc lµm. Nhµ m¸y cã doanh thu, lîi nhuËn ...Sau thêi gian s¶n xuÊt, nhµ m¸y ®· tÝnh ®­îc c¸c chØ tiªu ®Þnh møc thêi gian, lîi nhuËn cho s¶n phÈm CMH. B¶ng 15: Lîi nhuËn, ®Þnh møc thêi gian cho s¶n phÈm CMH. Tªn SP Thêi gian gia c«ng §¬n vÞ tÝnh Tæng CP Doanh thu Lîi nhuËn cho 1 kg (®) Xµ - KÌo thÐp BÝch èng Vai ®ì Khung cöa 12giê/ 100kg 18 giê/100kg 4giê/100kg 8giê/100kg 36giê/100kg 100kg - - - - 4900/kg 5000/kg 4700/kg 5100/kg 5200/kg 8400 16.000 6800 7000 7500 400 800 500 600 1100 c. Ph©n tÝch c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y. Qua thùc tÕ vµ tÝnh to¸n trong viÖc thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ l·nh ®¹o nhµ m¸y ®· rót ra mét sè nhËn xÐt sau: - C¬ cÊu s¶n phÈm, dÞch vô cña nhµ m¸y ph¶i tu©n thñ tr­íc hÕt theo nhiÖm vô chøc n¨ng cña nhµ m¸y do Tæng C«ng ty l¾p m¸y qui ®Þnh. - S¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ vµ cÊu thÐp phôc vô cho x©y l¾p lµ nhiÖm vô trung t©m. - S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phôc vô n«ng nghiÖp chÝnh lµ tËn dông tèi ®a nguån lao ®éng, tËn dông nguyªn vËt liÖu, tËn dung m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng cña s¶n phÈm chÝnh. - Söa ch÷a «t«, m¸y ®éng lùc chÝnh lµ tËn dông sè m¸y mãc thiÕt bÞ cò cßn ®Ó l¹i t¹i nhµ m¸y, t¹o c«ng viÖc cho c«ng nh©n cã tay nghÒ söa ch÷a nh­ng kh«ng cã chuyªn m«n s¶n xuÊt thiÕt bÞ kÕt cÊu thÐp. - ViÖc më r«ng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ mét biÖn ph¸p quan träng nh»m phÇn nµo gióp nhµ m¸y gi÷ ®­îc ng­êi c«ng nh©n th«ng qua thu nhËp, trÝch khÊ hao m¸y mãc thiÕt bÞ cò còng nh­ gióp nhµ m¸y hoµn thµnh c¸c nghÜa vô ®èi víi cÊp trªn vµ Nhµ n­íc. Tuy nhiªn trong ®a d¹ng ho¸ cÇn chó ý tíi sù biÕn ®æi cña c¬ cÊu s¶n phÈm dÞch vô cô thÓ. * TÝnh chÊt s¶n phÈm: - §èi víi c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp khèi l­îng s¶n phÈm cã xu h­íng t¨ng theo h­íng c¬ giíi ho¸. - §èi víi c¸c lo¹i dÞch vô sè l­îng dÞch vô kh«ng cã xu h­íng t¨ng nhiÒu. - §èi víi c¸c lo¹i s¶n phÈm CMH nhµ m¸y kh«ng ®Þnh tr­íc ®­îc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. - §èi víi dÞch vô söa ch÷a hÇu nh­ nhµ m¸y kh«ng bá vèn ®Çu t­ mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ míi còng nh­ ®Çu t­ nguyªn vËt liÖu ban ®Çu, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chØ cÇn tÝnh khÊu hao. - §èi víi s¶n phÈm n«ng nghiÖp nhµ m¸y ph¶i bá vèn mua nguyªn vËt liÖu, s¶n xuÊt vµ tù tiªu thô. - §èi víi s¶n phÈm CMH do cÊp trªn giao nhµ m¸y kh«ng ph¶i bá vèn mua nguyªn vËt liÖu nh­ng ph¶i ®Çu t­ mua m¸y mãc thiÕt bÞ còng nh­ lµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hoµn toµn phô thuéc vµo C«ng ty. C¶ 2 lo¹i nµy nhµ m¸y ®Òu ph¶i trÝch khÊu hao. * §Æc ®iÓm vÒ nh©n lùc vµ qu¶n lý cña c¸c lo¹i s¶n phÈm dÞch vô. - S¶n phÈm CMH ®ßi hái ph¶i cã ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt tèt, th«ng qua hÖ thèng ®Þnh møc, l­¬ng th­ëng, chÕ ®é... - S¶n phÈm phôc vô n«ng nghiÖp tuy kh«ng cÇn tíi ®éi ngò c«ng nh©n thËt giái tay nghÒ nh­ng do s¶n xuÊt hµng lo¹t nªn c«ng t¸c qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i x©y dùng cô thÓ, cã ®Þnh møc thêi gian, nguyªn vËt liÖu... cã chÕ ®é l­¬ng th­ëng hîp lý. - DÞch vô söa ch÷a ®ßi hái c«ng nh©n cã tay nghÒ cao, giái nh­ng kh«ng sö dông nhiÒu ®Õn m¸y mãc thiÕt bÞ còng nh­ ®Þnh møc lao ®éng. * ThÞ tr­êng cña c¸c lo¹i s¶n phÈm dÞch vô. + ThÞ tr­êng ®Çu vµo: Toµn bé nguyªn vËt liÖu vµ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ®Òu do nhµ m¸y ph¶i mua ®èi víi s¶n phÈm nhµ m¸y s¶n xuÊt. Riªng dÞch vô söa ch÷a nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo do kh¸ch hµng mang ®Õn. + ThÞ tr­êng ®Çu ra: - S¶n phÈm CMH do cÊp trªn giao vµ cÊp trªn tiªu thô. - S¶n phÈm ®a d¹ng ho¸ phôc vô n«ng nghiÖp do kh¸ch hµng ®Æt lµm. - DÞch vô söa ch÷a hÇu hÕt do kh¸ch hµng tù ®em ®Õn. 3. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y. Trong 3 n¨m 1997- 1999 nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp ®· tõng b­íc tiÕn hµnh ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ ®· ®¹t ®­îc c¸c kÕt qu¶ ban ®Çu. Trªn ®Þa bµn ho¹t ®éng t¹i 2 tØnh Hµ Nam- Nam §Þnh s¶n phÈm cña C«ng ty ®· cã mÆt vµ ®· b­íc ®Çu chiÕm ®­îc c¶m t×nh cña ng­êi tiªu dïng. Riªng dÞch vô söa ch÷a «t«, m¸y ®éng lùc D12, hÇu hÕt kh¸ch hµng cña nhµ m¸y lµ c¸c chñ ph­¬ng tiÖn t¹i ThÞ x· Phñ lý. §èi víi c¸c ®¬n vÞ b¹n trong ngµnh x©y l¾p, nhµ m¸y ®· dÇn kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña m×nh trong viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm kÕt cÊu thÐp nhá, tiªu chuÈn. Trong n¨m 1999 tû träng hµng do nhµ m¸y tù khai th¸c chiÕm 28% trong dã m¸y phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ 7,8%, dÞch vô söa ch÷a lµ 20%. a. C¸c thµnh tÝch ®¹t ®­îc tõ ®a d¹ng ho¸. Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®· gióp nhµ m¸y: * TËn dông ®­îc sè m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã vµ kh¶ n¨ng tay nghÒ cña c«ng nh©n . §Ó s¶n xuÊt ®­îc c¸c mÆt hµng theo yªu cÇu, nhiÖm vô cña C«ng ty th× nhµ m¸y ph¶i mua s¾m hÇu hÕt m¸y mãc thiÕt bÞ míi. Bëi vËy ph­¬ng ch©m ho¹t ®éng cña l·nh ®¹o nhµ m¸y lµ dùa vµo nh÷ng g× mµ nhµ m¸y ®ang cã nh­ nhµ x­ëng, m¸y mãc cò, c¶i t¹o söa ch÷a, mua s¾m thªm c¸c thiÕt bÞ thËt cÇn thiÕt ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt vµ söa ch÷a dÞch vô. §Ó s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm chuyªn m«n nhµ m¸y ®· linh ho¹t chuyÓn ®æi hµng cho c¸c ®¬n vÞ b¹n, nhËn c¸c lo¹i s¶n phÈm hîp lý cho m×nh tõ ®ã mua, c¶i t¹o thiÕt bÞ hîp lý, gi¸ ph¶i ch¨ng mµ vÉn ®¶m b¶o yªu cÇu s¶n xuÊt. VÝ dô nh­ m¸y c¾t ®ét 40 tÊn nÕu ph¶i mua míi gi¸ tiÒn lµ 4000 USD nh­ng nhµ m¸y chØ mua cã 1500USD, sau ®ã söa ch÷a l¹i ®Ó sö dông. Víi chiÕc m¸y nµy, c¸c chi tiÕt 300*300* 8 trë xuèng nhµ m¸y hoµn toµn chñ ®éng. HoÆc cÈu trôc nhµ m¸y chØ thùc mua 2000 USD sau ®ã c¶i tiÕn l¹i bé sè truyÒn ®éng ®­a søc cÈu lªn tíi 3,5 tÊn phôc vô cho viÖc cÈu cÊu kiÖn hoÆc l¾p r¸p chi tiÕt... * Th«ng qua viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm theo yªu cÇu tõng hîp ®ång, tõng kh¸ch hµng cô thÓ, viÖc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt chuyÓn sang t­ thÕ chñ ®éng. C«ng t¸c qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt lu«n thay ®æi c¸ch qu¶n lý sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt lµ ®¸p øng tèi ®a yªu cÇu cña kh¸ch hµng, tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cho nhµ m¸y, tÊt c¶ mäi ng­êi h­íng tíi môc tiªu chung lµ: Nhµ m¸y cã viÖc lµm, c«ng nh©n cã thu nhËp. Tõ n¨m 1997- 1998, c¬ cÊu s¶n phÈm dÞch vô thay ®æi, dÞch vô söa ch÷a vµ s¶n phÈm CMH ®­îc thùc hiÖn nhiÒu. Do ®ã c«ng t¸c tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt cã nhiÒu thay ®æi kÓ tõ ban gi¸m ®èc ®Õn phßng ®iÒu ®é s¶n xuÊt, ®Õn c¸c ®éi ph©n x­ëng nh­ lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cho tõng mÆt hµng, kÕ ho¹ch dù tr÷ vËt t­, nguyªn vËt liÖu, qui tr×nh c«ng nghÖ, ®iÒu ®é kiÓm tra ®«n ®èc thùc hiÖn ®óng tiÕn ®é... C«ng t¸c ®iÒu hµnh s¶n xuÊt nh­ vËy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, c¸c phßng chøc n¨ng thùc hiÖn môc tiªu tõng kú, lao ®éng nhµ m¸y, c¸c phßng chøc n¨ng, ph©n x­ëng n¾m ch¾c tiÕn ®é, phèi hîp kÞp thêi th¸o gì nh÷ng khã kh¨n n¶y sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ChÝnh nh÷ng tiÕn ®é vµ th¾ng lîi trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh s¶n xuÊt ®· t¹o tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn môc tiªu chung cña nhµ m¸y. * ViÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ m¸y tiªp xóc trùc tiÕp víi nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng. Qua ®ã nhµ m¸y t×m ®­îc c¸c b¹n hµng, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc dÇn æn ®Þnh s¶n xuÊt trong thêi gian sau nµy. Lµ mét nhµ m¸y lín trong ngµnh c¬ khÝ hiÖn cã t¹i tØnh Hµ Nam, cho ®Õn nay nhµ m¸y lµ mét doanh nghiÖp ®øng ®Çu toµn tØnh vÒ dÞch vô söa ch÷a «t«, m¸y næ, m¸y D12 còng nh­ lµ mét doanh nghiÖp cã tiÕng trong viÖc cung cÊo c¸c s¶n phÈm phôc vô n«ng nghiÖp t¹i thÞ x· Phñ lý. Bªn c¹nh ®ã nhµ m¸y ®· m¹nh d¹n ký kÕt c¸c hîp ®ång víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c ngoµi ngµnh nh­: - S¶n xuÊt vµ l¾p ®Æt khung nhµ x­ëng víi diÖn tÝch 1440 m2 cho nhµ m¸y Xi m¨ng Bót S¬n. - TiÖn, phay b¸nh r¨ng cho nhµ m¸y ®­êng VÜnh Tuy. - ChÕ t¹o thµnh c«ng bé ®ång tèc vµ l« c¸n - Ðp mÝa c©y Æ 480 * 1300 - §óc thµnh c«ng kho¸ liªn cÇu b»ng gang, hîp kim cho hÖ thèng b¶o vÖ cña d©n c¸n mÝa 800 tÊn/ngµy. ThÊy tr­íc ®­îc nhu cÇu s¶n xuÊt c¸c lo¹i cÊu kiÖn lín nhµ m¸y ®· ®Çu t­ chiÒu s©u ®Ó mua cÈu ngang nh»m phôc vô vËn chuyÓn l¾p r¸p c¸c chi tiÕt lín, nÆng trªn 4 tÊn nh­ thÐp h×nh, thÐp cuén. Nh­ vËy th«ng qua ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm nhµ m¸y ®· tiÕp xóc trùc tiÕp víi nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng vµ còng th«ng qua ®a d¹ng ho¸ nhµ m¸y còng ®· tõng b­íc ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®ã. * Nhê ®a d¹ng ho¸ mµ nhµ m¸y cã viÖc lµm, gi÷ ®­îc ng­êi lao ®éng g¾n bã víi nhµ m¸y. Tuy r»ng c¸c chØ tiªu tæng doanh thu, lîi nhuËn, nép ng©n s¸ch, l­¬ng cßn thÊp nhung ng­êi lao ®éng ®· yªn t©m g¾n bã víi nhµ m¸y. MÆt kh¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®· gióp cho nhµ m¸y giµnh l¹i ®­îc vÞ thÕ ®· gi¶m sót, thÞ phÇn nhµ m¸y dÇn t¨ng, t¹o ®­îc uy tÝn trªn th­¬ng tr­êng. ChÊt l­îng s¶n phÈm nhê cã ®a d¹ng ho¸ ®­îc c¶i thiÖn râ nÐt. §iÒu ®ã thÓ hiÖn rç nÐt nhÊt ë khèi l­îng c«ng viÖc söa ch÷a ®­îc t¨ng lªn theo thêi gian. Víi chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh lµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp chø kh«ng ph¶i lµ kinh doanh nªn viÖc t¹o ra s¶n phÈm vµ dÞch vô cã chÊt l­îng tèt c¹nh tranh ®­îc trªn th­¬ng tr­êng lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña nhµ m¸y. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy trong nh÷ng n¨m qua nhµ m¸y ®· cã nh÷ng ®Çu t­ thÝch ®¸ng cho viÖc söa ch÷a n©ng cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ. * Th«ng qua ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®éi ngò ng­êi lao ®éng cña nhµ m¸y tõng b­íc ®­îc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n. Thî söa ch÷a ®­îc n©ng cao tay nghÒ, thî s¶n xuÊt s¶n phÈm ®· tõng b­íc quen vµ lµm chñ ®­îc qui tr×nh s¶n xuÊt còng nh­ ®¶m b¶o m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng liªn tôc. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý tæ chøc s¶n xuÊt thÝch øng ®­îc víi phong c¸ch lµm viÖc míi víi ph­¬ng ch©m: TÊt c¶ v× kh¸ch hµng, v× sù æn ®Þnh cña nhµ m¸y vµ thu nhËp cña mçi c¸ nh©n. Cã thÓ nãi so víi c¸c nhµ m¸y c¬ khÝ trong thÞ x· Phñ lý, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cña nhµ m¸y ho¹t ®éng hiÖu qu¶ nhÊt. b. C¸c tån t¹i cÇn kh¾c phôc trong qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ . Bªn c¹nh c¸c thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc vÉn cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò mµ nhµ m¸y cÇn ph¶i quan t©m nh­: Tuy ®· x©y dùng ®­îc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ h­íng ®i ®óng nh­ng nhµ m¸y ch­a x¸c ®Þnh ®a d¹ng ho¸ lµ chiÕn l­îc quan träng trong chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ m¸y. - §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm chØ dõng l¹i ë møc ®é tù ph¸t theo yªu cÇu cña m«i tr­êng kinh doanh vµ phÝa ng­êi tiªu dïng. - Ch­a x¸c ®Þnh träng t©m ®a d¹ng ho¸ còng nh­ c¸c yªu cÇu ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ th«ng qua c¸c chØ tiªu nh­: + Nguån vèn ®Çu t­ lµ bao nhiªu, lÊy tõ ®©u. + S¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸ dÞch vô nµo cã hiÖu qu¶ nhÊt. + S¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸, dÞch vô nµo æn ®Þnh l©u dµi nhÊt. + Nhu cÇu thùc tÕ vÒ s¶n l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i cña tõng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô s¶n xuÊt, thùc hiÖn dÞch vô nh­ thÕ nµo? + Ph©n bæ nguån vèn cho m¸y mãc thiÕt bÞ, cho dù tr÷ nguyªn vËt liÖu, cho s¶n xuÊt tiªu thô ®­îc chia ra cho mçi lo¹i s¶n phÈm dÞch vô, cho mçi giai ®o¹n lµ bao nhiªu. + Nguån lao ®éng lÊy tõ ®©u, sè l­îng, chÊt l­îng nh­ thÕ nµo? + G¸c qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt ®­¬c x©y dùng cho tõng lo¹i s¶n phÈm. + §Þnh møc lao ®éng, kü thuËt ¸p dông ®· hîp lý ch­a... C¸c tån t¹i trªn ®­îc thÓ hiÖn tr­íc hÕt: * Ch­a cã chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp víi hoµn c¶nh thùc tÕ cña nhµ m¸y. ViÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch vô ®Òu do kh¸ch hµng hoÆc cÊp trªn giao, t×nh h×nh ®ã ®ßi hái nhµ m¸y ph¶i chñ ®éng trong viÖc t×m thÞ tr­êng, x¸c ®Þnh c¬ cÊu s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch vô qua ®ã lËp ®­îc kÕ ho¹ch dù tr÷ vËt t­, qui tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm ... Do kh«ng ®¶m b¶o c¸c yÕu tè trªn nªn viÖc s¶n xuÊt cña nhµ m¸y ®«i lóc cßn ch¾p v¸ chê ®îi, lóc cã viÖc th× lµm gÊp, lóc kh«ng cã viÖc l¹i nghØ dµi ®· ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm, tiÕn ®é kÕ ho¹ch s¶n xuÊt... §èi víi nhµ m¸y viÖc ®¶m b¶o c©n ®èi gi÷a kh©u t¹o ph«i vµ gia c«ng lµ ch­a ®¹t hiÖu qu¶. HiÖn t¹i nhµ m¸y cã mét lß gang nhá c«ng suÊt 600kg/mÎ. S¶n phÈm ph«i gang chñ yÕu lµ b¸nh ®µ, b¸nh r¨ng, moayo, bÝch, vai ®Öm c¸c lo¹i...kh©u t¹o ph«i vÉn dïng c«ng nghÖ ®óc khu«n do ®ã tû lÖ phÕ phÈm cao (> 20%) l­îng d­ gia c«ng lín... ViÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng ph«i gang rÊt kÐm v× kh«ng cã m¸y ph©n tÝch. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña nhµ m¸y lµ d©y chuyÒn khÐp kÝn, kh©u t¹o ph«i lµ kh©u ®Çu tiªn, ph«i cã ®¹t tiªu chuÈn kü thuËt, chÊt l­îng th× míi cã s¶n phÈm cho kh©u sau tiÕp tôc ho¹t ®éng. §©y lµ nguyªn nh©n g©y ra nhiÒu thø phÕ phÈm, tiªu tèn lao ®éng, nguyªn vËt liÖu lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ g©y ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng. §Æc biÖt khi yªu cÇu chÊt l­îng lµ hµng ®Çu th× sù yÕu kÐm cña kh©u ®óc ph«i sÏ g©y c¶n trë cho viÖc thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ . Riªng lß ®óc thÐp, do vèn ®Çu t­ cao nªn nhµ m¸y kh«ng triÓn khai, v× vËy ph«i thÐp nhµ m¸y ph¶i ®i mua hoÆc thuª ®¬n vÞ kh¸c ®óc. Trong t­¬ng lai viÖc cÇn thiÕt lµ ph¶i ®Çu t­ mét lß thÐp ®Ó nhµ m¸y chñ ®éng cho s¶n xuÊt. * C«ng t¸c kü thuËt ®æi míi c«ng nghÖ tuy ®· ®­îc quan t©m vµ b­íc ®Çu cã hiÖu qu¶ nh÷ng cßn chËm vµ ch­a toµn diÖn. MÆc dï nhµ m¸y ®· quan t©m ®Õn c«ng t¸c ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ qui tr×nh c«ng nghÖ nh­ng nãi chung cßn chËm so víi tèc ®é ph¸t triÓn chung. Tr­íc s¶n phÈm míi ®éi ngò c¸n bé kü thuËt cßn lóng tóng tr­íc yªu cÇu kü thuËt cña s¶n phÈm nh­: - B¶n vÏ tæng thÓ chi tiÕt hoµn thµnh chËm - Ch­a tÝnh hÕt ®Õn yªu cÇu kü thuËt - Ch­a tÝnh hÕt c¸c trë ng¹i kh¸c. - Ch­a x©y dùng ®­îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Þnh møc thËt hîp lý. Mét sè s¶n phÈm khã tuy ®­îc quan t©m chØ ®¹o vÒ c«ng nghÖ nh­ng viÖc tæng kÕt rót kinh nghiÖm l¹i chËm, gi¶i ph¸p kü thuËt ch­a hîp lý nªn tiÕn ®é s¶n xuÊt chËm hoÆc ph¶i lµm l¹i vÝ dj nh­: - Qu¹t th«ng giã luång trong thuû ®iÖn YALY. - Söa tæ b¬m cÇu t¹i B×nh Lôc. HoÆc mét sè s¶n phÈm ®­îc chØ ®¹o ký hîp ®ång víi gi¸ tèi thiÓu nh­ BÝch c¸c lo¹i cña x©y l¾p Hµ Nam trong qu¸ tr×nh ký hîp ®ång nhµ m¸y kh«ng tÝnh hÕt ®­îc ®Þnh møc ph«i ®óc, ph«i rÌn, tû lÖ háng cao, l­îng d­ nhiÒu dÉn ®Õn gi¸ thµnh nhµ m¸y kh«ng cã lîi nhuËn. Trong thêi gian tíi nhµ m¸y cÇn ph¶i cã sù quan t©m chØ ®¹o s¸t sao h¬n n÷a c«ng t¸c nµy. NÕu kh«ng ®©y sÏ lµ yÕu tè lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cña nhµ m¸y. * Ngo¹i trõ dÞch vô söa ch÷a th× nhµ m¸y ch­a t¹o ®­îc s¶n phÈm truyÒn thèng do ®ã ch­a ®¹t ®­îc yÕu tè c¹nh tranh cña s¶n phÈm v× vËy vÞ thÕ vµ thÞ phÇn cña nhµ m¸y cßn rÊt thÊp. Tuy ®· x¸c ®Þnh s¶n phÈm CMH lµ c¸c lo¹i chi tiÕt kÕt cÊu thÐp tiªu chuÈn cña ngµnh x©y l¾p. Nh÷ng s¶n phÈm lo¹i nµy nhµ m¸y chØ ®­îc nhËn l¹i tõ cÊp trªn mµ l­îng viÖc chØ ®ñ cho nhµ m¸y lµm tõ 5 ®Õn 6 th¸ng. V× vËy nÕu nhµ m¸y t¹o ®­îc s¶n phÈm truyÒn thèng th× ch¾c ch¾n c¸c ®¬n vÞ b¹n sÏ chñ ®éng ®Æt hµng nhµ m¸y. Trªn ®©y lµ n­÷ng tån t¹i chÝnh vµ khã kh¨n chñ yÕu ®ang diÔn ra thùc tÕ t¹i nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp. Nã cã ¶nh h­ëng lín vµ trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt trong nhµ m¸y. V× vËy ®©y chÝnh lµ bµi to¸n mµ trong giai ®o¹n tíi nhµ m¸y cÇn tËp trung nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸. PhÇn III Mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ë nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp. I. TÝch cùc nghiªn cøu thÞ tr­êng cho s¶n phÈm ®a d¹ng ho¸. 1. C¬ s¬ lý luËn: Lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty kh«ng thÓ lµm ng¬ tr­íc nh÷ng nhu cÇu, tr­íc nh÷ng thay ®æi cña thÞ tr­êng, nhÊt lµ nh÷ng nhu cÇu n»m trong kh¶ n¨ng mµ C«ng ty cã thÓ ®¸p øng ®­îc. Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, C«ng ty buéc ph¶i b¸m s¸t nhu cÇu thÞ tr­êng. §©y lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa v« cïng quan träng vµ trùc tiÕp quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña C«ng ty. Ch¼ng h¹n, C«ng ty kh«ng thÓ ®­a vÒ thÞ tr­êng n«ng th«n lo¹i m¸y tiÖn ®¹t tiªu chuÈn kü thuËt vµ tr×nh ®é chÝnh x¸c trung b×nh, kiÓu d¸ng mÉu m· ®Ñp nh­ng gi¸ c¶ l¹i cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng hµng triÖu ®ång. §iÒu nµy lµ kh«ng hîp lý ®Æc biÖt víi thÞ tr­êng n«ng th«n vµ ch¾c ch¾n C«ng ty sÏ khã tiªu thô ®­îc. Kh¸ch hµng lµ nh÷ng ng­êi tiªu dïng v« cïng tinh ý, nh¹y c¶m vµ khã tÝnh. Hä sÏ xem xÐt t×m hiÓu vµ chuyÓn sang tiªu thô mét lo¹i m¸y tiÖn ®¹t yªu cÇu vÒ kü thuËt vµ ®é chÝnh x¸c nh­ chiÕc m¸y trªn nh­ng bï l¹i gi¸ c¶ hîp lý h¬n vµ do ®ã sÏ tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n tiÒn kh«ng nhá. Cã thÓ nãi r»ng, nghiªn cøu thÞ tr­êng nh»m ®¸p øng ®­îc ®óng yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt vµ hÕt søc cô thÓ ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Trªn thùc tÕ ®iÒu nµy ®· ®­îc chøng minh b»ng ho¹t ®éng c¶ C«ng ty. Thêi kú ®Çu chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, C«ng ty ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n t­ëng chõng nh­ kh«ng cã lèi tho¸t, ®Æc biÖt lµ vÒ vÊn ®Ò thÞ tr­êng s¶n phÈm chñ lùc lµ m¸y c«ng cô vµ kh«ng tiªu thô ®­îc th× còng ®ång nghÜa víi viÖc ngõng s¶n xuÊt kinh doanh, ®ãng cña C«ng ty. Tr­íc th¸ch thøc ®ã, C«ng ty ®· cö nhiÒu ®oµn c¸n bé xuèng tõng c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu tra nghiªn cøu nhu cÇu vµ ký c¸c hîp ®ång s¶n xuÊt. Bªn c¹nh ®ã, nhê nhanh nh¹y n¾m b¾t ®­îc thêi c¬, C«ng ty ®· ®Çu t­ dµn thÐp c¸n ®Ó s¶n xuÊt ®¸p øng cho nhu cÇu x©y dùng ®ang ngµy cµng t¨ng nhanh. C¸c thiÕt bÞ vµ phô tïng mµ C«ng ty cung cÊp cho c¸c ngµnh nh­: §­êng mÝa, xi m¨ng, Thuû ®iÖn, khai kho¸ng...®¹t tiªu chuÈn kü thuËt vµ ®é bÒn cao do ®ã ®­îc c¸c b¹n hµng tÝn nhiÖm. HiÖn nay, C«ng ty ®ang lµ c¬ së dÉn ®Çu trong toµn quèc vÒ viÖc cung øng phô tïng thiÕt bÞ cho ngµnh mÝa ®­êng. Nh­ vËy, nhê b¸m s¸t nhu cÇu thÞ tr­êng, cung cÊp nhanh vµ ®óng c¸c s¶n phÈm mµ ng­êi tiªu dïng cÇn, thÞ tr­êng cã kh¶ n¨ng tiªu thô, C«ng ty ®· v­ît qua ®­îc giai ®o¹n cam go nhÊt. C«ng ty ®· vµ ®ang tõng b­íc v÷ng ch¾c, dÇn lÊy l¹i ®­îc uy tÝn vµ vÞ trÝ vèn cã cña m×nh. Néi dung chÝnh cña gi¶i ph¸p nµy: - Ph©n tÝch vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng, l·nh ®¹o nhµ m¸y ph¶i dù b¸o ®­îc xu h­íng ph¸t triÓn cña s¶n phÈm vµ c¬ cÊu sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm ®a d¹ng ho¸. T¹i nhµ m¸y c¸c c¸n bé cña phßng ®· dù tÝnh: B¶ng 16: S¶n l­îng dù kiÕn cña s¶n phÈm phôc vô n«ng nghiÖp. Danh môc §¬n vÞ S¶n l­îng s¶n phÈm 2000 2001 2002 M¸y tuèt lóa ®¹p ch©n M¸y tuèt lóa ®éng c¬ Bµn tÏ ng« B¸nh lång Xe c¶i tiÕn Phô tïng C¸i - - - - - 10 25 50 20 10 500 Kh«ng s¶n xuÊt 30 Kh«ng s¶n xuÊt 25 Kh«ng s¶n xuÊt 700 Kh«ng s¶n xuÊt 30 25 Kh«ng s¶n xuÊt 900 BiÓu 17: S¶n l­îng dù kiÕn c¸c dÞch vô söa ch÷a Tªn dÞch vô §¬n vÞ Sè l­îng 2000 2001 2002 C©n b¬m cao ¸p Mµi khuûu Thay tæng thµnh Thay h¬i §ãng thuú bé §¹i tu C¸i - LÇn Bé - LÇn 80 80 10 80 25 7 60 50 20 100 50 10 40 50 15 80 40 15 Sè liÖu dÞch vô söa ch÷a chñ yÕu dùa trªn thèng kª kinh nghiÖm qua l­îng kh¸ch quen cña nhµ m¸y. HÇu hÕt c¸c dÞch vô trªn cã ®­îc lµ do chÕ ®é söa ch÷a ­u ®·i cña nhµ m¸y ®èi víi kh¸ch hµng. B¶ng 18: S¶n l­îng dù kiÕn c¸c s¶n phÈm CMH Tªn s¶n §¬n vÞ S¶n l­îng phÈm 2000 2001 2002 Xµ thÐp KÌo thÐp BÝch èng Vai ®ì Khung cöa Kg > - - - - - 15.000 17.000 8000 20.000 18.000 10.000 23.000 6000 30.000 15.000 10.000 30.000 18.000 15.000 13.000 Nh­ vËy cã mét sè s¶n phÈm vµ dÞch vô kh«ng cßn nh­ng sÏ xuÊt hiÖn mét sè s¶n phÈm míi cô thÓ nh­: B¶ng 19: S¶n l­îng dù kiÕn thÐp ph«i c¸c lo¹i Tªn s¶n phÈm §¬n vÞ S¶n l­îng 2000 2001 2002 ThÐp ph«i c¸n ThÐp ph«i rÌn ThÐp bÝch ThÐp ph«i chi tiÕt Ph«igang- M¸ykhoan kg - - - C¸i 50.000 20.000 40.000 25.000 20 50.000 20.000 50.000 30.000 30 50.000 20.000 45.000 30.000 50 * Nghiªn cøu thÞ tr­êng s¶n phÈm trong thêi gian tíi. Trong giai ®o¹n hiÖn nay ngµnh x©y l¾p lu«n lµ ngµnh mòi nhän t¹o c¬ së cho sù ph¸t triÓn chung cña c¸c ngµnh kü thuËt. ChÝnh v× vËy trong thêi gian tíi ®Ó t¹o c¬ s¬ v÷ng cho sù ph¸t triÓn th× bªn c¹nh c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng nh»m phôc vô cho nhu cÇu hiÖn t¹i nhµ m¸y cÇn ®Çu t­ cho viÖc më réng danh môc s¶n phÈm míi nh»m ®¸p øng cho c¸c ngµnh kü thuËt kh¸c nh­ thiÕt bÞ phô tïng cho s¶n xuÊt Xi m¨ng, c¸c lo¹i m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n thùc phÈm, mÝa ®­êng... §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy nhµ m¸y nªn tæ chøc hoÆc giao thªm tr¸ch nhiÖm cho phßng kÕ ho¹ch c¸c nhiÖm vô cô thÓ nh­: - Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, h×nh thøc, tr×nh ®é kü thuËt, gi¸ c¶ s¶n phÈm vµ thÞ phÇn mµ nhµ m¸y cã thÓ chiÕm lÜnh. - Dù b¸o sù xuÊt hiÖn nhu cÇu s¶n phÈm míi, sù thu hÑp cña lo¹i s¶n phÈm mµ C«ng ty ®ang s¶n xuÊt. - §¸nh gi¸ ®­îc tÊt c¶ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cïng víi c¸c tiÒm n¨ng mµ hä cã thÓ sö dông. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ph¶i tra lêi chuÈn x¸c c¸c yªu cÇu sau: - Nhµ m¸y nªn s¶n xuÊt c¸i g×? - Nhµ m¸y s¶n xuÊt bao nhiªu? - B¸n víi gi¸ nµo, b¸n ë ®©u, trong bao l©u, theo h×nh thøc nµo? ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng phôc vô ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm sÏ ®­a l¹i c¸c lîi Ých sau: - Dù b¸o ®­îc nhu cÇu vÒ s¶n phÈm cña C«ng ty. - T×m ®­îc chóng thÞ tr­êng vµ ®èi t­îng cÇn cung cÊp s¶n phÈm mµ nhµ m¸y cã kh¶ n¨ng ®¸p øng. - X©y dùng ®­îc sù ph¸t triÓn cña s¶n phÈm C«ng ty xem nã ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng s¶n phÈm, tõ ®ã cã ®èi s¸ch thÝch hîp nh»m kÐo dµi chu kú sèng hoÆc t×m c¸ch h¹n chÕ s¶n xuÊt. - X¸c ®Þnh sù xuÊt hiÖn nhu cÇu s¶n phÈm míi mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tham gia s¶n xuÊt vµ cung øng. Tuy nhiªn nÕu kh«ng lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng nhµ m¸y sÏ gÆp ph¶i v« sè bÊt lîi nh­: - §Çu t­ sai môc ®Ých. - Nguån lùc bÞ dµn tr¶i. - Gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh, mÊt thÞ phÇn dÉn tíi thua lç. 2. §Çu t­ mét lß thÐp theo c«ng nghÖ cao víi c«ng suÊt 70 kw/h ®Ó ®¶m b¶o nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo. Víi t­ c¸ch lµ mét nhµ m¸y c¬ khÝ m¹nh t¹i ThÞ x· Phñ lý vµ cña C«ng ty l¾p m¸y 10, viÖc ®Çu t­ chiÒu s©u n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ n¨ng lùc lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nhµ m¸y. §Ó s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng th× vÊn ®Ò mÊu chèt ph¶i n©ng cao chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ngoµi ra c¸c yÕu tè kh¸c nh­ tÝnh n¨ng sö dông, mµu s¾c, kiÓu d¸ng, mÉu m· còng cã gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh gióp s¶n phÈm n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tuy nhiªn ®Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy th× kh«ng thÓ nµo dùa trªn dµn m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu, c«ng nghÖ kh«ng ®¶m b¶o. ViÖc lùa chän qui m« c«ng nghÖ hîp lý, ®Çu t­ trªn c¬ së cã ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ, ®Çu t­ cã träng ®iÓm (Kh©u yÕu, kh©u quyÕt ®Þnh chÊt l­îng, kh©u cã hiÖu qu¶) ®Çu t­ chiÒu s©u cho phÐp nhµ m¸y ®¹t ®­îc tr×nh ®é c«ng nghÖ tiÕn bé mµ vÉn tiÕt kiÖm ®­îc phÇn ®Çu t­ ban ®Çu b»ng c¸ch tËn dông nhµ x­ëng, tËn dông thiÕt bÞ cã s½n, thu håi vèn nhanh. Thùc tÕ ®· chØ ra nhiÒu doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çu t­ chiÒu s©u cã hiÖu qu¶ tõ ®ã n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng nh­: C«ng ty Bia Sµi gßn, C«ng ty Bia Hµ néi, B¸nh kÑo H¶i Hµ... Kh«ng ®Çu t­ tøc lµ dËm ch©n t¹i chç, nh­ng ®Çu t­ kh«ng hiÖu qu¶ th× thiÖt h¹i h¬n hiªu. §©y lµ bµi to¸n b¾t buéc nhµ m¸y ph¶i tÝnh to¸n c©n nh¾c sao cho ®Çu t­ phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng cña m×nh ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Tr­íc m¾t nhµ m¸y nªn ®Çu t­ theo h­íng sau: - §Çu t­ thªm c«ng nghÖ, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i kÕt hîp víi viÖc n©ng cÊp, hiÖn ®¹i hãa c¸c lo¹i trang thiÕt bÞ hiÖn cã. - §Çu t­ n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt kÕt hîp víi viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt, c¶i tiÕn qu¶n lý kü thuËt, c«ng nghÖ, qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm. - §Çu t­ cã träng ®iÓm nh»m phôc vô cho viÖc s¶n xuÊt ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng. - §µo t¹o míi vµ ®µo t¹o l¹i nguån nh©n lùc, x©y dùng mét ®éi ngò kü s­, c«ng nh©n s½n sµng tiÕp thu vµ sö dông c«ng nghÖ míi, kü thuËt míi trong lÜnh vùc chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp x©y l¾p. Theo ý kiÕn cña em, tr­íc hÕt nhµ m¸y nªn ®Çu t­ b»ng c¸ch x©y dùng mét lß thÐp c«ng suÊt 70kw/h (lß trung tÇn) vµ mét m¸y lèc uèn t«n bëi v× ®©y lµ kh©u yÕu cña nhµ m¸y. ViÖc gi¶i quyÕt tèt hai kh©u nµy sÏ ®¸p øng ®­îc ph«i ®Çu vµo, chñ ®éng trong viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. - S¶n phÈm thÐp ®óc sÏ t¹o ra c¸c chi tiÕt cã khèi l­îng tõ 0,3 ®Õn 130kg. - M¸y lèc uèn sÏ gióp nhµ m¸y t¹o ph«i thÐp cã qui c¸ch lín h¬n 130 kg tíi vµi tÊn, kÝch th­íc tõ 1500 * 3000 Víi qui m« lß thÐp nh­ trªn nhµ m¸y chØ cÇn thµnh lËp tæ thÐp 6 ng­êi tõ qu©n sè cña lß ®óc gang. VËn hµnh m¸y lèc uèn chØ cÇn 2 hoÆc 3 c«ng nh©n (Tuú theo yªu cÇu kü thuËt cña s¶n phÈm). Sè lao ®éng nµy nhµ m¸y chØ cÇn ®µo t¹o thªm lµ ®¹t yªu cÇu chuyªn m«n. Víi sè vèn ®Çu t­ cña c¶ hai lo¹i: - Lß thÐp trung tÇn: 340 triÖu - M¸y lèc uèn 120 triÖu Trung b×nh mçi th¸ng sÏ ®óc ®­îc kho¶ng 7 tÊn thÐp ph«i vµ 2-3 tÊn thÐp phi tiªu chuÈn. Víi gi¸ thÐp ph«i hiÖn hµnh lµ 9500 ®/kg. ChØ trong thêi gian 2 ®Õn 3 n¨m lµ nhµ m¸y sÏ thu håi vèn ®Çu t­. Lîi nhuËn khi ®­a lß thÐp vµo ho¹t ®éng trong 1 n¨m (L·i suÊt 0,8%/th¸ng) B¶ng 20: Lîi nhuËn cña lß thÐp trung tÇn ho¹t ®éng trong 1 n¨m. ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng S¶n l­îng Gi¸ thµnh toµn bé L·i suÊt vay Doanh thu Lîi nhuËn TÊn TriÖu ®ång - - - 100 800 40 950 110 Bªn c¹nh lîi nhuËn thu ®­îc ®iÒu quan träng h¬n c¶ lµ nhµ m¸y hoµn toµn chñ ®éng vÒ ph«i ®Çu vµo nh»m ®¸p øng ®­îc mäi yªu cÇu vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm cña kh¸ch hµng. 3. H­íng s¶n phÈm dÞch vô vµo thÞ tr­êng cung cÊp c¸c lo¹i s¶n phÈm, thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n. Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm nh­ng lu«n lu«n tu©n thñ quan ®iÓm Marketing "ChØ s¶n xuÊt nh÷ng c¸i mµ thÞ tr­êng cÇn, chø kh«ng s¶n xuÊt kinh doanh nh÷=hng g× mµ m×nh s½n cã". Nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp ®ang dÇn kh¼ng ®Þnh l¹i vÞ trÝ vµ uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng th«ng qua c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng, ®¹t yªu cÇu kü thuËt vµ ®é chÝnh x¸c cao. HiÖn nay nhµ m¸y ®ang dÉn ®Çu tØnh Hµ Nam vÒ chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ kü thuËt c¬ khÝ. MÆt hµng nµy ®· ®em vÒ cho nhµ m¸y doanh thu lín chiÕm 70,7% tæng doanh thu cña nhµ m¸y, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng tr¨m c¸n bé c«ng nh©n viªn. Tuy nhiªn, nhËn thÊy tr­íc nhu cÇu thiÕt bÞ, phô tïng cho ngµnh nµy råi còng sÏ dõng l¹i, hiÖn nay nhµ m¸y ®ang tÝch cùc th¨m dß thÞ tr­êng nh»m tiÒm kiÕm c¸c nhu cÇu s¶n phÈm míi. Vµ mét trong nh÷ng thÞ tr­êng cÇn ®­îc tËp trung nghiªn cøu vµ h­íng vµo trong thêi gian tíi lµ thÞ tr­êng thiÕt bÞ phô tïng phôc vô cho ngµnh chÕ biÕn l­¬ng thùc vµ n«ng s¶n. Thùc vËy cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¶ n­íc, ngµnh n«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m qua ®· cã sù tiÕn bé v­ît bËc kh«ng nh÷ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu trong n­íc, mµ ®· trë thµnh n­íc xuÊt khÈu thø 2 trªn thÕ giíi. Cßn c¸c lo¹i n«ng s¶n kh¸c th× ngµy cµng phong phó, cho n¨ng suÊt cao vµ s¶n l­îng lín. Tuy nhiÖn víi ®Æc ®iÓm thêi vô, s¶n phÈm l¹i dÔ bÞ h­ háng, nhu cÇu tiªu dïng c¸c lo¹i n«ng s¶n t­¬i cã giíi h¹n, do ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i chÕ biÕn c¸c lo¹i n«ng s¶n nµy t¹o thµnh c¸c s¶n phÈm tiªu dïng d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh»m tiÕt kiÖm vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån n«ng s¶n d­ thõa, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¸t triÓn. Bªn c¹nh ®ã, qua ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng cho thÊy c¸c c¬ së chÕ biÕn n«ng s¶n trong c¶ n­íc hiÖn nay hÇu hÕt lµ th« s¬, tËp trung ngay t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng. Thêi gian tíi Nhµ n­íc ®ang cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n, do ®ã nhu cÇu vÒ thiÕt bÞ phô tïng cho ngµnh nµy lµ rÊt lín vµ thùc sù ®ang cã yªu cÇu cÇn ®­îc ®¸p øng. TËp trung vµo s¶n xuÊt mÆt hµng nµy sÏ më ra mét h­íng ph¸t triÓn míi cho nhµ m¸y, thÞ tr­êng tiªu thô ®­îc më réng h¬n, s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh, c¸n bé c«ng nh©n viªn cã viÖc lµm ®Çy ®ñ vµ do ®ã kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh sÏ ®­îc n©ng cao. Nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp nÕu ®­îc ®Çu t­ ®óng møc víi ®éi ngò lao ®éng cã tay nghÒ cao, víi sù nç lùc vµ quyÕt t©m cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y - nh÷ng ®iÓm m¹nh kh«ng dÔ dµng cã ®­îc ë bÊt kú doanh nghiÖp nµo hy väng sÏ s¶n xuÊt thµnh c«ng thiÕt bÞ, phô tïng cung cÊp cho ngµnh chÕ biÕn l­¬ng thùc vµ n«ng s¶n ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. * Néi dung cña gi¶i ph¸p: Qua ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng cho thÊy trong giai ®o¹n tíi, nhµ m¸y nªn tËp trung vµo s¶n xuÊt nh÷ng thiÕt bÞ, phô tïng sau: - C¸c thiÕt bÞ xay x¸t qui m« nhá ë n«ng th«n ®Ó võa phôc vô tiªu dïng t¹i chç, võa t¹o nguyªn liÖu cho c¸c c¬ së ®¸nh bãng, sµng läc g¹o ®Ó xuÊt khÈu. - C¸c phô tïng thay thÕ cho c¸c nhµ m¸y xay cx¸t g¹o hiÖn cã. - ChÕ t¹o c¸c lo¹i thiÕt bÞ sÊy. - ThiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c lo¹i thiÕt bÞ chÕ biÕn h¹t, cñ thµnh tinh bét cung cÊp cho c«ng nghiÖp thùc phÈm vµ chÕ biÕn thøc ¨n ch¨n nu«i tæng hîp cho gia sóc, gia cÇm. - S¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ s¬ chÕ ( cho c¸c gµnh chÕ biÕn chÌ, cµ phª, rau qu¶, d©u t»m...) nh­ c¸c thiÕt bÞ x¸t vá, sÊy chÌ, ­¬m t¬ c¬ khÝ, s¬ chÕ mñ cao su... ®¶m b¶o thiÕt bÞ s¬ chÕ hÕt nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn tinh c«ng nghiÖp. ë ®©y chØ xin ®­a ra ph­¬ng ¸n chÕ t¹o thiÕt bÞ s¬ chÕ mµ cô thÓ lµ m¸y x¸t vá lo¹i võa ®Ó minh ho¹ cho tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn h­íng s¶n xuÊt nµy (thiÕt bÞ nµy ®­îc nhµ m¸y tÝnh to¸n thiÕt kÕ, t¹o mÉu vµ chuÈn bÞ ®­a vµo chÕ thö). Chän ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt nµy nhµ m¸y cã thÓ tËn dông ®­îc dµn m¸y mãc thiÕt bÞ vµ lùc luîng lao ®éng hiÖn cã trong nhµ m¸y, tøc lµ nhµ m¸y sÏ kh«ng ph¶i ®Çu t­ míi g× c¶. 3.1. TÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt mét m¸y x¸t vá (cµ phª, ®ç ®Ëu...) * Nguyªn vËt liÖu chÝnh cÇn dïng : 535 kg - §¬n gi¸ (gi¸ trung b×nh ) : 5200 ®/kg Chi phÝ cho nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ (1) : 5200 * 535 = 2.782.000 ® * Nguyªn vËt liÖu phô cÇn dïng : 57kg - §¬n gi¸ : 4100 ®/kg Chi phÝ cho nguyªn vËt liÖu phô (2) : 4100 * 57 = 233.700® * Sè giê ®Ó s¶n xuÊt ra mét s¶n phÈm : 220 h - §¬n gi¸ 1 giê c«ng : 3750 ® Chi phÝ cho tiÒn l­¬ng (3) : 3750 * 220 = 825.000® * B¶o hiÓm x· héi (15% tiÒn l­¬ng) (4) : 825.000 * 15% = 123.750 ® * Chi phÝ ph©n x­ëng (5) : 375.000 ® * Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6) : 795.000 ® Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm = (1)+ (2) + (3)+ (4)+ (5)+ (6) Zsp= 2.782.000 + 233.700 + 825.000 + 123.000+ 375.000 + 795.000 = 5.134.450 ® 3.2. TÝnh lîi nhuËn thu ®­îc khi s¶n xuÊt mét m¸y x¸t vá. BiÓu 21: TÝnh lîi nhuËn thu ®­îc khi s¶n xuÊt 1 x¸y x¸t vá ChØ tiªu §¬n vÞ M¸y x¸t vá 1. Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm 2. Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm 3. ThuÕ doanh thu (thuÕ suÊt 2%) 4. Chi phÝ hîp lý kh¸c 5. Lîi tøc chÞu thuÕ (1) - [(2) + (3) + (4)] 6. ThuÕ lîi tøc(ThuÕ suÊt 35%) 7. L·i rßng (1) - [(2) + (3) + (4) + (6)] ®/m¸y - - - - - - 5.900.000 5.134.450 118.000 110.000 537.550 188.142 349.408 4. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña biÖn ph¸p. Nh­ vËy, nÕu mçi n¨m C«ng ty chÕ t¹o cho thÞ tr­êng 100 m¸ynµy th× sè l·i rßng thu vÒ sÏ lµ: = 349.408 * 100 = 34.940.800 ®ång. KÕt luËn §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm mét h­íng ®i ®óng ®¾n kh«ng chØ riªng víi nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp mµ cßn ®èi víi nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c cã mÆt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c nhu cÇu v« cïng phong phó ®a d¹ng, c¸c s¶n phÈm ®ßi hái chÊt l­îng tèt, kiÓu d¸ng ®Ñp vµ quan träng h¬n c¶ lµ ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu nãi trªn. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ph¸t triÓn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm më réng chñng lo¹i mÆt hµng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Râ rµng trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®­îc kh¼ng ®Þnh nh­ mét xu thÕ kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp. §¸nh gi¸ ®­îc ®iÒu nµy, trong thêi gian qua nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp ®· t×m ra cho m×nh mét h­íng ®i, mét ph­¬ng ¸n ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm hîp lý gióp cho C«ng ty tho¸t ®­îc nh÷ng khã kh¨n khi b­íc vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. C«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm trªn c¬ së tËn dông nguån lùc hiÖn cã, c¶i tiÕn n©ng cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x­ëng, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho c«ng nh©n ®· gãp phÇn quan träng, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong sù ph¸t triÓn nh­ ngµy nay cña nhµ m¸y. Th«ng qua ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n, s¶n xuÊt ®­îc nhiÒu mÆt hµng cã yªu cÇu kü thuËt vµ ®é chÝnh x¸c cao vµ thùc sù ®· lµm hµi lßng kh¸ch hµng. Tuy vËy vÉn cßn mét sè mÆt h¹n chÕ do thiÕu vèn hay mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan kh¸c. Trong thêi gian tíi, ®Ó gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng khã kh¨n nµy rÊt cÇn sù nç lùc h¬n n÷a cña nhµ m¸y còng nh­ cÇn cã thªm sù hç trî cu¶ c¸c ban ngµnh, ®Æc biÖt lµ sù b¶o trî tõ phÝa Nhµ n­íc ®èi víi nh÷ng mÆt hµng mµ C«ng ty ®ang s¶n xuÊt. Chuyªn ®Ò thÓ hiÖn ý kiÕn c¸ nh©n víi hy väng ®­îc ®ãng gãp mét phÇn hÕt søc nhá bÐ vµo viÖc thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cña nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp. Tuy nhiªn, do kh¶ n¨ng h¹n chÕ, lý luËn cßn non kÐm nªn vÊn ®Ò ch­a ®­îc nªu ra hÕt, c«ng t¸c kh¶o s¸t, nghiªn cøu ph­¬ng ¸n kh«ng sao tr¸nh khái nh÷ng s¬ suÊt vµ thiÕu sãt. KÝnh mong thÇy c« gióp ®ì ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Tr­¬ng §øc Lùc vµ c¸c c¸n bé thuéc phßng tæ chøc - hµnh chÝnh cña nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Tµi liÖu tham kh¶o - Qu¶n lý doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt nam - NXB ChÝnh trÞ quèc gia 1995 - Lùa chän tèi ­u ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp c«ng nghiÖp - NXB ChÝnh trÞ quèc gia 1995 - ChiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn doanh nghiÖp - NXB Gi¸o dôc -Hµ Néi 1995. - Gi¸o tr×nh kinh tÕ vµ qu¶n lý c«ng nghiÖp - Gi¸o tr×nh kinh tÕ vµ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp - Tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp - B¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ m¸y Môc lôc PhÇn I: Mét sè lý luËn c¬ b¶n vÒ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm trong doanh nghiÖp I. Kh¸i niÖm, néi dung, h×nh thøc cña ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ................................................................................................................3 1. Kh¸i niÖm ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm.............................................................3 2. Néi dung cña ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm .......................................................4 3. H×nh thøc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ............................................................4 4. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm................................ 7 II. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm 1. Nhu cÇu thÞ tr­êng................................................................................ 10 2. Kh¶ n¨ng cña mçi doanh nghiÖp........................................................... 11 3. C¸c quan hÖ liªn kÕt kinh tÕ ..................................................................11 4. Tr×nh ®é tiªu chuÈn hãa ........................................................................12 5. §Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt cña ngµnh ..................................................12 III. C¸c ­u nh­îc ®iÓm khi tiÕn hµnh ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm a. ¦U ®iÓm ................................................................................................12 b. Nh­îc ®iÓm........................................................................................... 13 c. Mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu g©y nªn nh÷ng nhùoc ®iÓm trªn ...............13 PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp ...............................................................14 1. C¸c giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ...................................................14 2. Mét sè ®Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt cña nhµ m¸y ....................................17 II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y ....................................................................................30 1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong n¨m 1997-1999 .............30 2. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp ...................................................................................................31 3. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y ..........41 PhÇn III: M«t sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ë nhµ m¸y chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ kÕt cÊu thÐp I. TÝch cùc nghiªn cøu thÞ tr­êng cho s¶n phÈm ®a d¹ng ho¸ ..................................................................................................................47 1. C¬ së lý luËn ..........................................................................................47 2. §Çu t­ mét lß thÐp theo c«ng nghÖ cao víi c«ng suÊt 70 kw/h ®Ó ®¶m b¶o nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo.................................................................................50 3. H­íng s¶n phÈm dÞch vô vµo thÞ tr­êng cung cÊp c¸c lo¹i s¶n phÈm, thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n.................................................. 52 4.HiÖu qu¶ kinh tÕ cña biÖn ph¸p ...............................................................56 KÕt luËn ....................................................................................................56 Môc lôc tham kh¶o ....................................................................................57