Thực trạng gian lận thuế qua trị giá tính thuế đối hàng hóa nhập khẩu ở Việt Nam hiện nay và giải pháp hoàn thiện

Ạ Ậ Ự Ễ Ố Ự Ạ Ậ Ế Ị Ế ĐỐ Ớ Ậ Ẩ Ở Ệ Ệ Ả Ệ Ễ Ồ Ắ ậ ả ệ Ngày đăng bài: ắ ết phân tích, đánh giá ức cơ bả ệ ệ thườ ử ụng để ậ ế ị ế đố ớ ậ ẩ ị ấp hơn thự ế ị cao hơn thự ế khai báo sai nước xuất xứ so với thực tế ừ đó, đề ấ ả đố ới cơ quan hả ệ ệ ạt độ ậ ẩ ằ ệ ả ố ậ ế ị ế ậ ẩ ở ệ ờ ớ Từ khóa: ị ả ị ế ậ ế ị ế ự ạ ậ ế ị ế đố ớ ậ ẩ ở ệ ệ ở ệt Nam xác đị ị ải quan (TGHQ) đố ớ ấ ẩ ậ ẩu nói chung và TGHQ đố ớ ậ ẩu nói riêng được quy đị ộ ố văn bả ậ ệt Nam ban hành và điều ướ ố ế ệ * ảng viên Trường Đạ ọ ậ ộ ậ ả ố ệ ự ể ừ ị đị ố 08/2015/NĐ ủ ủ quy đị ế ệ ậ ả ề ủ ụ ả ể ể ả ệ ự ể ừ ị đị ố 59/2018/NĐ ủ tướ ủ đã ban hành sửa đổ ổ ộ ố Điề ủ ị đị ố 08/2015/NĐ ị đị ệ ự ừ Thông tư số ƢỜNG ĐẠ Ọ Ậ ĐẠ Ọ Ế ục đích cơ bả ủ ệc xác đị ằ ế ống kê đố ớ ấ ẩ ậ ẩ ớ ục đích tính thuế ồ ủ ấ ẩ ủ ậ ẩ ự ế xác đị ị ế đố ớ ậ ẩ ở ệ ờ ấ ề cơ bả ệ ống xác đị ị ế ện hành đả ả ằ ề nghĩa vụ ế ạ ậ ợ ệ ạt độ ậ ẩ thương mạ ờ ề ệp đã lợ ụ sách này để ậ ế ị ế. Động cơ chủ ếu thúc đẩ ậ ệ ố ợ ả ố ự ện nghĩa ụ ớ ổ ế ự ễ ủa các nướ ổ ứ ả ế ới đã phân 12 loạ ậ ề ị ự ế ở nướ ời gian qua cũng cho thấ ứ ậ thương mạ ế ới cũng chính là các hình thứ ậ ả ở ệ ố ứ ận thương mạ ận thương mạ qua giá đượ ộ điể ế ủ ệ ố ả ả ại các nướ đang phát triể ở ệ ố ủa cơ quan Hả ểm toán Nhà nướ ậ ế ạ độ ậ ẩu ngày càng gia tăng và có diễ ế ứ ạ ới các phương thứ ủ đoạ ậ ế ngày càng tinh vi, thay đổi theo hướ ợ ụ ữ ấ ậ 25/03/2015 quy đị ề ị ải quan đố ớ ấ ẩ ậ ẩu (Thông tư số Thông tư số ửa đổ ổ ộ ố điề ủa Thông tư số quy đị ề ị ải quan đố ớ ấ ẩ ậ ẩ ệ ự ể ừ ngày 15/10/2019) ệp đị ực thi Điề ệp đị ề ế quan và thương mạ ệp đị ả ASEAN năm 2012 PGS.TS. Đoàn Hồ ậ ệ ố ận thương ạ ố ế, Nxb Đà Nẵ ạ ậ ề ị ạ ứ 1: Ngườ ấ ẩu) ghi giá hóa đơn thấ ạ ứ 2: Ngườ ậ ẩ ấp hóa đơn thương mạ ệ ạ ứ 3: Ngườ ậ ẩ ệ ữ ệ ề ị ạ ứ 4: Người bán, người mua thông đồ ấp hóa đơn thương mạ ệ ạ ứ ử ụ ộ hóa đơn thương mạ ạ ứ ộp cho cơ quan Hả quan hóa đơn thương mạ ủ ộ ầ ị ậ ủ ạ ứ ộp cho cơ quan Hả ữ ệ ả ằ ảm cướ ậ ể ạ ứ ấ ừ ữ ả ề ận đượ ặ ả ả ị hương mạ ạ ứ ả sai hàng hóa để ả ị ế ạ ứ 10: Khai tăng trị ậ ẩu để ộ ế ố ạ ứ ậ ị giá đố ớ ấ ẩ ạ ứ ữ ứ ậ ứ ạ ộ ậ ẩ nhưng những đối tượ ậ đã dùng nhiề ủ đoạ ấ ằ qua đượ ự ể ủa cơ quan Hải quan để ố ế ễ ị Thương Huyề ị ả ộ ạ ề “Hành vi trố ế ậ ế ứ ạp, tinh vi” ậ Ạ Ậ Ự Ễ Ố ủ ụ ả ự thay đổ ặ Thự ễ ở ệ ệ đã sử ụ ức cơ bả ậ ế ị ế đố ớ ậ ẩ ị ấp hơn thự ế ị giá cao hơn thự ế khai báo sai nước xuất xứ so với thực tế. ệ ị ấp hơn thự ế ậ ế ị ế đố ớ ậ ẩ ằ ứ ị ấp hơn thự ế ứ ậ ổ ế ất. Đố ớ ứ ệp thườ ử ụ ấ ị giá đố ớ ữ ặ ị ế ụ đặ ệ ế ấ ữ ặ ạ ả ến độ ề ế ụ đặ ệ ạ ế gián thu đánh vào nhữ ả ẩ ị ụ đặ ệ ữ ị ụ ả ị ứ ế ấ ằ ục đích điề ệ ả ấ ả ẩ ị ụ đó. Do vậ ề ệ ị ậ ẩ ấ ấ ậ ỉ ằ ị trường để ậ ế ự ụ ữ ệ ủa cơ quan Hải quan để ị ủ ậ ẩ ố ệt, tương tự ấp hơn trị ị ự ế, sau đó khai thấ ầ ị giá khai báo đố ớ ại, tương tự đã nhậ ẩu trước đó. ấ ị giá đố ớ ập “thử”, tứ ập để thăm dò thái độ ủa cơ quan ả sau đó nhậ ẩ ồ ạ ụ ộ ả ờ ắ ứ ấ đã khai báo trước đó và khi cơ quan hải quan chưa kị ử ệ ế ủ ụ ả ể ặ ỏ ố ỏi đị ỉ đăng ký kinh doanh. ỏ ệ ụ ủ ả ẩ ếc để ậ ế đố ớ ệ ặ ệ ậ ẩ ấp hơn hàng nguyên chiế ệ ự ệ ệc “down” giá bằ ủ đoạ ờ ế ệ ặ ệ ậ ẩ ự ế để ự ệ ệ ậ ủ ậ ề ặ ế ố ớ ều công ty để ỗ ế ậ ẩ ộ ộ ậ ấ ủ ế ề ử ẩ ề ời điểm khác nhau để ự ể ủa cơ quan hả ủ ợ ụng các quy đị ề ế ấ ả ặ ề ả ề ấ ả ợ ồ ặ ả ế để ả ị ế ậ ẩ ạ ất Đính, “Tìm cách ngăn chặ ậ ế ụ đặ ệ ”, ậ PGS.TS. Lê Xuân Trườ ễn Đình Chiế “ ậ ệ ậ ế”, ậ ƢỜNG ĐẠ Ọ Ậ ĐẠ Ọ Ế Theo quy đị ủ ậ , khi xác định TGHQ đố ớ ậ ẩ phương pháp trị ị ủ ậ ẩ xác định đượ ự ế đã ẽ ả ủ ậ ẩ ần xác đị ản điề ỉ ản điề ỉnh này đượ ản điề ỉ ắ ộ ản điề ỉ ắ ộ . Theo đó, phí bả ề ấ ả ợ ồ ớ ản điề ỉ ắ ộ ậ ệ ệ đị ị ải quan đều quy đị ả ộng để xác đị ậ ẩ ộ ả ề ị ủ ẽ ệ ằ ả ị ế ậ ẩu để ậ ế ủ ợ ụ ồng xanh đượ ễ ể ế ứ ừ và hàng hóa để ậ ế y đị ị ồng đỏ ả ể ế ồ sơ và thự ế ồ ỉ ể ế ồ sơ, miễ ể ự ế ồ ễ ể ả ồ sơ và hàng hóa. ề ệ ồng đỏ đã hủ ờ ọ ờ ồ ồ để ặ ố ề ặt hàng nhưng trong lô hàng chỉ ộ ặ ặ ằ ậ ế ặ ặ ế ấ ấp để ủ ồng Xanh, Vàng, Đỏ ỷ ệ ể ặ ều trườ ợ ệ ể ả ệ ố ồ ậ ẩ hóa để ậ ế ủ ợ ụ ự ủ ụ ả ợ ụ cơ chế ự ự ị ệm đố ớ ấ ậ ẩu đã khai sai tên hàng, chủ ạ ối lượ ố ờ ải quan, đưa hàng ừ ố ế ấ ề ố ế ấ ấ ớ ục đích che giấ ự ằ ậ ế. Điể hình như trườ ợ ủa Công ty TNHH Thương mạ ị ụ ố ồ ị ố ề ầ ỷ đồ ề ậ ẩ ề ố ế ấ ẫn đế ế ố ế ả ộ ậ ẩ ấ ả ấ ả ố ế ấ ế ậ ẩ ểm tra, cơ quan Hả ệ ố đúng vớ ự ậ ế ấ ế ậ ẩ ụ ả ố ồ ện tượ ệ ặ ủ ạ ố lượ ối lượ ất lượ ị ố ế Xem: Điề ệp đị ị ải quan; Điều 13, Điề Thông tư số ủ ộ Tài chính quy đị ề ị ải quan đố ớ ấ ẩ ậ ẩ Thông tư số ửa đổ ổ ộ ố điề ủa Thông tư 39/2015/TT “ ậ ậ ế ề ỷ”, https://haiquanonline.com.vn/nhap ậ Ạ Ậ Ự Ễ Ố ấ ứ ế ấ ứ ấ ẩ ậ ẩ ễ ế ứ ạ ộ ố ợ ụ ự ủ ậ ệp để ậ ệ ồ ở ế ờ ả ố ớ ố lượ ớ ử ẩ ộ ờ ạt độ ệ ả ể ờ cơ hộ ậ ị ớ ợ ụ ệ ố ự độ ồ ộ ệ ế ấ ẩ ậ ẩ ằ ục đích gian lậ ấp đố ớ ấ ẩ ằ ả ố ế ả ộ ự ế đã xả ạ ệ ấ ậ ẩ ấ ệ ạ ộ thì đố ằ ừ ố ậ ớ ử ầm và đề ị đượ ủ ụ ấ ả Để ự ệ ứ ậ ệp thườ ử ụ ủ đoạ ập hóa đơn kép, trong đó hóa đơn ghi trị ấ ất trình cho cơ quan Hả còn hóa đơn trị ẽ được ngườ ậ ẩ ữ ạ ứ ừ thanh toán. Phương ứ ử ụ ổ ế ừ ần, trong đó hóa đơn không thể ệ ản đã thanh toán trướ ặ ả ổ ị ỉ ố ề ạ ả ặ ặ ị ả ợ ả ề ấ ả ời lãi. Ngườ ậ ẩu có nghĩa ụ ả ữ ả ệ ệ ản này cũng rấ nên ngườ ậ ẩu thườ ố ả ỏ ả ề ồng. Trong vài trườ ợ ả ồ ồ ởi vì “hoa hồng bán hàng” thì phả ộ ị ự ế đã thanh toán ha ẽ ả ố ệ đặ ệ ố ệ ả hưởng đế ị ị Theo quy đị ủ ậ ột trong các điề ện để ụng phương pháp trị ị ủ ậ ẩ ữ gườ gườ ố ệ đặ ệ ế ữa người mua và ngườ ố ệ đặ ệ ả ới cơ quan ả để cơ quan Hả xác đị ố ệ đó có ảnh hưởng đế ả ự ế ệp trong nướ ợp đồ ậ ẩ ới ngườ ở nướ ữ ọ ố ệ đặ ệ ố ệ ảnh hưở đế ả ị ậ ẩ nhưng không khai báo cho cơ quan ả ẫn đế ả mua bán không đúng và thườ ấp hơn giá thự ế ộp cho cơ quan Hả ữ ệ ả ảm cướ ậ ể ệ ữ ệ ề ị Sơn ế “Khai sai mã hàng hóa để ế”, https://nld.com.vn/kinh ậ Điề ả Thông tư ố ủ ộ ề ị ải quan đố ớ ấ ẩ ậ ẩ ƢỜNG ĐẠ Ọ Ậ ĐẠ Ọ Ế ậ ẩ ồ ề ạ ứ ế ấ ổ ị ờ ải quan không thay đổi nhưng nhữ ặ ị ế ấ ẽ đượ ấp hơn thự ế và ngượ ạ ệ ậ ẩ ữ ạ ả ế ấ ậ ố lượ ề ộ ầ ồ ấ ị giá để ợ ụ ố ế sau đó giả ể ặ ỏ ố Trên thực tế, ệ ể ự ệ ộ ậ ặ ề ậ ị ế ỉ đạ ố ố ậ ận thương mạ ả tình trạng doanh nghiệp dùng nhiều hành vi để gian lận trị giá tính thuế xảy ra khá phổ biến. ữ ứ ậ ủ ệ ỉ ấ ế Nhà nướ khăn cho hải quan trong xác đị ị ự ủ ậ ẩ ảnh hưở ỏ đế ả ất trong nướ ạo ra môi trườ ạnh tranh không bình đẳ ổ ế ừ ải quan các địa phương trong cả nướ ận đị ủ ục điề ố ậ ổ ụ ả ợ ụ ủa Nhà nướ lĩnh vự ấ ẩ ậ ẩu để ố ế ậ ế đã trở ọng hơn rấ ề ới trướ ặ ị ạ ủ ế ữ ặ ế ất cao như ệ ụ tùng, máy móc, hàng điệ ử ọng điể ố ấ ầ ớ ệp đều có giá khai báo không đúng so vớ ự ế ệ ị giá cao hơn thự ế Khai tăng trị ế ớ ị ự ế ủ ậ ẩu để tăng vốn đầ tư và chuyển “lậu” lợ ận ra nướ ức này thường đượ ự ệ ở ệ ậ ẩ dướ ứ ế ận đầu tư từ nước ngoài như các Công ty đa quố ẹ ộ ố ệp Nhà nướ ặ ệ ậ ẩu là đầ ố ấ ệp Nhà nước cũng dùng thủ đoạn này để ề ừ sách Nhà nướ ặ ố ế ậ ệ ậ ẩu thườ ữ ặ ế ấ ậ ẩ ấ ặc đượ ễ ế ậ ẩ như máy móc, thiế ị ặ ệ ả ấ ấ ẩ Các phương thứ ậ ổ ế ệ ị ệc khai báo sai trên hóa đơn ậ ả hóa đơn ể ỗ ợ ấ ặ ị giá cao hơn thự ế ừ ầ ố ẫn đế ậ ờ ề ậ ẩ ố lượng và tên hàng để ể ẫn đế ợ ế ề “ ộ ố ạ ật để ố ế” ậ Nguyễn Thị Thùy Giang, Gian lận thương mại qua trị giá tính thuế đối với hàng nhập khẩu tại Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh Nghiên cứu thực trạng và giải pháp”, Luận văn thạc sĩ, TP. Hồ Chí Minh, 2009, tr.7. Ạ Ậ Ự Ễ Ố ự ế ấ ỉ ệp khai không đúng về để ậ ế ậ ẩ ệ ế ậ ẩ ấ ừ cơ quan ả ẳ ạ ể ệ ố ổ ụ ả ệ ấ ệ ểm tra, khai báo, xác đị ị ải quan đố ớ ặ ậ ẩ ủ ộ ố ệ ệ ế ặ ợp đồ ạ ộ ố ụ ả ự ệ ớ ấp hơn nhiề ớ ị ị trườ ệ hai báo sai nƣớc xuất xứ so với thực tế Khai sai nước xuất xứ nhằm chứng minh cho giá thấp hơn hoặc cao hơn (khai thấp hoặc khai trị giá cao hơn thực tế) Phương thức gian lận phổ biến: Che giấu xuất xứ thật của hàng hóa bằng cách chuyển tải qua nước thứ ba. Hàng hóa từ một nước có thể được trộn lẫn với hàng hóa của một nước khác nhằm tránh phải nộp thuế. Hàng hóa có thể được để lẫn với hàng hóa nước khác trong cùng một hộp hay container hoặc có thể được gắn kết vào hàng hóa nước khác. Trong các phương thứ phương thức che giấu xuất xứ thật của hàng hóa bằng cách chuyển tải qua nước thứ ba ả ổ ế ệ các nướ ự ế ới đã có những chính sách thay đổ ớn như tăng thuế ụ ỹ ật để ả ộ ả ất trong nướ ạt động thương mại, đặ ệ ộ ến tranh thương mạ ỹ có tác độ ấ ớn đế ề ế ủ ệ ặ ệt Nam đã và đang chịu tác độ ở ệp đị hương mai tự ầ ớ ấ ứ ệ Nam được hưở ễ ả ế ậ ẩ ấ ẩu sang các nướ ế đó hàng hóa từ các nướ ị ế ấ ả năng sẽ ể ả ấ ợ ệ ả ạ ợ ứ ấ ứ ệ sau đó xuấ ẩ ị trườ ỳ ậ ản, để ẩ ứ ế ất cao do các nướ ụ ẫn đến nguy cơ hàng hóa xuấ ẩ ủ ệ ị các nước điề ế ố ế ự ệ ế ợ ấ ở ứ ấ ệ ạ ả ấ ệ ấ ị trườ ố ế ặ ị ạ ế ấ ẩ ị trườ ế ị nướ ậ ẩ ệ ụ ệ ệ thương mạ Theo số liệu của Bộ Công Thương, tính đến hết tháng 9/2019, đã có 154 vụ việc phòng vệ thương mại được khởi xướng điều tra bởi 19 quốc gia và vùng lãnh thổ đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam. Trong đó, Hoa Kỳ là nước khởi xướng điều tra nhiều nhất với 30 vụ, chiếm 19%; thứ hai là Thổ Nhĩ Kỳ với 21 vụ, chiếm 14%; thứ ba là Ấn Độ 20 vụ, chiếm 13% và thứ tư là EU 14 vụ, chiếm 9%. Đáng chú ý là, dẫn đầu trong các vụ việc phòng vệ thương ễ ền, “ ệ ậ ẩ ệ ế ặ ấ ớ ữ ụ ả ”, ậ ƢỜNG ĐẠ Ọ Ậ ĐẠ Ọ Ế mại được khởi xướng điều tra là điều tra chống bán phá giá có 87 vụ việc, chiếm 56%; tiếp đó là các vụ việc tự vệ với 33 vụ, chiếm 21%; thứ ba là các vụ việc chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá với 19 vụ việc, chiếm 13% ... ậ ả ạ ấ ứ ẩ ệ ệ thương mại đố ớ ủ ệ ục gia tăng, vớ ề ứ ủ đoạ ớ ậ ả ạ ấ ứ ệt Nam để ụ nướ ậ ả ạ ấ ứ ệ ể ả ấ ợp pháp để ấ ẩ ộ ố ặt hàng có nguy cơ gian lậ ả ạ ấ ứ ồ ệt may; da giày và túi xách; máy vi tính; điệ ử ện; điệ ụ ệ điệ ạ ệ ả ẩ ừ ắ ả ẩ ắ đạp, xe đạp điệ ệ ủa xe đạp, xe đạp điệ ỗ ả ẩ ỗ ộ ố ả ệ ả ố ậ ế ị ế ậ ẩ ở ệ ằ đáp ứ ầ ủ ộ ậ ố ế ộ ủa nướ ệ ả ự ệ ế ố ế, cũng như ệ ả ố ậ ế ị ế ậ ẩ ở ệ ệ ệ ạt độ ậ ẩ và cơ quan hả ần có thay đổi đáng kể ạ độ kê khai, xác đị ị ế đố ớ ậ ẩ 2.1. Đố ớ ệ ệ ạt độ ậ ẩ Như phần trên đã phân tích, t ờ ạ ệ ấ ố ậ ải quan, khai báo đúng giá tính thuế ẫ ệ ề ức để ậ ị ế đố ớ ậ ẩ ậ để ự trườ ạnh, bình đẳng, đả ả ề ợ ủ ệ nướ ệ ệ ầ ự ệ ố ệ ứ ấ ệ ệ ầ ể ự ủ ấ ậ ả ệ ể ật để ự ện cho đúng là ệ ủ ệ ệ ầ ả ắ ộ ủ ậ ề xác định TGHQ, sáu phương pháp xác đị ị giá cũng như quy trình, thủ ục xác đị ị ệ ầ ậ ật quy đị ớ ủ ậ ề TGHQ, như nắ ộ ế “ ả ạ ả ạ ấ ứ ệt Nam để ấ ẩ ”, ậ TT WTO, “ ổ ậ ấ ứ ”, ậ “ ận thương mạ ậ ện phương thứ ố ” https://doanhnghiep Ạ Ậ Ự Ễ Ố Thông tư ố ửa đổ ổ ộ ố điề ủa Thông tư ố quy đị ề TGHQ đố ớ ấ ậ ẩ ệ ầ ấ ố ệ ự ế ực, đầy đủ, đúng thờ ạ ị ệ ề ệ ế ủ ệ ểu đúng, hiểu đầy đủ ấp hành đúng các quy đị ủ ậ ề ệp thông quan hàng hóa đượ tránh đượ ệc cơ quan hả ả ấn đị ế ử ạ ề ả ứ ệ ầ ạ ứ ừ có liên quan đế ệc xác đị ị , đặ ệ ầ ải đàm phán cẩ ậ ới đố ợp đồ ố ế ế ể đượ ể ện đầy đủ ợp đồ ữ ản điề ỉ ả ỏ ậ ạ ẵn cơ sở để khi cơ quan hả ầ ứ ả ữ ả ằ ợp đồ ể đáp ứng đượ ự ẩ ị ỹ ồ sơ ứ ừ, am tườ ậ ấp hành đúng các quy trình thủ ụ ả ủ ụ ểm tra, xác đị ị ấ ẽ ệ ể ả ể ững sai sót không đáng có, ầ ạ ế đế ứ ối đa ự ữ ệp và cơ quan Hải quan trong các trườ ợ ế ậ ẩ ứ ệ ầ ủ độ ả ững khó khăn, vướ ắ trình khai báo, xác đị ị ế để ị ờ ả ết. Đồ ờ ệ ần đấ ạ ẽ ớ ững ngườ ự ấp hành, đấ ớ ữ ực để ạ ập môi trườ ạ ạ ằ ữ ệ ự ạ ả ế Đối với giải pháp này cần tăng cường hơn nữa Hội nghị đối thoại giữa doanh nghiệp Việt Nam với cơ quan thuế và cơ quan hải quan. Hội nghị cần được tổ chức thường niên nhằm thông tin, tuyên truyền về các chính sách và thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực thuế, hải quan. Đồng thời, giải quyết các khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp và tăng cường quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp với các cơ quan thuế, hải quan. 2.2. Đố ới cơ quan hả ứ ấ ần đẩ ạ ể ị ế ệ ả ấ Trong công tác xác đị ị ế thườ ệ ụ ế ậ ể ồ sơ và kiể ự ế ể ị ế ác đị ị ậ ị ấ ể ề ể ự ệ ỉ đạ ủ ổ ụ ả ệ ố ủ ụ ố ệ ề giá, đề Thông tư số ậ ấn đề ề quy đị ản 1, 2 Điề ề ắc và phương pháp xác đị ị ả ừ ản 3 đế ản 9 Điề ề cơ sở ữ ệ ị ừ ản 10 đế ản 13 Điề Điề ả ậ ải quan năm 2014. ƢỜNG ĐẠ Ọ Ậ ĐẠ Ọ Ế ấ ửa đổ ổ ứ ế ạ ụ ấ ẩ ậ ẩ ủ ề ị ậ ậ ết đị ấn đị ế ương trình kế ế ậ ộ ế ạ ậ ộ ử ạm trong lĩnh vự ị ả ả ế ế ạ ề ể ị ế ự ệ ấ ị ị ọ ự ế ể ị ế ải được đẩ ạ ạ ời điể ủ ục thông quan và đặ ệ ởi tăng cườ ể ị ừa đả ảo đượ ự ủ ừ ụ ngăn ngừ ậ ế ằ ệ ụ ụ ể ủ ể ớ ờ ạ ểm tra là 5 năm kể ừ , điều đó cho phép cơ quan Hả ể ập đầy đủ ố ệ ứ ứ để đấ ố ậ ế ị Thứ hai, liên tục cập nhật các thủ đoạn gian lận giá tính thuế Việc nhận diện các hành vi, thủ đoạn gian lận thuế của người nộp thuế là cơ sở để cơ quan quản lý thuế ngăn ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp gian lận thuế. Hiện nay, cùng với sự phát triển và mở rộng nhiều loại hình giao dịch thương mại quốc tế, các thủ đoạn gian lận thuế cũng không ngừng gia tăng, ngày càng đa dạng, tinh vi, nên việc cập nhật, nhận biết các thủ đoạn gian lận giá tính thuế, phục vụ cho công tác quản lý thuế là rất cần thiết. Thứ ba, hoàn thiện cơ sở dữ liệu giá phục vụ cho việc kiểm tra, xác định trị giá tính thuế. Cơ sở ữ ệ ộ ững cơ sở giúp cơ quan hả ị báo. Cơ sở ị ẽ ế ị ự ủ ủ ậ ẩ ằ ả ế ị ủ ộ ạ ộ ệ ậ ẩu đượ ừ đó, cho phép cơ quan hả ận đị ự ủ ị Để ố ổ ụ ả ầ ế ụ ệ ỉ ấ chương ầ ệ ụ ụ ụ ả ị Thườ ự ửa đổ ổ ụ ả ủ ề ị giá làm cơ sở để cơ quan Hả quan so sánh, đố ế ể ị ủa ngườ ả ủ ụ ả ặc sau khi hàng hóa đã thông quan theo quy đị ụ ải quan đị phương cầ ọ ự ện nghiêm túc quy đị ạ ữ ệ ệ ố ậ ần đượ ẩ ừ ề ồn để đưa vào hệ ố trong đó cần xác đị ệ ậ ủ ộ ứ ả ệ ậ ầ ậ ật đầy đủ ết, không để ả ạ ữ ệ ậ ậ ậ ụ ể ứ tư, nâng cao trình độ ẩ ất đạo đứ ề ệ ủ ộ ự ệ ả ể ế Để ự ệ ố ầ ện đạ ải quan, đòi hỏ ả ộ ực lượ ộ ứ ệ ụ ạ ữ ọ ẩ ất đạo đứ ề ệ ậy, để ự ệ ả ầ Ạ Ậ Ự Ễ Ố ế ụ ự ện đào tạo nâng cao trình độ ệ ụ ứ ả ạo cơ hộ ọ ậ ệ ẫ ữa các đơn vị ằ chuyên đề ế ự ắ ề ớ ự ễ ập trung đào tạ ỹ năng ề ấ ể ề ỹ năng bác bỏ ị ủ ệ ỗ ứ ụ ộ ố ộ ụ ấ ẩ ậ ẩ ủ ề ị ụ ả ỉ ự ệ ể ệc xác đị ấ ệ ấ ệ ậ ậ ế ả ấ ểm tra sau thông quan, xác định giá trên chương ủ ụ ả trình quản lý giá tính thuế hàng nhập khẩu hiện nay, việc xây dựng và quản lý trị giá tính thuế chủ yếu diễn ra ở cấp Chi cục còn cấp Cục và Tổng cục chỉ đóng vai trò cung cấp thông tin là chính. Vì vậy, việc thiện quy trình quản lý trị giá tính thuế phải theo hướng: Quy định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của từng cá nhân trong từng khâu nghiệp vụ. Cụ thể: + Về công tác kiểm tra trị giá, kiểm tra thực tế hàng hóa, tham vấn, kiểm tra sau thông quan về giá: Công chức hải quan khi làm thủ tục tại bước tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ hải quan, kiểm tra trị giá hải quan, kiểm tra thực tế hàng hóa phải yêu cầu doanh nghiệp khai báo tên hàng đầy đủ thông tin, chi tiết các yếu tố liên quan có ảnh hưởng đến trị giá hải quan (nhãn hiệu, model, công dụng, thành phần, định lượng, kích cỡ) theo đúng quy định. Công chức tại bước kiểm tra giá khi chấp nhận hoặc nghi vấn giá phải có cơ sở vững chắc, tránh trường hợp cùng một mặt hàng cơ quan hải quan phân loại khác nhau, áp mức thuế khác nhau hoặc nghi vấn tràn lan, không hiệu quả. Cán bộ hải quan phải kiểm tra kỹ các trường hợp được hưởng ưu đãi FTAs, các điều kiện được hưởng mức thuế thấp để loại trừ không áp dụng, tránh trường hợp doanh nghiệp lợi dụng khai báo mức thuế thấp, gây thất thu ngân sách. Biện pháp này thực hiện hiệu quả sẽ tạo sự chuyển biến về ý thức của doanh nghiệp khi khai báo hải ghiệp thấy rằng nếu khai báo không trung thực, sẽ bị cơ quan hải quan ấn định thuế và xử phạt hành chính. + Công chức tại bước tham vấn, kiểm tra sau thông quan phải nghiên cứu kỹ hồ sơ, thu thập các nguồn thông tin, chuẩn bị trước nội dung làm việc với doanh nghiệp để kết quả tham vấn/kiểm tra sau thông quan đạt hiệu quả cao, xác định trị giá đúng quy định. Thực hiện kiểm tra sau thông quan đối với tờ khai luồng xanh vì hiện tại, tờ khai luồng xanh chiếm tỷ lệ rất lớn, tiềm ẩn nguy cơ cao về buôn lậu, gian lận thương mại qua giá, mã số, chính sách mặt hàng, có khả năng gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước ải quan cũng cần tăng cườ ế ối trao đổ ữa cơ quan ả ới các cơ quan quản lý nhà nước, các ngân hàng thươ ạ ệ ạt động trong lĩnh vự ả ể ị ụ T.H, “ ề ải pháp ngăn chặ ậ ”, ậ ƢỜNG ĐẠ Ọ Ậ ĐẠ Ọ Ế DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đoàn Hồng Lê (2016), Nhận diện và phòng chống gian lận thương mại quốc tế Đà Nẵng ễ ị Thương Huyề ị ả ộ Nguyễn Thị Thùy Giang (2009), Gian lận thương mại qua trị giá tính thuế đối với hàng nhập khẩu tại Cục Hải quan T Hồ Chí Minh Nghiên cứu thực trạng và giải pháp Luận văn thạc sĩ Hồ Chí Minh Lê Xuân Trườ ễn Đình Chiế ậ ệ ậ ế ậ Sơn ế Khai sai mã hàng hóa để ế ậ ễ ề ệ ậ ẩ ệ ế ặ ấ ớ ữ ụ ả ậ