Bài giảng Luật hình sự Việt Nam - Chương 2: Nguồn của luật hình sự Việt Nam

NGUỒN CỦA LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM CHƯƠNG II Cung cấp cho SV kiến thức về nguồn của LHS Việt Nam, cấu tạo và hiệu lực của nó MỤC TIÊU BỘ LUẬT HÌNH SỰ 1999 4. Giải thích LHS 3. BLHSVN- HL vµ cÊu t¹o 2. HL cña LHS- nh÷ng ng.t¾c chung 1. Khái niệm nguån cña LHS NỘI DUNG N Ư Ơ C B A N H A N H V Ă N B A N D O N H A Mệnh đề này có trong khái niệm "Nguồn Luật hình sự" I Ể M T R A K I. Khái niệm về nguồn của luật hình sự Về mặt lí luận Tiền lệ pháp Văn bản Tập quán pháp Nguồn của pháp luật: Việt Nam không coi là nguồn của LHS Luật khác có chứa QPPLHS Luật hình sự I. Khái niệm về nguồn của luật hình sự Nguồn của LHS VB do QH ban hành Ở VN HIỆN NAY BLHS Tr ư ớc 1986 Chỉ là những văn bản d ư ới luật bao gồm: Sắc luật VB khác Pháp lệnh I. Khái niệm về nguồn của luật hình sự NGUỒN CỦA LHS Ở VIỆT NAM Từ sau 1986 BỘ LUẬT BLHS 1985 BLHS 1999 I. Khái niệm về nguồn của luật hình sự NGUỒN CỦA LHS Ở VIỆT NAM LUẬT SỐ 37/2009/QH12 SỬA ĐỔI, BỔ SUNG MỘT SỐ ĐIỀU CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ SỐ 15/1999/QH10 I. Khái niệm về nguồn của luật hình sự NGUỒN CỦA LHS Ở VIỆT NAM II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung HIỆU LỰC CỦA LHS HIỆU LỰC CỦA NGUỒN LHS ĐỐI VỚI HÀNH VI PHẠM TỘI XẢY RA: Ở ĐÂU KHI NÀO II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 1. Hiệu lực về thời gian của LHS Có HL thi hành LHS có HL để truy cứu TNHS đối với hành vi phạm tội đ ư ợc ban hành + thực hiện sau khi II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung Nếu văn bản:  Có những quy định mà nếu áp dụng sẽ có lợi cho ng ư ời phạm tội Nếu văn bản: Xác định có tội;  X/định tội nặng h ơ n;  TNHS nặng h ơ n;  Quy định bất lợi khác  Không có HL trở về tr ư ớc Có HL trở về tr ư ớc 1. Hiệu lực về thời gian của LHS II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 1. Hiệu lực về thời gian của LHS L ư u ý:  Có thể là toàn bộ văn bản có hiệu lực trở về tr ư ớc, có thể chỉ một số quy định có HL này.  Hiệu lực về thời gian đ ư ợc tính từ thời điểm bắt đầu thực hiện tội phạm. HL về không gian của LHS dựa trên các nguyên tắc: Lãnh thổ II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 2. Hiệu lực về không gian của LHS Quốc tịch Đảm bảo ANQG Phổ cập II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 2. Hiệu lực về không gian của LHS Theo nguyên tắc lãnh thổ LHS có HL đối với mọi hành vi phạm tội xảy ra trên lãnh thổ QG Ng ư ời phạm tội là bất kỳ công dân nào Lãnh thổ Vùng đất, vùng trời, vùng biển và các hải đảo Tầu bay, tàu thuỷ trên lãnh thổ n ư ớc khác hoặc trên không phận, hải phận quốc tế  Tội phạm xảy ra trên lãnh thổ quốc gia: Bắt đầu ở lãnh thổ quốc gia đó, hoặc Diễn ra trên lãnh thổ quốc gia đó, hoặc Kết thúc trên lãnh thổ quốc gia đó II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 2. Hiệu lực về không gian của LHS Theo nguyên tắc quốc tịch LHS có HL đối với ng ư ời phạm tội là công dân của QG đó Công dân đó có thể sống, làm việc ở trong n ư ớc hay n ư ớc ngoài II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 2. Hiệu lực về không gian của LHS Theo nguyên tắc phổ cập LHS có HL đối với công dân QG khác PT ngoài LTQG ban hành LHS Theo cam kết hoặc theo Đ Ư QT đối với TP quốc tế hay TP mang tính QT II. Hiệu lực của LHS - Những nguyên tắc chung 2. Hiệu lực về không gian của LHS Theo nguyên tắc ĐB ANQG LHS có HL đối với công dân QG khác PT ngoài LTQG ban hành LHS Nếu tội phạm đó đe doạ nghiêm trọng ANQG III. BLHS VN - Hi ệu lực và cấu tạo  QH khoá X thông qua ngày 21/12/1999  Công bố ngày 04/01/2000  Có HL từ 00h00 ngày 01/07/2000 III. BLHS VN - Hi ệu lực và cấu tạo Hiệu lực của BLHS 1999 đ ư ợc quy định tại các Điều 5, 6 và 7. Có giải thích tại Nghị quyết số 32/1999/QH10 về thi hành BLHS của Quốc hội khoá X. 1. Hiệu lực của BLHS Việt Nam III. BLHS VN - Hi ệu lực và cấu tạo a. Hiệu lực về thời gian Điều luật đ ư ợc áp dụng đối với hành vi PT Về nguyên tắc Điều luật đang có HL tại thời điểm mà HVPT đ ư ợc thực hiện III. BLHS VN - Hi ệu lực và cấu tạo a. Hiệu lực về thời gian Không có HL trở về tr ư ớc Nếu điều luật quy định Tội phạm mới HP nặng h ơ n TTTN mới Hạn chế PV áp dụng án treo Hạn chế việc miễn TNHS Hạn chế việc miễn HP Hạn chế việc giảm HP Hạn chế việc xoá án tích Không có lợi cho ng ư ời PT III. BLHS VN - Hi ệu lực và cấu tạo a. Hiệu lực về thời gian ÁP DỤNG HL TRỞ VỀ TR Ư ỚC Nếu điều luật quy định Xoá bỏ một TP Xó bỏ một HP Xoá bỏ một TTTN Quy định HP nhẹ h ơ n Quy định TTGN mới Mở rộng PV áp dụng án treo Mở rộng PV miễn TNHS Mở rộng PV miễn HP Mở rộng PV giảm HP Mở rộng PV xoá án tích Có lợi cho ng ư ời PT III. BLHS VN - Hi ệu lực và cấu tạo a. Hiệu lực về không gian HIỆU LỰC THEO KHÔNG GIAN ĐỐI VỚI NHỮNG HÀNH VI PHẠM TỘI XẢY RA NGOÀI LÃNH THỔ VIỆT NAM ĐỐI VỚI NHỮNG HÀNH VI PHẠM TỘI XẢY RA TRÊN LÃNH THỔ VIỆT NAM PHẢI CHỊU TNHS THEO LHS VN NG Ư ỜI N Ư ỚC NGOÀI, NG Ư ỜI KHÔNG QT NG Ư ỜI H Ư ỞNG ĐẶC MIỄN TP: (THEO CON Đ Ư ỜNG NG) Ng ư ời n ư ớc ngoài th ư ờng trú tại vn (có thể ) NG Ư ỜI VIỆT NAM Ng ư ời n ư ớc ngoài, ng ư ời không qt (có thể) NG Ư ỜI VIỆT NAM (CÓ THỂ) Kiểm tra Thứ tự nào sau đây là phù hợp với cấu tạo về hình thức của Đạo LHS Việt Nam? a. Mục - Chương - Điều - Khoản - Điểm b. Chương - Điều - Mục - Khoản - Điểm c. Chương - Mục - Khoản - Điều - Điểm d. Chương - Mục - Điều - Khoản - Điểm e. Chương - Mục - Điều - Điểm - Khoản 20 15 10 5 2. CẤU TẠO CỦA Đ ẠO L UẬT H ÌNH S Ự Điểm BLHS 1999 Phần các tội phạm Phần chung CH ƯƠ NG Điều Khoản Mục Mục 2.1. Về cấu trúc của BLHS 1999 2.2. Cấu tạo điều luật phần các tội phạm CHẾ TÀI QUY ĐỊNH ĐIỀU LUẬT PHẦN CÁC TP QUY ĐỊNH MÔ TẢ QUY ĐỊNH GIẢN Đ Ơ N IV . GIẢI THÍCH BỘ LUẬT HÌNH SỰ (LÀM SÁNG TỎ MỘT CÁCH CHÍNH XÁC NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐIỀU LUẬT) GIẢI THÍCH CỦA CƠ QUAN XÉT XỬ GIẢI THÍCH CÓ TÍNH CHẤT KHOA HỌC GIẢI THÍCH CHÍNH THỨC 1. CĂN CỨ GIÁ TRỊ VÀ NGUỒN GỐC CỦA SỰ GIẢI THÍCH IV . GIẢI THÍCH BỘ LUẬT HÌNH SỰ (LÀM SÁNG TỎ MỘT CÁCH CHÍNH XÁC NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐIỀU LUẬT) GIẢI THÍCH THEO LỊCH SỬ GIẢI THÍCH THEO HỆ THỐNG GIẢI THÍCH THEO VĂN PHẠM 2. DỰA VÀO CÁC CĂN CỨ NGÔN NGỮ VÀ LỊCH SỬ CÁM ƠN CÁC EM