Vai trò của Foxg1 đối với sự mất cân bằng trong quá trình hình thành neuron và tế bào sao trong hội chứng west

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học Thần Kinh 291 VAI TRÒ CỦA FOXG1 ĐỐI VỚI SỰ MẤT CÂN BẰNG TRONG QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH NEURON VÀ TẾ BÀO SAO TRONG HỘI CHỨNG WEST Mai Phương Thảo* TÓM TẮT Mục tiêu: Khảo sát ảnh hưởng của sự biểu hiện vượt mức của protein FoxG1 đối với sự hình thành tế bào thần kinh (neuron) và tế bào sao trên mô hình in vivo. Đối tượng – Phương pháp: Mô tả hàng loạt ca, ghép các tế bào đầu dòng thần kinh vào não chuột. Kết quả: Biểu hiện vượt mức protein FoxG1 thúc đẩy sự hình thành tế bào thần kinh và ức chế sự hình thành các tế bào sao Kết luận: Nghiên cứu này góp phần củng cố mối liên quan giữa hội chứng West và protein FoxG1 đồng thời cũng phần nào làm sáng tỏ cơ chế sinh bệnh của hội chứng West vốn chưa được hiểu biết tường tận. Từ khóa: Protein FoxG1, biểu hiện vượt mức, tế bào đầu dòng thần kinh, tế bào thần kinh (neuron), tế bào sao, hội chứng West. ABSTRACT THE ROLE OF FOXG1 IN NEUROGENESIS AND GLIOSIS IMBALANCE IN WEST SYNDROME PATHOGENESIS Mai Phuong Thao * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - Supplement of No 1 - 2015: 291 - 296 Objective: Evaluating effects of FoxG1 overexpression in the the formation of neurons and astrocytes in vivo. Materials – Methods: Case series report using neuronal progenitor transplantation on mouse brain Results: Overexpression of FoxG1 promotes neurogenesis and inhibits gliogenesis Conclusion: These findings consolidate the role of FoxG1 in West syndrome pathogenesis which remains unclear. Key words: FoxG1 (forkhead nox protein G1), overexpression, neuronal progenitor, neurons, astrocytes, West syndrome. ĐẶT VẤN ĐỀ Hội chứng West (West syndrome), được đặt theo tên của bác sĩ người anh William James West, là một hội chứng động kinh hiếm gặp ở trẻ em và trẻ nhũ nhi. Tần suất mắc bệnh ở trẻ mới sinh vào khoảng 1/2000 đến 1/4000(9). Biểu hiện lâm sàng của hội chứng West gồm có tam chứng: động kinh, bất thường trên EEG đột ngột, lan tỏa với hình ảnh sóng cao không đồng dạng (hypsarrhythmia) đặc trưng và chậm phát triển trí tuệ. Tuy nhiên cơ chế bệnh sinh của hội chứng West vẫn chưa được hiểu biết đầy đủ. Nhiều giả thiết được đặt ra, trong số đó, có giả thiết cho rằng sự tăng cường quá mức trong hoạt động của các synap thần kinh dẫn đến tình trạng động kinh và hình ảnh EEG bất thường. Nếu tình trạng kích thích synap kéo dài sẽ dẫn đến chậm phát triển tâm thần, vận động ở trẻ(4). Một số nghiên cứu gần đây đưa ra bằng chứng cho thấy mối liên quan mật thiết giữa hội chứng West và lặp đoạn dài trên nhiễm sắc thể số 14 (14q12), có chứa gen FoxG1(1,12) đóng vai trò quan * Bộ môn Sinh lý học, ĐH Y Dược TpHCM Tác giả liên lạc: TS.BS. Mai Phương Thảo ĐT: 091832 9999 Email: maithao292@gmail.com Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Chuyên Đề Nội Khoa 292 trọng trong quá trình hình thành não bộ trong thời kì phôi thai. Forkhead box protein G1 (FoxG1) là protein được mã hóa từ gen FoxG1 trên NST 14. Đây là protein kiểm soát phiên mã có vai trò quan trọng trong việc hình thành não bộ trong giai đoạn phôi thai (hình thành não bộ, phân vùng não bộ, kiểm soát sự phân bào của các tế bào đầu dòng thần kinh)(8,10,11) và trong giai đoạn trưởng thành (duy trì sự tân tạo các neuron nhằm phục vụ cho các chức năng thần kinh cao cấp)(5,14). Rối loạn điều hòa hoạt động của gen FoxG1 được cho là có liên quan đến cơ chế bệnh sinh của hội chứng West. Trong một nghiên cứu gần đây, một nhóm tác giả đã chỉ ra rằng việc tăng biểu hiện của protein FoxG1 trên mô hình nuôi cấy tế bào đầu dòng thần kinh làm tăng quá trình tạo thành các neuron mới và ức chế sự hình thành các tế bào sao(2). Sự mất cân đối giữa số lượng neuron và tế bào sao ảnh hưởng rất lớn lên hoạt động điện thế của não. Do đó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu tăng biểu hiện của protein FoxG1 trên mô hình chuột thực nghiệm bằng cách ghép các tế bào đầu dòng thần kinh đã được kích hoạt gen FoxG1 vào não chuột nhằm đánh giá biểu hiện của các tế bào này và là nền tảng cho các nghiên cứu làm sáng tỏ cơ chế bệnh sinh của hội chứng West. ĐỐI TƯỢNG – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Động vật thực nghiệm Các dòng chuột CD1 wild-type (wt), EGFP và Tau-EGFP được dùng trong nghiên cứu này được nuôi dưỡng và phát triển tại cơ sở động vật của viện SISSA, Trieste-Italy. Nuôi cấy tế bào Các tế bào đầu dòng thần kinh tách ra từ phôi chuột được nuôi cấy trong dĩa 24 giếng với mật độ 3*105 tế bào / giếng trong 350 μl môi trường giúp tế bào sinh sản nhưng không biệt hóa: DMEM-F12, 1X Glutamax (Gibco), 1X N2 supplement (Invitrogen), 1 mg/ml BSA, 0,6% glucose, 2 μg/ml heparin (Stemcell technologies), 20 ng/ml bFGF (Invitrogen), 20 ng/ml EGF (Invitrogen), 1X Penicillin/Streptomycin (Gibco), 10 pg/ml fungizone (Gibco) và 2μg/ml doxycycline (Clontech). Lenti virus vector Lenti virus thế hệ thứ 3 được chuẩn bị theo protocol của Follenzi và Naldini bằng cách biến nạp các plasmid khung của virus và các plasmid mang bộ gen cần biểu hiện vào tế bào HEK293T. Sau 24 – 48 giờ, đem môi trường nuôi cấy tế bào ly tâm 100.000g để thu các virion và hòa tan virion trong PBS. Nồng độ virion được định lượng bằng RT-PCR. Cấy ghép tế bào Các tế bào sau khi nuôi cấy được thu lại và huyền phù với nồng độ 50000 tế bào/μl. Lấy 3 μl dịch tế bào tiêm vào thùy thái dương của não chuột sơ sinh (1-2 ngày tuổi). Hóa mô miễn dịch huỳnh quang Mô não chuột này được cắt với độ dày 10-22 μm. Ủ mẫu mô với dung dịch blocking (1X PBS, 10% FBS, 1mg/ml BSA và 0,1% Triton X100) trong 1 giờ, kháng thể 1 qua đêm ở nhiệt độ 4oC, và kháng thể 2 trong 2 giờ ở nhiệt độ phòng. Sau đó, mẫu mô được nhuộm với dung dich DAPI (4’,6’-diamino-2-phenylindone) trong 10 phút ở nhiệt độ phòng. Phân tích và xử lý hình ảnh Hình ảnh được chụp bằng kính hiển vi huỳnh quang Nikon TI-E vật kính 20 và 40X và sau đó được xử lý bằng phần mềm GIMP 2.6 và Image J để phân tích số lượng các loại tế bào. Phân tích thống kê Các thí nghiệm đều được thực hiện lặp lại ít nhất 3 lần. Kết quả được kiểm định bằng t- test và được cho là có ý nghĩa thống kê khi trị số p < 0,05. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Tế bào đầu dòng thần kinh có khả năng sống sót sau khi được tiêm vào não chuột Chúng tôi tiến hành thí nghiệm nhằm đánh giá khả năng sống sót của các tế bào đầu dòng Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học Thần Kinh 293 thần kinh sau khi đã được cấy vào não của vật tiếp nhận. Để theo dấu các tế bào sau ghép, chúng tôi dùng dòng chuột biểu hiện protein huỳnh quang GFP (green fluorescent protein). Tế bào đầu dòng thần kinh của dòng chuột này được tách ra từ phôi chuột 12 ngày tuổi và nuôi trong môi trường thuận lợi cho sự phân bào trong vòng 7 ngày. Đến ngày thứ 7, tế bào được ghép vào thùy thái dương của não chuột CD1 sơ sinh (chuột 1-2 ngày tuổi) với số lượng 150.000 tế bào/3μl. Sau khi cấy ghép, chuột sơ sinh được nuôi bằng sữa mẹ đến khi trưởng thành. Bằng phương pháp hóa mô miễn dịch huỳnh quang, chúng tôi phát hiện rằng các tế bào đầu dòng thần kinh có thể sống sót hơn 2 tháng sau khi ghép mà hoàn toàn không cần sử dụng bất kì liệu pháp ức chế miễn dịch nào (Hình 1). Hình 1. Các tế bào đầu dòng thần kinh từ chuột EGFP sau khi được ghép vào não chuột sơ sinh. Tín hiệu huỳnh quang của nhân màu xanh dương, protein EGFP màu xanh lá cây. Hình ảnh được chụp dưới vật kính 20X và 40X. Thiết kế gen mã hóa FoxG1 trên Lenti virus vector và chuẩn hóa qui trình cấy ghép tế bào đầu dòng thần kinh vào não chuột Từ kết quả bước đầu, chúng tôi nhận thấy số lượng tế bào thần kinh sống sót thay đổi tùy theo khả năng đáp ứng của chuột nhận ghép. Để đánh giá khách quan về tính chất cũng như số lượng của các tế bào thần kinh đã được can thiệp gen, cụ thể là tăng cường khả năng biểu hiện của FoxG1 (gọi tắt là tế bào FoxG1-GOF, với GOF là gain of function), chúng tôi tiến hành thí nghiệm cấy ghép sử dụng đồng thời cả hai loại tế bào đầu dòng thần kinh, nhóm can thiệp FoxG1-GOF và nhóm chứng vào cùng một vật tiếp nhận. Để tăng cường biểu hiện protein FoxG1 trên tế bào đầu dòng thần kinh, chúng tôi sử dụng phương pháp chuyển gen vào tế bào bằng Lenti virus vector. Lenti virus là một nhánh virus thuộc hệ Retroviridae và là một công cụ dùng để chuyển gen vào tế bào rất hiệu quả, có thể chuyển đoạn gen mong muốn vào tế bào đang phân chia cũng như tế bào trưởng thành (các loại virus vector thông thường khác chỉ có khả năng xâm nhập vào v đang trong giai đoạn phân chia)(3). Bộ khung của Lenti virus vector được hình thành từ các chủng Lenti virus thông thường và được loại bỏ khả năng tự nhân lên của virus sau khi đã xâm nhập vào bộ gen. Trong thí nghiệm này, chúng tôi sử dụng các tế bào đầu dòng thần kinh từ dòng chuột biểu hiện Tau-EGFP, chứa gen mã hóa cho protein EGFP được gắn ngay sau trình tự gen mã hóa cho protein Tau. Protein Tau là một protein luôn được biểu hiện ở các tế bào neuron trưởng thành, do đó với dòng chuột đột biến này, các tế bào neuron trưởng thành sẽ phát ra tín hiệu huỳnh quang EGFP màu xanh lá. Tế bào đầu dòng thần kinh được tách từ phôi chuột Tau-EGFP 12 ngày tuổi, sau đó được biến nạp (transform) các phức hợp Lenti virus vector mang gen mong muốn. Để đảm bảo chỉ có tế bào đầu dòng thần kinh được tăng cường biểu hiện FoxG1, chúng tôi sử dụng promoter ptα1 - chỉ được kích hoạt ở tế bào đầu dòng thần kinh. Hơn nữa, để có thể kích hoạt và bất hoạt gen FoxG1 vào bất kì thời điểm nào trong quá trình thí nghiệm, chúng tôi sử dụng kĩ thuật TetON (6, 7). Trong kĩ thuật này, FoxG1 sẽ không được biểu hiện trực tiếp dưới sự tác động của promoter ptα1 mà sẽ được kích hoạt gián tiếp qua promoter TRE (tetracycline respone element), promoter TRE lại chịu sự kiểm soát của phức hợp ptα1-rtTA. Trong môi trường nuôi cấy có chứa Doxycycline (dẫn xuất của nhóm tetracycline) thì rtTA sẽ kích hoạt TRE và từ đó phiên mã gen FoxG1 và ngược lại trong môi Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Chuyên Đề Nội Khoa 294 trường không có Doxycycline, quá trình này sẽ bị bất hoạt. Bên cạnh đó, để phân biệt được hai nhóm tế bào được ghép vào vật chủ, chúng tôi sử dụng thêm Lenti virus vector có mang gen mã hóa mCherry (protein phát huỳnh quang màu đỏ) vào nhóm tế bào FoxG1-GOF. Như vậy, khi các tế bào neuron được cấy ghép sống sót trong não vật chủ, một nhóm sẽ chỉ phát tín hiệu huỳnh quang màu xanh lá (EGFP) - là nhóm chứng, và một nhóm tế bào vừa phát tín hiệu huỳnh quang màu xanh lá vừa có tín hiệu huỳnh quang đỏ - là nhóm FoxG1-GOF. Hai nhóm tế bào được gây nhiễm với các phức hợp lenti virus như hình 2, trong đó nhóm chứng được gây nhiễm với lenti virus chứa gen PLAP (placenta alkaline phosphatase) - một gen không có hiệu quả sinh học trên tế bào thần kinh. Hình 2. Các phức hợp lenti virus vector dùng để chuyển đoạn gen mong muốn vào các tế bào đầu dòng thần kinh. FoxG1-GOF là nhóm được tăng cường biểu hiện FoxG1. Control là nhóm chứng. FoxG1 thúc đẩy sự biệt hóa của tế bào đầu dòng thần kinh thành neuron Sau khi được biến nạp với các nhóm Lenti virus vector, tế bào đầu dòng thần kinh được tiếp tục nuối cấy trong môi trường kích thích phân bào trong vòng 7 ngày và được bổ sung Doxycyclin (nồng độ 2μg/l) nhằm kích hoạt gen FoxG1. Sau đó, các tế bào đầu dòng thần kinh của hai nhóm được trộn lẫn theo tỉ lệ 1:1 và tiêm vào thùy thái dương của chuột sơ sinh CD1. Mô não chuột được phân tích vào thời điểm 7 và 14 ngày sau khi cấy ghép. Chúng tôi nhận thấy các tế bào FoxG1-GOF (biểu hiện đồng thời EGFP và mCherry) biệt hóa thành neuron nhiều hơn so với nhóm chứng (chỉ biểu hiện EGFP) gấp 1,5 lần (p<0,01). Điều này chứng tỏ các tế bào đầu dòng thần kinh khi được tăng biểu hiện của FoxG1, chúng có khuynh hướng biệt hóa thành neuron nhiều hơn so với tế bào sao (Hình 3). Hình 3. Mức độ biệt hóa thành neuron của nhóm FoxG1-GOF và nhóm chứng khi cùng được cấy ghép vào một vật chủ (mCherry được dùng để đánh dấu FoxG1-GOF). (A) Quy trình thực hiện thí nghiệm với các mốc thời gian. (GFs: growth-factors). (B) Kết quả hóa mô miễn dịch cho thấy hai nhóm tế bào được cấy ghép sống sót và biệt hóa thành neuron trong não vật chủ. (C) Mức độ biệt hóa thành neuron của tế bào FoxG1-GOF luôn cao hơn nhóm chứng 50%. Để xác định kết quả quan sát được là do tăng mức độ biểu hiện của FoxG1, không phải do các thành phần khác trong cấu trúc của Lenti virus vector, thí nghiệm được lặp lại nhưng dùng Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học Thần Kinh 295 mCherry để đánh dấu cho nhóm tế bào chứng thay vì nhóm FoxG1-GOF. Như vậy, trong thí nghiệm này, nhóm tế bào biểu hiện FoxG1-GOF chỉ phát tín hiệu huỳnh quang màu xanh lá EGFP và nhóm tế bào chứng phát tín hiệu huỳnh quang màu xanh lá EGFP và màu đỏ mCherry. Tương tự, chúng tôi ghi nhận kết quả tỉ lệ các tế bào FoxG1-GOF vẫn biệt hóa thành neuron cao gấp 1,5 lần so với nhóm chứng (Hình 4). Hình 4. Mức độ biệt hóa thành neuron của hai nhóm tế bào FoxG1-GOF và nhóm chứng khi cùng được cấy ghép vào một vật chủ (mCherry được dùng để đánh dấu nhóm chứng). (A) Quy trình thực hiện thí nghiệm với các mốc thời gian. (GFs: growthfactors). (B) Kết quả hóa mô miễn dịch cho thấy cả hai nhóm tế bào được cấy ghép sống sót và biệt hóa thành neuron trong não vật chủ. (C) Mức độ biệt hóa thành neuron của tế bào FoxG1-GOF luôn cao hơn nhóm chứng. BÀN LUẬN Từ các kết quả trên, chúng tôi có thể khẳng định FoxG1 có vai trò thúc đẩy các tế bào đầu dòng thần kinh biệt hóa theo khuynh hướng thành neuron nhiều hơn là thành tế bào sao. Với số lượng các tế bào được cấy ghép ban đầu ở hai nhóm là bằng nhau, việc nhóm tế bào FoxG1- GOF biệt hóa thành nhiều neuron hơn nhóm chứng cũng đã chứng minh một cách gián tiếp rằng số lượng các tế bào sao được hình thành từ nhóm FoxG1-GOF sẽ ít hơn nhóm chứng, điều này sẽ dẫn đến sự mất cân đối về số lượng trong việc hình thành neuron và tế bào sao. Với kết quả thí nghiệm ở trên, chúng tôi đã chứng minh được rằng việc tăng biểu hiện của protein FoxG1 làm mất cân bằng trong việc hình thành các neuron và các tế bào sao từ các tế bào đầu dòng thần kinh không chỉ trên in vitro mà còn cả trên in vivo. Như đã trình bày trong phần đặt vấn đề, các bệnh nhi được chẩn đoán mắc hội chứng West đa phần đều có lặp đoạn dài NST số 14, trên đoạn lặp này có chứa 1 gen rất quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển não bộ, đó là gen FoxG1. Đoạn lặp này làm tăng mức độ biểu hiện của protein FoxG1 và như vậy sẽ làm mất cân bằng tỉ lệ hình thành giữa neuron và tế bào sao. Tế bào sao không chỉ có vai trò nâng đỡ và dinh dưỡng cho các neuron mà chúng còn có vai trò điều hòa hoạt động của các synap thần kinh. Thật vậy, khi các kích thích diễn ra tại các synap và neuron, các chất trung gian dẫn truyền thần kinh như glutamate, ATP cũng như ion Kali được phóng thích rất nhiều, chính các tế bào sao sẽ có vai trò như là các tế bào đệm, hấp thu và phân hủy các hợp chất và ion Kali còn sót lại(13). Do đó, việc mất cân bằng về số lượng giữa neuron và tế bào sao, đặc biệt là khuynh hướng tăng số lượng neuron và giảm số lượng tế bào sao sẽ dẫn đến tăng tình Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Chuyên Đề Nội Khoa 296 trạng kích thích của các synap cũng như các neuron và đây chính là tiền đề cho cơ chế bệnh sinh của hội chứng West. Chính sự tăng kích thích quá mức của hoạt động thần kinh này sẽ dẫn đến biểu hiện lâm sàng là động kinh và biểu hiện hình ảnh các sóng cao không đồng dạng (hypsarrhythmia) trên EEG. KẾT LUẬN Việc chứng minh được mối liên quan giữa gen FoxG1 và cơ chế bệnh sinh của hội chứng West qua các thí nghiệm trên cũng đặt nền tảng cho việc nghiên cứu sâu hơn về cơ chế bệnh sinh của hội chứng này. Gần đây, một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tăng biểu hiện của protein FoxG1 dẫn đến tăng sự hình thành các sợi trục (axon) cũng như các sợi nhánh (dendrite) trên các neuron thần kinh trên mô hình nuôi cấy tế bào(2), điều này cũng mở ra thêm một hướng nghiên cứu mới về mối liên quan giữa protein FoxG1 và hội chứng West. Nếu hiện tượng tăng sinh sợi trục và sợi nhánh của các neuron thần kinh được khẳng định trên mô hình động vật thực nghiệm thì có thể nói rằng bức tranh toàn cảnh về cơ chế bệnh sinh của hội chứng West càng lúc càng sáng tỏ và từ đó chúng ta sẽ tìm được những chiến lược phù hợp trong việc đều trị hội chứng này. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bertossi C, Cassina M, De Palma L, Vecchi M, Rossato S, Toldo I, Donà M, Murgia A, Boniver C, Sartori S (2014) 14q12 duplication including FOXG1: is there a common age- dependent epileptic phenotype? Brain Dev 36(5):402–407 2. Brancaccio M, Pivetta C, Granzotto M, Filippis C, Mallamaci A (2010) Emx2 and Foxg1 inhibit gliogenesis and promote neuronogenesis. Stem Cells Dayt Ohio 28(7):1206–1218 3. Buchschacher GL (2003) Lentiviral Vector Systems for Gene Transfer. Springer 4. Dulac null, Chiron null, Robain null, Plouin null, Jambaque null, Pinard null (1994) Infantile spasms: a pathophysiological hypothesis. Semin Pediatr Neurol 1(2):83–89 5. Fasano CA, Phoenix TN, Kokovay E, Lowry N, Elkabetz Y, Dimos JT, Lemischka IR, Studer L, Temple S (2009) Bmi-1 cooperates with Foxg1 to maintain neural stem cell self- renewal in the forebrain. Genes Dev 23(5):561–574 6. Gossen M, Bujard H (1992) Tight control of gene expression in mammalian cells by tetracycline-responsive promoters. Proc Natl Acad Sci U S A 89(12):5547–5551 7. Gossen M, Freundlieb S, Bender G, Müller G, Hillen W, Bujard H (1995) Transcriptional activation by tetracyclines in mammalian cells. Science 268(5218):1766–1769 8. Hanashima C, Shen L, Li SC, Lai E (2002) Brain factor-1 controls the proliferation and differentiation of neocortical progenitor cells through independent mechanisms. J Neurosci Off J Soc Neurosci 22(15):6526–6536 9. Hrachovy RA, Frost JD (1989) Infantile spasms. Pediatr Clin North Am 36(2):311–329 10. Martynoga B, Morrison H, Price DJ, Mason JO (2005) Foxg1 is required for specification of ventral telencephalon and region- specific regulation of dorsal telencephalic precursor proliferation and apoptosis. Dev Biol 283(1):113–127 11. Muzio L, Mallamaci A (2005) Foxg1 confines Cajal-Retzius neuronogenesis and hippocampal morphogenesis to the dorsomedial pallium. J Neurosci Off J Soc Neurosci 25(17):4435–4441 12. Pontrelli G, Cappelletti S, Claps D, et al (2014) Epilepsy in patients with duplications of chromosome 14 harboring FOXG1. Pediatr Neurol 50(5):530–535 13. Santello M, Volterra A (2009) Synaptic modulation by astrocytes via Ca2+-dependent glutamate release. Neuroscience 158(1):253–259 14. Shen L, Nam H-S, Song P, Moore H, Anderson SA (2006) FoxG1 haploinsufficiency results in impaired neurogenesis in the postnatal hippocampus and contextual memory deficits. Hippocampus 16(10):875–890. Ngày nhận bài báo: 20/10/2014 Ngày phản biện nhận xét bài báo: 22/10/2014 Ngày bài báo được đăng: 10/01/2015