Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại Công ty Vật tư kỹ thuật xi măng

tµi chÝnh dµi h¹n 50.000.000 0,30% 7. Chi phÝ XDCB dë dang 528.055.681 3,13% 8. Nî ng¾n h¹n 14.128.228.516 83,64% 9. Nî kh¸c 422.726.518 2,50% 10.Nguån vèn chñ së h÷u 298.749.047 1,77% Tæng 16.890.887.391 100% 16.890.887.391 100% N¨m 2000, nguån vèn chñ së h÷u t¨ng 44% mét phÇn do sù s¸t nhËp cña c«ng ty vËt t­ vËn t¶i xi m¨ng , còng v× thÕ mµ tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty t¨ng. Do hµng b¸n ®­îc v× cã nhiÒu c«ng tr×nh nªn c«ng ty phÇn lín dïng tiÒn vµ nguån vèn chñ së h÷u ®Ó mua hµng dù tr÷, vµ mét l­îng hµng b¸n nh­ng ch­a thu ®­îc tiÒn hµng. N¨m 2001, sö dông vèn vµ nguån vèn cña c«ng ty t¨ng 16.890.887.391 ®ång nh­ng phÇn lín nguån ®Ó tµi trî cho sö dông vèn lµ nî ng¾n h¹n (83%), sö dông vèn n»m chñ yÕu ë vèn b»ng tiÒn (57%) vµ hµng tån kho (29,31%) mµ chñ yÕu lµ hµng ®i ®­êng. C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p n©ng cao tû lÖ sinh lêi cña tµi s¶n h¬n vµ gi¶m thêi gian hµng ®i ®­êng gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh c«ng ty. 4.4. Ph©n tÝch c¸c tû lÖ tµi chÝnh * Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh kho¶n ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty c¸c n¨m kh¸c nhau tÝnh to¸n c¸c tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n kh¸c nhau vµ kh«ng ghi râ c¸ch tÝnh to¸n, nh­ng qua ®èi chiÕu sè liÖu vµ kiÓm tra c¸c phÐp tÝnh to¸n ng­êi viÕt tãm t¾t qua b¶ng sau: ChØ tiªu 1999 2000 2001 1 TSL§ 83.441.608.023 91.565.772.097 107.455.877.289 2 Nî ph¶i tr¶ 67.593.756.986 69.256.955.750 82.962.457.748 3 Nî ng¾n h¹n 63.978.667.685 64.840.128.082 78.968.356.598 4 TiÒn vµ chøng kho¸n ng¾n h¹n 72.253.259.203 61.609.435.188 71.294.200.913 5 Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh= (1)/(2) 1,32 1,30 6 Kh¶ n¨ng thanh to¸n Nî ng¾n h¹n( tøc thêi)=(1)/(3) 1,3 1,41 1,36 7 Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh=(4)/(2) HoÆc=(4)/(3) 1,13 0,89 0,95 0,86 Nh­ vËy lµ c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh kho¶n rÊt sai kh¸c vµ kh«ng ®óng b¶n chÊt, ch¼ng h¹n kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh ®¸ng lÏ b»ng tµi s¶n l­u ®éng/nî ng¾n h¹n l¹i ®­îc tÝnh nh­ kh¶ n¨ng thanh to¸n dµi h¹n (TSL§/Nî ph¶i tr¶). Kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n theo c¸ch tÝnh to¸n cña c«ng ty chÝnh lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh (hiÖn thêi, chung). Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (TSL§-Tån kho/Nî ng¾n h¹n) ®· bÞ tÝnh sai c«ng thøc, cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi b»ng tiÒn vµ chøng kho¸n dÔ b¸n/Nî ng¾n h¹n. §ã lµ ch­a kÓ ®Õn khi tÝnh nî ng¾n h¹n, ng­êi ph©n tÝch th­êng bá qua nî kh¸c ng¾n h¹n. C«ng ty còng kh«ng cã nhËn xÐt vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty lµ cao hay thÊp nh­ng ng­êi ph©n tÝch cã cho r»ng c«ng nî ph¸t sinh dï ®· cã quy chÕ tiªu thô xi m¨ng vÒ chËm tr¶ lµ do tiªu thô xi m¨ng cã xu h­íng t¨ng, do t­ t­ëng vµ thùc tÕ thÞ tr­êng muèn mua b¸n chÞu. C«ng ty vÉn liªn tôc rµ so¸t ®Ó duy tr× ho¹t ®éng kinh doanh lµnh m¹nh, lo¹i trõ nh÷ng thÊt tho¸t cã thÓ x¶y ra. C«ng ty ®· lËp b¶ng kª c¸c kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶ chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng ®Ó theo dâi ChØ tiªu §Çu k× PS trong k× Cuèi k× Tæng sè qu¸ h¹n Tæng sè Qu¸ h¹n T¨ng Gi¶m Tæng sè Qu¸ h¹n I. Ph¶i thu 1. … II.Ph¶i tr¶ 1. … * Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi: C¸c tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi ®­îc ph©n tÝch trong thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh rÊt tèt, víi mçi chØ tiªu c«ng ty tÝnh cho c¶ lîi nhuËn tr­íc thuÕ vµ sau thuÕ, doanh lîi vèn chñ së h÷u chØ tÝnh cho lîi nhuËn sau thuÕ. Tuy nhiªn c«ng ty chØ nãi mét c¸ch chung chung lµ lîi nhuËn ®¹t ®­îc thÊp h¬n c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong ngµnh mµ kh«ng cã th«ng tin nµo cô thÓ. Trong b¸o c¸o ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2000, c«ng ty tiÕn hµnh ph©n tÝch tæng hîp: Tæng hîp t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh (TrÝch) §¬n vÞ tÝnh: ®ång ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Tæng doanh thu 69.077.982.304 65.046.270.217 363.671.940.805 549.749.142.313 773.341.354.075 LN tr­íc thuÕ 8.619.481.165 6.021.063.302 3.403.560.210 2.506.520.552 7.597.811.409 Vèn chñ së h÷u 32.002.810.847 37.663.066.679 46.838.206.962 40.980.431.504 50.541.093.166 Tû suÊt Lîi nhuËn/ vèn (SH) 26,93% 15,99% 7,27% 6,12% 15,03% Tû suÊt Lîi nhuËn/ Doanh thu 12,48% 9,26% 0,94% 0,46% 0,98% Trong tæng sè lîi nhuËn thùc hiÖn, tõ n¨m 1998 trë l¹i ®©y, tû träng lîi nhuËn xi m¨ng lµ thÊp (n¨m 1998 = 57,72%; n¨m 1999 = 25,29%; n¨m 2000 =35,84%). Møc lîi nhuËn thùc hiÖn cña c«ng ty hµng n¨m còng kh«ng cao, tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn, trªn doanh thu thÊp vµ tõ n¨m 1996 ®Õn nay, c«ng ty ch­a bao giê ®¹t møc lîi nhuËn ®Ó trÝch lËp ®ñ 3 th¸ng l­¬ng cho 2 quü phóc lîi vµ khen th­ëng. C«ng ty còng ®· chØ ra c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn thùc hiÖn nh­ sau: - Sù c¹nh tranh gay g¾t vµ quyÕt liÖt cña c¸c ®èi t¸c tham gia kinh doanh xi m¨ng lµm cho gi¸ xi m¨ng thùc tÕ trªn thÞ tr­êng liªn tôc cã xu h­íng gi¶m. - Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ vËn t¶i, khuyÕn m¹i cã xu h­íng t¨ng. - Bï lç cho ho¹t ®éng cña XÝ nghiÖp VËn t¶i - ViÖc tiÕp nhËn xi m¨ng b»ng ®­êng s¾t, ®­êng thuû ®­îc t¨ng c­êng, ®Èy m¹nh lµm t¨ng lîi nhuËn. - Tû lÖ qua kho thùc hiÖn thÊp, lµm gi¶m chi phÝ bèc xÕp, vËn t¶i, trung chuyÓn, do ®ã t¨ng lîi nhuËn thùc hiÖn. - Møc tiªu thô t¨ng, gi¶m lµm lîi nhuËn t¨ng, gi¶m - Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ tõ ho¹t ®éng kh¸c ®­îc t¨ng c­êng. Tuy nhiªn, mét sè chØ tiªu mµ c¸n bé ph©n tÝch tÝnh cßn ch­a chÝnh x¸c ch¼ng h¹n víi chØ tiªu Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu th× doanh thu trong c¸c n¨m 1996,1997,1998 lµ doanh thu cã thuÕ doanh thu, cßn n¨m 1999, 2000 c«ng ty lÊy doanh thu cã VAT. Nh­ chóng ta biÕt thuÕ doanh thu vµ VAT lµ thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo ng­êi tiªu dïng, doanh nghiÖp chØ lµ ng­êi thu hé, tr¶ hé, v× vËy doanh nghiÖp kh«ng thÓ coi ®ã lµ doanh thu cña m×nh. Còng chØ tiªu nµy trong thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh l¹i ®óng. * Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi chÝnh Bè trÝ c¬ cÊu tµi s¶n vµ c¬ cÊu nguån vèn ChØ tiªu Tû träng N¨m tr­íc(2000) N¨m nay(2001) Bè trÝ c¬ cÊu tµi s¶n - TSC§/Tæng TS % 23,57 19,69 - TSL§/Tæng TS % 76,43 80,31 Bè trÝ c¬ cÊu nguån vèn - Nî ph¶i tr¶/Nguån vèn % 57,81 62,00 - Vèn chñ së h÷u/nguån vèn % 42,19 38,00 (Nguån: ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2001- Phßng KTTC) Do s¶n l­îng b¸n t¨ng nªn c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi b¸n t¨ng nhanh v× thÕ tû lÖ Nî/Nguån vèn n¨m 2001 t¨ng. Sö dông nî cao sÏ khuyÕch ®¹i lîi nhuËn khi ho¹t ®éng kinh doanh tiÕn triÓn nh­ng còng mang l¹i rñi ro cao khi ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng tèt, v× vËy c«ng ty ph¶i nghiªn cøu ®Ó t×m mét tû lÖ nî thÝch hîp nhÊt. * Ph©n tÝch vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng: Lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nh­ng c«ng ty ch­a tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu vÒ vßng quay tiÒn, vßng quay hµng tån kho, thêi gian thu tiÒn b×nh qu©n, k× thu tiÒn b×nh qu©n, k× dù tr÷… Tãm l¹i, c¸c chØ tiªu ph©n tÝch cßn qu¸ s¬ sµi, ch­a x©y dùng ®­îc hÖ thèng chØ tiªu, b¶ng biÓu cho doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ph©n tÝch. Mét sè b¶ng biÓu ®Æt tªn qu¸ tæng hîp nh­ng l¹i ch­a ®ñ c¸c chØ tiªu. Lµ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nh­ng c«ng ty còng ch­a cã c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng, vèn l­u ®éng th­êng xuyªn vµ nhu cÇu vèn l­u ®éng th­êng xuyªn. C«ng ty còng ch­a cã sù ®¸nh gi¸ ph©n tÝch ®Ó t×m c¸c ph­¬ng ¸n huy ®éng vµ sö dông vèn tèi ­u nhÊt ch¼ng h¹n: tiÒn, hµng tån kho nªn lµ bao nhiªu ®Ó chi phÝ c¬ héi cho viÖc gi÷ tiÒn, dù tr÷ hµng ho¸ (kh¶ n¨ng sinh lêi nÕu ta ®Çu t­ kho¶n tiÒn nµy, lîi Ých tõ viÖc ®ñ tiÒn thanh to¸n ngay; thu lêi tõ cho thuª kho, gi¶m chi phÝ b¶o qu¶n, bèc xÕp vµo ra kho, vËn chuyÓn, lîi Ých sÏ mÊt, ®­îc nÕu gi¸ xi m¨ng t¨ng, hµng trë nªn khan hiÕm) Ýt nhÊt, ®Çu t­ nªn nh­ thÕ nµo, sö dông vèn chñ së h÷u thÕ nµo cho hiÖu qu¶ v× vèn chñ së h÷u cña c«ng ty lµ nguån vèn trung dµi h¹n duy nhÊt, c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh vay tæ chøc, c¸ nh©n nµo mµ sö dông nguån vèn chñ së h÷u ®Çu t­ toµn bé cho TSC§ vµ mét phÇn TSL§. 5. Dù b¸o vµ lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh Tõ viÖc ph©n tÝch, C«ng ty ®· ®i t×m c¸c nguyªn nh©n cña thuËn lîi vµ h¹n chÕ ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tõ ®ã c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh cña c«ng ty ®· xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn t¹i c«ng ty, c¨n cø vµo ®Þnh h­íng kÕ ho¹ch cña Tæng c«ng ty vµ c«ng ty, c¨n cø vµo t×nh h×nh thÞ tr­êng ®Ó ®Ò ra. Theo kÕ ho¹ch n¨m 2002, c«ng ty phÊn ®Êu ®¹t doanh sè 953 tû ®ång, lîi nhuËn 3 tû ®ång, nép ng©n s¸ch 9 tû ®ång, cè g¾ng gi¶m chi phÝ xuèng thÊp nhÊt nh­ng vÉn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Dùa vµo m« h×nh tæ chøc s¶n xuÊt, kinh doanh 4 cÊp, ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng, ®Æc ®iÓm vËn t¶i tõng ®Þa bµn (cã vËn t¶i ®­êng s¾t, thuû, bé hay kh«ng), c«ng ty sÏ giao kÕ ho¹ch tõng th¸ng, tõng quý cho tõng ®¬n vÞ, tæ chøc khai th¸c luång vËn chuyÓn cho hîp lý, cã kÕ ho¹ch vÒ c¬ chÕ gi¸, chi phÝ b¸n hµng, vËn chuyÓn, khuyÕn m¹i… Tuy nhiªn, KÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ dù b¸o tµi chÝnh ch­a thùc sù dùa trªn c¬ së khoa häc. 6. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty VTKTXM. Tãm l¹i, c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty VËt t­ Kü thuËt xi m¨ng cßn cã nhiÒu h¹n chÕ do nhiÒu nguyªn nh©n c¶ kh¸ch quan lÉn chñ quan. * Nguyªn nh©n kh¸ch quan - Ph©n tÝch tµi chÝnh cßn kh¸ míi mÎ ë ViÖt Nam nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. §iÒu nµy cã mét nguyªn nh©n lµ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc tr­íc ®©y s¶n xuÊt kinh doanh c¸i g×, cho ai vµ nh­ thÕ nµo ®Òu theo kÕ ho¹ch trªn giao. Kh¸i niÖm chi phÝ vèn kh«ng hÒ ®­îc biÕt ®Õn. C¸c quyÕt ®Þnh cña nhµ qu¶n trÞ kh«ng tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh: t×m nguån tµi trî nµo ®Ó chi phÝ lµ thÊp nhÊt vµ ®¶m b¶o c¸c lîi Ých kh¸c, lµm thÕ nµo víi nguån vèn nhµn rçi trong doanh nghiÖp, l­îng tån kho ph¶i lµ bao nhiªu ®Ó võa ®¶m b¶o sù liªn tôc cña nguån hµng võa gi¶m chi phÝ, víi tiÒn mÆt còng vËy, nªn mua hay ®i thuª tµi s¶n cè ®Þnh,… - ThÞ tr­êng tiÒn tÖ, thÞ tr­êng vèn ch­a ph¸t triÓn hoµn chØnh nªn ph©n tÝch tµi chÝnh ch­a ®­îc quan t©m. Khi hai thÞ tr­êng nµy ph¸t triÓn th× râ rµng c¸c c¬ héi ®Çu t­ t¨ng lªn. §ång tiÒn cã chi phÝ c¬ héi nªn ng­êi ta ph¶i ph©n tÝch c¸c c¬ héi ®©u t­ b»ng c¸ch ph©n tÝch tµi chÝnh c¸c c¸ nh©n, tæ chøc, doanh nghiÖp mµ hä sÏ ®Çu t­ bÊt kÓ hä lµ nhµ ng©n hµng cho vay, nhµ doanh nghiÖp ®Çu t­, liªn doanh hay c¸ nh©n ®Çu t­. Khi hai thÞ tr­êng nµy ph¸t triÓn th× t×nh tr¹ng d­ thõa tiÒn mÆt sÏ Ýt ®i, ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t­ vµo c¸c chøng kho¶n võa cã tÝnh thanh kho¶n võa cã ®é sinh lêi nhÊt ®Þnh. - C«ng t¸c kÕ to¸n ch­a hoµn thiÖn nªn ph©n tÝch tµi chÝnh ch­a ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c. C¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ, kÕ to¸n hay thay ®æi lµm ¶nh h­ëng ®Õn sè liÖu ph©n tÝch tµi chÝnh tuy sù thay ®æi ®ã lµ tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh hoµn thiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, thuÕ cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ thùc tiÔn cña ViÖt Nam. - Ho¹t ®éng cña c«ng ty vÉn phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch trªn giao ngay c¶ vÊn ®Ò gi¸ c¶, s¶n l­îng b¸n. Gi¸ xi m¨ng c«ng ty lµ gi¸ do Tæng c«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam, Bé X©y dùng vµ Ban vËt gi¸ ChÝnh phñ quy ®Þnh. KhuyÕn m¹i cña c«ng ty phô thuéc Bé Th­¬ng m¹i. C¸c quy ®Þnh nµy ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng ty trong ®ã cã h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ nh­ vËy ®· ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh. Tæng c«ng ty còng th­êng xuyªn thay ®æi tæ chøc cña c«ng ty dÉn ®Õn khã ®¸nh gi¸ vµ so s¸nh kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. - B¶n th©n 2 ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch c«ng ty ®ang sö dông còng cã nh÷ng h¹n chÕ cña nã, ®ã lµ kh«ng cho thÊy nguyªn nh©n s©u xa cña c¸c hiÖn t­îng vµ ®o l­êng sù thay ®æi cña yÕu tè nµy ®Õn yÕu tè kh¸c, tÝnh dù b¸o kh«ng cao, vµ chØ ph¸t huy hiÖu qu¶ nÕu ®­îc so s¸nh vìi c¸c doanh nghiÖp cïng tÝnh chÊt ho¹t ®éng. * Nguyªn nh©n chñ quan - C«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ch­a ®­îc trªn vµ ban l·nh ®¹o thùc sù quan t©m do ch­a thÊy hÕt tÇm quan träng cña nã. - Tõ sù ®¸nh gi¸ kh«ng ®óng tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh dÉn ®Õn viÖc kh«ng cã sù ph©n c«ng cô thÓ, chuyªn tr¸ch, kh«ng cã ®éi ngò nh©n viªn ®¶m nhËn trùc tiÕp. - C¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh ch­a cã ph­¬ng ph¸p vµ c«ng nghÖ ph©n tÝch tµi chÝnh hiÖn ®¹i nªn chØ míi dõng l¹i ë ph­¬ng ph¸p so s¸nh vµ tû lÖ. B¶n th©n c¸n bé ph©n tÝch còng ch­a ®­îc ®µo t¹o hÖ thèng vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh v× ph©n tÝch tµi chÝnh míi ®­îc c¸c tr­êng ®¹i häc gi¶ng d¹y gÇn ®©y. - T©m lý muèn gi÷ bÝ mËt th«ng tin cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay vÉn phæ biÕn, v× vËy c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh th­êng ®­îc söa ®æi khi nép cho cÊp trªn, c¬ quan thuÕ, thèng kª…B¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng ®­îc c«ng khai l¹i ®· ®­îc söa nªn t×m th«ng tin bªn ngoµi: th«ng tin b¹n hµng, th«ng tin ®èi t¸c, ®èi thñ vµ x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh lµ rÊt khã vµ kh«ng chÝnh x¸c. - Ph©n tÝch tµi chÝnh chØ ®­îc c«ng ty thùc hiÖn ë gi÷a n¨m vµ cuèi n¨m nªn ch­a ph¶n ¸nh hÕt ho¹t ®éng cña c«ng ty. §iÒu nµy do c¸c quy chÕ vÒ ph©n tÝch quy ®Þnh. Trªn ®©y ch­a ph¶i lµ toµn bé nh÷ng nguyªn nh©n ¶nh h­ëng ®Õn thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña C«ng ty nh­ng còng cho thÊy nh÷ng ®iÓm chÝnh c«ng ty cÇn kh¾c phôc. Ch­¬ng sau sÏ ®Ò cËp ®Õn c¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i c«ng ty. Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty vËt t­ kü thuËt xi m¨ng I. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh Còng trong t×nh tr¹ng chung cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay, c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i c«ng ty ®· ®­îc thùc hiÖn nh­ng cßn ch­a hiÖu qu¶. Tõ ®ã ng­êi viÕt mong muèn ®­a ra gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c nµy nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cu¶ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty vËt t­ kü thuËt xi m¨ng. 1. X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt mét quy tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty Còng nh­ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty ®· ®­îc triÓn khai nh­ng ch­a ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc vµ ch­a cã mét hÖ thèng c¬ së lý luËn, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch hoµn chØnh. C¸c kh©u thu thËp vµ ph©n tÝch sè liÖu ®­îc thôc hiÖn theo ®Þnh k× quý, th¸ng, n¨m. ThËm chÝ c¸c nh©n viªn coi ho¹t ®éng nµy nh­ lµ mét phÇn cña c«ng t¸c kÕ to¸n mµ hä th­êng ph¶i thùc hiÖn. Trong khi ®ã ta biÕt r»ng, ®Ó c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh thùc hiÖn mét c¸ch toµn diÖn vµ hiÖu qu¶ th× nhµ ph©n tÝch ph¶i t¸ch ph©n tÝch tµi chÝnh ra khái ho¹t ®éng kÕ to¸n, ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh thµnh hai ho¹t ®éng ®éc lËp, ph©n chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n, x¸c ®Þnh ®­îc nhiÖm vô còng nh­ môc tiªu cña tõng giai ®o¹n ph©n tÝch. Sù ph©n tÝch nh­ hiÖn nay g©y h¹n chÕ cho l·nh ®¹o c«ng ty ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý phï hîp. §Ó kh¾c phôc h¹n chÕ nµy, c«ng ty nªn thùc hiÖn theo mét quy tr×nh riªng, hoµn chØnh víi ®Çy ®ñ méi dung ph©n tÝch , ph­¬ng ph¸p vµ th«ng tin sö dông, ®¶m b¶o tèt chÊt l­îng nh©n sù cho c«ng t¸c ph©n tÝch. Theo ng­êi viÕt, c«ng ty nªn tiÕn hµnh ph©n tÝch theo c¸c b­íc sau: Quy tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh B­íc 1: ChuÈn bÞ cho c«ng t¸c ph©n tÝch §©y lµ giai ®o¹n cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ph­¬ng h­íng còng nh­ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch . NhiÖm vô cña giai ®o¹n nµy lµ chóng ta ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc môc tiªu ph©n tÝch cña m×nh ®Ó tõ ®ã lªn kÕ ho¹ch cho qu¸ tr×nh ph©n tÝch . Theo ®ã, ta cã thÓ cô thÓ ho¸ giai ®o¹n nµy nh­ sau: - X¸c ®Þnh môc tiªu chung vµ môc tiªu träng t©m (nÕu cã): Ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i c«ng ty nh»m c¸c môc tiªu chÝnh: + §¸nh gi¸ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña c«ng ty trong thêi gian qua ®ång thêi x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh trong thêi gian tíi. + X©y dùng hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh tr×nh lªn Tæng c«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam vµ c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c theo quy ®Þnh. Nh­ vËy, ngoµi môc tiªu gi¶i tr×nh c¸c sè liÖu vÒ tµi chÝnh , c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch tµi chÝnh cßn ph¶i thÓ hiÖn ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty trªn tõng khÝa c¹nh cô thÓ vµ t×m ra kh©u m¹nh yÕu cña ho¹t ®éng tµi chÝnh hiÖn thêi cña c«ng ty, chØ ra c¸c nguyªn nh©n g©y ra sù suy gi¶m hay t¨ng tr­ëng kh¶ n¨ng sinh lîi, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng, møc ®é t¸c ®éng ®Õn c¸c nguyªn nh©n t¹o ra kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty, dù b¸o vµ lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh, c¨n cø vµo ®ã, l·nh ®¹o c«ng ty sÏ cã kÕ ho¹ch kh¾c phôc nh÷ng yÕu ®iÓm, x©y dùng ph­¬ng h­íng, chiÕn l­îc ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. - LËp kÕ ho¹ch ph©n tÝch : Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc c¸c môc tiªu ph©n tÝch , ta tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch ph©n tÝch . PhÇn nµy yªu cÇu ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch: + Néi dung ph©n tÝch : gåm cã: Ph©n tÝch kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh c«ng ty Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi chÝnh Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh NÕu cã thÓ th× ph©n tÝch ®é co gi·n Dù b¸o, lËp kÕ ho¹ch + Thêi gian tiÕn hµnh + Sè l­îng nh©n sù vµ ph©n c«ng chi tiÕt - Th«ng b¸o ®Õn tõng bé phËn, c¸ nh©n theo kÕ ho¹ch - Thu thËp vµ chuÈn bÞ th«ng tin: + C¸c th«ng tin, tµi liÖu néi bé doanh nghiÖp + C¸c th«ng tin bªn ngoµi cÇn thiÕt - KiÓm tra l¹i tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin B­íc 2: Thu thËp vµ xö lý th«ng tin ChÊt l­îng cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh trong doanh nghiÖp phô thuéc tr­íc tiªn vµo nguån th«ng tin sö dông. V× vËy, c¸c th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch t¹i c«ng ty vËt t­ kü thuËt xi m¨ng ®­îc thu thËp tõ hai nguån: - Nguån th«ng tin bªn trong doanh nghiÖp : ®©y lµ nguån th«ng tin cã s½n vµ ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i bÊt k× doanh nghiÖp nµo. §©y còng lµ nguån th«ng tin cã ®é chÝnh x¸c cao nhÊt vµ còng ®­îc sö dông th­êng xuyªn nhÊt trong c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh thêi gian qua. Trong hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh , tµi liÖu quan träng nhÊt lµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh . - Nguån th«ng tin bªn ngoµi doanh nghiÖp : ®ãng vai trß kh«ng nhá viÖc n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶, chÝnh x¸c trong c«ng t¸c ph©n tÝch, nguån th«ng tin vÒ m«i tr­êng kinh doanh bªn ngoµi doanh nghiÖp , m«i tr­êng ph¸p lý, c¸c quy chÕ tµi chÝnh…cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh . Dùa trªn c¸c sè liÖu thu thËp ®­îc, c¸c nh©n viªn tiÕn hµnh tæng hîp, s¾p xÕp sè liÖu vµ x©y dùng hÖ thèng c¸c b¶ng biÓu, chØ tiªu phôc vô cho tõng néi dung ph©n tÝch. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ, chóng ta cÇn ph¶i t×m kiÕm ®Çy ®ñ vµ lùa chän chÝnh x¸c nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt. B­íc 3: TiÕn hµnh ph©n tÝch: - TiÕn hµnh ph©n tÝch ®Çy ®ñ c¸c néi dung ph©n tÝch theo môc tiªu chung. NÕu cã vÊn ®Ò nµo cÇn l­u ý th× ®i s©u vµo c¸c néi dung cã liªn quan: + Ph©n tÝch kh¸i qu¸t ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh + Ph©n tÝch c¬ cÊu tµi chÝnh + Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh B­íc 4: B¸o c¸o kÕt qu¶ ph©n tÝch - Tæng hîp, ®­a ra c¸c nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty trong k× ph©n tÝch so víi k× tr­íc. - §­a ra mét sè biÖn ph¸p ®Ó ph¸t huy nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®­îc vµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i. - LËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh cho nh÷ng n¨m tíi vµ ®­a ra c¸c dù b¸o tµi chÝnh chi tiÕt. Víi quy ®Þnh trªn, C«ng ty nªn tiÕn hµnh ®Çy ®ñ c¸c b­íc. Tuy nhiªn, ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng ph©n tÝch , khi tiÕn hµnh ph©n tÝch theo quy tr×nh trªn, c«ng ty cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng nh©n sù, th«ng tin , ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ ph©n tÝch ®Çy ®ñ, chÆt chÏ c¸c néi dung ph©n tÝch . 2. N©ng cao chÊt l­îng nh©n sù cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh 2.1. N©ng cao nhËn thøc vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh C¸c c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh hiÖn nay vÉn ch­a coi träng c«ng t¸c ph©n tÝch bëi hä ch­a nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ tÇm quan träng cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty. §Ó t¸c ®éng vµ lµm thay ®æi nhËn thøc nµy, theo ng­êi viÕt, c«ng ty cÇn ®Ò ra nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i c«ng ty, bao gåm: + Quy ®Þnh vÒ thêi gian tiÕn hµnh ph©n tÝch + Quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm vµ yªu cÇu c«ng viÖc ®èi víi c¸n bé ph©n tÝch . §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸n bé cã tr¸ch nhiÖm chÝnh, ®iÒu hµnh tæ chøc toµn bé c«ng t¸c ph©n tÝch . + Quy ®Þnh vÒ ®µo t¹o, båi d­ìng tr×nh ®é chuyªn m«n c¸c c¸n bé ph©n tÝch + Quy ®Þnh vÒ c¸c h×nh thøc khen th­ëng, kØ luËt ®èi víi c¸c c¸n bé ph©n tÝch + Quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm c¸c phßng ban chøc n¨ng cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c ph©n tÝch + Quy ®Þnh vÒ kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng ph©n tÝch 2.2. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé ph©n tÝch N©ng cao chÊt l­îng nh©n sù cßn cã nghÜa lµ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé ph©n tÝch . C«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch båi d­ìng nghiÖp vô ph©n tÝch cho c¸n bé kÕ to¸n: - Tæ chøc c¸c kho¸ båi d­ìng nghiÖp vô ph©n tÝch cho c¸n bé kÕ to¸n. Thêi gian tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn c«ng ty vµ t­¬ng quan vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n hiÖn t¹i so víi møc yªu cÇu. - HiÖn t¹i, cÇn ®µo t¹o vµ båi d­ìng kiÕn thøc vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ ph©n tÝch tµi chÝnh mét c¸ch quy cñ cho c¸c bé kÕ to¸n ®ang kiªm nhiÖm vô ph©n tÝch t×nh ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó trong giai ®o¹n nµy cè g¾ng n©ng cao chÊt l­îng chuyªn m«n trong c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty. C«ng ty nªn mêi c¸c chuyªn viªn vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp cña Bé Tµi chÝnh hay c¬ quan chñ qu¶n cÊp trªn vÒ vµ tæ chøc c¸c líp båi d­ìng, ®µo tµo ngay t¹i c«ng ty. - Sau nµy, c«ng ty cÇn tuyÓn bæ sung c¸c c¸n bé trÎ ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch chÝnh quy vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp , thµnh th¹o ngo¹i ng÷ vµ vi tÝnh. BiÖn ph¸p nµy cã t¸c dông thóc ®Èy sù chuyªn m«n ho¸ trong phßng, gi¶m bít chi phÝ ®µo t¹o vµ do ®ã còng n©ng cao tr×nh ®é chung vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cña Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh. - Trong dµi h¹n Ban gi¸m ®èc c«ng ty cÇn lùa chän ra mét sè c¸n bé ph©n tÝch cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt ®Ó gëi ®i ®µo tµo nh»m t¹o ra mét sè nh©n chñ chèt cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty. - Tæ chøc h­íng dÉn cô thÓ cho c¸c c¸n bé nãi chung vµ c¸c bé phËn nãi riªng vÒ viÖc ¸p dông c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh cña C«ng ty míi ®­îc ban hµnh. 2.3. Tæ chøc nh©n sù cho c«ng t¸c ph©n tÝch 2.3.1. Nh©n sù ph©n tÝch trùc tiÕp: - Tr­íc m¾t, Tr­ëng phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh lµ ng­êi phô tr¸ch toµn bé c«ng t¸c nµy, do ®ã lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Ban gi¸m ®èc C«ng ty vÒ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c nµy. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ph©n tÝch Tr­ëng phßng KÕ to¸n tµi chÝnh cÇn bè trÝ c«ng viÖc kÕ to¸n cho c¸n bé ph©n tÝch mét c¸ch hîp lý c¶ vÒ sè l­îng vµ thêi gian c«ng viÖc bëi c¸c c¸n bé kÕ to¸n c«ng ty ®ang ph¶i kiªm nhiÖm c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh, do ®ã cã Ýt ®iÒu kiÖn theo dâi t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. - VÒ sau nµy nªn tæ chøc mét c¬ cÊu phßng ban hîp lý vµ ch¾t chÏ h¬n vµ cã phßng chuyªn tr¸ch vÒ tµi chÝnh: Cã thÓ chia Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh thµnh hai bé phËn riªng biÖt. Nh©n sù cho ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh cña phßng Tµi chÝnh sÏ lµ mét sè c¸n bé ë Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh cò, Phßng Kü thuËt ®Çu t­ (c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n), Phßng Qu¶n lý thÞ tr­êng vµ bæ sung míi. 2.3.2. Nh©n sù gi¸n tiÕp: Muèn c«ng t¸c ph©n tÝch ®¹t hiÖu qu¶ cao th× tõ kh©u thu thËp th«ng tin ®Õn kh©u thùc hiÖn ®Òu ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ. Muèn vËy ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch chung gi÷a c¸c Phßng ban chøc n¨ng vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch ®Æc biÖt lµ Phßng Kinh tÕ KÕ ho¹ch, Phßng Qu¶n lý thÞ tr­êng, Phßng §iÒu ®é vµ qu¶n lý kho, Phßng Tiªu thô vµ c¸c Chi nh¸nh. KÕ ho¹ch nµy mét mÆt ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh cña c«ng ty vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch, mÆt kh¸c ph¶i thèng nhÊt, kÕt hîp c¶ vÒ sè l­îng nh©n sù vµ thêi gian thùc hiÖn ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh, thÓ hiÖn vai trß cña nã trong viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng b¸n hµng, t¨ng doanh thu, lîi nhuËn. C¸c c¸n bé thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®· ®­îc x©y dùng vµ thèng nhÊt ë trªn ®óng thêi gian, sau ®ã ph¶i tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ®Ó cã nh÷ng ®iÒu chØnh thÝch hîp. 3. Sö dông ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c th«ng tin 3.1. Víi nguån th«ng tin bªn trong Víi nguån th«ng tin néi bé cña c«ng ty, phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh nªn lËp ®ñ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh – nguån th«ng tin chñ yÕu cho viÖc ph©n tÝch . §iÒu ®ã cã nghÜa lµ cÇn ph¶i lËp B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ, b¸o c¸o tµi chÝnh cßn l¹i duy nhÊt mµ c«ng ty ch­a lËp. Khi ®ã, c¸c c¸n bé ph©n tÝch sÏ kh«ng gÆp khã kh¨n trong viÖc ph©n tÝch , ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng t¹o ra luång tiÒn trong t­¬ng lai, kh¶ n¨ng tµi trî, ®Çu t­ ng¾n h¹n cña c«ng ty. ViÖc lËp ®ñ c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh sÏ t¹o Ên t­îng tèt vÒ sù quy cñ trong qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty ®èi víi c¸c ®èi t­îng bªn ngoµi, t¹o thuËn lîi cho c«ng ty trong thêi gian tíi – khi mµ c¸c quan hÖ t­¬ng t¸c víi c¸c n­íc trong khu vùc ®­îc më réng. Sö dông ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin ph¶i kÕt hîp víi yªu cÇu th«ng tin sö dông ph¶i cã tÝnh chÝnh x¸c. V× vËy, Tr­ëng phßng KÕ to¸n tµi chÝnh nªn chØ ®¹o c«ng t¸c kiÓm tra kÕ to¸n trong c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o th«ng tin ®­îc sö dông lµ th«ng tin “s¹ch”. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn khuyÕn khÝch sù ph©n tÝch , kiÕn nghÞ cña CBCNV vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh bëi ®©y còng lµ nguån bæ sung th«ng tin cÇn thiÕt. Vµ khi ®ã, l·nh ®¹o Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh, Ban gi¸m ®èc c«ng ty còng ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng th«ng tin nµy. ViÖc nµy võa ®¶m b¶o tÝnh d©n chñ võa gãp phÇn lµm t¨ng th«ng tin cho c«ng t¸c ph©n tÝch. Sö dông ®Çy ®ñ th«ng tin nh­ng lµ c¸c th«ng tin cËp nhËt, sù cËp nhËt còng lµ mét khÝa c¹nh cña sù chÝnh x¸c. HiÖn t¹i c¸c phßng ban c«ng ty ®Òu cã m¸y vi tÝnh nh­ng ch­a tiÕn hµnh nèi m¹ng trong toµn c«ng ty vµ c¸c chi nh¸nh, chØ cã c¸c m¸y trong phßng KÕ to¸n tµi chÝnh lµ kÕt nèi víi nhau. KÕ to¸n ë c¸c chi nh¸nh vµ xÝ nghiÖp vËn t¶i vÉn ph¶i ghi sè liÖu vµo ®Üa mÒm vµ ®em vÒ phßng KÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty vµo cuèi th¸ng. C«ng ty cÇn nghiªn cøu vi tÝnh ho¸ h¬n c¸c ho¹t ®éng cña m×nh, nªn cã nèi m¹ng gi÷a m¸y tÝnh cña Ban gi¸m ®èc, tr­ëng phßng KÕ to¸n tµi chÝnh vµ c¸c phßng ban c«ng ty, nÕu cã thÓ víi c¶ c¸c chi nh¸nh, xÝ nghiÖp; Sè l­îng chøng tõ cña c«ng ty rÊt lín, kh©u tËp hîp, h¹ch to¸n, kiÓm tra ®Òu thuéc Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh c«ng ty lµm chËm tiÕn ®é c«ng viÖc lËp b¸o c¸o, c«ng ty còng nªn xem xÐt ph­¬ng ¸n cã kÕ to¸n tæng hîp t¹i c¸c trung t©m tiªu thô vµ c¸c chi nh¸nh vµ ë nh÷ng n¬i ®ã cã nèi m¹ng víi phßng KÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty. §Ó lµm ®­îc nh­ vËy, m¹ng l­íi b¸n cña c«ng ty cÇn tËp trung h¬n, ph¶i lµm tèt c«ng t¸c b¶o mËt, chÕ ®é kiÓm tra kiÓm so¸t chÆt chÏ, ý thøc tr¸ch nhiÖm l·nh ®¹o, c¸n bé kÕ to¸n ph¶i cao. 3.2. Víi nguån th«ng tin bªn ngoµi: Nguån th«ng tin bªn ngoµi bao gåm nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh kinh tÕ trong n­íc cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Do ®ã, c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh c«ng ty cÇn thùc hiÖn theo c¸c biÖn ph¸p sau: - Theo dâi sù biÕn ®éng cña l·i suÊt ng©n hµng th­êng xuyªn v× nã ¶nh h­ëng tíi c¸c kho¶n tiÒn göi, ®Õn chi phÝ c¸c kho¶n ph¶i thu (cho nî th× kh«ng thu ®­îc l·i so víi ®em kho¶n ®ã ®i göi ng©n hµng), ®Õn c¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh cña c«ng ty. - Thu thËp c¸c th«ng tin vÒ sù thay ®æi chØ sè gi¸ c¸c lo¹i hµng ho¸ sö dông trong ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó kÕt hîp trong ph©n tÝch c¸c gi¶i ph¸p hîp lý trong tr­êng hîp khan hiÕm hµng ho¸ hoÆc trong tr­êng hîp chØ sè gi¸ biÕn ®éng thÊt th­êng… Ngoµi ra, ph¶i n¾m b¾t c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc liªn quan ®Õn ngµnh xi m¨ng, vËt liÖu x©y dùng, x©y dùng c«ng tr×nh: c¸c khu ®« thÞ, c¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng… §Ó cã ®­îc nguån th«ng tin nµy, c¸c c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh ph¶i theo dâi trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng mét c¸ch th­êng xuyªn. C«ng ty nªn ®Æt mua dµi h¹n c¸c lo¹i b¸o: Nh©n d©n, Lao ®éng, Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam, T¹p chÝ X©y dùng, B¸o §Çu t­…, ®Æt mua hoÆc ®Ò nghÞ c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn cung cÊp c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt míi ban hµnh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. §Êy lµ viÖc nªn lµm bëi chi phÝ kh«ng lín vµ nã thùc sù cÇn thiÕt cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty. Ngoµi ra cÇn phèi hîp víi c¸c Phßng §iÒu ®é vµ qu¶n lý kho, Phßng Qu¶n lý thÞ tr­êng, Phßng Tiªu thô, c¸c chi nh¸nh ®Ó n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ cÇu vµ cung thÞ tr­êng, tõng ®Þa bµn tiªu thô xi m¨ng cña c«ng ty. C¸n bé ph©n tÝch sö dông nguån th«ng tin nµy chñ yÕu trong viÖc dù ®o¸n nhu cÇu tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh n¨m tíi. §èi víi ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tû lÖ, hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh lµ th«ng tin quan träng bëi ®©y lµ hÖ thèng chØ tiªu phï hîp nhÊt cho viÖc lùa chän hÖ thèng chØ tiªu tham chiÕu – c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ph©n tÝch theo kh«ng gian vµ theo thêi gian. HÖ thèng chØ tiªu nµy lµ c¬ së ®Ó chóng ta ®¸nh gi¸ ®­îc ®iÓm yÕu vµ ®iÓm m¹nh cña c«ng ty theo mét møc ®é nµo ®ã, x¸c ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña c«ng ty trong toµn ngµnh ®Ó tõ ®ã ®­a ra ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p cô thÓ. HiÖn t¹i c¸c c«ng ty trong ngµnh vÉn biÕt ®­îc t×nh h×nh kinh doanh cña nhau nh­ng ë møc ®é kh¸i qu¸t chø kh«ng cô thÓ. HÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh ch­a cã. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé Tµi chÝnh, hµng n¨m c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¶i göi B¸o c¸o tµi chÝnh cho Côc qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp , c¬ quan thuÕ, c¬ quan thèng kª. Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn ph¶i nép cho Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­. Doanh nghiÖp kh¸c ph¶i nép b¸o c¸o tµi chÝnh cho c¬ quan thuÕ vµ c¬ quan thèng kª. C«ng ty cã thÓ t×m c¸c th«ng tin vÒ ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh, c¸c doanh nghiÖp cïng tÝnh chÊt ë ®©y víi mét sè ®¶m b¶o vÒ nguån tin nµy. ë n­íc ta, ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh ch­a trë thµnh viÖc lµm th­êng xuyªn vµ hÖ thèng th«ng tin ch­a ®­îc hoµn h¶o nªn c¸c chØ tiªu ngµnh dï quan träng nh­ng hiÖn t¹i chØ nªn xem lµ tiªu chuÈn ®Ó tham kh¶o, ngay c¶ trong tr­êng hîp sù tÝnh to¸n thùc sù kh¸ch quan. ChØ cã c¸n bé ph©n tÝch giái vÒ chuyªn m«n, am hiÓu thÞ tr­êng th× míi cã thÓ ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt x¸c ®¸ng. Nãi chung, v× c¸c th«ng tin trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh lµ c¸c th«ng tin “tÜnh” do ®ã cÇn g¾n chóng h¬n víi c¸c th«ng tin ®éng kÓ c¶ trong vµ ngoµi c«ng ty. 4. Sö dông ®óng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng chØ tiªu, b¶ng biÓu, s¬ ®å ph©n tÝch, kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch - Ph­¬ng ph¸p tû lÖ cung cÊp cho chóng ta mét bøc tranh kh¸ toµn diÖn vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty chØ khi hÖ thèng chØ tiªu cña nã ®­îc sö dông ®óng, kh«ng cã nh÷ng chØ tiªu kh«ng cÇn thiÕt, kh«ng bá qua c¸c chØ tiªu quan träng, ®­îc ®Æt trong mèi quan hÖ so s¸nh víi c¸c doanh nghiÖp cïng tÝnh chÊt. V× thÕ, C«ng ty nªn thèng nhÊt c¸c kh¸i niÖm doanh thu, chi phÝ – nªn hiÓu chóng kh«ng bao gåm thuÕ gi¸n thu. Bëi thuÕ gi¸n thu lµ thuÕ ®¸nh vµo ng­êi tiªu dïng, ng­êi tiªu dïng lµ ®èi t­îng chÞu thuÕ chø kh«ng ph¶i lµ doanh nghiÖp, doanh nghiÖp chØ lµ ng­êi thu hé cho nhµ n­íc, nép hé cho ng­êi tiªu dïng. Ch¼ng h¹n nh­ kh¸i niÖm doanh thu kh«ng ®­îc gåm VAT, thuÕ doanh thu. C«ng ty còng cÇn thèng nhÊt kh¸i niÖm chi phÝ b¸n hµng, tr¸nh sù hiÓu kh¸c nhau trong khi ph©n tÝch. ViÖc lùa chän cô thÓ c¸c chØ tiªu nµo ph¶i ®­îc ph©n tÝch vµ tÝnh to¸n, ®iÒu nµy tuú theo quan ®iÓm cña tõng doanh nghiÖp. Theo ng­êi viÕt, C«ng ty lµ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nªn ngoµi c¸c chØ tiªu vÒ thanh to¸n, sinh lîi cÇn quan t©m ®Õn c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng vµ ph©n tÝch dßng ng©n quü: Vßng quay tiÒn (= Doanh thu thuÇn/TiÒn vµ chøng kho¸n dÔ b¸n), Vßng quay dù tr÷ ( Doanh thu thuÇn/Dù tr÷), Chu k× tiÒn mÆt, Chu k× dù tr÷, Chu k× chê thu tiÒn (K× thu tiÒn b×nh qu©n), Chu k× tr¶ tiÒn, Vßng quay vèn l­u ®éng, hiÖu suÊt sö dông tæng tµi s¶n, hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng,.. C«ng ty nªn lËp b¶ng sau ®Ó dÔ theo dâi: STT ChØ tiªu N¨m N N¨m N+1 N¨m N+2 1 Doanh thu thuÇn 2 Dù tr÷ 3 C¸c kho¶n ph¶i thu 4 C¸c kho¶n ph¶i tr¶ 5 Tµi s¶n Tµi s¶n cè ®Þnh Tµi s¶n l­u ®éng 6 Chu k× dù tr÷ Vßng quay dù tr÷ 7 Chu k× chê thu tiÒn(3)*360/(1) 8 Chu k× tr¶ tiÒn(4)*360/(1) 9 Chu k× tiÒn mÆt Vßng quay tiÒn 10 HiÖu suÊt sö dông Tæng tµi s¶n HiÖu suÊt sö dông TSC§ HiÖu suÊt sö dông TSL§ C«ng ty cÇn chó ý khi c¸c chØ tiªu cã liªn quan ®Õn nî ng¾n h¹n vµ dµi h¹n v× nî kh¸c còng gåm ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. V× doanh thu thuÇn kh«ng gåm VAT nªn c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ kh«ng nªn gåm VAT. - Lµ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, c«ng ty nªn ph©n tÝch t×nh h×nh ®¶m b¶o nguån vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh víi c¸c b¶ng biÓu lËp cho 3 n¨m nh­ sau: Vèn l­u ®éng th­êng xuyªn STT ChØ tiªu N¨m N N¨m N+1 N¨m N+2 1 Tµi s¶n cè ®Þnh 2 Vèn chñ së h÷u 3 Nî dµi h¹n 4 Vèn l­u ®éng th­êng xuyªn (4)=(2)+(3)-(1) Nhu cÇu vèn l­u ®éng STT ChØ tiªu N¨m N N¨m N+1 N¨m N+2 1 Kho¶n ph¶i thu 2 Dù tr÷ cã bao gåm TSL§ kh¸c 3 Nî ng¾n h¹n 4 Tæng nhu cÇu vèn l­u ®éng (4)=(1)+(2)-(3) TiÒn STT ChØ tiªu N¨m N N¨m N+1 N¨m N+2 1 Vèn l­u ®éng th­êng xuyªn 2 Nhu cÇu vèn l­u ®éng 3 TiÒn (3)=(1)-(2) - C«ng ty còng cÇn l­u ý ®Õn ®Æc ®iÓm mïa vô cña s¶n phÈm xi m¨ng ®Ó dù tÝnh tiÒn mÆt vµ hµng dù tr÷ cña c«ng ty sao cho chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn vµ dù tr÷ hµng gi¶m thiÓu. Lý thuyÕt tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ m« h×nh to¸n kinh tÕ cã ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n cho bµi to¸n nµy nh­ng do sè liªô kh«ng ®Çy ®ñ nªn ng­êi viÕt kh«ng thÓ ®­a ra vÝ dô ë ®©y. Th«ng th­êng c¸c th¸ng 3, 4, 5, 10, 11, 12 xi m¨ng b¸n ch¹y vµ khan hiÕm h¬n c¸c th¸ng kh¸c do chñ c«ng tr×nh ®­îc duyÖt vèn, thêi tiÕt thuËn lîi, yªu cÇu hoµn thµnh c«ng tr×nh c«ng ty cÇn cã sù dù tr÷ hµng nhiÒu h¬n ®Ó kh«ng lì c¸c c¬ héi sinh lêi. - §Ó theo dâi c¸c chi phÝ c«ng ty nªn lËp biÓu chi phÝ (chi tiÕt vµ tæng)/doanh thu thuÇn ®Ó biÕt ®­îc biÕn ®éng cña chóng kh«ng phô thuéc vµo doanh thu cao, thÊp tõ ®ã cã c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý ®èi víi chi phÝ, tr¸nh l·ng phÝ…, t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty. - C¸n bé ph©n tÝch còng nªn ph©n tÝch c¸c ph­¬ng ¸n huy ®éng vµ sö dông vèn ®Ó t×m ph­¬ng ¸n hiÖu qu¶, râ rµng thiÕu vèn trung dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ cho nî ng¾n h¹n lµ ®iÒu ®¸ng lo ng¹i nh­ng “ thõa vèn” chñ së h÷u nh­ tr­êng hîp cña c«ng ty còng ch­a h¼n lµ tèt v× chóng ta biÕt vèn chñ së h÷u lµ nguån cã chi phÝ c¬ héi cao h¬n nguån vèn kh¸c. TiÒn cã chi phÝ c¬ héi cña nã nªn c«ng ty cÇn cã ph­¬ng ¸n sö dông hiÖu qu¶ h¬n . - S¬ ®å lµ mét c«ng cô cho phÐp chóng ta dÔ dµng so s¸nh c¸c chØ tiªu trong cïng thêi ®iÓm hoÆc mét chØ tiªu trong c¸c thêi ®iÓm, dÔ thÊy xu h­íng vËn ®éng cña chóng. H¬n n÷a thùc hiÖn c«ng cô nµy kh«ng ph¶i lµ khã. PhÇn mÒm Excel cho phÐp ta vÏ nÕu cã sè liÖu. C«ng ty nªn s¬ ®å ho¸ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh nÕu cã sù so s¸nh chóng vÒ thêi gian, vÒ tû träng… Ch¼ng h¹n nh­ c¸c chØ tiªu doanh thu, chi phÝ, lîi nhuËn theo c¸c n¨m nh­ trong B¶ng Tæng hîp t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh. - Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc xö lý nhanh chãng c¸c th«ng tin vµ ®­a ra ngay c¸c gi¶i ph¸p lµ viÖc rÊt cÇn thiÕt, nÕu chØ sö dông riªng ph­¬ng ph¸p so s¸nh vµ tû lÖ th× khã cã thÓ cho kÕt qu¶ mong muèn. V× vËy c«ng ty cÇn øng dông c¶ ph­¬ng ph¸p kh¸c nh­ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch t¸ch ®o¹n, ®é co gi·n, ­íc l­îng theo m« h×nh håi quy…®Ó t×m nguyªn nh©n chñ yÕu t¹o ra bøc tranh tµi chÝnh hiÖn thêi, x¸c ®Þnh liÒu l­îng cÇn t¸c ®éng vµo c¸c nh©n tè cã ¶nh h­ëng quan träng tíi kÕt qu¶ cuèi cïng ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra, dù b¸o c¸c chØ tiªu tµi chÝnh. HÖ sè co gi·n ®­îc x©y dùng cho nhiÒu cÆp yÕu tè nh­ Lîi nhuËn/ Tµi s¶n, Doanh thu/Tµi s¶n…ViÖc xem xÐt c¸c hÖ sè co gi·n sÏ gióp c«ng ty biÕt ®­îc sù thay ®æi cña yÕu tè nµy theo yÕu tè kh¸c, tõ ®ã nÕu c«ng ty cã mét quyÕt ®Þnh thay ®æi mét yÕu tè nµo ®ã th× sÏ biÕt sù biÕn ®æi t­¬ng øng c¸c yÕu tè cßn l¹i. Qu¶ lµ c¸c ph­¬ng ph¸p sau ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é còng nh­ kü n¨ng tÝnh to¸n, nhÊt lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch kinh tÕ l­îng trong dù b¸o tµi chÝnh thËm chÝ ®ßi hái ph¶i cã phÇn mÒm chuyªn dông víi nguån sè liÖu lín. Tuy nhiªn, ng­êi viÕt tin t­ëng r»ng khi ®· hiÓu ®­îc tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh th× võa häc võa lµm, c«ng ty sÏ lµm ®­îc. C¸c ph­¬ng ph¸p ph¶i ®­îc ¸p dông thuÇn thôc, nhuÇn nhuyÔn tuú môc tiªu cña ph©n tÝch tµi chÝnh, kh«ng nªn ¸p dông dµn tr¶i, ph©n tÝch réng nh­ng kh«ng s©u. Trong chuyªn ®Ò nµy, do sè liÖu kh«ng ®Çy ®ñ nªn ng­êi viÕt kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph©n tÝch vÝ dô dù b¸o t×nh h×nh tµi chÝnh. TÊt nhiªn, ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p lµ c«ng nghÖ hç trî ph©n tÝch. II. KiÕn nghÞ 1. KiÕn nghÞ víi C«ng ty §Ó c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty ngµy cµng mang l¹i hiÖu qu¶ khi thùc hiÖn theo quy tr×nh ph©n tÝch ®· x©y dùng trong phÇn gi¶i ph¸p th× yÕu tè ®Çu tiªn cÇn cã lµ B¸n gi¸m ®èc vµ Tr­ëng phßng KÕ to¸n tµi chÝnh thùc sù nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Sù quan t©m thÓ hiÖn ë nh÷ng quyÕt t©m vµ nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc cña cÊp l·nh ®¹o c«ng ty lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh. Khi yÕu tè nµy ®­îc ®¶m b¶o, ng­êi viÕt xin ®Ò xuÊt thªm mét sè kiÕn nghÞ sau: 1.1. KiÕn nghÞ vÒ quy ®Þnh cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh C¸c quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ph¶i ®­îc x©y dùng mét c¸ch hîp lý t¹o thµnh mét bé phËn néi dung c¬ b¶n cña quy ®Þnh qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty. CÇn quy ®Þnh môc ®Ých, ý nghÜa, tÇm quan träng, quy tr×nh ph©n tÝch, quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bé phËn, c¸ nh©n liªn quan ®Õn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh, kinh phÝ cho ho¹t ®éng ph©n tÝch, c«ng t¸c c¸n bé cho ph©n tÝch… B¸o c¸o vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ph¶i lµ mét néi dung chÝnh ®­îc ®­a ra tr×nh bµy vÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty trong Héi nghÞ tæng kÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng n¨m cña c«ng ty. Thêi gian tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh nªn quy ®Þnh lµ ngay sau khi c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty ®­îc lËp xong, ®é dµi thêi gian tiÕn hµnh cÇn ®­îc x¸c ®Þnh râ (Tr­ëng phßng KÕ to¸n tµi chÝnh vµ c¸c c¸n bé ph©n tÝch thèng nhÊt víi nhau sau ®ã tr×nh Ban gi¸m ®èc th«ng qua). 1.2. KiÕn nghÞ vÒ n©ng cao chÊt l­îng chuyªn m«n cho c¸n bé ph©n tÝch VÒ ho¹t ®éng ®µo t¹o, båi d­ìng chuyªn m«n cho c¸n bé ph©n tÝch, c«ng ty nªn t¹o ®iÒu kiÖn vÒ kinh phÝ, thêi gian…cho c¸n bé ph©n tÝch ®Ó hä n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña m×nh mét c¸ch sím nhÊt. C«ng ty nªn lùa chän ra mét sè c¸n bé ph©n tÝch ®Ó ®µo t¹o chuyªn s©u trong viÖc lËp hå s¬ vÒ tµi chÝnh, ph©n tÝch vµ thÈm ®Þnh dù ¸n (phï hîp víi xu h­íng ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi). Bªn c¹nh ®ã, ®Ó thÝch øng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña kinh tÕ x· héi th× viÖc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ n©ng cao vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp mµ cßn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é vi tÝnh vµ ngo¹i ng÷ th«ng dông: Anh, Ph¸p, Trung Quèc…C«ng ty nªn t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt, thêi gian ®Ó c¸n bé häc ngo¹i ng÷ vµ tin häc, coi tin häc vµ ngo¹i ng÷ thµnh th¹o lµ mét trong c¸c tiªu chuÈn tuyÓn dông cho c¸c vÞ trÝ nh­ ph©n tÝch tµi chÝnh. 1.3. KiÕn nghÞ vÒ cung cÊp vµ sö dông th«ng tin trong ph©n tÝch V× th«ng tin ph©n tÝch chÝnh x¸c gãp phÇn quan träng ®Õn chÊt l­îng ho¹t ®éng ph©n tÝch vµ tõ ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn quyÕt ®Þnh cña Ban l·nh ®¹o ®Ó ®iÒu hµnh ho¹t ®éng c«ng ty nªn c¸c th«ng tin sö dông ph¶i lµ c¸c th«ng tin “s¹ch”, chø kh«ng ph¶i th«ng tin ®· qua söa ch÷a. C¸c c¸n bé, nh©n viªn liªn quan ®Õn c«ng t¸c ph©n tÝch nªn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé ph©n tÝch trong viÖc cung cÊp tin chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi bëi ®©y lµ v× lîi Ých cña toµn c«ng ty. TÊt nhiªn, víi th«ng tin bªn ngoµi th× c¸n bé ph©n tÝch cÇn ph¶i xem xÐt nhiÒu chiÒu, biÕt lùa chän th«ng tin ®óng. Víi c¸c chØ tiªu trung b×nh ngµnh, c¸n bé ph©n tÝch cña c«ng ty nªn chñ ®éng thu thËp tr­íc khi tiÕn hµnh ph©n tÝch theo mét sè c¸ch ®· ®Ò cËp ë phÇn gi¶i ph¸p. C«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt c«ng viÖc nµy ®Ó ®¶m b¶o b­íc mét cña quy tr×nh ®­îc thùc hiÖn tèt. 1.4. KiÕn nghÞ vÒ ®Çu t­ trang thiÕt bÞ vi tÝnh, thiÕt bÞ in vµ phÇn mÒm ph©n tÝch §Ó viÖc ph©n tÝch thùc hiÖn nhanh chãng, kÞp thêi phôc vô tèt cho c«ng t¸c qu¶n trÞ th× yÕu tè th«ng tin, quy tr×nh, con ng­êi th«i ch­a ®ñ mµ cÇn cã yÕu tè vÒ c«ng nghÖ. Yªu tè c«ng nghÖ gióp cho viÖc l­u tr÷ th«ng tin, tÝnh to¸n nhanh chãng vµ xö lý c¸c tr­êng hîp phøc t¹p. ChÝnh v× thÕ l·nh ®¹o c«ng ty cÇn xem xÐt cÊp kinh phÝ ®Çu t­ phÇn mÒm ph©n tÝch, c¸c m¸y tÝnh cã tèc ®é xö lý cao, l­u tr÷ nhiÒu, hiÖn ®¹i. 1.5. KiÕn nghÞ kh¸c - §Ó ®¶m b¶o viÖc vËn dông thµnh th¹o vµ linh ho¹t c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch th× c¸n bé ph©n tÝch ph¶i thùc hiÖn ph©n tÝch th­êng xuyªn. - §Ó kiÓm tra chÊt l­îng ph©n tÝch , vµo cuèi mçi n¨m tµi chÝnh , c¸c c¸n bé ph©n tÝch d­íi sù chØ ®¹o cña Tr­ëng phßng KÕ to¸n tµi chÝnh ph¶i tiÕn hµnh xem xÐt, ®¸nh gi¸ xem dù b¸o tµi chÝnh ®­îc x©y dùng tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch n¨m tr­íc cho n¨m nay ®­îc thùc hiÖn nh­ thÕ nµo, cã chÝnh x¸c hay sai lÖch nhiÒu. ë ®©y, tinh thÇn phª b×nh vµ tù phª b×nh cÇn ®­îc ph¸t huy mét c¸ch ®óng ®¾n, cã nh­ vËy míi ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng vµ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty nãi chung lµ cao hay thÊp. Tõ ®ã rót kinh nghiÖm vµ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p c¶i thiÖn phï hîp. 2. KiÕn nghÞ víi c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn (Tæng c«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam, Bé X©y dùng) - Sù phô thuéc vµo Tæng c«ng ty xi m¨ng vµ c¸c cÊp trªn kh¸c tuy cã ®em l¹i nhiÒu thuËn lîi trong viÖc t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh, ®­îc hç trî vÒ vèn, vÒ nh©n lùc… nh­ng còng g©y ra mét sè trë ng¹i cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña c«ng ty. Sù ­u ®·i hç trî trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc còng ®ång nghÜa tÝnh ®éc lËp, tù chñ vÒ ho¹t ®éng, vÒ tµi chÝnh kh«ng cao. Ch¼ng h¹n c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ph¶i tu©n theo kÕ ho¹ch cña Tæng c«ng ty, ®îi Tæng c«ng ty phª duyÖt, cÊp vèn, thêi gian qu¸ l©u sÏ lµm lì c¬ héi ®Çu t­, ®Õn kh¶ n¨ng sinh lîi cña ®Çu t­. C«ng ty kh«ng ®­îc tù quyÕt ®Þnh gi¸ mµ t×nh tr¹ng gi¸ treo do Tæng c«ng ty ®Ò nghÞ Ban VËt gi¸ ChÝnh phñ vµ Bé X©y dùng quy ®Þnh kÐo dµi g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng cña c«ng ty, gi¸ b¸n trªn thÞ tr­êng thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi møc gi¸ quy ®Þnh do vËy c«ng ty ph¶i t¨ng c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp míi bï ®¾p ®­îc phÇn doanh thu thÊp h¬n quy ®Þnh. §iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn viÖc c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty kh«ng ph¶n ¸nh ®óng møc doanh thu vµ chi phÝ, sè liÖu kh«ng chÝnh x¸c nªn viÖc ph©n tÝch Ýt cã tÝnh thùc tiÔn. Tæng c«ng ty nªn xem xÐt gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng gi¸ treo nh­ hiÖn nay ®Ó c«ng ty tù chñ h¬n vÒ tµi chÝnh, ®Ó c¸c th«ng tin trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ph¶n ¸nh ®óng thùc tr¹ng cña c«ng ty. Vµ xa h¬n Tæng c«ng ty nªn nghiªn cøu hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh ®èi víi c¸c c«ng ty thµnh viªn cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o tÝnh tù chñ s¸ng t¹o cña c¸c c«ng ty con, tr¸nh can thiÖp s©u vµo mäi ho¹t ®éng. - V× quy ®Þnh cña cÊp trªn nªn c«ng ty ph¶i b¸n xi m¨ng ë nh÷ng ®Þa bµn miÒn nói, ®i l¹i khã kh¨n, phÝ vËn chuyÓn lín, søc tiªu thô Ýt, gi¸ rÎ dÉn ®Õn thua lç, do vËy Tæng c«ng ty cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî vÒ gi¸ khi chØ ®¹o b¸n xi m¨ng ë vïng s©u, vïng xa. - Sù biÕn ®éng vÒ tæ chøc liªn tôc còng lµm thay ®æi c¸c chØ tiªu trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh g©y ra sù kh«ng æn ®Þnh vÒ th«ng tin, nh©n sù, ®¸nh gi¸ kh«ng chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh. Tæng c«ng ty cÇn xem xÐt ph­¬ng ¸n tæ chøc tèt nhÊt cho c«ng ty ®Ó thay ®æi mét lÇn, tõ ®ã c¸c CBCNV sÏ chuyªn t©m lµm viÖc h¬n, th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch còng thay ®æi nh­ng lµ v× ho¹t ®éng kinh doanh chø kh«ng v× tæ chøc, v× thÕ sÏ dÔ dµng ®¸nh gi¸ h¬n. - Tæng c«ng ty theo h­íng dÉn cña Côc Tµi chÝnh doanh nghiÖp nªn cã quy ®Þnh vÒ ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé ph©n tÝch cña Tæng c«ng ty vµ c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc, quy ®Þnh vÒ møc kinh phÝ ho¹t ®éng, h­íng dÉn quy tr×nh ph©n tÝch, chÕ ®é khen th­ëng, kû luËt ®èi víi c¸n bé lµm c«ng t¸c ph©n tÝch. 3. KiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc 3.1. KiÕn nghÞ vÒ hoµn thiÖn chÕ ®é kÕ to¸n NÒn kinh tÕ n­íc ta trong h¬n mét thËp kû qua ®· cã nhiÒu biÕn chuyÓn víi sù ph¸t triÓn cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. ChÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam ®· liªn tôc ®­îc ®æi míi vµ hoµn thiÖn cho phï hîp. Trong nh÷ng n¨m tíi, xu h­íng hoµ nhËp sÏ m¹nh mÏ h¬n, do ®ã nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng tiªu chuÈn kÕ to¸n ViÖt Nam vµ sím ban hµnh LuËt kÕ to¸n t¹o c¬ së ph¸p lý hoµn chØnh cho ho¹t ®éng kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n. 3.2, KiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c kiÓm to¸n, t­ vÊn thuÕ, kÕ to¸n ë ViÖt Nam, kiÓm to¸n míi ra ®êi nh­ng ph¸t triÓn nhanh chãng. C«ng t¸c kiÓm to¸n tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh thÝch hîp cña viÖc thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh vÒ kÕ to¸n vµ tµi chÝnh ë c¸c doanh nghiÖp, gãp phÇn lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp , gióp c¸c doanh nghiÖp chuÈn ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n vµ tµi chÝnh theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. C¸c c«ng ty kiÓm to¸n khi thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh nªn thùc hiÖn ®óng thêi gian quy ®Þnh, thùc hiÖn ®Çy ®ñ néi dung nghiÖp vô, t­ vÊn thóc ®Èy tÝnh chuyªn nghiÖp, quy cñ trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nãi chung vµ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng cña c¸c c«ng ty trong ®ã cã C«ng ty VËt t­ kü thuËt xi m¨ng. Bé Tµi chÝnh cÇn nhanh chãng tæng hîp c¸c bÊt hîp lý do c¸c c¬ quan kiÓm to¸n, t­ vÊn b¸o c¸o ®Ó hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nhµ n­íc. 3.3. KiÕn nghÞ vÒ x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh Kh«ng ph¶i bÊt cø doanh nghiÖp nµo ®¹t ®­îc c¸c chØ tiªu theo hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh lµ doanh nghiÖp lµm ¨n hiÖu qu¶ bëi cßn nhiÒu yÕu tè cÇn ®­îc xem xÐt míi mang l¹i kÕt luËn chÝnh x¸c, nh­ng hÖ thèng nµy râ rµng lµ mét c¨n cø quan träng gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh tù gi¸c ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh. Trong ®iÒu kiÖn Tæng c«ng ty xi m¨ng ch­a x©y dùng ®­îc hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh, ®Ò nghÞ nhµ n­íc sím cã nh÷ng v¨n b¶n cô thÓ h¬n vÒ viÖc x©y dùng vµ cung cÊp hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh c¸c ngµnh gãp phÇn mang l¹i hiÖu qu¶ ë c¶ tÇm vi m« vµ vÜ m«, c¸c c¬ quan ®· cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c nµy nh­ Tæng côc Thèng kª, Bé Tµi chÝnh cÇn ®­îc giao x©y dùng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp t×m hiÓu c¸c th«ng tin kh¸c. 3.4. KiÕn nghÞ vÒ ®µo t¹o c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh, c«ng khai b¸o c¸o tµi chÝnh vµ kiÓm tra, xö lý c¸c vi ph¹m Côc Tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé Tµi chÝnh cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch vÒ ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸c gi¶ng viªn tµi chÝnh doanh nghiÖp ë c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸c chuyªn gia ph©n tÝch tµi chÝnh, chØ ®¹o më c¸c líp båi d­ìng, gi¶ng d¹y th­êng xuyªn ë Côc, c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cho c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh vµ nh÷ng ai quan t©m ®Õn c«ng t¸c nµy. Côc còng nªn cã chØ ®¹o hÖ thèng tíi c¸c Së Tµi chÝnh, c¸c Tæng c«ng ty vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c vÒ ý nghÜa, tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh, quy tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh, ®µo t¹o c¸n bé cho c«ng t¸c ph©n tÝch, kinh phÝ ho¹t ®éng, chÕ ®é khen th­ëng, kû luËt. TÊt nhiªn, c¸c quy ®Þnh cña Côc kh¸i qu¸t h¬n c¸c Tæng c«ng ty, c¸c doanh nghiÖp cô thÓ. ¥ n­íc ta, t©m lý gi÷ bÝ mËt th«ng tin lµm cho viÖc ph©n tÝch gÆp nhiÒu khã kh¨n. Nh­ng ë n­íc ngoµi th× c«ng khai b¸o c¸o lµ viÖc lµm hiÓn nhiªn. §Ó th¸o gì khã kh¨n cho c«ng t¸c ph©n tÝch, Côc tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé Tµi chÝnh còng nªn nghiªn cøu ®­a quy ®Þnh vÒ c«ng khai b¸o c¸o tµi chÝnh vµo v¨n b¶n ph¸p luËt ®Ó c¸c doanh nghiÖp b¾t buéc thùc hiÖn, x©y dùng hÖ thèng kiÓm tra t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, nghiªm kh¾c xö lý hiÖn t­îng thay ®æi sè liÖu tµi chÝnh, tham «, tham nhòng hoÆc chiÕm dông tµi s¶n cña nhµ n­íc 3.5 KiÕn nghÞ vÒ hoµn thiÖn c¸c s¶n phÈm, dÞch vô ng©n hµng vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n Khi thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ thÞ tr­êng vèn ph¸t triÓn th× nguån vèn cña c¸c c«ng ty míi ®­îc sö dông linh ®éng, c«ng ty cã thÓ lùa chän huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån, khi ®ã kh¸i niÖm chi phÝ vèn míi ®­îc coi träng vµ cã tÝnh thùc tiÔn, c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ®­îc chó ý vµ ph¸t huy hiÖu qu¶, t×nh h×nh tµi chÝnh c¸c c«ng ty sÏ s¸ng sña h¬n. V× thÕ nhµ n­íc cÇn quan t©m ®Õn c«ng cuéc c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng vµ x©y dùng hoµn thiÖn thÞ tr­êng chøng kho¸n. kÕt luËn NÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cña ViÖt Nam hiÖn nay víi sù c¹nh tranh, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t¹o c¬ héi cho nhiÒu doanh nghiÖp v­¬n lªn ®Ó kh¼ng ®Þnh m×nh. Tuy nhiªn nã còng ®Æt ra nhiÒu th¸ch thøc ph¶i gi¶i quyÕt. §Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc ®ßi hái nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trªn c¬ së lÊy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh lµm môc tiªu hµng ®Çu. V× thÕ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Sau thêi gian thùc tËp ë C«ng ty VËt t­ kü thuËt xi m¨ng, c«ng ty thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp trùc thuéc Tæng c«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam, t«i nhËn thÊy c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ë ®©y l¹i ngµy cµng cÇn thiÕt, nhÊt lµ trong thêi gian tíi c«ng ty cã h­íng ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng cña m×nh. Ph©n tÝch tµi chÝnh cã ý nghÜa to lín trong viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn, ®Çu t­ vµ b¸n hµng, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i v× c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i – c«ng ty kh«ng chØ cÇn hiÓu m×nh mµ cÇn ph¶i hiÓu c¶ kh¸ch hµng. C«ng ty còng cÇn ph¶i hiÓu ®èi thñ c¹nh tranh. Tuy nhiªn, do nh÷ng h¹n chÕ vÒ th«ng tin hiÖn nay vµ do ch­a nhËn thøc ®Çy ®ñ tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh nªn viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i c«ng ty chØ tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty vËy mµ còng chØ míi ph©n tÝch tµi chÝnh rÊt s¬ sµi, kh«ng ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn. V× thÕ, theo t«i, ban ®Çu c«ng ty nªn hoµn thµnh tèt ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty vµ cè g¾ng thu nhËn nhiÒu nhÊt nÕu cã thÓ c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, ®èi thñ ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Do nhiÒu h¹n chÕ kh¸c nhau, c¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ ®­a ra míi chØ lµ kh¸i qu¸t vµ ®Þnh tÝnh. Tuy nhiªn, nÕu ban l·nh ®¹o vµ c«ng ty quan t©m nghiªn cøu hoµn thiÖn h¬n vµ ¸p dông sím vµo thùc tiÔn th× sÏ nhanh chãng thÊy ®­îc t¸c dông to lín cã ®­îc tõ viÖc thùc hiÖn ph©n tÝch tµi chÝnh mét c¸ch quy cñ, hiÖn ®¹i vµ th­êng xuyªn. Cuèi cïng, em xin göi lêi c¸m ¬n ch©n thµnh nhÊt tíi c« gi¸o – TiÕn sü Phan Thu Hµ ®· tËn t×nh h­íng dÉn em trong qu¸ tr×nh lµm luËn v¨n. Ch¸u còng c¸m ¬n Gi¸m ®èc, c¸c c« chó Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh, Phßng Tæ chøc lao ®éng C«ng ty VTKTXM gióp ®ì ch¸u nhiÖt t×nh trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Tµi chÝnh doanh nghiÖp. PTS L­u ThÞ H­¬ng – NXB Thèng Kª - 1996. 2. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp. TS Vò Duy Hµo – Ph¹m V¨n HuÖ – Ph¹m Long – NXB Thèng kª - 2000. 3. Qu¶n trÞ Tµi chÝnh doanh nghiÖp. NguyÔn H¶i S¶n – NXB Thèng kª - 1997. 4. Ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh. PTS NguyÔn V¨n C«ng – NXB Gi¸o dôc – 1996. 5. Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Josette Peyrard – NXB Thèng kª - 1998. 6. KÕ to¸n – KiÓm to¸n – Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. PTS NguyÔn ThÞ G¸i – NXB Gi¸o dôc – 1996. 7. T¹p chÝ: Tµi chÝnh, KÕ to¸n, KiÓm to¸n, Nghiªn cøu kÕ to¸n, X©y dùng. 8. Tµi liÖu thùc tiÔn t¹i c«ng ty: - C¸c quyÕt ®Þnh vÒ tæ chøc ho¹t ®éng, chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n. - Tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ - C¸c b¸o c¸o quyÕt to¸n. - C¸c b¸o c¸o ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh - C¸c tµi liÖu kÕ to¸n kh¸c