Phân tích hiệu quả kinh doanh Nhà máy cơ khí Hồng Nam

nghÒ ®Ó chän lùa nh÷ng ®èi t­îng ®¹t tr×nh ®é tay nghÒ nh­ yªu cÇu. Sau thêi gian thö viÖc hai th¸ng, nhµ m¸y sÏ tiÕn hµnh ký hîp ®ång lao ®éng ng¾n h¹n hoÆc dµi h¹n. Chi phÝ cho mçi kú tuyÓn dông kho¶ng 7-9 triÖu ®ång. N¨m 2003, sè lao ®éng míi vµo lµm t¹i nhµ m¸y lµ 7 ng­êi, trong ®ã cã mét nh©n viªn kÕ to¸n, mét nh©n viªn phßng kÕ ho¹ch, 2 thî tiÖn, 1kü s­ ®iÖn, 2 thî c¬ khÝ. Nãi chung c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng cña nhµ m¸y ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch chÆt chÏ bëi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña nhµ m¸y ®ßi hái ®éi ngò c«ng nh©n ph¶i cã tr×nh ®é tay nghÒ cao. NhËn xÐt: Nh×n chung t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng cña nhµ m¸y kh¸ hîp lý. C«ng nh©n viªn cña nhµ m¸y ®ùoc nghØ vµo c¸c ngµy lÔ vµ chñ nhËt ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng nh©n viªn t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Thêi gian ë nhµ bè trÝ t­¬ng ®èi hîp lý. Giê nghØ gi÷a hai ca s¸ng vµ chiÒu c¸ch nhau 1h30, thêi gian ®ã ®ñ cho c«ng nh©n ¨n tr­a vµ nghØ ng¬i. HÇu hÕt t©t c¶ c¸c c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y ®Òu thùc hiÖn ®óng néi quy vÒ thêi gian lµm viÖc. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt ®­îc cao, nhµ m¸y rÊt h¹n chÕ lµm ca ®ªm. Viªc s¾p xÕp thêi gian hîp lý trong nhµ m¸y ®· gióp cho c¸n bé còng nh­ c«ng nh©n trong nhµ m¸y cã tinh thÇn h¨ng say trong c«ng viÖc vµ c¬ héi n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. b. T×nh h×nh n¨ng suÊt lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng - N¨ng suÊt lao ®éng N¨ng suÊt lao ®éng cña nhµ m¸y ®­îc ®¸nh gi¸ theo hai ph­¬ng ph¸p. VÝ dô theo gi¸ trÞ s¶n l­îng : W = T L Trong ®ã: W: n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n, L : sè lao ®éng, T : tæng s¶n l­îng. Nh­ vËy n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n th¸ng thùc hiÖn n¨m 2002 lµ: W = Tth = 33.649.000.000 = 136.784.000 ® L®m 246 Tõ ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña nhµ m¸y nh­ nªu trong b¶ng sau : B¶ng2 : N¨ng suÊt lao ®éng TT ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh Thùc hiÖn n¨m 2001 Thùc hiÖn n¨m 2002 So s¸nh Tû träng(%) 1 GTTSL Tr.® 28.550,420 33.649 5.098,580 17,8 2 Lao ®éng b×nh qu©n Ng­êi 232 246 32 0,14 3 N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n 1000®/ng/n¨m 129.602 136.784 6.876 0,05 NhËn xÐt : Qua sè liÖu trªn ta thÊy n¨m 2002 so víi n¨m 2001, gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng t¨ng 5.098,580 tr® (tû lÖ t¨ng lµ 17,8), Sè lao ®éng b×nh qu©n t¨ng 32 ng­êi (t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 0,14). Tèc ®é t¨ng cña s¶n l­îng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng cña lao ®éng. §iÒu nµy cho ta thÊy nhµ m¸y sö dông lao ®éng kh¸ hîp lý. -C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ë doanh nghiÖp Nhµ m¸y ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng: theo s¶n phÈm vµ theo thêi gian. L­¬ng s¶n phÈm ®èi víi tËp thÓ c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp t¹i c¸c ph©n x­ëng. Theo h×nh thøc nµy, tiÒn l­¬ngtËp thÓ cña c«ng nh©n d­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: L­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ = NtttËp thÓ x §¬n gi¸ tËp thÓ S §¬n gi¸ tËp thÓ = Tsp x S lgj j= 1 Trong ®ã: Tsp: Møc l­¬ng thêi gian cña mét s¶n phÈm (h/sp) Lgj: Møc l­¬ng giê cña c«ng nh©n NtttËp thÓ: s¶n phÈm tËp thÓ hoµn thµnh TÝnh l­¬ng cho tõng ng­êi: Lsp tËpthÓ Lcnj = ––––––––– x Tj.Lj s S Tj.Lj j=1 Tj: sè ngµy (giê) c«ng trong kú cña c«ng nh©n j Lj: L­¬ng ngµy(giê) cña c«ng nh©n thø j L­¬ng thêi gian ®èi víi nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng vµ nh©n viªn hµnh chÝnh ë c¸c phßng ban. Theo h×nh thøc nµy, tiÒn l­¬ng nh©n viªn ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: L­¬ng thêi gian = HÖ sè cÊp bËc x 210.000 ®. x Sè ngµy c«ng 26 Trong ®ã sè ngµy c«ng cña c«ng nh©n d­îc qu¶n ®èc ph©n x­ëng theo dâi trªn b¶ng chÊm c«ng cho tõng ng­êi. Nhµ m¸y tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n theo ®óng chÕ ®é nhµ n­íc qui ®Þnh. Bªn c¹nh tiÒn l­¬ng chÝnh, ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng, nhµ m¸y cã ®Ò ra chÝnh vÒ tiÒn l­¬ng vµ chÕ ®é th­ëng ph¹t hîp lý: S¶n phÈm lµm thªm giê ®­îc tÝnh ®¬n gi¸ b»ng 1,3 lÇn ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng sn¶ phÈm ®ã . S¶n phÈm lµm thªm vµo ngµy chñ nhËt, lÔ tÕt ®­îc tÝnh ®¬n gi¸ b»ng1,6 lÇn ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm ®ã. Nh÷ng giê c«ng nh©n ph¶i nghØ viÖc do nh÷ng lý do kh¸ch quan nh­ m¸y háng, mÊt ®iÖn, ...vÉn ®­îc nhµ m¸y tr¶ l­¬ng theo thêi gian mét c¸ch hîp lý. C«ng nh©n viªn nhµ m¸y ®­îc h­ëng c¸c chÝnh s¸ch phô cÊp, b¶o hiÓm ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc 2. T×nh h×nh sö dông tµi s¶n vµ vËt liÖu cña nhµ m¸y C¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña nhµ m¸y TSC§ lµ c¬ së vËt chÊt ®Ó ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã cña nhµ m¸y, tr×nh ®é tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña nhµ m¸y. TSC§ ®Æc biÖt lµ m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt lµ ®iÒu kiÖn quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó t¨ng s¶n l­îng, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm …tµi s¶n cè ®Þnh cña nhµ m¸y ®­îc thÓ hiÖn râ trong b¶ng sau: B¶ng 3: B¶ng ®¨ng ký tµi s¶n cè ®Þnh Ph­¬ng ph¸p khÊu hao Nhµ m¸y tÝnh khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu, theo c«ng thøc sau: Nguyªn gi¸ Møc khÊu hao TSC§ n¨m = ––––––––––– Sè n¨m trÝch khÊu hao b. T×nh h×nh nguyªn vËt liÖu cña nhµ m¸y Chi phÝ nguyªn vËt liÖu ë nhµ m¸y c¬ khÝ Hång Nam lu«n chiÕm tØ träng rÊt lín trong tæng chi phÝ. Do ®ã viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë nhµ m¸y rÊt ®­îc chó träng. H¬n thÕ, xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng nªn ®ßi hái nhµ m¸y ph¶i qu¶n lý NVL mét c¸ch khoa häc vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt ®Ó tr¸nh khái t×nh tr¹ng thõa hoÆc thiÕu NVL. Nguyªn vËt liÖu ë nhµ m¸y gåm c¸c lo¹i sau: B¶ng4: Mét sè nguyªn vËt liÖu chÝnh cña nhµ m¸y Stt Tªn nguyªn vËt liÖu §¬n vÞ I VËt liÖu chÝnh 1 ThÐp h×nh kg 2 ThÐp tÊm kg 3 ThÐp trßn kg 4 ThÐp b¶n kg 5 Que hµn kg 6 Vßng bi c¸i 7 S¬n hép 8 B¸nh r¨ng c¸i II VËt liÖu phô 1 ¤xy b×nh 2 §Êt ®Ìn kg 3 C¸t vµng m3 4 Than c¸m kg 5 T¨ng ®¬ c¸i 6 Bu l«ng c¸i Do s¶n phÈm cña nhµ m¸y lµ s¶n phÈm ®¬n chiÕc, s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng nªn nguyªn vËt liÖu chØ ®­îc nhËp vÒ khi cã ®¬n ®Æt hµng, cßn nguyªn vËt liÖu khan, hiÕm nhµ m¸y ®Æt tr­íc cña c¸c nhµ cung øng. Trong nh­ng n¨m gÇn ®©y, viÖc ®¶m b¶o sè l­îng, chÊt l­îng còng nh­ chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ kh©u quan träng nhÊt vµ ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu, nhÊt lµ trong c¬ chÕ hiÖn nay c¸c ®¹i lý nguyªn vËt liÖu rÊt ®a d¹ng nªn doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n ngay theo ph­¬ng ch©m “ tiÒn t­¬i - thãc thËt” nªn hÇu nh­ doanh nghiÖp kh«ng gÆp bÊt cø khã kh¨n nµo trong viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu. 3. T×nh h×nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña nhµ m¸y XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng nªn nhµ m¸y x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. Chi chÝ gi¸ thµnh ®­îc tËp hîp theo kho¶n môc chi phi kÕ ho¹ch. Nhµ m¸y x¸c ®Þnh theo kho¶n môc: _ Chi phÝ nguyªn v©t liÖu _ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp _ Chi phÝ s¶n xuÊt chung Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së kho¶n môc chi phÝ kÕ ho¹ch. Nhµ m¸y x¸c ®Þnh kho¶n môc chi phÝ kÕ ho¹ch nh­ sau: §èi víi nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Nhµ m¸y x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­íng s¶n phÈm kÕ ho¹ch cho tõng ®¬n ®Æt hµng sau ®ã tÝnh ra chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña tõng tæ. §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ s¶n xuÊt chung ë nhµ m¸y bao gåm Chi phÝ nguyªn vËt liÖu Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng Chi phi khÊu hao TSC§ Chi phÝ kh¸c. Nhµ m¸y lùa chän tiªu thøc ph©n bæ lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Chi phÝ SXC Chi phÝ SXC ph©n bæ = ————————— x ®¬n ®Æt hµng thø i cho ®¬n ®Æt hµng i SChi phÝ NVL TT Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm: ®­îc tËp hîp nh­ sau Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trôc tiÕp: C¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho NVL vµ c¸c sæ kÕ to¸n, kÕ to¸n tÝnh chi phÝ NVL trùc tiÕp cho tõng ®¬n ®Æt hµng. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n l­¬ng cho c«ng nh©n, kÕ to¸n tÝnh ®­îc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho tõng ®¬n ®Æt hµng. Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®©y lµ chi phÝ gi¸n tiÕp. Cuèi th¸ng sau khi tËp hîp ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh, kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®¬ng ®Æt hµng. Nhµ m¸y lùa chän tiªu thøc ph©n bæ lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C¸c ho¶n môc chi phÝ sau khi tËp hîp ®­îc sÏ ®­îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ tÝnh gi¸ thµnh. 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña nhµ m¸y -Nh×n vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ta thÊy: tæng tµi s¶n cuèi n¨m so víi ®Çu n¨m t¨ng 1.998.497.882 ® (t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 9%). Trong ®ã TSL§ vµ ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n t¨ng 2.800.975.524 ® (t¨ng 0.18%), cßn TSC§ vµ ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n gi¶m 802.477.602 ® (t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m lµ 13,2%). Tµi s¶n l­u ®éng t¨ng chñ yÕu lµ do t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµ c¸c kho¶n ph¶i thu. Nh­ vËy ®èi víi mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× c¬ cÇu vèn nh­ trªn lµ ch­a hîp lý v× phÇn lín vèn cña doanh nghiÖp lµ vèn chÕt. Nhµ m¸y ®· ch­a chó träng ®æi míi c«ng nghÖ, ®Çu t­ mua s¾m TSC§. -Nguån vèn cña doanh nghiÖp cuèi n¨m so víi ®Çu n¨m t¨ng 1.998.497.882 ® (tû lÖ t¨ng lµ 9,3%).Nguån vèn t¨ng chñ yÕu lµ do nî ng¾n h¹n t¨ng 1.854.167.812® cßn nguån vèn chñ së h÷u chØ t¨ng144.330.070®. §iÒu nµy cho thÊy sù phô thuéc vÒ vèn cña nhµ m¸y ngµy cµng t¨ng. Do ®ã kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ngµy cµng gi¶m dÇn Nãi tãm l¹i qua sè liÖu ph©n tÝch ë trªn ta thÊy c¬ cÊu vèn vµ nguån vèn cña nhµ m¸y nh­ vËy lµ ch­a hîp lý, nhÊt lµ ®èi víi mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh­ Nhµ m¸y c¬ khÝ Hång Nam. VÒ cuèi n¨m, c¶ tµi s¶n vµ nguån vèn ®Òu t¨ng nh­ng chñ yÕu lµ t¨ng vÒ nî ph¶i thu vµ hµng tån kho. B¶ng5: B¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ChØ tiªu M· N¨m 2001 N¨m 2002 So s¸nh 2002-2001 (%) 1 2 3 4 5 6 Tæng doanh thu 01 25.640.807.000 29.041.089.000 3.400.282.000 13.3 1.Doanh thu thuÇn 10 25.640.807.000 29.041.089.000 3.400.282.000 13,3 2.Gi¸ vèn hµng b¸n 11 23.006.442.000 26.323.543.000 3.317.101.000 14,4 3.Lîi nhuËn gép 20 2.454.364.000 2.717.555.000 263.191.000 10,7 4.Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 22 2.319.825.000 2.567.555.000 227.730.000 9,8 5.Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 30 134.539.000 150.000.000 15.461.000 11,5 6.Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 60 134.539.000 150.000.000 15.461.000 11,5 8.Lîi nhuËn sau thuÕ 80 134.539.000 150.000.000 15.461.000 11,5 III. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp A.Ph©n tÝch c¸c kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp B¶ng7: Mét sè kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nhµ m¸y N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 2001 2002 Chªnh lÖch % GTTSL ®VN 28.550.420.000 33.649.000.000 5.098.580.000 17,8 Doanh thu ®VN 25.640.807.000 29.041.089.000 3.400.282.000 13,3 Chi phÝ ®VN 25.506.268.000 28.891.000.000 3.384.732.000 13,3 Lîi nhuËn ®VN 134.539.000 150.000.000 15.461.000 11,5 Nép NS ®VN 1.425.359.000 1.560.240.000 134.881.000 9,5 Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy GTTSL n¨m 2002 t¨ng 5.098.580 ngh×n ®ång so víi n¨m 2001 t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ (17,8%). S¶n l­îng cña nhµ m¸y t¨ng lµ do t¨ng c¸c yÕu tè ®Çu vµo. ThÓ hiÖn ë chØ tiªu chi phÝ, n¨m 2002 t¨ng 3.384.732 ngh×n ®ång so víi n¨m 2001 t­¬ng øng víi tû lÖ lµ 13,3%. Doanh thu cña n¨m 2002 t¨ng 3.400.282 ngh×n ®ång so v¬Ýi n¨m 2001 t­¬ng øng víi (13,3%). Ta thÊy tû lÖ t¨ng cña chi phÝ b»ng tû lÖ t¨ng cña doanh thu, ®iÒu nµy chøng tá nhµ m¸y ch­a tiÕt kiÖm chi phÝ. Do vËy mµ nhµ m¸y ch­a ®¹t ®­îc môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Lîi nhu©n n¨m 2002 t¨ng 11,5% so vãi n¨m 2001. NÕu nhµ m¸y tiÕt kiÖm chi phÝ th× tû lÖ t¨ng lîi nhuËn sÏ cßn cao h¬n. Trªn ®©y lµ nhËn xÐt chung vÒ c¸c chØ tiªu kÕt qu¶, ®Ó lµm râ h¬n chóng ta cÇn ph©n tÝch cô thÓ mét sè c¸c chØ tiªu sau: B. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu cña Nhµ m¸y 1.T×nh h×nh sö dông lao ®éng a. Thêi gian sö dông lao ®éng Ngµy c«ng lao ®éng: Ngµy trong n¨m: 89.790 ngµy Ngµy lÔ, chñ nhËt: 14.760 ngµy Ngµy chÕ ®é = Ngµy trong n¨m – ngµy lÔ, chñ nhËt = 89.790 – 14.760 = 75.030 ngµy Ngµy c«ng ngõng, nghØ viÖc 3.198 ngµy NghØ BHXH : 1.230 ngµy. NghØ phÐp : 2.400ngµy. Ngµy c«ng thùc tÕ = ngµy c«ng chÕ ®é – ngµy c«ng ngõng, nghØ viÖc. = 75.030 ngµy – 3.198 ngµy = 71.832 ngµy TT ChØ tiªu §VT Ngµy trong n¨m B×nh qu©n/ ng­êi Tæng sè 1 Tæng sè ngµy trong n¨m Ngµy 365 89.790 2 Ngµy lÔ, cuèi tuÇn Ngµy 60 14.760 3 Ngµy chÕ ®é Ngµy 305 75.030 4 Ngµy c«ng ngõng, nghØ viÖc Ngµy 15 3.198 + NghØ BHXH Ngµy 5 1.230 + PhÐp Ngµy 10 2.400 + NghØ c«ng viÖc kh¸c Ngµy 7 1.722 5 Ngµy c«ng thùc tÕ Ngµy 290 71.832 6 Sè giê lµm viÖc h/Ngµy 8 1968 7 Tæng sè lao ®éng Ng­êi 246 + Sè giê lµm viÖc thùc tÕ : 1968h + Quü thêi gian lao ®éng : 75.030 ngµy. + Quü thêi gian sö dông : 71.832 ngµy. Quü thêi gian sö dông HÖ sè sö dông thêi gian lao ®éng = Quü thêi gian lao ®éng = 75.030/71.832 = 0,96 HSD = 0,96 nh­ vËy nhµ m¸y sö dông quü thêi gian ch­a tèt. Thêi gian ngõng nghØ viÖc cña ng­êi lao ®éng cao. §Ó sö dông quü thêi gian lao ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, nhµ m¸y cÇn gi¶m bít sè ngµy ngõng nghØ viÖc. b.N¨ng suÊt lao ®éng Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng N¨ng suÊt lao ®éng = Tæng sè lao ®éng b×nh qu©n trong kú B¶ng 9 : B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng n¨ng suÊt lao ®éng. ChØ tiªu §VT 2001 2002 Chªnh lÖch ê % 1. Gi¸ trÞ tæng sè s¶n l­îng 1000® 28.550.420 33.649.000 5.098.580 17,9 2. Sè CN s¶n xuÊt b/qu©n Ng­êi 232 246 14 6 3. Tæng sè ngµy lµm viÖc2”4 Ngµy 56.376 61.008 4.632 8,2 4. Sè ngµy lµm viÖc b/qu©n Ngµy/cn 243 248 5 2,1 5. Tæng sè giê lµm viÖc4”2”6 h 439.733 457.560 17.827 4,1 6. Sè giê b×nh/qu©n/ngµy Giê/ngµy 7,8 7,5 -0,3 -3,9 7. NSL§ n¨m (1/2) 1000®/cn 123.062 136.785 13.723 11,2 8. NSL§ ngµy (1/3) 1000®/cn 506,4 551,6 45,2 8,9 9. NSL§ giê (1/5) 1000®/cn 65 74 9 13,8 10. L­¬ng th¸ng b/qu©n cña CN s¶n xuÊt 1000®/cn 445.000 629.000 184.000 41,3 11.Lîi nhuËn 1000® 134.539 150.000 15.461 11,5 12.Tû suÊt LN/L§ 1000®/cn 580 610 30 5,1 Qua b¶ng trªn ta thÊy kÕt qu¶ so s¸nh sù biÕn ®éng NSL§ cña n¨m 2001 so víi n¨m 2002 cña 3 lo¹i: NSL§ ngµy, NSL§ giê, NSL§ n¨m. + N¨ng suÊt lao ®éng n¨m ¶nh h­ëng bëi hai nh©n tè: - Do GTTSL t¨ng nªn NSL§ n¨m t¨ng: 33.649.000 28.550.420 232 232 145.039 123.062 = 21.977 ngh×n ®ång/ ng­êi - Do sè lao ®éng t¨ng nªn NSL§ n¨m t¨ng: 33.649.000 33.649.000 246 232 136.785 145.039 = -8.254ngh×n ®ång/ng­êi -Tæng hîp 2 nh©n tè: 21.977 - 8.254 = 13.722 ngh×n ®ång/ng­êi + NSL§ ngµy ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè - Do GTTSL t¨ng nªn n¨ng suÊt ngµy t¨ng: 33.649.000 28.550.420 56.376 56.376 596,8 506,4 = 90,4 ngh×n ®ång/ng­êi - Do sè ngµy lµm viÖc t¨ng nªn NSL§ ngµy t¨ng: 33.649.000 33.649.000 61.008 56.376 551,5 596,8 = - 45,3ngh×n ®ång/ng­êi - Tæng hîp 2 nh©n tè: 90,4 - 45,3 = 45,1ngh×n ®ång/ng­êi + NSL§ giê ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè: - Do GTTSL t¨ng nªn NSL§ giê t¨ng: 33.649.000 28.550.420 439.733 439.733 77 65 = 12 ngh×n ®ång/ng­êi - Do thêi gian lao déng t¨ng nªn NSL§ giê t¨ng: 33.649.000 33.649.000 457.560 439.733 74 77 = -3 ngh×n ®ång/ng­êi - Tæng hîp 2 nh©n tè: 12 - 3 = 9 ngh×n ®ång/ng­êi + NSL§ giê n¨m 2002 t¨ng 9 ngh×n ®ång/giê so víi n¨m 2001 t­¬ng øng víi 13,8% + NSL§ ngµy n¨m 2002 t¨ng 8,9% so víi n¨m 2001 t­¬ng øng lµ:45,2ngh×n ®ång/ngµy. + NSL§ n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 11,2% t­¬ng øng lµ13.723 ngh×n ®ång/n¨m. Tèc ®é NSL§ n¨m t¨ng h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ngµy vµ tæng sè lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt trong n¨m 2002 t¨ng do sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n t¨ng tõ 243 ngµy lªn 248 ngµy. +Søc sinh lîi lao ®éng ¶nh h­ëng bëi hai nh©n tè: - Do lîi nhu©n cña nhµ m¸y t¨ng nªn søc sinh lîi lao ®éng t¨ng 150.000 - 134.539 232 232 646,6 - 580 = 66,6 ®ång/ng­êi. - Do sè lao ®éng cña nhµ m¸y t¨ng ®ång thêi møc lîi nhuËn t¨ng nªn søc sinh lîi lao ®éng còng t¨ng: 150.000 246 - 150.000 232 = 610 - 646,6 = -36,6 ®ång/ng­êi. - Tæng hîp ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè: = 66,6 - 36,6 = 30 ®ång/ng­êi. Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy søc sinh lîi lao ®éng t¨ng 5,1% t­¬ng øng víi 30 ngh×n ®ång. Nguyªn nh©n lµ do lîi nhuËn t¨ng nªn søc sinh lîi lao ®éng t¨ng, do sè lao ®éng b×nh qu©n t¨ng nªn søc sinh lîi lao ®éng t¨ng. Nguyªn nh©n sè lao ®éng t¨ng lµ do nhµ m¸y tuyÓn thªm mét sè c«ng nh©n . Lîi nhuËn t¨ng lµ do n¨m 2002 nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè d©y truyÒn c«ng nghÖ míi hiÖn ®¹i h¬n, tr×nh ®é ®éi ngò lao ®éng ®­îc n©ng cao v× vËy s¶n phÈm cña nhµ m¸y ngµy cµng ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n. Cô thÓ n¨m 2002 t¨ng 11,5% t­¬ng øng 15.461ngh×n ®ång so víi n¨m 2001. B¶ng 10: Tæng hîp ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ lao ®éng ChØ tiªu Nh©n tè ¶nh h­ëng Nguyªn nh©n T¨ng Gi¶m NSL§ n¨m GTTSL GTTSL t¨ng do nhµ m¸y tiªu thô ®ù¬c s¶n phÈm Lao ®éng t¨ng Lao ®éng t¨ng do nhµ m¸y tuyÓn thªm mét sè lao ®éng NSL§ ngµy GTTSL GTTSL t¨ng do nhµ m¸y tiªu thô ®ù¬c s¶n phÈm Sè ngµy lµm viÖc Sè ngµy lµm viÖc t¨ng lµ do nhu cÇu cÊp thiÕt cña c«ng viÖc. NSL§ giê GTTLS GTTSL t¨ng do nhµ m¸y tiªu thô ®ù¬c s¶n phÈm Sè giê lµm viÖc Sè giê lµm viÖc t¨ng lµ do nhu cÇu cÊp thiÕt cña c«ng viÖc. Søc sinh lîi lao ®éng Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng. Sè lao ®éng Lao ®éng t¨ng do nhµ m¸y tuyÓn thªm mét sè lao ®éng 2. T×nh h×nh tµi s¶n a. Tµi s¶n cè ®Þnh Ta cã mét sè chØ tiªu sau Søc s¶n xuÊt TSC§ = Doanh thu Gi¸ trÞ cßn l¹i TSC§ b×nh qu©n Søc sinh lîi = Lîi nhuËn TSC§ b×nh qu©n C«ng thøc nµy cho ta biÕt cø 1 ®ång gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh th× sÏ lµm ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu vµ bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. C¸c tû lÖ nµy cµng cao th× C«ng ty ®· sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña m×nh víi hiÖu suÊt cao vµ ng­îc l¹i. Ta cã b¶ng sau B¶ng 11: Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông TSC§ §VT:ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch ê % 1. Doanh thu 25.640.807 29.041.089 3.400.282 13,3 2. Lîi nhuËn 134.539 150.000 15.461 11,5 3. Gi¸ trÞ TSC§ b/q 14.060.087,7 16.838.428,4 2.778.340,7 19,8 4. Doanh thu/TSC§ b/q 1,82 1,72 -0,1 -5,4 5. Lîi nhuËn/TSC§ b/q 0,01 0,009 -0,001 -11, + Søc s¶n xuÊt cña TSC§ ¶nh h­ëng bëi hai nh©n tè: - Do doanh thu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña TSC§ gi¶m: 29041089 25640807 14.060.087,7 14.060.087,7 2,07 - 1,82 = 0,25 ®ång - Do gi¸ trÞ TSC§bq t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña TSC§ gi¶m: 29.041.089 29.041.089 16.838.428,4 14.060.087,7 1,72 - 2,07 = -0,35 ®ång - Tæng hîp ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè 0,25 - 0,35 = -0,1®ång Qua b¶ng ph©n tÝch ta thÊy søc s¶n xuÊt cña TSC§ trong n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 5,4% t­¬ng ®­¬ng (0,1 ®ång). Lµ do doanh thu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh còng t¨ng. Nh­ng tµi s¶n cè ®Þnh trong n¨m 2002 l¹i t¨ng v× nhµ m¸y ®· mua thªm mét sè m¸y mãc míi. + Søc sinh lîi cña tµi s¶n l­u ®éng ¶nh h­ëng bëi hai nh©n tè: - Do lîi nhuËn t¨ng nªn søc sinh lîi cña TSL§ còng t¨ng: 150.000 134.539 14.060.087,7 14.060.087,7 = 0,011 - 0,01 = 0,001 ®ång - Do TSC§ t¨ng nªn søc sinh lîi cña TSC§ còng t¨ng: 150.000 150.000 16.838.428,4 14.060.087,7 0,009 - 0,011 = - 0,002 ®ång + Tæng hîp 2 nh©n tè: 0,001 - 0,002 = -0,001 ®ång Qua ph©n tÝch ta thÊy søc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 0,001 ®ång, t­¬ng øng víi 11%. Tû lÖ t¨ng gi¶m trªn lµ kh«ng ®¸ng kÓ , nh­ng nhµ m¸y vÉn cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p sö dông TSC§ cã hiÖu qu¶ h¬n. B¶ng 12: Tæng hîp c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông TSC§ ChØ tiªu hiÖu qu¶ Nh©n tè ¶nh h­ëng Nguyªn nh©n T¨ng Gi¶m Søc s¶n xuÊt cña TSC§ Doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n. TSC§ TSC§ t¨ng lµ v× nhµ m¸y ®· mua s¾m mét sè m¸y mãc thiÖt bÞ míi Søc sinh lîi cña TSC§ Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng TSC§ TSC§ t¨ng lµ v× nhµ m¸y ®· mua s¾m mét sè m¸y mãc thiÖt bÞ míi b. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông tµi s¶n l­u ®éng. Ta cã mét sè chØ tiªu sau: Søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng = Doanh thu Vèn l­u ®éng b/q Søc sinh lîi cña vèn l­u ®éng = Lîi nhuËn Tµi s¶n l­u ®éng b/q Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng = Doanh thu Tµi s¶n l­u ®éng b/q Sè ngµy lu©n chuyÓn b×nh qu©n 1 vßng quay = 365 ngµy Sè vßng quay cña VL§ HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ = Tµi s¶n l­u ®éng b/q Doanh thu C«ng thøc trªn cho ta biÕt ®­îc hiÖu suÊt hay søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng, còng nh­ tèc ®é luËn chuyÓn cña vèn l­u ®éng, hÖ sè ®¶m nhiÖm nghÜa lµ cø 1 ®ång TSL§ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu vµ lîi nhuËn, còng nh­ sè ngµy lu©n chuyÓn lµ bao nhiªu ngµy. B¶ng 13: Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n l­u ®éng. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch ê % 1. Doanh thu 25.640.807 29.041.089 3.400.282 13,3 2. Lîi nhuËn 134.539 150.000 15.461 11,5 3. TSL§ b/q 3.836.087,3 4.267.060,4 430.973,1 11,2 4. Doanh thu/TSL§ b/q 6,68 6,81 0,13 1,9 5. Lîi nhuËn/TSL§ b/q 0,035 0,035 0 0 6. Sè vßng quay VL§ 6,68 6,81 0,13 1,9 7.Sè ngµy lu©n chuyÓn b×nh qu©n/ngµy 54,6 53,6 -1 -1,8 + Søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng ¶nh h­ëng bëi hai nh©n tè: - Do doanh thu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña tµi s¶n l­u ®éng còng t¨ng: 29.041.089 25.640.807 3.836.087,263 3.836.087,263 7,6 - 6,68 = 0,92 ®ång - Do TSL§ t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña tµi s¶n l­­ ®éng còng t¨ng: 29.041.089 29.041.089 4267060.359 3836087.263 6,81 - 7,6 = -0,79 ®ång - Tæng hîp cña hai nh©n tè nµy: 0,92 - 0,79 = 0,13 ®ång Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy tèc ®é t¨ng cña doanh thu lµ 13,3% t­¬ng øng 3.400.282 ngh×n ®ång, ®ång thêi tèc ®é t¨ng cña TSL§ lµ 11,2% t­¬ng øng víi 430.973,1 ngh×n ®ång. Tµi s¶n l­­ ®éng t¨ng lµ do c¸ch kho¶n ph¶i thu vµ hµng tån kho t¨ng. Nªn doanh nghiÖp cÇn co biÖn ph¸p gi¶m hµng tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i thu. B¶ng 14: B¶ng nhãm chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông TSL§ N¨m ChØ tiªu 2001 2002 Chªnh lÖch % 1. C¸c kho¶n ph¶i thu 12.363.149.327 13.946.297.057 1.583.147.730 13 + Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 11.900.000.000 13.931.401.057 2.031.401.057 17 + Tr¶ trø¬c cho ng­êi b¸n 463.149.327 14.896.000 -448.253.327 -97 2. Hµng tån kho 2.253.357.739 3.379.081.867 1.125.724.128 50 + NVL tån kho 600.793.656 747.461.233 146.667.577 24 + C«ng cô dông cô trong kho 980.242.279 1.829.991.293 849.749.014 87 + CF s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 672.321.804 801.629.341 129.307.537 19 Nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch ta thÊy c¸c kho¶n ph¶i thu cña n¨m 2002 t¨ng 13% t­¬ng øng lµ 1.583.147.730 ®ång. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng n¨m 2002 t¨ng 17% t­¬ng øng lµ 2.031.401.057 ngh×n. Hµng tån kho cña nhµ m¸y trong n¨m 2002 còng t¨ng 1.125.724.128 ®ång nguyªn nh©n chÝnh lµ do NVL n¨m 2002 t¨ng cao so vãi n¨m 2001(24%). Do c¸c kho¶n ph¶i thu vµ hµng tån kho cña nhµ m¸y ®Òu t¨ng nªn TSL§ cña nhµ m¸y t¨ng râ rÖt nªn nhµ m¸y cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn. + Søc sinh lîi cña tµi s¶n l­ ®éng ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè: - Do lîi nhu©n t¨ng: 150.000 134.539 3.836.087,3 3.836.087,3 0,04 - 0,035 = 0,005 ®ång - Do tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng: 150.000 150.000 4.267.060,4 3.836.087,3 0,035 - 0,04 = - 0,005 ®ång Tæng hîp ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè: 0,005 - 0,005 = 0 ®ång Qua ph©n tÝch ta thÊy søc sinh lîi cña TSL§ kh«ng t¨ng vµ còng kh«ng gi¶m. B¶ng 15: Tæng hîp chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông TSL§ ChØ tiªu hiÖu qu¶ Nh©n tè ¶nh h­ëng Nguyªn nh©n T¨ng Gi¶m Søc s¶n xuÊt cña TSL§ Doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n. TSL§ Tµi s¶n l­u ®éng t¨ng do c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng vµ hµng tån kho t¨ng. Kho¶n ph¶i thu t¨ng lµ do kh¸ch hµng vµ mét sè cña hµng cßn nî. Søc sinh lêi cña TSL§ Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng. TSL§ Tµi s¶n l­u ®éng t¨ng do c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng vµ hµng tån kho t¨ng. Kho¶n ph¶i thu t¨ng lµ do kh¸ch hµng vµ mét sè cña hµng cßn nî. 3. T×nh h×nh sö dông vèn Vèn lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong mçi doanh nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m qua hiÖu qu¶ sö dông vèn cña nhµ m¸y t¨ng khac râ rÖt. Ta ®i s©u vµo ph©n tÝch nh­ sau: Søc s¶n xuÊt cña vèn CSH = Doanh thu Nguån vèn CSH b×nh qu©n ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø 1 ®ång vèn CSH bá ra th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu. Doanh thu Søc s¶n xuÊt cña tæng nguån vèn = Tæng nguån vènbq ChØ tiªu nµy cho biÕt cø 1 ®ång nguån vèn bá ra thu ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu. Søc sinh lîi cña vèn = Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng nguån vèn b×nh qu©n ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø bá 1 ®ång nguån vèn th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Søc sinh lîi vèn CSH = Lîi nhuËn sau thuÕ Nguån vèn CSH b×nh qu©n ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø bá 1 ®ång vèn CSH th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn B¶ng 16: C¸c chØ tiªu biÓu hiÖn hiÖu qu¶ sö dông vèn. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch ê % 1. Doanh thu 25.640.807 29.041.089 3.400.282 13,3 2. Tæng nguån vèn b/q 20.261.456,573 22.512.729,525 251.272,952 11 3. Vèn CSH b/q 766.539,658 905.005,499 138.465,841 18 4. Lîi nhuËn 134.539 150.000 15.461 11,5 5. Lîi nhuËn sau thuÕ 134.539 150.000 15.461 11,5 6.Søc s¶n xuÊt tæng nguån vèn 1,27 1,29 0,02 1,57 7.Søc s¶n xuÊt cña nguån vèn CSH 33,5 32,1 -1,4 -4,1 8.Søc sinh lîi cña vèn 0,006 0,006 0 0 9. Søc sinh lîi cña vèn CSH 0,18 0,17 -0,01 -5,6 + Søc s¶n xuÊt cña tæng nguån vèn ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè - Doanh thu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña tæng nguån vèn t¨ng: 29.041.089 25.640.807 20.261.456,573 20.261.456,573 1,43 1,27 = 0,16 ®ång - Tæng nguån vèn t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña nguån vèn t¨ng: 29.041.089 29.041.089 22.512.729,525 20.261.456,573 1,29 1,43 = - 0,14 ®ång Tæng hîp hai nh©n tè: 0,16 - 0,14 = 0,02 ®ång + Søc s¶n xuÊt cña nguån vèn CSH ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè - Doanh thu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña nguån vèn CSH t¨ng 29.041.089 25.640.807 766.539,658 766.539,658 37,9 33,5 = 4,4 ®ång Nguån vèn CSH t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña nguån vèn CSH t¨ng: 29.041.089 29.041.089 905.005,499 766.539,658 32,1 37,9 = -5,8 ®ång Tæng hîp 2 nh©n tè: 4,4 - 5,8 = -1,4 ®ång +Søc sinh lîi cña nguån vèn ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè: - Do lîi nhuËn t¨ng nªn søc sinh lîi cña nguån vèn t¨ng: 150.000 134.539 20.261.456,573 20.261.456,573 0,007 0,006 = 0,001 ®ång - Do nguån vèn t¨ng nªn søc sinh lîi cña nguån vèn t¨ng: 150.000 150.000 22.512.729,525 20.261.456,573 0,006 0,007 = - 0,001 ®ång + Tæng hîp hai nh©n tè 0,001 - 0,001 = 0 ®ång Qua ph©n tÝch ta thÊy søc sinh lîi cña nguån vèn kh«ng t¨ng vµ còng kh«ng gi¶m. + Søc sinh lîi cña nguån vèn chñ së h÷u ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè - Do lîi nhuËn t¨ng nªn søc sinh lîi cña nguån vèn chñ së h÷u t¨ng: 150.000 134.539 766.539,658 766.539,658 0,2 0,18 = 0,02 ®ång - Do nguån vèn chñ së h÷u t¨ng nªn søc sinh lîi cña nguån vèn còng t¨ng. 150.000 150.000 905.005,499 766.539,658 0,17 0,2 = -0,03 ®ång Tæng hîp 2 nh©n tè: 0,02 - 0,03 = -0,01 ®ång Qua b¶ng trªn ta thÊy hiÖu suÊt sö dông vèn cña n¨m 2001 so víi n¨m 2002 t¨ng 0,02 ®ång. Cô thÓ cø 1 ®ång vèn n¨m 2001 thu ®­îc 1,27 ®ång doanh thu, cßn n¨m 2002 cø 1 ®ång vèn thu ®­îc 1,29 ®ång doanh thu (t¨ng 0,02 ngh×n ®ång). - ChØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn CSH cho ta biÕt cø 1 ®ång vèn chñ së h÷u thu ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu. Cô thÓ n¨m 2001 cø 1 ®ång vèn chñ së h÷u thu ®­îc 33,5 ®ång, n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 1,4 ®ång .nh­ng ®ã vÉn lµ mét tû lÖ kh¸c cao so víi c¸c nhµ m¸y kh¸c. - ChØ tiªu søc sinh lîi cña vèn lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh 1 ®ång vèn bá ra sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Ta thÊy: N¨m 2001 vµ n¨m 2002, mét ®ång vèn bá ra sÏ thu ®­îc 0,006 ®ång lîi nhuËn. §iÒu ®ã cho ta thÊy hiÖu qu¶ sö dông vèn cña nhµ m¸y vÉn ch­a cho hiÖu qu¶. Nhµ m¸y cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. - ChØ tiªu søc sinh lîi cña vèn chñ së h÷u cho ta biÕt cø mét ®ång vèn chñ së h÷­ sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Ta thÊy n¨m 2001 cø 1 ®ång vèn chñ së h÷u thu ®­îc 0,17 ®ång lîi nhuËn nh­ng ®Õn n¨m 2002 l¹i gi¶m 0,01 ®ång t­¬ng øng lµ 5,8%. V× vËy nhµ m¸y cÇn cã kÕ ho¹ch sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. B¶ng 17: Tæng hîp c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn ChØ tiªu hiÖu qu¶ Nh©n tè ¶nh h­ëng Nguyªn nh©n T¨ng Gi¶m Søc s¶n xuÊt cña tæng nguån vèn doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n. Tæng nguån vèn Tæng nguån vèn t¨ng do nî ph¶i tr¶ t¨ng. Søc sinh lîi cña nguån vèn Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng. Tæng nguån vèn Tæng nguån vèn t¨ng do nî ph¶i tr¶ t¨ng. Søc s¶n xuÊt cña Nguån vèn CSH Doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n. Nguån vèn CSH Nguån vèn chñ së h÷u t¨ng do nguån vèn t¨ng. Søc sinh lîi cña nguån vèn CSH Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng. Nguån vèn CSH Nguån vèn chñ së h÷u t¨ng do nguån vèn t¨ng. 4.T×nh h×nh sö dông chi phÝ Trong lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, chi phÝ lµ mét yÕu tè rÊt quan träng. V× vËy chóng ta cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ còng nh­ lËp kÕ ho¹ch sö dông chi phÝ hîp lý. a. HiÖu suÊt sö dông chi phÝ: ChØ tiªu nµy cho biÕt 1 ®ång chi phÝ cho SXKD thi thu ®ùoc bao nhiªu ®ång doanh thu. SDT HiÖu suÊt sö dông chi phÝ = SChi phÝ trong kú 25.640.807.000 N¨m 2001 = = 1,005 ®ång 25.506.268.000 29.041.089.000 N¨m 2002 = = 1,005 ®ång 28.891.000.000 ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh n¨m 2001 vµ 2002 nhµ m¸y bá ra 1 ®ång chi phÝ th× thu vÒ ®­îc 1,005 ®ång doanh thu. b. Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh 1 ®ång chi phÝ bá ra th× sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn Slîi nhuËn trong kú Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ = Schi phÝ trong kú 134.539.000 N¨m 2001 = = 0,0053 ®ång 25.506.268.000 150.000.000 N¨m 2002 = = 0,0052 ®ång 28.891.000.000 Trong n¨m 2001 vµ 2002 tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ lµ 0,005 tøc lµ 1 ®ång chi phÝ t¹o ra 0,005 ®ång lîi nhuËn. B¶ng 18: §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch ê % 1. Doanh thu 25.640.807 29.041.089 3.400.282 13,3 2.Lîi nhuËn 134.539 150.000 15.461 11,5 3. Chi phÝ 25.506.268 28.891.000 3.384.732 13,3 4. Søc s¶n xuÊt cña chi phÝ 1,005 1,005 0 0 5. Søc sinh lîi cña chi phÝ 0,0053 0,0052 -0,0001 -1,9 Qua b¶ng ®¸nh gi¸ ta thÊy hiÖu suÊt sö dông chi phÝ kh«ng cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. Tæng doanh thu t¨ng vµ tæng chi phÝ còng t¨ng.MÆc dï qua b¶ng ph©n tÝch ta thÊy c¸c chØ tiªu ®Òu t¨ng nh­ng n¨m 2002 nhµ m¸y ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ h¬n n¨m 2001. Ta cÇn ph¶i xÐt ®Õn c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng sau: - Doanh thu: N¨m 2002 tæng doanh thu v­ît so víi n¨m 2001: êDG= = 29.041.089 - 25.640.807 = 3.400.282 ngh×n ®ång t­¬ng ®­¬ng víi 13,3% - VÒ lîi nhuËn: Nh×n vµo kÕt qu¶ cñ¨ lîi nhuËn ta cã thÓ thÊy ®­îc doanh nghiÖp thùc hiÖn kinh doanh cã hiÖu qu¶ kh«ng so víi n¨m tr­íc. N¨m 2002 lîi nhuËn cña C«ng ty gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 15.461 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 11,5%. + Søc s¶n xuÊt cña tæng chi phÝ ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè: - Doanh thu t¨ng : 29.041.089 25.640.807 25.506.268 25.506.268 1,14 - 1,005 = 0,135 ®ång - Do tæng chi phÝ t¨ng: 29.041.089 29.041.089 28.891.000 25.506.268 1,005 - 1,14 = -0,135 ®ång +Tæng hîp sù ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè: 0,135 - 0,135 = 0 ®ång Ta thÊy søc s¶n xuÊt cña tæng chi phÝ kh«ng t¨ng vµ còng kh«ng gi¶m lµ do tèc ®é t¨ng cña doanh thu vµ tæng chi phÝ lµ b»ng nhau( 13,3%). + Søc sinh lîi cña tæng chi phÝ ¶nh h­ëng bëi 1 nh©n tè: - Lîi nhuËn t¨ng: 150.000 134.539 25.506.268 25.506.268 0,006 - 0,0053 = 0,0007 ®ång - Tæng chi phÝ t¨ng: 150.000 150.000 28.891.000 25.506.268 0,0052 - 0,006 = -0,0008 ®ång Tæng hîp ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè: 0,0007 - 0,0008 = - 0,0001 ®ång - Chi phÝ n¨m 2001 t¨ng 3.384.732 ngh×n ®ång so víi n¨m 2002 . Ta cã b¶ng sau: B¶ng 19: C¸c yÕu tè chi phÝ. §VT: Ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch ê % 1. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 22.289.000 25.202.422 2.913.422 13,1 2. Chi phÝ nh©n c«ng 1.820.468 2.023.910 203.442 11,2 3.Chi phÝ KHTSC§ 895.274 1089.720 194.446 21,7 4. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 171.987 206.800 34.813 20,2 5. Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn 329.539 368.148 38.609 11,7 Tæng céng: 25.506.268 28.891.000 3.384.732 13,3 Qua b¶ng trªn ta nhËn thÊy chi phÝ n¨m 2002 t¨ng 13,3 so víi n¨m 2001do c¸c yÕu tè sau: - Chi phÝ nh©n c«ng: T¨ng 11,2% so víi n¨m 2001 t­¬ng øng 203.442 ngh×n ®ång. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi t¨ng 20,2%, so víi n¨m 2002. - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng 13,1% so víi n¨m 2002. -Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ tiÒn l­¬ng, chi phÝ vËn chuyÓn th× nh÷ng vÊn ®Ò nµy ta cã thÓ nãi r»ng chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty cao hay thÊp th× ®ång nghÜa víi viÖc tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi, sö dông hîp lý nguyªn vËt liÖu ®Ó gi¶m chi phÝ. B¶ng 20: T×nh h×nh sö dông c¸c yªu tè chi phÝ ChØ tiªu §¬n vÞ N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch ê % 1.Doanh thu 1000® 25.640.807 29.041.089 3.400.282 13,3 2.Lîi nhuËn 1000® 134.539 150.000 15.461 11,5 3. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 1000® 22.289.000 25.202.422 2.913.422 13,1 4. Chi phÝ nh©n c«ng 1000® 1.820.468 2.023.910 203.442 11,2 5.Doanh thu/CF ngvl ® 1,15 1,15 0 0 6.Doanh thu/CFnc ® 14 14,3 0,3 2,1 7.Lîi nhuËn/CFnvl ® 0,006 0,006 0 0 8.Lîi nhuËn/CFnc ® 0,074 0,074 0 0 Qua b¶ng trªn ta thÊy: +Søc s¶n xuÊt cña chi phÝ nh©n c«ng n¨m t¨ng 0,002® t­¬ng øng1%, nguyªn nh©n lµ do: - Doanh thu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña CFnc t¨ng: 29.041.089 25.640.807 1.820.468 1.820.468 16 14 = 2 ®ång - Chi phÝ nh©n c«ng t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña CFnc t¨ng: 29.041.089 29.041.089 2.023.910 1.820.468 14,3 16 = - 1,7 ®ång Tæng hîp 2 nh©n tè: 2 - 1,7 = 0,3 ®ång + Søc sinh lîi cña CF nh©n c«ng ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè  - Lîi nhuËn t¨ng: 150.000 134.539 1.820.468 1.820.468 0,082 0,074 = 0,008 ®ång - Chi phÝ nh©n c«ng t¨ng: 150.000 150.000 2.023.910 1.820.468 0,074 0,082 = - 0,008 Tæng hîp 2 nh©n tè ¶nh h­ëng: 0,008 - 0,008 = 0 ®ång + Søc s¶n xuÊt cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu ¶nh h­ëng bëi 2 nh©n tè - Doanh thu t¨ng: 29.041.089 25.640.807 22.289.000 22.289.000 1,3 1,15 = 0,15®ång Chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng: 29.041.089 29.041.089 25.202.422 22.289.000 1,15 1,3 = -0,15 ®ång. Tæng hîp 2 nh©n tè: 0,15 0,15 = 0 ®ång + Søc sinh lîi cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu gi¶m 0,001 ®ång t­¬ng øng víi 16%, nguyªn nh©n do: _ Lîi nhuËn t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña CF nvl gi¶m: 150.000 134.539 22.289.000 22.289.000 0,0067 0,006 = 0,007 ®ång _Chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng nªn søc s¶n xuÊt cña CFnvl gi¶m: 150.000 150.000 25.202.422 22.289.000 0,006 0,0067 = - 0,007 ®ång Tæng hîp 2 nh©n tè: 0,007 - 0,007 = 0 ®ång Qua ph©n tÝch ta thÊy: - Søc s¶n xuÊt cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã t¨ng nh­ng t¨ng kh«ng ®ang kÓ. Tuy nhiªn søc sinh lîi cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu l¹i gi¶m, nh­ng gi¶m còng kh«ng ®¸ng kÓ .V× vËy doanh nghiÖp cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó sö dông nguyªn vËt liÖu cã hiÖu qu¶ h¬n. _ Søc s¶n xuÊt cña chi phÝ nh©n c«ng t¨ng 0,3 ®ång t­¬ng øng 2,1%, søc sinh lîi cña chi phÝ nh©n c«ng lai kh«ng t¨ng .Tuy søc sinh lîi vµ søc s¶n xuÊt cña chi phÝ nh©n c«ng ®Òu t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng nh­ vËy lµ kh«ng cao. Nhµ m¸y cÇn cã kÕ ho¹ch ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nh©n c«ng. B¶ng 21: Tæng hîp c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ ChØ tiªu hiÖu qu¶ Nh©n tè ¶nh h­ëng Nguyªn nh©n T¨ng Gi¶m Søc s¶n xuÊt cña Tæng Chi phÝ Doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n Chi phÝ Chi t¨ng lµ do c¸c yÕu tè chi phÝ t¨ng Søc sinh lîi cña Tæng chi phÝ Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng Chi phÝ Chi phÝ t¨ng lµ do c¸c yÕu tè chi phÝ t¨ng Søc s¶n xuÊt cña CFnvl Doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n CFnvl Chi phÝ nvl t¨ng v× nhu cÇu nvl t¨ng vµ do gi¸ b¸n cña thÞ tr­êng Søc sinh lîi cña CFnvl Lîi nhuËn Lîi nhuËn gi¶m do doanh thu t¨ng CFnvl Chi phÝ nvl t¨ng v× nhu cÇu nvl t¨ng vµ do gi¸ b¸n cña thÞ tr­êng Søc s¶n xuÊt cña CFnc Doanh thu Doanh thu t¨ng do nhµ m¸y ®· ®Çu t­ mét sè m¸y mãc míi nªn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y cã chÊt l­îng cao h¬n. V× vËy s¶n phÈm ®­îc tiªu thô nhiÒu h¬n CFnc Chi phÝ nc t¨ng lµ do sè lao ®éng t¨ng Søc sinh lîi cña CFnc Lîi nhuËn Lîi nhuËn t¨ng do doanh thu t¨ng CFnc Chi phÝ nc t¨ng lµ do sè lao ®éng t¨ng IV. §¸nh gi¸ chung thøc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh cña Nhµ m¸y c¬ khÝ Hång Nam. Qua nh÷ng ph©n tÝch ë trªn ta thÊy nh×n chung t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ang ph¸t triÓn, tuy víi tèc ®é vµ hiÖu qu¶ ch­a cao. Bªn c¹nh nh÷ng h¹n chÕ vÉn cßn tån t¹i, ta còng thÊy râ ®­îc nh÷ng cè g¾ng vµ ®æi míi trong chÝnh s¸ch qu¶n lý cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp. §Ó cã thÓ tån t¹i trong c¹nh tranh, Ban l·nh ®¹o nhµ m¸y lu«n lu«n t×m ra nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý, ®iÒu hµnh nhµ m¸y ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn vµ tù t×m cho m×nh mét chç ®øng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng.Qua thêi gian thùc tËp t¹i nhµ m¸y, em xin m¹nh d¹n ®­a ra nh÷ng ý kiÕn cña m×nh vÒ nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh÷ng h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt cña nhµ m¸y : Nh÷ng h¹n chÕ : Bé phËn qu¶n lý cña nhµ vÉn mang tÝnh chÊt sè l­îng. C¸c c¸n bé qu¶n lý cña nhµ m¸y vÉn ch­a ph¸t huy tèt n¨ng lùc, lµm viÖc ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao. Nhµ m¸y nªn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c líp tËp huÊn n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña ®éi ngò c¸n bé. TSC§ lµ mét bé phËn quan träng ®èi víi mét nhµ m¸y chÕ t¹o c«ng nghiÖp. Tuy vËy do ¶nh h­ëng cña thê kú bao cÊp nªn TSC§ viÖc ®Çu t­ vµo TSC§ ch­a ®­îc chó träng, m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt hÇu hÕt lµ l¹c hËu, cò kü.ChØ trong mét hai n¨m gÇn ®©y, nhµ m¸y míi b¾t ®Çu ®æi míi m¸y mãc s¶n xuÊt. Trong nh÷ng n¨m tíi, nhµ m¸y nªn ®Çu t­ vÒ chiÒu s©u ®Ó nhµ m¸y cã ®­îc chç ®øng v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nÆng tÝnh c¹nh tranh. ViÖc tæ chøc b¶o qu¶n NVL ë nhµ m¸y vÉn ch­a ®­îc chÆt chÏ. ViÖc chuyÓn th¼ng NVL xuèng ph©n x­ëng s¶n xuÊt sÏ g©y thÊt tho¸t NVL nÕu th¸i ®é tù gi¸c vµ b¶o vÖ cña c«ng cña c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y kh«ng cao. Nhµ m¸y còng cÇn ph¶i gi¶m bít thµnh phÈm tån kho nÕu kh«ng nh­ vËy sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc tËp hîp chi phÝ vµ h¹ch to¸n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ m¸y. · VÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña Nhµ m¸y, nhµ m¸y cÇn ph¶i co biÖn ph¸p thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu, v× hiÖn nay sè tiÒn nµy lµ rÊt lín ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng. Nh÷ng ­u ®iÓm : §i lªn tõ mét doanh nghiÖp nhá trùc thuéc C«ng ty kÕt cÊu thÐp CKXD, nhµ m¸y c¬ khÝ Hång Nam ®· trë thµnh mét nhµ m¸y ®éc lËp, cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng s¶n phÈm m¸y n©ng h¹. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy tr­íc tiªn ph¶i kÓ ®Õn lµ nhµ m¸y ®· cã mét bé m¸y qu¶n lý hîp lý. Nhµ m¸y ®Æc biÖt quan t©m ®Õn ®êi sèng c«ng nh©n viªn. ViÖc quan t©m nµy kh«ng nh÷ng thÓ hiÖn ë viÖc nhµ m¸y lu«n thùc hiÖn ®óng c¸c chÕ ®é nhµ n­íc quy ®Þnh mµ cßn thÓ hiÖn ë viÖc quan t©m ®Õn ®êi sång vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cña c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y nh­ cã chÕ ®é th­ëng ph¹t kÞp thêi, tæ chøc v¨n nghÖ, giao l­u víi nh÷ng doanh nghiÖp kh¸c, ®i d· ngo¹i. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc kh©u l­u th«ng lµ v« cïng quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nhµ m¸y ®· xóc tiÕn c¸c ho¹t ®éng marketing nh»m qu¶n c¸o s¶n phÈm vµ thu hót kh¸ch hµng, ®Èy nhanh tèc ®é l­u th«ng cña s¶n phÈm. ViÖc t¨ng doanh thu trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã sù ®ãng gãp rÊt lín cña ho¹t ®éng marketing. Mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®­îc doanh nghiÖp quan t©m hµng ®Çu trong chiÕn l­îc c¹nh tranh lµ ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm. ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ cña nhµ m¸y lµ chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ b¸n theo gi¸ thµnh. ChÝnh s¸ch nµy rÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña nhµ m¸y. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, mét sè s¶n phÈm chÝnh cña nhµ m¸y lu«n chiÕm lÜnh thÞ phÇn cao. §iÒu nµy cã ®­îc lµ do nh÷ng s¶n phÈm nµy lu«n cã mét chÝnh s¸ch gi¸ hîp lý. Lîi nhuËn lu«n lµ môc tiªu theo ®uæi cña c¸c doanh nghiÖp. Vµ ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nµy, nhµ m¸y c¬ khÝ Hång Nam ®· t×m ra ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc riªng. Dï vÉn cßn tån t¹i mét sè nh÷ng h¹n chÕ nh­ng nh÷ng ­u ®iÓm trong c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ m¸y th× rÊt ®¸ng ®Ó cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c häc hái. ViÖc Nhµ m¸y kh«ng ngõng ph¸t triÓn lµ mét thùc tÕ chøng minh cho nh÷ng nhËn xÐt trªn cña em. PhÇn IV Nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh I. Ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn cña Nhµ m¸y Hång Nam trong thêi gian tíi. XuÊt ph¸t tõ nhiÖm vô c¬ b¶n c¶u nhµ m¸y vµ thùc tÕ cña Nhµ m¸y ®· ®­a ra c¸c ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh daonh trong c¸c n¨m tíi nh­ sau: - VÒ m¸y mãc thiÕt bÞ: T¨ng c­êng ®Çu t­ cã chiÒu s©u vµo m¸y mãc, thay thÕ c¸c thiÕt bÞ qu¸ cò b¨ng m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. Nh÷ng d©y chuyÒn s¶n suÊt hiÖn ®¹i nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. - VÒ lao ®éng: Nhµ m¸y ph¶i tÝch cùc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, nghiÖp vô cho c«ng nh©n vµ c¸n bé qu¶n lý th«ng qua h×nh thøc ®µo t¹o. tinh gi¶m biªn chÕ khèi qu¶n lý ®i ®«i víi viÖc sö dông c¸c ®ßn bÈy c¬ chÕ thÝch hîp. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu: Nhµ m¸y cÇn cã biÖn ph¸p gi¶m nguyªn vËt liÖu tån kho, tr¸nh thÊt tho¸tt nguyªn vËt liÖu. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt: Nhµ m¸y ph¶i ®Èy m¹nh viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt b»ng nh­ng biÖn ph¸p cô thÓ nh­ x©y dùng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ®Þnh møc kü thuËt míi phï hîp cho mçi kho¶n môc s¶n phÈm c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸p sinh trong n¨m 2001. C«ng ty dù ®Þnh trong n¨m tíi cè g¾ng mçi n¨m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm xuèng tõ 5-7% b¨ng c¸ch tiÕt kiÖm chi phÝ bá ra. - VÒ t×nh h×nh tµi chÝnh: Nhµ m¸y cÇn cã biÖn ph¸p gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu. Tõ nh÷ng biÖn ph¸p trªn nhµ m¸y ®· lËp ra kÕ ho¹ch cho m×nh vµo n¨m 2003 B¶ng 22: B¶ng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ m¸y n¨m 2003 N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 2001 2002 Quý I-2003 KÕ ho¹ch 2003 GTTSL ® VN 28.550.420.000 33.649.000.000 10.234.610.000 35.320.000.000 Doanh thu ® VN 25.640.807.000 29.041.000.000 8.146.237.000 31.800.900.000 LN sau thuÕ ® VN 150.126.000 181.025.000 42.100.000 318.275.000 Tæng tµi s¶n ® VN 18.650.724.000 21.093.371.000 22.334.210.000 23.008.285.000 NVCSH ® VN 1.050.121.000 1.060.525.000 1.750.300.000 Nép ng©n s¸ch ® VN 1.425.359.000 1.560.240.000 1.770.056.000 Sè L§ b×nh qu©n ng­êi 232 246 258 II. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh 1. N©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc a. C¬ së lý luËn Khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ nªn n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ lµ ®iÒu tÊt yÕu, n©ng cao tr×nh ®ä tay nghÒ sÏ lµm n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn. H¬n n÷a c«ng ty lao ®éng kü thuËt giái ®Î cã thÓ ¸p dông vµ sö lý c«ng nghÖ kü thuËt míi mµ tr×nh ®é c¶u c¸n bé qu¶n lý cÇn ph¶i ®­îc n©ng cao. Nghµnh nghÒ cña c«ng ty chñ yÕu lµ gia c«ng c¬ khÝ nªn ®ßi hái bËc thî ph¶i cao, bËc thî c¶u c«ng ty lµ bËc 4/7 nh­ vËy la ch­a cao.NÕu Nhµ m¸y n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n th× sÏ gi¶m ®­îc sè lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ®ång thêi còng t¨ng thu nhËp lao ®éng lµm cho ng­êi lao ®«ng cã ®éng lùc c«ng t¸c tèt h¬n. V× vËy viÖc sö dông ®óng ng­êi ®óng viÖc sao cho phï hîp víi së tr­êng ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o còng nh­ tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu trong c«ng t¸c sö dông lao ®éng. Dï lµ mét doanh nghiÖp víi ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ cao ®Õn mÊy nÕu kh«ng sö dông hîp lý th× còng kh«ng ®em lai hiÖu qu¶ cao. b. Néi dung biÖn ph¸p §Ó cã ®­îc mét ®éi ngò lao ®éng cã kü thuËt cao, cã kiÕn thøc cã kinh nghiÖm ham hoc hái nhiÖt t×nh cao trong c«ng viÖc th× Nhµ m¸y ph¶i th­êng t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®ä ®­a ra nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp kÝch thÝch tinh thµn s¸ng t¹o c¶i tiÕn kü thuËt b»ng c¸c khuyÕn khÝch tinh thÇn nh»m lµm cho ng­êi lao ®äng tho¶ m·n, g¾n bã vãi doanh nghiÖp thùc hiÖn quyÒn lµm chñ cña ng­êi lao déng. ViÑc cã ®­îc nh÷ng kiÕn thøc kinh nghiÖm tiªn tiÕn lµ c¬ së ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc nh­ vèm lao ®éng c«ng nghÖ... còng nh­ lµm chñ ®­îc cac yÕu tè bªn ngoµi nh­ thÞ tr­êng, h¹n chÕ nh÷ng l·ng phÝ tæn thÊt do kh«ng hiÓu biÕt g©y ra. Nhµ m¸y cÇn h×nh thµnh nªn 1 c¬ cÊu lao ®éng tèi ­u, ph¶i bao ®¶m ®ñ viÖc lµm trªn c¬ së ph©n c«ng bè trÝ lao déng hîp lý sao cho c©n ®èi vãi n¨ng lùc, nguyÖn väng cña mçi ng­êi trªn c¬ së toµn ®éi ngò lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã Nhµ m¸y cÇn x¸c ®Þnh râ møc lao ®éng cô thÓ cho tõng c«ng viÖc, tõng bËc thî. Trªn c¬ sor ®Þng møc lao ®éng Nhµ m¸y cã thÓ thÊy tõng lao ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng ®Î khuyÕn khÝch nh÷ng lao ®éng hoµn thµnh vµ v­ît møc ®­îc giao, h¹n chÕ nh÷ng lao ®éng kh«ng ®¹t ®Þnh møc nh¨m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Nhµ m¸y ph¶i th­êng xuyªn tæ chøc c¸c ®ît ®µo t¹o vµ tÊi ®µo t¹o cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Nhµ m¸y. Nh­ng c«ng ty cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i ®éi ngò lao ®«ng theo tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ, n¨ng lùc së tr­êng, sau ®ã xem xÐt xem ai cÇn ph¶i ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o. Trªn c¬ së ®ã c«ng ty tiÕn hµnh tæ chøc ®µo t¹o båi d­ìng b»ng nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau nh­ cö ®i häc ë c¸c tr­êng ®¹i hoc trung cÊp, d¹y nghÒ hoÆc trùc tiÕp mêi gi¸o viªn chuyªn gia trùc tiÕp gi¶ng d¹y. Tæ chøc c¸c kho¸ häc vµ thùc tËp ng¾n h¹n dÓ n©ng cao tr×nh ®ä chuyªn m«n, co thÓ hoc tËp trung ®Þnh kú trong 1 n¨m theo h×nh thøc võa lµm võa häc ë c¸c tr­êng chuyªn nghiÖp hoÆc tæ chøc c¸c líp häc t¹i doanh nghiÖp. §©y lµ mét h×nh thøc ®­îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn ë nhiÒu C«ng ty nhÊt lµ c¸c C«ng ty cã ®éi ngò c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cao nh­ Nhµ m¸y Hång nam. §èi t­îng tham gia cã thÓ lµ c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ, hay kü thuËt, còng cã thÓ lµ c«ng nh©n lao ®éng trùc tiÕp. Muèn vËy nhµ m¸y cã thÓ c¨n cø vµo nhiÖm vô cña tõng ng­êi trong viÖc thùc hiÖn lËp kÕ ho¹ch ®Ço t¹o cô thÓ nh­ sau: Stt LÜnh vùc ®µo t¹o §«i t­îng ®µo t¹o Sè l­îng H×nh thøc 1 ChÊt l­îng s¶n phÈm C¸n bé phßng KT 1 Cö ®i häc 2 Qu¶n lý C¸n bé phßng TC-HC 2 Mêi chuyªn gia vÒ d¹t 3 Tµi chÝnh C¸n bé phßng KT-TC 1 Mêi chuyªn gia vÒ d¹t 4 Nghiªn cøu thÞ tr­êng C¸n bé phßng KH- TT 1 Cö di häc 5 S¶n xuÊt C«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt 5 §µo t¹o n©ng cao tay nghÒ Ngoµi viªc t¹o lao ®éng cho tËp thÓ vµ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng sÏ kÝnh thÝch ho¹t déng s¶n xuÊt kinh daonh cã hiÖu qu¶ h¬n. nhµ m¸y cÇn ph©n phèi thu nhËp mét c¸c tho¶ ®¸ng, hîp lý. §Æc biÖt cÇn cã chÕ ®é ®·i ngé tho¶ ®¸ng víi nh÷ng c¸n bé c«nh nh©n viªn giái, cã thµnh tÝch s¸ng kiÕn trong kü thuËt, sÏ t¹o ra mét kh«ng khÝ tho¶i m¸i h¨ng say trong Nhµ m¸y. CÇn thiÕt lËp mét hÖ thèng th«ng tin néi bé thu thËp nh­ng ý kiÕn ®ãng gãp, phª b×nh cña ng­êi lao ®éng ®Ó qua ®ã l·nh ®¹o nhµ m¸y thÊy ®­îc m©u thuÉn ph¸t sinh vµ cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt kÞp thêi tr¸nh t×nh tr¹ng x¶y nh÷ng viÖc ®¸ng tiÕc cho Nhµ m¸y. Gi¶i ph¸p nµy kh«ng nh÷ng t¹o cho Nhµ m¸y cã ®­îc mét tËp thÓ nh­ng ng­êi ®oµn kÕ lao ®éng, cã n¨ng lùc nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc mµ ®ång thêi nã lµm cho doanh thu cña Nhµ m¸y t¨ng lªn nhanh chãng v­ît møc kÕ ho¹ch. 2. Gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu a. C¬ së lý luËn §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c C«ng Ty, doanh nghiÖp Nhµ m¸y, tr¸nh t×nh tr¹ng nî qu¸ mµ Nhµ m¸y vÉn cã thÓ chñ ®éng vÒ tµi chÝnh. Nhµ m¸y nªn ¸p dông biÖn ph¸p triÕt khÊu cho kh¸ch hµnh ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ®éng vèn so kh¸ch hµnh ch­a thanh to¸n tiÒn ngay. BiÖn ph¸p nµy sÏ thu hót kh¸ch hµng ®Æt hµng víi sè l­îng nhiÒu h¬n t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt sau nµy. §Ó tr¸nh viÖc tr× ho·n trong thanh to¸n, Nhµ m¸y cã thÓ ¸p dông h×nh thøc triÕt b¸n hµng d­íi ®ay ®Ó kÝch thÝch thanh to¸n nhanh h¬n. ¸p dông h×nh thøc chiÕt khÊu b¸n hµnh cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thøc tÕ cña Nhµ m¸y. b. Néi dung biÖn ph¸p ViÖc ®Þnh ra tû lÖ chiÕt khÊu ®èi víi kh¸ch hµng cÇn ph¶i c¨n cø vµo c¸c vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt : nhµ m¸y nªn ¸p dông chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng theo thêi h¹n thanh to¸n vµ sè l­îng tiªu thô. BiÖn ph¸p nµy sÏ khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n bëi thêi h¹n thanh to¸n cµng ng¾n th× møc chiÕt khÊu sÏ cµng cao. H¬n thÕ tû lÖ chiÕt khÊu sÏ khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua víi sè l­îng lín, t¨ng s¶n l­îng tiªu thô cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× thÕ, tû lÖ chiÕt khÊu mµ nhµ m¸y ®­a ra ph¶i võa hÇp dÉn kh¸ch hµng võa ®¶m b¶o lîi nhuËn cña nhµ m¸y. Tû lÖ chiÕt khÊu ph¶i ®Æt trong mèi liªn hÖ víi l·i suÊt vay vèn ng©n hµng. Bëi lÏ khi cho kh¸ch hµng tr¶ chËm tiÒn hµng, tøc lµ vèn cña doanh nghiÖp ®· bÞ chiÕm dông, th× doanh nghiÖp sÏ ph¶i ®i vay vèn ®Ó ®¶m b¶o ®­îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Nh­ vËy tû lÖ chiÕt khÊu ph¶i ®¶m b¶o doanh thu b¸n hµng thu vÒ lµ cã l·i ®ång thêi ph¶i bï ®¾p ®­îc chi phÝ cho kho¶n vèn vay cña doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ, nhµ m¸y ®· ¸p dông chiÕt khÊu ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng. Tuy nhiªn tû lÖ chiÕt khÊu nµy cßn thÊp (1,5-3%), ch­a thu hót ®­îc kh¸ch hµng, më réng thÞ tr­êng. Trong ph¹m vi kiÕn thøc cña minh, dùa vµo c¸c yÕu tè liªn quan, em xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt c¸c møc chiÕt khÊu sau: Thêi h¹n thanh to¸n Møc chiÕt khÊu Thanh to¸n ngay 5,3% Sau 3-4 tuÇn 3,2% Sau 5-7 tuÇn 2,4% Thø hai: Nhµ m¸y nªn thiÕt lËp tæ thu håi c«ng nî, chuyªn theo dâi c¸c kho¶n nî vµ t×nh h×nh thu håi c«ng nî cña nhµ m¸y, ®¶m b¶o thu c¸c kho¶n nî ®óng h¹n. Dùa vµo b¸o c¸o cña tæ thu håi c«ng nî, nhµ m¸y cã thÓ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch thu hót kh¸ch hµng vµ møc chiÕt khÊu hîp lý h¬n n÷a. Gi¶ thiÕt nÕu c«ng ty ¸p dông møc chiÕt khÊu nh­ trªn, vµ møc doanh thu n¨m 2002 lµ kh«ng ®æi (29.041.089.000®). §ång thêi c¨n cø vµo møc tiªu thô s¶n phÈm cña nh÷ng kú tr­íc, ­íc tÝnh tû lÖ mua hµng tr¶ tiÒn ngay chiÕm29% tæng doanh thu, kh¸ch hµng thanh to¸n sau 3-4 tuÇn chiÕm 21% doanh thu vµ kh¸ch hµng thanh to¸n sau 5-7 tuÇn chiÕm 17% doanh thu. Ta cã møc chi phÝ sÏ gi¶m lµ: TT ChØ tiªu ®vt Møc chiÕt khÊu Tû lÖ doanh thu Tæng sè tiÒn chiÕt khÊu (1) (2) (1) x (2) x DThu 1 Thanh to¸n ngay Ng® 4,5% 29% 3.789.862.115 2 Tt sau 3-4 tuÇn Ng® 2,9% 21% 1.768.602.320 3 TT sau 5-7 tuÇn Ng® 2% 17% 987.397.026 Tæng céng Ng® 6.545.861.164 Qua b¶ng trªn ta thÊy chi phÝ mµ nhµ m¸y mÊt ®i khi ¸p dông møc chiÕt khÊu nµy lµ 6.545.861.164 ®.Trong khi ®ã nhµ m¸y dù tÝnh kho¶n ph¶i thu sÏ gi¶m lµ 2.031.401.057 ®. TiÒn tiÕt kiÖm do gi¶m chi phÝ l·i vay ng©n hµng lµ: 1.421.980.740 x 12 = 17.063.768.879 ® Lîi nhuËn cña nhµ m¸y thay ®æi : 17.063.768.879 - 6.545.861.461 = 10.517.907.418 ® Nh­ vËy khi ¸p dông møc chiÕt khÊu nh­ trªn lîi nhuËn cña nhµ m¸y kh«ng nh÷ng t¨ng 10.517.000.000®, mµ nhµ m¸y cßn khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n, gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu, vèn quay vßng nhanh h¬n vµ t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.