So sánh những ưu nhược điểm của mô hình quản lý phương Tây, Nhật Bản và đề xuất mô hình quản lý doanh nghiệp nước ta hiện nay

lêi më ®Çu §Êt n­íc ta ®ang trong tiÕn tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi, vËy chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc ®i lªn cïng víi xu h­íng toµn cÇu nÒn kinh tÕ thÕ giíi. §Ó nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®i lªn ®­îc, tr­íc hÕt tuú thuéc vµo ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, tiÕp ®Õn lµ chiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ sau ®ã lµ n¨ng lùc trÝ tuÖ b¶n th©n vµ ph¶i häc hái kinh nghiÖm cña c¸c n­íc kh¸c. §Æc ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi n­íc lµ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho chóng ta häc hái, tõ ®ã cã thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai lÇm mµ c¸c n­íc kh¸c vÊp ph¶i ®ång thêi häc hái nh÷ng c¸i hay ®Ó tõ ®ã cã thÓ ¸p dông vµo nÒn kinh tÕ ViÖt Nam phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cña ®Êt n­íc. Qua ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng häc hái ®­îc rÊt nhiÒu tõ nh÷ng m« h×nh qu¶n lý tiªu biÓu trªn thÕ giíi. ViÖc vËn dông c¸c m« h×nh qu¶n lý tiªn tiÕn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo n¨ng lùc cña c¸c nhµ qu¶n lý ViÖt Nam. Lµm thÕ nµo ®Ó ®­a ra mét m« h×nh qu¶n lý phï hîp víi t×nh h×nh cña ®Êt n­íc, cã tÝnh chiÕn l­îc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña tõng doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ mét vÊn ®Ò dÔ dµng. §Ó hiÓu thªm vÒ c¸c m« h×nh qu¶n lý tiªu biÓu vµ vËn dông chóng nh­ thÕ nµo vµo c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam,nªn em ®· lùa chän ®Ò tµi: “So s¸nh nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y, NhËt B¶n vµ ®Ò xuÊt m« h×nh qu¶n lý doanh nghiÖp n­íc ta hiÖn nay” cho bµi tiÓu luËn cña m×nh. Víi tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn ch¾c ch¾n bµi lµm cña em cßn rÊt nhiÒu sai xãt, em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý tõ thÇy c« vµ c¸c b¹n. néi dung A.M« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y vµ m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n: I) M« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y: S¬ l­îc vÒ m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y: Thø nhÊt, lµm viÖc ng¾n h¹n. Ng­êi lao ®éng th­êng thay ®æi n¬i lµm viÖc mµ hä cho lµ tèt h¬n n¬i hä ®ang lµm bëi kh¸c víi truyÒn thèng ë ph­¬ng §«ng, th× ë ph­¬ng T©y ng­êi lao ®éng kh«ng g¾n bã suèt ®êi víi c«ng viÖc, víi mét c«ng ty. VÒ phÝa nhµ qu¶n lý, hä s½n sµng sa th¶i nh©n viªn nÕu nh­ anh ta kh«ng lµm ®­îc viÖc. Thø hai, ®¸nh gi¸ vµ ®Ò b¹t nhanh. NÕu nh­ ë NhËt B¶n th­êng ®Ò b¹t vµ tr¶ l­¬ng theo th©m niªn th× ë ph­¬ng T©y th­êng ®Ò b¹t theo n¨ng lùc mµ kh«ng mÊy quan t©m ®Õn th©m niªn cña ng­êi lao ®éng vµ chñ yÕu tr¶ l­¬ng theo cÊp bËc, chøc vô. Thø ba, nghÒ nghiÖp ®­îc chuyªn m«n ho¸( ®µo t¹o vµ lµm mét nghÒ thµnh th¹o, Ýt thay ®æi nghÒ). Ng­êi qu¶n lý ph¶i lùa chän c«ng nh©n mét c¸ch khoa häc båi d­ìng nghÒ nghiÖp vµ cho hä häc hµnh ®Ó ph¸t triÓn ®Çy ®ñ nhÊt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó chuyªn s©u vµo mét c«ng viÖc. Thø t­, quyÕt ®Þnh vµ tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n. ViÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh theo lèi ¸p ®Æt “ tõ trªn xuèng” tøc lµ quyÕt ®Þnh do c¸ nh©n thñ tr­ëng. Víi c¸ch lµm nµy viÖc ra quyÕt ®Þnh sÏ nhanh h¬n nh­ng giai ®o¹n thùc hiÖn ch­a h¼n ®· nhanh do ch­a cã sù bµn b¹c cña tËp thÓ. Ng­êi ®­a ra quyÕt ®Þnh lµ ng­êi ph¶i tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quyÕt ®Þnh cña m×nh kh«ng rµng buéc tíi nh÷ng ng­êi kh¸c trong cïng mét bé phËn chøc n¨ng. Thø n¨m, c¬ chÕ kiÓm tra trùc tiÕp, hiÓn nhiªn. KiÓm tra nh÷ng g× ®· ®¹t ®­îc trªn thùc tÕ so s¸nh nã víi nh÷ng tiªu chuÈn kiÓm tra, trªn c¬ së ®ã nhanh chãng ph¸t hiÖn nh÷ng sai lÖch, nguyªn nh©n cña sù sai lÖch, nhanh chãng ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc ®Ó ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ®¹t ®­îc môc tiªu ®· ®Þnh. ¦u, nh­îc ®iÓm cña m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y: ¦u ®iÓm: Víi sù chuyªn m«n ho¸ nghÒ nghiÖp, cã nghiÖp cã mét ®éi ngò c¸n bé, kü thuËt cao gióp cho doanh nghiÖp chuyªn s©u vµo lÜnh lùc mµ doanh nghiÖp cã ­u thÕ. Tõ sù chuyªn s©u ®ã sÏ gióp doanh nghiÖp t¹o ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao h¬n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Víi c¬ chÕ kiÓm tra trùc tiÕp, hiÓn nhiªn gióp cho viÖc kiÓm tra chÝnh x¸c vµ x¸t thùc h¬n. Tõ ®ã kiÓm chøng xem mäi viÖc thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch ®· ®Þnh vµ theo nh÷ng nguyªn t¾c ®· ®Ò ra hay kh«ng. Tõ viÖc kiÓm tra nay cã thÓ nhanh chãng v¹ch ra nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ sai lÇm ®Ó söa ch÷a, ng¨n ngõa sù vi ph¹m. M« h×nh qu¶n lý nµy cßn thóc ®Èy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña mçi c¸ nh©n trong tæ chøc. §©y lµ ®iÒu rÊt quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp bëi lÏ ph¸t huy ®­îc tÝnh s¸ng t¹o cña con ng­êi trong tæ chøc sÏ gióp cho doanh nghiÖp cã nhiÒu ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕt tõ ®ã sÏ chän ra ph­¬ng ¸n tèi ­u nhÊt phï hîp víi t×nh h×nh cña m×nh. Nh­îc ®iÓm: Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm trªn, m« h×nh qu¶n lý nµy cã nh­îc ®iÓm lµ ch­a cã sù g¾n bã gi÷a c¸c thµnh viªn trong tæ chøc. Mµ sù hîp t¸c gi÷a c¸c thµnh viªn trong tæ chøc lµ nh©n tè rÊt quan träng, nh»m khai th¸c, ®éng viªn nhiÖt t×nh vµ trÝ tuÖ cña tËp thÓ, t¨ng thªm søc m¹nh cho tæ chøc, t¹o ra bÇu kh«ng khÝ ®ång thuËn, høng thó. Ochi phª ph¸n: ng­êi ph­¬ng T©y cã ý thøc vÒ gi¸ trÞ cña khoa häc c«ng nghÖ häc vµ vÒ c¸ch tiÕp cËn khoa häc cu¶ nã, nh­ng tõ ®ã l¹i kh«ng thay ®æi quan niÖm vÒ con ng­êi. C¸c chÝnh phñ hµng n¨m cÊp hµng tr¨m triÖu ®«la cho nghiªn cøu khoa häc, ñng hé sù ph¸t triÓn cña nh÷ng t­ t­ëng kinh tÕ phøc t¹p, nh­ng trong thùc tÕ, kh«ng bao giê cã kinh phÝ cÊp cho sù hiÓu biÕt vÒ c¸ch qu¶n lý vµ tæ chøc lao ®éng con ng­êi vµ ®ã chÝnh lµ ®iÒu ph¶i häc tËp ë NhËt. II) M« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n: 1. S¬ l­îc vÒ m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n: Tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX, bªn c¹nh c¸c lý thuyÕt qu¶n lý cña ph­¬ng T©y, ë mét sè n­íc ph­¬ng §«ng nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc, Singapore, xuÊt hiÖn c¸c lý thuyÕt qu¶n lý cña riªng m×nh. Thµnh c«ng “thÇn kú” vÒ kinh tÕ cña NhËt B¶n ®· khiÕn c¸c nhµ qu¶n lý ph­¬ng T©y quan t©m, thËm chÝ sïng b¸i m« h×nh qu¶n lý ®éc ®¸o ®­îc gäi lµ ph­¬ng thøc qu¶n lý NhËt B¶n, phong c¸ch qu¶n lý NhËt B¶n hoÆc nghÖ thuËt qu¶n lý NhËt B¶n…. D­íi ®©y lµ m« h×nh qu¶n lý cña NhËt B¶n: M« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n: Thø nhÊt, lµm viÖc suèt ®êi( ®Õn lóc nghØ h­u) ë mét c«ng ty. ChÕ ®é tuyÓn dông cña c¸c xÝ nghiÖp NhËt B¶n lÊy tiÒn ®Ò lµ tuyÓn dông c«ng nh©n lµm viÖc suèt ®êi cho xÝ nghiÖp. V× thÕ, dï tiÒn l­¬ng cã thÊp nh­ng v× ý thøc g¾n bã suèt ®êi víi xÝ nghiÖp nªn lßng trung thµnh ®ã ®· ¨n s©u trong tõng ng­êi c«ng nh©n t¹o nªn kh¶ n¨ng tiÕn hµnh kinh doanh cùc kú æn ®Þnh. Thø hai, ®¸nh gi¸ vµ ®Ò b¹t chËm( cã thÓ tõ 10- 15 n¨m míi ®Ò b¹t). ë NhËt B¶n th­êng ®Ò b¹t vµ tr¶ l­¬ng theo th©m niªn. Nh÷ng ng­êi cã th©m niªn cao th­êng dÔ ®­îc ®Ò b¹t, ®­îc tr¶ l­¬ng cao h¬n nh÷ng ng­êi cã th©m niªn Ýt. Thø ba, nghÒ nghiÖp kh«ng chuyªn m«n ho¸( cã thÓ chuyÓn sang viÖc kh¸c). NhËt B¶n ®Ò cao chiÕn l­îc con ng­êi, do ®ã lu«n lu«n ph¶i c¶i tiÕn c«ng nghÖ h­íng vÒ con ng­êi vµ con ng­êi còng lu«n ®­îc ®µo t¹o l¹i ®Ó phï hîp víi c«ng nghÖ. Ng­êi lao ®éng cã thÓ lu©n phiªn lµm viÖc trong nhiÒu lÜnh vùc. Thø t­, quyÕt ®Þnh vµ tr¸ch nhiÖm tËp thÓ. ë NhËt B¶n chñ yÕu lµ chÕ ®é d­íi trªn bµn b¹c dùa vµo nh÷ng quyÕt ®Þnh mang tÝnh tËp thÓ “tõ d­íi ®­a lªn”. Ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n tham gia quyÕt s¸ch, kÞp thêi ph¶n ¸nh t×nh h×nh cho cÊp trªn, ®Æc biÖt lµ tr­íc khi ®­a ra mét quyÕt ®Þnh quan träng, ph¶i khuyÕn khÝch c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®­a ra nh÷ng ®Ò nghÞ cña hä, råi sau ®ã cÊp trªn míi quyÕt ®Þnh. C¸ch lµm nµy mÊt nhiÒu thêi gian cho tíi khi ra ®­îc quyÕt ®Þnh nh­ng v× tr­íc ®ã tËp thÓ ®· tham gia bµn b¹c vµ quyÕt ®Þnh nªn ®Õn giai ®o¹n thùc hiÖn cã nhiÒu thuËn lîi vµ ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch th«ng suèt . ChÝnh v× ra quyÕt ®Þnh tËp thÓ nªn mäi ng­êi còng cïng nhau chÞu tr¸ch nhiÖm. Thø n¨m, c¬ chÕ kiÓm tra gi¸n tiÕp, mÆc nhiªn( qua ®¸nh gi¸ cña tËp thÓ). Mäi quyÕt ®Þnh ®­a ra ®Òu qua sù bµn b¹c cña tËp thÓ nªn viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ l¹i còng th«ng qua sù ®¸nh gi¸ cña tËp thÓ. 2. ¦u, nh­îc ®iÓm cña m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n: ¦u ®iÓm: Tinh thÇn tËp thÓ lµ mét trong nh÷ng søc m¹nh rÊt quan träng ®èi víi bÊt kú mét tæ chøc nµo. Con ng­êi lµ nh÷ng tÕ bµo cña tæ chøc, lµ nh÷ng nh©n tè chñ yÕu cÊu thµnh nªn tæ chøc. Søc m¹nh cña tæ chøc tr­íc hÕt phô thuéc vµo n¨ng lùc, phÈm chÊt cña tõng c¸ nh©n; xong søc m¹nh ®ã sÏ t¨ng lªn gÊp béi khi ®­îc liªn kÕt g¾n bã trong tæ chøc- ®ã chÝnh lµ søc m¹nh tËp thÓ. M« h×nh nµy biÕt c¸ch khai th¸c nguån lùc con ng­êi, ®Æc biÖt lµ n¨ng lùc s¸ng t¹o vµ tinh thÇn tËp thÓ cña c¸c c¸ nh©n vµ cña toµn thÓ doanh nghiÖp. Tinh thÇn tËp thÓ (tinh thÇn céng ®ång) ®· vµ ®ang lµ tiÒm n¨ng to lín cña d©n téc NhËt B¶n trªn ®µ ph¸t triÓn. Ngoµi ra lßng trung thµnh còng lµ mét nh©n tè kh«ng kÐm phÇn quan träng. Mäi ng­êi trung thµnh víi môc tiªu ph¸t triÓn ®Êt n­íc, ph¸t triÓn doanh nghiÖp, dèc lßng dèc søc häc tËp vµ nghiªn cøu lao ®éng ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao nhÊt. Lßng trung thµnh lµ mét phÈm chÊt t©m lý truyÒn thèng cña con ng­êi NhËt, nã ®· ph¸t huy t¸c ®éng m¹nh mÏ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù “thÇn kú” cña nÒn kinh tÕ NhËt. Nh­îc ®iÓm: Tuy nhiªn kh«ng ph¶i tinh thÇn tËp thÓ lóc nµo còng lµ tèt, ®«i khi nã k×m h·m kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong mçi c¸ nh©n. Lµm viÖc tËp thÓ, ra quyÕt ®Þnh tËp thÓ lµm ng­êi ta phô thuéc vµo nhau, khi ph¶i t¸ch ra th× hä khã cã thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô. ChÕ ®é ®Ò b¹t vµ h­ëng l­¬ng theo th©m niªn kh«ng ph¶i lóc nµo còng hîp lý, nã cã thÓ lµm k×m h·m kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña líp trÎ trong doanh nghiÖp. §iÒu nµy sÏ lµm cho doanh nghiÖp mÊt ®i mét nguån lùc kh«ng nhá mµ nhÊt lµ khi m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n rÊt coi träng nguån lùc con ng­êi. M« h×nh nµo th× còng cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña nã, chÝnh v× vËy vÊn ®Ò ¸p dông nh­ thÕ nµo ®Ó cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ mét ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n. III) So s¸nh m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y vµ NhËt B¶n: B¶ng so s¸nh m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y vµ m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n: M« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y M« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n Lµm viÖc ng¾n h¹n( thay ®æi n¬i lµm, thÊt nghiÖp). §¸nh gi¸ vµ ®Ò b¹t nhanh. 3. NghÒ nghiÖp chuyªn m«n ho¸( ®µo t¹o vµ lµm mét nghÒ thµnh th¹o, Ýt ®æi nghÒ). 4.C¬ chÕ kiÓm tra trùc tiÕp, hiÓn nhiªn( qua ®Þnh l­îng). 5. quyÕt ®Þnh qu¶n lý hoµn toµn do c¸ nh©n thñ tr­ëng. 6. Tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n. 7. QuyÒn lîi cã giíi h¹n( chñ yÕu lµ l­¬ng, th­ëng khi ®ang lµm viÖc). Lµm viÖc suèt ®êi( ®Õn lóc nghØ h­u) ë mét c«ng ty. §¸nh gi¸ vµ ®Ò b¹t chËm( cã thÓ 10- 15 n¨m míi ®Ò b¹t). NghÒ nghiÖp kh«ng chuyªn m«n ho¸( cã thÓ chuyÓn sang viÖc kh¸c). C¬ chÕ kiÓm tra gi¸n tiÕp, mÆc nhiªn( qua ®¸nh gi¸ cña tËp thÓ). quyÕt ®Þnh tËp thÓ. 6. Tr¸ch nhiÖm tËp thÓ. 7. QuyÒn lîi toµn côc( ngoµi l­¬ng vµ th­ëng cßn nhiÒu lo¹i phóc lîi kh¸c vµ l­¬ng h­u do c«ng ty tr¶). Ph­¬ng T©y h­íng vÒ c«ng nghÖ cao, thùc hiÖn nh÷ng ®æi míi vÒ c«ng nghÖ vµ s¶n xuÊt míi. NhËt B¶n h­íng vÒ c«ng nghÖ phï hîp, do ®ã lu«n lu«n ph¶i c¶i tiÕn; c«ng nghÖ h­íng vÒ con ng­êi vµ con ng­êi lu«n ®­îc ®µo t¹o l¹i ®Ó phï hîp víi c«ng nghÖ. ë c¸c n­íc ph­¬ng T©y, viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh theo lèi ¸p ®Æt “tõ trªn xuèng”; ë NhËt B¶n chñ yÕu lµ chÕ ®é d­íi trªn bµn b¹c dùa vµo nh÷ng quyÕt ®Þnh mang tÝnh tËp thÓ “tõ d­íi ®­a lªn”. Víi NhËt B¶n, øng xö dùa trªn sù g¾n bã, lßng trung thµnh vµ tin cËy; chø kh«ng ph¶i dùa trªn ng«i thø vµ sù gi¸m s¸t, th­ëng ph¹t víi c¸c gi¸ trÞ cña chñ nghÜa c¸ nh©n ph­¬ng T©y. B. VËn dông vµo c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam: I. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam: Tµi nguyªn thiªn nhiªn Ýt ái vÒ chñng lo¹i, h¹n chÕ vÒ tr÷ l­îng kh«ng ®ñ ®Ó x©y dùng c¬ cÊu c«ng nghiÖp ®ång bé, thËm chÝ kh«ng ®ñ ®Ó ph¸t triÓn mét ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng vai trß chñ lùc trong tÝch luü cho c«ng nghiÖp quèc gia. viÖt Nam tr¶i qua thêi kú dµi trong qu¸ khø lµ n­íc thuéc ®Þa phô thuéc, tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp, nghÌo nµn l¹c hËu lµ phæ biÕn, bÞ chiÕn tranh khèc liÖt tµn ph¸ nÆng nÒ. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam mang tÝnh chÊt n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu, l¹i ë tr×nh ®é th« s¬ vÒ ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt, d©n sè ®«ng, diÖn tÝch ®Êt canh t¸c trªn ®Çu ng­êi qu¸ nhá, ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh«ng thuËn hoµ, quy m« ®Êt kh«ng ®ñ ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt lín ®¹t hiÖu qu¶ cao. Trong khi ®ã, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng chØ tho¶ m·n nhu cÇu néi ®Þa nªn kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. §iÒu ®ã ®· t¸c ®éng xÊu ®Õn tÝch luü vµ t¸i s¶n xuÊt më r«ng, c¸n c©n thanh to¸n kh«ng ®­îc c¶i thiÖn k×m h·m sù ph¸t triÓn vµ më réng kü thuËt dÉn ®Õn k×m h·m søc s¶n xuÊt. TiÒm n¨ng chñ yÕu cña ViÖt Nam lµ nguån lao ®éng dåi dµo vµ gi¸ rÎ nh­ng l¹i ch­a ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch khoa häc chÝnh v× vËy mµ nã ch­a thùc sù lµ mét thuËn lîi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang trong giai ®o¹n khã kh¨n cña tiÕn tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc. Kh«ng chØ cã vËy, c¶ ë thÞ tr­êng trong n­íc c¸c doanh nghiÖp còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Nh÷ng khã kh¨n ®ã lµ vÒ c¸c nguån lùc (vËt chÊt vµ con ng­êi) trong ®ã nguån lùc vÒ con ng­êi vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. Chóng ta rÊt thiÕu nh÷ng nhµ qu¶n lý giái ®Ó ®iÒu hµnh c¸c doanh nghiÖp mét c¸ch linh ho¹t vµ cã hiÖu qu¶ trong m«i tr­êng kinh tÕ lu«n biÕn ®æi tõng ngµy. V× vËy, chóng ta cÇn ph¶i ®Ò ra ®­îc m« h×nh qu¶n lý phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt n­íc, mµ trong ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ãng vai trß chñ chèt. Sau ®©y lµ mét sè ®Ò xuÊt cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay. II.§Ò xuÊt m« h×nh qu¶n lý doanh nghiÖp n­íc ta hiÖn nay: Mçi m« h×nh qu¶n lý ®Òu cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña nã, nÕu biÕt kÕt hîp hµi hoµ c¸c vÊn ®Ò sÏ mang l¹i mét m« h×nh qu¶n lý tèi ­u. §èi víi t×nh h×nh hiÖn t¹i cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, chóng ta kh«ng nªn chän mét m« h×nh qu¶n lý cô thÓ nµo mµ nªn vËn dông kÕt hîp c¶ hai m« h×nh víi tõng tr­êng hîp cô thÓ. Gièng nh­ NhËt B¶n, ng­êi lao ®éng ViÖt Nam còng cã truyÒn thèng lµm viÖc suèt ®êi( ®Õn lóc nghØ h­u). XÝ nghiÖp ph¶i thuª dïng c«ng nh©n l©u dµi ®Ó hä yªn t©m vµ t¨ng thªm tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, cïng xÝ nghiÖp chia sÎ vinh quang vµ khã kh¨n, g¾n bã vËn mÖnh cña hä vµo vËn mÖnh cña xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn ®iÒu nµy ®«i khi lµm cho c¸c nh©n viªn ng¹i thay ®æi, chuyÓn c«ng t¸c. ChÝnh v× vËy mµ lµm viÖc l©u dµi ë mét c«ng ty, mét xÝ nghiÖp kh«ng ph¶i lóc nµo còng tèt bëi x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn th× con ng­êi cÇn ph¶i n¨ng ®éng h¬n, d¸m m¹o hiÓm h¬n, ®Ó thÝch nghi h¬n víi mäi hoµn c¶nh. §«i khi lµm viÖc ë nhiÒu c«ng ty sÏ gióp cho ng­êi lao ®éng cã kinh nghiÖm h¬n cho nghÒ nghiÖp cña m×nh, tõ ®ã cã thÓ ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng cña hä. Tinh thÇn tËp thÓ lµ xu h­íng chung cña doanh nghiÖp n­íc ta tõ x­a ®Õn nay. Tuy nhiªn trong thêi ®¹i nµy c¸c doanh nghiÖp nªn khuyÕn khÝch viÖc ra quyÕt ®Þnh, chÞu tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n. Bëi lÏ, c«ng viÖc ®­îc xö lý theo quyÕt ®Þnh c¸ nh©n sÏ nhanh chãng h¬n lµ viÖc ®em ra bµn b¹c víi tËp thÓ. ViÖc cña bé phËn nµo, nªn ®Ó thñ tr­ëng cña bé phËn Êy sÏ ra quyÕt ®Þnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng quyÕt ®Þnh ®ã nh­ vËy tr¸ch nhiÖm ®· ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng kh«ng thÓ liªn quan hay l«i kÐo ®Õn ng­êi kh¸c. Vµ tr¸ch nhiÖm ®· ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng nh­ vËy th× ng­êi nµo ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm sÏ nç lùc nhiÒu h¬n ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô, do ®ã kÕt qu¶ c«ng viÖc sÏ tèt h¬n cho doanh nghiÖp. Tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ngµy cµng cao vµ ®­îc øng dông rÊt nhiÒu trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, v× thÕ viÖc chuyªn m«n ho¸ nghÒ nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt. Doanh nghiÖp cÇn ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n chuyªn s©u vÒ mçi mét bé phËn trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt còng nh­ trong bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Khi ph©n c«ng c«ng viÖc chuyªn s©u sÏ gióp cho xö lý mäi thµnh th¹o h¬n, nhanh chãng h¬n bëi c¸c c¸n bé ®· ®­îc ®µo t¹o chØ ®Ó xö lý c«ng viÖc ®ã. Sù chuyªn m«n ho¸ nghÒ nghiÖp, mét mÆt cã kh¶ n¨ng n©ng cao chÊt l­îng cña s¶n phÈm vµ hiÖu qu¶ cña tæ chøc, song mËt kh¸c nã l¹i coi nhÑ sù kh¸c biÖt cña n¨ng lùc c¸ nh©n vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña c¸ nh©n. Trong mét lÜnh vùc chuyªn m«n nhá hÑp, nã chØ ®ßi hái mét n¨ng lùc c¸ nh©n cã h¹n. V× vËy, nã sÏ h¹n chÕ kh¶ n¨ng tù thùc hiÖn vµ sù ph¸t triÓn l©u dµi cña c¸ nh©n, lµm cho n¨ng lùc tiÒm tµng cña c¸ nh©n kh«ng ®­îc ph¸t huy ®Çy ®ñ. Trong thêi ®¹i c«ng nghiÖp, hoµn thµnh nhiÖm vô nhanh chãng, cã hiÖu qu¶ lµ môc tiªu mµ doanh nghiÖp nµo còng mong muèn ®¹t ®­îc, tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã qu¶ thËt kh«ng dÔ chót nµo, nã ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý mét c¸ch khoa häc c¸c nguån lùc cña m×nh. §êi sèng cña ng­êi lao ®éng tuy ®· ®­îc c¶i thiÖn xong vÉn cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n, chÝnh v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m ®Õn c¸c møc l­¬ng, th­ëng, phô cÊp …®Ó ®¶m b¶o cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng. Nhµ qu¶n lý ph¶i th­êng xuyªn quan t©m ®Õn phóc lîi cña c«ng nh©n, t×m c¸ch ®Ó c«ng nh©n c¶m thÊy tho¶i m¸i, hoµ hîp, th©n ¸i, kh«ng c¸ch biÖt gi÷a cÊp trªn vµ cÊp d­íi; t¹o m«i tr­êng lµm viÖc tho¶i m¶i lµ c¸ch thøc tèt nhÊt ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn lao ®éng nhiÖt t×nh, h¨ng say. N­íc ta ch­a ph¸t triÓn ®­îc nh­ c¸c n­íc ph­¬ng T©y, l­¬ng, th­ëng, phóc lîi… cho ng­êi lao ®éng cßn thÊp ch­a ®ñ ®Ó nu«i sèng gia ®×nh hä; c¸c doanh nghiÖp nªn chän “ quyÒn lîi toµn côc” theo m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n v× nã phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ n­íc ta h¬n. Dï chän m« h×nh nµo ®i ch¨ng n÷a th× còng ph¶i xem xÐt xem liÖu nã cã phï hîp víi t×nh h×nh ®Êt n­íc, víi kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp hay kh«ng vµ nã sÏ mang l¹i nh÷ng lîi Ých g×. M« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y vµ NhËt B¶n lµ hai m« h×nh qu¶n lý tiªu biÓu mµ nhiÒu n­íc, quèc gia trªn thÕ giíi nªn nghiªn cøu vµ häc hái ®Ó vËn dông cho c¸c doanh nghiÖp cña n­íc m×nh vµ ViÖt Nam còng kh«ng ph¶i lµ mét ngo¹i lÖ. Tuy biÕt häc hái lµ rÊt quan träng nh­ng häc hái nh­ thÕ nµo ®Ó cã hiÖu qu¶ nhÊt cßn tuú thuéc vµo n¨ng lùc, sù s¸ng t¹o cña c¸c nhµ qu¶n lý ViÖt Nam. §iÒu quan träng lµ cho dï häc hái hay vËn dông theo c¸c m« h×nh ®ã chóng ta còng kh«ng ®¸nh mÊt b¶n s¾c cña d©n téc ViÖt Nam. kÕt luËn ViÖt Nam lµ mét trong sè Ýt c¸c x· héi chñ nghÜa trªn thÕ giíi, còng bÞ ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu bëi sù sôp ®æ cña c¸c n­íc trong hÖ thèng x· héi chñ nghÜa. Tõ ®Êt n­íc cã nÒn kinh tÕ l¹c hËu, kÐm ph¸t triÓn ®ang chuyÓn m×nh tõng ngµy ®Ó phï hîp víi xu h­íng toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam gãp phÇn rÊt quan träng trong sù tiÕn bé, ®i lªn cña nÒn kinh tÕ . Cã ®­îc thµnh qu¶ nh­ h«m nay, cã sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña c¸c doanh nghiÖp n­íc nhµ, ®ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu, häc hái kh«ng ngõng bao gåm c¶ häc hái nh÷ng m« h×nh qu¶n lý tiªn tiÕn trªn thÕ giíi( m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y, NhËt B¶n…) ®Ó vËn dông doanh nghiÖp m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. §Êt n­íc ta vÉn cßn ®ang cã rÊt nhiÒu khã kh¨n nh­ng tin ch¾c r»ng víi sù s¸ng t¹o vµ ham häc hái c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ ngµy mét tiÕn xa h¬n n÷a, ph¸t triÓn h¬n n÷a, kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn tr­êng quèc tÕ. môc lôc Lêi më ®Çu……………………………………………………………1 néi dung………………………………………………………………2 A.M« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y vµ NhËt B¶n………………….……….2 I.M« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y………………………………………..2 1.S¬ l­îc vÒ m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y………………………..2 2.¦u, nh­îc ®iÓm cña m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y……………..3 II.M« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n………………………………………….4 1.S¬ l­îc vÒ m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n……………….………….4 2.¦u, nh­îc ®iÓm cña m« h×nh qu¶n lý NhËt B¶n………………..5 III.So s¸nh m« h×nh qu¶n lý ph­¬ng T©y, NhËt B¶n………………….6 B.VËn dông vµo ViÖt Nam: I.Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam…………………………….……….7 II.§Ò xuÊt m« h×nh qu¶n lý doanh nghiÖp n­íc ta hiÖn nay………….8 kÕt luËn…………………………………………………….……….10 danh môc tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Khoa häc Qu¶n lý( §¹i häc QLKD HN). HÖ thèng qu¶n trÞ kinh doanh NhËt B¶n. NghÖ thuËt qu¶n lý kiÓu NhËt B¶n( NXB Sù ThËt) Tinh hoa qu¶n lý(NXB Lao §éng- X· Héi) C¸c häc thuyÕt qu¶n lý( NXB ChÝnh TrÞ Quèc Gia).