Tầm soát - Chẩn đoán và điều trị các tổn thương tiền ung thư cổ tử cung

TAÀM SOAÙT - CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ CAÙC TOÅN THÖÔNG TIEÀN UNG THÖ COÅ TÖÛ CUNG Baùo caùo vieân : BS. Nguyeãn Quoác Tröïc Ñôn vò : Beänh vieän Ung Böôùu TAÀM SOAÙT UNG THÖ LAØ GÌ Phaùt hieän ung thö ôû giai ñoaïn sôùm khi beänh coù theå ñieàu trò ñöôïc vaø chöõa khoûi ñöôïc. Coù 1 test taàm soaùt höõu ích hoaëc 1 phöông thöùc taàm soaùt toát Phaùt hieän ung thö sôùm hôn ôû giai ñoaïn beänh bieåu loä trieäu chöùng Ñöa ñeán moät keát quaû toát hôn. AÙp duïng vieäc thaêm khaùm hoaëc test TS reû tieàn chaáp nhaän ñöôïc treân moät soá lôùn caù theå Giaûm tæ leä maéc beänh vaø tæ leä töû vong do moät ung thö ñaëc bieät naøo ñoù ÑAËC ÑIEÅM CUÛA TEST TAÀM SOAÙT SO VÔÙI TEST CHAÅN ÑOAÙN Moät vaøi ñaëc ñieåm laøm cho caùc ung thö ñaëc bieät thích hôïp vôùi TS Tæ leä maéc beänh vaø tæ leä töû vong ñaùng keå. Tæ leä maéc beänh toaøn boä ôû traïng thaùi tieàn laâm saøng coù theå phaùt hieän ñöôïc cao. Khaû naêng ñieàu trò hieäu quaû vaø caûi thieän hôn do phaùt hieän beänh sôùm. Coù saün 1 test TS toát vôùi ñoä nhaïy cao, ñoä ñaëc hieäu cao, chi phí thaáp vaø ít baát tieän, ít khoù chòu cho caù theå taàm soaùt. 3 ung thö thích hôïp vôùi taàm soaùt : ung thö coå töû cung - vuù - ñaïi tröïc traøng Taàm soaùt baèng teá baøo hoïc cho ung thö coå töû cung vaø toån thöông tieàn ung thö CTC 1,5 – 6% Pap smear ôû Myõ ÔÛ Myõ coù khoaûng 2,5 trieäu tröôøng hôïp moãi moät naêm “Chöông trình Vieät Myõ thí ñieåm phoøng choáng ung thö coå töû cung taïi TP. HCM : nhöõng keát quaû vaø kinh nghieäm” : 3,58‰ Pap smear coù toån thöông tieàn ung thö coå töû cung Cô sôû 1950 ôû British Columbia, Cannada Xuaát ñoä ung thö coå töû cung ôû British Columbia giaûm töø 25/100.000 vaøo naêm 1954 xuoáng coøn 8/100.000 vaøo naêm 1984 vaø tæ leä cheát cuûa ung thö coå töû cung giaûm töø treân 13/100.000 vaøo naêm 1962 xuoáng coøn 3/100.000 vaøo naêm 1983. Nhöõng keát quaû töông töï ôû Myõ vaø baùn ñaûo Scandinavi. So saùnh thuaät ngöõ teá baøo hoïc coå töû cung cuûa Papanicolaou, WHO vaø Besthesda Ñoä chính xaùc cuûa Pap smear.Giaønh ñöôïc söï toái öu hoùa cho Pap smear (Obtaining an Optimal Pap smear) Khoâng ñöôïc taém voøi sen hay röûa aâm ñaïo hay giao hôïp 24 giôø. Khoâng neân laáy khi ñang coù kinh. Neân laøm tröôùc khi khaùm phuï khoa baèng tay. Ñoä chính xaùc cuûa Pap smear Tæ leä aâm tính giaû cuûa Pap smear ñöôïc öôùc ñoaùn laø töø 8 – 50% Teá baøo hoïc döïa treân cô sôû dung dòch (Liquid-Based Cytology) Hai phöông phaùp Liquid-Based Cytology thöôøng duøng ôû Myõ laø * ThinPre Pap Test * Heä thoáng cheá phaåm AutoCyte PREE Phöông phaùp ThinPretest gia taêng phaùt hieän SIL trong thöû nghieäm laâm saøng laø 15 – 100% . Chaån ñoaùn caùc toån thöông tieàn ung thö coå töû cung Söû duïng soi coå töû cung ñeå chaån ñoaùn CIN Muïc ñích : Phoùng ñaïi caùc toån thöông ôû coå töû cung Baám sinh thieát tröïc tieáp Hoã trôï caùc phöông phaùp caét boû ñeå chaån ñoaùn vaø ñieàu trò Sinh thieát coå töû cung Naïo sinh thieát Khoeùt choùp chaån ñoaùn Normal Normal Normal Keratosis Chaám ñaùy - laùt ñaù Aceto White Squamous cell carcinoma Papilloma Atypical vessels Höôùng daãn taïm thôøi ñeå quaûn lyù beänh nhaân coù teá baøo hoïc coå töû cung baát thöôøng ASCUS LSIL * Cho caùc tröôøng hôïp : Atypical squamous cells of undetermined significance (ASCUS) Khi chaån ñoaùn ASCUS chaéc chaén : Laäp laïi Pap smear moãi 4 – 6 thaùng cho ñeán khi coù 3 laàn lieân tieáp Pap smear aâm tính. Khi coù keøm theâm vieâm nhieãm naëng : Laäp laïi Pap smear moãi 2 – 3 thaùng sau khi nhaän daïng nguyeân nhaân vieâm vaø coù ñieàu trò thích hôïp cho 1 nhieãm truøng naøo ñoù cuûa aâm ñaïo. Khi chaån ñoaùn ASCUS khoâng chaéc vaø thieân veà ung thö hôn : Quaûn lyù nhö theå beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn laø LSIL. Cho caùc tröôøng hôïp : Low–grade squamous intraepithelial lesion (LSIL) Cho nhöõng beänh nhaân khoâng ñöôïc choïn loïc : Thöïc hieän soi coå töû cung, naïo noäi maïc töû cung vaø sinh thieát tröïc tieáp cho vuøng baát thöôøng naøo ñoù cuûa coå töû cung. Khoâng khuyeán caùo laøm LEEP (loop electrosurgical excision) thöôøng qui nhö laø 1 phöông phaùp löôïng giaù khi coù toån thöông LSIL hay Pap smear laø ASCUS Cho nhöõng beänh nhaân ñöôïc choïn löïa coù caân nhaéc vaø tin caäy ñeå theo doõi : Laäp laïi Pap smear moãi 4 –6 thaùng cho tôùi khi coù 3 laàn lieân tieáp Pap smear aâm tính. Neáu laäp laïi Pap smear thaáy baát thöôøng coøn toàn taïi maõi, caàn chæ ñònh soi coå töû cung vaø sinh thieát tröïc tieáp ÑIEÀU TRÒ Tröôùc khi ñieàu trò, caàn phaûi xaùc ñònh roõ möùc ñoä toån thöông vaø chaån ñoaùn moâ hoïc cuûa caùc toån thöông : Khoâng coù ung thö vi xaám laán treân caùc xeùt nghieäm teá baøo, soi coå töû cung, naïo coå trong hoaëc sinh thieát Toån thöông naèm ôû coå ngoaøi vaø coù theå quan saùt deã daøng Coå trong coå tö ûcung khoâng coù toån thöông qua keát quaû soi coå töû cung, naïo coå trong. Tæ leä taùi phaùt noùi chung khoaûng 10%, vieäc theo doõi baèng teá baøo hoïc caàn laøm moãi 3 thaùng hay 1 naêm. Lieäu phaùp ñoát laïnh Laser boáùc hôi Khoeùt choùp baèng dao Caét töû cung CAÙC KYÕ THUAÄT DUØNG TRONG ÑIEÀU TRÒ CIN Thuû thuaät voøng caét ñoát Palmer thöïc hieäïn ñaàu tieân vaøo thaäp nieân 50 Chæ ñònh CIN2 - CIN3 Bieán chöùng : chaûy maùu, nhieãm truøng, teo heïp coå töû cung Öu ñieåm : Raát coù hieäu quaû trong chaån ñoaùn vaø ñieàu trò caùc toån thöông CIN. Tæ leä chaån ñoaùn chính xaùc ñeán 99%, ñieàu trò thaønh coâng ñeán 91% KEÁT LUAÄN Ung thö coå töû cung laø loaïi ung thö phoå bieán ôû phuï nöõ nöôùc ta vieäc phaùt hieän caùc toån thöông tieàn ung thö laø chìa khoùa ñeå giaûi quyeát taän goác loaïi ung thö naøy. Caùc xeùt nghieäm teá baøo hoïc, soi coå töû cung, sinh thieát goùp phaàn phaùt hieän caùc toån thöông tieàn ung thö keå caû carcinoâm vi xaâm laán, thuû thuaät voøng caét ñoát laø phöông phaùp ñaõ chöùng toû söï tieän ích trong vieäc kieåm tra chaån ñoaùn vaø ñieàu trò caùc toån thöông naøy.