Một số giải pháp chủ yếu góp phần nâng cao khả năng thắng thầu của Công ty xây dựng 319

p thÞ lËp c¸c hå s¬ s¬ tuyÓn vµ c¸c bé hå s¬ giíi thiÖu c«ng ty, c¸c th«ng tin vÒ n¨ng lùc, thiÕt bÞ, kinh nghiÖm thi c«ng c¸c c«ng tr×nh, c¸c chøng nhËn c«ng tr×nh ®¹t chÊt l­îng cao... göi trùc tiÕp cho bªn mêi thÇu theo yªu cÇu vÒ ®Þa ®iÓm trong hå s¬ mêi s¬ tuyÓn. 2. 3 ChuÈn bÞ vµ lËp hå s¬ dù thÇu §©y lµ b­íc c«ng viÖc chñ yÕu trong toµn bé qu¸ tr×nh dù thÇu cña c«ng ty. Tr­íc khi lËp hå s¬ dù thÇu c«ng viÖc chuÈn bÞ ®Òu ®­îc thùc hiÖn chu ®¸o víi c¸c phÇn viÖc nh­: Lµm râ c¸c néi dung yªu cÇu trong hå s¬ dù thÇu, kh¶o s¸t vµ th¨m quan hiÖn tr­êng, ph©n c«ng nhiÖm vô cô thÓ cho tõng bé phËn tham gia lËp hå s¬ dù thÇu cô thÓ. VÒ viÖc chuÈn bÞ c¸c tµi liÖu th«ng tin chung C¸c tµi liÖu nh­: GiÊy phÐp hµnh nghÒ, ®¨ng ký kinh doanh, c¸c n¨ng lùc cña c«ng ty, quan hÖ b¶o hµnh tÝn dông, n¨ng lùc mêi thÇu, chøng nhËn chÊt l­îng... sÏ ®­îc bé phËn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm, yªu cÇu cña c«ng tr×nh còng nh­ yªu cÇu ®· nªu trong hå s¬ mêi thÇu ®Ó cã sù chuÈn bÞ ®¸p øng ®Çy ®ñ kÞp thêi. VÒ viÖc lËp biÖn ph¸p thi c«ng C¸c kü s­, kiÕn tróc s­ cña phßng kü thuËt sÏ c¨n cø vµo th«ng tin tõ viÖc kh¶o s¸t hiÖn tr­êng vµ c¸c yªu cÇu kü thuËt trong hå s¬ mêi thÇu ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra l¹i thiÕt kÕ kü thuËt mµ bªn mêi thÇu cung cÊp ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng bÊt hîp lý vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt ®Ó ®iÒu chØnh, n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty víi chñ ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã, còng cã thÓ tiÕn hµnh thiÕt kÕ nÕu nh­ c«ng ty ®¶m nhËn viÖc nµy. ViÖc lËp gi¸ dù thÇu ViÖc lËp gi¸ dù thÇu cña c«ng ty do phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch kÕt hîp víi phßng kü thuËt bãc t¸ch khèi l­îng c«ng viÖc lËp gi¸ dù thÇu. 2. 4. Nép hå s¬ dù thÇu vµ tham gia më thÇu. Sau khi c¸c bé phËn tham gia lËp hå s¬ dù thÇu hoµn tÊt nhiÖm vô cña m×nh, bé phËn tiÕp thÞ sÏ niªm phong hå s¬ dù thÇu giao cho phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch nép cho bªn më thÇu. C¨n cø theo thêi h¹n vµ ®Þa ®iÓm ghi trong hå s¬ mêi thÇu phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch cö c¸n bé trùc tiÕp ®i tham gia mêi thÇu. Trong thêi gian chê ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, nÕu bªn mêi thÇu cã c«ng v¨n yªu cÇu lý gi¶i nh÷ng vÊn ®Ò trong hå s¬ dù thÇu th× c¸c bé phËn trong c«ng ty tuú theo nh÷ng khóc m¾c bªn mêi thÇu hái cã nhiÖm vô gi¶i ®¸p vµ lµm râ ®Ó gi÷ uy tÝn víi chñ ®Çu t­ vµ ph¸t huy tèi ®a tÝnh c¹nh tranh cña hå s¬ dù thÇu. 2.5. Ký kÕt hîp ®ång kinh doanh (nÕu tróng thÇu) vµ theo dâi thùc hiÖn hîp ®ång. Ngay sau khi nhËn ®­îc kÕt qu¶ tróng thÇu, c«ng ty sÏ cã c«ng v¨n göi cho phÝa chñ ®Çu t­ ®Ó chÊp nhËn viÖc thùc hiÖn thi c«ng vµ tho¶ thuËn ngµy, giê, ®Þa ®iÓm cô thÓ ®Ó thùc hiÖn viÖc ký kÕt hîp ®ång. TiÕn hµnh chuÈn bÞ xin b¶o l·nh hîp ®ång theo yªu cÇu cña chñ ®Çu t­ vµ ®«n ®èc c¸c bé phËn cã liªn quan rµ so¸t l¹i kÕ ho¹ch huy ®éng c¸c nguån lùc cho viÖc thi c«ng c«ng tr×nh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång thi c«ng. Sau khi ký kÕt hîp ®ång, c«ng ty nhanh chãng triÓn khai thi c«ng c«ng tr×nh vµ lóc nµy, c¸c c¸n bé kü thuËt Phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch ®¶m nhËn c«ng t¸c dù thÇu sÏ cã nhiÖm vô theo dâi vÒ thi c«ng vµ lµm cÇu nèi gi÷a c«ng tr­êng víi chñ ®Çu t­, ®Ò xuÊt kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn hîp ®ång, ®Æc biÖt lµ c¸c vÊn ®Ò ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng vµ tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh. §ång thêi, thùc hiÖn nhiÖm vô thanh quyÕt to¸n víi chñ ®Çu t­. 3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn ®Êu thÇu cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. 3.1. Nh÷ng thµnh tÝch a. Víi bÒ dµy kinh nghiÖm vµ sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong néi bé, c«ng ty ®ang nç lùc v­¬n lªn ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. C«ng t¸c ®Êu thÇu - tiÕp thÞ ®· tõng b­íc æn ®Þnh vµ ho¹t ®éng ®i vµo nÒ nÕp phï hîp víi c¬ chÕ míi vµ ®¸p øng c¬ b¶n nhu cÇu viÖc lµm cña c«ng ty. §Æc biÖt lµ viÖc tróng thÇu thi c«ng c¸c c«ng tr×nh lín nh­ c«ng tr×nh Häc viÖn Lôc qu©n §µ L¹t, c«ng tr×nh ®­êng Hå ChÝ Minh vµ c¸c c«ng tr×nh thi c«ng t¹i Lµo... cã nhiÒu c«ng tr×nh ®¹t huy ch­¬ng vµng chÊt l­îng cao cña ngµnh, gi÷ ®­îc chç ®øng t¹i thÞ tr­êng trong n­íc vµ v­¬n ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. b. Bé phËn tiÕp thÞ ®· cã tr¸ch nhiÖm cao h¬n trong c«ng t¸c thu thËp vµ tæng hîp th«ng tin vÒ ®Þnh h­íng ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cña Nhµ n­ícvµ c¸c c¬ quan, ban ngµnh. Cïng l·nh ®¹o c«ng ty x¸c ®Þnh c¸c c«ng tr×nh cã tÝnh kh¶ thi ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc vµ s¸ch l­îc trong c«ng t¸c tiÕp thÞ ®Êu thÇu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ th¾ng thÇu mµ vÉn ®¶m b¶o chi phÝ víi møc tèi thiÓu. chÝnh qua thêi gian nµy c«ng ty ®· x©y dùng ®­îc mét ®éi ngò lµm c«ng t¸c tiÕp thÞ ®Êu thÇu cã tr×nh ®é vµ nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc ®¶m b¶o hoµn thµnh tèt nhiÖm vô theo ®óng tiÕn ®é ®· ®Ò ra. c. §· huy ®éng mét ®éi ngò kü s­, nhµ qu¶n lý vµ lao ®éng giái tham gia vµo c«ng t¸c dù thÇu. Cïng víi qu¸ tr×nh ®ã ho¹t ®éng tay nghÒ, n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm c¸n bé c«ng nh©n cña c«ng ty ®ang ngµy mét n©ng cao h¬n. d. §· chñ ®éng t×m kiÕm c¸c c«ng tr×nh trong mäi lÜnh vùc x©y dùng vµ më réng ®­îc ngµnh nghÒ x©y dùng. e. §¸nh gi¸ ®óng vÞ trÝ cña c«ng t¸c ®Êu thÇu ngµy cµng t¹o ra chuyÓn biÕn tèt vÒ mÆt tæ chøc vµ thùc hiÖn, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc quan hÖ víi bªn ngoµi nh­ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, nhµ cung øng, ®èi t¸c kinh doanh vµ chñ ®Çu t­. Nh×n chung l¹i, trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, ®Æc biÖt lµ tõ cuèi n¨m 1996, C«ng ty x©y dùng 319 ®· cã nh÷ng cè g¾ng trong viÖc chñ ®éng t×m kiÕm c«ng ¨n viÖc lµm vµ cã nhiÒu tiÕn chuyÓn tèt trong tæ chøc, qu¶n lý, më réng quan hÖ víi bªn ngoµi. Nhê ®ã ®em l¹i c«ng ¨n viÖc lµm ®Òu ®Æn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng còng nh­ uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. 3. 2. Nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c dù thÇu t¹i c«ng ty. MÆc dï trong c«ng t¸c dù thÇu, c«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch nhÊt ®Þnh, song còng vÉn cßn mét sè tån t¹i dÉn ®Õn kh¶ n¨ng tróng thÇu cao ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn chung cña c«ng ty. a. ViÖc thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu ch­a thùc sù diÔn ra mét c¸ch cã hÖ thèng vµ chÆt chÏ, nhiÒu b­íc c«ng viÖc nhËn thøc ®­îc song ch­a thùc hiÖn. Thô ®éng trong viÖc ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p tranh thÇu. b. Ch­a ®­a ra ®­îc c¸c ®Ò xuÊt vÒ gi¶i ph¸p kü thuËt hîp lý, ®éc ®¸o lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong ®Êu thÇu. c. C«ng t¸c tiÕp thÞ, ®Êu thÇu b­íc ®Çu chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng nh­ng kh¶ n¨ng c¹ng tranh yÕu. Kh¶ n¨ng Marketing trong th­¬ng tr­êng trªn c¸c lÜnh vùc mua b¸n hµng ho¸, tiªu thô s¶n phÈm lÉn trong t×m kiÕm viÖc lµm cßn rÊt h¹n chÕ, thô ®éng. d. Gi¸ bá thÇu nhiÒu khi kh«ng hîp lý, lóc th× qu¸ cao so víi gi¸ xÐt thÇu cña chñ ®Çu t­, hoÆc so víi gi¸ bá thÇu cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, lóc l¹i qu¸ thÊp tuy c«ng ty tróng thÇu nh­ng kh«ng cã hiÖu qu¶. e. Kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh thÊp, ch­a ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh ®Ó tham gia ®Êu thÇu ®éc lËp vµ nhËn thi c«ng nh÷ng c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín, thêi gian thi c«ng dµi. f. ThiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng hiÖn t¹i nh×n chung ch­a ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu kü thuËt vµ møc ®é hiÖn ®¹i trong viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ®ßi hái chÊt l­îng cao, kü thuËt phøc t¹p. 3. 3. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña nh÷ng tån t¹i trªn. a. Lùc l­îng c¸n bé tiÕp thÞ cßn máng vµ n¨ng lùc cã h¹n ch­a ph¸t huy hÕt søc m¹nh tæng hîp cña c¸c bé kü thuËt, chñ c«ng tr×nh, c¸c ®¬n vÞ trong qu¸ tr×nh tiÕp thÞ, lËp, chän ph­¬ng ¸n tèi ­u. b. ViÖc lËp gi¸ dù thÇu míi chØ tÝnh tíi c¸c yÕu tè bªn trong mµ ch­a g¾n chÆt víi t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Thªm vµo ®ã c«ng t¸c kh¶o s¸t c«ng tr×nh, gi¸ c¶ ®«i khi ch­a s¸t thùc tÕ. c. VÒ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng th× trõ lÜnh vùc thi c«ng ®­êng bé cßn trong c¸c lÜnh vùc kh¸c mÆc dï cã n¨ng lùc kh¸ lín song cßn nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ ®· cò, l¹c hËu, sö dông kh«ng hiÖu qu¶. ViÖc ®Çu t­ mua s¾m míi cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. d. Mét sè c«ng tr×nh do chñ ®Çu t­ cã sù s¾p ®Æt tr­íc do ®ã mÆc dï gi¸ dù thÇu thÊp nhÊt, hå s¬ dù thÇu ®¶m b¶o chÊt l­îng nh­ng vÉn bÞ tr­ît. 4. Tæ chøc qu¶n lý vµ phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn thùc hiªn c«ng t¸c dù thÇu t¹i c«ng ty. Tõ cuèi n¨m 1996, khi b¾t ®Çu tham gia ®Êu thÇu ®Ó giµnh quyÒn bao thÇu x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh, c«ng t¸c ®Êu thÇu ®­îc giao cho phßng kinh tÕ - kÕ ho¹ch phèi hîp víi phßng kü thuËt ®Ó thùc hiÖn vµ ®Æt d­íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®èc c«ng ty. Qua mét thêi gian ho¹t ®éng, trªn c¬ së nhËn thøc rç vÞ trÝ quan träng cña c«ng t¸c ®Êu thÇu vµ søc Ðp vÒ viÖc lµm ngµy cµng t¨ng, Ban l·nh ®¹o c«ng ty thÊy cÇn thiÕt ph¶i cã mét bé phËn trî gióp Gi¸m ®èc c«ng ty trong viÖc t×m kiÕm th«ng tin vÒ c«ng tr×nh cÇn ®Êu thÇu, qu¶n lý vµ phèi hîp thùc hiÖn. ChÝnh v× vËy, ngµy 1-10- 1998, gi¸m ®èc c«ng ty ®· ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp bé phËn tiÕp thÞ, trùc thuéc phßng kÕ ho¹ch ®ång thêi chÞu sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®ãc c«ng ty víi c¸c chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu sau: + VÒ chøc n¨ng: Lµ bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ c«ng t¸c tiÕp thÞ cña c«ng ty, t×m hiÓu vµ xö lý c¸c th«ng tin cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c t×m kiÕm viÖc lµm x¸c minh ®é x¸c thùc cña c¸c th«ng tin b¸o c¸o gi¸m ®èc xö lý hoÆc chñ ®éng ®Ò xuÊt ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕt. Môc ®Ých cuèi cïng lµ gióp cho gi¸m ®èc trong c«ng viÖc t×m kiÕm viÖc lµm. + VÒ nhiÖm vô: - N¾m b¾t kÞp thêi th«ng tin c¸c dù ¸n ®Çu t­, x©y dùng trong mäi lÜnh vùc vµ c¸c ®Þa ph­¬ng. Khi dù ¸n cã ®iÒu kiÖn th× chuÈn bÞ vµ lËp hå s¬ ®¨ng ký dù thÇu (c¨n cø tõng c«ng tr×nh cô thÓ sÏ dïng hå s¬ cña c«ng ty hoÆc liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ bªn ngoµi). Cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin cña c«ng ty cho chñ ®Çu t­ lµm viÖc víi c¬ quan chØ ®¹o dù ¸n, chñ ®Çu t­ cã c¸c th«ng tin cÇn thiÕt b¸o c¸o gi¸m ®èc, tiÕp tôc duy tr× c¸c quan hÖ trªn trong suèt qu¸ tr×nh ®Êu thÇu còng nh­ l©u dµi. - ChÞu tr¸ch nhiÖm ch¾p nèi, hoµn tÊt hå s¬ dù thÇu tõ kh©u chuÈn bÞ cho ®Õn khi nép hå s¬ dù thÇu. Trong qu¸ tr×nh lµm hå s¬ dù thÇu ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin liªn quan ®Õn dù ¸n cho phßng kinh tÕ - kÕ ho¹ch ®Ó lµm gi¸ dù thÇu vµ phßng kü thuËt ®Ó lËp biÖn ph¸p thi c«ng vµ tÝnh khèi l­îng, c¸c phÇn viÖc cßn l¹i thuéc bé phËn tiÕp thÞ. Ph©n c«ng c¸c bé phËn theo s¸t c¸c dù ¸n sau khi nép hå s¬ dù thÇu cho ®Õn khi cã kÕt qu¶ cuèi cïng ViÖc thµnh lËp bé phËn tiÕp thÞ qua mét thêi gian ng¾n ®· ®em l¹i nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ho¹t ®éng dù thÇu cña c«ng ty, thÓ hiªn cô thÓ ë c¸c khÝa c¹nh sau: - §­a c«ng t¸c dù thÇu cña c«ng ty dÇn ®i vµo ho¹t ®éng cã tÝnh hÖ thèng. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu ®­îc theo dâi chÆt chÏ vµ s¸t sao h¬n, t¹o ra ®­îc ®Çu mèi ®Ó liªn kÕt c¸c bé phËn cã liªn quan. ViÖc lËp kÕ ho¹ch dù thÇu hµng th¸ng ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. - T¨ng c­êng vµ thiÕt lËp tèt mèi quan hÖ víi bªn mêi thÇu. C¸c th«ng tin vµ dù ¸n ®­îc thu thËp ®Çy ®ñ vµ cung cÊp kÞp thêi cho c¸c bé phËn cã liªn quan. - Sè l­îng c¸c c«ng tr×nh ®­îc tiÕp thÞ ®Ó lùa chän, quyÕt ®Þnh dù thÇu còng t¨ng lªn, t¹o c¬ héi lùa chän ®­îc c¸c dù ¸n cã triÓn väng nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n cho t¸c dù thÇu. Trong c¸c khÝa c¹nh t¸c ®éng trªn, khÝa c¹nh mang l¹i nhiÒu hiÖu qña nhÊt cho viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c dù thÇu ®ã lµ theo dâi vµ phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn cã liªn quan trong viÖc lËp hå s¬ dù thÇu, nã gi¶m ®­îc ¸ch t¾c trong c¸c bé phËn, thùc hiÖn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh lËp hå s¬ dù thÇu diÔn ra nhanh h¬n. VÒ mÆt chÊt l­îng cña hå s¬ th× h×nh thøc tr×nh bµy ®­îc c¶i thiÖn, c¸c lâi sÏ ®­îc kiÓm tra vµ ph¸t hiÖn kÞp thêi, ®iÒu nµy lµ kh¸ quan träng v× nhiÒu khi chØ cÇn mét lçi nhá trong hå s¬ dù thÇu sÏ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cña bªn mêi thÇu ®èi víi nhµ thÇu. Cô thÓ lµ khi chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu, bé phËn tiÕp thÞ sÏ l©p b¶ng ph©n c«ng nhiÖm vô vµ phèi hîp thùc hiÖn theo b¶ng 8. B¶ng 8: B¶ng ph©n c«ng nhiÖm vô lËp hå s¬ dù thÇu STT Néi dung c«ng viÖc Bé phËn thùc hiÖn Bé phËn phèi hîp I QuyÓn 1: B¶ng gi¸ dù thÇu 1 §¬n vÞ dù thÇu Phßng KH Phßng kü thuËt 2 C¸c phô lôc (b¶o hµnh, gi¶m gi¸) Phßng KH Phßng kü thuËt 3 B¶ng tæng hîp gi¸ thÇu Phßng KH Phßng kü thuËt 4 ChiÕt tÝnh gi¸ thÇu Phßng KH Phßng kü thuËt 5 B¶o l·nh dù thÇu Phßng TC_KT Phßng KH 6 B¶o chøng Phßng TC_KT Phßng KH II QuyÓn 2: BiÖn ph¸p thi c«ng Phßng kü thuËt Phßng KH 1 ThuyÕt minh biÖn ph¸p Phßng kü thuËt Phßng KH 2 TiÕn ®é thi c«ng Phßng kü thuËt Phßng KH 3 C¸c b¶n vÏ minh ho¹ Phßng kü thuËt Phßng KH 4 Catalo, tiªu chuÈn kü thuËt Phßng kü thuËt Phßng KH III QuyÓn 3: Th«ng tin chung 1 Hå s¬ t­ c¸ch ph¸p nh©n B. P TiÕp thÞ Phßng KH 2 Giíi thiÖu c«ng ty B. P TiÕp thÞ Phßng KH 3 N¨ng lùc tµi chÝnh B. P TiÕp thÞ Phßng KH 4 N¨ng lùc thiÕt bÞ B. P TiÕp thÞ Phßng KH 5 Nh©n lùc B. P TiÕp thÞ Phßng KH 6 C¸c th«ng tin kh¸c B. P TiÕp thÞ Phßng KH IV C¸c c«ng viÖc kh¸c 1 Kh¶o s¸t hiÖn tr­êng Phßng KH 2 Tham kh¶o gi¸, khu vùc thi c«ng Phßng KH V C¸c c«ng viÖc kÕt thóc 1 DuyÖt hå s¬ Gi¸m ®èc B. P lµm hå s¬ 2 §ãng gãp th«ng tin B. P TiÕp thÞ 3 Nép hå s¬ Phßng KH B. P TiÕp thÞ C¨n cø vµo tiÕn ®é (ngµy hoµn thµnh) ®· ®Ò ra, bé phËn tiÕp thÞ theo dâi tõng bé phËn thùc hiÖn, th­êng xuyªn gi÷ mèi quan hÖ th«ng tin qua l¹i ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng v­íng m¾c ®Ò xuÊt víi ban l·nh ®¹o cã ý kiÕn chØ ®¹o kÞp thêi. Nh­ng mÆt kh¸c thêi gian qua c¸ch thøc tæ chøc qu¶n lý c«ng t¸c dù thÇu trªn ®©y còng béc lé nh÷ng h¹n chÕ. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho chÊt l­îng c«ng t¸c dù thÇu cña c«ng ty ch­a ®­îc c¶i biÕn râ rÖt mÆc dï tæ chøc qu¶n lý vµ phèi hîp thùc hiÖn ®· ®­îc thiÕt lËp tèt h¬n. Trong ®ã h¹n chÕ næi bËt nhÊt ®ã lµ sù ph©n t¸n trong qu¶n lý vµ nh÷ng ng­êi tham gia c«ng t¸c dù thÇu ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn c«ng t¸c dù thÇu dÉn ®Õn nh÷ng tån t¹i cô thÓ sau: Thø nhÊt: ChØ dõng l¹i ë viÖc lËp kÕ häach tiÕp thÞ ®Êu thÇu hµng th¸ng song ch­a ®Ò ra chiÕn l­îc tranh thÇu cô thÓ phï hîp víi t×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng ty, dÉn ®Õn viÖc ®­a ra c¸c biÖn ph¸p tranh thÇu th­êng mang tÝnh chÊt t×nh thÕ vµ bÞ ®éng. Thø hai: Khã cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t s©u s¸t nh÷ng biÕn ®éng trong c¸c yÕu tè cña thÞ tr­êng vµ quan träng h¬n lµ yÕu tè gi¸ c¶. §iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi tÝnh c¹nh tranh cña gi¸ dù thÇu. Ch­¬ng III mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu t¹i C«ng ty x©y dùng 319 I. §Þnh h­íng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh 5 n¨m 2001- 2005 cña C«ng ty x©y dùng 319. 1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn. Ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp truyÒn thèng 22 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, t¨ng c­êng ®oµn kÕt, ra søc ®æi míi, æn ®Þnh tæ chøc, ph¸t huy cao ®é hiÖu qu¶ m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng ®· ®Çu t­, ph¸t huy cao ®é c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng, duy tr× ph¸t triÓn s¶n xuÊt c«ng nghÖ hiÖn cã, phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c c«ng ty kh¸c ®Ó cã dù ¸n ®Çu t­ míi theo c¸c h×nh thøc thÝch hîp. PhÊn ®Êu nhËn thÇu lµm tæng B mét sè dù ¸n quy m« võa. Tõng b­íc kh¼ng ®Þnh m×nh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Ó tÝch luü vµ ph¸t triÓn. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý tinh th«ng, ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, æn ®Þnh ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn an c­ l¹c nghiÖp gãp phÇn vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. 2. Mét sè môc tiªu chÝnh. Trong kinh doanh x©y l¾p tËp trung chñ yÕu khai th¸c n¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã b»ng c¸ch thùc hiÖn tèt dù ¸n c«ng tr×nh giao th«ng, c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, thuû ®iÖn nhá víi gi¸ trÞ tõ 40 -45% gi¸ trÞ x©y l¾p hµng n¨m kho¶ng 70-80 tû. 2.1.C¬ cÊu s¶n l­îng - Trong ®Þnh h­íng kÕ ho¹ch cña m×nh tõ n¨m 2001 nhiÖm vô kinh doanh x©y l¾p vÉn ­u tiªn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh: c¬ së h¹ tÇng d©n dông c«ng nghiÖp, thuû lîi, thuû ®iÖn, ®­êng d©y vµ tr¹m. - VÒ gi¸ trÞ x©y l¾p hµng n¨m chiÕm 80% gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh sau ®ã t¨ng tû träng ®Çu t­ ®Ó ®¶m b¶o ®Õn n¨m 2001 cã dù ¸n ®Çu t­ theo h×nh thøc BT, BOT tiÕn tíi n¨m 2005 gi¶m dÇn gi¸ trÞ s¶n l­îng x©y l¾p, t¨ng s¶n l­îng s¶n xuÊt hµng ho¸ c«ng nghiÖp, b¶o ®¶m chñ ®éng hoµn toµn trong kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. 2.2. VÒ c¬ cÊu c¸c c«ng tr×nh trong thi c«ng x©y l¾p. - Gi¸ trÞ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng chiÕm kho¶ng 50% gi¸ trÞ. - Kinh doanh x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh: d©n dông, c«ng nghiÖp thùc hiÖn gi¸ trÞ chiÕm kho¶ng 30% gi¸ trÞ x©y l¾p hµng n¨m. - Gi¸ trÞ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®­êng d©y vµ tr¹m, thuû ®iÖn, thuû lîi, nhá trong vµ ngoµi n­íc chiÕm kho¶ng 20% gi¸ trÞ. 2.3.VÒ c¬ cÊu ®Þa bµn ho¹t ®éng. - Kinh doanh x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh khu vùc Hµ Néi vµ c¸c vïng l©n cËn 30%. - Kinh doanh x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh khu vùc vïng s©u, vïng xa 50%. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu t¹i C«ng ty x©y dùng 319. BiÖn ph¸p 1: VËn dông ph­¬ng ph¸p dïng chØ tiªu tæng hîp ®Ó ra quyÕt ®Þnh tranh thÇu Nh­ ®· ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng x¸c xuÊt tróng thÇu cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua víi c¸c c«ng tr×nh c«ng ty ®· tham gia ®Êu thÇu ch­a cao l¾m. Khi tham gia tranh thÇu c«ng ty sÏ ph¶i chi phÝ mét kho¶n tiÒn cho mua hå s¬ dù thÇu, tiÕp thÞ ngo¹i giao.... NÕu th¾ng thÇu sÏ gi¶i quyÕt ®­îc viÖc lµm vµ cã thÓ thu ®­îc mét kho¶n lîi nhuËn. Ng­îc l¹i sÏ mÊt toµn bé chi phÝ ®· bá ra trong giai ®o¹n lµm hå s¬ dù thÇu. §Ó tr¸nh ®­îc ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng ®¸ng mÊt trªn vµ n©ng cao kh¶ n¨ng l­îng ho¸ tèi ®a khi ph©n tÝch vµ ®­a ra quyÕt ®Þnh tranh thÇu, c«ng ty nªn ¸p dông gi¶i ph¸p dïng chØ tiªu tæng hîp ®Ó ra quyÕt ®Þnh tranh thÇu. Néi dung cña gi¶i ph¸p nµy bao gåm c¸c vÊn ®Ò sau: 1) X¸c ®Þnh danh môc c¸c chØ tiªu ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty ViÖc ®Çu tiªn lµ c«ng ty ph¶i c¨n cø vµo kinh nghiÖm cña b¶n th©n, nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ quy chÕ ®Êu thÇu hiÖn hµnh ®Ó x¸c ®Þnh mét danh môc chØ tiªu ®Æc tr­ng cho nh÷ng nh©n tè cã ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. C¸c chØ tiªu nµy cµng s¸t víi chØ tiªu xÐt thÇu cµng tèt. Sè l­îng chØ tiªu lµ tuú ý, nh­ng tèi thiÓu ph¶i bao qu¸t ®­îc ®Çy ®ñ c¸c chØ tiªu th­êng dïng ®Ó d¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, ph¶i tÝnh ®Õn t×nh h×nh c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ, ph¶i chó ý tr¸nh trïng lÆp chØ tiªu vµ ph¶i x¸c ®Þnh ®óng nh÷ng nh©n tè thùc sù cã ¶nh h­ëng. Kh«ng ®­a vµo b¶ng danh môc nh÷ng chØ tiªu kh«ng cã ¶nh h­ëng, hoÆc ¶nh h­ëng rÊt Ýt (kh«ng ®¸ng kÓ ) ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty. ChØ tiªu ®­a ra chi tiÕt, cô thÓ bao nhiªu, th× cho kÕt qu¶ chÝnh x¸c bÊy nhiªu. 2) X©y dùng thang ®iÓm C¸c chØ tiªu ®· lùa chän sÏ ®­îc ph©n tÝch theo tr¹ng th¸i t­¬ng øng víi tõng bËc trong thang ®iÓm. Cã nhiÒu lo¹i thang ®iÓm. Yªu cÇu cña c¸c thang ®iÓm lµ ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, kh«ng g©y phøc t¹p cho tÝnh to¸n. Cã thÓ sö dông thang ®iÓm 3 bËc, 5 bËc hoÆc 9 bËc. Thang ®iÓm 3 bËc ®­îc chia thµnh 3 møc ®iÓm lµ 4, 2, 0 t­¬ng øng víi tr¹ng th¸i cña tõng chØ tiªu lµ tèt, trung b×nh, kÐm. Thang ®iÓm 5 bËc ®­îc chia thµnh 5 møc ®iÓm lµ 4, 3 2, 1, 0 t­¬ng øng víi 5 tr¹ng th¸i cña tõng chØ tiªu lµ rÊt tèt, tèt, trung b×nh, yÕu, kÐm. Thang ®iÓm 9 bËc cã c¸c møc ®iÓm lµ 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0. Nh­ vËy, ë mçi thang ®iÓm ®Òu cã c¸c møc tèi ®a t­¬ng øng víi tr¹ng th¸i tèt nhÊt vµ møc ®iÓm tèi thiÓu t­¬ng øng víi tr¹ng th¸i tåi nhÊt cña c¸c chØ tiªu. ViÖc sö dông thang ®iÓm nµo lµ phï thuéc vµo sù lùa chän cña c«ng ty. 3) X¸c ®Þnh tÇm quan träng (träng sè) cña tõng chØ tiªu. Trong sè c¸c chØ tiªu ®· ®­îc lùa chän ®Ó ®­a vµo tÝnh to¸n th× râ rµng mçi chØ tiªu cã mét møc ®é ¶nh h­ëng riªng ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty. Do vËy, c«ng ty ph¶i sö dông kinh nghiÖm cña b¶n th©n, nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ quy chÕ ®Êu thÇu hiÖn hµnh, nh÷ng th«ng lÖ vµ tiªu chuÈn th­êng ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, kÕt hîp víi viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p chuyªn gia ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng chØ tiªu. TÇm quan träng cña c¸c chØ tiªu (®­îc gäi lµ träng sè) cã thÓ ®­îc thÓ hiÖn b»ng 1 nÕu thÓ hiÖn b»ng sè thËp ph©n vµ b»ng 100% nÕu thÓ hiÖn b»ng %. ViÖc x¸c ®Þnh danh môc c¸c chØ tiªu, x¸c ®Þnh träng sè vµ x©y dùng thang ®iÓm nh­ trªn, c«ng ty ph¶i lµm mét lÇn vµ ®­îc dïng æn ®Þnh cho mét kho¶ng thêi gian khi mµ c¸c ®iÒu kiÖn vµ m«i tr­êng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ch­a cã sù biÕn ®éng. 4) TÝnh to¸n chØ tiªu tæng hîp cho gãi thÇu cô thÓ Khi xuÊt hiÖn mét gãi thÇu cô thÓ, c«ng ty cÇn khÈn tr­¬ng nghiªn cøu hå s¬ mêi thÇu, nghiªn cøu gãi thÇu, ph©n tÝch m«i tr­êng ®Êu thÇu, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cña m×nh ®èi víi gãi thÇu vµ dù ®o¸n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i cña tõng chØ tiªu trong b¶ng danh môc vµ sè ®iÓm t­¬ng øng víi tõng tr¹ng th¸i ®ã. Cuèi cïng tÝnh to¸n ra chØ tiªu tæng hîp theo c«ng thøc sau : TH= (1) Trong ®ã : TH: ChØ tiªu tång hîp n : Sè c¸c chØ tiªu trong danh môc Ai : §iÓm sè cña chØ tiªu thø i Pi :Träng sè cña chØ tiªu thø i 5) §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng th¾ng thÇu vµ ra quyÕt ®Þnh Kh¶ n¨ng th¾ng thÇu ®­îc ®o b»ng tû lÖ % theo c«ng thøc sau: K = (2) Trong ®ã: K: Kh¶ n¨ng th¾ng thÇu tÝnh b»ng % TH: §iÓm tæng hîp ®­îc tÝnh theo c«ng thøc (1) M : Møc ®iÓm tèi ®a trong thang ®iÓm ®­îc dïng NÕu tÊt c¶ c¸c chØ tiªu ®Òu ë tr¹ng th¸i trung b×nh, th× kh¶ n¨ng th¾ng thÇu sÏ lµ 50% th× doanh nghiÖp kh«ng nªn tham gia tranh gãi thÇu ®ã VÝ dô: Víi c¸c c«ng tr×nh chuyªn vÒ söa ch÷a vµ n©ng cÊp c«ng tr×nh trong n­íc. §©y lµ nh÷ng c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ ®Êu thÇu nhá, thêi gian thi c«ng ng¾n. Ta x©y dùng mét danh môc c¸c chØ tiªu vµ thang ®iÓm 5 bËc nh­ sau: TT C¸c chØ tiªu Thang ®iÓm vµ tr¹ng th¸i 4 3 2 1 0 1 Môc tiªu lîi nhuËn RÊt thÊp ThÊp TB Cao RÊt cao 2 Kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt RÊt cao Cao TB ThÊp RÊt thÊp 3 Møc ®é quen thuéc vµ gãi thÇu RÊt cao Cao TB ThÊp RÊt thÊp 4 Kh¶ n¨ng ®¸p øng vÒ tiÕn ®é thi c«ng RÊt cao Cao TB ThÊp RÊt thÊp 5 Kh¶ n¨ng ®¸p øng vÒ n¨ng lùc thi c«ng RÊt cao Cao TB ThÊp RÊt thÊp 6 §¸nh gi¸ vÒ ®èi thñ c¹nh tranh RÊt yÕu YÕu TB M¹nh RÊt m¹nh Träng sè cña tõng chØ tiªu nh­ sau: TT ChØ tªu Träng sè % 1 2 3 4 5 6 Môc tiªu lîi nhuËn Kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt Møc ®é quen thuéc víi gãi thÇu Kh¶ n¨ng ®¸p øng tiÕn ®é thi c«ng Kh¶ n¨ng ®¸p øng vÒ n¨ng lùc thi c«ng §¸nh gi¸ vÒ ®èi thñ c¹nh tranh 30 20 15 5 10 20 Trªn c¬ së danh môc c¸c chØ tiªu vµ thang ®iÓm còng nh­ träng sè vÒ c¸c chØ tiªu trªn ta ®i vµo ph©n tÝch mét vÝ dô cô thÓ: “X©y dùng gi¶ng ®­êng vµ ký tóc x¸ tr­êng ®¹i häc V¨n Ho¸”, ®Þa ®iÓm x©y dùng t¹i Hµ Néi; ph¸p nh©n ®Êu thÇu “ C«ng ty” gi¸ trÞ ®Êu thÇu 1.173.000.000 ®ång TT ChØ tiªu Tr¹ng th¸i §iÓm Träng sè KÕt qu¶ 1 2 3 4 5 6 Môc tiªu lîi nhuËn Kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt Møc ®é quen thuéc víi gãi thÇu Kh¶ n¨ng ®¸p øng tiÕn ®é thi c«ng Kh¶ n¨ng ®¸p øng n¨ng lùc thi c«ng §¸nh gi¸ vÒ ®èi thñ c¹nh tranh TB RÊt cao TB Cao RÊt cao M¹nh 2 4 2 3 4 1 0,3 0,2 0,15 0,05 0,1 0,2 0,6 0,8 0,3 0,15 0,4 0,2 Tæng sè ®iÓm 2,45 Kh¶ n¨ng th¾ng thÇu ®èi víi gãi thÇu nµy . 100 = 61, 25%. Víi kÕt qu¶ tÝnh to¸n, C«ng ty nªn tham gia tranh thÇu víi gãi thÇu nµy vµ thùc tÕ c«ng ty ®· tróng thÇu c«ng tr×nh nµy vµ ký hîp ®ång ngµy 1/9/1996 Nh­ vËy, ph­¬ng ph¸p nµy ®· ®­îc l­îng ho¸ ®­îc sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè cÇn xem xÐt vµ cho phÐp c«ng ty ®¸p øng yªu cÇu ph¶n øng nhanh khi ra quyÕt ®Þnh tranh thÇu. §©y lµ ph­¬ng ph¸p cã tÝnh kh¶ thi rÊt cao. Ph­¬ng ph¸p võa dïng cho viÖc ra quyÕt ®Þnh tr­íc khi lËp ph­¬ng ¸n vµ chiÕn l­îc tranh thÇu, võa dïng cho viÖc ra quyÕt ®Þnh tr­íc khi nép hå s¬ dù thÇu. Khi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy cÇn l­u ý r»ng, tÝnh ®óng ®¾n cña quyÕt ®Þnh ®­îc ®­a ra phô thuéc rÊt lín vµo viÖc ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c tr¹ng th¸i cña tõng chØ tiªu, còng nh­ tÇm quan träng cña nã. §Ó tr¸nh viÖc bá lì c¬ héi hoÆc g©y thiÖt h¹i do viÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh sai C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p ®¶m b¶o ®é tin cËy cña th«ng tin vµ ph©n tÝch cÈn thËn tr¹ng th¸i cña c¸c chØ tiªu ngay tõ vßng ra quyÕt ®Þnh thø nhÊt. BiÖn ph¸p 2: Tæ chøc bé m¸y ®Êu thÇu cña c«ng ty cho phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr­êng Nh­ ®· ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng, c«ng ty ch­a tæ chøc ®­îc bé phËn chuyªn tr¸ch lµm c«ng t¸c dù thÇu dÉn ®Õn sù ph©n t¸n trong qu¶n lý vµ c¸c c¸n bé tham gia thùc hiÖn nh÷ng kh©u quan träng trong viÖc lËp hå s¬ dù thÇu ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. §iÒu ®ã cã ¶nh h­ëng kh«ng tèt tíi hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu nãi chung còng nh­ chÊt l­îng hå s¬ dù thÇu vµ toµn bé qu¸ tr×nh ®Êu thÇu nãi riªng. §Ó ®Êu thÇu vµ th¾ng thÇu cã hiÖu qu¶ th× viÖc tæ chøc l¹i bé m¸y ®Êu thÇu lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc quan träng. 1) Nguyªn t¾c tæ chøc bé m¸y ®Êu thÇu cña c«ng ty. a. Nguyªn t¾c tËp chung chuyªn m«n ho¸ Yªu cÇu cña chñ ®Çu t­, sù nghiªm ngÆt cña c¸c nhµ t­ vÊn ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu vµ ®Æc biÖt lµ c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cña viÖc x©y dùng hå s¬ dù thÇu cã søc c¹nh tranh lín trong ®iÒu kiÖn ®Êu thÇu réng r·i ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét tæ chøc ®Êu thÇu tËp trung, thèng nhÊt vµ chuyªn m«n ho¸. b. Nguyªn t¾c kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a tæ chøc ®Êu thÇu cña c«ng ty víi c¸c lùc l­îng chuyªn m«n ho¸ t¹i c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. C«ng ty lµ ®¬n vÞ trung t©m ®iÒu hµnh mäi c«ng viÖc chung cßn c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc ®­îc ph©n bæ trªn hÇu hÕt c¸c ®Þa ph­¬ng. C¸c c«ng tr×nh dù ¸n ®Çu t­, x©y dùng tr¶i réng trªn ®Þa bµn réng, trong cïng mét thêi ®iÓm, c«ng ty cã thÓ ph¶i tham gia ®Êu thÇu nhiÒu gãi thÇu. H¬n n÷a, chi phÝ phôc vô c«ng t¸c ®Êu thÇu kh«ng nhá, nhÊt lµ c¸c chi phÝ kh¶o s¸t hiÖn tr­êng, t×m nguån nguyªn vËt liÖu, giao dÞch víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng... Nguyªn t¾c nµy cho phÐp c«ng ty sö dông chuyªn gia, lùc l­îng chuyªn m«n kü thuËt n»m t¹i c¸c xÝ nghiÖp ®Ó tËn dông c¸c ­u thÕ cña hä vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. c. Nguyªn t¾c ®¶m b¶o bÝ mËt §Êu thÇu lµ mét cuéc c¹nh tranh khèc liÖt gi÷a c¸c doanh nghiÖp x©y dùng. §Ó chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ t×m hiÓu ®èi thñ, quyÕt ®Þnh tham gia ®Êu thÇu gãi thÇu nµo, mµ ®iÒu v« cïng quan träng lµ ph¶i gi÷ bÝ mËt néi dung cña hå s¬ dù thÇu tõ khi b¾t ®Çu chuÈn bÞ hå s¬ cho ®Õn khi c«ng bè th¾ng thÇu. ViÖc lùa chän nh©n sù còng nh­ s¾p xÕp c«ng viÖc cho tõng chuyªn gia ph¶i xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c nµy. Cô thÓ: - ViÖc quyÕt ®Þnh gi¸ bá thÇu chØ ®­îc l·nh ®¹o cao nhÊt cña c«ng ty quyÕt ®Þnh cïng víi mét ®Õn hai chuyªn gia tin cËy nhÊt ®· ®­îc kiÓm tra. - ViÖc quyÕt ®Þnh gi¸ bá thÇu chØ ®­îc quyÕt ®Þnh s¸t víi thêi ®iÓm nép hå s¬ dù thÇu cho chñ ®Çu t­. - C¸c chuyªn gia cña tæ chøc ®Êu thÇu ph¶i ®­îc lùa chän kü, lµ nh÷ng ng­êi g¾n bã, trung thµnh víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. d. Nguyªn t¾c lu©n phiªn gi÷a chuyªn gia ®Êu thÇu vµ chuyªn gia ®iÒu hµnh dù ¸n khi th¾ng thÇu. Chuyªn gia ®Êu thÇu Chuyªn gia kü s­ ®iÒu hµnh dù ¸n ViÖc lu©n phiªn nµy sÏ ®¶m b¶o viÖc bæ sung kiÕn thøc thùc tiÔn cho c¸n bé chuyªn gia ®Êu thÇu. 2) Yªu cÇu ®èi víi chuyªn gia trong tæ chøc ®Êu thÇu cña c«ng ty a. §­îc ®µo t¹o chÝnh quy vµ ®µo t¹o l¹i cho phï hîp víi thùc tiÔn. §Êu thÇu x©y dùng lµ tæng hoµ cña c¸c lÜnh vùc qu¶n lý kinh tÕ vµ kinh doanh cña doanh nghiÖp, chÞu sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c nhµ thÇu quèc tÕ vµ nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ cña t­, vÊn gi¸m s¸t, mÆt kh¸c c«ng nghÖ x©y dùng ngµy nay thay ®æi vÒ c¬ b¶n. Trong khi ®ã, c¸c chuyªn gia cã kinh nghiÖm nhÊt cña c«ng ty ®­îc ®µo t¹o tr­íc nh÷ng n¨m 90 theo c¸c c«ng tr×nh cò, do ®ã cÇn ph¶i ®­îc ®µo t¹o. Sè kü s­, chuyªn gia míi ra tr­êng tuy ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy nh­ng l¹i ch­a cã thùc tiÔn, ®ång thêi viÖc tiÕp thu kiÕn thøc tõ thùc tiÔn cña nhµ tr­êng ®µo t¹o ch­a theo kÞp diÔn biÕn thùc tÕ cña qu¸ tr×nh c¹nh tranh gay g¾t trong thÞ tr­êng x©y dùng, do ®ã cÇn tiÕp tôc ®­îc ®µo t¹o l¹i. b. N¨ng ®éng, chÝnh x¸c phï hîp víi thÞ tr­êng Qu¸ tr×nh ®Êu thÇu nh­ mét cç m¸y hoµn chØnh ch¹y hÕt c«ng suÊt, võa ph¶i b¶o ®¶m chÝnh x¸c nh­ng ®ång thêi võa ph¶i rÊt linh ho¹t, tuú theo môc tiªu cña c«ng ty vµ tuú thuéc vµo qu¸ tr×nh c¹nh tranh. V× vËy, c¸c chuyªn gia ®­îc lùa chän ph¶i b¶o ®¶m yªu cÇu nµy. c. Chuyªn s©u mét c«ng viÖc vµ hiÓu biÕt nhiÒu lÜnh vùc trong ho¹t ®éng x©y dùng, ho¹t ®éng ®Êu thÇu, triÓn khai c¸c dù ¸n Ho¹t ®éng ®Êu thÇu lµ mét d©y truyÒn, c¸c néi dung cña hå s¬ ®Êu thÇu cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau, ®ång thêi tõng néi dung cã nh÷ng yªu cÇu chuyªn s©u riªng. Do ®ã viÖc bè trÝ c¸c chuyªn gia ph¶i ®¸p øng yªu cÇu chuyªn s©u mét lÜnh vùc vµ biÕt nhiÒu lÜnh vùc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶, chÊt l­îng c«ng viÖc. 3) H×nh thµnh tæ chøc ®Êu thÇu x©y l¾p cña C«ng ty Tæ chøc ®Êu thÇu x©y l¾p cña C«ng ty cÇn ®­îc h×nh thµnh mét c¸ch trùc tiÕp, chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®èc, cã phã gi¸m ®èc chuyªn tr¸ch vÒ dù ¸n ®Êu thÇu th«ng qua mét ®Çu mèi tËp trung lµ phßng dù ¸n ®Êu thÇu. ViÖc bè trÝ, s¾p xÕp c¸c nhãm chuyªn gia trong phßng dù ¸n ®Êu thÇu cña c«ng ty bao gåm : Nhãm chuyªn gia vÒ thÞ tr­êng ChÞu tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng, cã rÊt nhiÒu lo¹i thÞ tr­êng nghiªn cøu nh­ :ThÞ tr­êng c«ng viÖc(thÞ tr­êng ®Çu vµo ); ThÞ tr­êng ®èi t¸c; ThÞ tr­êng vËt liÖu ; ThÞ tr­êng thiÕt bÞ thi c«ng ; ThÞ tr­êng lao ®éng.... Nhãm chuyªn gia vÒ kinh tÕ ChÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé vÒ néi dung kinh tÕ c¸c dù ¸n ®Êu thÇu. Th«ng th­êng, néi dung kinh tÕ lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Çu tiªn vµ cuèi cïng quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh ®Êu thÇu x©y l¾p (Do hä lµ ng­êi quyÕt ®Þnh c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn gi¸ bá thÇu, thËm chÝ c¶ vÊn ®Ò lîi nhuËn còng nh­ hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n øng dông sau nµy ) Nhãm chuyªn gia vÒ kü thuËt - c«ng nghÖ thi c«ng Nhãm nµy tËp trung gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ kü thuËt c«ng nghÖ cña hå s¬ dù thÇu, ®ßi hái ph¶i lµ c¸c chuyªn gia ®­îc ®µo t¹o chuyªn s©u vµ th«ng qua thùc tiÔn chØ ®¹o thi c«ng t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, tèt nhÊt lµ c¸c chuyªn gia ®· tõng tham gia c¸c dù ¸n thi c«ng theo tiªu chuÈn quèc tÕ. PG§ Gi¸m §èc PG§ PG§ Dù ¸n C¸c phßng chøc n¨ng cã liªn quan Phßng dù ¸n ®Êu thÇu C¸c phßng chøc n¨ng cã liªn quan Nhãm chuyªn viªn thÞ tr­êng Nhãm chuyªn viªn kinh tÕ Nhãm chuyªn viªn v¨n phßng phiªn dÞch Nhãm chuyªn viªn vÒ thiÕt bÞ thi c«ng thÝ ngiÖm Nhãm chuyªn viªn vÒ kü thuËt c«ng nghÖ thi c«ng Tæ chøc ®Êu thÇu t¹i c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn S¬ ®å tæ chøc bé m¸y ®Êu thÇu Nhãm chuyªn gia vÒ thiÕt bÞ thi c«ng ThiÕt bÞ thi c«ng lµ yÕu tè rÊt quan träng ®èi víi viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. Chi phÝ m¸y thi c«ng th­êng chiÕm tõ 15% ®Õn 25% gi¸ thµnh x©y dùng c«ng tr×nh. ThiÕt bÞ thi c«ng kh«ng nh÷ng cã ¶nh h­ëng ®Õn chiÕn l­îc ®Êu thÇu vÒ mÆt gi¸ thµnh x©y dùng mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng lùc, uy tÝn, cña nhµ thÇu còng nh­ ¶nh h­ëng ®Õn kü thuËt, c«ng nghÖ, ph­¬ng ¸n thi c«ng. Nhãm chuyªn gia vÒ thi c«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc lùa chän lo¹i thiÕt bÞ phï hîp cho dù ¸n, tÝnh to¸n chi phÝ thiÕt bÞ còng nh­ bè trÝ gi©y chuyÒn thiÕt bÞ vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan, kÓ c¶ thiÕt bÞ thi c«ng, thiÕt bÞ thÝ nghiÖm, c¸c thiÕt bÞ phôc vô cho ®Çu t­ vµ kü s­ t­ vÊn. Nhãm chuyªn gia vÒ thÝ nghiÖm C¸c dù ¸n x©y dùng ngµy nay ®ßi hái vÊn ®Ò chÊt l­îng rÊt nghiªm ngÆt, cã sù gi¸m s¸t rÊt chÆt chÏ cña tæ chøc t­ vÊn bªn c¹nh chñ ®Çu t­, tÊt c¶ c¸c vËt liÖu ®­a vµo thi c«ng sÏ ph¶i thÝ nghiÖm ®ñ tiªu chuÈn. Trong thi c«ng, tõng h¹ng môc cña c«ng tr×nh x©y dùng ®Òu ph¶i ®­îc thÝ nghiÖm tr­íc khi chuyÓn sang h¹ng môc kh¸c, viÖc thÝ nghiÖm c¸c yÕu tè cña dù ¸n lµ rÊt quan träng, nÕu thÝ nghiÖm chÝnh x¸c sÏ lµ c¬ së ch¾c ch¾n cho giai ®o¹n thi c«ng còng nh­ ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. BiÖn ph¸p 3 : Ph¸t huy c¸c biÖn ph¸p c¶i tiÕn kü thuËt vµ thùc hiÖn ®Çu t­ cã träng ®iÓm,tËp trung vµo thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng. N¨ng lùc m¸y mãc thiÕtt bÞ thi c«ng cña c«ng ty lµ kh¸ lín. Tuy nhiªn, trong tæng sè m¸y mãc thiÕt bÞ vµ xe m¸y thi c«ng cña c«ng ty th× h¬n 50% lµ do Liªn X« (cò ) s¶n xuÊt vµ ®­îc trang bÞ tõ nh÷ng n¨m 80, c«ng suÊt thùc tÕ tèi ®a chØ cßn 60% c«ng xuÊt thiÕt kÕ trë xuèng, dÉn ®Õn chi phÝ sö dông m¸y cao, chÊt l­îng vµ tiÕn ®é thùc hiÖn thÊp, ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng ®Ó th¾ng thÇu. Do cã nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn, c«ng ty nªn tiÕn hµnh ph©n lo¹i sè thiÕt bÞ xe m¸y nµy thµnh 2 nhãm. + Nhãm 1: Nh÷ng thiÕt bÞ vµ xe m¸y cßn cã kh¶ n¨ng phôc håi vµ c¶i tiÕn n©ng cÊp. §©y lµ nh÷ng thiÕt bÞ xe m¸y thi c«ng cßn gi¸ trÞ sö dông vµo kho¶ng 40% -60%. §èi víi nhãm nµy cÇn cã kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó söa ch÷a vµ n©ng cÊp, ph¸t ®éng phong trµo c¶i tiÕn kü thuËt trong néi bé c«ng ty nh»m kh«i phôc vµ n©ng cao gi¸ trÞ sö dông cña sè thiÕt bÞ vµ xe m¸y nµy. Gi¶i ph¸p ¸p dông cã thÓ h­íng vµo viÖc thay thÕ tõng bé phËn. + Nhãm 2 : Nh÷ng thiÕt bÞ xe m¸y ®· qu¸ cò vµ l¹c hËu, gi¸ trÞ sö dông cßn d­íi 40%. Lo¹i thiÕt bÞ nµy nªn thanh lý ®Ó bæ xung vµo nguån vèn ®Çu t­ míi Thªm vµo ®ã, viÖc ®Çu t­ trang thiÕt bÞ m¸y mãc nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong ®Êu thÇu còng nh­ ®¸p øng nhu cÇu trong thi c«ng lµ c«ng viÖc cÇn lµm ngay. C«ng ty cÇn ®Çu t­ 2 chiÕc xe « t« tù ®æ HYUNDAI HO víi gi¸ kho¶ng 43000USD/1 chiÕc phôc vô cho viÖc vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu cho viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ph¶i vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu qua c¸c tuyÕn ®­êng nhá hÑp v× nh÷ng xe tù ®æ hiÖn ®ang cã t¹i c«ng ty cã kÝch cì lín khã kh¨n trong viÖc vËn chuyÓn vµ 2 chiÕc m¸y ®µo KOMATSU trÞ gi¸ 22. 000. 000 JPY ®Ó thay thÕ cho lo¹i m¸y cïng chøc n¨ng ®· qu¸ cò cña Liªn X«. Lo¹i m¸y ®µo nµy sÏ gãp phÇn thay thÕ m¸y ®µo cò còng nh­ t¨ng thªm n¨ng lùc thiÕt bÞ thi c«ng ®­êng, giµnh ­u thÕ khi dù thÇu c¸c c«ng tr×nh thuéc lÜnh vùc thi c«ng ®­êng. BiÖn ph¸p 4 : §iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc tranh thÇu phï hîp Th«ng qua ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng c«ng ty sÏ cã ®­îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c ®Êu thÇu, ®ång thêi më réng thÞ tr­êng ho¹t ®éng cña c«ng ty. V× vËy, c«ng ty nªn tæ chøc ®¶m nhËn thùc hiÖn c«ng viÖc nµy (NÕu biÖn ph¸p 2 ®­îc chÊp nhËn th× phÇn viÖc nµy sÏ do phßng dù ¸n ®Êu thÇu ®¶m nhËn). Ho¹t ®éng ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò sau : +VÒ nguån lùc tiªu thô vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh : Nhu cÇu ®Çu t­ x©y dùng cña mäi khu vùc (Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, d©n c­ vµ n­íc ngoµi ); nghiªn cøu t×nh h×nh c¸c chñ ®Çu t­ cô thÓ, nhÊt lµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ mµ hä s¾p tiÕn hµnh ; nghiªn cøu c¸c chñng lo¹i c«ng tr×nh kÌm theo c¸c lo¹i vËt liÖu vµ kÕt cÊu x©y dùng ®­îc tiÕn hµnh trong t­¬ng lai kÞp thêi n¾m b¾t c¸c th«ng tin gäi thÇu cña c¸c chñ ®Çu t­ ; trong khi nghiªn cøu cÇn chó ý: Do s¶n phÈm x©y l¾p cã tÝnh c¸ biÖt cao, phô thuéc vµo tõng c«ng tr×nh x©y dùng mµ c«ng ty tham gia ®Êu thÇu. Do vËy, víi mçi c«ng tr×nh kh¸c nhau ®ßi hái c«ng ty ph¶i tËp trung ®iÒu tra th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó ®­a ra chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc thÝch hîp. §Æc ®iÓm nµy do tÝnh c¸ biÖt vµ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn ®Þa ph­¬ng cña s¶n phÈm x©y dùng quy ®Þnh. +VÒ t­ liÖu s¶n xuÊt ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh x©y dùng : T×nh h×nh nguån nguyªn vËt liÖu x©y dùng, gi¸ c¶ vµ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng mua s¾m hay tù s¶n xuÊt, t×nh h×nh nguån thiÕt bÞ m¸y mãc x©y dùng vµ dù kiÕn kh¶ n¨ng mua s¾m hay ®i thuª, nghiªn cøu thùc hiÖn sö dông nguån t­ liÖu s¶n xuÊt cã t¹i ®Þa ph­¬ng, nghiªn cøu kh¶ n¨ng liªn kÕt víi c¸c lùc l­îng x©y dùng t¹i chç. +VÒ nguån lao ®éng : Kh¶ n¨ng thuª c¸c lo¹i thî, nhÊt lµ thî cã tay nghÒ cao; chi phÝ cã liªn quan ®Õn thuª nh©n c«ng; kh¶ n¨ng tËn dông lùc l­îng lao ®éng cã tÝnh chÊt thêi vô cho c¸c c«ng viÖc kh«ng quan träng, kh¶ n¨ng thuª lao ®éng t¹i chç. +VÒ nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng (ng©n s¸ch, ODA, FDI.. ); c¸c nguån vay vèn dµi h¹n vµ ng¾n h¹n cïng víi l·i suÊt... + Nghiªn cøu quy chÕ ®Êu thÇu vµ c¸c th«ng t­, nghÞ ®Þnh, c¸c v¨n b¶n míi söa ®æi bæ xung liªn quan ®Õn ®Êu thÇu. Bëi v×, viÖc mua, b¸n s¶n phÈm x©y l¾p chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn theo quy chÕ chÆt chÏ do ng­êi mua ®­a ra, ®ã lµ: Quy chÕ ®Êu thÇu x©y dùng c«ng tr×nh. Mçi chñ ®Çu t­ (ph©n lo¹i theo nguån vèn ) th­êng ®­a ra quy chÕ ®Êu thÇu riªng. VÝ dô c«ng tr×nh sö dông vèn cña Nhµ n­íc ph¶i tu©n thñ quy chÕ ®Êu thÇu quèc gia, c«ng tr×nh sö dông vèn vay tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ nh­ WB, ADB, OECF... th× ph¶i tu©n theo quy chÕ ®Êu thÇu cu¶ c¸c tæ chøc nµy. §Æc ®iÓm nµy chi phèi ®Õn viÖc ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng, th©m nhËp thÞ tr­êng, ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vµ c¸c chiÕn l­îc tranh thÇu thÝch hîp cho tõng c«ng tr×nh t­¬ng øng víi tõng nguån vèn. Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin nµy, c«ng ty cã thÓ x©y dùng vµ lùa chän c¸c chÝnh s¸ch còng nh­ c¸c chiÕn l­îc tranh thÇu mét c¸ch phï hîp sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh khi c«ng ty tham gia dù thÇu : 1) C¸c chÝnh s¸ch trong chiÕn l­îc marketing cña c«ng ty Nh­ chóng ta ®· biÕt quy luËt c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng võa lµ ®éng lùc thøc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, võa lµ con ®­êng ®­a ®Õn sù diÖt vong cña c¸c doanh nghiÖp yÕu kÐm. XÐt trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p, cuéc c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp x©y dùng kh«ng kÐm phÇn khèc liÖt, thËm chÝ cßn gay g¾t h¬n ë mét sè lÜnh vùc kh¸c. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng buéc ph¶i häc “ lµm thÞ tr­êng”, ph¶i tù t×m tßi c¸c ph­¬ng ph¸p, biÖn ph¸p vµ ph­¬ng thøc thÝch hîp ¸p dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng marketing. §èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¸c ho¹t ®éng marketing diÔn ra mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc nh­ng tËp trung nhÊt lµ ë thêi ®iÓm doanh nghiÖp tham gia tranh thÇu. Cã thÓ nãi, thùc chÊt cña chiÕn l­îc marketing x©y dùng lµ chiÕn l­îc tranh thÇu. T¸c dông vµ hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch s¶n phÈm, chÝnh s¸ch gi¸, chÝnh s¸ch tiªu thô vµ chÝnh s¸ch khuÕch tr­¬ng giao tiÕp ®Òu thÓ hiÖn ë chç doanh nghiÖp cã th¾ng thÇu hay kh«ng. a. §èi víi chÝnh s¸ch khuÕch tr­¬ng, giao tiÕp. §Æc ®iÓm næi bËt cã ¶nh h­ëng lín nhÊt ®Õn chÝnh s¸ch khuyÕch tr­¬ng, giao tiÕp lµ marketing x©y dùng mang tÝnh chÊt trùc tiÕp vµ c¸ biÖt kh¸ch hµng x©y dùng kh«ng ph¶i lµ qu¶ng ®¹i quÇn chóng. Do ®ã biÖn ph¸p giao tiÕp trùc tiÕp cã ý nghÜa quan träng nhÊt. + Giao tiÕp víi c¸c chñ ®Çu t­ cã c«ng tr×nh cÇn x©y dùng : C«ng ty cÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a viÖc giao tiÕp trùc tiÕp víi c¸c chñ ®Çu t­ cÇn x©y dùng. Khi n¾m b¾t ®­îc th«ng tin vÒ c¸c c«ng tr×nh cÇn x©y dùng c«ng ty cÇn cö c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n s©u gÆp vµ giao tiÕp víi chñ ®Çu t­. Th«ng qua giao tiÕp c«ng ty cã thÓ giíi thiÖu tuyªn truyÒn vÒ h×nh ¶nh vµ uy tÝn cña c«ng ty, chñ yÕu th«ng qua c¸c thµnh tÝch mµ c«ng ty ®· ®¹t ®­îc ( c¸c c«ng tr×nh mµ c«ng ty ®· thùc hiÖn cïng c¸c chøng chØ chÊt l­îng ) vµ n¨ng lùc cña c«ng ty ( tr×nh ®é kü thuËt, tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý, m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng). Còng th«ng qua giao tiÕp trùc tiÕp víi chñ ®Çu t­ c«ng ty cã thÓ cã ®­îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc cô cho c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Êu thÇu. + Giao tiÕp víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh. ViÖc giao tiÕp víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh t¹o ra mèi quan hÖ thuËn lîi trong viÖc huy ®éng nguån vèn còng nh­ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian ®i l¹i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi phôc vô cho viÖc mua s¾m nguyªn vËt liÖu còng nh­ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cÇn thiÕt cho thi c«ng c«ng tr×nh. + Giao tiÕp víi c¸c ®èi t¸c cung øng vËt t­ thiÕt bÞ. VËt t­ thiÕt bÞ lµ yÕu tè hÕt søc quan träng kh«ng thÓ thiÕu cho viÖc thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh. ViÖc giao tiÕp víi ®èi t¸c nµy t¹o mèi quan hÖ æn ®Þnh lµm ¨n l©u dµi, gióp cho c«ng ty cã vËt t­ thiÕt bÞ ®Çy ®ñ kÞp thêi cho viÖc thi c«ng tr¸nh gi¸n ®o¹n dÉn ®Õn kÐo dµi thêi gian thi c«ng. ViÖc t¹o mèi quan hÖ tèt víi c¸c ®èi t¸c nµy ë c¸c ®Þa ph­¬ng n¬i cã c«ng tr×nh cña c«ng ty th¾ng thÇu chuÈn bÞ khëi c«ng còng lµm gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn b¶o qu¶n tõ ®ã tiÕt kiÖm chi phÝ dÉn ®Õn gi¶m gi¸ dù thÇu. + Giao tiÕp víi c¸c c¬ quan liªn quan ®Õn c«ng tr×nh ®­îc ®Êu thÇu. C¸c c¬ quan liªn quan ®Õn c«ng tr×nh ®­îc ®Êu thÇu ë ®©y bao gåm: CÊp cã thÈm quyÒn, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c ®¬n vÞ khu d©n c­ n»m trªn mÆt b»ng thi c«ng... ViÖc giao tiÕp tèt víi c¸c c¬ quan nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc gi¶i to¶ mÆt b»ng còng nh­ c«ng viÖc liªn quan kh¸c diÔn ra thuËn lîi nhanh chãng. Thªm vµo ®ã, biÖn ph¸p tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng còng lµ biÖn ph¸p qu¶ng c¸o ®¹t hiÖu qu¶ cao. b.§èi víi chÝnh s¸ch s¶n phÈm. ChÝnh s¸ch s¶n phÈm lu«n gi÷ vai trß then chèt trong marketing x©y dùng. §Æc ®iÓm nµy thÓ hiÖn ë chç trong c¸c chØ tiªu xÐt thÇu th× chØ tiªu gi¸ c¶ ®­îc xem xÐt sau khi c¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn viÖc t¹o ra c«ng tr×nh gåm chØ tiªu kü thuËt, chÊt l­îng, chØ tiªu kinh nghiÖm, n¨ng lùc nhµ thÇu ; vµ chØ tiªu tiÕn ®é thi c«ng ®· ®¹t møc tiªu chuÈn trë lªn. H¬n thÕ n÷a, c«ng tr×nh x©y dùng mang tÝnh c¸ biÖt, ®a d¹ng vµ ®¬n chiÕc ( kh«ng thÓ s¶n xuÊt hµng lo¹t), bÞ phô thuéc chÆt chÏ vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn, n¬i s¶n xuÊt còng lµ n¬i tiªu thô s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy, c«ng ty cÇn ¸p dông vÊn ®Ò ph©n khu, ph©n khóc thÞ tr­êng, nghiªn cøu c¬ cÊu s¶n phÈm vÒ mÆt ®Þa lý vµ lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu. Víi vÊn ®Ò ph©n khu, ph©n lo¹i thÞ tr­êng, c«ng ty ph©n chia thÞ tr­êng x©y dùng thµnh c¸c thÞ tr­ßng cã tÝnh ®ång nhÊt cao ®Ó lùa chän vµ ®Ó kinh doanh c¨n cø vµo kh¶ n¨ng thùc tiÔn cña c«ng ty : Ph©n lo¹i thÞ tr­êng theo chñng lo¹i x©y dùng ThÞ tr­êng x©y dùng d©n dông ; thÞ tr­êng x©y dùng c«ng nghiÖp ; thÞ tr­êng x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng vËn t¶i ; thÞ tr­êng x©y dùng c«ng th×nh thuû lîi, hoÆc theo chñng lo¹i c«ng viÖc x©y dùng nh­ : c«ng viÖc lµm ®Êt, c«ng viÖc lµm bª t«ng, c«ng viÖc san nÒn... Ph©n lo¹i theo nh©n tè ®Þa lý, thÞ tr­êng x©y dùng trong n­íc vµ ngoµi n­íc, thÞ tr­êng x©y dùng thµnh thÞ hay n«ng th«n. Ph©n lo¹i thÞ tr­êng theo tÝnh c¹nh tranh: thÞ tr­êng ®éc quyÒn thÞ tr­êng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o. C¨n cø vµo t×nh h×nh ph©n lo¹i thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh n¨ng lùc thùc tiÔn cña m×nh c«ng ty ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµo, thÞ tr­êng nµo ®ang cã thÕ m¹nh ®Ó ph¸t huy. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c«ng ty ph¶i cã chiÕn l­îc tiÕp cËn víi chñ ®Çu t­ ®Ó ®Æt quan hÖ hîp t¸c gi÷ v÷ng thÞ tr­êng mµ c«ng ty ®· chiÕm lÜnh ®­îc. c.§èi víi chÝnh s¸ch gi¸ Nh­ chóng ta ®· biÕt "gi¸" lµ nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc “®­îc“ hay “mÊt” khi tham gia tranh thÇu. ViÖc tÝnh to¸n gi¸ dù thÇu lµ rÊt khã kh¨n, phøc t¹p vµ phô thuéc vµo nhiÒu nh©n tè nh­ quy m« c«ng tr×nh, thêi gian x©y dùng ®iÒu kiÖn ®Þa ph­¬ng, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc ®iÓm kü thuËt, ®iÒu kiÖn vÒ vèn vµ nguån vèn. Do ®ã, c«ng ty cÇn ph¶i thËn träng trong viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ khi ®­a ra chiÕn l­îc gi¸ tranh thÇu. Gi¸ tranh thÇu ph¶i ®ñ lín ®ñ trang tr¶i chi phÝ vµ ®¶m b¶o lîi nhuËn môc tiªu nh­ng còng ph¶i ®ñ nhá ®Ó cã kh¶ n¨ng th¾ng thÇu. 2) C¸c chiÕn l­îc tham gia dù thÇu a.ChiÕn l­îc c«ng nghÖ vµ tæ chøc x©y dùng NÕu thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy thi c«ng ty cã kh¶ n¨ng giµnh th¾ng lîi víi ®é tin cËy cao. Thùc chÊt cña chiÕn l­îc nµy lµ khi lËp dù ¸n tranh thÇu, c«ng ty ph¶i dèc toµn lùc vµo viÖc thiÕt kÕ tæ chøc x©y dùng hîp lý dùa trªn c¸c c«ng nghÖ x©y dùng cã hiÖu qu¶. ViÖc c«ng ty ®­a ra ®­îc mét c«ng nghÖ ®éc ®¸o duy nhÊt mµ chñ ®Çu t­ ®ang cÇn cho viÖc thi c«ng c«ng tr×nh sÏ t¨ng kh¶ n¨ng tróng thÇu cña c«ng ty. b. ChiÕn l­îc liªn kÕt. Lµ mét ®¬n vÞ qu©n ®éi lµm kinh tÕ th× viÖc liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc x©y dùng vµ kinh doanh vËt liÖu x©y dùng... kh¸c sÏ t¹o ra cho c«ng ty søc m¹nh tæng hîp ®ång thêi sÏ gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò mµ nÕu mét c«ng ty thùc hiÖn th× sÏ kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng. ChiÕn l­îc nµy còng bao gåm c¶ viÖc c«ng ty chÊp nhËn lµm thÇu phô cho c¸c c«ng ty lín h¬n ®Ó tham gia x©y dùng c¸c c«ng tr×nh lín. c. ChiÕn l­îc thay ®æi thiÕt kÕ c«ng tr×nh NÕu ®­îc chñ ®Çu t­ chÊp nhËn vµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng tèt vÒ thiÕt kÕ th× sau khi nhËn ®­îc hå s¬ mêi thÇu, c«ng ty cã thÓ ®Ò xuÊt ph­¬ng ¸n thay ®æi thiÕt kÕ hîp lý h¬n vµ ®­a l¹i lîi Ých lín h¬n cho chñ ®Çu t­. Tr­êng hîp nµy c«ng ty cã thÓ sÏ ®­îc chñ ®Çu t­ giµnh cho viÖc thùc hiÖn c«ng tr×nh víi mét sù kiÓm tra nhÊt ®Þnh cña c¸c c¬ quan thiÕt kÕ vµ t­ vÊn cã uy tÝn. §Ó t¨ng kh¶ n¨ng th¾ng thÇu ®ßi hái c«ng ty ph¶i tËp trung tÊt c¶ lùc l­îng vµ cã thÓ sö dông mét chiÕn l­îc tæng hîp. BiÖn ph¸p 5: Qu¶n lý nh©n c«ng Víi c¸c c«ng tr×nh chi phÝ nh©n c«ng th­êng chiÕm tû träng trong gi¸ thµnh kh¸ lín. Do c«ng ty tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n theo th¸ng v× vËy cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ tiÕn ®é thi c«ng cña mçi c«ng tr×nh tr¸nh viÖc kÐo dµi tiÕn ®é thi c«ng lµm t¨ng chi phÝ nh©n c«ng, gi¶m tiÕn ®é bµn giao, dÉn ®Õn gi¸ dù thÇu cao gi¶m kh¶ n¨ng tróng thÇu cña c«ng ty. §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng nµy c«ng ty nªn ¸p dông mét sè biÖn ph¸p trong qu¶n lý dù ¸n khi lËp biÖn ph¸p thi c«ng ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian thi c«ng cho c«ng tr×nh nh­: BiÓu ®å thang hay biÓu ®å GANTT, S¬ ®å m¹ng ho¹t ®éng (PERT/CPM). §èi víi biÓu ®å thanh (GANT): Sau khi thÓ hiÖn trªn biÓu ®å bé phËn qu¶n lý thi c«ng sÏ nhËn ra dÔ dµng c¸c nhiÖm vô, c«ng viÖc cã thÓ tiÕn hµnh ®ång thêi nh»m ®Ó cã kÕ ho¹ch phèi hîp. §èi víi s¬ ®å m¹ng ho¹t ®éng(PERT/CPM) ng­êi qu¶n lý thi c«ng sÏ x¸c ®Þnh ®­îc qu·ng thêi gian tèi thiÓu cÇn hoµn thµnh c«ng tr×nh, x¸c ®Þnh ®­îc ®­êng G¨ng mµ bÊt kú sù chËm chÔ nµo ®Òu lµm gi¶m tiÕn ®é thi c«ng. Víi biÖn ph¸p nµy c«ng ty cã thÓ qu¶n lý chÆt chÏ tiÕn ®é thi c«ng ®ång thêi cã thÓ t¨ng tiÕn ®é gãp phÇn h¹ ®­îc gi¸ thµnh dù thÇu, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh khi tham gia dù thÇu III. Mét sè kiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu cña C«ng ty x©y dùng 319. NghÞ ®Þnh 88/CP ngµy 01-09-1999 ban hµnh quy chÕ ®Êu thÇu vµ nghÞ ®Þnh 14/CP ngµy 05-05-2000 cña ChÝnh phñ söa ®íi bæ sung quy chÕ trªn lµ mét b­íc c¶i tiÕn, ®æi míi so víi nh÷ng quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh theo NghÞ ®Þnh 43/CP vµ 93/CP tr­íc ®©y, nh»m tõng b­íc hoµn thiÖn c¬ chÕ ®Êu thÇu x©y dùng ë ViÖt Nam. Tuy nhiªn, vÉn cßn mét sè ®iÓm cÇn ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu ®Ó ®­îc hoµn chØnh h¬n. *KiÕn nghÞ 1: Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ §èi víi ®Êu thÇu x©y l¾p, nh­ quy ®Þnh hiÖn nay, vÒ mÆt kü thuËt nÕu chØ ®¸nh gi¸ ®¹t hay kh«ng ®¹t (tõ 70% ®iÓm trë lªn lµ ®¹t, d­íi 70% ®iÓm lµ kh«ng ®¹t ) th× ®­¬ng nhiªn vÒ n¨ng lùc, kü thuËt vµ chÊt l­îng c«ng tr×nh kh«ng ®­îc coi träng. §iÒu nµy nguy hiÓm, nhÊt lµ ®èi víi c«ng tr×nh cã yªu cÇu vÒ chÊt l­îng cao. VËy kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc nªn ®­a møc sµn yªu cÇu “®¹t" cÇn n©ng lªn trªn 80% hoÆc cao h¬n, tuú theo yªu cÇu kü thuËt cña c«ng tr×nh. Bëi v×, chØ cã nh­ vËy th× c«ng tr×nh x©y dùng khi ®Êu thÇu míi ®¹t ®­îc gi¸ c¶ hîp lý, ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh. §Æc biÖt lµ lo¹i trõ ®­îc nh÷ng ®¬n vÞ yÕu kÐm h¬n vÒ kü thuËt, n¨ng lùc thi c«ng vµ gãp phÇn vµo viÖc lµm gi¶m nh÷ng tiªu cùc trong ®Êu thÇu x©y dùng. * KiÕn nghÞ 2: Gi¸ xÐt thÇu Quy chÕ ®Êu thÇu quy ®Þnh bá gi¸ sµn vµ kh«ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ gi¸ trÇn ®èi víi c¸c lo¹i hîp ®ång “ch×a kho¸ chao tay hay hîp ®ång ®iÒu chØnh gi¸ hoÆc hîp ®ång trän gãi” mµ chØ quy ®Þnh gi¸ bá thÇu kh«ng ®­îc v­ît gi¸ TM§T, TDT, DT ®­îc duyÖt. T×nh h×nh hiÖn nay, viÖc xem nhÑ gi¸ trÇn, bá gi¸ sµn lµ ch­a phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam, lµ vÊn ®Ò g©y nªn nhiÒu hÖu qu¶ nghiªm träng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng c«ng tr×nh. Khi ®Êu thÇu mµ kh«ng cã gi¸ sµn cã thÓ x¶y ra nh÷ng tr­êng hîp sau: + Tr­êng hîp thø nhÊt Khi ®Êu thÇu cã sù “ tho¶ thuËn ngÇm” th× gi¸ thÊp nhÊt cña ng­êi tróng thÊu ch­a ch¾c ®· ph¶i lµ gi¸ tèi ­u cña gãi thÇu mµ chñ ®Çu t­ mong muèn. Bëi v×, vÒ nguyªn t¾c hiÖn nay, sau khi ®¹t ®iÓm kü thuËt (tõ 70% ®iÓm trë lªn) th× cø ai cã gi¸ thÊp nhÊt vµ kh«ng v­ît tæng TM§T hoÆc TDT, DT h¹ng môc lµ ®­îc. Nªn khi ®· “tho¶ thuËn ngÇm” víi nhau råi th× kh«ng cã lý do g× mµ c¸c nhµ thÇu l¹i kh«ng tËn dông vµ khai th¸c triÖt ®Ó vµo ®iÓm ch­a chÆt chÏ nµy. + Tr­êng hîp thø hai Khi ®Êu thÇu mµ kh«ng thÓ “ tho¶ thuËn ngÇm” víi nhau ®­îc th× c¸c nhµ thÇu sÏ gi¶m gi¸ dù thÇu xuèng thÊp tuú ý ®Ó tróng thÇu, bÊt chÊp c¬ së cña nh÷ng x©y dùng cÇn thiÕt mµ gãi thÇu yªu cÇu, nªn dÉn ®Õn c¸c c«ng tr×nh x©y dùng kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng. ThËm chÝ cã nhµ thÇu cßn bá cuéc kh«ng thÓ triÓn khai ®­îc hîp ®ång hoÆc bá dë dang c«ng tr×nh Khi ®Êu thÇu cã gi¸ trÇn vµ sµn ®­îc tÝnh to¸n chuÈn x¸c vµ chÆt chÏ th× dï trong tr­êng hîp c¸c nhµ thÇu cã “tho¶ thuËn ngÇm” víi nhau gi¸ cña nhµ tróng thÇu vÉn n»m trong kho¶ng giíi h¹n trªn (gi¸ trÇn) vµ giíi h¹n d­íi (gi¸ sµn) ®· ®­îc xem xÐt, tÝnh to¸n mét c¸ch kh¸ch quan tr­íc khi ®Êu thÇu. Do vËy, ®Ò nghÞ víi nhµ n­íc nªn quy ®Þnh gi¸ sµn (gi¸ tèi thiÓu) vµ gi¸ trÇn (gi¸ giíi h¹n trªn) trong quy chÕ ®Êu thÇu. §iÒu nµy gióp cho c«ng t¸c ®Êu thÇu t¨ng thªm tÝnh c¹nh tranh, lµnh m¹nh, c«ng b»ng, minh b¹ch, chèng l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t trong c«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng cña Nhµ n­íc. KÕt luËn §Êu thÇu nãi chung vµ ®Êu thÇu x©y dùng nãi riªng lµ mét ho¹t ®éng cßn míi ë n­íc ta, viÖc ¸p dông ph­¬ng thøc nµy trªn c¶ ph­¬ng diÖn qu¶n lÝ nhµ n­íc còng nh­ ë gãc ®é c¸c chñ ®Çu t­ vµ c¸c doanh nghiÖp ®Òu ®ßi hái ph¶i cã sù thÝch øng dÇn míi mong ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ nh­ mong muèn. Tuy nhiªn, do viÖc tham dù ®Êu thÇu x©y dùng cã vÞ trÝ quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña c¸c ®¬n vÞ nµy trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nªn viÖc coi träng vµ kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Êu thÇu cña m×nh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cã ý nghÜa thùc tiÔn rÊt lín. Trªn c¬ së nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn vÒ ®Êu thÇu, sau qu¸ tr×nh xem xÐt c«ng t¸c ®Êu thÇu t¹i C«ng ty x©y dùng 319, bµi viÕt ®· ph©n tÝch vµ ®ãng gãp mét sè biÖn ph¸p cïng c¸c kiÕn nghÞ ®Ó nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c ®Êu thÇu t¹i c«ng ty, víi môc ®Ých n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. T«i mong r»ng nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña m×nh ®­îc xem xÐt, nghi nhËn ®ång thêi còng hy väng víi nh÷ng nç lùc vµ kh¶ n¨ng cña m×nh, c«ng ty sÏ kh«ng ngõng kh¶ng ®Þnh vai trß chñ ®¹o cña mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ®ãng gãp h¬n n÷a vµo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o S¸ch vµ gi¸o tr×nh 1.Gi¸o tr×nh “ Kinh tÕ qu¶n trÞ Kinh doanh x©y dùng" - GS.TS NguyÔn V¨n Chän- NXB Khoa häc kü thuËt-1996. 2. Gi¸o tr×nh “HiÖu qu¶ vµ qu¶n lý dù ¸n Nhµ n­íc" TS.Mai V¨n B­u- NXB Khoa häc kü thuËt-HN 1998 - Khoa khoa häc qu¶n lý - Tr­êng §HKTQD. V¨n b¶n ph¸p luËt 1.NghÞ ®Þnh CP 88/ 1999 / N§-CP cña chÝnh phñ vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ ®Êu thÇu ngµy 01/9/1999. 2.Th«ng t­ sè 04/2000/thÞ tr­êng-BKH ngµy 26/5/2000 h­íng dÉn thùc hiÖn quy chÕ ®Êu thÇu (Ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh sè 88/ 1999 / N§-CP ngµy 01/9/1999 vµ nghÞ ®Þnh sè 14/2000/N§-CPngµy 05/5/2000 cña ChÝnh Phñ. T¹p chÝ 1.T¹p chÝ kinh tÕ x©y dùng - Sè 6/1999 2.T¹p chÝ kinh tÕ x©y dùng - Sè2/2000 3.T¹p chÝ kinh tÕ x©y dùng - Sè3/2000 4.T¹p chÝ kinh tÕ x©y dùng - Sè4/2000 5.T¹p chÝ kinh tÕ x©y dùng - Sè 8/2000 6.T¹p chÝ kinh tÕ x©y dùng - Sè11/2000 7. T¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn - Sè 32 th¸ng 9-10/2000 8. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o - Sè 3/2000 Môc lôc Trang