Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện mô
hình Ban Thư ký
Để tiếp tục hoàn thiện mô hình Ban Thư
ký giúp việc Tổng Thư ký, trong thời gian
tới, xin kiến nghị một số vấn đề sau đây:
Thứ nhất, cần tiến hành tổng kết, đánh
giá việc thực hiện Nghị quyết 1093, nhất
là chỉ ra những những hạn chế, bất cập để
sửa đổi, bổ sung các quy định cho phù hợp
với thực tế. Trước hết, cần quy định bổ sung
thành viên Ban Thư ký (thêm từ 1 - 2 Phó
Tổng Thư ký Quốc hội đồng thời là Phó Chủ
nhiệm VPQH và một số thành viên là Vụ
trưởng các Vụ: Hành chính, Công tác đại
biểu, Dân nguyện, Lễ tân) để bảo đảm tham
mưu, giúp mọi công việc thuộc nhiệm vụ,
quyền hạn của Tổng Thư ký Quốc hội. Về
lâu dài, cần tổng kết, đánh giá quy định của
Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 về Tổng
Thư ký Quốc hội và bộ máy giúp việc; tham
khảo kinh nghiệm một số nước về tổ chức
bộ máy giúp việc của Quốc hội để làm cơ
sở cho việc hoàn thiện mô hình bộ máy giúp
việc Quốc hội Việt Nam theo hướng tổ chức
bộ máy VPQH là cơ quan chịu trách nhiệm
giúp Tổng Thư ký Quốc hội trong việc tham
mưu, giúp việc Quốc hội, các cơ quan của
Quốc hội, ĐBQH.
Thứ hai, hoàn thiện các quy định về quy
trình, thủ tục, nghiệp vụ của Ban Thư ký và
VPQH, bảo đảm vừa thống nhất, chặt chẽ,
vừa linh hoạt, phù hợp với cơ chế hoạt động
đặc thù của bộ máy giúp việc và phù hợp
với xu thế cải cách hành chính, góp phần
làm cho bộ máy giúp việc hoạt động chuyên
nghiệp, hiệu quả hơn. Đồng thời, cần tập hợp
các quy định về quy trình, thủ tục, nghiệp vụ
đó thành một bộ quy định đầy đủ về hoạt
động của Ban Thư ký, của VPQH trong việc
tham mưu, giúp việc Quốc hội, các cơ quan
của Quốc hội, ĐBQH và giúp Tổng Thư ký
Quốc hội thực hiện các nhiệm vụ theo quy
định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần tổ chức
tập huấn các kỹ năng, nghiệp vụ, quy trình,
thủ tục hoạt động của Ban Thư ký cho các
công chức VPQH.
Thứ ba, UBTVQH cần sớm chỉ đạo việc
sửa đổi, thay thế Nghị quyết 417 và Nghị
quyết 618 về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu
tổ chức của VPQH để phân định rõ hơn về
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu
tổ chức của VPQH và Ban Thư ký. Trên cơ
sở Nghị quyết của UBTVQH sẽ nghiên cứu,
sửa đổi Quy chế làm việc của VPQH, Ban
Thư ký để phù hợp với những quy định mới
về bộ máy giúp việc của Quốc hội theo quy
định của Luật Tổ chức Quốc hội 2014 và các
văn bản pháp luật khác có liên quan
6 trang |
Chia sẻ: hachi492 | Ngày: 19/01/2022 | Lượt xem: 239 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Quá trình hình thành và thực tiễn hoạt động của ban thư ký giúp việc tổng thư ký quốc hội, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CỦA BAN THƯ KÝ GIÚP VIỆC TỔNG THƯ KÝ QUỐC HỘI1
1 Bài viết là kết quả từ Đề tài NCKH cấp Bộ “Tổ chức và hoạt động của Tổng Thư ký, Ban Thư ký Quốc hội và Văn phòng
Quốc hội Việt Nam” của Viện Nghiên cứu Lập pháp năm 2016 - 2017, do PGS,TS. Hoàng Văn Tú làm Chủ nhiệm.
Hoàng Văn Tú*
Đỗ Thúy Bình*
* PGS, TS. Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Lập pháp.
* * ThS. Chuyên viên Vụ Tổng hợp - VPQH.
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG
Tóm tắt:
Bài viết phân tích quá trình hình thành và những vấn đề đặt ra
trong thực tiễn hoạt động của Ban Thư ký giúp việc cho Tổng
Thư ký Quốc hội, đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện
mô hình Ban Thư ký trong thời gian tới.
Abstract:
This article provides analysis of the formation process of
and a number of matters needing to be considered in the
Secretariat's practical performance for the Secretary General
of the National Assembly, and some recommendations for
improvements of the Secretariat model in coming time.
Thông tin bài viết:
Từ khóa: Bộ máy giúp việc Quốc hội; Ban
Thư ký giúp việc Tổng Thư ký Quốc hội;
Tổng Thư ký Quốc hội
Lịch sử bài viết:
Nhận bài: 26/07/2017
Biên tập: 02/08/2017
Duyệt bài: 09/08/2017
Article Infomation:
Keywords: The assisting apparatus of the
National Assembly; the Secretariat of the
Secretary General of the National Assembly;
General Secretary of the National Assembly
Article History:
Received: 26 Jul. 2017
Edited: 02 Aug. 2017
Appproved: 09 Aug. 2017
1. Quá trình hình thành của Ban Thư ký
tham mưu, giúp việc Tổng Thư ký Quốc hội
Trong tổ chức và hoạt động của Quốc
hội, bộ máy giúp việc giữ một vị trí rất quan
trọng, đóng vai trò hỗ trợ, bảo đảm công
việc của Quốc hội được vận hành một cách
thông suốt, nhuần nhuyễn. Trong nhiều năm
trở lại đây, vấn đề tăng cường năng lực và
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
3Số 24(352) T12/2017
hoàn thiện bộ máy giúp việc của Quốc hội
luôn được đặt ra và nỗ lực thực hiện. Đặc
biệt, Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 đã
có nhiều quy định cụ thể về tổ chức bộ máy
giúp việc của Quốc hội. Trong đó, có một
điểm mới so với các quy định trước đây
là có quy định về chức danh Tổng Thư ký
Quốc hội và hai bộ phận có chức năng tham
mưu, giúp việc là Ban Thư ký và Văn phòng
Quốc hội (VPQH).
Theo quy định tại Điều 98 Luật Tổ chức
Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội do Quốc hội
bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm, có trách nhiệm
tham mưu, phục vụ hoạt động của Quốc hội,
Ủy ban thường vụ Quốc hội (UBTVQH),
đại biểu Quốc hội (ĐBQH) và thực hiện các
nhiệm vụ, quyền hạn sau: (1) Tham mưu
cho Chủ tịch Quốc hội, UBTVQH về dự
kiến chương trình làm việc của Quốc hội,
UBTVQH; về quy trình, thủ tục thực hiện
hoạt động của Quốc hội, UBTVQH; (2) Phối
hợp với Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của
Quốc hội và các cơ quan, tổ chức hữu quan
xây dựng dự thảo nghị quyết về các nội dung
do Quốc hội, UBTVQH giao; (3) Là người
phát ngôn của Quốc hội, UBTVQH; tổ chức
công tác cung cấp thông tin, báo chí, xuất
bản, thư viện, bảo tàng, ứng dụng công nghệ
thông tin phục vụ hoạt động của Quốc hội,
các cơ quan của Quốc hội và ĐBQH; (4) Tổ
chức các nghiệp vụ Thư ký tại kỳ họp Quốc
hội, phiên họp UBTVQH; tập hợp, tổng hợp
các ý kiến của ĐBQH; ký biên bản kỳ họp,
biên bản phiên họp; và (5) Thực hiện nhiệm
vụ, quyền hạn khác do Chủ tịch Quốc hội,
UBTVQH giao.
Với việc quy định Tổng Thư ký Quốc hội
là một thiết chế hoạt động thường xuyên của
Quốc hội, bộ máy giúp việc của Quốc hội
được tổ chức lại theo hướng chuyên nghiệp,
hiệu quả, thiết thực, khắc phục những hạn
chế của mô hình Đoàn Thư ký kỳ họp Quốc
hội trước đây. Việc thành lập thiết chế này
còn nhằm thúc đẩy việc hội nhập quốc tế của
Quốc hội Việt Nam và phù hợp với thông lệ
quốc tế.
Khoản 2 Điều 98 Luật Tổ chức Quốc hội
năm 2014 quy định giúp việc cho Tổng Thư
ký Quốc hội có Ban Thư ký (cơ cấu, tổ chức,
nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của Ban Thư ký
do UBTVQH quy định). Luật cũng quy định
Tổng Thư ký Quốc hội đồng thời là Chủ
nhiệm Văn phòng Quốc hội (VPQH), chịu
trách nhiệm trước Quốc hội và UBTVQH
về hoạt động của VPQH. Như vậy, Ban Thư
ký và VPQH đều do Tổng Thư ký Quốc
hội - Chủ nhiệm VPQH lãnh đạo, chỉ đạo.
Trong đó, Ban Thư ký có chức năng chủ yếu
là tham mưu cho Tổng Thư ký Quốc hội về
quy trình, thủ tục xây dựng dự thảo văn bản
và các công việc khác phục vụ trực tiếp hoạt
động ra quyết định của Quốc hội; VPQH có
chức năng chủ yếu là tổ chức công tác phục
vụ các hoạt động khác của Quốc hội.
Trong quá trình xem xét thành lập Ban
Thư ký, UBTVQH xác định mô hình Ban
Thư ký với nguyên tắc là bảo đảm không
trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn; một việc chỉ giao cho một đầu mối chịu
trách nhiệm chính; từng bước nâng cao tính
chuyên nghiệp, hiệu quả trong việc tổ chức
các hoạt động phục vụ kỳ họp Quốc hội,
phiên họp UBTVQH; đồng thời, bảo đảm sự
ổn định, không làm thay đổi, xáo trộn tổng
thể bộ máy giúp việc của Quốc hội hiện nay,
nhất là chức năng, nhiệm vụ của các vụ, đơn
vị thuộc VPQH vừa được UBTVQH xem
xét, quyết định trong năm 2013, bảo đảm
tinh gọn bộ máy, không làm tăng biên chế.
Bên cạnh đó, xác định rõ quan hệ công tác
giữa Tổng Thư ký Quốc hội, Ban Thư ký với
Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội;
bảo đảm kế thừa, phát huy kinh nghiệm hoạt
động của VPQH, Đoàn Thư ký kỳ họp Quốc
hội thời gian qua để có lộ trình đổi mới phù
hợp và khả thi trong điều kiện hiện nay.
Với quan điểm đó, Ban Thư ký đã được
thành lập như một thiết chế tổ chức công việc
để tham mưu, giúp việc cho Tổng Thư ký
Quốc hội (không phải là một cơ quan hành
chính độc lập), gồm tập hợp những người
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
4 Số 24(352) T12/2017
có chuyên môn, nghiệp vụ, am hiểu sâu sắc
về quy trình, thủ tục hoạt động của Quốc
hội, UBTVQH, có khả năng kết nối với Hội
đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các
cơ quan thuộc UBTVQH, VPQH, các Đoàn
ĐBQH, các ĐBQH và có các điều kiện thực
tế để giúp Tổng Thư ký Quốc hội thực hiện
các nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Nghị quyết số 1093/2015/UBTVQH13
của UBTVQH ngày 21/12/2015 (Nghị
quyết 1093) về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ
cấu tổ chức của Ban Thư ký quy định Ban
Thư ký có nhiệm vụ: (1) Tham mưu, giúp
việc cho Tổng Thư ký Quốc hội về các
vấn đề liên quan đến dự kiến chương trình
làm việc của Quốc hội, UBTVQH; về quy
trình, thủ tục thực hiện hoạt động của Quốc
hội, UBTVQH; (2) Tham mưu, giúp việc
cho Tổng Thư ký Quốc hội trong việc xây
dựng dự thảo nghị quyết về các nội dung do
Quốc hội, UBTVQH giao; (3) Tham mưu,
giúp việc cho Tổng Thư ký Quốc hội thực
hiện nhiệm vụ người phát ngôn của Quốc
hội, UBTVQH; trong việc tổ chức công tác
cung cấp thông tin, báo chí, xuất bản, thư
viện, bảo tàng, ứng dụng công nghệ thông
tin phục vụ hoạt động của Quốc hội, các
cơ quan của Quốc hội và ĐBQH; (4) Tham
mưu cho Tổng Thư ký Quốc hội và trực tiếp
tổ chức thực hiện các nghiệp vụ Thư ký tại
kỳ họp Quốc hội, phiên họp UBTVQH; tập
hợp, tổng hợp các ý kiến của ĐBQH; (5)
Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác do
Tổng Thư ký Quốc hội giao.
Thành phần Ban Thư ký gồm hai Phó
Tổng Thư ký Quốc hội và các Ủy viên Ban
Thư ký. Một Phó Tổng Thư ký Quốc hội
đồng thời là Phó Chủ nhiệm VPQH, một Phó
Tổng Thư ký Quốc hội đồng thời là Phó Chủ
nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, do
UBTVQH phê chuẩn theo đề nghị của Tổng
Thư ký Quốc hội. Phó Tổng Thư ký Quốc
hội có nhiệm vụ giúp Tổng Thư ký Quốc hội
phụ trách các mảng công việc của Ban Thư
ký và các công việc khác theo phân công của
Tổng Thư ký Quốc hội. Khi Tổng Thư ký
Quốc hội vắng mặt thì một Phó Tổng Thư
ký Quốc hội được Tổng Thư ký Quốc hội
ủy nhiệm thay mặt thực hiện nhiệm vụ phát
ngôn của Quốc hội, UBTVQH.
Với mục tiêu hình thành một cơ chế tổ
chức công việc thuận lợi, hiệu quả, sử dụng
ngay bộ máy hiện có của VPQH, các Ủy
viên Ban Thư ký hoạt động theo chế độ
kiêm nhiệm, là người đứng đầu một số vụ,
đơn vị của VPQH, bao gồm Vụ trưởng Vụ
Dân tộc; Vụ trưởng Vụ Pháp luật; Vụ trưởng
Vụ Tư pháp; Vụ trưởng Vụ Kinh tế; Vụ
trưởng Vụ Tài chính, Ngân sách; Vụ trưởng
Vụ Quốc phòng và An ninh; Vụ trưởng Vụ
Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên
và Nhi đồng; Vụ trưởng Vụ Các vấn đề xã
hội; Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và
Môi trường; Vụ trưởng Vụ Đối ngoại; Vụ
trưởng Vụ Tổng hợp; Vụ trưởng Vụ Phục
vụ hoạt động giám sát; Vụ trưởng Vụ Thông
tin; Giám đốc Thư viện Quốc hội; Giám đốc
Trung tâm Tin học. Danh sách cụ thể Ủy viên
Ban Thư ký do UBTVQH phê chuẩn theo
đề nghị của Tổng Thư ký Quốc hội. Các ủy
viên Ban Thư ký trực tiếp tổ chức thực hiện
nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Thư ký theo
sự phân công của Tổng Thư ký Quốc hội;
giúp Tổng Thư ký Quốc hội giữ mối liên
hệ công tác với Hội đồng Dân tộc, các Ủy
ban của Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH,
các cơ quan, tổ chức khác có liên quan. Ủy
viên Ban Thư ký được sử dụng bộ máy, công
chức của Vụ, đơn vị thuộc VPQH mà mình
trực tiếp phụ trách để thực hiện nhiệm vụ,
quyền hạn của thành viên Ban Thư ký.
Nghị quyết 1093 cũng quy định Tổng
Thư ký Quốc hội trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo
hoạt động của Ban Thư ký và chịu trách
nhiệm trước UBTVQH về hoạt động của
Ban Thư ký. Ban Thư ký, thành viên Ban
Thư ký chịu trách nhiệm trước Tổng Thư ký
Quốc hội về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền
hạn của mình.
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
5Số 24(352) T12/2017
Với vai trò là một cơ chế tổ chức công
việc, Ban Thư ký không tổ chức bộ máy
riêng để bảo đảm hoạt động của mình nên
kinh phí hoạt động và các điều kiện bảo
đảm khác của Ban Thư ký do VPQH bảo
đảm. Điều này cũng phù hợp với chức năng,
nhiệm vụ của VPQH được quy định tại Điều
99 của Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014.
Ưu điểm của Ban Thư ký theo mô hình
tổ chức này là không tạo thêm đầu mối tổ
chức, không tăng thêm biên chế do các Ủy
viên Ban Thư ký làm việc theo chế độ kiêm
nhiệm; không làm xáo trộn về tổ chức và
hoạt động của VPQH, vì thực tế các Vụ
trưởng, Trưởng các đơn vị này (nay kiêm
nhiệm Ủy viên Ban Thư ký) đã thực hiện
nhiều công việc thuộc nhiệm vụ, quyền hạn
của Ban Thư ký và sử dụng bộ máy của đơn
vị mình để tham mưu, giúp việc Đoàn Thư
ký kỳ họp trước đây; đồng thời, vẫn đang
thực hiện các nhiệm vụ của Văn phòng phục
vụ UBTVQH và Hội đồng Dân tộc, các Ủy
ban của Quốc hội (cơ bản không có sự thay
đổi lớn về chức năng, nhiệm vụ).
2. Thực tiễn và những vấn đề đặt ra trong
quá trình tổ chức và hoạt động của Ban
Thư ký
Kể từ khi Nghị quyết 1093 có hiệu lực,
UBTVQH (khóa XIII và khóa XIV) đã hai
lần phê chuẩn nhân sự Ban Thư ký. Ban Thư
ký nhiệm kỳ Tổng Thư ký Quốc hội khóa
XIII được phê chuẩn ngày 10/3/2016 với đủ
15 thành viên. Ban Thư ký nhiệm kỳ Tổng
Thư ký Quốc hội khóa XIV được phê chuẩn
ngày 18/10/2016 với 13 thành viên2. Kể từ
khi được thành lập, Ban Thư ký đã triển khai
phục vụ Quốc hội, UBTVQH, các ĐBQH
tại các kỳ họp thứ mười một, Quốc hội khóa
XIII, kỳ họp thứ nhất, thứ hai, thứ ba, Quốc
2 Ban Thư ký nhiệm kỳ Tổng Thư ký Quốc hội khóa XIV khuyết 2 thành viên là Vụ trưởng Vụ Kinh tế và Vụ trưởng Vụ
Tài chính, Ngân sách.
3 Việc theo dõi sự tham gia kỳ họp của ĐBQH hiện được giao cho Vụ trưởng Vụ Công tác đại biểu, việc quản lý tiến độ
chuẩn bị tài liệu, thu, phát các tài liệu chính thức của kỳ họp Quốc hội, phiên họp UBTVQH được giao cho Vụ trưởng
Vụ Hành chính.
hội khóa XIV, các phiên họp của UBTVQH
và nhiều hoạt động khác. Qua thực tiễn hoạt
động, mô hình Ban Thư ký đã phát huy lợi
thế, nhất là về chuyên môn, nghiệp vụ, kinh
nghiệm thực tiễn hoạt động phục vụ Quốc
hội của các thành viên nên bộ máy Ban Thư
ký đã đảm nhiệm tốt nhiều nhiệm vụ tham
mưu, giúp việc cho Tổng Thư ký Quốc hội.
Quá trình hoạt động của Ban thư ký trong
thời gian qua đã chỉ ra cho thấy mô hình này
còn có những hạn chế, bất cập sau đây:
Thứ nhất, việc quy định chỉ có 15 người
đứng đầu các Vụ, đơn vị là ủy viên Ban Thư
ký chưa bao quát hết nhiệm vụ của Tổng
Thư ký Quốc hội. Đó là các nhiệm vụ: theo
dõi sự tham gia kỳ họp của ĐBQH, quản
lý tiến độ chuẩn bị tài liệu, thu, phát các tài
liệu chính thức của kỳ họp Quốc hội, phiên
họp UBTVQH; tập hợp, tổng hợp ý kiến
ĐBQH về nội dung liên quan đến nhân sự
Những nhiệm vụ này hiện đang được giao
cho những Vụ, đơn vị mà người đứng đầu
không là thành viên Ban Thư ký3. Do đó,
trên thực tế, để giải quyết bất cập này, người
đứng đầu một số Vụ, đơn vị trong VPQH có
chức năng liên quan đã được huy động để
hỗ trợ Tổng Thư ký Quốc hội thực hiện các
nhiệm vụ chưa được phân công trong Ban
Thư ký.
Thứ hai, việc quy định cứng ủy viên Ban
Thư ký là Vụ trưởng (13 Vụ), Giám đốc (Thư
viện Quốc hội, Trung tâm Tin học) chưa
lường hết trường hợp khuyết vị trí Vụ trưởng
các Vụ có trong danh sách ủy viên Ban Thư
ký hoặc trường hợp người đứng đầu Vụ, đơn
vị đó mới chỉ được giao phụ trách hoặc giữ
Quyền Vụ trưởng, Quyền Giám đốc. Vì lý
do đó, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV,
có hai người là Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
6 Số 24(352) T12/2017
Kinh tế và Quyền Vụ trưởng Vụ Tài chính,
Ngân sách chưa được phê chuẩn làm ủy viên
Ban Thư ký. Do đó, để bảo đảm hỗ trợ Tổng
Thư ký Quốc hội thực hiện các nhiệm vụ
liên quan, Tổng Thư ký Quốc hội đã phải
phối hợp với Thường trực Ủy ban Kinh tế,
Ủy ban Tài chính, Ngân sách huy động hai
người trên tạm thời thực hiện nhiệm vụ của
Ủy viên Ban Thư ký phụ trách lĩnh vực kinh
tế, tài chính, ngân sách.
Thứ ba, việc quy định số lượng Phó Tổng
Thư ký Quốc hội chỉ có hai người dẫn đến
tình trạng có những thời điểm như kỳ họp
Quốc hội, mỗi Phó Tổng Thư ký phải thực
hiện quá nhiều nhiệm vụ, vai trò cùng một
lúc, nhất là Phó Tổng Thư ký Quốc hội là
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật. Xét về
nguyên lý, việc một Phó Chủ nhiệm Ủy ban
Pháp luật - một ĐBQH hoạt động chuyên
trách, một chính khách, thuộc đối tượng
được phục vụ lại kiêm chức danh Phó Tổng
Thư ký Quốc hội với vai trò tham mưu, phục
vụ các vị ĐBQH là một điều chưa hợp lý.
Việc kiêm nhiệm này cũng làm hạn chế thời
gian làm nhiệm vụ ĐBQH và tham gia công
việc của Ủy ban chuyên môn của vị Phó Chủ
nhiệm Ủy ban Pháp luật này.
Thứ tư, với việc chỉ có một Phó Chủ nhiệm
VPQH kiêm nhiệm Phó Tổng Thư ký Quốc
hội, một số Phó Chủ nhiệm khác của VPQH
không phải thành viên Ban Thư ký, theo chế
độ làm việc hiện nay, có trường hợp một số
ủy viên Ban Thư ký, trưởng một số Vụ, đơn
vị phải chịu trách nhiệm trong việc thực hiện
cùng một nhiệm vụ trước cả Phó Tổng Thư
ký Quốc hội - Phó Chủ nhiệm VPQH và một
Phó Chủ nhiệm VPQH khác (trường hợp Vụ
Thông tin, Thư viện Quốc hội) nên dẫn đến
những khó khăn, chồng chéo trong việc phối
hợp lãnh đạo, giải quyết các công việc liên
4 Quy định tại khoản 12 Điều 2 Nghị quyết 417.
5 Quy định tại khoản 9 Điều 2 Nghị quyết 417.
6 Quy định tại khoản 15 Điều 2 Nghị quyết 417.
7 Quy định tại khoản 14 Điều 2 Nghị quyết 417.
quan đến nhiệm vụ của Ban Thư ký.
Thứ năm, có sự chồng chéo, mâu thuẫn
giữa các quy định về chức năng, nhiệm vụ
của Tổng Thư ký Quốc hội, Ban Thư ký với
VPQH. Hiện nay, theo Luật Tổ chức Quốc
hội năm 2014, chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn của VPQH đã có sự thay đổi đáng kể
so với quy định tại Nghị quyết 417/2003/
NQ-UBTVQH11 về chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn và cơ cấu tổ chức của VPQH
(Nghị quyết 417) và Nghị quyết 618/2013/
UBTVQH1 sửa đổi, bổ sung một số điều
của Nghị quyết 417 (Nghị quyết 618). Nhiều
nhiệm vụ của VPQH theo quy định tại Nghị
quyết 417 đã được chuyển sang Tổng Thư
ký Quốc hội, Ban Thư ký như: (1) Việc
xây dựng dự kiến chương trình và tổ chức
phục vụ các kỳ họp Quốc hội, các phiên
họp UBTVQH, các cuộc làm việc khác của
UBTVQH và các cuộc làm việc của ĐBQH
chuyên trách; dự kiến và giúp tổ chức thực
hiện chương trình công tác của Quốc hội,
UBTVQH4; (2) Việc phục vụ UBTVQH
trong việc điều hành công việc chung của
Quốc hội, bảo đảm việc thực hiện Nội quy
kỳ họp Quốc hội, các Quy chế hoạt động của
các cơ quan của Quốc hội, của ĐBQH và
Đoàn ĐBQH5; (3) Việc tổ chức và quản lý
công tác thông tin, tin học, nghiên cứu khoa
học, báo chí, xuất bản, thư viện của Quốc
hội6; (4) Đôn đốc việc chuẩn bị và bảo đảm
thủ tục trình Quốc hội, UBTVQH các dự
án, đề án, báo cáo, tờ trình của các cơ quan
và tổ chức hữu quan7 Trong khi chưa có
văn bản nào thay thế, Nghị quyết 417, Nghị
quyết 618 vẫn còn hiệu lực nên việc ban
hành Nghị quyết 1093 đã dẫn đến một số
mâu thuẫn, chồng chéo nhất định. Trong quá
trình triển khai nhiệm vụ, việc xác định mối
quan hệ công tác, phân định công việc giữa
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
7Số 24(352) T12/2017
VPQH và Ban Thư ký trong việc tham mưu,
giúp việc Tổng Thư ký Quốc hội đôi lúc còn
lúng túng, bị động.
3. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện mô
hình Ban Thư ký
Để tiếp tục hoàn thiện mô hình Ban Thư
ký giúp việc Tổng Thư ký, trong thời gian
tới, xin kiến nghị một số vấn đề sau đây:
Thứ nhất, cần tiến hành tổng kết, đánh
giá việc thực hiện Nghị quyết 1093, nhất
là chỉ ra những những hạn chế, bất cập để
sửa đổi, bổ sung các quy định cho phù hợp
với thực tế. Trước hết, cần quy định bổ sung
thành viên Ban Thư ký (thêm từ 1 - 2 Phó
Tổng Thư ký Quốc hội đồng thời là Phó Chủ
nhiệm VPQH và một số thành viên là Vụ
trưởng các Vụ: Hành chính, Công tác đại
biểu, Dân nguyện, Lễ tân) để bảo đảm tham
mưu, giúp mọi công việc thuộc nhiệm vụ,
quyền hạn của Tổng Thư ký Quốc hội. Về
lâu dài, cần tổng kết, đánh giá quy định của
Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 về Tổng
Thư ký Quốc hội và bộ máy giúp việc; tham
khảo kinh nghiệm một số nước về tổ chức
bộ máy giúp việc của Quốc hội để làm cơ
sở cho việc hoàn thiện mô hình bộ máy giúp
việc Quốc hội Việt Nam theo hướng tổ chức
bộ máy VPQH là cơ quan chịu trách nhiệm
giúp Tổng Thư ký Quốc hội trong việc tham
mưu, giúp việc Quốc hội, các cơ quan của
Quốc hội, ĐBQH.
Thứ hai, hoàn thiện các quy định về quy
trình, thủ tục, nghiệp vụ của Ban Thư ký và
VPQH, bảo đảm vừa thống nhất, chặt chẽ,
vừa linh hoạt, phù hợp với cơ chế hoạt động
đặc thù của bộ máy giúp việc và phù hợp
với xu thế cải cách hành chính, góp phần
làm cho bộ máy giúp việc hoạt động chuyên
nghiệp, hiệu quả hơn. Đồng thời, cần tập hợp
các quy định về quy trình, thủ tục, nghiệp vụ
đó thành một bộ quy định đầy đủ về hoạt
động của Ban Thư ký, của VPQH trong việc
tham mưu, giúp việc Quốc hội, các cơ quan
của Quốc hội, ĐBQH và giúp Tổng Thư ký
Quốc hội thực hiện các nhiệm vụ theo quy
định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần tổ chức
tập huấn các kỹ năng, nghiệp vụ, quy trình,
thủ tục hoạt động của Ban Thư ký cho các
công chức VPQH.
Thứ ba, UBTVQH cần sớm chỉ đạo việc
sửa đổi, thay thế Nghị quyết 417 và Nghị
quyết 618 về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu
tổ chức của VPQH để phân định rõ hơn về
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu
tổ chức của VPQH và Ban Thư ký. Trên cơ
sở Nghị quyết của UBTVQH sẽ nghiên cứu,
sửa đổi Quy chế làm việc của VPQH, Ban
Thư ký để phù hợp với những quy định mới
về bộ máy giúp việc của Quốc hội theo quy
định của Luật Tổ chức Quốc hội 2014 và các
văn bản pháp luật khác có liên quan
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014;
2. Nghị quyết số 417/2003/NQ-UBTVQH11/2003/NQ-UBTVQH11 của UBTVQH ngày 01/10/2003 về
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của VPQH;
3. Nghị quyết số 618/2013/NQ-UBTVQH11 của UBTVQH ngày 10/7/2013 sửa đổi, bổ sung một số điều
của Nghị quyết 417/2003/NQ-UBTVQH11 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của VPQH;
4. Nghị quyết số 1093/2015/UBTVQH13 của UBTVQH ngày 21/12/2015 về nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu
tổ chức của Ban Thư ký;
5. Các báo cáo công tác của Ban Thư ký;
6. ThS. Lê Thị Thanh Hương “Một số kiến nghị hoàn thiện tổ chức bộ máy giúp việc của Quốc hội Việt
Nam”, Thông tin Nhà nước và Pháp luật, số 3/2016, Viện Nhà nước và Pháp luật, Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh.
NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT
8 Số 24(352) T12/2017
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- qua_trinh_hinh_thanh_va_thuc_tien_hoat_dong_cua_ban_thu_ky_g.pdf