Quản lý giao dịch tiền ảo, thuế đối với tiền ảo ở nhật bản và những vấn đề cần quan tâm trong quá trình xây dựng cơ sở pháp lý về lĩnh vực này tại Việt Nam

PHAÙP LUAÄT THEÁ GIÔÙI 80 Tiền ảo, hay tiền mã hóa, có thể coi là một trong những thành tựu nổi bật của cách mạng công nghiệp 4.0, bên cạnh những phát minh về tự động hóa hay trí tuệ nhân tạo. Những ưu điểm không thể phủ nhận của tiền ảo so với tiền giấy hiện nay bao gồm tính bảo mật, khả năng chống làm giả hoặc copy Tuy nhiên, việc sử dụng tiền ảo vào giao dịch trao đổi với tiền mặt (sau đây xin gọi là “giao dịch tiền ảo – tiền mặt”) hay dùng tiền ảo mua hàng hóa hoặc dịch vụ cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro do tính ẩn danh cao của các ví điện tử cá nhân chứa tiền ảo. Đối mặt với vấn đề trên, nhiều Chính phủ đã nghiên cứu và đưa ra các phương thức quản lý khác nhau, tùy theo điều kiện cụ thể của từng khu vực, từng quốc gia. Nhật Bản là một trong những quốc gia sớm nhận diện được xu hướng phát triển của thị trường tiền ảo và kịp thời ban hành các đạo luật cụ thể điều chỉnh các vấn đề có liên quan đến tiền ảo, trong đó có giao dịch tiền ảo, thuế tiêu thụ đối với các giao dịch này và thuế thu nhập đối với tổ chức, cá nhân thu được lợi nhuận từ giao dịch2. Bài viết này giới thiệu các quy định của pháp luật Nhật Bản có liên quan đến các nội dung trên, như Luật Dịch vụ thanh toán và một số hướng dẫn của Cơ quan Thuế Quốc gia Nhật Bản. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất một số vấn đề cần quan tâm trong quá trình nghiên cứu, xây dựng khung pháp lý phù hợp, chặt chẽ, thống nhất đối với vấn đề quản lý giao dịch tiền ảo và thuế đối với tiền ảo tại Việt Nam. 1. Quản lý giao dịch tiền ảo và thuế đối với tiền ảo ở Nhật Bản 1.1. Quy định của pháp luật Nhật Bản đối với giao dịch tiền ảo Hiện nay, có 02 loại hình giao dịch tiền ảo: (i) thông qua sàn giao dịch, và (ii) giữa các ví cá nhân với nhau. Về chính sách, Chính phủ Nhật Bản chỉ quản lý loại hình thông qua sàn giao dịch, và hoàn toàn bỏ ngỏ đối với hình thức giao Tóm tắt: Cùng với sự phát triển của thị trường tiền ảo, xu hướng thực hiện các giao dịch sử dụng tiền ảo cũng ngày càng gia tăng. Thực tế này đòi hỏi các Chính phủ cần có cách tiếp cận phù hợp, vừa bảo đảm sự tự do nhất định cho các bên trong giao dịch, vừa có thể tăng nguồn thu cho Nhà nước qua chính sách thuế hợp lý. Dựa trên những phân tích về kinh nghiệm của pháp luật Nhật Bản đối với vấn đề này, bài viết đưa ra một số kiến nghị, đề xuất cho Việt Nam trong quá trình xây dựng khung pháp lý quản lý tiền ảo. Từ khóa: Tiền ảo, Nhật bản, Bitcoin Nhận bài: 05/05/2018; Hoàn thành biên tập: 13/06/2018; Duyệt đăng: 24/07/2018 Abstract: With the development of virtual currency market, the trend of making transaction using virtual currency is increasing. This reality requires the Government to have suitable approach ensuring the certain freedom for parties in transaction and increasing revenue for the State via suitable tax policy. Basing on analysis on experience of Japan on this matter, the article makes suggestions, proposals for Vietnam in the process of developing legal frame for the management of virtual currency. Keywords: Virtual currency, Japan, Bitcoin Date of receipt: 10/05/2018; Date of revision: 13/06/2018; Date of approval: 24/07/2018 QUẢN LÝ GIAO DỊCH TIỀN ẢO, THUẾ ĐỐI VỚI TIỀN ẢO Ở NHẬT BẢN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG CƠ SỞ PHÁP LÝ VỀ LĨNH VỰC NÀY TẠI VIỆT NAM Nguyễn Huy Hoàng Nam1 1 Thạc sỹ, Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế, Bộ Tư pháp 2 Cụm từ “giao dịch tiền ảo” trong bài viết này được sử dụng để chỉ 02 loại giao dịch: giao dịch tiền ảo – tiền mặt và giao dịch sử dụng tiền ảo mua hàng hóa hoặc dịch vụ. Soá 4/2018 - Naêm thöù Möôøi Ba 81 dịch giữa các ví cá nhân. Nguyên nhân của chính sách này có thể là do việc chứng minh một cá nhân là chủ sở hữu của ví tiền ảo nào đó trong thực tế là rất khó, thậm chí gần như không thể3. Do đó, quản lý dòng tiền qua lại giữa các ví cá nhân với nhau cũng là một nhiệm vụ gần như bất khả thi đối với cơ quan quản lý nhà nước tại thời điểm hiện nay. Đối với các quy định nhằm mục đích quản lý giao dịch tiền ảo, Luật Dịch vụ thanh toán của Nhật Bản sử dụng một số khái niệm chuyên biệt sau: Dịch vụ giao dịch tiền ảo (Virtual Currency Exchange Service) Theo quy định tại Điều 2.7 của Đạo luật này, thuật ngữ “dịch vụ giao dịch tiền ảo” được hiểu là một trong những hoạt động sau trong quá trình kinh doanh: (i) Mua bán tiền ảo hoặc trao đổi với một loại tiền ảo khác; (ii) Cung cấp dịch vụ trung gian, môi giới hoặc đại lý cho hoạt động tại mục (i); và (iii) Người thực hiện các hành vi tại mục (i) và (ii) (người sử dụng) thực hiện việc quản lý tiền hoặc tiền ảo của mình. Theo đánh giá của một số luật sư trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng tại Nhật Bản, từ định nghĩa trên, có thể thấy nhiều hoạt động liên quan đến trao đổi, mua bán tiền ảo nằm trong phạm vi điều chỉnh của Luật Dịch vụ thanh toán, như: - Hoạt động trao đổi, trong đó người sử dụng bán hoặc mua tiền ảo từ người sử dụng khác; - Các cửa hàng có thực hiện hoạt động mua bán tiền ảo; - Hoạt động của máy ATM Bitcoin (BTM); - Hoạt động chào bán tiền ảo lần đầu ra công chúng (Initial Coin Offerings – ICOs); - Các công ty trung gian, môi giới hoạt động mua bán tiền ảo4 Tuy nhiên, cần lưu ý, định nghĩa trên không điều chỉnh các hoạt động không liên quan trực tiếp đến giao dịch tiền ảo, như việc “đào” tiền ảo, phát triển phần mềm hoặc cung cấp dịch vụ ví tiền ảo5 Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo (Virtual Currency Exchange Service Provider) và các nội dung có liên quan a) Phạm vi của thuật ngữ “nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo” Căn cứ theo quy định của Luật Dịch vụ thanh toán của Nhật Bản, các sàn giao dịch tiền ảo và các công ty trung gian, môi giới cho hoạt động mua bán, trao đổi tiền ảo có thể coi là những ví dụ tiêu biểu cho các “Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo”. Chính phủ khuyến khích người dân giao dịch qua các sàn giao dịch, bởi các sàn này, để có thể hoạt động, đều phải gửi hồ sơ đăng ký trực tiếp đến Thủ tướng Chính phủ, và chỉ khi được Thủ tướng chấp thuận, các sàn giao dịch tiền ảo mới được hoạt động trong phạm vi Nhật Bản. Tổ chức, cá nhân nước ngoài muốn trở thành một Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo tại Nhật Bản cũng phải được cấp phép như chủ thể trong nước. Một cá nhân, tổ chức muốn được cấp phép phải nộp đơn đăng ký bao gồm tên của đồng tiền ảo được mua bán, nội dung và phương tiện của dịch vụ giao dịch tiền ảo và các nội dung chi tiết khác. Hồ sơ đăng ký bao gồm đơn đăng ký nộp kèm theo các tài liệu, bao gồm tài liệu chứng minh rằng không có cơ sở nào cho việc từ chối đăng ký, tài liệu tài chính và tài liệu giải thích việc thiết lập một hệ thống đảm bảo thực thi và cung cấp phù hợp, an toàn cho dịch vụ giao dịch tiền ảo (Điều 63.3 Luật Dịch vụ thanh toán). b) Nghĩa vụ của Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo Sau khi đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, một Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền 3 Hiện nay, việc tạo một ví tiền ảo là rất đơn giản. Chẳng hạn, đối với ví MyEtherWallet để lưu trữ và nhận/gửi đồng Etherium, người sử dụng chỉ cần truy cập vào trang web https://www.myetherwallet.com/, đăng ký mật khẩu, sau đó tải file Keystore chứa mã khóa cá nhân (private key) về máy tính là đã hoàn thành xong việc tạo một ví cá nhân. Do việc tạo một ví tiền ảo đơn giản như vậy, một người có thể tạo ra rất nhiều ví mà không phải cung cấp bất kỳ một thông tin cá nhân nào cho nhà cung cấp dịch vụ ví điện tử. Tính ẩn danh của các ví tiền ảo, vì vậy, cũng ở mức độ rất cao. 4 Chi tiết xem 5 “Đào” tiền ảo (coin mining) thực chất là hoạt động của máy tính giải các thuật toán dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain). Việc giải thành công các thuật toán này ra kết quả là các đáp số. Mỗi đáp số là một đồng tiền ảo. HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP 82 ảo trong quá trình hoạt động cũng phải tuân thủ thực hiện các nghĩa vụ được Luật Dịch vụ thanh toán quy định, như nghĩa vụ nhận diện danh tính khách hàng; thực hiện giải trình với khách hàng khi có yêu cầu hợp lý; phân tách rõ tài sản của khách hàng với tài sản của Nhà cung cấp; lưu trữ dữ liệu về giao dịch; kiểm toán nội bộ Để có thể thực hiện các nghĩa vụ trên và hoạt động một cách an toàn, minh bạch trên lãnh thổ Nhật Bản, các Nhà cung cấp dịch vụ tiền ảo trước tiên cần đáp ứng được một số điều kiện cơ bản do Luật Dịch vụ thanh toán đặt ra, như: - Có ít nhất một giám sát viên và một quản trị viên nội bộ thông thạo pháp luật Nhật Bản; - Đặt trụ sở thực tế tại Nhật Bản; - Đảm bảo việc xây dựng, kiểm soát, vận hành hệ thống thông tin điện tử khỏi các cuộc tấn công của tin tặc; bảo vệ thông tin cá nhân, thông tin giao dịch của khách hàng; - Lưu giữ tiền pháp định của người sử dụng và tiền thuộc quỹ kinh doanh của Nhà cung cấp đó trong hai tài khoản ngân hàng riêng biệt. Đồng thời, tiền ảo của người sử dụng và tiền ảo của Nhà cung cấp cũng phải được phân tách rõ trên hệ thống chuỗi khối. Bên cạnh đó, Nhà cung cấp dịch vụ tiền ảo còn phải đảm bảo mỗi người sử dụng có thể dễ dàng tiếp cận và nhận biết tài khoản tiền thật và tiền ảo của mình tại bất kỳ thời điểm nào. Ngoài ra, căn cứ theo Luật Ngăn chặn chuyển tiền do phạm tội mà có, các Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo cần nhận diện danh tính khách hàng trước khi mở tài khoản. Hoạt động này được thực hiện chủ yếu bằng cách gửi email giới hạn người đọc tới khách hàng và thực hiện cơ chế kiểm soát nội bộ nghiêm ngặt nhằm mục đích phòng chống rửa tiền6. Như vậy, về lý thuyết, Chính phủ thông qua các biện pháp trên hoàn toàn có thể quản lý dòng tiền qua lại giữa các tài khoản đã đăng ký tại các sàn giao dịch nói riêng cũng như các Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo nói chung. Nói cách khác, giao dịch mua bán, trao đổi tiền ảo giữa các tài khoản của nhà đầu tư qua sàn giao dịch đều nằm trong sự kiểm soát nhất định của Chính phủ. Cơ chế báo cáo thường kỳ (theo năm), cơ chế và lý do báo cáo đột xuất của các Nhà cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền (chẳng hạn, trong trường hợp phát hiện thấy giao dịch bất thường) cũng đều được quy định trong Điều 63.14 Luật Dịch vụ thanh toán. Trường hợp Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo vi phạm các nghĩa vụ trên, tùy theo mức độ và hình thức vi phạm, Luật Dịch vụ thanh toán và Luật Ngăn chặn chuyển tiền do phạm tội mà có đều quy định các chế tài tương ứng, từ phạt tiền đến phạt tù có thời hạn. 1.2. Các quy định về thuế đối với tiền ảo Cũng như nhiều quốc gia khác, liên quan đến vấn đề thuế đối với tiền ảo, pháp luật Nhật Bản tập trung giải quyết 02 vấn đề chính, bao gồm: Thuế tiêu thụ và thuế thu nhập. Thuế tiêu thụ đối với giao dịch tiền ảo Từ ngày 01 tháng 07 năm 2017, các giao dịch dùng tiền mặt mua tiền ảo tại Nhật đã không còn bị đánh thuế tiêu thụ (việc miễn trừ này được quy định trong Lệnh của Nội các về Sửa đổi Lệnh Thi hành Luật Thuế tiêu thụ)7. Các nhà chuyên môn đánh giá, việc miễn thuế tiêu thụ đối với giao dịch tiền ảo cũng là một trong những nguyên nhân làm gia tăng khối lượng các giao dịch này trong thời gian qua tại Nhật Bản. Hiện nay, tại Nhật Bản, các giao dịch mua bán, cho thuê tài sản hoặc cung cấp dịch vụ được thực hiện trong nước (giao dịch nội địa) để phục vụ mục đích kinh doanh là đối tượng chịu thuế tiêu thụ. Bên cạnh đó, việc nhập khẩu các hàng hóa từ nước ngoài vào Nhật Bản (giao dịch nhập khẩu) cũng phải chịu thuế tiêu thụ từ thời điểm hàng hóa đó được chuyển đi từ kho hàng. Tuy nhiên, nếu hàng hóa hoặc dịch vụ đó thuộc danh mục không phải chịu thuế thì sẽ được miễn thuế tiêu thụ, chẳng hạn các phương tiện thanh toán được quy định tại Luật Ngoại thương (Foreign Exchange Act) hoặc các công cụ thanh toán trả trước như tiền giấy, séc, thư tín dụng, các loại voucher Lệnh sửa đổi của Nội các đã bổ sung các giao dịch tiền ảo – tiền mặt vào danh sách các giao dịch được miễn thuế. Theo ý kiến chuyên môn của một số luật sư trong lĩnh vực dịch vụ tài chính tại Nhật Bản, 6 Như Chú thích số 2 7 Công báo của Nhật Bản, Bản đặc biệt Số 7, ngày 31 tháng 3 năm 2017, tr. 250. Soá 4/2018 - Naêm thöù Möôøi Ba 83 việc đưa các giao dịch tiền ảo – tiền mặt vào danh sách miễn thuế có thể là vì rất khó để xác định loại giao dịch này thuộc vào phạm vi giao dịch nội địa hay giao dịch nhập khẩu đã nêu. Các giao dịch này không phải là giao dịch nhập khẩu vì trên thực tế, không thể coi tiền ảo là một loại hàng hóa được chuyển đi từ kho hàng. Bên cạnh đó, một giao dịch tiền ảo – tiền mặt có thuộc phạm vi giao dịch nội địa hay không còn phụ thuộc vào địa điểm văn phòng của bên bán tài sản. Trước khi Lệnh sửa đổi được ban hành, chỉ các giao dịch tiền ảo – tiền mặt do các Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo trong nước thực hiện được coi là giao dịch nội địa, còn giao dịch trong đó Nhà cung cấp nước ngoài là bên bán lại không thuộc phạm vi trên8. Lệnh sửa đổi đã xóa bỏ sự phân biệt giữa hai nhóm chủ thể, góp phần mang lại sự công bằng cho môi trường kinh doanh giữa các Nhà Cung cấp trong nước và nước ngoài. Cần lưu ý, việc miễn thuế tiêu thụ chỉ áp dụng đối với các giao dịch tiền ảo – tiền mặt. Trong khi đó, giao dịch đổi tiền ảo lấy tài sản hoặc dịch vụ (nói cách khác, người mua trả tiền ảo cho người bán tài sản hoặc người cung cấp dịch vụ) vẫn phải chịu thuế thu nhập như giao dịch sử dụng tiền truyền thống. Tuy nhiên, cách tính thuế trong trường hợp này chưa được Luật Thuế tiêu thụ quy định rõ. Do đó, tháng 12 năm 2017, Cơ quan thuế quốc gia của Nhật Bản đã ban hành hướng dẫn cụ thể về vấn đề trên. Theo hướng dẫn này, mức thuế suất đối với các giao dịch tiền ảo (như Bitcoin – BTC) mua hàng hóa hoặc dịch vụ được tính toán trên cơ sở chênh lệch giữa giá của tiền ảo tại thời điểm mua và giá của tiền ảo tại thời điểm được sử dụng để thanh toán cho sản phẩm hoặc dịch vụ. Ví dụ, một người mua 1 BTC với giá 200.000 yên, sau đó khi Bitcoin tăng giá đến mức 1 triệu yên/BTC, người này sử dụng Bitcoin để mua một hàng hóa với giá 1 triệu yên. Tại thời điểm mua hàng hóa, người này cần báo với cơ quan thuế về khoản lợi nhuận mình có được (800.000 yên) do đồng BTC tăng giá9. Thuế thu nhập đối với giao dịch tiền ảo Khác với thuế tiêu thụ, các nhà đầu tư khi thực hiện các giao dịch tiền ảo tại Nhật Bản vẫn phải chịu thuế thu nhập. Chẳng hạn, khi một nhà đầu tư mua tiền ảo thông qua một Nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tiền ảo và tích trữ trong tài khoản thì chưa bị đánh thuế thu nhập. Người này chỉ phải chịu thuế thu nhập khi bán lại số tiền ảo này cho một Nhà cung cấp hoặc cho người khác thông qua Nhà cung cấp. Trường hợp này, thuế suất được tính trên số tiền chênh lệch giữa giá chuyển nhượng tại thời điểm mua và thời điểm bán. Cũng theo hướng dẫn của Cơ quan thuế quốc gia, về cơ bản, một người sẽ phải chịu thuế nếu có thu nhập từ 200.000 yên trở lên/năm từ các giao dịch tiền ảo. Lợi nhuận từ các giao dịch này được coi là thu nhập khác ngoài thu nhập chính. Trường hợp thu nhập từ tiền ảo từ 1 triệu yên trở lên, mức thuế sẽ được tính theo các mức thu nhập cụ thể. Chẳng hạn, mức thuế thấp nhất (5%) đối với những người có thu nhập từ 1 triệu đến 1,95 triệu yên. Mức cao nhất (45%) đối với những người có thu nhập từ 40 triệu yên trở lên. Ngoài ra, thu nhập này còn phải chịu thuế địa phương (municipal/residential tax) ở mức 10%. Như vậy, tổng mức thuế cao nhất một người có thể phải chịu đối với thu nhập từ tiền ảo là 55%.10 1.3. Một số nhận xét về phương thức quản lý giao dịch tiền ảo và thuế đối với tiền ảo tại Nhật Bản Có thể thấy, pháp luật Nhật Bản về quản lý giao dịch tiền ảo và thuế đối với tiền ảo là tương đối mềm dẻo, linh hoạt, đưa ra khung pháp lý chặt chẽ, phù hợp đối với các hoạt động thuộc phạm vi điều chỉnh, tuy nhiên cũng sẵn sàng bỏ ngỏ đối với những vấn đề thực tế luật pháp không thể bao quát hết. Về cơ bản, khung pháp lý của Nhật Bản đối với các giao dịch tiền ảo và vấn đề thuế đối với tiền ảo có những nội dung sau: - Đối với hai loại hình giao dịch tiền ảo (giao dịch qua sàn giao dịch tiền ảo và giao dịch giữa các ví cá nhân với nhau), pháp luật Nhật Bản tập trung quản lý và tạo cơ chế minh bạch, thống nhất đối với loại hình đầu tiên; từ đó gián tiếp 8 Chi tiết xem https://www.dlapiper.com/en/abudhabi/insights/publications/2017/03/global-tax-news-mar- 2017/japan-exempts-virtual-currencies/ 9 https://www.japantimes.co.jp/news/2018/02/18/business/financial-markets/cryptoprofits-taxable-filed/#.Wo-wlbiz-1s 10 Như trên HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP 84 khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động mua bán, trao đổi tiền ảo thông qua các tổ chức, công ty trung gian, các sàn giao dịch đã được Nhà nước công nhận. Về loại hình giao dịch thứ hai, có thể do tính ẩn danh cao của các ví điện tử cá nhân và thực tế rất khó kiểm soát các giao dịch sử dụng ví cá nhân, Nhật Bản chưa có quy định quản lý những giao dịch này. Theo đó, các chủ thể giao dịch dưới hình thức này tuy không phải chịu sự quản lý, không phải đóng thuế cho Nhà nước, nhưng khi xảy ra tranh chấp hoặc một bên vi phạm hợp đồng, bên còn lại không có cơ sở để yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo vệ quyền, lợi ích của mình. - Về thuế đối với tiền ảo, pháp luật Nhật Bản quy định, các giao dịch sử dụng tiền pháp định mua tiền ảo và ngược lại được miễn thuế tiêu thụ (do tiền ảo không phải là một loại hàng hóa). Tuy nhiên, các giao dịch tiền ảo mua hàng hóa hoặc dịch vụ vẫn phải chịu thuế tiêu thụ. Bên cạnh đó, lợi nhuận có được từ đầu tư tiền ảo phải chịu thuế thu nhập với tỷ lệ cao. 2. Một số vấn đề cần quan tâm trong quá trình xây dựng khung pháp lý quản lý giao dịch tiền ảo ở Việt Nam Quản lý giao dịch tiền ảo và thuế đối với tiền ảo là những nội dung quan trọng cần xác định hướng tiếp cận cụ thể, phù hợp khi xây dựng khung pháp lý quản lý giao dịch tiền ảo ở Việt Nam. Quản lý một cách hiệu quả các giao dịch này sẽ giúp Nhà nước hạn chế nguy cơ rửa tiền, tẩu tán tài sản nhằm trốn tránh nghĩa vụ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong giao dịch. Đồng thời, trong quản lý nhà nước, việc quy định chính sách thuế hợp lý sẽ góp phần bảo đảm hoạt động giao dịch tiền ảo có trật tự và giúp Nhà nước tăng nguồn thu ngân sách. Do đó, trong quá trình nghiên cứu xây dựng cơ sở pháp lý quản lý các giao dịch tiền ảo và thuế đối với tiền ảo tại Việt Nam, trên cơ sở kinh nghiệm của Nhật Bản, cần quan tâm một số vấn đề chính như sau: - Cùng với việc hình thành cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về vấn đề tiền ảo, cần ghi nhận địa vị pháp lý của tiền ảo (là tài sản, hàng hóa hay phương tiện thanh toán), để quản lý hiệu quả các giao dịch tiền ảo; đồng thời, xây dựng các tiêu chí cụ thể về mặt pháp lý và công nghệ để từ đó cấp phép hoạt động cho các sàn giao dịch tiền ảo và các công ty trung gian trong lĩnh vực này tại Việt Nam. Sau khi bộ tiêu chí cụ thể được ban hành, các tổ chức có liên quan trong một thời hạn nhất định có thể thực hiện một số thay đổi nội bộ để phù hợp với yêu cầu của Nhà nước, sau đó đề nghị cơ quan quản lý nhà nước cấp phép nếu đã đủ điều kiện hoạt động theo tiêu chí mới. Sau thời hạn này, Nhà nước coi các công ty, sàn giao dịch không được cấp phép là hoạt động không hợp pháp và sẽ có biện pháp xử lý hành chính hoặc hình sự theo mức độ vi phạm khi phát hiện. - Trên cơ sở xác định tiền ảo là một phương tiện thanh toán hoặc một hình thức tương tự, cần mạnh dạn cân nhắc, xem xét việc không tính thuế tiêu thụ (hay thuế giá trị gia tăng – VAT) đối với các giao dịch sử dụng tiền ảo mua hàng hóa hoặc dịch vụ, hoặc các giao dịch tiền ảo – tiền mặt. Việc miễn thuế tiêu thụ sẽ phù hợp với cách xác định địa vị pháp lý của tiền ảo, tạo sự thống nhất cho khung pháp lý quản lý tiền ảo. Đối với thuế trên thu nhập từ tiền ảo, cần tiếp cận theo hướng tùy theo đối tượng để tính thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân. - Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích người dân thực hiện các giao dịch tiền ảo thông qua sàn giao dịch hoặc các tổ chức, công ty trung gian đã được cấp phép; hạn chế thực hiện giao dịch giữa các ví cá nhân với nhau để tránh nguy cơ bị kẻ xấu lợi dụng tính ẩn danh của các loại ví điện tử để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản./. Tài liệu tham khảo 1. Luật Dịch vụ thanh toán của Nhật Bản; 2. Luật Ngăn chặn chuyển tiền do phạm tội mà có của Nhật Bản; 3. https://coinmarketcap.com/ 4. https://www.myetherwallet.com/ 5. 2017/07/Japanese_VC_Act_and_Registration- Overview_170704.pdf 6. https://www.dlapiper.com/en/abudhabi/ins ights/publications/2017/03/global-tax-news-mar- 2017/japan-exempts-virtual-currencies/ 7.https://www.japantimes.co.jp/news/2018/ 02/18/business/financial-markets/cryptoprofits- taxable-filed/#.Wo-wlbiz-1s