Bài giảng Pháp luật tài chính doanh nghiệp - Bài 5: Pháp luật điều chỉnh hoạt động phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp - Nguyễn Thị Hồng Nhung

v1.0015104226 1 PHÁP LUẬT TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP Giảng viên: ThS. Nguyễn Thị Hồng Nhung 1 v1.0015104226 BÀI 5 PHÁP LUẬT ĐIỀU CHỈNH HOẠT ĐỘNG PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP Giảng viên: ThS. Nguyễn Thị Hồng Nhung 2 v1.0015104226 MỤC TIÊU BÀI HỌC • Xác định được bản chất của lợi nhuận. • Liệt kê được các quỹ tài chính của doanh nghiệp. • Xây dựng được kế hoạch phân phối lợi nhuận hiệu quả, đúng pháp luật. 3 v1.0015104226 CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ • Luật Doanh nghiệp; • Luật Thương mại; • Luật Đầu tư; • Luật Ngân hàng; • Luật Chứng khoán. 4 v1.0015104226 HƯỚNG DẪN HỌC • Đọc tài liệu tham khảo. • Thảo luận với giáo viên và các sinh viên khác về những vấn đề chưa hiểu rõ. • Trả lời các câu hỏi của bài học. • Đọc và tìm hiểu thêm các vấn đề về pháp luật điều chỉnh hoạt động phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp. Các văn bản pháp luật: • Luật Doanh nghiệp năm 2014; • Luật Đầu tư 2005; • Luật thuế thu nhập doanh nghiệp 2008; • Luật thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi năm 2013; • Nghị định 71/2013/NĐ-CP; • Nghị định 94/2014/NĐ-CP; • Thông tư 220/2013/TT-BTC. 5 v1.0015104226 CẤU TRÚC NỘI DUNG Lợi nhuận và phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp5.1 Pháp luật về phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp5.2 6 v1.0015104226 5.1. LỢI NHUẬN VÀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP 5.1.1. Lợi nhuận của doanh nghiệp 5.1.2. Phân phối lợi nhuận và các quỹ của doanh nghiệp 7 v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP Khái niệm, phân loại và ý nghĩa của lợi nhuận Phương pháp xác định lợi nhuận 8 v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) Là phần thu nhập còn lại của doanh nghiệp sau khi bù đắp các khoản chi phí phát sinh trong kỳ của doanh nghiệp. Lợi nhuận a. Khái niệm, phân loại và ý nghĩa của lợi nhuận 9 v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) a. Khái niệm, phân loại và ý nghĩa của lợi nhuận 10 Căn cứ vào hoạt động của doanh nghiệp Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh Lợi nhuận khác Căn cứ vào quyền chiếm hữu Lợi nhuận trước thuế Lợi nhuận sau thuế Căn cứ vào yêu cầu quản trị Lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT) Lợi nhuận trước thuế (EBT) v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) a. Khái niệm, phân loại và ý nghĩa của lợi nhuận 11 Ý nghĩa của lợi nhuận Lợi nhuận phản ánh kết quả tài chính cuối cùng của hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Lợi nhuận là nguồn vốn cơ bản để tái đầu tư. Lợi nhuận là đòn bẩy tài chính thúc đẩy mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) Bước 1. Xác định doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ Bước 2. Xác định doanh thu thuần Bước 3. Tính lợi nhuận gộp Bước 4. Tính lợi nhuận thuần từ kinh doanh Bước 5. Tính lợi nhuận khác Bước 6. Tính tổng lợi nhuận trước thuế Bước 7. Tính lợi nhuận sau thuế Bước 8. Lập báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh b. Phương pháp xác định lợi nhuận 12 v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) b. Phương pháp xác định lợi nhuận 13 Doanh thu thuần Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Các khoản giảm trừ = – Doanh thu thuầnLợi nhuận gộp = Giá vốn bán hàng– Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh Lợi nhuận gộp Doanh thu hoạt động tài chính • Chi phí tài chính • Chi phí bán hàng • Chi phí quản lí doanh nghiệp = + – v1.0015104226 5.1.1. LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) b. Phương pháp xác định lợi nhuận 14 Lợi nhuận khác Thu nhập khác Chi phí khác= – Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh Tổng lợi nhuận trước thuế = Thu nhập khác+ Lợi nhuận trước thuếTổng lợi nhuận sau thuế = Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp– v1.0015104226 5.1.2. PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN VÀ CÁC QUỸ CỦA DOANH NGHIỆP Phân phối lợi nhuận Doanh nghiệp nhà nước: Phân phối lợi nhuận theo • Nghị định 71/2013/NĐ-CP; • Thông tư 220/2013/TT-BTC. Doanh nghiệp khác: Phân phối lợi nhuận theo điều lệ, quy chế tài chính của công ty. 15 v1.0015104226 5.1.2. PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN VÀ CÁC QUỸ CỦA DOANH NGHIỆP (tiếp theo) Các quỹ của doanh nghiệp Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm Quỹ phúc lợi Quỹ khen thưởng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ Quỹ đầu tư phát triển Quỹ dự phòng tài chính 16 v1.0015104226 5.2. PHÁP LUẬT VỀ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP 5.2.1. Điều kiện phân phối lợi nhuận 5.2.2. Nội dung chế độ phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp 17 v1.0015104226 5.2.1. ĐIỀU KIỆN PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN • Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật; • Đã trích lập các quỹ công ty và bù đắp đủ lỗ trước đó theo quy định của pháp luật và điều lệ công ty; • Ngay sau khi thực hiện chia lợi nhuận theo kế hoạch, công ty vẫn bảo đảm thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác đến hạn. 18 v1.0015104226 5.2.2. NỘI DUNG CHẾ ĐỘ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TRONG DOANH NGHIỆP Bù lỗ năm trước Trích quỹ phát triển khoa học và công nghệ Nộp thuế thu nhập doanh nghiệp Chia lãi cho các thành viên góp vốn liên kết (nếu có) Bù đắp khoản lỗ của các năm trước đã hết thời hạn được trừ vào lợi nhuận trước thuế Trích lập các quỹ Chuyển lợi nhuận về quỹ hỗ trợ sắp xếp và phát triển doanh nghiệp a. Phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp nhà nước 19 v1.0015104226 5.2.2. NỘI DUNG CHẾ ĐỘ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TRONG DOANH NGHIỆP a. Phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp nhà nước 20 • Được trích 30%; • Trích < 30% khi quỹ khen thưởng, phúc lợi không đủ mức theo quy định. Quỹ đầu tư phát triển • Doanh nghiệp xếp loại A: Được trích tối đa không quá 3 tháng lương; • Doanh nghiệp xếp loại B: Được trích tối đa không quá 1,5 tháng lương; • Doanh nghiệp xếp loại C: Được trích tối đa không quá 1 tháng lương; • Doanh nghiệp không thực hiện xếp loại: Không được trích lập. Quỹ khen thưởng, phúc lợi • Doanh nghiệp xếp loại A: Được trích tối đa không quá 1,5 tháng lương; • Doanh nghiệp xếp loại B: Được trích tối đa không quá 01 tháng lương; • Doanh nghiệp xếp loại C hoặc doanh nghiệp không thực hiện xếp loại: Không được trích lập. Quỹ thưởng viên chức quản lí doanh nghiệp v1.0015104226 5.2.2. NỘI DUNG CHẾ ĐỘ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TRONG DOANH NGHIỆP (tiếp theo) Bù lỗ năm trước Trích quỹ phát triển khoa học và công nghệ Nộp thuế thu nhập doanh nghiệp Bù đắp các khoản chi không được tính vào chi phí Trích lập các quỹ trong doanh nghiệp Chia lãi cho chủ sở hữu Bổ sung vốn để tái đầu tư b. Phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp khác 21 v1.0015104226 5.2.2. NỘI DUNG CHẾ ĐỘ PHÂN PHỐI LỢI NHUẬN TRONG DOANH NGHIỆP (tiếp theo) b. Phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp khác 22 Phương thức chi trả: • Tiền mặt; • Cổ phần của công ty; • Tài sản khác. Thời điểm chi trả: trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên. Chi trả bằng tiền mặt: • Phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam; • Có thể được chi trả bằng séc, chuyển khoản hoặc lệnh trả tiền gửi. Chi trả bằng cổ phần của công ty: • Công ty không phải làm thủ tục chào bán cổ phần; • Công ty phải đăng ký tăng vốn điều lệ. Trả cổ tức trong công ty cổ phần v1.0015104226 TÓM LƯỢC CUỐI BÀI Trong bài này chúng ta đã nghiên cứu những nội dung chính sau: • Khái niệm về lợi nhuận và phân phối lợi nhuận trong doanh nghiệp; • Các loại quỹ của doanh nghiệp; • Điều kiện phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp; • Chế độ phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp. 23