Kết cấu thép của máy trục là một nhân tố quan trọng trong hoạt động lâu dài ở ngoài trời: chụi tải trọng gió, bảo và các tải trọng khác. Kết cấu thép là phần chụi tải để các cơ cấu maý làm việc bình thường.
Trong các máy trục, kết cấu kim loại chiếm 1 phần kim loai rất lớn. Khối lượng kim loại dùng cho kết cấu cần chiếm 60% - 80% khối lượng toàn bộ máy trục. Vì thế việc chọn kết cấu cần thích hợp cho kết cấu cần để sử dụng một cách kinh tế là quan trọng nhất.
Kết cấu cần của máy trục thường sử dụng thép định hình như thép ống, thép gốc hay thép tấm được nối với nhau bằng hàn hay đinh tán. Các loại thép này được chế tao bằng thép cacbon, thép hợp kim thấp hay bằng hợp kim nhôm.
Giới thiệu về kết cấu thép cần trục thiết kế
Kết cấu cần gồm 1 tay cần cơ bản được liên kết với cần trục qua 2 khớp bản lề.
Tay cần lúc nào cũng nằm trên cần trục ngay cả khi di chuyển. Còn những đoạn tay cầm còn lại sẽ nằm bên ngoài và khi cần dùng trong những phạm vi khác nhau thì sẻ dung các đoạn cần đó. Các đoạn tay cần này được nối với tay cần cơ bản bằng các chốt.
Do kết cấu tay cần như vậy nên cần có thêm một thiết bị để gắn các cụm puly, vị trí treo cáp nâng cần và đồng thời chịu 1 phần lực tác dụng lên các thanh bụng.
Việc nghiên cứu tính toán ứng dụng kết cấu thép của máy có liên quan đến các ngành khoa học khác như: sức bền vật liệu, cơ học lý thuyết, công nghệ hàn . mặt khác kết cấu thép là phần chiếm nhiều kim loại nhất trong toàn bộ máy trục, vì thế để có khối lượng máy trục hợp lý cần phải thiết kế vả tính toán phần kim loại của nó.
47 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 2117 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Thiết kế cần trục ô tô sức nâng Q = 10T, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
KEÁT CAÁU THEÙP CAÀN TRUÏC Ô TÔ
TAÛI TROÏNG Q = 10T
I- Giôùi thieäu chung
K
eát caáu theùp cuûa maùy truïc laø moät nhaân toá quan troïng trong hoaït ñoäng laâu daøi ôû ngoaøi trôøi: chuïi taûi troïng gioù, baûo vaø caùc taûi troïng khaùc. Keát caáu theùp laø phaàn chuïi taûi ñeå caùc cô caáu mayù laøm vieäc bình thöôøng.
Trong caùc maùy truïc, keát caáu kim loaïi chieám 1 phaàn kim loai raát lôùn. Khoái löôïng kim loaïi duøng cho keát caáu caàn chieám 60% - 80% khoái löôïng toaøn boä maùy truïc. Vì theá vieäc choïn keát caáu caàn thích hôïp cho keát caáu caàn ñeå söû duïng moät caùch kinh teá laø quan troïng nhaát.
Keát caáu caàn cuûa maùy truïc thöôøng söû duïng theùp ñònh hình nhö theùp oáng, theùp goác hay theùp taám ñöôïc noái vôùi nhau baèng haøn hay ñinh taùn. Caùc loaïi theùp naøy ñöôïc cheá tao baèng theùp cacbon, theùp hôïp kim thaáp hay baèng hôïp kim nhoâm.
Giôùi thieäu veà keát caáu theùp caàn truïc thieát keá
Keát caáu caàn goàm 1 tay caàn cô baûn ñöôïc lieân keát vôùi caàn truïc qua 2 khôùp baûn leà.
Tay caàn luùc naøo cuõng naèm treân caàn truïc ngay caû khi di chuyeån. Coøn nhöõng ñoaïn tay caàm coøn laïi seõ naèm beân ngoaøi vaø khi caàn duøng trong nhöõng phaïm vi khaùc nhau thì seû dung caùc ñoaïn caàn ñoù. Caùc ñoaïn tay caàn naøy ñöôïc noái vôùi tay caàn cô baûn baèng caùc choát.
Do keát caáu tay caàn nhö vaäy neân caàn coù theâm moät thieát bò ñeå gaén caùc cuïm puly, vò trí treo caùp naâng caàn vaø ñoàng thôøi chòu 1 phaàn löïc taùc duïng leân caùc thanh buïng.
Vieäc nghieân cöùu tính toaùn öùng duïng keát caáu theùp cuûa maùy coù lieân quan ñeán caùc ngaønh khoa hoïc khaùc nhö: söùc beàn vaät lieäu, cô hoïc lyù thuyeát, coâng ngheä haøn…. maët khaùc keát caáu theùp laø phaàn chieám nhieàu kim loaïi nhaát trong toaøn boä maùy truïc, vì theá ñeå coù khoái löôïng maùy truïc hôïp lyù caàn phaûi thieát keá vaû tính toaùn phaàn kim loaïi cuûa noù.
Ngoaøi vieäc ñaûm baûo ñoä beàn khi laøm vieäc, keát caáu kim loaïi phaûi deã gia coâng, cheá taïo, ñeïp vaø coù giaù thaønh töông ñoái, deã baûo quaûn söûa chöõa.
Tuy em ñaõ coá gaéng heát söùc vaän duïng caùc kieán thöùc trong quaù trính hoïc taäp vaøo tính toaùn vaø thieát keá, song vaãn khoâng theå naøo traùnh ñöôïc nhöõng sai soùt. Qua ñeà taøi naøy ñaõ giuùp em kieåm tra vaø vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo trong thöïc teá. Ñoàng thôøi qua ñoù giuùp em oân laïi kieán thöùc ñaõ hoïc.
Nhaân nay, em xin gôûi lôøi caùm ôn ñeán quyù thaày coâ trong khoa Cô Khí, baïn beø, ñaët bieät laø söï giuùp ñôõ taän tình cuûa thaày Nguyeãn Danh Chaán trong khoa ñaõ giuùp ñôõ em thöïc hieän ñeà taøi naøy.
II- Hình thöùc keát caáu, vaät lieäu vaø phöông phaùp tính
Caàn truïc ô tô laø loaïi caàn truïc thay ñoåi taàm vôùi baèng caùch naâng haï caàn. Caàn laø moät daøn coù truïc thaúng, tieát dieän thay ñoåi theo chieàu daøi caàn. Phaàn döôùi cuûa caàn ñaët treân baûn leá coá ñònh, treân phaàn quay cuûa caàn truïc baùnh xích. Ñaàu treân noái vôùi palang thay ñoåi taàm vôùi. Vì theá caàn ñöôïc xem nhö 1 thanh ñaët treân 2 baûn leà.
Ñoái vôùi caàn truïc chòu taûi troïng lôùn caàn ñöôïc cheá taïo kieåu daøn vôùi tieát dieän ngang laø 1 töù giaùc. Thanh bieân caùc töù giaùc ñoù laøm baèng theùp goùc hoaëc theùp oáng. Ñeå giaûm nheï troïng löôïng, caàn ñöôïc cheá taïo theo kieåu daøn ñoä cöùng thay ñoåi vaø tieát dieän ngang cuûa caàn thay ñoåi theo chieàu daøi caàn.
Ta tính keát caáu kim loaïi maùy truïc theo phöông phaùp öùng suaát cho pheùp:
=
Trong ñoù: : öùng suaát do taûi troïng tieâu chuaån sinh ra trong caáu kieän.
: öùng suaát cho pheùp.
: öùng suaát chaûy cuûa vaät lieäu theùp.
: heä soá an toaøn.
STT
Cô tính vaät lieäu
Kí hieäu
Trò soá
Ñôn vò
1
Moâñun ñaøn hoài
E
2,1.106
kG/cm2
2
Moâñun ñaøn hoài tröôït
G
0,84.106
kG/cm2
3
Giôùi haïn chaûy
sch
2400¸2800
kG/cm2
4
Giôùi haïn beàn
sb
3800¸4700
kG/cm2
5
Ñoä giaõn daøi khi ñöùt
e
21
%
6
Khoái löôïng rieâng
g
7,83
T/m3
7
Ñoä dai va ñaäp
ak
70
J/cm2
Hieän nay, ngöôøi ta ñeà ra phöông phaùp tính môùi veà ñoä beàn keát caáu kim loaïi maùy truïc. Coù xeùt söï laøm vieäc thöïc teá cuûa cuûa vaät lieäu ôû ngoaøi giôùi haïn ñaøn hoài, thöôøng laø phöông phaùp tính theo traïng thaùi giôùi haïn hay taûi troïng phaù hoaïi.
Theo phöông phaùp tính naøy KCKL khoâng ñaët trong traïng thaùi laøm vieäc maø ñaët trong traïng thaùi giôùi haïn, töùc laø trong traïng thaùi maát khaû naêng chòu taûi, khoâng theå laøm vieäc bình thöôøng ñöôïc nöõa, hoaëc do bieán daïng phaùt sinh caùc veát nöùt quaù möùc. Chính vì theá neân keát quaû tính theo phöông phaùp naøy tieát kieäm hôn phöông phaùp öùng suaát cho pheùp. Tuy vaäy, ñoái vôùi 1 soá keát caáu tính theo traïng thaùi giôùi haïn ñoâi khi ñöa ñeán nhöõng bieán daïng quaù lôùn, vöôït quaù möùc ñoä cho pheùp. Do ñoù, trong phöông phaùp tính naøy ngöôøi ta ñaët bieät chuù troïng ñeán bieán daïng, chöa hoaøn thieän ñeå tính KCKL cuûa taát caû caùc loaïi maùy truïc. Vì theá, chuùng ta chuû yeáu tính theo phöông phaùp öùng suaát cho pheùp vì phöông phaùp naøy ñaõ phaùt trieån khaù laâu vaø hoaøn chænh.
Caùc thoâng soá cô baûn cuûa keát caáu theùp caàn: vôùi chieàu daøi caàn L = 9,6m.
Trong maët phaúng naâng haøng
Chieàu cao tieát dieân ôû giöõa caàn:
. Laáy h = 0.4m.
Chieàu cao tieát dieän caàn ôû ñaàu caàn vaø ñuoâi caàn coù kích thöôùc:
. Laáy 0,2m.
Trong maët phaúng naèm ngang
Chieàu roäng maët caét ngang ôû giöõa caàn:
. Laáy B = 0,5m.
Chieàu roäng maët caét taïi goái töïa ôû ñuoâi caàn:
. Laáy B0 = 0,9m.
Xaùc ñònh vò trí tính toaùn :
Caên cöù vaøo bieåu ñoà söùc naâng cuûa maùy maãu töông öùng ta xaùc ñònh ñöôïc vò trí tính toaùn:
Thoâng soá
Vò trí
Q (T)
R (m)
(°)
(°)
(°)
Max
2,5
10
260
150
150
Tb
4
7
540
380
380
Min
10
4
740
560
560
III- Caùc tröôøng hôïp taûi troïng vaø toå hôïp taûi troïng:
Khi tính thieát keá keát caáu kim loaïi maùy truïc cuûa caàn truïc ngöôøi ta tính toaùn theo 3 tröôøng hôïp sau:
Tröôøng hôïp taûi troïng I:
Caùc taûi troïng tieâu chuaån taùc duïng leân maùy truïc ôû traïng thaùi laøm vieäc bình thöôøng nhö: troïng löôïng haøng ñuùng tieâu chuaån, môû maùy vaø haõm eâm, aùp löïc gioù trung bình khi maùy laøm vieäc, traïng thaùi maët ñöôøng tieâu chuaån. Treân cô sôû caùc taûi troïng ñoù coù theå tieán haønh tính toaùn theo ñoä beàn vaø ñoä beàn moûi.
Tröôøng hôïp taûi troïng II:
Caùc taûi troïng lôùn nhaát phaùt sinh khi maùy truïc laøm vieäc ôû cheá ñoä chòu taûi naëng nhaát vaø laøm vieäc vôùi troïng löôïng vaät naâng ñuùng tieâu chuaån. Caùc taûi troïng cöïc ñaïi ôû traïng thaùi laøm vieäc coù theå taïo neân söùc caûn tónh cöïc ñaïi, môû maùy vaø haõm ñoät ngoät coù theå taïo neân caùc löïc quaùn tính cöïc ñaïi, löïc gioù cöïc ñaïi ôû traïng thaùi laøm vieäc, traïng thaùi maët ñöôøng baát lôïi cho söï di chuyeån cuûa caàn truïc vaø ñoä doác cöïc ñaïi. Caên cöù vaøo caùc taûi troïng ñoù ñeû tính ñoä beàn cuûa caùc boä phaän keát caáu.
Tröôøng hôïp taûi troïng III:
Maùy truïc khoâng laøm vieäc nhöng chòu taùc duïng cuûa caùc taûi troïng phaùt sinh lôùn nhaát ví duï: troïng löôïng baûn thaân, troïng löôïng gioù (baõo), tröôøng hôïp naøy duøng ñeå kieåm tra keát caáu theo ñoä, beàn ñoä oån ñònh.
ÔÛ traïng thaùi laøm vieäc cuûa caàn truïc ngöôøi ta toå hôïp caùc taûi troïng taùc duïng leân maùy truïc vaø chia ra thaønh caùc toå hôïp taûi troïng sau:
Toå hôïp Ia, IIa: töông öùng vôùi traïng thaùi caàn truïc laøm vieäc, caàn truïc ñöùng yeân chæ coù moät cô caáu naâng laøm vieäc, tính toaùn khi khôûi ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu naâng haøng, khôûi ñoäng moät caùch töø töø tính cho Ia; khôûi ñoäng (haõm) moät caùch ñoät ngoät tính cho toå hôïp IIa.
Toå hôïp Ib, IIb: maùy truïc di chuyeån coù mang haøng ñoàng thôøi laïi coù theâm moät cô caáu khaùc ñang hoaït ñoäng (di chuyeån xe con, di chuyeån xe tôøi, quay, thay ñoåi taàm vôùi), tieán haønh khôûi ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu ñoù moät caùch töø töø tính cho toå hôïp Ib; ñoä ngoät IIb.
Keát caáu kim loaïi cuûa caàn chòu taûi troïng naëng neà nhaát töông ñöông vôùi taäp hôïp taûi troïng IIa. Khi caàn truïc ñöùng yeân tieán haønh naâng haøng töø maët neàn ôû vò trí baát lôïi nhaát vaø tieán haønh haõm haøng khi naâng phoái hôïp vôùi chuyeån ñoäng quay (caùc taûi troïng tính goàm coù: taûi troïng khoâng di ñoäng tính, taûi troïng taïm thôøi tính khi treo troïng taûi lôùn nhaát ôû taàm vôùi lôùn nhaát, löïc quaùn tính ngang, taûi troïng gioù ôû traïng thaùi laøm vieäc). Do ñoù ta söû duïng tröôøng hôïp taûi troïng IIa ñeå tính keát caáu kim loaïi cuûa caàn.
Toå hôïp taûi troïng vaø caùc tröôøng hôïp tính toaùn
Theo yeâu caàu thieát keá caàn truïc veà ñoâï beàn vaø ñoâï oån ñònh, do vaäy ta tính cho loaïi caàn truïc di chuyeån baùnh xích öùng vôùi tröôøng hôïp taûi troïng IIa vaø IIb.
Toå hôïp taûi troïng IIa: töông öùng khi caàn truïc ñöùng yeân, tieán haønh naâng haøng, haï moät caùch ñoät ngoät. Toå hôïp taûi troïng IIb : caàn truïc di chuyeån coù mang haøng, haõm moät caùch ñoät ngoät.
Baûng taûi troïng tính toaùn:
Loaïi taûi troïng
Caùc tröôøng hôïp taûi troïng
IIa
IIb
III
Troïng löôïng baûn thaân caàn, coù tính ñeán
Heä soá va ñaäp
Troïng löôïng haøng Q (keå caû thieát bò mang
haøng) tính ñeán heä soá ñoäng khi naâng
……
Löïc caêng trong caùp treo haøng
……
Löïc quaùn tính ngang do trong löôïng keát caáu
xuaát hieän khi môû maùy hoaëc phanh cô caáu
……
……
Löïc quaùn tính ngang do troïng löôïng haøng
cuøng thieát bò mang
……
……
Taûi troïng gioù taùc duïng leân keát caáu
IV- Caùc taûi troïng tính toaùn
IV-1: Tröôøng hôïp taûi troïng IIa
Khi tính keát caáu kim loaïi caàn cuûa caàn truïc caàn bieát taát caû caùc loaïi taûi troïng taùc duïng leân noù nhö: taûi troïng khoâng di ñoäng, taûi troïng taïm thôøi, löïc quaùn tính, taûi troïng gioù, ñoàng thôøi löïc trong daây caùp treo vaät vaø daây caùp treo caàn.
1-Trong maët phaúng naâng haï
Vì ñaây laø loaïi caàn lôùn taûi troïng do troïng löôïng baûn thaân caàn ñöôïc xem nhö phaân boá doïc theo chieàu daøi cuûa caàn, theo coâng thöùc (8.48) [1]:
Gc = qc*L
Trong ñoù:
Gc: troïng löôïng caàn.Choïn sô boä Gc = 1,85T
L: chieàu daøi caàn (L = 9.6m).
qc: taûi troïng phaân boá, theo coâng thöùc 5.4 [1]:
qc = k1*q
q: taûi troïng khoâng di ñoäng phaân boá doïc theo chieàu daøi cuûa keát caáu.
k1: heä soá ñieàu chænh keå ñeán caùc hieän töôïng va ñaäp khi di chuyeån maùy truïc. Vì vaän toác di chuyeån cuûa maùy v < 60 m/ph neân laáy k1 = 1.
Þ Gc = qc*L
kG/m
Taûi troïng taïm thôøi Q goàm troïng löôïng vaät naâng Q0 vaø boä phaän mang vaät Gm, theo coâng thöùc (8.49) [1]: Q = Q0 +Gm. Taûi troïng naøy ñaët ôû ñieåm noái cuûa caùc puly (roøng roïc) ñaàu caàn. Khi naâng vaø haï sinh ra caùc taûi troïng quaùn tính, vì theá taûi troïng taïm thôøi ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc (8.50) [1]:
Q = *(Q0 + Gm)
Trong ñoù:
: heä soá ñieàu chænh phuï thuoäc vaøo cheá ñoä laøm vieäc cuûa maùy truïc. Vì maùy truïc laøm vieäc ôû cheá ñoä laøm vieäc trung bình Þ = 1,2.
Q0: troïng löôïng vaät naâng.
Gm: troïng löôïng boä phaän mang vaät. Choïn sô boä troïng löôïng cuûa boä phaän mang vaät Gm = 135 kG
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát Rmax = 10m töông öùng söùc naâng Q = 2,5T
Þ Q = 1,2*(2,5+0,135) = 3,162T=3162 kG
ÔÛ taàm vôùi lôùn trung bình Rtb = 7m töông öùng söùc naâng Q = 4T
Þ Q = 1,2*(4+0,135) = 4,962T=4962 kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát Rmin = 4m töông öùng söùc naâng Q = 10T:
Q = 1,2*(10+0,135) = 12,162T = 12162 kG
Löïc caêng trong daây caùp naâng haøng xaùc ñònh theo coâng thöùc (8.55) [1]:
Trong ñoù:
Q: taûi troïng taïm thôøi tính.
a: boäi suaát palaêng (a = 8).
hp: hieäu suaát palaêng.
Vaäy: Löïc caêng trong daây caùp naâng haøng:
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát: Q = 3162 kG Þ kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình: Q = 4962 kG Þ kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát: Q = 12162 kG Þ kG
Löïc caêng trong daây caùp naâng haøng ñaët theo phöông daây caùp naâng haøng ôû
caùc roøng roïc ñaàu caàn vaø roøng roïc daãn höôùng.
Caùc phaûn löïc goái töïa caàn xaùc ñònh theo ñieàu kieän caân baèng vaø ñaët ôû ñieåm
noái palaêng hay puly treo caàn.
Khi ñaët caùc taûi troïng tính toaùn leân caàn trong maët phaúng naâng haï(maët phaúng thaúng ñöùng) ta phaûi chia ñoâi caùc taûi troïng vì ta chæ tính cho 1 maët daøn. Vaäy caùc taûi troïng taùc duïng leân 1 beân daøn trong maët phaúng ñöùng laø:
Vôùi b,c ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong cô caáu
thay ñoåi taàm vôùi (theo phương pháp hình học)
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát: c=1,92 m,
kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình:c=2,69 m
kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát: c=3 m
kG
Rmax kG
Rtb kG
Rmin kG
Rmax kG
Rtb kG
Rmin kG
Phaûn löïc ôû ñuoâi caàn:
Rmax =10125 kG
Rtb =8696 kG
Rmin =12223.6 kG
2-Trong maët phaúng naèm ngang
Trong maët phaúng naèm ngang, caàn chæ chiu taùc dung cuûa taûi troïng gioù, noäi löïc sinh ra trong caùc thanh cuûa caàn ôû toå hôïp IIa naøy khoâng lôùn baèng noäi löïc sinh ra trong toå hôïp IIb. Do ñoù ta khoâng caàn xaùc ñònh noäi löïc trong caùc thanh trong tröôøng hôïp naøy.
IV-2: Tröôøng hôïp taûi troïng IIb
1-Trong maët phaúng naâng haï
Vì ñaây laø loaïi caàn lôùn taûi troïng do troïng löôïng baûn thaân caàn ñöôïc xem nhö phaân boá doïc theo chieàu daøi cuûa caàn, theo coâng thöùc (8.48) [1]:
Gc = qc*L
Trong ñoù:
Gc: troïng löôïng caàn coù tính ñeán heä soá va ñaäp kñ. Laáy kñ = 1,2.
Choïn sô boä Gc = 1,85*1,2 = 2.22T
L: chieàu daøi caàn (L = 9,6m).
qc: taûi troïng phaân boá, theo coâng thöùc 5.4 [1]:
qc = k1*q
q: taûi troïng khoâng di ñoäng phaân boá doïc theo chieàu daøi cuûa keát caáu.
k1: heä soá ñieàu chænh keå ñeán caùc hieän töôïng va ñaäp khi di chuyeån maùy truïc. Vì vaän toác di chuyeån cuûa maùy v < 60 m/ph neân laáy k1 = 1.
Þ Gc = qc*L
Taûi troïng taïm thôøi Q goàm troïng löôïng vaät naâng Q0 vaø boä phaän mang vaät Gm, theo coâng thöùc (8.49) [1]: Q = Q0 +Gm. Taûi troïng naøy ñaët ôû ñieåm noái cuûa caùc puly (roøng roïc) ñaàu caàn. Khi naâng vaø haï sinh ra caùc taûi troïng quaùn tính, vì theá taûi troïng taïm thôøi ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc (8.50) [1]:
Q = kñ*(Q0 + Gm)
Trong ñoù:
Q0: troïng löôïng vaät naâng.
Gm: troïng löôïng boä phaän mang vaät. Choïn sô boä troïng löôïng cuûa boä phaän mang vaät . Choïn Gm = kG
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát Rmax = 10m töông öùng söùc naâng Q = 2,5T
Þ Q = 1,2*(2,5+0,135) = 3162kG
ÔÛ taàm vôùi lôùn trung bình Rtb = 7m töông öùng söùc naâng Q = 4T
Þ Q = 1,2*(4+0,135) = 4,962T=4962kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát Rmin = 4m töông öùng söùc naâng Q = 10T:
Q = 1,2*(10 + 0,135) = 12,162T = 12162 kG
Löïc caêng trong daây caùp naâng haøng xaùc ñònh theo coâng thöùc (8.55) [1]:
Trong ñoù:
Q: taûi troïng taïm thôøi tính.
a: boäi suaát palaêng (a = 8).
hp: hieäu suaát palaêng.
Vaäy: Löïc caêng trong daây caùp naâng haøng:
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát: Q = 3162 kG Þ kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình: Q = 4962 kG Þ kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát: Q = 12162 kG Þ kG
Löïc caêng trong daây caùp naâng haøng ñaët theo phöông daây caùp naâng haøng ôû
caùc roøng roïc ñaàu caàn vaø roøng roïc daãn höôùng.
Caùc phaûn löïc goái töïa caàn xaùc ñònh theo ñieàu kieän caân baèng vaø ñaët ôû ñieåm
noái palaêng hay puly treo caàn.
Khi ñaët caùc taûi troïng tính toaùn leân caàn trong maët phaúng naâng haï(maët phaúng thaúng ñöùng) ta phaûi chia ñoâi caùc taûi troïng vì ta chæ tính cho 1 maët daøn. Vaäy caùc taûi troïng taùc duïng leân 1 beân daøn trong maët phaúng ñöùng laø:
Vôùi b,c ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong cô caáu
thay ñoåi taàm vôùi (theo phöông phaùp hình học)
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát: c=1,92 m
kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình:c=2,69 mss
kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát:c=3m
kG
Rmax kG
Rtb kG
Rmin kG
Rmax kG
Rtb kG
Rmin kG
Phaûn löïc ôû ñuoâi caàn:
Rmax kG
Rtb kG
Rmin kG
2-Trong mặt phẳng nằm ngang
Taûi troïng gioù ôû traïng thaùi laøm vieäc vaø khoâng laøm vieäc ñaët phaân boá ñeàu ôû caùc maét cuûa daøn ngang. Taûi troïng gioù phaân boá ñeàu pg , theo coâng thöùc (1.11) [9]:
pg = qo*n*c*g*b
Trong ñoù:
qo: aùp löïc ñoäng cuûa gioù ôû ñoä cao 10m so vôùi maët ñaát, ñoái vôùi:
Traïng thaùi laøm vieäc: qo = 15 kG/m2.
Traïng thaùi khoâng laøm vieäc: qo = (28 100) kG/m2. Choïn qo = 40 kG/m2
n: heä soá ñieàu chænh taêng aùp löïc phuï thuoäc vaøo ñoä cao so vôùi maët ñaát, tra baûng 1.6 [9] choïn n = 1,0
c: heä soá khí ñoäng hoïc, tra baûng 1.7 [9] choïn c = 1,4.
g: heä soá quaù taûi (tính theo phöông phaùp öùng suaát cho pheùp g = 1).
b: heä soá ñoäng löïc, do ñaëc tính maïch ñoäng cuûa aùp suaát ñoäng cuûa gioù. Khi tính nhöõng chi tieát maùy truïc theo ñoä beàn chaéc: b = 1
ÔÛû traïng thaùi laøm vieäc:
pg = 15*1*1,4*1*1 =21 kG/m2.
ÔÛ traïng thaùi khoâng laøm vieäc:
pg =40*1*1,4*1*1 = 56 kG/m2.
Toaøn boä taûi troïng gioù taùc duïng leân caàn, coâng thöùc (1.12) [1]:
Pg = pg*Fc
Fc: dieän tích chaén gioù cuûa caàn. Fc = kc*Fb
Fb : dieän tích hình bao cuûa keát caáu.kc : heä soá ñoä kín cuûa keát caáu.
Choïn: kc = 0,4.
Fc = 3,84 m2
Do ñoù toaøn boä taûi troïng gioù taùc duïng leân caàn:
ÔÛ traïng thaùi laøm vieäc:
= 21*0,4*3,84 = 32,25 kG
ÔÛ traïng thaùi khoâng laøm vieäc:
= 56*0,4*3,84 = 86,02 Kg
Taûi troïng gioù phaân boá ñeàu treân maét cuûa daøn:
ÔÛ traïng thaùi laøm vieäc:
kG/m
ÔÛ traïng thaùi khoâng laøm vieäc:
kG/m
Taûi troïng gioù taùc duïng leân haøng, theo coâng thöùc (1.16) [9]:
= pg*Fh
Trong ñoù:
pg:taûi troïng gioù phaân boá ñeàu treân haøng baèng taûi troïng gioù taùc duïng caàn ôû traïng thaùi laøm vieäc.
Fh: dieän tích maët chòu gioù cuûa haøng, theo baûng 1.8 [1]:
Rmax : Q = 2,5TFh = 4m2 = 21*4 = 84 kG
Rtb : Q = 4TFh = 5,6m2 = 21*5,6 = 117,6 kG
Rmin : Q = 10TFh = 10m2 = 21*10 = 210 kG
Caùc taûi troïng ngang taùc duïng trong maët phaúng thaúng goùc vôùi maët phaúng treo haøng goàm coù: taûi troïng gioù, taûi troïng do quaùn tính ( tieáp tuyeán) khi quay caàn truïc vaø caùc thaønh phaàn naèm ngang cuûa taát caû caùc taûi troïng khi caàn truïc nghieâng. Taûi troïng ngang (gioù, quaùn tính) coi laø taûi troïng phaân boá theo chieàu daøi caàn (qg ,qqt) hôïp thaønh löïc q.
Löïc quaùn tính ngang do troïng löôïng cuûa keát caáu xuaát hieän khi môû maùy hay khi phanh cô caáu quay. Caùc löïc naøy laáy baèng 0,1 cuûa caùc taûi troïng thaúng ñöùng (khoâng keå ñeán heä soá k1), coâng thöùc (8.53) [1]:
Gng = 0,1*GC = 0,1*2,22 = 0,222 T = 222 kG
Vì ñaây laø loaïi caàn lôùn neân löïc quaùn tính ngang phaân boá doïc theo chieàu daøi caàn hay laø ñaët vaøo caùc maét cuûa daøn ngang:
kG/m
Löïc quaùn tính ngang do troïng löôïng cuûa vaät naâng vaø boä phaän mang vaät cuõng xuaát hieän khi môû maùy hay khi phanh cô caáu quay. Löïc naøy baèng 0,1 troïng löôïng cuûa vaät naâng vaø boä phaän mang vaät vaø ñaët ôû ñieåm noái caùc roøng roïc ñaàu caàn theo coâng thöùc (8.54) [1]:
Png = 0,1(Q0 + Gm)
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát Rmax: Png = 0,1*(2,5 + 0,135) = 0,263T = 263 kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình Rtb:Png = 0,1*(4 + 0,135) = 0,413T = 413 kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát Rmin:Png = 0,1*(10 + 0,135) = 1,013T = 1013 kG
Moment uoán theo phöông ngang lôùn nhaát taïi goái töïa ñuoâi caàn (Mng). Moment naøy laøm phaùt sinh phaûn löïc töïa theo phöông ngang Rn laø moät caëp löïc:
Khi ñaët caùc taûi troïng tính toaùn leân caàn trong maët phaúng naâng haï(maët phaúng thaúng ñöùng) ta phaûi chia ñoâi caùc taûi troïng vì ta chæ tính cho 1 maët daøn. Vaäy caùc taûi troïng taùc duïng leân 1 beân daøn trong maët phaúng ñöùng laø:
Trong ñoù: kG/m
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát: Png = 1000 kG ; = 462 kG
L = 15m Þ kGm
ÔÛ taàm vôùi trung bình: Png = 1500 kG ; = 646,8 kG
L = 15m Þ kGm
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát: Png = 4000 kG ; = 1039,5 kG
L = 15m Þ kGm
Phaûn löïc goái töïa: .
Vôùi B0 laø khoaûng caùch giöõa 2 goái trong maët phaúng naèm ngang. B0 = 1,2m.
Rmax: kG
Rtb : kG
Rmin : kG
V- Xaùc ñònh noäi löïc caùc thanh trong daøn
Ñeå tính daøn ñöôïc ñôn giaûn ta thöøa nhaän giaû thieát sau:
Maét cuûa daøn phaûi naèm taïi giao ñieåm cuûa caùc truïc thanh vaø ñöôïc xem laø khôùp lyù töôûng.
Taûi troïng chæ taùc duïng taïi maét cuûa daøn.
Troïng löôïng baûn thaân cuûa thanh khoâng ñaùng keå so vôùi taûi troïng taùc duïng leân daøn.
Töø caùc giaû thieát treân ta thaáy caùc thanh trong daøn chæ chòu löïc keùo hoaëc neùn nghóa laø chòu löïc doïc truïc maø khoâng coù moâmen uoán.
Giao ñieåm cuûa caùc thanh trong daøn goïi laø maét. Khoaûng caùch giöõa caùc maét thuoäc cuøng moät ñöôøng bieân goïi laø ñoát. Thanh taïo thaønh chu vi cuûa daøn ôû phía treân goïi laø thanh bieân treân, ôû phía döôùi goïi laø thanh bieân döôùi. Ngoaøi ra coøn coù caùc thanh giaèng cheùo.
V-1:Tính noäi löïc trong daøn baèng caùc coâng thöùc thöïc nghieäm:
1- Tröôøng hôïp taûi troïng IIa
a) Xaùc ñònh noäi löïc trong caùc thanh bieân:
Ñaây laø loaïi caàn khoâng gian kieåu daøn goàm coù boán maët, ñöôøng giao tuyeán cuûa caùc maët laø truïc cuûa boán thanh bieân.
Löïc neùn trong moãi thanh bieân döôùi taùc duïng cuûa taûi troïng thaúng ñöùng vaø löïc neùn trong thanh bieân cuûa caàn ôû gaàn goái töïa ñuoâi caàn
a: goùc giöõa truïc caàn vaø maët daøn treân (döôùi).a = 20
ab: goùc giöõa truïc caàn vaø maët daøn beân. ab = 20
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát:
kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình:
kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát:
kG
2- Tröôøng hôïp taûi troïng IIb
Phaûn löïc R ôû ñuoâi caàn: Rmax kG
Rtb= kG
Rmin Kg
Löïc neùn trong thanh bieân döôùi taùc duïng cuûa taûi troïng, ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc :
ÔÛ taàm vôùi lôùn nhaát: kG
ÔÛ taàm vôùi trung bình: kG
ÔÛ taàm vôùi nhoû nhaát: kG
Löïc neùn trong thanh bieân cuûa caàn ôû gaàn goái töïa ñuoâi caàn:
Rmax: kG
Rtb: kG
V-2: Tính noäi löïc trong daøn baèng phöông phaùp taùch maét
V -2-1: Tröôøng hôïp taûi troïng IIa
1) Tính caàn trong maët phaúng naâng haï caàn:
Caùc löïc taùc duïng leân caàn goàm coù: troïng löôïng cuûa haøng vaø thieát bò mang haøng, troïng löôïng baûn thaân caàn, löïc caêng caùp naâng caàn vaø naâng haøng.
Trong maët phaúng thaûng ñöùng caàn chuïi taùc duïng cuûa troïng löôïng baûn thaân caàn. Ta xem nhö laø taûi troïng phaân boá leân caùc maét cuûa daøn. Coù 30 maét neân moái maét seû chuïi löïc laø:
kG.
Maét 1:
Rmax: RH = 14464,3 kG; RV = 12569,8 kG
N12 = -14874 ; N13 = -4266,87
Rtb: RH = 10493 kG ; RV = 18942,6 kG
N12 = -18300,5 ; N13 = -3280,82
Rmin; RH = 6066,7 kG ; RV = 36293,3 kG
N12 = -35170,3 ; N13 = -1512,44
Maét 2:
Rmax: N24 = -14785,5 ; N23 =113,57
Rtb: N24= -18181,3 ; N23 = 71,63
Rmin; N24 = -35024,7 ; N23 =13,21
Maét 3:
Rmax: N35= -3854,64 ; N34= -370,914
Rtb: N35 =-2961,74 ; N34= -226,6
Rmin: N35 = -1175,54 ; N34= -58,17
Maét 4:
Rmax: N46 = -15285 ; N45 =389,32
Rtb: N46 = -18423,7; N45 =244,1
Rmin: N46 = -34985,8 ; N45 =70,45
Maét 5:
Rmax: N57 = -3070,2 ; N56 = -458,11
Rtb: N57 =-2461,64 ; N56 = -243,24
Rmin: N57 = -935,46 ; N56 = -60,56
Maét 6:
Rmax: N67’ = -15799,3 ; N67 = 495,7
Rtb: N67’ =-18634,2 ; N67 = 275,2
Rmin: N67’ = -34918,8 ; N67 = 63,4
Maét 7’:
Rmax: N7’8 = -15698,6 ; N7’7 = 114,5
Rtb: N7’8 = -18510,6 ; N7’7 = 71
Rmin: N7’8 = -34771,8 ; N7’7 = 13,34
Maét 7:
Rmax: N79 = -2288,11 ; N78 =-622,75
Rtb: N79 = -1948,83; N78 = -385,3
Rmin: N79 =-775,12 ; N78 = -69,73
Maét 8:
Rmax: N89 = 758,3 ; N810 = -16424,6
Rtb: N89 = 473,77 ; N810 = - 18886,2
Rmin: N89 = 99,5 ; N810 = -34734,3
Maét 9:
Rmax: N910 = - 893,4 ; N911 = -1231,9
Rtb: N910 = -562,45; N911 = -1220,96
Rmin: N910 = -129,56 ; N911 = -503,76
Maét 10:
Rmax: N1011 = 1029 ; N1012 = -17468,8
Rtb: N1011 = 650,876 ; N1012 = -19479,8
Rmin: N1011 = 159,2 ; N1012 = -34767
Maét 11:
Rmax: N1112 =-1028,7 ; N1113 =-22,687
Rtb: N1112 = -739,5 ; N1113 = -285
Rmin: N1112 = -198,4 ; N1113 = -162,22
Maét 12:
Rmax: N1213 = 1164,51 ; N1214 =-18672,3
Rtb: N1213 = 827,8 ; N1214 = -20281,4
Rmin: N1213 =228 ; N1214 = -34880,5
Maét 13:
Rmax: N1314 = -1299,5 ; N1315 = 1510,88
Rtb: N1314 = -945,43 ; N1315 = 941,95
Rmin: N1314 = -258,3 ; N1315 = 260,2
Maét 14:
Rmax: N1415 = 1435,3 ; N1416 = -20194
Rtb: N1415 = 1033,83 ; N1416 = -21325
Rmin: N1415 =287,8 ; N1416 = -35064,3
Maét 15:
Rmax: N1516 = -1570,2 ; N1517 = 3362,65
Rtb: N1516 = -741,8 ; N1517 = 1591,66
Rmin: N1516 = -318,2 ; N1517 = 752,9
Maét 16:
Rmax: N1617 =1706,11 ; N1617’ =-22033,7
Rtb: N1617 =1232,8 ; N1617’ =-22675,8
Rmin: N1617 =347,53 ; N1617’ =-35318,4
Maét 17’:
Rmax: N17’18 =-21948,1 ; N17’17 = 109,42
Rtb: N17’18 = -22556,7 ; N17’17 = 71,556
Rmin: N17’18 = -35181,5 ; N17’17 =24,17
Maét 17:
Rmax: N1719 = 5612,12 ; N1718 = -1976,2
Rtb: N1719 = 3263,43 ; N1718 = -1410
Rmin: N1719 = 147,87 ; N1718 = -410,8
Maét 18:
Rmax: N1819 = 2112,2 ; N1820 = -24265,1
Rtb: N1819 = 1498,4 ; N1820 = -24146,1
Rmin: N1819 = 440 ; N1820 = -35544,2
Maét 19:
Rmax: N1920 = -2247 ; N1921 = 8259,34
Rtb: N1920 = -1587,13 ; N1921 = 5195,31
Rmin: N1920 = -470,57 ; N1921 = 819,4
Maét 20:
Rmax: N2021 = 2383,13 ; N2022 = -26900
Rtb: N2021 = 5926 ; N2022 = -22716,4
Rmin: N2021 = 499,7 ; N2022 = -35977
Maét 21:
Rmax: N2122 = -2517,7 ; N2123 = 11225
Rtb: N2122 = -6015,34 ; N2123 = 12293,7
Rmin: N2122 = -530,446 ; N2123 = 1561
Maét 22:
Rmax: N2223 = 2651,87 ; N2224 = -29853,5
Rtb: N2223 = 6102,7 ; N2224 = -29716,2
Rmin: N2223 = 559,42 ; N2224 = -36480
Maét 23:
Rmax: N2324 = -27865 ; N2325 = 14506,6
Rtb: N2324 = -6192,13 ; N2325 = 19635,8
Rmin: N2324 = -599 ; N2325 = 2417,72
Maét 24:
Rmax: N2425 = 28009 ; N2426 = -62602,6
Rtb: N2425 = 6279,7 ; N2426 = -36924
Rmin: N2425 = 627,87 ; N2426 = -37036,4
Maét 25:
Rmax: N2526 = -28135,8 ; N2527 = 47586
Rtb: N2526 = -6369,11 ; N2527 = 27186
Rmin: N2526 = -659 ; N2527 = 3310,13
Maét 26:
Rmax: N2627 =28280,4 ; N2627’ = - 55671,2
Rtb: N2627 = 6456,66 ; N2627’ = -44339,7
Rmin: N2627 = 687,62 ; N2627’ = -37690,3
Maét 27’:
Rmax: N27’28 = -67349 ; N27’27 = -9987,1
Rtb: N27’28 = -37002,8 ; N27’27 = -8397
Rmin: N27’28 = -36349,6 ; N27’27 = -4075,56
Maét 27:
Rmax: N2729 = 79131 ; N2728 = 6143,2
Rtb: N2729 = 28687,7 ; N2728 = 4480,78
Rmin: N2729 = 507 ; N2728 = 5168
Maét 28:
Rmax: N2829 = -25550,1 ; N2830 = -61808,4
Rtb: N2829 = -1835,5; N2830 = -14473,4
Rmin: N2829 = -675,24 ; N2830 = -26163
Maét 29:
Rmax: N2930 = 45664,1 ; N2931 = -89930,2
Rtb: N2930 = 494,52 ; N2931 = -4398,13
Rmin: N2930 =13928 ; N2931 = -3108
Maét 30:
Rmax: N3031 =-40291 ; N3032 = 91698
Rtb: N3031 = -3197,13 ; N3032 = 13538,1
Rmin: N3031 = -2249,7 ; N3032 = 2075,66
Maét 32:
Rmax: N3233 = 91783,3 ; N3231 = -101,6
Rtb: N3233 = 13557,9 ; N3231 = -59
Rmin: N3233 = 2213,23 ; N3231 = -9,7
Maét 31:
Rmax: N3133 = 98270,7
Rtb: N3133 = 3476,6
Rmin: N3133 = 7468,3
2) Tính caàn trong maët phaúng naèm ngang
Nhö ta ñaõ xeùt luùc ñaàu, taûi troïng trong tröôøng hôïp naøy chæ coù taûi troïng gioù taùc duïng leân caàn neân noäi löïc trong thanh seõ khoâng lôùn hôn tröôøng hôïp taûi troïng IIb neân ta boû qua böôùc tính noäi löïc trong tröôøng hôïp naøy.
Vaäy ta coù baûng noäi löïc caùc thanh trong daøn cho tröôøng hôïp taûi trong IIa nhö sau:
Soá hieäu thanh
Giaù trò noäi löïc töông öùng ôû caùc taàm vôùi
Rmax
Rtb
Rmin
N12
-14874
-18300,5
-35170,3
N13
-4266,87
-3280,82
-1512,44
N23
113,57
71,63
13,21
N24
-14785,5
-18181,3
-35024,7
N34
-370,914
-226,6
-58,17
N35
-3854,64
-2961,74
-1175,54
N45
389,32
244,1
70,45
N46
-15285
-18423,7
-34985,8
N56
-458,11
-243,24
-60,56
N57
-3070,2
-2461,64
-935,46
N67
495,7
275,2
63,4
N67’
-15799,3
-18634,2
-34918,8
N7’7
114,5
71
13,34
N7’8
-15698,6
-18510,6
-34771,8
N78
-622,75
-385,3
-69,73
N79
-2288,1
-1948,83
-775,83
N89
758,3
473,77
99,5
N810
-16424,6
-18886,2
-34734,3
N910
-893,4
-562,45
-129,56
N911
-1231,9
-1220,96
-503,76
N1011
1029
650,876
159,2
N1012
-17468,8
-19479,8
-34767
N1112
-1028,7
-739,2
-198,4
N1113
-22,687
-285
-162,22
N1213
1164,51
827,8
228
N1214
-18672,3
-20281,4
34880,5
N1314
-1299,5
-945,43
-258,3
N1315
1510,88
941,95
260,2
N1415
1435,3
1033,83
287,8
N1416
-20194
-21325
-35064,3
N1516
-1570,2
-741,8
-318,2
N1517
3362,65
1591,66
752,9
N1617
1706,11
1232,8
347,53
N1617’
-22033,7
-22675,8
-35318,4
N17’17
109,42
71,556
24,17
N17’18
-21948,1
-22556,7
-35181,5
N1718
-1976,2
-1410
-410,8
N1719
5612,12
3263,43
147,87
N1819
2112,2
1498,4
440
N1820
-24265,1
-24146,1
-35544,2
N1920
-2247
-1587,13
-470,57
N1921
8259,34
5195,31
819,4
N2021
2283,13
5926
499,7
N2022
-26900
-22716,4
-35977
N2122
-2517,7
-6015,34
-530,446
N2123
11225
12293,7
1561
N2223
2651,87
6102,7
559,42
N2224
-29853,5
-29716,2
-36480
N2324
-27865
-6192,13
-594
N2325
14506,6
19635,8
2417,72
N2425
28009
6279,7
627,87
N2426
-62602,6
-36924
-37036,4
N2526
-28135,8
-6369,11
-659
N2527
47586
27186
3310,13
N2627
28280,4
6456,66
687,62
N2627’
-55671,2
-44339,2
-37690,3
N27’27
-9987,1
-8397
-4075,56
N27’28
-67349
-37002,8
-36349,2
N2728
6143,2
4480,78
5168
N2729
79131
28687,7
507
N2829
-25550,1
-1835,5
-675,24
N2830
-61808,4
-14473,4
-26163
N2930
45664,1
494,52
13928
N2931
-89930,2
-4398,13
-3108
N3031
-40291
-3197,13
-2249,7
N3032
91698
13538,1
2075,66
N3132
-101,6
-59
-9,7
N3133
98270,7
3476,6
7468,3
N3233
91783,6
13557,9
2213,23
V -2-2: Tröôøng hôïp taûi troïng IIb
1) Tính caàn trong maët phaúng naâng haï caàn:
Caùc löïc taùc duïng leân caàn goàm coù: troïng löôïng cuûa haøng vaø thieát bò mang haøng, troïng löôïng baûn thaân caàn, löïc caêng caùp naâng caàn vaø naâng haøng.
Taûi troïng gioù. Löïc quaùn tính
Trong maët phaúng thaûng ñöùng caàn chuïi taùc duïng cuûa troïng löôïng baûn thaân caàn. Ta xem nhö laø taûi troïng phaân boá leân caùc maét cuûa daøn. Coù 36 maét neân moái maét seû chuïi löïc laø:
kG.
Phaûn löïc ôû ñuoâi caàn:
Rmax kG
Rtb= kG
Rmin kG
Taùch maét töông töï tröôøng hôïp taûi troïng IIa ta coù baûng giaù trò noäi löïc nhö sau:
Soá hieäu thanh
Giaù trò noäi löïc töông öùng ôû caùc taàm vôùi
Rmax
Rtb
Rmin
N12
-14797,5
-18425,6
-35529,3
N13
-5114,4
-3839,7
-1702,94
N23
131,3
85,55
29
N24
-14694,8
-18283,3
-35365,1
N34
-436,255
-262,87
-71,05
N35
-4627,5
-3462,112
-1475,53
N45
466,5
287
85,35
N46
-15283,1
-18562,4
-35320,1
N56
-474,68
-287,884
-76,72
N57
-3790,1
-2869,85
-1184,34
N67
529,6
328,4
94,676
N67’
-15813,8
-18807,5
-35263,2
N7’7
132,1
83,35
29,17
N7’8
-15697,4
-18655,5
-35096
N78
-691,73
-426,42
-119,01
N79
-2928,71
-2257,8
-887,3
N89
854,24
532,534
154,62
N810
-16503,3
-19076
-35092,6
N910
-1016,3
-1020,25
-190,76
N911
-1726,86
-1388
-520,37
N1011
616,21
442,6
226,27
N1012
-17715,7
-20194,1
-35173,3
N1112
-778,33
-630,82
-262,53
N1113
-804,72
-566,3
-69,25
N1213
941
736,92
298
N1214
-18623,4
-20854,7
-35338,4
N1314
-1103,02
-843,2
-334,44
N1315
499,1
504,9
466
N1415
1265,97
948,87
369,71
N1416
-19912,7
-21764,3
-35587,6
N1516
-1427,87
-1055,18
-406,2
N1517
2184,79
1825,16
1085,74
N1617
545,6
452,4
441,33
N1617’
-19888,5
-22923,4
-35921
N17’17
1549
85,86
28,93
N17’18
-18677,5
-22780,4
-35757
N1718
-2622,41
-2282
-513,76
N1719
4148,8
2788,6
1810,7
N1819
2785,57
2176,21
548,74
N1820
-21752,9
-25541,6
-36216,8
N1920
-2946,77
-2282,66
-585,53
N1921
7619,92
5551
2640,86
N2021
3110
2388,43
620,4
N2022
-25209,6
-28142,8
-36760,8
N2122
-3271,4
-2494,92
-657,33
N2123
11472,6
8562,8
3555,24
N2223
3434,8
2600,73
692,045
N2224
-29048
-30993,4
-37398
N2324
-17174,7
-2707,33
-728,26
N2325
9631,75
11824
4553,48
N2425
17342,3
2812,33
726,95
N2426
-49229,5
-34093,7
-38100,1
N2526
-17501,7
-2918,9
-1379,72
N2527
30208
15333,9
5866,87
N2627
4860,08
3024,55
917,5
N2627’
-49031,6
-37442,3
-36253,9
N27’27
-21772,1
-8490
-4050,4
N27’28
-69784,1
-29584
-34496,1
N2728
37709,5
8666,51
4776,61
N2729
58462,3
11801,5
3500,57
N2829
-48958,1
-9816,11
-5402,1
N2830
-672619
-17065,2
-8845,5
N2930
48615,6
17065,2
8845,5
N2931
-89537
-7910,31
-6792,06
N3031
-40714
-26388,5
-13719,2
N3032
93839
16341,9
96623
N3132
-121
-70,9
-53,8
N3133
96341
7345
4553
N3233
108225
16485,5
6289,6
2) Tính caàn trong maët phaúng naèm ngang
Caùc taûi troïng taùc duïng leân caàn naèm ngang bao goàm:
Löïc quaùn tính ngang do troïng löôïng cuûa vaät nang cuøng vôùi boä phaän mang haøng.Pn.
Löïc quaùn tính ngang do troïng löôïng cuûa keát caáu xuaát hieän khi môû maùy hoaëc phanh cô caáu quay.Gng
Taûi troïng gioù taùc duïng leân caàn. Taûi troïng gioù taùc duïng leân haøng.
Taûi troïng gioù taùc duïng leân caàn vaø löïc quaùn tính ngang Gng taùc duïng leân caàn ta xem nhö löïc phaân boá ñeàu treân caùc maét, coù ñieåm ñaët taïi maét.
Coù 30 maét treân maët phaúng naèm ngang, moãi maét seû chuïi 1 löïc P nhö sau:
kG
Thöïc hieän caùc böôùc taùch maét:
Maét 1:
Rmax: N13 = - 14039,8; N10 = 2768,51
Rtb : N13 = - 19208,3; N10 = 3772,1
Rmin:N13 = - 41040,9; N10 = 8011,44
Maét 2:
Rmax: N24 = - 13952,2; N20 = 2666,84
Rtb : N24 = - 19120,7; N20 = 3670,43
Rmin:N24 = - 40953,3; N20 = 7909,77
Maét 3:
Rmax: N35 = - 14039,8; N30 = 0
Rtb : N35 = - 19208,3; N30 = 0
Rmin: N35 = - 41040,9; N30 = 0
Maét 0:
Rmax: N04 = 74,16
Rtb : N04 = 74,16
Rmin: N04 = 74,16
Maét 4:
Rmax: N45 = - 108,9 ; N46 = - 13903,8
Rtb : N45 = - 108,8 ; N46 = - 19072,7
Rmin: N45 = - 108,8 ; N46 = - 40992,8
Maét 5:
Rmax: N57 = - 14164,1 ; N56 = 152,44
Rtb : N57 = - 19333 ; N56 = 152,77
Rmin: N57 = - 41165,4 ; N56 = 152,35
Maét 6:
Rmax: N67 = - 181,94 ; N67’ = - 13719,9
Rtb : N67 = - 182,8 ; N67’ = - 18888,3
Rmin: N67 = - 180 ; N67’ = - 40824
Maét 7’:
Rmax: N7’8 = -13644,4 ; N7’7 = -1393,8
Rtb : N7’8 =- 18784,4 ; N7’7 = -1910,63
Rmin: N7’8 = -40599 ; N7’7 = -4104,2
Maét 7:
Rmax: N78 = -146,4 ; N79 = -14107
Rtb : N78 = -191,5 ; N79 = -19221,55
Rmin: N78 = -189,22 ; N79 = -40594
Maét 8:
Rmax: N89 = 191,45 ; N810 = -13843
Rtb : N89 = 146,55 ; N810 = -18983
Rmin: N89 = 162,27 ; N810 = -40805,57
Maét 9:
Rmax: N910 = -146,5 ; N911 = -13908,4
Rtb : N910 = -119,6 ; N911 = -19065,1
Rmin: N910 = -135,32 ; N911 = -40419,1
Maét 10:
Rmax: N1011 = 119,55 ; N1012 = -13999,4
Rtb : N1011 = 92,65 ; N1012 = -19107,74
Rmin: N1011 = 108,37 ; N1012 = -40948,78
Maét 11:
Rmax: N1112 =- 92,6 ; N1113 = -13783,7
Rtb : N1112 = - 65,7 ; N1113 = -19014,67
Rmin: N1112 = -81,42 ; N1113 = -40307,56
Maét 12:
Rmax: N1213 = 65,65 ; N1214 = -14092,4
Rtb : N1213 = 38,75 ; N1214 = -19212,2
Rmin: N1213 = 54,47 ; N1214 = -41028,6
Maét 13:
Rmax: N1314 = -38,7 ; N1315 = -13722,37
Rtb : N1314 = -11,8 ; N1315 = -18985
Rmin: N1314 = -27,52 ; N1315 = -40259,4
Maét 14:
Rmax: N1415 = 11,75 ; N1416 = -14122
Rtb : N1415 = -15,15 ; N1416 = -19210,2
Rmin: N1415 = 0,57 ; N1416 = -41045,1
Maét 15:
Rmax: N1516 = 15,2 ; N1517 = -13724,4
Rtb : N1516 = 42,1 ; N1517 = -19018,6
Rmin: N1516 =26,3 ; N1517 = -40285,1
Maét 16:
Rmax: N1617 =- 42,15 ; N1617’ = -14088,3
Rtb : N1617 = -69,1 ; N1617’ = -19144,85
Rmin: N1617 =- 53,25 ; N1617’ = -40998,35
Maét 17’:
Rmax: N17’17 = -21,8 ; N17’18 = -14088,3
Rtb : N17’17 = -21,8 ; N17’18 = -19144,85
Rmin: N17’17 =-21,8 ; N17’18 = -40998,35
Maét 17:
Rmax: N1718 = 96,04 ; N1719 = -13805,6
Rtb : N1718 = 123 ; N1719 = -19131,5
Rmin: N1718 = 107,14 ; N1719 = -40379,4
Maét 18:
Rmax: N1819 = -123 ; N1820 = -13959,57
Rtb : N1819 = -159 ; N1820 = -18979,1
Rmin: N1819 = -134,1 ; N1820 = -40856,57
Maét 19:
Rmax: N1920 = 150 ; N1921 = -13966
Rtb : N1920 = 186 ; N1921 = -19334,26
Rmin: N1920 = 161 ; N1921 = -40552,83
Maét 20:
Rmax: N2021 = -177 ; N2022 = -13767,4
Rtb : N2021 = -213 ; N2022 = -18744,61
Rmin: N2021 = -188 ; N2022 = -40651,46
Maét 21:
Rmax: N2122 = 204 ; N2123 = -14189,9
Rtb : N2122 = 240 ; N2123 = -19600,5
Rmin: N2122 =215 ; N2123 = -40789,67
Maét 22:
Rmax: N2223 = -231 ; N2224 = -13511,75
Rtb : N2223 = -267 ; N2224 = -18446,64
Rmin: N2223 = -242 ; N2224 = -40382,88
Maét 23:
Rmax: N2324 = 258 ; N2325 = -14477,3
Rtb : N2324 = 294 ; N2325 = -19930,2
Rmin: N2324 = 269 ; N2325 = -41090
Maét 24:
Rmax: N2425 = -285 ; N2426 = -13192,63
Rtb : N2425 = -321 ; N2426 = -18085,2
Rmin: N2425 = -296 ; N2426 = -40050,83
Maét 25:
Rmax: N2526 = 312 ; N2527 = -14828,16
Rtb : N2526 = 348 ; N2527 = -20323,4
Rmin: N2526 = 323 ; N2527 = - 41453,8
Maét 26:
Rmax: N2627 = -339 ; N2627’ = -12810
Rtb : N2627 = -375 ; N2627’ = -17660,3
Rmin: N2627 = -350 ; N2627’ = -39655,31
Maét 27’:
Rmax: N27’28 = -12880,8 ; N27’27 = 1266,3
Rtb : N27’28 = -17758 ; N27’27 = 1754
Rmin: N27’28 = -39874,6 ; N27’27 = 3965,66
Maét 27:
Rmax: N2728 = 721,16 ; N2729 = -15536,7
Rtb : N2728 = 849,36 ; N2729 = -21159,3
Rmin: N2728 = 704,46 ; N2729 = -42306,2
Maét 28:
Rmax: N2830 = -12055,3 ; N2829 = -794,2
Rtb : N2830 = -16788,2 ; N2829 = -930,57
Rmin: N2830 = -39068 ; N2829 = -776,4
Maét 29:
Rmax: N2931 = - 17438,4 ; N2930 = 2988,4
Rtb : N2931 = -23754,1 ; N2930 = 4230,56
Rmin: N2931 = -47507,8 ; N2930 = 9569,56
Maét 30:
Rmax: N3032 = - 9240,1 ; N3031 = - 2914,58
Rtb : N3032 = -12806,5 ; N3031 = - 4115,83
Rmin: N3032 = -30072,4 ; N3031 = -9279,5
Maét 31:
Rmax: N3133 = -20731,7 ; N3132 = 3797,43
Rtb : N3133 = -28397,6 ; N3132 = 5350,56
Rmin: N3133 = -57938,3 ; N3132 = 11997,8
Maét 32:
Rmax: N3233 = -6996
Rtb : N3233 = -9644,58
Rmin: N3233 = -22982,3
Vaäy ta coù baûng noäi löïc caùc thanh trong daøn cho tröôøng hôïp taûi trong IIb ôû maët phaúng ngang nhö sau:
Soá hieäu thanh
Giaù trò noäi löïc töông öùng ôû caùc taàm vôùi
Rmax
Rtb
Rmin
N10
2768,51
3772,1
8011,44
N13
-14039,8
-19208,3
-41040,9
N20
2666,84
3670,43
7909,77
N24
-13952,2
-19120,7
-40953,3
N30
0
0
0
N35
-14039,8
-19208,3
-41040,9
N04
74,16
74,16
74,16
N45
-108,9
-108,9
-108,9
N46
-13903,8
-19072,7
-40992,8
N56
152,44
152,77
152,35
N57
-14164,1
-19333
-41165,4
N67
-181,94
-182,8
-180
N67’
-13719,7
-18888,3
-40824
N7’7
-1393,8
-1910,63
-4104,2
N7’8
-13644,4
-18784,4
-40599
N78
-146,4
-191,5
-189,22
N79
-14107
-19221,55
-40594
N89
191,45
146,55
162,27
N810
-13843
-18983
-40865,57
N910
-146,5
-119,6
-135,32
N911
-13908,4
-19065,1
-40419,1
N1011
119,55
92,65
108,37
N1012
-13999,4
-19107,77
-40948,78
N1112
-92,6
-65,7
-81,42
N1113
-13783,7
-19014,67
-40307,56
N1213
65,65
38,75
54,47
N1214
-14092,4
-19212,4
-41028,6
N1314
-38,7
-11,8
-27,52
N1315
-13722,37
-18985
-40259,4
N1415
11,75
-15,15
0,57
N1416
-14122
-19210,2
-41045,1
N1516
15,2
42,1
26,3
N1517
-13724,4
-19018,6
-40285,1
N1617
-42,15
-69,1
-53,25
N1617’
-14088,3
-19144,85
-40998,35
N17’17
-21,8
-21,8
-21,8
N17’18
-14088,3
-19144,85
-40998,35
N1718
96,04
123
107,14
N1719
-13805,6
-19131,5
-40379,4
N1819
-123
-159
-134,1
N1820
-13959,47
-18979,1
-40856,57
N1920
150
186
161
N1921
-13966
-19334,26
-40552,83
N2021
-177
-213
-188
N2022
-13767,4
-18744,61
-40651,46
N2122
204
204
215
N2123
-14189,9
-19600,5
-40789,67
N2223
-231
-267
-242
N2224
-13511,75
-18446,64
-40382,88
N2324
258
294
269
N2325
-14477,3
-19930,2
-41090
N2425
-285
-321
-296
N2426
-13192,63
-18085,2
-40050,83
N2526
312
348
323
N2527
-14828,16
-20323,4
-41453,8
N2627
-339
-375
-350
N2627’
-12810
-17660,3
-39655,31
N27’27
1266,3
1754
3965,66
N27’28
-12880,3
-17758
-39874,6
N2728
721,16
849,36
704,46
N2729
-15536,7
-21159,3
-42306,2
N2829
-794,2
-930,57
-776,4
N2830
-12055,3
-16788,2
-39068
N2930
2988,4
4230,56
9569,56
N2931
-17438,4
-23754,1
-47507,8
N3031
-2914,58
-4115,83
-9279,5
N3032
-9240,1
-12806,5
-30072,4
N3132
3797,43
5350,56
11997,8
N3133
-20731,7
-28397,6
-57938,3
N3233
-6996
-9644,58
-22982,3
VI-Kieåm tra noäi löïc cho caùc thanh trong daøn vaø kieåm tra beàn
VI-1:Choïn vaø kieåm tra caùc thaønh phaàn cuûa caàn
Qua tính toaùn ta thaáy, trong tröôøng hôïp taûi troïng IIb noäi löïc caùc thanh trong daøn lôùn hôn noäi löïc cuûa caùc thanh trong tröôøng hôïp taûi troïng IIa. Vì vaäy, ta choïn thanh bieân vaø thanh buïng theo tröôøng hôïp taûi troïng IIb.
1) Thanh bieân:
Tieát dieän caùc thanh bieân trong daøn ñöôïc choïn theo thanh coù noäi löïc lôùn nhaát vaø tieát dieän ñöôïc choïn sao cho ñaûm baûo ñuû ñoä beàn vaø oån ñònh.
Thanh chòu taûi lôùn nhaát laø thanh bieân ôû ñaàu caàn
Xeùt maét 3133:
ÔÛ taàm vôùi max: Trong maët phaúng naâng haï: Nmax = 96341 kG
Trong maët phaúng naèm ngang: Nmax = -20731,7 kG
Xeùt maét 3032:
ÔÛ taàm vôùi : Trong maët phaúng naâng haï: Nmax = 93839 kG
Trong maët phaúng naèm ngang: Nmax = -9240,1 kG
Xeùt maét 3233:
ÔÛ taàm vôùi max: Trong maët phaúng naâng haï: Nmax = 108225 kG
Trong maët phaúng naèm ngang: Nmax =-6996 kG
So saùnh 3 thanh chuïi taûi troïng lôùn nhaát ta thaáy. Thanh chuïi löïc lôùn nhaát laø thanh 3233 trong tröôøng hôïp taàm vôùi max.
Vôùi noäi löïc ñöôïc tính N = 101229 kG
Ñieàu kieän giôùi haïn veà ñoä beàn khi tính theo phöông phaùp öùng suaát cho pheùp:
(2-1) [10]
Trong ñoù :
s : ÖÙùng suaát do taûi troïng tieâu chuaån sinh ra trong caáu kieän.
[s] : ÖÙng suaát cho pheùp.
so : ÖÙng suaát giôùi haïn, ñoái vôùi vaät lieäu deûo so laø giôùi haïn chaûy, ñoái vôùi vaät lieäu doøn so laø giôùi haïn beàn.
n : Heä soá an toaøn.
Ñieàu kieän giôùi haïn veà ñoä oån ñònh khi tính theo phöông phaùp öùng suaát cho pheùp:
(2-2) [10]
n = 1,4 : Heä soá an toaøn.
kG/cm2= 20 kG/mm2
Tieát dieän thanh bieân ñöôïc choïn sô boä theo ñieàu kieän beàn:
mm2. Choïn sô boä F = 52 cm2
Theo coâng thöùc tính dieän tích hình troøn roãng. cm.
Tieát dieän cuûa thanh bieân coù caùc thoâng soá sau
Dieän tích : F = 52 cm2
Ñuôøng kính ngoaøi : D = 12 cm.
Ñöôøng kính trong : d = 9 cm.
Kieåm tra ñoä oån ñònh cuûa thanh bieân:
Moâmen quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc x vaø y:
Trong ñoù: h : heä soá roång
cm4
Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc x vaø y:
cm.
Ñoä maûnh:
Trong ñoù:
m : Heä soá chieàu daøi tính toaùn. m : 0,8
l = 1000 mm : Chieàu daøi hình hoïc cuûa thanh.
i = 37 mm : Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän.
Tra baûng7-1-saùch SBVL ta coù öùng vôùi l = 21,6 thì j = 0,96
Tính oån ñònh cuûa thanh chòu neùn:
N/mm2 N/mm2
Ñoä vöôït quaù: . Trong ñieàu kieän cho pheùp.
Vaäy thanh bieân thoaû maõn ñieàu kieän oån ñònh ® thoûa maûn ñieàu kieän beàn.
2) Thanh buïng:
Thanh buïng chuïi taûi lôùn nhaát laø thanh 2930. Vôùi noäi löïc ñöôïc tính N = 48615,6 kG
Tieát dieän thanh buïng ñöôïc choïn sô boä theo ñieàu kieän beàn:
mm2. Choïn sô boä F = 25 cm2
Theo coâng thöùc tính dieän tích hình troøn roãng. cm.
Tieát dieän cuûa thanh buïng coù caùc thoâng soá sau
Dieän tích : F = 25 cm2
Ñuôøng kính ngoaøi : D = 6,5 cm.
Ñöôøng kính trong : d = 3,2 cm.
Kieåm tra ñoä oån ñònh cuûa thanh buïng:
Moâmen quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc x vaø y:
Trong ñoù: h : heä soá roång
cm4
Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc x vaø y:
cm.
Ñoä maûnh:
Trong ñoù:
m : Heä soá chieàu daøi tính toaùn. m : 0,8
l = 860 mm : Chieàu daøi hình hoïc cuûa thanh.
i = 37 mm : Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän.
Tra baûng7-1-saùch SBVL ta coù öùng vôùi l = 37,5.
Theo phöông phaùp noäi suy:
Vôùi l = 30 ® j = 0,94
Vôùi l = 40 ® j = 0,92
Vaäy vôùi l = 37,5 thì
Tính oån ñònh cuûa thanh chòu neùn:
N/mm2 N/mm2
Ñoä vöôït quaù: . Trong ñieàu kieän cho pheùp.
Vaäy thanh buïng thoaû maõn ñieàu kieän oån ñònh ® thoûa maûn ñieàu kieän beàn.
3) Kieåm tra oån ñònh toång theå caàn
Moâmen quaùn tính ñoái vôùi truïc X – X:
JX = 4*(Jx + b2*F)
Trong ñoù:
Jx: Moâmen quaùn tính ñoái vôùi truïc x .. Vôùi
b: Khoaûng caùch töø truïc X-X ñeán x-x.
F: Dieän tích tieát dieän thanh bieân.
Moâmen quaùn tính ñoái vôùi truïc Y – Y:
JY = 4*(Jy + a2*F)
Trong ñoù:
Jy : Moâmen quaùn tính ñoái vôùi truïc y
a : Khoaûng caùch töø truïc Y-Y ñeán y-y.
F: Dieän tích tieát dieän thanh bieân.
Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc X – X:
Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc Y – Y:
Töông töï cho maët caét 1-1 vaø 3-3:
Ta coù baûng soá lieäu sau:
Maët caét
a (mm)
b
(mm)
JX
(mm4)
JY
(mm4)
iX
(mm)
iY (mm)
1-1
500
132,5
0,4.109
5,23.109
138,7
501,4
2-2
350
350
2,5.109
2,5.109
346,7
346,7
3-3
132,5
132,5
0,4.109
0,4.109
138,7
138,7
Caàn laø thanh toå hôïp, duøng phöông phaùp bieán ñoåi töông ñöông töø ñoù coù theå xaùc ñònh chieàu daøi tính toaùn cuûa caàn trong maët phaúng thaúng ñöùng vaø maët phaúng naèm ngang.
Trong maët phaúng naâng haï haøng:
Heä soá lieân keát: m = 1
;
Tra baûng heä soá qui ñoåi töông ñöông ta ñöôïc m1 = 1,01.
Chieàu daøi tính toaùn cuûa caàn trong maët phaúng naâng:
lX = m*m1*l
Trong ñoù:
m = 1 : Heä soá phuï thuoäc vaøo lieân keát caàn.
l = 15000 mm : Chieàu daøi caàn.
=> lX = 15000 * 1 * 1,01 = 15150 mm.
Trong maët phaúng ngang:
Heä soá lieân keát: m = 2
Caên cöù vaøo hình daïng bieán ñoåi cuûa caàn trong maët phaúng ngang keát hôïp vôùi tra baûng (7.4), ta coù heä soá qui ñoåi töông ñöông laø m1 = 1,03
Chieàu daøi tính toaùn cuûa caàn trong maët phaúng naâng:
lY = m.*m1*l
Trong ñoù:
m = 2 : Heä soá phuï thuoäc vaøo lieân keát caàn.
l = 15000 (mm) : Chieàu daøi caàn.
=> lY = 15000 * 2 *1,03 = 30900 mm.
Ñeå xaùc ñònh ñoä maûnh qui ñoåi cuûa caàn , ta tìm ñoä maûnh lôùn nhaát cuûa thanh caàn cuõng nhö maët caét ñaëc:
;
Vaäy ta coù:
(7-14) [10]
Trong ñoù:
= 222,8 : Ñoä maûnh lôùn nhaát cuûa thanh töông öùng vôùi moät trong caùc truïc chính, = max (,).
Fb = 4 * 5200 = 20800 mm2: Dieän tích tieát dieän cuûa taát caû caùc thanh bieân.
Fg1 = Fg2 = 2 *2500 = 5000 mm2: Dieän tích tieát dieän cuûa caùc thanh giaèng (trong maët phaúng thaúng ñöùng vaø maët phaúng naèm ngang).
k: heä soá phuï thuoäc vaøo goùc nghieâng giöõa thanh cheùo vaø thanh bieân.
Trong maët phaúng ñöùng = 54o thì k1 = 27; trong maët phaúng ngang = 54o thì k2 = 27.
Tra baûng (7-1) [10], ta ñöôïc 0,19
Töø caùc soá lieäu ôû treân, kieåm ñònh toång theå cuûa caàn kieåm tra taïi maët caét II – II ôû ñoaïn giöõa cuûa caàn:
Vôùi N: löïc doïc ôû giöõa caàn ( maét 1820 ôû taàm vôùi min ):
N = ½- 40856,57 – 36216,8 ½= 77073,37
kG/mm2 < [s ]= 20 kG/mm2
Vaäy caàn thoaû maõn ñieàu kieän oån ñònh.
VII- Tính moái gheùp haøn
Moái gheùp baèng haøn coù nhieàu öu ñieåm neân ngaøy caøng söû duïng roäng raõi trong caùc ngaønh coâng nghieäp. Keát caáu gheùp baèng haøn coù khoái löôïng nhoû so vôùi gheùp baèng ñinh taùn vì khoâng coù muõ ñinh, khoâng phaûi gheùp choàng hoaëc duøng taám ñeäm, kim loaïi ñöôïc taän duïng vì khoâng bò loã ñinh laøm yeáu.
Söû duïng moái haøn goùc duøng ñeå gheùp caùc chi tieát maùy coù beà maët vuoâng goùc vôùi nhau. Ta tính moái haøn cuûa thanh bieân, thanh xieân trong maët phaúng coù noäi löïc 2 thanh lieân keát haøn lôùn nhaát vaø moái haøn taïi goái lieân keát giöõa thanh bieân treân vôùi thanh bieân döôùi.
Thöïc chaát thì moái haøn goùc chòu ñoøng thôøi caû öùng suaát uoán vaø öùng suaát caét. Trong tính toaùn ta coi nhö chuùng chæ chuïi caét quy öôùc vaø phaù hoaïi doïc theo tieát dieän cuûa moái haøn.
Choïn phöông phaùp haøn tay coù queùt lôùp trôï dung daøy chaát löôïng cao kieåu
' 42A .
ÖÙng suaát caét cho pheùp cuûa moái haøn :
kG/mm2
Ñoä beàn cuûa ñöôøng haøn ñöôïc kieåm ta theo coâng thöùc:
(saùch KCT-ÑÑK)
Trong ñoù:
bh : heä soá chieàu saâu noùng chaûy cuûa ñöôøng haøn. Khi haøn tay, choïn bh = 0,7.
hh : chieàu cao ñöôøng haøn goùc.hh £ 1,2 * dmin. Trong ñoù dmin laø chieàu cuûa baûn theùp oáng nhoû nhaát khi lieân keát choàng. Theo baûng 2-2 saùch keát caáu theùp cuûa Ñoaøn Ñònh Kieán. Khi dmin = 65 mm ® hh = 10 mm.
S lh : toång chieàu daøi tính toaùn cuûa ñöôøng haøn, lh laáy baèng chieàu daøi thöïc teá cuûa ñöôøng haøn tröø ñi 10 mm keå ñeán chaát löôïng khoâng toát ôû ñaàu vaø cuoái ñöôøng haøn.
Moái haøn ôû caùc ñoaïn giöõa caàn.
Kieåm tra cho thanh moái haøn daïng nhö hình veõ:
Thanh chòu löïc lôùn nhaát trong caùc thanh bieân
laø thanh 2526 (IIa). Vôùi giaù trò N = - 28135,8 kG
mm.
Moái haøn cho caùc thanh ôû phía ñuoâi hoaëc ñaàu caàn.
Kieåm tra cho thanh moái haøn daïng nhö hình veõ:
Thanh chòu löïc lôùn nhaát 2829 (IIb).
Vôùi giaù trò noäi löïc N = - 48958,1 kG
mm.
Kieåm tra cho thanh moái haøn daïng nhö hình veõ:
Thanh chòu löïc lôùn nhaát 2728 (IIb).
Vôùi giaù trò noäi löïc N = 37709,5 kG
mm.
VIII- Tính moái gheùp bulong
Ta tính bulong trong tröôøng hôïp chòu taûi troïng ngang trong maët phaúng vuoâng goùc vôùi truïc bulong, bulong ñöôïc tính theo ñieàu kieän ñaûm baûo cho moái gheùp khoâng bò tröôït. Tính trong tröôøng hôïp bulong laép coù khe hôû.
Bulong ñöôïc tính theo ñieàu kieän beàn.
( Saùch TK CTM )
Trong ñoù:
V: löïc xieát bulong.
k: heä soá an toaøn. Thöôøng laáy k = 1,3 – 1,5
f: heä soá ma saùt. f = 0,15 – 0,2
i: soá beà maët tieáp xuùc giöõa caùc taám gheùp. Theo baøi thì i = 1
F: löïc taùc duïng leân moái gheùp. Theo tính toaùn maét taïi vò trí gheùp bulong coù giaù trò neùn lôùn nhaát laø maét ñaàu caàn . Vôùi giaù trò N = -35529,3 kG
Töø treân
Choïn vaät lieäu cheá taïo buloâng theùp 40X coù: sch = 1800 MPa = 1800 N/mm2
Heä soá an toaøn cuûa vaät lieäu : [s] = 1,4 baûng 8-4 [4] (giaû thieát ñöôøng kính buloâng trong khoaûng 30 -:- 60 mm).
Xaùc ñònh öùng suaát cho pheùp :
N/mm2
29,4 mm
Ñöôøng kính d1 cuûa buloâng :
Theo baûng ta choïn buloâng coù kí hieäu : M30 ´ 125 TCVN 95-63.