Tiểu luận Nêu nội dung quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với lực lượng sản xuất? Vận dụng quy luật ấy nhà nước ta đã có những giải pháp như thế nào?

lêi më ®Çu Xã hội loài người đã phát triển qua nhiều hình thái kinh tế-xã hội nối tiếp nhau. Từ mông muội, dã man đến văn minh hiện đại. Với hơn 4000 năm lịch sử, trải qua những hình thái kinh tế-xã hội khác nhau. Dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác-Lênin, thông qua tư tưởng Hồ Chí Minh, bỏ qua quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, Việt Nam đã từ chế độ phong kiến chuyển thẳng lên chế độ xã hội chủ nghĩa – và đang trong thời kì quá độ lên xã hội chủ nghĩa để tiến lên chủ nghĩa cộng sản trong tương lai. Sự tác động của các quy luật làm cho các hình thái kinh tế- xã hội phát triển thay thế nhau từ thấp đến cao – đó là con đường phát trểin chung của nhân loại. Song con đường phát triển của mỗi dân tộc không chỉ bị chi phối bởi các quy luật chung mà còn bị tác động bởi các điều kiện về tự nhiên, về chính trị về truyền thống văn hóa về điều kiện quốc tế… Phương thức sản xuất- bộ phận của hình thái kinh tế- xã hội là sự kết hợp một cách phù hợp của QHSX và LLSX. Nó tạo nên quy luật chung về sự phù hợp của QHSX với trình độ phát triển của LLSX. Liệu rằng với một LLSX chưa thật phát triển của ta thì QHSX chúng ta đang xây dựng trong thời kỳ quá độ có phù hợp chưa ? Giữa chúng có còn khoảng cách nào không? Gãp phÇn vµo chiÕn l­îc mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· ®Ò ra mçi c¸ nh©n sinh viªn nãi riªng thÕ hÖ trÎ cña ViÖt Nam ta cÇn ph¶i ®ãng gãp vèn tri thøc vµ ph¶i nghiªn cøu tri thøc, ®Ó t×m h­íng ®i ®óng ®¾n cho nÒn kinh tÕ tri thøc phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh ®Êt n­íc trong sù ph¸t triÓn vËn ®éng kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ tri thøc chÝnh v× vËy mµ em ®· chän ®Ò tµi nµy. B. néi dung I. Lý luËn 1. Lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt lµ c¸ch thøc mµ con ng­êi tiÕn hµnh s¶n xuÊt trong mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. C¸ch thøc nµy mét mÆt biÓu hiÖn trong viÖc sö dông c«ng cô lao ®éng nhÊt ®Þnh (s¶n xuÊt b»ng c¸i g×). MÆt kh¸c biÓu hiÖn trong viÖc tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt víi nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh. Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt do hai mÆt kÕt hîp thµnh lµ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Trong ®ã lùc l­îng s¶n xuÊt lµ néi dung cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt Lùc l­îng s¶n xuÊt LLSX là sự kết hợp hữu cơ giữa người lao động với TLSX trước hết là công cụ lao động tạo ra sức sản xuất nhất định. Trong LLSX gồm người lao động với những kỹ năng, kinh nghiệm, tri thức, sức khoẻ của họ và trong TLSX có công cụ lao động, đối tượng lao động. Trong LLSX thì người lao động với tư cách là chủ thể sản xuất vật chất tác động vào đối tượng lao động để tạo ra của cải vật chất, sáng tạo ra công cụ lao động. với ý nghĩa đó người lao động được coi là nhân tố chủ yếu hàng đầu của LLSX. Công cụ lao động là yếu tố quan trọng của LLSX chính là ý quan vật chất để nhân lên sức mạnh con người trong quá trình lao động, đó là yếu tố quyết định đối với TLSX. Trong thời đại ngày nay khoa học đang trở thành LLSX trực tiếp bởi lẽ những thành tựu khoa học hiện đại được vận dụng nhanh chóng và rộng rãi vào sản xuất, tri thức khoa học là một bộ phận quan trọng, kỹ năng người lao động khoa học đã được thẩm thấu vào trong tất cả các quá trình sản xuất từ việc tham gia vào cải tiến công cụ lao động, vào quá trình quản lý sản xuất cũng như hàm lượng giá trị sản xuất. Các yếu tố cấu thành LLSX có quan hệ tác động biện chứng qua lại lẫn nhau nhưng trong đó người lao động đóng vai trò quan trọng nhất. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn, lµ kÕt qu¶ cña n¨ng lùc thùc tiÔn cña con ng­êi lùc l­îng s¶n xuÊt lµ kÕt qu¶ c¸i ®· ®¹t ®­îc bëi con ng­êi lµ s¶n phÈm cña ho¹t ®éng ®· qua cña con ng­êi, chø kh«ng ph¶i lµ nh÷ng c¸i mµ tù nhiªn cho s½n. Lùc l­îng s¶n xuÊt ®­îc gom gãp, chuyÓn giao tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. Mçi thÕ hÖ dùa trªn nh÷ng lùc l­îng s¶n xuÊt ®· cã ®Ó t¹o ra lùc l­îng s¶n xuÊt míi. Trong mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt biÓu hiÖn râ nhÊt ë c«ng cô lao ®éng. §Õn l­ît nã, tr×nh ®é cña c«ng cô biÓu hiÖn ë ph©n c«ng lao ®éng ë n¨ng suÊt lao ®éng. N¨ng suÊt lao ®éng lµ th­íc ®o tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt Lùc l­îng cã c¸c yÕu tè hîp thµnh Ng­êi lao ®éng lµ yÕu tè ®Çu tiªn chñ yÕu cña mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm c¸c nh©n tè, nhu cÇu sinh sèng tù nhiªn cña con ng­êi. Nhu cÇu thóc ®Èy ho¹t ®éng, søc lao ®éng cña ng­êi lao ®éng lµ nh÷ng søc thÇn kinh, søc c¬ b¾p mµ con ng­êi vËn dông ®Ó sö dông, ®iÒu khiÓn c«ng cô lao ®éng kinh nghiÖm vµ kü n¨ng lao ®éng; lµ sù hiÓu biÕt vÒ ®èi t­îng tÝnh n¨ng t¸c dông cña c«ng cô lao ®éng , m«i tr­êng, sù thµnh th¹o Ýt hay nhiÒu trong viÖc sö dông c«ng cô kh¶ n¨ng c¶i tiÕn c«ng cô. Toµn bé nh÷ng nh©n tè Êy kÕt hîp trong ng­êi lao ®éng lµm thµnh yÕu tè ng­êi lao ®éng. T­ liÖu s¶n xuÊt bao gåm: T­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng. T­ liÖu lao ®éng vµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn, vËt liÖu kh¸c dïng ®Ó t¨ng c­êng, hç trî cho t¸c ®éng c«ng cô lao ®éng lªn ®èi t­îng. T­ liÖu lao ®éng lµ vËt hay hÖ thèng nh÷ng vËt ®­îc con ng­êi ®Æt gi÷a m×nh víi ®èi t­îng lao ®éng ®Ó truyÒn nh÷ng t¸c ®éng cña con ng­êi lªn ®èi t­îng nh»m biÕn ®æi chóng thµnh nh÷ng s¶n phÈm tháa m·n nhu cÇu cña con ng­êi. Do ®ã, t­ liÖu lao ®éng ®­îc coi lµ c¸nh tay thø 2 cña con ng­êi. Nã kÐo dµi vµ t¨ng c­êng søc m¹nh thÕ giíi quan con ng­êi… T­ liÖu lao ®éng do con ng­êi s¸ng t¹o ra, trong ®ã c«ng cô s¶n xuÊt ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc biÕn ®æi tù nhiªn. §èi t­îng lao ®éng lµ toµn bé nh÷ng kh¸ch thÓ tù nhiªn hoÆc nh÷ng vËt liÖu tù nhiªn ®· ®­îc con ng­êi lµm biÕn ®æi nh­ng ch­a thµnh s¶n phÈm. Nh÷ng kh¸ch thÓ vµ vËt liÖu nµy cã thÓ biÕn thµnh s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu con ng­êi vµ sù t¸c ®éng cña con ng­êi. §èi t­îng lao ®éng mang l¹i cho con ng­êi t­ liÖu sinh ho¹t. C. M¸c viÕt: "Nh÷ng thêi ®¹i kinh tÕ kh¸c nhau kh«ng ph¶i ë chç chóng s¶n xuÊt ra c¸i g× mµ lµ ë chç chóng s¶n xuÊt b»ng c¸ch nµo, víi nh÷ng t­ liÖu lao ®éng nµo" Ngµy nay khoa häc ngµy cµng trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp, tøc lµ trë thµnh yÕu tè trùc tiÕp cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Kh¸c víi tr­íc ®©y viÖc øng dông vµ s¸ng t¹o nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt ë c¸ch xa s¶n xuÊt Nh÷ng yÕu tè nãi trªn cña lùc l­îng s¶n xuÊt liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ chØ cã ë trong sù kÕt hîp ®ã chóng míi lµ lùc l­îng s¶n xuÊt. Cßn trong sù t¸ch rêi chóng chØ lµ lùc l­îng s¶n xuÊt ë d¹ng tiÒm n¨ng. Trong nh÷ng yÕu tè cña lùc l­îng s¶n xuÊt, th× con ng­êi lao ®éng gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. V× con ng­êi kh«ng nh÷ng t¹o ra lùc l­îng s¶n xuÊt mµ cßn sö dông nã lùc l­îng s¶n xuÊt chØ lµ sù biÓu hiÖn nh÷ng n¨ng lùc cña b¶n th©n con ng­êi. 1.2. Quan hÖ s¶n xuÊt Quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ cña con ng­êi víi nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §ã lµ quan hÖ tÊt yÕu kh¸ch quan ®­îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c¸ nh©n víi nhau. Quan hÖ s¶n xuÊt bao gåm: Quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong viÖc së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt; quan hÖ gi÷a ng­êi - ng­êi trong viÖc tæ chøc vµ ph©n c«ng lao ®éng x· héi; quan hÖ gi÷a ng­êi vµ ng­êi trong viÖc ph©n phèi s¶n phÈm x· héi. Quan hÖ s¶n xuÊt do con ng­êi t¹o ra, song nã ®­îc h×nh thµnh mét c¸ch kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo ý muèn chñ quan, tïy tiÖn cña néi lùc l­îng s¶n xuÊt ë mçi giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, con ng­êi ch¼ng ph¶i quan hÖ víi tù nhiªn mµ mµ cßn ph¶i quan hÖ víi nhau ®Ó trao ®æi ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ lao ®éng, do ®ã s¶n xuÊt bao giê còng mang b¶n chÊt x· héi C.M¸c viÕt: "Ng­êi ta chØ s¶n xuÊt b»ng c¸ch hîp t¸c víi nhau mét c¸ch nµo ®ã vµ trao ®æi ho¹t ®éng víi nhau. Muèn s¶n xuÊt ®­îc ng­êi ta ph¶i ®Ó l¹i mèi liªn hÖ vµ quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ chØ cã trong ph¹m vi nh÷ng mèi liªn hÖ vµ quan hÖ ®ã th× míi cã sù t¸c ®éng cña hä vµo giíi tù nhiªn, tøc lµ s¶n xuÊt. Ba mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau trong ®ã quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi nh÷ng mÆt kh¸c trong hÖ thèng s¶n xuÊt, x· héi con ng­êi së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh tæ chøc ph©n c«ng lao ®éng ph©n phèi s¶n phÈm x· héi v× lîi Ých cña m×nh, con ng­êi kh«ng së h÷u th× phôc tïng sù ph©n c«ng nãi trªn. Trong lÞch sö cã hai h×nh thøc së h÷u c¬ b¶n: Së h÷u t­ nh©n lµ h×nh thøc mµ trong ®ã mét thiÓu sè c¸ nh©n nhÊt ®Þnh së h÷u ®¹i bé phËn nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n cña x· héi, nh­ h×nh thøc së h÷u nµy lîi Ých c¸ nh©n tri phèi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Së h÷u x· héi lµ h×nh thøc së h÷u cña c¸ nh©n liªn kÕt thµnh c¸c tËp thÓ së h÷u. HoÆc t­ liÖu x· héi céng s¶n nguyªn thñy c¸c c«ng x· thêi cæ, së h÷u XHCN. Trong së h÷u x· héi, lîi Ých tËp thÓ cña x· héi chi phèi nÒn s¶n xuÊt x· héi. 2. Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tæ chøc vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ hai mÆt kh«ng t¸ch rêi nhau cña ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Chóng t¸c ®éng lÉn nhau mét c¸ch biÖn chøng vµ quy ®Þnh vai trß quyÕt ®Þnh cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt ®èi víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nh÷ng c¬ cÊu s¶n xuÊt . Do ®ã mèi liªn hÖ nµy ®­îc gäi lµ quy luËt vÒ sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi tæ chøc vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Quy luËt nµy chØ ra sù phô thuéc tÊt yÕu kh¸ch quan cña quan hÖ s¶n xuÊt vµo lùc l­îng s¶n xuÊt vµ sù t¸c ®éng trë l¹i cña quan hÖ s¶n xuÊt ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt. B¶n chÊt cña quy luËt nµy lµ sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt. 2.1. TÝnh chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt TÝnh chÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ tæ chøc cña t­ liÖu lao ®éng vµ cña lao ®éng, ®ã lµ tÝnh chÊt c¸ thÓ hay tÝnh chÊt x· héi cña chóng. Cßn tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ sù ph¸t triÓn cña c«ng cô lao ®éng, cña kü thuËt kinh nghiÖm vµ kü n¨ng biÓu hiÖn th«ng qua quy m« c¬ cÊu s¶n xuÊt, ph©n c«ng lao ®éng. Tæ chøc cña l s¶n xuÊt liªn hÖ chÆt chÏ víi tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt cµng cao th× ph©n c«ng lao ®éng x· héi cµng s©u s¾c, do ®ã tÝnh chÊt x· héi cña nã cµng cao. 2.2. Lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ néi dung cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc trong ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Néi dung quyÕt ®Þnh h×nh thøc. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè ®éng, c¸ch m¹ng trong ph­¬ng thøc s¶n xuÊt v× trong qu¸ tr×nh lao ®éng con ng­êi kh«ng ngõng c¶i tiÕn c«ng cô do kinh nghiÖm lu«n ®­îc tÝch lòy do nhu cÇu s¶n xuÊt kh«ng ngõng t¨ng lªn. Trong khi ®ã quan hÖ s¶n xuÊt cã khuynh h­íng b¶o thñ, æn ®Þnh. Do ®ã nh÷ng thay ®æi cña ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®Òu b¾t nguån s©u xa tr­íc hÕt lµ sù tù biÕn ®æi cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi do ®ã quyÕt ®Þnh quan hÖ gi÷a c¸c tËp ®oµn ng­êi vÒ mÆt së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt th«ng qua quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh tæ chøc lao ®éng x· héi vµ ph©n phèi s¶n phÈm. Khi lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn m©u thuÉn víi quan hÖ cò ®ang k×m h·m nã,th× nã ®ßi hái ph¶i ®­îc thay thÕ b»ng quan hÖ s¶n xuÊt míi phï hîp ®Ó cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Nh­ vËy sù thay thÕ quan hÖ s¶n xuÊt nµy b»ng quan hÖ s¶n xuÊt kh¸c do lùc l­îng quy ®Þnh chø kh«ng ph¶i do quan hÖ s¶n xuÊt. Khi ¶nh h­ëng s¶n xuÊt míi thay thÕ quan hÖ s¶n xuÊt cò th× ph¸t triÓn s¶n xuÊt cò kÕt thóc vµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi ra ®êi. LLSX là yếu tố độc nhất, CM nhất trong quá trình sản xuất, nó là nội dung của quá trình sản xuất. QHSX là yếu tố tương đối ổn định, nó là hình thức xã hội của quá trình sản xuất. Trong mối quan hệ giữa LLSX và QHSX thì LLSX quyết định QHSX, điều này thể hiện ở chỗ: LLSX phát triển thì sớm hay muộn QHSX cũng biến đổi theo cho phù hợp với trình độ phát triển của LLSX. Khi LLSX phát triển đến 1 mức độ nhất định sẽ mâu thuẫn đến QHSX lạc hậu, điều này đòi hỏi phải xoá QHSX cũ, xác lập QHSX mới phù hợp với trình độ của LLSX để thúc đẩy phương thức sản xuất mới ra đời. 2.3. T¸c ®éng ng­îc l¹i cña quan hÖ s¶n xuÊt ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng chÞu sù t¸c ®éng cña lùc l­îng s¶n xuÊt mét c¸ch thô ®éng mµ cã t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt. Tr­íc hÕt quan hÖ s¶n xuÊt lµ mÆt kh«ng thÓ thiÕu cña ph¸t triÓn s¶n xuÊt lùc l­îng s¶n xuÊt kh«ng thÓ tån t¹i, ph¸t triÓn ë bªn ngoµi quan hÖ s¶n xuÊt, nã lµ h×nh thøc tÊt nhiªn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt cã thÓ t¸c ®éng thóc ®Èy hoÆc k×m h·m lùc l­îng s¶n xuÊt. Khi quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt th× nã më ®­êng cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn b»ng c¸ch nã s¾p xÕp c¸c yÕu tè cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®óng vÞ trÝ, chøc n¨ng cña chóng lµm cho chóng ph¸t huy ®­îc tÝnh n¨ng, t¸c dông cña chóng. Nh­ng khi quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp kh«ng phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt th× trë thµnh xiÒng xÝch trãi buéc ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt lµm cho chóng kh«ng ph¸t huy t¸c dông. Sù kh«ng phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt cã thÓ x¶y ra theo 2 xu h­íng v­ît qu¸ hoÆc l¹c hËu so víi lùc l­îng s¶n xuÊt. Nếu QHSX phù hợp với trình độ của LLSX nó sẽ tạo ra địa bàn rộng lớn cho LLSX phát triển, thúc đẩy, tạo điều kiện, hậu thuẫn cho LLSX phát triển. QHSX phù hợp với trình độ của LLSX, nó được biểu hiện: năng suất lao động tăng, đời sống công nhân tăng, cơ sở vật chất được tái đầu tư, môi trường làm việc được cải thiện, người lao động được đào tạo lại. Nếu QHSX không phù hợp với trình độ phát triển của LLSX biểu hiện ở chỗ: QHSX có thể lạc hậu lỗi thời hay vượt trước quá xa trình độ phát triển của LLSX thì khi ấy sẽ kìm hãm, cản trở sự phát triển của LLSX. Sự tác động trở lại của QHSX đối với LLSX còn thể hiện ở chỗ nó quy định mục đích sản xuất ảnh hưởng đến thái độ lao động của người lao động, nó kích thích hoặc kìm hãm công cụ lao động cũng như việc vận dụng các thành tựu khoa học vào sản xuất. Quan hÖ s¶n xuÊt x¸c ®Þnh môc ®Ých x· héi cña nÒn s¶n xuÊt nµo, tæ chøc s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh v× lîi Ých cña tËp ®oµn s¶n xuÊt nµo, tæ chøc s¶n xuÊt v× lîi Ých nµo vµ ph©n phèi, s¶n phÈm cã lîi cho ai. Nh­ thÕ cã nghÜa lµ mäi mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt ®Òu ¶nh h­ëng tÝch cùc hay tiªu cùc ®Õn lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quy luËt chung c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh lÞch sö loµi ng­êi nã t¸c ®éng trong nh÷ng giai ®o¹n lÞch sö c¬ b¶n cña x· héi lµ nguyªn nh©n c¨n b¶n cña sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn æn ®Þnh cña nh÷ng cÊu tróc kinh tÕ x· héi x¸c ®Þnh trong lÞch sö. §ång thêi còng lµ nguyªn nh©n cña nh÷ng b­íc chuyÓn lÞch sö c¬ b¶n tõ giai ®o¹n lÞch sö nµy sang giai ®o¹n kh¸c.Tõ ph¸t triÓn s¶n xuÊt nguyªn thñy sang ph¸t triÓn s¶n xuÊt chiÕm h÷u n« lÖ, tiÕp theo lµ ph­¬ng thøc phong kiÕn råi sang ph­¬ng thøc t­ b¶n vµ cuèi cïng lµ sang ph¸t triÓn s¶n xuÊt céng s¶n chñ nghÜa. Sù t¸c ®éng cña quan hÖ nµy trong lÞch sö ®· x¸c ®Þnh vai trß quy ®Þnh cña ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nh÷ng cÊu tróc x· héi nhÊt ®Þnh. §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ d©n sè lµ nh÷ng yÕu tè tÊt yÕu, t¸c ®éng th­êng xuyªn ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi hoÆc khã kh¨n nhÊt ®Þnh cho s¶n xuÊt vµ còng nh­ qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn x· héi. Nh­ng kh«ng ph¶i lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh.ChØ cã sù ph¸t triÓn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi. N­íc ta ®ang ë thêi kú qu¸ ®é tõ mét n­íc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu tiÕn th¼ng lªn mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cao h¬n ph¸t triÓn s¶n xuÊt céng s¶n bá qua ph­¬ng thøc s¶n xuÊt TBC. Së dÜ cã thÓ tiÕn hµnh nh­ vËy lµ v× trªn toµn thÓ giíi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n ®· kh«ng cßn chiÕm vÞ trÝ ®éc t«n kÕ tõ khi c¸ch m¹ng CNXH ë n­íc Nga bïng næ vµ th¾ng lîi. Nh­ng cÇn ph¶i hiÓu ®­îc sù bá qua kh«ng ph¶i mét c¸ch m¸y m ãc mµ tr¸i l¹i ph¶i tiÕp thu tÊt c¶ nh÷ng thµnh tùu khoa häc, kü thuËt ph­¬ng thøc tæ chøc nÒn kinh tÕ tiÕn triÓn mµ x· héi t­ b¶n ®· ®Æt ®­îc ®Ó ph¸t triÓn triÓn nÒn kinh tÕ cña chóng ta. Kh«ng nh÷ng thÕ cßn ph¶i tiÕp nhËn c¶ nh÷ng yÕu tè cña nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ thÊp h¬n ®ang cã mÆt ë n­íc ta ®Ó h­íng chóng vµo môc tiªu cuèi cïng lµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt céng s¶n. II.VËn dông 1. NÒn kinh tÕ tri thøc 1.1. NÒn kinh tÕ tri thøc Kinh tÕ tri thøc lµ nÒn kinh tÕ trong ®ã sù s¶n sinh ra, phæ cËp vµ sö dông tri thøc gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o ra cña c¶i, n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng. Trong nÒn kinh tÕ tri thøc vÉn cßn n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp nh­ng 2 ngµnh nµy chiÕm tû träng thÊp. Còng nh­ trong nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp vÉn cßn n«ng nghiÖp nh­ng n«ng nghiÖp nhá bÐ. Trong nÒn kinh tÕ tri thøc chiÕm ®a sè lµ c¸c ngµnh kinh tÕ dùa vµo tri thøc, dùa vµo c¸c thµnh tùu míi nhÊt cña khoa häc c«ng nghÖ. §ã cã thÓ lÉn ngµnh míi nh­ c«ng nghiÖp kh«ng tªn (c«ng nghiÖp phÇn cøng, c«ng nghiÖp phÇn mÒm) c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô míi dùa vµo c«ng nghÖ cao, vµ còng cã thÓ lµ ngµnh truyÒn thèng (n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô) ®­îc c¶i t¹o b»ng khoa häc c«ng nghÖ cao. Kinh tÕ tri thøc xuÊt hiÖn trong mäi lÜnh vùc trong toµn bé c¬ cÊu nÒn kinh tÕ quèc d©n. NÒn kinh tÕ tri thøc ®· b¾t ®Çu h×nh thµnh hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi trong ®ã nÒn kinh tÕ tri thøc dùa trªn nh÷ng ph¸t minh s¸ng chÕ øng dông linh ho¹t cña tri thøc. Ng­êi ta ­íc tÝnh vµo kho¶ng n¨m 2030 c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Òu trë thµnh c¸c nÒn kinh tÕ tri thøc 1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ tri thøc dùa trªn chÊt x¸m lµ chñ yÕu D­íi mäi h×nh thøc trong mäi gãc ®é tri thøc vÉn cã vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc cña thÕ giíi nãi chung vµ cña ViÖt Nam nãi riªng. §ã lµ nÒn kinh tÕ dùa trªn chÊt x¸m lµ chñ yÕu vµ nã cã c¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n. Thø nhÊt, vèn quý nhÊt trong nÒn kinh tÕ tri thøc lµ tri thøc. Tri thøc lµ nguån lùc hµng ®Çu t¹o sù t¨ng tr­ëng. Kh«ng ph¶i nh­ c¸c nguån lùc bÞ mÊt ®i khi sö dông, tri thøc th«ng tin cã thÓ ®­îc chia xÎ, vµ trªn thùc tÕ l¹i t¨ng lªn khi sö dông. NÒn kinh tÕ tri thøc do ®ã lµ mét nÒn kinh tÕ d­ dËt chø kh«ng ph¶i khan hiÕm. S¶n phÈm vµ dÞch vô cã hµm l­îng tri thøc cµng cao th× cµng quÝ gi¸. Gi¸ c¶ vµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm tri thøc thay ®æi rÊt nhiÒu tïy thuéc vµo ng­êi sö dông ë c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau. QuyÒn së h÷u ®èi víi tri thøc trë thµnh quan träng nhÊt, h¬n c¶ vèn, tµi nguyªn, ®Êt ®ai.Ai chiÕm h÷u ®­îc nhiÒu tµi s¶n trÝ tuÖ h¬n, ng­êi Êy th¾ng. Ph¸p luËt vÒ së h÷u trÝ tuÖ trë thµnh mét néi dung chñ yÕu trong quan hÖ d©n sù còng nh­ trong th­¬ng m¹i quèc tÕ. RÊt nhiÒu vÊn ®Ò së h÷u trÝ tuÖ ®­îc ®Æt ra së h÷u, vËt chÊt kh«ng quan träng b»ng. NhiÒu «ng chñ cña c¸c c«ng ty c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay tho¹t ®Çu kh«ng cã vèn liÕng g×, lµm ra ®­îc tµi s¶n khæng lå lµ nhê tri thøc. NÕu kh«ng ®­îc b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ th× hä kh«ng thÓ cã ®­îc tµi s¶n hµng tr¨m tû USD nh­ thÕ. LuËt ph¸p, thuÕ vµ c¸c rµo c¶n khã ¸p dông ®¬n ®éc trong khu«n khæ quèc gia. Tri thøc vµ th«ng tin lu«n lu«n ®i tíi nh÷ng n¬i cã nhu cÇu cao nhÊt vµ rµo c¶n Ýt nhÊt. Thø hai, sù s¸ng t¹o ®æi míi th­êng xuyªn lµ ®éng lùc chñ yÕu nhÊt thóc ®Èy sù ph¸t triÓn. C«ng nghÖ ®æi míi rÊt nhanh, vßng ®êi c«ng nghÖ rót ng¾n; qu¸ tr×nh tõ lóc ra ®êi, ph¸t triÓn råi tiªu vong cña mét lÜnh vùc s¶n xuÊt, hay mét c«ng nghÖ chØ mÊy n¨m, thËm chÝ mÊy th¸ng. C¸c doanh nghiÖp muèn trô ®­îc vµ ph¸t triÓn th× ph¶i lu«n ®æi míi c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm. S¸ng t¹o lµ linh hån cña sù ®æi míi. Tr­íc ®©y ng­êi ta hay chän nh÷ng c«ng nghÖ ®· chÝn muåi, cßn b©y giê th× ph¶i t×m chän c¸c c«ng nghÖ míi n¶y sinh; c¸i chÝn muåi lµ c¸i s¾p söa tiªu vong. Trong nÒn kinh tÕ tri thøc cã nhiÒu ®iÒu t­ëng nh­ nghÞch lý; tr­íc hÕt cña c¶i lµm ra lµ dùa chñ yÕu vµ c¸i ch­a biÕt; c¸i ®· biÕt kh«ng cßn gi¸ trÞ n÷a, t×m ra c¸i ch­a biÕt ®ã lµ t¹o ra gi¸ trÞ. Thø hai: m«i tr­êng ®Ó t×m ra c¸i ch­a biÕt lµ m¹ng th«ng tin. M¹ng th«ng tin, thùc tÕ ¶o… gîi ra ý t­ëng míi, nh÷ng gi¶i ph¸p míi ®¸p øng c¸c nhu cÇu míi. Thø ba lµ khi ph¸t hiÖn ra c¸i ch­a biÕt th× còng tøc lµ lo¹i c¸i ®· biÕt.C¸i cò mÊt ®i thay thÕ b»ng c¸i míi; nÒn kinh tÕ, x· héi lu«n ®æi míi, c¸i míi cµng ngµy cµng nhiÒu. §ã lµ ®Æc tr­ng cña sù ph¸t triÓn, sù tiÕn hãa cña x· héi s¾p tíi, ph¸t triÓn tõ c¸i míi chø kh«ng ph¶i tõ sè l­îng lín dÇn lªn. Thø t­ lµ s¶n phÈm gi¸ trÞ sö dông cµng cao th× gi¸ b¸n cµng rÎ, thËm chÝ nhiÒu phÇn mÒm c¬ b¶n ®­îc cho kh«ng, (®Ó råi sau ®ã n©ng cao h¬n mét Ýt th× b¸n rÊt ®¾t); s¶n phÈm cµng nhiÒu ng­êi dïng th× gi¸ trÞ sö dông cµng cao. HiÖn nay vµng b¹c hiÕm th× quÝ, song ë thêi ®¹i th«ng tin c¸i ®­îc dïng nhiÒu nhÊt lµ c¸i cã gi¸ trÞ cao. VÝ dô m¸y Fax, nÕu cã tÝ th× kh«ng cã t¸c dông nh­ng khi cã ®Õn hµng ngh×n m¸y ®Ó liªn l¹c víi nhau th× lóc ®ã míi cã gi¸ trÞ. M¹ng còng vËy, cã nhiÒu ng­êi vµo cïng sö dông th× lóc Êy nã míi cã gi¸ trÞ. Thø ba, nÒn kinh tÕ tri thøc lµ nÒn kinh tÕ toµn cÇu hãa. ThÞ tr­êng vµ s¶n phÈm mang tÝnh toµn cÇu, mét s¶n phÈm s¶n xuÊt ë bÊt kú n¬i nµo còng cã thÓ nhanh chãng cã mÆt kh¾p n¬i trªn thÕ giíi; rÊt Ýt s¶n phÈm do mét n­íc lµm ra, mµ còng lµ qu¸ tr×nh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ tri thøc, toµn cÇu hãa vµ kinh tÕ tri thøc thóc ®Èy nhau, g¾n quyÖn víi nhau, lµ hai anh em sinh ®«i cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Toµn cÇu hãa mét mÆt t¹o thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn nhanh kinh tÕ tri thøc kho¶ng c¸ch giµu nghÌo ®ang t¨ng nhanh, do chªnh lÖch nhiÒu vÒ tri thøc, nÕu rót ng¾n ®­îc kho¶ng c¸ch vÒ tri thøc th× sÏ thu hÑp ®­îc kho¶ng c¸ch giµu nghÌo. Thø t­, lµ sù th¸ch thøc ®èi víi v¨n hãa. Trong nÒn kinh tÕ tri thøc x· héi th«ng tin, v¨n hãa cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhanh vµ v¨n hãa lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Do th«ng tin, tri thøc bïng næ, tr×nh ®é nÒn v¨n hãa n©ng cao, néi dung vµ h×nh thøc c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa phong phó ®a d¹ng. Nhu cÇu th­ëng thøc v¨n hãa cña ng­êi d©n lªn cao.Nhê c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng tøc thêi, nhÊt lµ Internet, mét s¸ng t¸c ra ®êi thêi lan truyÒn ®Õn mäi n¬i trªn thÕ giíi. Giao l­u v¨n hãa hÕt søc thuËn lîi, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nÒn v¨n hãa cã thÓ tiÕp thu c¸c tinh hoa cña nh©n lo¹i ®Ó ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa cña m×nh. Nh­ng mÆt kh¸c c¸c nÒn v¨n hãa ®øng tr­íc nh÷ng rñi ro rÊt lín; bÞ pha t¹p, dÔ mÊt b¶n s¾c dÔ bÞ c¸c s¶n phÈm v¨n hãa ®éc h¹i tÊn c«ng ph¸ ho¹i, mµ rÊt khã kh¨n chÆn ®­îc.NÒn v¨n hãa bÞ pha t¹ lai c¨ng kh«ng cßn lµ chÝnh m×nh n÷a th× sÏ suy tho¸i, tiªu tan. NhiÖm vô gi÷ g×n, ph¸t huy b¶n s¸t v¨n hãa mçi d©n téc trë nªn rÊt nÆng nÒ. C¸i chÝnh lµ ph¶i gi¸o dôc truyÒn thèng, ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng, x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa tiªn tiÕn ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc, cã ®ñ søc m¹nh néi sinh. 2. VËn dông mèi quan hÖ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn nÒn KTTT ë ViÖt Nam Trước 1986 chúng ta có những biểu hiện vận dụng chưa đúng mối quan hệ biện chứng giữa LLSX & QHSX, điều này thể hiện ở việc do ta chủ quan, nóng vội trong xây dựng QHSX XHCN mà chưa tính tới trình độ LLSX ở nước ta thời điểm đó (LLSX còn thấp - QHSX quá cao). Sau 1986 dưới sự lãnh đạo của ĐCSVN, nước ta, nhân dân ta đã lựa chọn con đường phát triển kinh tế nhiều thành phần định hướng XHCN, điều này hoàn toàn đúng với quy luật về sự phù hợp của QHSX với trình độ phát triển của LLSX bởi lẽ: trình độ phát triển LLSX ở nước ta vừa thấp vừa không đồng đều giữa các vùng, các ngành kinh tế,… Chính sự đồng đều về trình độ phát triển của LLSX ở nước ta đã quy định tính đa dạng phong phú của quan hệ sở hữu đối với TLSX, quan hệ tổ chức quản lý sản xuất & quan hệ phân phối sản phẩm lao động. 2.1. NÒn kinh tÕ tri thøc nh×n tõ gãc ®é lùc l­îng s¶n xuÊt C¬ b¾p ®ang tõng b­íc ®­îc thay thÕ b»ng lao ®éng trÝ tuÖ, nh÷ng lao ®éng c¬ b¾c kh«ng mÊt ®i. Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã ý thøc cña con ng­êi nh»m t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ sö dông ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña con ng­êi. Bëi vËy, ngay khi con ng­êi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña hä ®· cã 2 phÇn: lao ®éng c¬ b¾p vµ lao ®éng trÝ tuÖ. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp, c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt råi cña c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ, còng nh­ ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng thµnh tùu do c¸c cuéc c¸ch m¹ng mang l¹i, n¨ng lùc trÝ tuÖ cña ng­êi lao ®éng kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao, phÇn gi¸ trÞ do lao ®éng trÝ tuÖ t¹o ra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ®­îc kÕt tinh ë nh÷ng s¶n phÈm ngµy cµng t¨ng. Nh­ vËy ho¹t ®éng trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm kh«ng cßn lµ c«ng viÖc cña riªng ng­êi lao ®éng mµ lµ cña c¶ mét bé phËn ngµy cµng t¨ng lªn gi÷a nh÷ng ng­êi trùc tiÕp qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nh÷ng kü s­, nh÷ng nhµ c«ng nghÖ. MÆc dï tri thøc ®· trë thµnh nh©n tè quan träng hµng ®Çu cña s¶n xuÊt vµ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Nh­ng nguyªn lý xÐt ®Õn cïng, së h÷u vÒ c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu lµ c¬ së cña quan hÖ s¶n xuÊt cÇn gi÷ vai trß. Trong nÒn kinh tÕ tri thøc, mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c yÕu tè c¬ b¶n cÊu thµnh t­ liÖu s¶n xuÊt cã sù thay ®æi. Trong c¸c nÒn kinh tÕ tr­íc ®èi t­îng lao ®éng chñ yÕu lµ nh÷ng bé phËn cña tù nhiªn, trong nÒn kinh tÕ tri thøc, ®èi t­îng lao ®éng ngµy cµng lµ s¶n phÈm cña lao ®éng, cña khoa häc c«ng nghÖ mµ hµm l­îng vËt liÖu tù nhiªn trong ®ã ngµy cµng gi¶m. Do vËy, ®ã sÏ lµ mét nÒn kinh tÕ kiªm tµi nguyªn, kh«ng phô thuéc mét c¸ch tiªn quyÕt vµo nguån tµi nguyªn tù nhiªn mµ phô thuéc vµo tµi nguyªn con ng­êi víi n¨ng lùc trÝ tuÖ cao. Sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt x· héi lu«n diÔn ra theo quy luËt phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh. Tr­íc kia, ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi qu¶n lý lµ mét, song cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, sù t¸ch rêi gi÷a ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi qu¶n lý ngµy mét gia t¨ng sù kh¸c biÖt ph¸t triÓn thµnh sù ®èi lËp gay g¾t. Giê ®©y chÝnh sù ph¸t triÓn cao cña lùc l­îng s¶n xuÊt, ë tr×nh ®é trÝ tuÖ hãa cao qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®· vµ ®ang diÔn ra sù xÝch l¹i gÇn gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi qu¶n lý. Trong nÒn kinh tÕ tri thøc, kh«ng Ýt tr­êng hîp ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi qu¶n lý héi tô trong mét c¸ thÓ mµ ë ®ã, mÆt qu¶n lý ngµy cµng cã ­u thÕ h¬n mÆt lao ®éng trong viÖc t¹o ra s¶n phÈm. Nh÷ng thay ®æi ®ã lµm cho nh÷ng yÕu tè t¹o ra gi¸ trÞ míi ®­îc kÕt tinh trong s¶n phÈm thÆng d­ mµ biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc gi¸ trÞ lµ gi¸ trÞ thÆng d­ còng kh«ng hoµn toµn nh­ cò. TrÝ tuÖ tù nã mang tÝnh x· héi rÊt cao vµ thËm chÝ cßn mang tÝnh nh©n lo¹i. Do vËy, khi nãi vÒ nh÷ng bé phËn cÊu thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ tri thøc, chóng ta thÊy næi lªn mét ®Æc ®iÓm hÕt søc quan träng lµ tÝnh x· héi hãa quèc tÕ hãa rÊt cao. Nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt míi ®ã cña lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh vµ ®ßi hái néi dung míi cã tÝnh chÊt míi quan hÖ s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ t­¬ng øng. 2.2. NÒn kinh tÕ tri thøc xÐt tõ gãc ®é quan hÖ s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu kinh tÕ Tri thøc hiÖn nay ®ang ®­îc coi lµ nguån lùc kinh tÕ chñ yÕu, c¸c nh©n tè truyÒn thèng lµ ®Êt ®ai, lao ®éng vµ t­ b¶n kh«ng biÕn mÊt, nh­ng tÇm quan träng cña nã kh«ng cßn nh­ tr­íc n÷a. Mét ®iÒu quan träng h¬n rÊt nhiÒu lµ tri thøc ®· t¹o ra c¬ chÕ thuËn lîi t¨ng dÇn, trong khi c¸c yÕu tè s¶n xuÊt truyÒn thèng l¹i tu©n theo quy luËt lîi nhuËn gi¶m dÇn. §ã lµ mét xu h­íng thùc tÕ, bëi chÝnh c«ng nghÖ th«ng tin mét bé phËn quan träng mét nÒn kinh tÕ tri thøc ®· trë thµnh ph­¬ng tiÖn gi¶i ph¸p c¸c tiÒm n¨ng s¸ng t¹o vµ tri thøc tiÒm Èn trong mçi con ng­êi, thµnh c«ng cô khuyÕch ®¹i vµ m¹nh cña n·o gièng nh­ c«ng nghÖ cña cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp khuÕch ®¹i søc m¹nh cña c¬ b¾p". Trong nÒn kinh tÕ tri thøc, tri thøc trë thµnh nh©n tè s¶n xuÊt quan träng hµng ®Çu trong lùc l­îng s¶n xuÊt, quyÕt ®Þnh lîi thÕ so s¸nh cña mét n­íc. Nªn doanh nghiÖp nµo n¾m v÷ng quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, øng dông c«ng nghÖ míi, s¸ng t¹o ra s¶n phÈm míi sÏ thu ®­îc tØ suÊt lîi nhuËn cao h¬n møc trung b×nh. §iÒu cã phÇn quan träng h¬n lµ trong x· héi tri thøc, ng­êi lao ®éng lµm thuª tøc lµ ng­êi c«ng nh©n tri thøc, l¹i lµ ng­êi së h÷u c«ng cô s¶n xuÊt trÝ tuÖ cña b¶n th©n hä. C.M¸c ®· cã ph¸t kiÕn vÜ ®¹i khi cho r»ng, ng­êi c«ng nh©n nhµ m¸y kh«ng cã vµ kh«ng thÓ së h÷u m¸y h¬i n­íc vµ kh«ng thÓ lÊy m¸y h¬i n­íc ®i cïng víi b¹n m×nh. Kho hä chuyÓn tõ c«ng viÖc nµy sang c«ng viÖc kh¸c. Nhµ t­ b¶n cÇn së h÷u ®éng c¬ h¬i n­íc vµ cÇn kiÓm so¸t nã, thÕ nh­ng nh÷ng ®Çu t­ thùc sù trong x· héi tri thøc kh«ng ph¶i vµo m¸y mãc hay c«ng cô, mµ chÝnh lµ vµo ng­êi c«ng nh©n tri thøc, kh«ng cã ng­êi c«ng nh©n tri thøc th× cho dï m¸y mãc hiÖn ®¹i vµ tinh vi ®Õn ®©u th× kh«ng thÓ ho¹t ®éng ®­îc. Víi t­ c¸ch lµ ®èi t­îng së h÷u, tri thøc lµ mét s¶n phÈm cã tÝnh lòy tuyÕn vµ rÊt khã kiÓm so¸t, tri thøc lµ mét s¶n phÈm kh«ng bÞ c¹n kiÖt khi x©y dùng cã thÓ v« sè ng­êi sö dông mét tri thøc mµ kh«ng ai mÊt phÇn, tri thøc cã thÓ thuéc quyÒn së h÷u nhiÒu ng­êi, h¬n n÷a cµng nhiÒu ng­êi sö dông cµng t¨ng hiÖu qu¶. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, dßng tri thøc chuyÓn hãa nhanh kh¾p thÕ giíi, lîi Ých thu ®­îc tõ tri thøc kh«ng nhÊt thiÕt sÏ thuéc vÒ n¬i ®· ph¸t minh ra chóng mµ tïy thuéc vµo tri thøc vµ kü n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt vµ g¾n kÕt ®ù¬c toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña hÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt. C¸c tÝnh chÊt nªu trªn cña tri thøc víi t­ c¸ch lµ bé phËn chñ yÕu cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ tri thøc quy ®Þnh tÝnh tÊt yÕu ph¶i cã h×nh thøc së h÷u t­¬ng øng. T¸c ®éng kinh tÕ tri thøc ®èi víi tæ chøc vµ qu¶n lý rÊt réng, trong ®ã næi bËt nhÊt lµ chñ thÓ vµ ®èi t­îng qu¶n lý, ë ®©y lµ ®¹i bé phËn lµ c«ng nh©n cã häc vÊn. ViÖc ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ vµo qu¶n lý ®ßi hái chñ thÕ qu¶n lý n©ng cao tr×nh ®é vÒ nhiÒu mÆt. 3. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc ë ViÖt Nam ta 3.1. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ta lµ chiÕn l­îc dùa vµo kinh tÕ tri thøc vµ vËn dông c¸c yÕu tè cña kinh tÕ tri thøc ViÖt Nam ta hiÖn nay GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi chØ b»ng 1/2 b×nh qu©n cña thÕ giíi, xÕp thø 180 trong 210 n­íc, thuéc nhãm nh÷ng ng­êi nghÌo nhÊt, kh«ng cã c¸ch nµo ®Ó ®uæi kÞp c¸c n­íc vÒ GDP nh­ng ph¶i phÊn ®Êu ®Ó n©ng cao nhanh chãng tr×nh ®é, tri thøc, t¨ng c­êng néi lùc vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ, n¾m b¾t vËn dông hiÖu qu¶ c¸c thµnh tùu khoa häc vµ c«ng nghÖ n¾m b¾t vËn dông hiÖu qu¶ c¸c thµnh tùu khoa häc míi nhÊt ®Ó hoµn thµnh th¾ng lîi c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng, d©n chñ v¨n minh. Chóng ta cã thÕ m¹nh vÒ tiÒm n¨ng con ng­êi, chØ sè ph¸t triÓn con ng­êi HDI n­íc ta ®øng thø 110 vµ thuéc nhãm n­íc trung b×nh cña thÕ giíi.Thùc tÕ ®· chøng minh ng­êi ViÖt Nam n¾m b¾t vµ lµm chñ nhanh c¸c tri thøc míi vµ c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nhiÒu ngµnh míi x©y dùng nhê sö dông c¸c c«ng nghÖ míi t¹o ®· theo kÞp tr×nh ®é n­íc trong khu vùc cho nªn chóng ta cÇn thùc hiÖn mét sè chÝnh s¸ch ph¸t triÓn b»ng dùa vµo con ng­êi, khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ã lµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn dùa vµo tri thøc. TËp trung ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ngµnh ®ang lµ ®éng lùc chñ yÕu thóc ®Èy ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc vµ x· héi th«ng tin, vµ ng­êi ViÖt Nam ta cã nhiÒu kh¶ n¨ng nh÷ng häc sinh ViÖt Nam thi tin häc quèc tÕ ®¹t gi¶i rÊt cao lùc l­îng ng­êi ViÖt Nam ë n­íc ngoµi lµm tin häc kh¸ ®«ng vµ gi÷ vÞ trÝ quan träng. ViÖt Nam cÇn tËp trung ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt dÞch vô n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý ®Ó ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp th«ng tin lµ nh÷ng ngµnh cã gi¸ trÞ th«ng tin cao nhÊt, nh÷ng ngµnh trô cét trong x· héi t­¬ng lai. C«ng nghÖ th«ng tin trë thµnh ­u tiªn hµng ®Çu trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña n­íc ta. Trong nhiÒu lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ chóng ta cßn sö dông c¸c c«ng nghÖ truyÒn thèng nh­ng ®­î c¶i tiÕn b»ng cac tri thøc míi ®Ó t¹o nhiÒu viÖc lµm, tËn dông lao ®éng, ®Êt ®ai tµi nguyªn, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa - hiÖn c¸c®¹i hãa vµ n«ng th«n xãa ®ãi gi¶m nghÌo. Trong tõng ngµnh, tõng lÜnh vùc kinh tÕ còng cÇn chän nh÷ng kh©u nh÷ng ®¬n vÞ ®i tr­íc ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ míi nhÊt ®Ó thóc ®Èy sù ®æi míi toµn ngµnh, toµn lÜnh vùc, ®· ®Çu t­ mµ lµ ph¶i sö dông c«ng nghÖ míi. Ta ®· chñ tr­¬ng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ ®óng, nh­ vËy ph¶i n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ, trªn c¬ së ph¸t huy n¨ng lùc néi sinh vÒ khoa häc c«ng nghÖ cña ViÖt Nam, b¾t kÞp vµ lµm chñ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®i nhanh vµo kinh tÕ tri thøc. Kh«ng cã ®ñ tri thøc, kh«ng cã kh¶ n¨ng vËn dông nh÷ng c«ng nghÖ b·i th¶i c«ng nghÖ cña c¸c n­íc kh¸c. Ta ph¶i tËn dông c¬ së vËt chÊt hiÖn cã, tËn dông c¬ së vËt chÊt hiÖn cã còng ph¶i víi tri thøc míi, ®Õn lóc râ rµng lµ kh«ng cã hiÖu qu¶ n÷a th× ph¶i chuyÓn sang lµm viÖc kh¸c hoÆc bá ®i. Kh«ng thÓ chän "c«ng nghÖ trung gian", viÖc ph¸t triÓn mÝa ®­êng, xi m¨ng kh«ng hiÖu qu¶ nh­ võa qua ®· cho ta bµi häc. NhiÒu n­íc ®· cã s½n mét c¬ së vËt chÊt lín, b©y giê bá ®i th× rÊt tiÕc. Song nhiÒu n­íc còng ®· bá h¼n, kh«ng th­¬ng tiÕc. N­íc ta c¬ së vËt chÊt kh«ng ®¸ng kÓ, kh«ng cã g× ®Ó luyÕn tiÕc. Nªn ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ míi, quy m« nhá, vèn ®Çu t­ kh«ng nhiÒu; ®É ®Çu t­ míi lµ ph¶i c«ng nghÖ míi. 3.2. Gi¶i ph¸p chñ yÕu cho mét chiÕn l­îc kinh tÕ dùa vµo tri thøc Thø nhÊt, ph¶i ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña ng­êi d©n, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi d©n, mäi thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®ãng gãp vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Nhµ n­íc qu¶n lý b»ng luËt ph¸p, b»ng c¬ chÕ chÝnh s¸ch, t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho sù c¹nh tranh lµnh m¹nh; ch¨m lo phóc lîi x· héi; gi¸o dôc, khoa häc… mµ kh«ng nªn can thiÖp vµo s¶n xuÊt kinh doanh; ®Ó cho mçi doanh nghiÖp, mçi ng­êi d©n ph¸t huy hÕt quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o cña m×nh. Vai trß cña doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ, h­íng tíi nÒn kinh tÕ tri thøc. Ph¶i t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh b×nh ®¼ng, chèng ®éc quyÒn. Ph¸t huy tèi ®a quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸c doanh nghiÖp. HiÖn nay trong kinh tÕ thÞ tr­êng chÕ ®é tr¸ch nhiÖm kh«ng râ, mÊt m¸t thua lç kh«ng ai chÞu tr¸ch nhiÖm. NÕu giao tr¸ch nhiÖm cho mét c«ng ty tù bá vèn ra x©y dùng råi khai th¸c ®Ó thu håi l¹i vèn th× t×nh h×nh sÏ kh¸c h¼n, kh«ng hiÖu qu¶ th× hä kh«ng lµm. Ph¶i thùc sù gi¶i phãng mäi lùc l­îng s¶n xuÊt, ph¸t huy mäi thµnh phÇn kinh tÕ nh­ c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng ®· ®Ò ra. HiÖn nay cßn nhiÒu v­íng m¾c lóng tóng trong chÝnh s¸ch, mµ chñ yÕu lµ do nhËn thøc vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ch­a ®­îc s¸ng tá. NhiÖm vô trung t©m hiÖn nay lµ ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, ph¶i x©y dùng vµ ph¸t triÓn quan hÖ s¶n xuÊt sao cho thóc ®Èy ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. Mäi ng­êi ai cã kh¶ n¨ng gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt th× ph¶i ®­îc khuyÕn khÝch, ph¶i thùc sù khuyÕn khÝch mäi ng­êi lµm giµu; Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt thu nhËp ch¨m lo phóc lîi x· héi, t¹o c«ng b»ng x· héi, b¶o vÖ quyÒn lîi nh÷ng ng­êi yÕu thÕ. Thø hai, lµ ch¨m lo ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n tµi. Trong nh÷ng n¨m tíi ph¶i t¨ng m¹nh ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ tiÕn hµnh mét cuéc c¶i c¸ch gi¸o dôc míi. §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh nhÊt thóc ®Èy n­íc ta ®i nhanh vµo kinh tÕ tri thøc. Ph¶i x©y dùng nh÷ng thÕ hÖ ng­êi ViÖt Nam cã b¶n lÜnh, cã lý t­ëng, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, lµm chñ ®­îc tri thøc hiÖn ®¹i, quyÕt t©m ®­a n­íc ta lªn tr×nh ®é ph¸t triÓn s¸nh kÞp c¸c n­íc. Kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc ph¸t triÓn chñ yÕu lµ kho¶ng c¸ch vÒ tri thøc. Ta cã thÓ rót ng¾n ®­îc b»ng x©y dùng vµ ph¸t triÓn m¹nh nÒn gi¸o dôc tiªn tiÕn phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i. Trong mét thêi gian ng¾n (kho¶ng 5 n¨m) ph¶i phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së trong toµn quèc, phæ cËp trung häc phæ th«ng trong c¸c thµnh thÞ, khu c«ng nghiÖp vµ vïng ®«ng d©n, t¨ng nhanh ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸c doanh gia. Më réng quan hÖ hîp t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o vµ khoa häc c«ng nghÖ víi n­íc ngoµi; tuyÓn chän ®­a ®i ®µo t¹o ë c¸c n­íc tiªn tiÕn sè l­îng lín c¸n bé khoa häc kü thuËt thuéc c¸c lÜnh vùc ­u tiªn chiÕn l­îc. Thø ba, lµ t¨ng c­êng n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ quèc gia, thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch, chñ tr­¬ng ®· nªu trong NghÞ quyÕt TW2 vÒ khoa häc, c«ng nghÖ mµ nhÊt lµ: - Ph¸t hiÖn, båi d­ìng, träng dông nh©n tµi. - Ph¸t huy søc s¸ng t¹o trong khoa häc; c¸c chÝnh s¸ch ®·i ngé, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé nghiªn cøu, øng dông khoa häc c«ng nghÖ, më réng d©n chñ trong khoa häc. - C¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i øng dông khoa häc, ®æi míi c«ng nghÖ, c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ph¶i buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh b×nh ®¼ng, ph¶i lÊy hiÖu qu¶ lµm ®Çu, ®ång thêi cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch. - T¨ng ®Çu t­ cho KHCN (Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp) ®¹t 2% GDP, t¨ng ®Çu t­ ®Æc biÖt lµ cÇn cã tæ chøc cã hiÖu lùc chØ ®¹o ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin. Thø t­, lµ c¶i c¸ch hµnh chÝnh vµ t¹o lËp mét khu«n khæ ph¸p lý míi cã kh¶ n¨ng thóc ®Èy mäi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, cho s¶n xuÊt "bung ra", ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn nhanh c¸c doanh nghiÖp míi, doanh nghiÖp tri thøc phï hîp víi xu thÕ toµn cÇu hãa mµ n­íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh héi nhËp. §iÒu nµy ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®óng ®¾n vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Nhµ n­íc kh«ng trùc tiÕp lµm kinh tÕ nh­ng vai trß cña Nhµ n­íc trong viÖc ®Þnh h­íng. Nói cách khác, tính không đồng đều về trình độ phát triển của LLSX đã quy định tính đa dạng của QHSX. Thực tiễn kinh tế xã hội ở Việt Nam đã chứng minh được điều này là hoàn toàn đúng đắn, nó thể hiện ở chỗ giải phóng được LLSX, năng suất lao động tăng lên, kinh tế xã hội phát triển, thu hút được nhiều nguồn lực. KÕt luËn Quy luật QHSX phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của LLSX là một quy luật chung nhất của sự phát triển xã hội. Sự tác động của quy luật này đã khẳng định tính tất yếu khách quan của sự sự phát triển xã hội loài người từ PTSX xã hội Nguyên thủy, Chiếm hữu nô lệ, Phong kiến, Tư bản chủ nghĩa và phương thức Cộng sản chủ nghĩa tươing lai. Việt Nam đi lên XHCN bỏ qua chế độ TBCN với một xuất phát điểm rất thấp như vậy đòi hỏi phải xây dựng một LLSX có một trình đô ngày càng cao hơn. QHSX phải là động lực để LLSX phát triển,QHSX phải phù hợp với LLSX của thời kỳ này, thời kỳ quá độ lên CNXH. Với bản chất là thời kỳ quá độ nên nó tồn tại những đặc thù của nó không thể là QHSX XHCN như trong tương lai mà phải là QHSX phù hợp với nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần định hướng XHCN như Đảng và nhân dân ta đã xác định môc lôc A. Lêi më ®Çu 1 B. Néi dung 2 I. Lý luËn 2 1. Lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt 2 1.1. Lùc l­îng s¶n xuÊt 2 1.2. Quan hÖ s¶n xuÊt 4 2. Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tæ chøc vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt 5 2.1. TÝnh chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt 6 2.2. Lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt 6 2.3 T¸c ®éng ng­îc l¹i cña quan hÖ s¶n xuÊt ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt 7 II. VËn dông 9 1. Kinh tÕ tri thøc 9 1.1. NÒn kinh tÕ tri thøc 9 1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm nÒn kinh tÕ tri thøc 10 2. VËn dông mèi quan hÖ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc ë ViÖt Nam 12 2.1. NÒn kinh tÕ tri thøc nh×n tõ gãc ®é lùc l­îng s¶n xuÊt 13 2.2. NÒn kinh tÕ tri thøc xÐt tõ gãc ®é quan hÖ s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu kinh tÕ 14 3. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc ë n­íc ta 16 3.1. C¬ héi vµ th¸ch thøc 16 3.2. ChiÕn l­îc vµ gi¶i ph¸p 17 c. KÕt luËn 20 Môc lôc 21 Tµi liÖu tham kh¶o 22 tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh TriÕt häc M¸c - Lª nin (NXB ChÝnh trÞ Quèc gia) 2. §Ò c­¬ng bµi gi¶ng triÕt häc M¸c - Lªnin - Tr­êng §¹i häc Khoa häc X· héi vµ nh©n v¨n. 3. T¹p chÝ triÕt häc - ViÖn triÕt häc 4. Gi¸o tr×nh Chñ nghÜa x· héi khoa häc - NXB ChÝnh trÞ Quèc gia 5. Gi¸o tr×nh kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin - NXB Quèc gia 6. Häc thuyÕt M¸c vÒ h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi vµ lý luËn vÒ con ®­êng ph¸t triÓn x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta - NXB ChÝnh trÞ quèc gia 7. Website: www.vnpt.com.vn. ®Ò c­¬ng §Ò tµi: Nªu néi dung quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt? V©n dung quy luËt ©y nhµ n­íc ta ®· cã nh÷ng gi¶I ph¸p nh­ thÕ nµo? A. Lêi më ®Çu B. Néi dung I. Lý luËn 1. Lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt 1.1. Lùc l­îng s¶n xuÊt 1.2. Quan hÖ s¶n xuÊt 2. Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tæ chøc vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt 2.1.Lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt 2.2. T¸c ®éng ng­îc l¹i cña quan hÖ s¶n xuÊt ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt II. VËn dông 1. Kinh tÕ tri thøc 1.1. NÒn kinh tÕ tri thøc 1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm nÒn kinh tÕ tri thøc 2. VËn dông mèi quan hÖ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc ë ViÖt Nam 2.1. NÒn kinh tÕ tri thøc nh×n tõ gãc ®é lùc l­îng s¶n xuÊt 2.2. NÒn kinh tÕ tri thøc xÐt tõ gãc ®é quan hÖ s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu kinh tÕ 3. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc ë n­íc ta 3.1. C¬ héi vµ th¸ch thøc 3.2. ChiÕn l­îc vµ gi¶i ph¸p c. KÕt luËn