Tín dụng ngân hàng đối với kinh tế hộ sản xuất

19.480 66,3 22.145 61,7 - Trång trät 2.295 7,5 4.018 10,4 480 1,6 1.250 3,5 - Ch¨n nu«i 17.205 56,0 13.286 34,5 19.000 64,7 20.895 58,2 2. Ngµnh nu«i trång TS 7.296 23,7 11.000 28,6 5,.500 18,7 8.755 24,4 3. Ngµnh CN - TTCN 1.110 3,6 4.970 12,9 1.500 5,1 2.017 5,6 4. Ngµnh TN - DV 2.317 7,5 4.654 12,0 2.100 7,1 2.496 6,9 5. C¸c ngµnh kh¸c 492 1,6 570 1,5 784 2,7 481 1,3 Tæng 30.715 100 38.498 100 29.364 100 35.894 CN-TTCN: C«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp Nguån: Do NNNo &PTNT Thanh Tr× cung cÊp Qua b¶ng trªn ta thÊy sè vèn vay giµnh cho ngµnh n«ng nghiÖp vÉn chiÕm tû träng cao nhÊt, b×nh qu©n mçi n¨m chiÕm kho¶ng 59% tæng doanh sè vay, riªng ngµnh ch¨n nu«i chiÕn ®Õn 64,7% doanh sè vay vèn. Bªn c¹nh ®ã ngµnh nu«i trång thuû s¶n còng vay vèn kh¸ lín chiÕm trung b×nh mçi n¨m kho¶ng 23,8 doanh sè vèn vay. Trong khi ®ã ngµnh trång trät th× l¹i chiÕm tû lÖ thÊp vµ cã xu h­íng gi¶m dÇn. N¨m 1997 tû lÖ vay chiÕm 7,5 tæng sè vèn vay ®Õn n¨m 2000 chØ cßn 3,5% tæng doanh sè vèn vay. Ngµnh c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp chiÕm tû träng thÊp (trung b×nh mçi n¨m chiÕm kho¶ng 6%) trong khi ®ã ngµnh nµy cã xu h­íng ph¸t triÓn ngµy cµng cao. §èi víi ngµnh thuû s¶n tû lÖ sè vèn cã xu h­íng t¨ng lªn n¨m 1997 chiÕm 23,7%, n¨m 1998 lµ 28,6% nh­ng ®Õn n¨m 1999 gi¶m xuèng cßn 18,7% vµ ®Õn n¨m 2000 l¹i t¨ng lªn chiÕm 24,4%. Ta cã thÓ lÊy ®iÓn h×nh mét sè x· vay vèn nh­ sau: §¬n vÞ: TriÖu ®ång Tªn x· Sè tiÒn Sè hé Yªn Së 2.300 240 TrÇn Phó 2.200 200 §Þnh C«ng 1.000 80 Tø HiÖp 1.100 120 Hoµng LiÖt 1.200 130 Nguån: Do NNNo &PTNT cung cÊp Hé s¶n xuÊt vay vèn t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp ph©n theo c¸c h×nh thøc chuyÓn t¶i cèn kh¸c nhau. Chóng ta cã thÓ thÊy râ h¬n qua b¶ng sè liÖu sau. B¶ng 11: Doanh sè vay theo h×nh thøc chuyÓn t¶i vèn §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 1997 1998 1999 2000 Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé 1. Cho vay trùc tiÕp 30.287 2.440 38.318 2.500 29.164 3.100 24.184 2.507 2. Cho vay qua tæ nhãm 428 60 180 50 200 55 11.700 1.993 3. Cho vay gi¸n tiÕp - - - - - - - - Tæng 30.715 2.500 38.498 3.000 29.364 3.155 35.984 4.800 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng tÝn dông c¸c n¨m 97, 98, 99, 2000) Qua b¶ng trªn ta thÊy tõ n¨m 1997 - 1999 doanh sè hé s¶n xuÊt vay vèn t¹i ng©n hµng qua nhãm chiÕm tû lÖ rÊt Ýt (trung b×nh mçi n¨m chØ ®­îc 269 triÖu ®ång chiÕm 0,4% tæng sè vèn vay mçi n¨m). N¨m 1997 vay qua tæ nhãm lµ 428 triÖu ®ång víi sè hé lµ 60 hé. N¨m 1999 doanh sè vay qua tæ nhãm lµ 200 triÖu ®ång, nh­ng ®Õn n¨m 2000 doanh sè hé s¶n xuÊt vay vèn qua h×nh thøc tæ nhãm lµ 11.700 triÖu ®ång chiÕm 32,5% tæng sè vèn vay n¨m 2000. Së dÜ cã sù t¨ng vät nh­ vËy lµ do b¾t ®Çu tõ n¨m 2000 Ng©n hµng n«ng nghiÖp Thanh Tr× ®· thùc hiÖn NghÞ quyÕt liªn tÞch sè 2308 vÒ viÖc cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt qua nhãm chÝnh. Vµ mét thùc tÕ cho thÊy n÷a lµ h×nh thøc vay qua tæ nhãm ë huyÖn Thanh Tr× th× chñ yÕu lµ cung theo h×nh thøc héi n«ng d©n. 3. T×nh h×nh d­ nî cña hé s¶n xuÊt vay vèn t¹i NHNo & PTNT huyÖn Thanh Tr×. D­ nî lµ mét h×nh thøc ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh vay vèn cña hé s¶n xuÊt ë ng©n hµng, trong ®ã bao hµm c¶ mét phÇn vèn ch­a hoµn tr¶. Do x¸c ®Þnh kh¸ch hµng phôc vô chÝnh lµ hé s¶n xuÊt, nªn Ng©n hµng n«ng nghiÖp huyÖn Thanh Tr× lu«n phÊn ®Êu t¨ng d­ nî cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt. Nh­ng trªn thùc tÕ th× doanh sè d­ nî cã lÏ ch÷ng l¹i. Trong 5 n¨m liÒn doanh sè d­ nî kh«ng t¨ng mµ cßn gi¶m sót ®i. N¨m 1996 doanh sè d­ nî lµ 38.370 triÖu ®ång chiÕm 20,8% tæng doanh sè trong 5 n¨m, nh­ng ®Õn n¨m 1997 gi¶m xuèng 3% so víi n¨m 1997. §Õn cuèi n¨m 2000 th× doanh sè hé d­ nî lµ 2.140 hé. Sè tiÒn kh«ng t¨ng nh­ng sè l­ît hé d­ nî l¹i t¨ng. §iÒu nµy chøng tá lµ trong nh÷ng n¨m sau (tõ n¨m 1998 - 2000) nh÷ng mãn vay cña hé s¶n xuÊt lµ rÊt nhá. D­ nî b×nh qu©n mét hé s¶n xuÊt gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. §Ó thÊy râ h¬n ta cã thÓ thÊy qua b¶ng sau. (B¶ng 12) B¶ng 12: D­ nî b×nh qu©n mét hé s¶n xuÊt §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Sè tiÒn 38.370 32.613 40.303 35.155 37.698 Sè hé 3.260 3.900 4.115 4,464 5.400 BQ/hé 11,8 8,4 9,8 7,9 7,0 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng tÝn dông tõ n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000) Qua b¶ng trªn ta thÊy d­ nî b×nh qu©n n¨m 1996 vÉn chiÕm cao nhÊt lµ 11,8%,nh­ng ®Õn n¨m 1997 gi¶m xuèng cßn 8,4%, nh­ng ®Õn hai n¨m sau l¹i gi¶m n¨m 1999 gi¶m so víi n¨m 1998 lµ 1,9% D­ nî b×nh qu©n mét hé s¶n xuÊt n¨m 2000 ®¹t 7,0 triÖu ®ång gi¶m so víi n¨m 1996 lµ 4,8 triÖu ®ång, møc gi¶m nµy kh«ng h¼n lµ do doanh sè d­ nî cho vay cña ng©n hµng ®èi hé s¶n xuÊt gi¶m, mµ mét phÇn do mãn vay cña mét hé s¶n xuÊt nhá. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nh÷ng mãn vay cña hé s¶n xuÊt ë ng©n hµng d­íi 5 triÖu ®ång chiÕm rÊt nhiÒu. Nh×n chung d­ nî b×nh qu©n mét hé s¶n xuÊt trung b×nh trong 5 n¨m tõ 1996 ®Õn 2000 míi ®¹t ®­îc kho¶ng 8,9. T¨ng ®­îc d­ nî b×nh qu©n cña mét hé s¶n xuÊt lµ mét cè g¾n rÊt lín cña ng©n hµng, song muèn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña hé s¶n xuÊt th× ph¶i t¨ng h¬n n÷a d­ nî b×nh qu©n mét hé s¶n xuÊt. D­ nî qua c¸c n¨m kh«ng t¨ng mét phÇn lµ do ng©n hµng ®· quan t©m ®Õn chÊt l­îng tÝn dông, mét phÇn lµ do ë hé s¶n xuÊt ch­a cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thÕ chÊp vay vèn nh­ GiÊy quyÒn sö dông ®Êt ... 3.1. D­ nî cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt ph©n theo thu nhËp hé vay. Nh»m thùc hiÖn chÝnh s¸ch "Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo" cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, Ng©n hµng n«ng nghiÖp ViÖt Nam ph¸t triÓn, më réng cho hé nghÌo vay vèn víi nh÷ng ­u ®·i vÒ l·i suÊt, thêi h¹n cho vay, tµi s¶n thÕ chÊp... Ng©n hµng n«ng nghiÖp Thanh Tr× trong mÊy n¨m qua ®· më réng sè hé nghÌo ®­îc vay vèn trªn ®Þa bµn cña huyÖn, gióp nhiÒu hé tho¸t khái ®ãi nghÌo. B¶ng 13: D­ nî vay vèn ®èi víi hé s¶n xuÊt theo thu nhËp hé vay ChØ tiªu 1997 1998 1999 2000 Hé nghÌo 3,0% 2,1% 1,7% 1,5 % Hé kh¸c 9,7% 7,9% 8,3% 8,5% Tæng sè 100% 100% 100% 100% (Nguån: Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n Thanh Tr×) Qua b¶ng trªn thÊy d­ nî cña hé nghÌo liªn tôc gi¶m, n¨m 1997 chiÕm 3,0% trong tæng doanh sè vèn cña c¸c nhãm hé, nh­ng ®Õn n¨m 2000 chØ cßn 1,5%. Ë ®©y kh«ng ph¶i lµ Ng©n hµng n«ng nghiÖp kh«ng t¨ng doanh sè cho vay ®èi víi hé nghÌo, mµ do sè hé nghÌo trong toµn huÖn ®· gi¶m ®¸ng kÓ. Tæng sè hé nghÌo toµn huyÖn n¨m 1995 lµ 1.118 hé nh­ng ®Õn n¨m 2000 chØ vµo 395 hé. 3.2. D­ nî cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt ph©n theo kú h¹n nî. B¶ng 14: D­ nî cho vay ®èi víi hé s¶n xuÊt theo kú h¹n §¬n vÞ: triÖu ®ång 1996 1997 1998 1999 2000 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Ng¾n h¹n 36.355 94,7 29.775 91,3 35.131 87,2 30.840 87,8 29.563 78,3 Trung - dµi h¹n 2.015 5,3 2.838 8,7 5.172 12,8 4.315 12,2 8.162 21,4 Tæng sè 38.370 100 32.370 100 40.303 100 35.155 100 37.698 100 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng tÝn dông tõ n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000) C¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n dïng ®Ó tµi trî cho c¸c kho¶n chi phÝ theo thêi vô ®Ó s¶n xuÊt mïa mµng vµ ch¨n nu«i gia sóc nh­ mua h¹t gièng, ph©n bãn, thøc ¨n gia sóc gia cÇm. D­ nî ng¾n h¹n gi¶m trong nhiÒu n¨m. TÝnh trung b×nh c¶ giai ®o¹n n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000 ®¹t h¬n 32.327 triÖu ®ång víi sè hé d­ nî tinhs ®Õn 31/12/2000 lµ 5.400 hé, doanh sè d­ nî cho vay ng¾n h¹n n¨m 2000 gi¶m 16,4% so víi n¨m 1996. Ng­îc l¹i víi t×nh h×nh d­ nî cho vay ng¾n h¹n, d­ nî cho vay trung - dµi h¹n t¨ng tr­ëng mét c¸ch v÷ng ch¾c, chiÕm tû träng ngµy cµng cao trong d­ nî cho vay hé s¶n xuÊt: N¨m 1996 lµ 5,3%, n¨m 1997 lµ 8,7% n¨m 1998 lµ 12,8%, n¨m 1999 lµ 12,2% vµ n¨m 2000 lµ 21,4$, chØ trong vßng 5 n¨m mµ doanh sè cho vay trung - dµi h¹n ®· t¨ng 16,1%. §©y lµ mét kÕt qu¶ ®¸n mõng v× doanh sè d­ nî cho vay trung - dµi h¹n t¨ng lªn sÏ ®¸p øng ®Çy ®ñ cho hé s¶n xuÊt an t©m vµ cã ®Çy ®ñ vèn s¶n xuÊt vµ thêi gian thu håi vèn ®Ó tr¶ nî. II. T×nh h×nh sö dông vèn tÝn dông ng©n hµng cña hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr×. 1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng sö dông vèn vay cña hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr×. Qua thùc tÕ mét sè x· trªn ®Þa bµn huyÖn Thanh Tr× cho ta thÊy nh×n chung c¸c hé s¶n xuÊt ®· sö dông vèn vay vµo ®óng môc ®Ých nh­ ®· tho¶ thuËn trong ®¬n xin vay vèn. Vµ nguån vèn vay ®· phÇn nµo ph¸t huy hiÖu qu¶, ®êi sèng cña bµ con n«ng d©n ngµy cÇng ®­îc c¶i thiÖn. Ng­êi d©n vay vèn ®· cã ý thøc sö dông vèn vay sao cã hiÖu qu¶. Trong thùc tÕ viÖc sö dông vèn tÝn dông cña (ng­êi d©n) hé s¶n xuÊt l¹i phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh­: mãn vay, tr×nh ®é nhËn thøc cña tõng ng­êi, thu nhËp vµ ®êi sèng cña tõng hé s¶n xuÊt... Qua ®iÒu tra mét sè x· ®¹i diÖn cho 4 vïng s¶n xuÊt cña huyÖn Thanh Tr×, nguån vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c hé s¶n xuÊt ®­îc ph©n theo c¸c d¹ng sau: * Víi mãn vay tõ 5 triÖu trë xuèng. Víi mãn vay nµy th­êng ®­îc chia lµm 2 lo¹i sau: - Mãn vay tõ 2 triÖu trë xuèng. Víi mãn vay nµy chñ yÕu lµ nh÷ng hé s¶n xuÊt nghÌo, tr×nh ®é nhËn thøc vµ tiÕp thu khoa häc kü thuËt cßn h¹n chÕ, hÇu hÕt lµ nh÷ng hé nghÌo cho nªn còng kh«ng cã vèn dù tr÷, víi ý nghÜ lµm ®Ó ®ñ ¨n, nªn hä kh«ng d¸m vay nhiÒu. V× vËy hä cßn cã mét chç dùa kh¸c ®ã lµ Ng©n hµng ng­êi nghÌo, vµ ®©y còng lµ n¬i hç trä­ vèn cho nh÷ng hé nghÌo thiÕu vèn s¶n xuÊt, l·i suÊt ë ®©y thÊp vµ thñ tôc vay ®¬n gi¶n. Qua ®iÒu tra mét sè hé ë c¸c x· nh­: x· §¹i ¸nh, x· T¶ Thanh Oai mét sè hé lµm ®¬n xin vay vèn, víi møc may tõ 2 triÖu ®ång, ®Ó ®Çu t­ vµo chaen nu«i lîn, mét sè hé th× nu«i vÞt. Khi kiÓm tra thùc tÕ th× mét sè hé trªn ®Òu sö dông vèn vay vµo ®óng môc ®Ých vµ ®ang cã kh¶ n¨ng tiÕn triÓn tèt, hä ®ang mong muèn ®Õn løa ®Ó b¸n hoµn tr¶ s¬m cho ng©n hµng ®Ó lµm ®¬n xin vay vèn lín h¬n ®Ó ph¸t triÓn ch¨n nu«i. Ngoµi viÖc ®Çu t­ víi sè vèn 2 triÖu ®ång, c¸c hé nµy kh«ng sö dông hÕt chóng vµo môc ®Ých ch¨n nu«i, mµ c¸c nµy ®· trÝch ra mét kho¶n tõ 200 ngµn ®ång ®Ó lµm thªm ngµnh phô nh­ lµm b¸nh ®a, cã hé nÊu r­îu ®Ó kÕt hîp víi nu«i l¬n, ®Ó mét phÇn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho lao ®éng d­ thõa trong gia ®×nh. KÕt qu¶ c¶ nh÷ng hé trªn tõ khi vay vèn ®êi sèng cã kh¸ h¬n. - §èi víi mãn vay tõ 2- 5 triÖu ®ång. §èi víi nh÷ng mãn vay nµy chñ yÕu lµ nh÷ng hé cã ®êi sèng ë møc trung b×nh. Víi mãn vay nµy c¸c hé còng ®Çu t­ vµo c¶i t¹o chuång tr¹i, mua thªm gièng, thøc ¨n vµ ch¨n nu«i, cã hé sö dông vµo môc ®Ých kinh doanh bu«n b¸n. * §èi víi mãn vay tõ 5 triÖu ®ång trë lªn. §©y lµ mãn vay lín, chi cã nh÷ng hé cã chÝ h­íng lµm giµu, muèn lµm ¨n lín, muèn cã nhiÒu hµng ho¸ cung cÊp cho thÞ tr­êng th× míi d¸m vay. Víi nh÷ng mãn vay nµy chñ yÕu lµ nh÷ng hé kh¸, trung kh¸, giµu nh­ng còng kh«ng ®ñ vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt ë bÊt cø thêi ®iÓm nµo. MÆt kh¸c nÕu chØ sö dông vèn cña m×nh th× lµm sao ph¸t triÓn s¶n xuÊt víi quy m« lín ®­îc. C¶m nhËn ®­îc ®iÒu ®ã, hä s½n sµng vay vèn ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt. Víi môc ®Ých kinh doanh ng­êi vay tiÕp cËn víi ng©n hµng ®Ó vay sè vèn mµ m×nh cßn thiÕu. Qua ®iÒu tra 10 hé lµm ¨n kh¸ cña x· Hoµng LiÖt vµ Yªn së vay vèn tõ 10 triÖu ®Õn 100 triÖu ®ång ddÓ ph¸t triÓn s¶n xuÊt ta thÊy cã 2 d¹ng sau: - Cã 6 hé vay tõ 10 - 50 triÖu ®ång ®Ó nu«i c¸, thùc tÕ nh÷ng hé nµy ®· cã kinh nghiÖm nu«i c¸ tõ 2 -3 n¨m. V× vËy sè vèn l­u ®éng dïng ®Ó mua thøc ¨n (b· bia, c¸m tæng hîp) vµ c¸ gièng. Nh×n chung c¸c hé kinh doanh ®Òu ®¹t hiÖu qu¶ cao, tr¶ ®­îc nî ng©n hµng ®óng h¹n. Trong c¸c hé nµy ta cã thÓ thÊy thùc tÕ (mét sè) hé ®iÓn h×nh sau: Hé «ng NguyÔn V¨n Thôc, ë th«n Tø Kú x· Hoµng LiÖt huyÖn Thanh Tr×. §Þa ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh: ë th«n Tø Kú x· Hoµng LiÖt huyÖn Thanh Tr×. Hé nµy ®· vay ng©n hµng sè vèn lµ 20 triÖu ®ång víi h×nh thøc thÕ chÊp cÇm cè b¶o l·nh vµo ngµy 21/4/1999. Víi sè vèn nµy céng thªm víi nguån vèn tù cã lµ 17 triÖu ®ång. Tæng céng sè vèn lµ 37 triÖu ®ång «ng NguyÔn V¨n Thôc ®· ®Çu t­ vµo dù ¸n lµ th¶ c¸ vµ ch¨n nu«i lîn. Víi diÖn tÝch ao th¶ c¸ lµ 5 ha, vµ 17 m2 chuång nu«i lîn, «ng Thôc ®· mua 3 tÊn c¸ gièng lµ 21 triÖu ®ång, vµ mua lîn gièng lµ 20 con hÕt 6 triÖu ®ång, mua thøc ¨n cho c¸ vµ lîn gÇn 10 triÖu ®ång. Tõ viÖc ®Çu t­ ban ®Çu nh­ vËy sau mçi vô thu ho¹ch gia ®×nh «ng Thôc ®a thu ®­îc s¶n l­îng lµ: Tõ c¸ kho¶ng 8 tÊn c¸ thÞt víi gi¸ kho¶ng 6 triÖu ®ång/tÊn víi doanh thu tõ c¸ lµ 48 triÖu ®ång. Tõ lîn: 1 tÊn ng­êi 12.000.000 ®/tÊn = 12.000.000 ®ång. VËy tæng doanh thu lµ kho¶ng 60.000.000 ®ång. Trong ®ã chi phÝ lµ: - C¸ gièng 3 tÊn: 21 triÖu ®ång - Lîn gièng 20 con: 6 triÖu ®ång - Thøc ¨n : 10 triÖu ®ång - Tr¶ s¶n l­îng 1 n¨m: 8 triÖu ®ång. - Mét vô thuª lao ®éng lµm thuª lµ 4,8 triÖu ®ång. - Tr¶ l·i ng©n hµng 1 n¨m lµ 2,4 triÖu ®ång. - C¸c kho¶n chi phÝ kh¸c kho¶ng 2 triÖu ®ång. VËy mçi vô «ng Thôc thu ®­îc mét kho¶n lîi nhuËn lµ 5,8 triÖu ®ång. Sau mçi vô «ng Thôc l¹i c¶i t¹o ao chu«ng vµ tiÕp tôc t¨ng quy m« lªn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ «ng dù tÝnh ®Ðen th¸ng 4/2001 nµy sÏ tr¶ hÕt sè vèn vay vµ l·i cña ng©n hµng. Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy nguån vèn vay ®­ùc hé «ng NguyÔn V¨n Thôc ¸p dông mét c¸ch khoa häc vµ cã hiÖu qu¶. Nh­ng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè hé ®· sö dông vèn ch­a cã hiÖu qu¶ nh­ hé «ng Phßng S¬n th«ng Ph¸p V©n x· Hoµng LiÖt vay 50 triÖu ®ång ®Ó sö dông vµo nu«i th¶ c¸, hé nµy míi lµ kinh doanh lÇn ®Çu tiªn ch­a cã kinh nghiÖm, mÆt kh¸c hé nµy m¾c vµo n¹n c¬ b¹c, r­îu chÌ, do ®ã kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. - Cã 4 hé vay tõ 30 - 100 triÖu ®ång ®Ó kinh doanh dÞch vô vµ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ. Trong sè 4 hé cã 2 hé vay 30 triÖu ®ång ®Ó kinh doanh g¹o, sè hé nµy lµm ¨n cã hiÖu qu¶, thu nhËp cao, tr¶ nî ng©n hµng ®Çy ®ñ ®óng h¹n. Cßn 2 hé vay ®Ó ph¸t triÓn ngµnh nghÒ, th× trong ®ã cã mét hé vay 100 triÖu ®ång ®Ó lµm x­ëng chÕ biÕn tói nil«ng. Tãm l¹i qua kiÓm tra thùc tÕ mét sè hé vay vèn, nh×n chung c¸c hé s¶n xuÊt vay vèn ®Òu sö dông vèn ®óng môc ®Ých. §Ó hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ sö dông vèn vay ng©n hµng cña hé s¶n xuÊt vµo c¸c ngµnh nghÒ nh­ thÕ nµo ta cã thÓ tham kh¶o qua b¶ng sè liÖu ®­îc thèng kª qua c¸c n¨m: B¶ng 16: C¬ cÊu sö dông vèn vµo c¸c dù ¸n cña hé s¶n xuÊt huyÖn Thanh Tr×. §¬n vÞ: Tû ®ång N¨m Dù ¸n 1996 1997 1998 1999 2000 Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé 1. Trång trät 3,3 68 1,57 44 4,13 67 0,48 47 2,12 65 - Trång hoa c©y c¶nh 2,1 20 1,0 21 3,0 26 1,32 31 - C¶i t¹o v­ên 0,1 22 0,52 11 0,6 12 0,2 20 0,3 16 - ChuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång 1,1 26 0,05 12 0,57 29 0,28 25 0,5 18 2. Ch¨n nu«i 26,3 3.582 14,66 2.012 16,6 2.326 18,5 2.160 20,1 3.320 - Lîn h­íng n¹c 19,2 1.802 8,56 1.452 12,0 1.650 15 1.400 16,1 2.210 - Gia cÇm 7,1 1.780 6,1 560 7,6 676 3,5 700 4,0 1.110 3. Nu«i trång thuû s¶n 10,5 415 7,8 246 9,2 345 5,0 570 8,6 720 4. CN-TTCN 2,92 35 2,02 45 4,1 79 1,5 25 2,0 52 5. TM-dÞch vô 3,8 225 1,3 87 2,97 103 2,1 101 2,4 100 6. Môc ®Ých kh¸c 0,6 257 0,307 76 0,358 103 0,8 190 0,5 202 (Nguån: Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n Thanh Tr× cung cÊp) Qua b¶ng trªn ta thÊy sè vèn ®­îc hé s¶n xuÊt chñ yÕu ®­a vµo c¸c dù ¸n ch¨n nu«i. Nh­ ch¨n nu«i lîn h­íng n¹c, vÞt siªu thÞt, trõng, gµ c«ng nghiÖp, th­êng sè vèn sö dông vµo lÜnh vùcchiÕm kho¶ng 50%, mét l­îng vèn ®Çu t­ qu¶ lµ lín. Nh­ vËy cho ta thÊy râ thÕ m¹nh cña hé s¶n xuÊt huyÖn thanh tr× lµ ch¨n nu«i vµ hµng n¨m c¸c hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr× la ch¨n nu«i. Vµ hµng n¨m c¸c hé nu«i lîn n¸i vµ lîn bét kho¶ng 15.000 con ®­a s¶n l­îng thÞt h¬i cña huyÖn lªn 42.250 tÊn/n¨m. Bªn c¹nh ®ã ngµnh nu«i trång thuû s¶n còng chiÕm tû lÖ kh¸ lín trong sè vèn sö dông cña hé s¶n xuÊt b×nh qu©n chiÕm kho¶ng tõ 25 - 30% trong tæng sè vèn sö dông. VËy ngµnh thuû s¶n lµ ngµnh thø hai ®­îc chó träng ®Çu t­ sè vèn lín sau ngµnh ch¨n nu«i. Mét mÆt v× ngµnh thuû s¶n hiÖn nay ®ang ®­îc chó träng ®èi víi c¸c hé s¶n xuÊt ë huyÖn, mÆt kh¸c v× chi phÝ cho ngµnh nu«i trång thuû s¶n lµ rÊt lín nªn sè vèn cña ngµnh nµy lín lµ ®iÒu tÊt yÕu. 88888888888888888888888888 99999999999999999999999999999999 2- §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr×. Tõ nguån vèn vay ®­îc ë ng©n hµng c¸c hé s¶n xuÊt ®· ®Çu t­ vµo ®óng môc ®Ých, ®èi t­îng tõ ®ã ®· gióp kinh tÕ cña c¸c hé s¶n xuÊt ngµy cµng kh¸ d¶ h¬n, nh÷ng hé nghÌo ®ãi trë thµnh d­ ¨n vµ d­ thõa. Tõ ®ã gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña toµn huyÖn. §iÒu nµy cã thÓ minh ho¹ cô thÓ qua sè liÖu vÒ c¬ cÊu kinh tÕ cña toµn huyÖn nh­ sau: B¶ng 17: C¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn Thanh Tr× giai ®o¹n tõ 1995 - 2000. 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt 100% 100% 100% 100% 100% 100% 1. N«ng nghiÖp 60,5% 55,75% 54,61% 55% 55,89% 52,7% 2. C«ng nghiÖp vµ x©y dùng c¬ b¶n 26,4% 30,32% 31,6% 31,87% 30,53% 31,1% 3. Th­¬ng m¹i vµ dÞch vô 13,1% 13,93% 13,79% 13,13% 13,58% 14,2% Nguån: Phßng thèng kª - kÕ ho¹ch huyÖn Thanh Tr×. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ b×nh qu©n cña huyÖn ®¹t 10,4% trong ®ã: T¨ng tr­ëng kinh tÕ b×nh qu©n mçi n¨m ®¹t 7,4%. §Ó ®¸nh gi¸ cô thÓh¬n ta cã thÓ xem qua b¶ng c¬ cÊu kinh tÕ cña ngµnh N«ng nghiÖp. B¶ng 18: C¬ cÊu trong n«ng nghiÖp. ChØ tiªu 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt N«ng nghiÖp (%) 100% 100% 100% 100% 100% 100% 1. Trång trät 59 58,47 55,45 56,72 53,41 47,93 2. Ch¨n nu«i 41 41,53 44,35 43,28 46,59 52,07 Nguån: Phßng thèng kª - kÕ ho¹ch huyÖn Thanh Tr×. Qua b¶ng trªn ta thÊy gi¸ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät cã xu h­íng gi¶m xuèng. N¨m 1995 lµ 59% ®Õn n¨m 1998 lµ 56,72%, n¨m 1999 lµ 53,41% nh­ng ®Õn n¨m 2000 chØ cßn 47,93%. Ng­îc l¹i tû träng ngµnh ch¨n nu«i l¹i cã xu h­íng t¨ng dÇn tõ 31,53% n¨m 1996 t¨ng lªn 52,07 n¨m 2000. T×nh h×nh nµy còng ph¶n ¸nh ®óng víi thùc tr¹ng vay vèn vµ sö dông vèn cña hé s¶n xuÊt ë huyÖn. Vèn tÝnh dông Ng©n hµng ®· gãp phÇn cho gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp hµng n¨m t¨ng liªn tôc. Víi sè vèn vay ®­îc c¸c hé ®· tÝch cùc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt ®Ó ®­a c©y con chÊt l­îng n¨ng suÊt vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cao va s¶n xuÊt theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸. §· ®­a gièng ng« lai cã n¨ng suÊt cao vµo s¶n xuÊt, chuyÓn ®æi 100 ha s¶n xuÊt c©y l­¬ng thùc sang trång rau muèng ®¹t gi¸ trÞ kinh tÕ cao. §èi víi ch¨n nu«i: Hé s¶n xuÊt ®· ®Çu t­ sè vèn vµo ch¨n nu«i cã hiÖu qu¶, ®iÒu nµy cã thÓ thÊy tû träng cña ngµnh ch¨n nu«i t¨ng liªn tôc trong c¸c n¨m. trong ®ã chñ yÕu lµ ph¸t triÓn ®µn lîn theo h­íng n¹c më réng ®­îc qui m« ch¨n nu«i ®µn gia sóc, gia cÇm (nhÊt lµ ®µn vÞt siªu thÞt, gµ Tam Hoµng, ngan Ph¸p, vÞt siªu tr­êng). DiÖn tÝch nu«i th¶ c¸ ®­îc t¨ng lªn trong 5 n¨m, ®· chuyÓn ®æi 180 ha sang nu«i mét vô c¸, cÊy mét vô lóa, n©ng s¶n l­îng c¸ hµng n¨m cña huyÖn lªn ®¸ng kÓ. Qua thèng kª chung toµn huyÖn ®¹t ®­îc qua c¸c n¨m nh­ sau: B¶ng 19: S¶n phÈm trong N«ng nghiÖp . ChØ tiªu 1990 1995 2000 S¶n l­îng quy thãc 22.827 25.872 26.000 Trong ®ã Rau c¸c lo¹i 19.655 24.250 23.050 ThÞt c¸c lo¹i Trong ®ã ThÞt lîn h¬i 2.948 2.552 4.390 ThÞt tr©u bß 45 55 ThÞt gµ c«ng nghiÖp 248 190 ThÞt gia cÇm 365 173 270 C¸ 2.728 3.450 3.600 Nguån: Phßng thèng kª - kÕ ho¹ch huyÖn Thanh Tr×. Qua b¶ng trªn ta thÊy kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c hé s¶n xuÊt trong ngµnh N«ng nghiÖp thËt lµ kh¶ quan s¶n l­îng t¨ng dÇn tõ n¨m 1995 ®Õn n¨m 2000. Trong ®ã s¶n l­îng qui thãc t¨ng tr­ëng n¨m 1990 ®¹t 22.827 tÊn ®Õn n¨m 2000 t¨ng lªn 26.000 tÊn. S¶n l­îng thÞt lîn h¬i còng t¨ng ®Õn n¨m 1995 lµ 2552 tÊn cho ®Õn n¨m 2000 s¶n l­îng thÞt lîn h¬i t¨ng gÇn gÊp ®«i víi s¶n l­îng lµ 4.390 tÊn. Bªn c¹nh ®ã s¶n l­îng c¸c lo¹i gia cÇm còng t¨ng sau 5 n¨m. n¨m 1995 lµ 173 tÊn ®Õn n¨m 2000 lµ 270 tÊn. §Æc biÖt ngµnh mòi nhän lµ nu«i th¶ c¸, s¶n l­îng c¸ còng cã xu h­íng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m. N¨m 1995 s¶n l­îng c¸ lµ 3.450 tÊn ®Ðn n¨m 2000 t¨ng ®¹t ®­îc 3.600 tÊn. TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò trªn chøng tá mét ®iÒu lµ hé s¶n xuÊt vay vèn tÝn dông Ng©n hµng ®· sö dông ®óng môc ®Ých vµ lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Gãp phÇn t¨ng tr­ëng thu nhËp, n©ng cao ®êi sèng cña bµ con n«ng d©n. Toµn huyÖn sè giµu kh¸ t¨ng lªn, hé nghÐo gi¶m ®i, nhê lµm ¨n cã hiÖu qu¶. TÝnh ®Õn n¨m 1995 sè hé nghÌo toµn huyÖn lµ 1118 hé chiÕm 2,41% vµ tû lÖ hé giµu lµ 21%. Nh­ng ®Õn n¨m 2000 sè hé nghÌo gi¶m xuèng cßn 395 hé chiÕm 0,75% vµ tû lÖ hé giµu t¨ng lªn 25% trong ®ã sè hé giµu cã thu nhËp trªn 50 triÖu ®ång /n¨m ®· ®¹t trªn 1020 hé, vµ c¸c hé cã møc thu nhËp tõ 10 – 20 triÖu/n¨m chiÕm rÊt lín. §©y lµ kÕt qu¶ kh¶ quan ph¶n ¸nh mét phÇn t¸c dông cña luång vèn cung øng cña Ng©n hµng gióp kinh tÕ huyÑen ®i lªn vµ cña hé s¶n xuÊt t¨ng tr­ëng cã thu nhËp æn ®Þnh. GÇn ®©y, ë Thanh Tr× ®· xuÊt hiÖn nhiÒu ®iÓn h×nh s¶n xuÊt thÞt gia cÇm, c¸ rÊt giái, cung cÊp nhiÒu thùc phÈm cho néi thµnh vµ trë thµnh gia ®×nh cã thu nhËp cao. ë th«n KhuyÕn L­¬ng cã kho¶ng 20 gia ®×nh nu«i vÞt siªu thÞt mçi nhµ nu«i tõ 500 - 600 con - gia ®×nh anh Cao V¨n Hoan víi tæng sè nu«i 3 løa trong n¨m víi tæng 1800 con vÞt siªu thÞt. Anh Hoan rÊt cã kinh nghiÖm, anh tÝnh to¸n lµm sao ®Ó lóc xuÊt chuång vµo ®óng dÞp lÔ tÕt th× b¸n ®­îc gi¸ cao. Mçi con vÞt trõ ®i tri phÝ l·i 15 000 ® hµng n¨m cã thu nhËp 27 triÖu ®ång. ë th«n Yªn Ng­u, «ng cùu chiÕn binh Lª C«ng Khanh cïng anh vî lµ Chu §¹i H¶ithÇu chung mét ®Çm 7 mÉu. Hai «ng vay Ng©n hµng 200 triÖu ®ång ®Ó c¶i t¹o ao ®Çm, ®¾p bê th¶ c¸, nu«i bÌo , cã n¨m thu ho¹ch ®­îc 20 tÊn c¸. Trªn bê , hai «ng trång 6000 gèc hång §µ L¹t, 105 c©y v¶i thiÒu, 250 c©y quýt, 200 c©y t¸o vµ x©y dùng chuång lîn gåm 8 ng¨n, mçi løa nu«i 80 con ®Ó lÊy ph©n nu«i c¸. Ngoµi sè tiÒn tr¶ Ng©n hµng hai «ng hµng n¨m thu lîi nhuËn hµng tr¨m triÖu ®ång vµ trë thµnh nh÷ng hé giµu trong x· Tam §iÖp. C¸c hé lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vÉn th­êng xuyªn gia h¹n nî t¹i Ng©n hµng, cã nhiÒu hé sau khi kÕt thóc vô thu ho¹ch ng­ng ch­a ®Õn h¹n tr¶ nî Ng©n hµng song ®· ®em tiÒn ®Õn tr¶ nî Ng©n hµng vµ tiÕp tôc lµm thñ tôc vay mãn míi. Sè hé lµm ¨n kh¸ gi¶ ngµy cµng t¨ng vµ cã ng­êi chÝ v­¬n lªn lµm giµu b»ng vèn vay Ng©n hµng ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, thÓ hiÖn qua sè l­ît hé t¨ng lªntõ 3260 hé n¨m 1996 t¨ng lªn 5400 l­ît hé n¨m 2000. Song bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè hé lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ gia h¹n nî n¨m nµy qua n¨m kh¸c nh­ hé «ng NguyÔn V¨n G«ng ë th«n NhÞ Ch©u x· Liªn Ninh vay vèn 15 triÖu ®ång tõ ngµy 15/7/1997 ®Ó th¶ c¸ cho ®Õn nay hé kh«ng nh÷ng ch­a tr¶ ®­îc nî gèc mµ sè l·i cßn ph¶i tr¶ lªn tíi 9 triÖu ®ång, c¶ gèc vµ l·i lµ 24 triÖu ®ång hé ph¶i tr¶ cho Ng©n hµng. Nguyªn nh©n lµ do chñ hé kÐm hiÓu biÕt vÒ kÜ thuËt th¶ c¸ dÉn tíi s¶n xuÊt kh«ng cã hiÖu qu¶, c¸ th¶ bÞ chÕt nhiÒu s¶n phÈm thu ho¹ch kh«ng ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, nî Ng©n hµng kh«ng tr¶ ®­îc vµ trë thµnh hé cã mãn vay khã ®ßi. §©y lµ mét trong nh÷ng hé thuéc ®èi t­îng nî khã ®ßi, sè nµy ngµy mét t¨ng cho thÊy thùc t¹i s¶n xuÊt cña hé s¶n xuÊt cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, thiÕu chuyªn m«n vµ kÜ thuËt s¶n xuÊt . §Ó ®¸nh gi¸ thªm hiÖu qu¶ sö dông vèn tÝn dông Ng©n hµng cña hé s¶n xuÊt ta ®i t×m hiÓu thªm t×nh h×nh tr¶ nî cña hé s¶n xuÊt t¹i Ng©n hµng N. T×nh h×nh tr¶ nî cña hé s¶n xuÊt vay vèn t¹i Ng©n hµng No Thanh Tr× §èi víi hé s¶n xuÊt kÕt qu¶ tr¶ nî cã ý nghÜa rÊt línvµ nã ph¶n ¸nh ®­îc kÕt qu¶ sö dông vèn vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña hé s¶n xuÊt. Sau ®©y lµ sè liÖu vÒ thùc tÕ tr¶ nî cña hé s¶n xuÊt t¹i Ng©n hµng N Thanh Tr× trong vßng n¨m 1996-2000. B¶ng 20: T×nh h×nh tr¶ nî cña hé s¶n xuÊt t¹i Ng©n hµng N Thanh Tr× . (§¬n vÞ: triÖu ®ång) 1996 1997 1998 1999 2000 Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Sè tiÒn Sè hé Tæng sè 36.188 4850 28.288 26.300 33.794 32.688 Ng¾n h¹n 35.165 26.425 26.008 32.935 31.126 Trung – dµi h¹n 1.023 1.863 292 859 1.562 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông c¸c n¨m 1996 - 2000. B¶ng 21: TØ lÖ (%) doanh sè tr¶ nî/ doanh sè vay vèn t¹i Ng©n hµng N Thanh Tr× . ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Doanh sè tr¶ nî /doanh sè vay vèn 70,4 92,1 68,3 115,1 90,8 Ng¾n h¹n 71,3 93,5 72,1 127,8 105,7 Trung – dµi h¹n 49,5 76,1 11,8 23,8 23,8 Nguån: Ng©n hµng N Thanh Tr× cung cÊp. C¸c sè liÖu thu ®­îc cho thÊy doanh sè tr¶ nî cña hé s¶n xuÊt cã vÎ gi¶m sót trong 5 n¨m tõ 1996 ®Õn 2000 (N¨m 1997, 1998 sôt gi¶m m¹nh) trong khi ®ã doanh sè vay vèn cña hé s¶n xuÊt t¹i Ng©n hµng cã xu h­íng ch÷ng l¹i. N¨m 1996, doanh sè tr¶ nî chiÕm cao nhÊt nh­ng tû lÖ (%) doanh sè tr¶ nî / doanh sè vay vèn chØ ®¹t 70,4%. N¨m 1997 doanh sè tr¶ nî gi¶m tuy nhiªn tû lÖ doanh sè tr¶ nî / doanh sè vay vèn vÉn ®¹t tû lÖ cao chiÕm 92,1%. Nh­ng trong ®ã thu nî qu¸ h¹n chiÕm kho¶ng 17%. N¨m 1998 doanh sè tr¶ nî lµ thÊp nhÊt víi sè tiÒn 26.300 triÖu ®ång ( chiÕm 68,3% cña tû lÖ doanh sè tr¶ nî /doanh sè vay vèn) trong ®ã doanh sè tr¶ nî qu¸ h¹n lµ 8.489 triÖu ®ång. Nh­ng ®Õn hai n¨m cuèi th× tû lÖ doanh sè t¶ nî/ doanh sè vay vèn l¹i t¨ng vät. Riªng n¨m 1999 tû lÖ doanh sè tr¶ nî/ doanh sè vay vèn ®¹t 115,0%. Së dÜ tû lÖ nµy cao nh­ vËy lµ do trong n¨m doanh sè tr¶ nî qu¸ h¹n còng chiÕm phÇn nhiÒu. Vµ ®Õn cuèi n¨m 2000 th× tû lÖ doanh sè tr¶ nî/ doanh sè vay vèn ®¹t 90,8%. Së dÜ trong nh÷ng n¨m 1996-1998 tû lÖ doanh sè tr¶ nî/ doanh sè vay vèn thÊp lµ v× trong nh÷ng n¨m nµy thiªn tai, óng ngËp, dÞch bÖnh x¶y ra liªn tôc ®Æc biÖt lµ trong n¨m 1997 do thiªn tai, óng ngËp nªn møc thiÖt h¹i ®Õn 12.669 triÖu ®ång vµ óng ngËp 339,4 ha c¸ bÞ trµn bê. Mét sè x· nh­ V¹n Phóc, Liªn Ninh, H÷u Hoµ, VÜnh Quúnh bÞ háng hµng chôc lß g¹ch, nhiÒu hé bÞ trµn ao c¸. HuyÖn Thanh Tr× lµ huyÖn vïng tròng nªn khi cã m­a b·o dÔ bÞ ngËp óng. V× vËy mµ trong nh÷ng n¨m 1996-1998 t×nh h×nh thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi m­a b·o liªn tôc g©y ra óng lôt kh«ng thÓ tho¸t n­íc kÞp thêi nªn c¸c hé trång hoa mµu, c©y c¶nh nh­ c¸c x·: Tam HiÖp, VÜnh Trung, §×nh C«ng, TrÇn Phó ®Æc biÖt lµ trong n¨m 1996 ( vµ th¸ng 7/1997) t×nh h×nh m­a b·o kÐo dµi ®· g©y thiÖt h¹i rÊt nÆng cho vïng tr«ng hoa mµu nµy, ­íc tÝnh møc thiÖt h¹i gÇn 3 tû ®ång. §Ó hiÓu râ thªm kÕt qu¶ nµy ta ®i xem xÐt t×nh h×nh nî qu¸ h¹n cña h« s¶n xuÊt trong nh÷ng n¨m 1996 – 2000. B¶ng 22: TØ lÖ d­ nî qu¸ h¹n/ tæng doanh sè d­ nî cho vay cña hé s¶n xuÊt gia ®×nh 1996 – 2000. ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Tæng doanh sè d­ nî cho vay 38.370 32.613 40.303 35.155 37.698 D­ nî qua h¹n 2.560 4.118 4.831 5.735 4.131 D­ nî qu¸ h¹n/ tæng d­ nî cho vay 6,7 12,6 ,12,0 16,7 10,9 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông c¸c n¨m 1996 - 2000. Qua b¶ng trªn ta thÊy t×nh h×nh d­ nî qu¸ h¹n còng nh­ tØ lÖ d­ nî qu¸ h¹n/ tæng doanh sè d­ nî cho vay t¨ng dÇn lªn trong c¸c n¨m tõ 1996-1999. Vµo n¨m 1996 tØ lÖ nµy lµ 6,7%, n¨m 1997 lµ 12,6%, vµ ®Õn n¨m 1999 tØ lÖ nµy t¨ng lªn 16,7% nh­ng ®Õn n¨m 2000 gi¶m xuèng cßn 10,9% song vÉn cßn cao h¬n so víi n¨m 1996 lµ 4,2%. D­ nî qu¸ h¹n t¨ng lªn nh­ vËy lµ do: Mét phÇn do thiªn tai dÞch bÖnh x¶y ra liªn tiÕp ë c¸c n¨m 1996-1998 vÉn ¶nh h­ëng lín ®Õn viÖc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nhÊt lµ c¸c hé trång rau mµu, nu«i th¶ c¸, ch¨n nu«i lîn. Trong vßng 1 n¨m tõ 1996-1997 mµ sè d­ nî qu¸ h¹n t¨ng lªn ®¸ng kÓ (N¨m 1997 t¨ng lªn 1558 triÖu ®ång so víi n¨m 1996). T×nh tr¹ng nµy chñ yÕu tËp trung ë c¸c x·: §Þnh C«ng, VÜnh Quúnh, Tam HiÖp, Yªn Së, VÜnh Tuy, LÜnh Nam vµ hai ph­êng Kh­¬ng §×nh, H¹ §×nh.. MÆt kh¸c do nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ch­a ph¸t triÓn , c«ng nghÖ l¹c hËu, c¹nh tranh gay g¾t cña hµng lËu g©y nªn hµng ho¸ khã b¸n. Nh÷ng s¶n phÈm mµ hé s¶n xuÊt s¶n xuÊt ra nh­ c¸, thÞt lîn, thÞt gµ, rau, qu¶.. còng gÆp Õch t¾c khã tiªu thô bëi v× thÞ tr­êng bÞ ¶nh h­ëng t©m lý cho r»ngtt lµ huyÖn gi¸p danh thñ ®« l¹i lµ vïng tròng nªn chÞu nh÷ng chÊt th¶i ë trung t©m thµnh phè bÞ ¶nh h­ëng nh÷ng ®éc tè. Nªn kh¸ch hµng Ýt tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm nµy. Song còng cã nhiÒu hé kinh doanh thua lç sö dông vèn sai môc ®Ých vµ cè ý lõa ®¶o, chÇy × kh«ng cã ý thøc tr¶ nî, kh«ng x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi vay ®Ó tr¶ nî Ng©n hµng . Hay lµ mét sè hé nghÌo ®ãi l¹i kh«ng biÕt c¸ch tæ chøc s¶n xuÊt tiªu l¹m vµo vèn vay Ng©n hµng. VÒ vÊn ®Ò nµy ta cã thÓ thÊy râ h¬n qua c¸c sè liÖu nguyªn nh©n nî qu¸ h¹n qua c¸c n¨m *Vµo n¨m 1997, nî qu¸ h¹n do thiªn tai dÞch bÖnh chiÕm 48% (chiÕm tû lÖ cao nhÊt). - Nî qu¸ h¹n do kinh doanh thua lç ( h¹ gi¸ s¶n phÈm, h­ háng s¶n phÈm) chiÕm 23,6%. - Nî qu¸ h¹n do sö dông sai môc ®Ých 8,3%. N î qu¸ h¹n do nguyªn nh©n chñ quan kiÓm tra ®«n ®èc kh«ng s©u s¸t chiÕm 4%. *N¨m 1998: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n ph©n theo nguyªn nh©n. -Do thiªn tai b·o lôt h¹n h¸n 13,4% (649 triÖu ®ång). -Do kinh doanh thua lç, gÆp rñi ro bÊt ngê 67,4%. -Do sö dông sai môc ®Ých 1,7%. -Do kh¸ch hµng lõa ®¶o, chÇy × 2,6%. -Do chñ quan cña Ng©n hµng 14,9%. @ T×nh h×nh nî qu¸ h¹n ph©n theo thêi gian trong vßng 3 n¨m ( tõ 1998-2000). B¶ng23: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n theo thêi gian vµ kú h¹n nî. ChØ tiªu 1998 1999 2000 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Tæng sè nî qu¸ h¹n 4.831 5.735 4.131 Theo thêi gian 4.831 100 5.735 100 4.131 100 D­íi 6 th¸ng 1.001 20,7 2.188 38,1 1186 28,7 Tõ 6 – 12 th¸ng 681 14,1 96,6 16,8 1.215 29,4 Trªn 12 th¸ng vµ NQH khã ®ßi 3.149 65,2 2.581 45,0 1.730 41,9 Theo kú h¹n nî 4.831 100 5.735 100 4.131 100 Ng¾n h¹n 4.306 89,1 5.017 87,5 3.650 88,3 Trung dµi h¹n 525 10,9 718 12,5 481 11,6 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông c¸c n¨m 1998 - 2000. Tæn thÊt do thiªn tai bÊt kh¶ kh¸ng chiÕm tû träng cao, s¶n xuÊt N«ng nghiÖp chÞu ¶nh h­ëng rÊt lín cña m«i tr­êng xung quanh nh­ thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi, s©u bÖnh ë c©y trång, vËt nu«i ¶nh h­ëng xÊu ®Õn thu nhËp cña hé s¶n xuÊt vµ gi¶m kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay Ng©n hµng. N¨m 1997 x¶y ra thiªn tai lò lôt, thêi tiÕt xÊu ®· lµm cho nî qu¸ h¹n do thiªn tai bÊt kh¶ kh¸ng g©y ra chiÕm tíi 48% tæng d­ nî qu¸ h¹n. Mét nguyªn nh©n còng chiÕm tû träng cao lµ do kh¸ch hµng kinh doanh thua lç: N¨m 1997 lµ 23,6%, n¨m 1998 lµ 67,4%, mét con sè qu¸ cao. §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu hé cßn kÐm, thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng nhÊt lµ vÒ vÊn ®Ò gi¸ c¶ hµng ho¸. T×nh tr¹ng Ðp gi¸ n«ng s¶n lóc thu ho¹ch x¶y ra th­êng xuyªn lµm gi¶m thu nhËp ng­êi lao ®éng. NhiÒu hé do kh«ng tÝnh to¸n ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng dÉn ®Õn thua lç, kh«ng tr¶ ®­îc nî Ng©n hµng. Trong doanh sè d­ nî qu¸ h¹n ë b¶ng trªn th× doang sè d­nî qu¸ h¹n trªn 12 th¸ng vµ nî khã ®ßi chiÕm tû träng rÊt lín qua c¸c n¨m (tõ 1998 ®Õn 2000). N¨m 1998 doanh sè nµy chiÕm 65,2%; n¨m 1999 lµ 45% vµ n¨m 2000 lµ 41,9%. Trung b×nh mçi n¨m ®¹t 50,7% trong tæng d­ nî qu¸ h¹n.Tuy tØ lÖ nµy cã gi¶m nh­ng vÉn cßn rÊt lín.TØ lÖ nµy th­êng tËp trung vµo nh÷ng hé do bÞ thiªn tai mÊt m¸t hÇu nh­ mÊt tr¾ng 100% sè vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt. TØ lÖ d­ nî qu¸ h¹n d­íi s¸u th¸ng còng chiÕm kh¸ cao, b×nh quan mçi n¨m chiÕm h¬n 29% trong tæng doanh sè. Trong tæng doanh sè d­ nî qu¸ h¹n thu kú h¹n th× tû lÖ d­ nî qu¸ h¹n ng¾n h¹n chiÕm phÇn lín trung b×nh mçi n¨m chiÕm h¬n 88% trong tæng doanh sè d­ nî qu¸ h¹n. §©y còng lµ mét ®iÒu dÔ hiÓu vµ doanh sè d­ nî vay vèn cña hé s¶n xuÊt chñ yÕu lµ nh÷ng mãn vay ng¾n h¹n. IV. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ nh÷ng mÆt cßn tån t¹i trong huy ®éng vµ sö dông vèn tÝn dông Ng©n hµng cña hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr×. 1.KÕt qu¶ ®¹t ®­îc . KÕt qu¶. KÕt qu¶ næi bËt nhÊt lµ d­ nî cho nay hé s¶n xuÊt ngµy cµng t¨ngvµ duy tr× ë møc cao. D­ nî cho vay hé s¶n xuÊt hµng n¨m ®¹t gÇn 37.000 triÖu ®ång gióp trªn 4.227 hé s¶n xuÊt cã ®ñ vèn ®¸p øng kÞp thêi cho s¶n xuÊt kinh doanh, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho bµ con n«ng d©n trªn ®Þa bµn gãp phÇn thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ®æi míi x· héi ë n«ng th«n, gióp c¸c hé s¶n xuÊt xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®iÓn h×nh lµ cho ®Õn nay toµn huyÖn chØ cßn 395 hé nghÌo chiÕm 0,75%. §Æc biÖt lµ kÕt qu¶ cho vay hé s¶n xuÊt n¨m 1997 ( tËp trung vµo quÝ VI n¨m 1997 ) ®· kh¼ng ®Þnh chñ tr­¬ng nhµ n­íc chØ ®¹o cña ngµnh Ng©n hµng ®óng ®¾n s¸t víi ®ßi hái cña n«ng d©n vµ n«ng th«n, kÝch thÝch s¶n xuÊt th©m canh s¶n xuÊt hµng ho¸ trong N«ng nghiÖp. Khèi l­îng vèn tÝn dông kh¸ lín, thùc hiÖn ®Çu t­ cã träng ®iÓm ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ cña huyÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trong N«ng nghiÖp n«ng nghiÖp n«ng th«n. Doanh sè vay vèn hµng n¨m b×nh qu©n kho¶ng 33620 triÖu ®ång riªng cho vay ngµnh N«ng nghiÖp xÊp xØ 19.610 triÖu ®ång mçi n¨m trong ®ã chó träng ®Çu t­ vµo c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ ®Æc biÖt lµ ngµnh ch¨n nu«i h­íng ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. §iÒu nµy phï hîp víi xu h­íng ph¸t tiÓn theo h­íng ch¨n nu«i cña hé s¶n xuÊt ë huyÖn vµ cung øng vèn kÞp thêi, ®Ó hä cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Tû träng d­ nî trung – dµi h¹n liªn tôc t¨ng trong tæng d­ nî cho vay hé s¶n xuÊt, ®©y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®¸p øng nhu cÇu vèn cña c¸c hé s¶n xuÊt vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng t¸c phôc vô s¶n xuÊt, ®Çu t­ chiÒu s©u nh­ c¶i t¹o v­ên mua gièng c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao... gãp phÇn n©ng cao gi¸ trÞ s¶n phÈm N«ng nghiÖp cña hé s¶n xuÊt. Ng©n hµng ®· xóc tiÕp lËp thñ tôc khoanh, gi·n nî. N¨m 1999: Gi·n nî theo C«ng v¨n 2181 (ngµy 23/9/1999) víi tæng sè hé lµ 188 hé b»ng 1.500 triÖu ®ång. Sö lý rñi ro theo C«ng v¨n 238 ®èi víi hé s¶n xuÊt thùc sù khã kh¨n, kh«ng cßn nguån tr¶ nî víi tæng sè hé lµ 161 hé sè tiÒn 370 triÖu ®ång. Vµ n¨m 2000 ®·auwr lý d­ nî vay bÞ thiÖt h¹i do thiªn tai víi sè tiÒn h¬n 251 triÖu ®ång. §©y lµ mét sù quan t©m lín cña chÝnh s¸ch Ng©n hµng ®èi v¬Ý hé s¶n xuÊt lµm ¨n gÆp khã kh¨n bÊt kh¶ kh¸ng. §èi víi phÝa hé s¶n xuÊt víi sè vèn huy ®éng ®­îc tõ Ng©n hµng, ®· ®Çu t­ vµo ®óng môc ®Ých,®­a l¹i kÕt qu¶ cao trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®em l¹i cuéc sèng cña hé s¶n xuÊt ngµy cµng kh¸ d¶ h¬n, nh÷ng hé nghÌo th× tho¸t khái ®ãi nghÌo, vµ nhiÒu hé ®· trë nªn giµu cã ®em l¹i gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña huyÖn ngµy mét gia t¨ng (víi tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n mçi n¨m ®¹t 10,4% trong ®ã ngµnh N«ng nghiÖp b×nh qu©n mçi n¨m ®¹t 7,1%. Vµ ®Æc biÖt lµ tØ lÖ hé nghÌo gi¶m nhanh tõ 1118 hé n¨m 1995 chiÕm tØ lÖ 2,41%®ªn n¨m 2000 chØ cßn 395 hé chiÕm 0,75%). Ph¸t huy tÝnh céng ®ång tr¸ch nhiÖm b»ng h×nh thøc cho vay qua tæ nhãm nh­ Héi phô n÷, Héi n«ng d©n ®· tËp trung ®Çu mèi kh¸ch hµng, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý, gi¶m khèi l­îng c«ng viÖc cho c¸n bé tÝn dông vµ tû lÖ an toµn vèn cao. §Õn nay Ng©n hµng ®· x©y dùng vµ cho vay 194 tæ víi sè thµnh viªn trong tæ 4.231 thµnh viªn trong tÊt c¶ 25 x· cña huyÖn. Nguyªn nh©n: Nguyªn nh©n ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ trªn bªn c¹nh nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña ChÝnh phñ, Ng©n hµng No ViÖt Nam, cßn cã sù cè g¾ng cña b¶n th©n Ng©n hµng No Thanh Tr× víi chÝnh s¸ch biÖn ph¸p cña Ng©n hµng. Ng©n hµng ®· x¸c ®Þnh ®èi t­îng kh¸ch hµng phôc vô chÝnh lµ hé s¶n xuÊt. Nhê ®ã Ng©n hµng ®· khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng to lín cña thÞ tr­êng nµy kh«ng ngõng ph¸t tiÓn t¹o ®­îc c¬ së v÷ng ch¾c. Më réng tÝn dông lu«n lÊy hiÖu qu¶ lµm th­íc ®o, hiÖu qu¶ thÓ hiÖn qua viÖc cho vay cã träng ®iÓm, theo nhu cÇu ®­îc tÝnh to¸n chÆt chÏ cña kh¸ch hµng cô thÓ lµ ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ tr­íc khi cho vay, trong qu¸ tr×nh sö dông vèn vay, kh¶ n¨ng vµ h×nh thøc hoang tr¶, c¸c vÊn ®Ò kh¸c liªn quan ®Õn ng­êi vay.ViÖc thÈm ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh cho vay ®­îc thùc hiÖn bëi hai bé phËn kh¸c nhau, ®éc lËp víi nhau tõ khi tiÕp nhËn dù ¸n ®Õn khi phª duyÖt cho vay. Cñng cè m¹ng l­íi Ng©n hµng nhÊt lµ Ng©n hµng cÊp 4 ®Ó tiÕp cËn gÇn d©n. Coi träng x©y dùng mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a Ng©n hµng víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, n¾m v÷ng t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng ®Ó x¸c ®Þnh h­íng cho vay, biÖn ph¸p th¸o gì víi nh÷ng mãn vay gÆp khã kh¨n Ng©n hµng ®· phèi hîp víi ®oµn thÓ, quÇn chóng ®Ó x©y dùng tæ nhãm, thùc hiÖn cho vay qua tæ nhãm t¹o thuËn lîi cho hé s¶n xuÊt ®Æc biÖt lµ hé nghÌo. Bªn c¹nh ®ã lµ sù ý thøc ®­îc cña hé s¶n xuÊt vay vèn , biÕt vay ®Ó lµm g× vµ ®Çu t­ ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶. Mét phÇn huyÖn Thanh Tr× lµ huyÖn gi¸p danh víi thñ ®« nªn cã ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®é d©n trÝ cao, nªn ý thøc ®­îc môc ®Ých vay vèn cña hä. 2. Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i: 2.1. Tån t¹i. Tèc ®é t¨ng tr­ëng d­ nî hé s¶n xuÊt mÊy n¨m qua ®¹t ë møc thÊp ch­a t­¬ng øng víi tiÒm n¨ng yªu cÇu cña céng ®ång. Doanh sè cho vay hé s¶n xuÊt mÊy n¨m qua ch÷ng l¹i ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vay vèn cña hé s¶n xuÊt lµ bao nhiªu. VÝ dô nh­ n¨m 1996 møc nhu cÇu vay vèn ­íc lµ 62.027 triÖu ®ång nh­ng doanh sè cho vay chØ ®¹t 51.388 triÖu ®ång víi 4.925 l­ît hé, n¨m 1997 ­íc nhu cÇu vay vèn lµ 52.950 triÖu ®ång thùc tÕ cho vay lµ 30.715 triÖu ®ång , n¨m 1998 nhu cÇu vay vèn lµ 50.870 triÖu ®ång nh­ng doanh sè vay thùc tÕ chØ ®¹t 38.498 triÖu ®ång nh­ng doanh sè vèn vay thùc tÕ lµ 35.984 triÖu ®ång víi 4.500 l­ît hé. Nh×n chung lµ nguån vèn cung øng cßn thÊp. C¸c hé s¶n xuÊt cã nhu cÇu vay lín h¬n 10 triÖu ®ång gÆp khã kh¨n. Nguån vèn trung – dµi h¹n cßn chiÕm tû lÖ qu¸ thÊp so víi tæng doang sè vèn vay ®©y lµ ®iÒu g©y trë ng¹i cho ng÷ng hé s¶n xuÊt muèn ®Çu t­ vµo nh÷ng dù ¸n lín s¶n xuÊt víi chu kú dµi h¹n. Tû lÖ d­ nî qu¸ h¹n cßn chiÕm tØ lÖ cao trung b×nh mçi n¨m 11,7% tæng d­ nî qu¸ h¹n/ tæng d­ nî cho vay. Trong ®ã nî qu¸ h¹n trªn 12 th¸ng vµ nî khã ®ßi chiÕm tû träng cao, trung b×nh mçi n¨m chiÕm gÇn 50,7% trong tæng sè d­ nî qu¸ h¹n. Nî qu¸ h¹n cßn g©y ¸ch t¾c cho ®Çu t­ vèn, xö lý tµi s¶n thÕ chÊp ®èi víi nî qu¸ h¹n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, thiÕu h­íng dÉn cô thÓ nªn ch­a thiÕt thùc th¸o gì cho n«ng d©n. Ch­a m¹nh d¹n ®Çu t­ cho hé s¶n xuÊt cã nî qu¸ h¹n s¶n xuÊt . Cho vay qua tæ chøc x· héi, ®oµn thÓ cßn h¹n chÕ. Cho vay cÇm cè ch­a cã kho tµng ®Ó chøa vËt cÇm, ch­a cã c¸n bé gi¸m ®Þnh chuyªn tr¸ch. C¸n bé ®iÒu tra cßn s¬ sµi, qu¶n lý cßn láng lÎo ®Ó hé s¶n xuÊt sö dông sai môc ®Ých. HiÖu qu¶ vèn vay hé s¶n xuÊt ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn thÓ hiÖn qua tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cßn thÊp. Tèc ®é t¨ng tr­ëng cña ngµnh N«ng nghiÖp b×nh qu©n mçi n¨m chØ ®¹t 7,4%, tr×nh ®é trang bÞ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña nÒn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng cßn thÊp kÐm, l¹c hËu, sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ diÔn ra chËm. Kinh tÕ hé s¶n xuÊt ch­a ph¸t triÓn nh­ tiÒm n¨ng cña huyÖn, thÓ hiÖn ë møc sèng d©n c­ cßn thÊp. HiÖn nay vèn ®Çu t­ cña Ng©n hµng chñ yÕu tËp trung vµo n«ng nghiÖp. Tû träng cho vay ngµnh nµy xÊp xØ 59% trong tæng doanh sè cho vay hé s¶n xuÊt, trong khi ®ã vèn ®Çu t­ cho ngµnh c«ng nghiÖp – TTCN vÉn ë møc thÊp, trung b×nh kho¶ng gÇn 7% n¨m. khèi l­îng tÝn dông ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ngµnh nµy, ngµnh ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp n«ng th«n. 2.2. Nguyªn nh©n. *Nguyªn nh©n chñ quan. Cho vay hé s¶n xuÊt víi sè l­îng kh¸ch hµng ®«ng, hå s¬ cho vay qu¶n lý nhiÒu, ®Þa bµn nhiÒu vïng ®i l¹i khã kh¨n nªn mét sè c¸n bé thÈm ®Þnh cho vay s¬ sµi, thiÕu chÆt chÏ, thiÕu kiÓm tra chÆt chÏ, thiÕu kiÓm tra thùc tÕ, sè kh¸c l¹i qu¸ thËn träng vµ chÆt chÏ lµm mÊt ®i nhiÒu c¬ héi kinh doanh cã lîi cho Ng©n hµng. MÆt kh¸c, c¬ chÕ gi¶i ng©n thu nî trùc tiÕp còng lµ nguyªn nh©n g©y qu¸ t¶i ®èi víi c¸n bé tÝn dông. C¸n bé tÝn dông ch­a ®­îc chuyªn m«n ho¸ phï hîp víi tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt cô thÓ. Vai trß quan träng cña ng­êi c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i thùc hiÖn ë chç lµ ng­êi trùc tiÕp víi hé s¶n xuÊt. C¸n bé tÝn dông ch­a gi¸m s¸t th­êng xuyªn ®ång vèn bá ra cña Ng©n hµng tõ khi cho vay ®Õn khi thu håi. V× vËy ë ®©y mét nguyªn nh©n g©y ra nî qu¸ h¹n lµ sù hiÓu biÕt cña c¸n bé tÝn dông vÒ kÜ thuËt vµ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vÒ c©y trång vËt nu«i cßn h¹n chÕ. *Nguyªn nh©n kh¸ch quan. M«i tr­êng kinh doanh ch­a æn ®Þnh: nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng míi ®­îc mét thêi gian ng¾n, nhiÒu hé s¶n xuÊt kh«ng b¾t kÞp nh÷ng thay ®æi cña thÞ tr­êng nhÊt lµ vÒ chÊt l­îng, chñng lo¹i, gi¸ c¶ s¶n phÈm hµng ho¸. §a sè hé s¶n xuÊt bÞ h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, tr×nh ®é qu¶n lý vµ kÜ thuËt s¶n xuÊt thñ c«ng l¹c hËu, viÖc tÝch luü ban ®Çu rÊt nhá nªn trong ®iÒu kiªn c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng, gi¸ b¸n n«ng s¶n ch÷ng vµ h¹, còng cã thêi ®iÓm h¹ h¬n cÇu nªn khã tiªu thô s¶n phÈm, bëi kh¸ch hµng vÉn cßn ý nghÜ ng¹i s¶n phÈm N«ng nghiÖp cña huyÖn ¶nh h­ëng nh÷ng ®éc tè chÊt th¶i cña nh÷ng nhµ m¸y c«ng nghiÖp tõ Hµ Näi th¶i vÒ nªn gi¸ c¶ rÊt thÊp so víi nh÷ng mÆt hµng ë n¬i kh¸c nhÊt lµ nh­ cµ, rau xanh .. Trªn ®Þa bµn huyÖn ch­a cã c¸c c¬ së chÕ biÕn n«ng s¶n, thùc phÈm ch­a cã ®Çu ra æn ®Þnh nªn ch­a khuyÕn khÝch s¶n xuÊt hµng ho¸ trong N«ng nghiÖp ph¸t triÓn s¶n phÈm thêi vô bÞ thua thiÖt. Mét nguyªn nh©n kh¸ch quan kh¸c lµ do nh÷ng h¹n chÕ nh­ tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, thiÕu nh÷ng kÜ n¨ng, kÜ thuËt vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt nªn cã rÊt nhiÒu kh¸ch hµng kh«ng biÕt nªn s¶n xuÊt c¸i g×, nu«i con nµo, trång c©y g× vµ s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo v× vËy mµ tiÒn vay kh«ng ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých, kh¶ n¨ng kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc nî coa. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y do ¶nh h­ëng cña tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc còng g©y nhiÒu bÊt lîi cho nÒn kinh tÕ n­íc ta vµ còng cã t¸c ®éng trùc tiÕp trªn ®Þa bµn huyÖn, ngo¹i tÖ m¹nh cã lóc ®ét biÕn bÊt th­êng t×nh h×nh s¶n xuÊt ®×nh ®èn khã kh¨n. Thiªn tai, óng ngËp, dÞch bÖnh x¶y ra liªn tôc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y thiÖt h¹i mïa mµng vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt rÊt lín, nhiÒu hé s¶n xuÊt bÞ thiÖt h¹i 100%. §Æc biÖt trong n¨m 1997 bÞ thiÖt h¹i 12.895 triÖu ®ång vµ bÞ nhËp óng 339,4 ha. C¸ bÞ trµn bê, hoa mµu, c©y c¶nh bÞ thiÖt h¹i g©y ra dÞch bÖnh. TÖ n¹n x· héi cßn phæ biÕn nh­ nghiÖn hót, cê b¹c, sè ®Ò, r­îu chÌ nî d©y d­a.. n¹n t¶o h«n, sinh con nhiÒu g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho s¶n xuÊt, x· héi.. §iÒu kiÖn tÝn dông ch­a ®Çy ®ñ, sè hé s¶n xuÊt ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn sö dông ®Êt ë vµ ®Êt canh t¸c cßn Ýt, toµn huyÖn míi ®­îc cÊp kho¶ng 40%. Tµi s¶n thÕ chÊp ë khu vùc n«ng th«n võa kh«ng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn nh­ kh«ng cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho nªn khã xö lý. Ch­¬ng III ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu huy ®éng vµ sö dông vèn tÝn dông ng©n hµng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr× I. Ph­¬ng h­íng chung vÒ huy ®éng vèn vµ s¶n xuÊt vèn tÝn dông ng©n hµng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr×. 1. ph­¬ng h­íng chung cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam. §Ó thùc hiÖn h­íng ®Çu t­ vµ chÝnh s¸ch tÝn dông ng©n hµng ®Ó phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«ng do ChÝnh phñ ®Ò ra, ®ång thêi c¨n cø ®Þnh h­íng cña Thèng ®èc Ng©n hµng n«ng nghiÖp, NHNo & PTNT ViÖt Nam ®­a ra ®Þnh h­íng: T¨ng c­êng n¨ng lùc tµi chÝnh, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh, t¨ng c­êng quyÒn tù chñ kinh doanh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®Ó thùc hiÖn tèt vai trß chr lùc vµ chñ ®¹o trong hÖ thèng tÝn dông n«ng nghiÖp, n«ng th«n vµ n©ng cao chÊt l­îng kinh doanh, gi¶m tèi thiÓu rñi ro tÝn dông, ®a d¹ng ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô ng©n hµng. §ång thêi NHNo & PTNT ViÖt Nam cho vay c¸c ®èi t­îng chñ yÕu sau: - ¦u tiªn cho c©y trång, vËt nu«i theo h­íng s¶n phÈm hµng ho¸, vïng chuyªn canh tËp trung. §èi víi ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp truyÒn thèng cho vay theo h­íng tËp trung cã thÞ tr­êng æn ®Þnh trong vµ ngoµi n­íc. - ¦u tiªn nh÷ng vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung, vïng sinh th¸i m«i tr­êng ®Æc s¶n trong ®ã ®ång b»ng s«ng Hång lµ l­¬ng thùc, rau qu¶, ch¨n nu«i lîn, gµ, tr©u bß... - Hé s¶n xuÊt lµ kh¸ch hµng chñ yÕu, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn lo¹i h×nh kinh tÕ trang tr¹i, kinh tÕ hîp t¸c. 2. ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn Thanh Tr×. C¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn Thanh Tr× trong giai ®o¹n tõ n¨m 2001 - 2005, chuyÓn dÞch theo h­íng gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp, t¨ng tû träng c«ng nghiÖp - th­¬ng m¹i - dÞch vô. Trong n«ng nghiÖp t¨ng tû träng ch¨n nu«i. Ph­¬ng ¸n ®Ò ra lµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ huyÖn b×nh qu©n mçi n¨m lµ 11%. Trong ®ã: - N«ng nghiÖp t¨ng 5,5%. - C«ng nghiÖp t¨ng 15,5%. - Th­¬ng m¹i - dÞch vô t¨ng 17,5%. C¬ cÊu n«ng nghiÖp lµ 41%, c«ng nghiÖp 40%, th­¬ng m¹i - dÞch vô lµ 19%. Trong ®ã ®Ò ra mét sè chØ tiªu chñ yÕu sau (phÊn ®Êu n¨m 2005). + S¶n l­îng l­¬ng thùc quy thãc: 27.000 tÊn. + Tæng ®µn lîn trªn 2 th¸ng tuæi: 42.000 con. + Tæng ®·n tr©u bß: 2.000 con + §µn gia cÇm: 250.000 con + S¶n l­îng c¸: 4.000 tÊn + S¶n l­îng rau: 40.000 tÊn Më réng diÖn tÝch trång rau s¹ch lªn: 50 ha. T¨ng diÖn tÝch c©y ¨n qu¶: 50 ha. - TiÕp tôc chuyÓn 250 ha ch©n ruéng tròng sang 1 vô lóa 1 vô c¸. X©y dùng m« h×nh v­ên c©y ¨n qu¶. §Þnh h­íng cô thÓ lµ: + Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, ®ång thêi tiÕn hµnh ®ång bé c¸c yÕu tè c¬ b¶n sau: VËt liÖu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: Th«ng qua thµnh tùu vµ t¸c ®éng cña c«ng nghÖ sinh häc, ho¸ häc t¹o ra gièng míi cã n¨ng suÊt, x· xhaats l­îng cao. §æi míi ®éng lùc, c«ng cô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: tËp trung chñ yÕu vµo nh÷ng ngµnh vµ c«ng ®o¹n cã nhu cÇu cÊp thiÕt mµ lao ®éng thñ c«ng lµm kh«ng cã hiÖu qu¶ nh­ b¬m n­íc b¶o vÖ thùc vËt, lµm ®Êt, chÕ biÕn, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn. Tr­íc hÕt vµo nh÷ng vïng n«ng nghiÖp tËp trung, th©m canh s¶n xuÊt nhiÒu n«ng s¶n cho nhu cÇu xuÊt khÈu. Ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¸c ngµnh nghÒ n«ng nghiÖp n«ng th«n - c«ng nghiÖp n«ng th«n ®­îc x¸c ®Þnh b¾t ®Çu b»ng c¸c ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp ®­îc h×nh thµnh vµ tån t¹i trong lµng x· chuyªn lµm n«ng nghiÖp víi vÞ trÝ lµ nghÒ phô trong c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn më ra nhiÒu lo¹i h×nh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®a d¹ng. C¶i t¹o, x©y dùng ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi ë n«ng th«n, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi phôc vô t­íi tiªu. 3. ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cho vay hé s¶n xuÊt ë NHNo & PTNT huyÖn Thanh Tr×. Hé s¶n xuÊt lµ kh¸ch l©u ®êi, lau dµi cña ng©n hµng. cho vay hé s¶n xuÊt lùc thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ vÒ n«ng nghiÖp vµ còng lµ ph¸t triÓn hÖ thèng ng©n hµng n«ng nghiÖp nãi chung NHNo & PTNT Thanh Tr× nãi riªng. * Thø nhÊt: B¸m s¸t môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng, ng©n hµng chñ ®éng kÞp thêi n¾m b¾t nhu cÇu ®Çu t­, dù ¸n ®Çu t­, ®èi t­îng ®Çu t­ ë tõng vïng, tõng x· ®Ó thùc hiÖn ®Çu t­ cã träng ®iÓm gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Môc tiªu phÊn ®Êu huy ®éng vèn 250 tû . D­ nî 150 tû trong ®ã hé s¶n xuÊt 65 tû Tû lÖ cho vay trung - dµi h¹n: 18 - 20%/tæng DN * Thø hai: G¾n tÝn dông víi ®Çu t­ ph¸t triÓn n«ng th«n th«ng qua Quèc tÕ liªn kÕt c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt chuyÓn ®æi c¬ c¸u c©y trång, vËt nu«i, khÐp kÝn ®Çu t­ tõ s¶n xuÊt ®Õ chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm vµ xuÊt khÈu. Cô thÓ lµ: + TËp trung vèn tÝn dông cho s¶n xuÊt, mua gièng lóa míi cã n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cao; x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi néi ®ång; mua ph©n bãn, ho¸ chÊt, thiÕt bÞ c«ng t¸c. + TiÕp tôc ®Çu t­ vèn vay ph¸t triÓn ch¨n nu«i theo ch­¬ng tr×nh dù ¸n n©n cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. + §Çu t­ kh«i phôc hiÖu qu¶ c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng, m¹nh d¹n ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh nghÒ míi nh»m t¹o thªm viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n. + Nghiªn cøu ®Çu t­ ph¸t triÓn m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, lao ®éng, ®Êt ®ai. * Thø ba: Gi¶m thÊp nî qu¸ h¹n. Môc tiªu lµ tû lÖ nî qu¸ h¹n hµng lµ d­íi 3%. II. Gi¶i ph¸p huy ®éng vµ s¶n xuÊt vèn tÝn dông ng©n hµng ph¸t triÓn kinh tÕ hé s¶n xuÊt ë huyÖn Thanh Tr×. 1. Gi¶i ph¸p huy ®éng vèn tÝn dông ng©n hµng. Huy ®éng vèn ®Ó t¨ng tr­ëng ®¸p øng cao nhÊt nhu cÇu vèn cho c¸c hé s¶n xuÊt ph¸t triÓn s¶n xuÊt n©ng cao thu nhËp, gãp phÇn ®æi míi thÞ tr­êng n«ng th«n. §Ó thùc hiÖn cho vay më réng cã hiÖu qu¶ cÇn cã gi¶i ph¸p huy ®éng vèn vµ ph­¬ng ch©m cña ng©n hµng lµ “®i vay ®Ó cho vay”. §Æc biÖt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn trong nh÷ng n¨m tíi, ®ßi hái nguån vèn rÊt lín. ChÝnh v× vËy Ng©n hµng N«ng nghiÖp Thanh Tr× lu«n cÇn ph¶i nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ viÖct¹o lËp thÞ tr­êng ®Çu vaß cña m×nh b»ng chiÕn l­îc kh¸ch hµng ®óng ®¾n. Vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña huyÖn ®Ó t¨ng thªm nguån vèn tÝn dông cÇn ph¶i tËp trung vµo mét sè vÊn ®Òu sau: 1.1. Më réng m¹ng l­íi tÝn dông. Khai t¸c mäi tiÒm n¨ng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ cña d©n c­ trªn ®Þa bµn huyÖn, phÊn ®Êu huy vèn ®Ó cã mét nÒn vèn æn ®Þnh v÷ng ch¾c, c¶i tiÕn c¬ cÊu vèn hîp lý vµ cã l·i suÊt ®Çu vµo thÊp. B»ng c¸ch t¨ng c­êng tuyªn truyÒn vËn ®éng kh¸ch hµng bæ sung c¬ së vËt chÊt cho c¸c bµn tiÕt kiÖm, ng©n hµng cÊp 4 chÊn chØnh t¸c phong c¸n bé, phôc vô kh¸ch hµng nhanh chãng dÔ hiÓu nh­ng an toµn, gi÷ tÝn nhiÖm. §Æc biÖt lµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ vai trß cña kinh tÕ t­ nh©n hé gia ®×nh trong huyÖn th«ng qua tû träng tiÒn göi cña d©n c­ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y trong tû träng nguån vèn huy ®éng. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh v× ®ã chÝnh lµ ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi v× khi s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn th× nhu cÇu vÒ vèn vay sÏ t¨ng lªn ®¶m b¶o t­¬ng quan gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra lµm cho c«ng t¸c tÝn dông ®¹t hiÖu qu¶ cao. 1.2. ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng. Gi÷ kh¸ch truyÒn thèng l©u n¨m lµ mét chiÕn lîc kinh doanh cña ng©n hµng cã hiÖu qu¶. Marketing thùc thi chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hÊp dÉn (l·i suÊt, dÞch vô, phong c¸ch, th¸i ®é phôc vô...) ®Ó t¨ng thªm sè l­îng kh¸ch hµng sè vèn kú h¹n, göi vèn cña kh¸ch hµng ®¶m b¶o c¬ cÊu hîp lý. N¾m s¸t diÔn biÕn cung cÇu vèn trªn ®Þa bµn ¸p dông linh ho¹t réng r·i mäi h×nh thøc, biÖn ph¸p ®Ó thÝch hîp, ®Ó huy ®éng vèn trong c¸c tÇng líp d©n c­. Thùc hiÖn triÖt ®Ó c¸c gi¶i ph¸p th«ng tin, qu¶ng c¸o l·i suÊt hîp lý, kú h¹n huy ®éng, th¸i ®é phôc vô tËn t×nh, c«ng nghÖ nhanh chãng ®Ó d©n yªn t©m göi vèn t¹i ng©n hµng m×nh. TiÒm n¨ng nguån vèn trong d©n c­ cña huyÖn rÊt dåi dµo, do vËy ®· thu hót rÊt nhiÒu nhµ chÝnh s¸ch còng nh­ c¬ quan tµi chÝnh ng©n hµng. Do vËy Ng©n hµng n«ng nghiÖp Thanh Tr× lu«n cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®­îc nguån vèn tõ tay d©n c­ b»ng c¸c biÖn ph¸p cô thÓ víi c¸c h×nh thøc ®a d¹ng ho¸ vèn kh¸c nhau. C¸c ®oµn thÓ tæ chøc trong huyÖn ®Òu cã vèn nh­ Héi phô n÷, Héi n«ng d©n ®ang n»m trong tay cña ng­êi phô tr¸ch, do ®ã võa g©y l·nh phÝ võa kh«ng an toµn, ng©n hµng ph¶i s¬m khai th¸c nguån vèn nµy. Ng©n hµng N«ng nghiÖp huyÖn Thanh Tr× lu«n lµ ®¬n vÞ thõa vèn nh­ng ngu«n vèn ®Ó cho vay dµi h¹n trong n«ng nghiÖp th× cßn thiÕu, do ®ã viÖc më réng diÖn tÝch canh t¸c, x©y dùng chuång tr¹i ch¨n nu«i ®æi míi khoa häc c«ng nghÖ s¶n xuÊt söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn rÊt khã thùc hiÖn. 1.3. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn. Bªn c¹nh viÖc huy ®éng vèn ng¾n h¹n th× ph¶i chó träng ®Õn h×nh thøc huy ®éng vèn trong dµi h¹n nh»m s®¸p øng cho nhu cÇu cÊp thiÕt cña kh¸ch hµng. - §èi víiq huy ®éng nguån vèn ng¾n h¹n. Ngoµi c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn truyÒn