Nâng cao hiệu quả xuất khẩu nông sản

Më ®Çu Ngµy nay ho¹t ®éng xuÊt khÈu trë nªn v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®èi víi bÊt kú mét quèc gia nµo trªn thÕ giíi. Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, c¸c quèc gia khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña m×nh trong ph©n c«ng lao ®éng, t¹o nguån thu ngo¹i tÖ quan träng cho ®Êt n­íc, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ vµ ®Æc biÖt lµ t¹o c«ng ¨n, viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. §èi víi ViÖt Nam, ho¹t ®éng xuÊt khÈu thùc sù cã ý nghÜa chiÕn l­îc trong sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Cã ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, më cöa nÒn kinh tÕ th× ViÖt Nam míi cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n. Tõ ®Æc ®iÓm cã nÒn kinh tÕ cña mét n­íc n«ng nghiÖp víi d©n sè chñ yÕu tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh n«ng s¶n lµ mét mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng nh»m t¹o nguån thu ban ®Çu rÊt cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. ChÝnh v× vËy, nhµ n­íc ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi khuyÕn khÝch sù tham gia cña c¸c c«ng ty trong lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. MÆt hµng n«ng s¶n lµ mÆt hµng ®­îc Nhµ n­íc hÕt søc chó träng trong c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu cña m×nh. Trªn lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng, song bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng ®ã vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. V× vËy em chän ®Ò tµi vÒ "N©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu n«ng s¶n" ®Ó phÇn nµo gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n vÒ c«ng t¸c n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu cña n­íc ta ®Õn c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Néi dung I. lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu Kh¸i niÖm ho¹t ®éng xuÊt khÈu. XuÊt khÈu lµ viÖc b¸n hµng hãa (hoÆc dÞch vô) cho n­íc ngoµi trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ lµm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n theo nguyªn t¾c ngang gi¸. TiÒn tÖ ë ®©y cã thÓ lµ ngo¹i tÖ ®èi víi Ýt nhÊt mét bªn trong mèi quan hÖ nµy. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña tõng quèc gia trong ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. ViÖc trao ®æi hµng hãa mang l¹i lîi Ých cho c¸c quèc gia do ®ã c¸c quèc gia ®Òu tÝch cùc tham gia më réng ho¹t ®éng nµy. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ h×nh thøc c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng, ®· xuÊt hiÖn tõ rÊt l©u vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng nµy diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc, trong mäi ®iÒu kiÖn tõ s¶n xuÊt hµng tiªu dïng cho ®Õn m¸y mãc thiÕt bÞ, t­ liÖu s¶n xuÊt vµ c¶ c«ng nghÖ kü thuËt cao. Dï ë lÜnh vùc nµo th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng ®Òu nh»m môc ®Ých mang l¹i lîi nhuËn cho c¸c quèc gia tham gia. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trªn ph¹m vi rÊt réng, c¶ vÒ kh«ng gian lÉn thêi gian. Nã cã thÓ chØ diÔn ra trong thêi gian ng¾n song còng cã thÓ kÐo dµi hµng n¨m. Nã cã thÓ ®­îc tiÕn hµnh trªn ph¹m vi l·nh thæ cña mét quèc gia hay nhiÒu quèc gia kh¸c nhau. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi mét quèc gia. HiÖn nay hÇu hÕt c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn ®Òu thiÕu vèn thÕ nªn hä kh«ng cã c¬ héi ®Ó nhËp khÈu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ kh«ng thÓ ®Çu t­ n©ng cao tr×nh ®é nguån nh©n lùc do ®ã tr×nh ®é s¶n xuÊt cña hä rÊt thÊp. Ng­îc l¹i tr×nh ®é s¶n xuÊt thÊp l¹i chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm cho quèc gia nµy thiÕu vèn. V× vËy, ®©y chÝnh lµ mét vßng luÈn quÈn cña c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn. §Ó tho¸t khái vßng luÈn quÈn nµy buéc c¸c quèc gia nµy ph¶i cã vèn ®Ó nhËp khÈu c«ng nghÖ tiªn tiÕn mµ trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc vµ n©ng cao tr×nh ®é nguån nh©n lùc qua ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng s¶n xuÊt. Nh­ng mét c©u hái ®­îc ®Æt ra víi c¸c quèc gia lµ: Lµm thÕ nµo ®Ó cã mét l­îng ngo¹i tÖ cÇn thiÕt ®¸p øng cho nhu cÇu nµy? Thùc tiÔn cho thÊy, ®Ó cã ®ñ mét l­îng ngo¹i tÖ ®¸p øng cho nhu cÇu nµy c¸c quèc gia cã thÓ sö dông c¸c nguån huy ®éng vèn chÝnh sau: Nguån thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng hãa, dÞch vô. Nguån ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nguån vay nî, viÖn trî. Nguån tõ c¸c dÞch vô thu ngo¹i tÖ nh­ dÞch vô ng©n hµng , du lÞch. Trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn chËm l¹i nh­ hiÖn nay th× c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc huy ®éng ®­îc nguån vèn tõ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­, vay nî, viÖn trî vµ c¸c dÞch vô thu ngo¹i tÖ. Thªm vµo ®Êy, víi c¸c nguån vèn nµy c¸c quèc gia ph¶i chÞu nh÷ng thiÖt thßi vµ nh÷ng rµng buéc vÒ chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh. V× vËy nguån vèn quan träng nhÊt mµ c¸c quèc gia nµy cã thÓ tr«ng chê lµ nguån thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp tham gia vµo cuéc c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng, mÉu m· hµng hãa trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. ChÝnh yÕu tè nµy buéc doanh nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng, s¸ng t¹o h¬n, ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n trÞ kinh doanh, t¨ng c­êng ®Çu t­ ®æi míi trang thiÕt bÞ... ®Ó tù hoµn thiÖn m×nh. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp më réng quan hÖ bu«n b¸n víi nhiÒu ®èi t¸c n­íc ngoµi tõ ®ã ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cã thÓ n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cña m×nh, tiÕp thu, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý cña ®èi t¸c. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹o nguån thu ngo¹i tÖ cho doanh nghiÖp ®Ó më réng vµ n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt ®ång thêi t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu. XuÊt khÈu trùc tiÕp XuÊt khÈu ñy th¸c. Bu«n b¸n ®èi l­u. XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­. XuÊt khÈu t¹i chç. Gia c«ng quèc tÕ. T¸i xuÊt khÈu. xuÊt khÈu vµ n­íc nhËp khÈu. II. gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ë n­íc ta Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn n­íc ta vÉn xem m¨t hµng n«ng s¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc bªn c¹nh nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c. HiÖn nay, ë n­íc ta ®ang t¨ng c­êng ho¹t ®éng thu mua, khai th¸c tèi ®a nguån lùc ë c¶ ba miÒn B¾c, Trung, Nam nh»m ®¶m b¶o hµng xuÊt khÈu n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. C«ng ty sÏ cè g¾ng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, giµnh ­u thÕ trªn thÞ tr­êng. ë n­íc ngoµi th× hä t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o, chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng vµ më réng thÞ tr­êng. ChiÕn l­îc thÞ tr­êng cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi lµ ph¶i më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng sang khu vùc thÞ tr­êng mµ s¶n phÈm cña c«ng ty cßn ch­a th©m nhËp ®­îc nhiÒu nh­ EU, Mü... trªn c¬ së duy tr× c¸c b¹n hµng truyÒn thèng nh­ Singapo, Indonexia, Malaixia.... §Ó lµm ®­îc nh­ vËy c«ng ty sÏ ph¶i theo dâi sù biÕn ®éng c¸c mÆt hµng c«ng ty kinh doanh ë thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc n­íc mét c¸ch chÆt chÏ. 1. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n Trong thêi gian qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ë n­íc ta ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ tuy nhiªn còng cßn kh«ng Ýt tån t¹i. Nh÷ng tån t¹i nµy cã thÓ bÞ t¸c ®éng bëi c¸c yÕu tè chñ quan xuÊt ph¸t tõ phÝa c«ng ty mµ c«ng ty hoµn toµn cã thÓ ®iÒu chØnh ®­îc song còng cã thÓ nã bÞ t¸c ®éng bëi mét vµi yÕu tè kh¸ch quan, c«ng ty kh«ng thÓ tù ®iÒu chØnh ®­îc nªn cÇn ph¶i cã sù trî gióp cña nhµ n­íc. Sau ®©y em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc ®Ó gãp phÇn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ë n­íc ta . Tæ chøc tèt c«ng t¸c thu thËp, xö lý th«ng tin vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch viÖc thu thËp vµ xö lý th«ng tin. Xóc tiÕn c¸c ho¹t ®éng më v¨n phßng giao dÞch TÝch cùc tham gia c¸c héi chî triÓn l·m Quan hÖ víi c¸c nhµ ph©n phèi lín Liªn doanh liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c thÞ tr­êng tiÕp xóc víi thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Tranh thñ triÖt ®Ó c¬ héi tiÕp xóc, thu thËp thÞ tr­êng §a d¹ng ho¸ mÆt hµng, më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu bªn c¹nh viÖc duy tr× nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu truyÒn thèng t¹i c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng. Thùc hiÖn tèt h¬n c«ng t¸c thu mua hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. C«ng t¸c thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu cña c«ng ty hiÖn cßn nhiÒu bÊt cËp. C«ng ty ch­a thiÕt lËp ®­îc mét m¹ng l­íi thu mua hµng æn ®Þnh ngay t¹i ®Þa ph­¬ng, do vËy nguån hµng cung cÊp cho c«ng ty bÊp bªnh, chÊt l­îng ch­a ®¶m b¶o. C«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng hµng khi thu mua thùc hiÖn ch­a nghiªm tóc, b¶o qu¶n vµ s¬ chÕ hµng ngay sau khi thu mua ch­a tèt, qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng vÒ kho ch­a ®­îc gi¸m s¸t chÆt chÏ. ChÝnh v× vËy trong thêi gian tíi ®Ó c¶i thiÖn c«ng t¸c thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu c«ng ty nªn thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc sau: T¨ng c­êng ®Çu t­ vµo c«ng t¸c chÕ biÕn, b¶o qu¶n. Hµng n«ng s¶n lµ mét mÆt hµng chÞu ¶nh h­ëng nhiÒu cña c¸c yÕu tè khÝ hËu, thêi tiÕt. §Æc biÖt víi khÝ hËu nãng, Èm nh­ cña ViÖt Nam sÏ lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c lo¹i nÊm mèc, s©u bÖnh trong hµng n«ng s¶n ph¸t triÓn. 2. KiÕn nghÞ víi nhµ n­íc. a. T¨ng c­êng hç trî c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn c¸c mÆt hµng n«ng s¶n chÝnh lµ kh©u t¹o ra hµng cho xuÊt khÈu. Nã cã ¶nh h­ëng ®Õn quy m« vµ c¬ cÊu vµ chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. Do vËy hiÖu qu¶ tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n vÉn ch­a cao. V× vËy trong thêi gian tíi, nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng hç trî cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ hµng n«ng s¶n ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã hµm l­îng gi¸ trÞ cao, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. C¸c biÖn ph¸p tiÕn hµnh bao gåm: Hç trî vèn ban ®Çu cho n«ng d©n. Hç trî vÒ gièng, phæ biÕn kiÕn thøc cho ng­êi n«ng d©n. Tæ chøc tèt c«ng t¸c thu mua n«ng s¶n cho n«ng d©n. T¨ng c­êng ®Çu t­ t¹o ra c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung. §Çu t­ m¹nh cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn hµng n«ng s¶n. Trî gióp cho c¸c c«ng ty xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. Nhµ n­íc cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi cho c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt khÈu n«ng s¶n. Th«ng tin chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong thµnh c«ng hay thÊt b¹i ®èi víi mçi c«ng ty. ThÞ tr­êng hµng n«ng s¶n lµ mét thÞ tr­êng th­êng cã sù biÕn ®éng kh¸ phøc t¹p nh­ng c¸c c«ng ty xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ViÖt Nam th­êng rÊt thiÕu th«ng tin vÒ t×nh h×nh cung cÇu hµng n«ng s¶n, vÒ sù biÕn ®éng gi¸ c¶, vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh....V× vËy trong thêi gian tíi nhµ n­íc còng nh­ c¸c Bé nªn chó träng tíi c«ng t¸c nghiªn cøu, kh¶o s¸t, dù b¸o sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng thÕ giíi. §ång thêi nhµ n­íc cÇn x©y dùng mét trung t©m cung cÊp th«ng tin chuyªn ngµnh vÒ thÞ tr­êng n«ng s¶n trong vµ ngoµi n­íc cho c¸c c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt khÈu n«ng s¶n. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu n«ng s¶n theo h­íng ®¬n gi¶n, th«ng tho¸ng vµ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng . Nh÷ng quy ®Þnh vÒ xuÊt khÈu, c¸c hµng rµo th­¬ng m¹i trong n­íc lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n, hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh xuÊt khÈu cña nhµ n­íc cÇn ®­îc ®æi míi vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a nh­: §ång bé hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý. HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé, nhÊt qu¸n trong viÖc khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®Ó t¹o nguån hµng æn ®Þnh, l©u dµi cho c¸c c«ng ty chuyªn doanh xuÊt khÈu, tr¸nh t×nh tr¹ng “trèng ®¸nh xu«i, kÌn thæi ng­îc”, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mét mÆt hµng nµo ®Êy nh­ng l¹i kh«ng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã. ViÖc khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trùc tiÕp vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ xuÊt khÈu ë n­íc ta hiÖn nay chØ míi quan t©m ®Õn c¸c c¬ së trùc tiÕp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ c¸c c«ng ty kinh doanh xuÊt khÈu chø ch­a quan t©m ®Õn c¸c c«ng ty lµm nhiÖm vô cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo. Ch¼ng h¹n: HiÖn nay nhµ n­íc ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u tiªn ®èi víi ng­êi s¶n xuÊt vµ nh÷ng ®¬n vÞ tham gia xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nh­ng l¹i ch­a quan t©m thÝch ®¸ng tíi c¸c ®¬n vÞ cung cÊp m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph©n bãn phôc vô cho n«ng nghiÖp. V× vËy trong thêi gian tíi nhµ n­íc cÇn ph¶i xem xÐt vµ cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c ®on vÞ nµy. ChÝnh s¸ch thuÕ VAT nh­ hiÖn nay ®ang c¶n trë ®Õn hîp ®ång xuÊt khÈu cña c«ng ty. §Ó n¹p thuÕ VAT, c«ng ty ph¶i ®i vay tiÒn cña ng©n hµng víi l·i xuÊt cao. Tuy nhiªn, qu¸ tr×nh hoµn thuÕ VAT cña nhµ n­íc l¹i diÔn ra qu¸ chËm ch¹p. §iÒu nµy lµm cho c«ng ty ®· thiÕu vèn kinh doanh l¹i cµng thiÕu h¬n. trong thêi gian tíi, nhµ n­íc cÇn xem xÐt l¹i chÝnh s¸ch nµy nh»m t¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ xuÊt khÈu . §¬n gi¶n c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu. HiÖn nay c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu cña nhµ n­íc cßn nhiÒu bÊt cËp. Thñ tôc xuÊt khÈu r­êm rµ phøc t¹p, g©y l·ng phÝ thêi gian vµ c«ng søc cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu, nhiÒu khi tá ra quan liªu cöa quyÒn g©y khã dÔ cho c¸c doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy trong thêi gian tíi nhµ n­íc ph¶i tiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu cho phï hîp víi t×nh h×nh míi. Ngoµi ra nhµ n­íc còng cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ, phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu n«ng s¶n ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tranh giµnh kh¸ch hµng b»ng c¸ch h¹ gi¸ mét c¸ch bÊt hîp lý, g©y tæn h¹i cho c«ng ty còng nh­ cho nhµ n­íc. ThiÕt lËp mét chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i thuËn lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §©y lµ mét chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt hç trî, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu nãi chung. ChÝnh s¸ch nµy cÇn ph¶i ®­îc phèi hîp mét c¸ch nhÞp nhµng víi c¸c chÝnh s¸ch kh¸c, tuú theo tõng thêi kú, t¹o tû gi¸ hèi ®o¸i cã lîi vµ kh«ng chªnh lÖch qu¸ lín so víi gi¸ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng. ë chÝnh s¸ch nµy, ®Ó t¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ xuÊt khÈu, c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch th­êng ph¸ gi¸ ®ång b¶n tÖ. VÒ mÆt lý thuyÕt, viÖc ph¸ gi¸ tiÒn tÖ lµm gi¶m nhËp khÈu vµ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Khã kh¨n chñ yÕu ë ®©y lµ ph¶i x¸c ®Þnh mét tû gi¸ võa ®ñ nh­ng còng ph¶i võa ng¾n ®Ó thu ®­îc mét hiÖu øng cã lîi cho go¹i th­¬ng vµ b¶o toµn ®­îc ®éi ngò b¹n hµng. Thµnh c«ng cña chÝnh s¸ch nµy ®ßi hái mét lo¹t c¸c chÝnh s¸ch kh¸c ®i kÌm ®Ó gi÷ cho nÒn kinh tÕ kh«ng “suy sôp“ trong ®iÒu kiÖn l¹m ph¸t. Tõ quan ®iÓm nµy viÖc chän thêi ®iÓm ph¸ gi¸ tiÒn tÖ lµ hÕt søc quan träng. Thùc tiÔn ë ViÖt Nam cho thÊy sù ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i ®· cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trong n­íc. Ngµy 7/8/1999, ng©n hµng nhµ n­íc ®· quyÕt ®Þnh thu hÑp biªn ®é giao dÞch ngo¹i tÖ xuèng ± 7%, ®ång thêi n©ng tû gi¸ chÝnh thøc 11.800VN§/USD lªn 12.998 VN§/USD ®· lµm cho s¶n l­îng g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sau mét n¨m t¨ng 75%, Cµ phª t¨ng 49%, ChÌ t¨ng 20%... Ngoµi ra, ®iÒu chØnh tû gi¸ cßn gi¾t gi¶m lç cho nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu bÞ lç, mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu ®ang bÞ ®· chuyÓn thµnh l·i. Thùc tiÔn nµy cho thÊy, ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng hãa ë c¸c doanh nghiÖp trong n­íc (nãi chung) vµ ë c«ng ty VILEXIM nãi riªng, nhµ n­íc nªn thiÕt lËp mét chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i thuËn lîi cho xuÊt khÈu, chÕ ®é tû gi¸ nµy ph¶i ®­îc phèi hîp mét c¸ch nhÞp nhµng víi c¸c chÝnh s¸ch kh¸c cña nhµ n­íc. HiÖn nay, trªn thÕ giíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®ang diÔn ra v« cïng s«i ®éng, ë nhiÒu h×nh thøc, trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, tõ s¶n xuÊt hµng tiªu dïng cho ®Õn m¸y mãc thiÕt bÞ, t­ liÖu s¶n xuÊt , c«ng nghÖ kü thuËt cao,... Dï ë lÜnh vùc nµo th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng cã vai trß quan träng ®èi víi mçi quèc gia. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu sÏ gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i thiÖn møc sèng ng­êi lao ®éng, t¹o nguån vèn cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n, ph¸t huy lîi thÕ cña mét quèc gia .... ChÝnh v× vËy, ®©y cã thÓ lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng mang tÝnh sèng cßn ®èi víi nhiÒu quèc gia . Hoµ vµo sù s«i ®éng cña c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu trªn thÕ giíi, trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn lín, trong ®ã kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ nhanh, nhiÒu mÆt hµng cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao vµ ®· v­¬n lªn ®øng vÞ trÝ cao trong sè c¸c n­íc tham gia xuÊt khÈu trªn thÕ giíi. Cïng víi sù t¨ng lªn vÒ sè l­îng, chÊt l­îng hµng n«ng s¶n trong nh÷ng n¨m qua còng cã sù c¶i thiÖn râ rÖt. Do vËy ngoµi nh÷ng thÞ tr­êng truyÕn thèng nh­ thÞ tr­êng Nga vµ c¸c n­íc §«ng ¢u tr­íc ®©y, nay hµng n«ng s¶n ViÖt Nam ®· cã mÆt ë hÇu kh¾p c¸c ch©u lôc, b¾t ®Çu x©m nhËp vµo nh÷ng thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ Anh, Ph¸p, NhËt B¶n ... vµ ®· x©y dùng ®­îc mèi quan hÖ liªn doanh, liªn kÕt l©u dµi víi mét sè c¬ së chÕ biÕn n«ng s¶n næi tiÕng trªn thÕ giíi. Tuy ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ nh­ trªn song ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam còng cßn kh«ng Ýt tån t¹i. §ã lµ: hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chñ yÕu cßn tån t¹i ë d¹ng th« hoÆc míi chØ qua s¬ chÕ, bao b×, mÉu m· l¹c hËu, thiÕu hÊp dÉn, kh¶ n¨ng th©m nhËp vµo nh÷ng thÞ tr­êng chÝnh ng¹ch ch­a cao, thÞ tr­êng nhËp khÈu kh«ng æn ®Þnh, ho¹t ®éng thu thËp th«ng tin, xóc tiÕn th­¬ng m¹i cßn béc lé nhiÒu yÕu kÐm ... ChÝnh v× vËy, trong thêi gian tíi, ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp nh»m ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®Ó khai th¸c tèi ®a thÕ m¹nh trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña m×nh. KÕt luËn XuÊt khÈu lµ lÜnh vùc quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.Th«ng qua ®ã, c¸c quèc gia cã ®­îc nguån ngo¹i tÖ ®Ó trang tr¶i cho c¸c nhu cÇu nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ, duy tr× vµ më réng t¸i s¶n xuÊt trong n­íc, tranh thñ nh÷ng tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ cña thÕ giíi, ®¸p øng nhu cÇu kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Víi tÇm quan träng nh­ vËy, ë n­íc ta xuÊt khÈu ®­îc ®Æt vµo vÞ trÝ trung t©m, lµm ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. §Èy m¹nh xuÊt khÈu ®· trë thµnh nhiÖm vô chiÕn l­îc cña quèc gia trong suèt thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §©y lµ nhiÖm vô ®ßi hái sù cè g¾ng cña §¶ng, nhµ n­íc, tÊt c¶ c¸c Bé, ngµnh vµ ®Æc biÖt lµ sù thùc hiÖn cña c¸c c«ng ty hiÖn ®ang tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Tr­íc yªu cÇu ®ã, Nhµ n­íc ®· t×m cho m×nh mét h­íng ®i ®óng ®¾n, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ hµng n«ng s¶n phôc vô c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ cña §¶ng vµ nhµ n­íc, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Bµi tiÓu luËn nµy ®· tr×nh bµy néi dung, thùc tiÔn vµ ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ë cña n­íc ta sang thÞ tr­êng thÕ giíi. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh “ Kinh doanh quèc tÕ ”: chñ biªn PTS §ç §øc B×nh, NXB Gi¸o dôc, 1998. Gi¸o tr×nh “ Marketing quèc tÕ ”: biªn so¹n PTS NguyÔn Cao V¨n, NXB Thèng kª, 2000. Gi¸o tr×nh “ Kinh tÕ häc quèc tÕ ”: chñ biªn GS -PTS T« Xu©n D©n, NXB Gi¸o dôc, 1996. S¸ch: “MÊy vÊn ®Ò kinh doanh l­¬ng thùc ë ViÖt Nam ”. T¸c gi¶ : S¸ch: “L­¬ng thùc ViÖt Nam - ®æi míi h­íng xuÊt khÈu ” T¸c gi¶ : NguyÔn Trung V¨n, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, 1998. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i sè 12-2001. Bµi “ Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra víi hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp quèc tÕ” . T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ : Sè 105-2000. Bµi “ T×m thÞ tr­êng cho c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp ViÖt Nam” T¸c gi¶ : TS Lª Khoa . Sè 107-2000. Bµi “ Mét sè gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm n«ng nghiÖp” T¸c gi¶ : Th.S NguyÔn ThÞ Minh T©m . Sè 124-2002. Bµi “XuÊt khÈu ViÖt Nam n¨m 2001 - nh×n l¹i c¬ cÊu mÆt hµng” T¸c gi¶ : T¹p chÝ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn. Sè 38-2001. Bµi “10 n¨m xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ë ViÖt Nam tõ 1991-2001”. T¸c gi¶ : TS §ç §øc H¹nh - TrÇn Mai Ph­¬ng.