Đảng và Nhà nước ta chủ trương mở rộng và phát triển kinh tế đối ngoại nhằm đạt được mục tiêu Công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng văn minh. Nói tới kinh tế đối ngoại thì phải nói tới thương mại quốc tế vì nó là một nhân tố phát triển thông qua trao đổi hàng hoá, dịch vụ giữa các nước. Kinh doanh xuất nhập khẩu là nội dung quan trọng, cốt lõi của thương mại quốc tế. Việt Nam là một nước đang phát triển nên yêu cầu nhập khẩu vật tư nguyên liệu, máy móc, kỹ thuật hiện nay là rất cấp bách. Tuy nhiên để nhập khẩu có hiệu quả cao thì cả doanh nghiệp và Nhà nước đều phải cố gắng.
90 trang |
Chia sẻ: ndson | Lượt xem: 1361 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng và một số giải pháp để hoàn thiện hoạt động nhập khẩu ở Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
vay vốn của ngân hàng có nhiều vướng mắc khiến cho Công ty không tìm được đủ vốn để nhập khẩu tự doanh. Khi sử dụng vốn Công ty, thuê mua tài chính thì lãi suất lại quá cao khiến Công ty lúng túng trong việc thực hiện liên doanh, liên kết đầu tư. Công ty không được phép kinh doanh, sử dụng tiền mặt là ngoại tệ cho nên không thu hút được vốn cho hoạt động nhập khẩu.
d/ Khó khăn từ chính Công ty.
Công ty Xuất nhập khẩu và Kỹ thuật bao bì là một Công ty lớn chuyên ngành về lĩnh vực bao bì chỉ đạo hoạt động lĩnh vực bao bì trong cả nước. Sau nghị định 217/CP và 388/CP, các đơn vị thành viên chủ lực chuyên về sản xuất bao bì xuất khẩu tách ra khỏi Công ty năm 1990, Công ty không kịp thời chuyển hướng, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh, ổn định tổ chức mà còn mang nặng ảnh hưởng của thời kỳ bao cấp, trông chờ vào sự hướng dẫn chỉ đạo của cấp trên. Sự phát triển của Công ty còn phụ thuộc vào Bộ, vào các chỉ tiêu mà Bộ giao cho, do đó có ảnh hưởng lớn đến doanh số và lợi nhuận. Và cũng từ thực tế này phát sinh và bộc lộ một số hạn chế và yếu kém khác đó là vấn đề tồn tại:
1.Về tổ chức cán bộ: chưa đủ năng lực để ổn định và bố trí sắp xếp bộ máy hoạt động sao cho có hiệu quả. Cán bộ lãnh đạo trình độ văn hoá còn hạn chế chỉ dựa vào kinh nghiệm làm việc của thời kỳ bao cấp nên không có chiến lược về tổ chức cán bộ của Công ty.
2. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo các phòng, các đơn vị thành viên và độ ngũ cán bộ làm công tác XNK già cỗi về tư tưởng, nhận thức, non kém về trình độ chuyên môn, ngoại ngữ không có nhưng vẫn đương nhiên làm công tác kinh doanh XNK.
3.Hoạt động Marketing còn quá yếu do đội ngũ cán bộ trẻ có trình độ chuyên môn, năng lực còn quá ít dẫn tới hoạt động xúc tiến bán hàng còn yếu
Thiếu hẳn đội ngũ cán bộ quản lý giàu kinh nghiệm và đội ngũ nhân viên am hiểu nghiệp vụ, nhất là nghiệp vụ xuất nhập khẩu.
Việc nghiên cứu thị trường và những thông tin về giá cả, thị trường, khách hàng còn hạn chế do đó không nắm và theo kịp những biến động của thị trường dẫn tới các ứng xử trong kinh doanh còn cứng nhắc.
4. Điều quan trọng hơn cả là sự thống nhất hoạt động trong lãnh đạo Công ty còn hạn chế, quy chế thưởng - phạt không nghiêm minh dẫn tới ý thức chấp hành kỷ luật trong cán bộ công nhân viên của Công ty có phần lơi lỏng, vì cán bộ gây thất thoát trong kinh doanh hàng tỷ đồng nhưng không xử lý, cán bộ có năng lực, trẻ, hoạt động có hiệu quả thì lại không được khen thưởng thích đáng, điều này nói lên sự trì trệ của bộ máy lãnh đạo đã già cỗi, không đủ năng lực trong điều hành nhưng vẫn còn tham quyền cố vị, cố tình sử dụng những cán bộ không có năng lực, không có trình độ.
Để khắc phục những hạn chế này trong thời gian tới, PACKEXPORT cần nhìn thẳng vào sự thật, mạnh dạn đổi mới toàn diện đúng theo quan điển đổi mới của Đảng và Nhà nước, đồng thời cần phải triệt để tận dụng những điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả của hoạt động kinh doanh đồng thời đề ra những giải pháp hợp lý để tháo gỡ từng khó khăn nêu trên.
* Nguyên nhân tồn tại.
- Là một đơn vị hoạt động kinh doanh XNK và kỹ thuật bao bì, một đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực bao bì, đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ quản lý và nhân viên giỏi về quản lý, thạo về nghiệp vụ chuyên môn để làm tốt công việc của mình song lãnh đạo Công ty chưa nhìn thấy điều này để hoạt động kinh doanh không bảo toàn được vốn, bị chiếm dụng vốn dẫn đến vòng quay vốn chậm.
- Hình thức nhập khẩu không đa dạng, chủ yếu nhập khẩu uỷ thác và trực tiếp, còn các hình thức khác chưa được phát huy, do đó nghiệp vụ kinh doanh của cán bộ không được củng cố và nâng cao.
- Thị trường: Tuy Công ty có tới 13 thị trường nhưng chủ yếu chỉ có một số thị trường là bạn hàng thường xuyên (7 thị trường), điều này hạn chế sự đa dạng hoá các mặt hàng kinh doanh và hạn chế sự lựa chọn của Công ty.
- Thời cơ và thời vụ: Không chớp được thời cơ do thiếu thông tin, dẫn tới dự báo tình huống sai nên không chớp được thời cơ.
Điều quan trọng hơn cả là do trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh không thực hiện khoán sản phẩm, khoán chỉ tiêu doanh số cho các đơn vị phòng hay tới từng cán bộ nhân viên mà mới thực hiện khoán bằng cái gọi là phân định trách nhiệm để phấn đấu: đơn vị nào không thực hiện được cũng không bị phạt, đơn vị làm tốt khuyến khích không thoả đáng, cán bộ thiếu trách nhiệm, không hoàn thành cũng không bị xử lý, do đó không động viên được mọi người hoạt động một cách thực sự.
Tóm lại, trong thời gian qua hoạt động kinh doanh nhập khẩu của Công ty đã đạt được những thành công đáng kể, doanh thu của công ty không ngừng tăng lên. Tốc độ tăng trưởng bình quân gấp 1,5 lần so với năm trước, các chỉ tiêu kim ngạch XNK, nộp ngân sách Nhà nước đều tăng...Tuy nhiên vẫn còn khá nhiều tồn tại được mạnh dạn nêu trên cần phải tháo gỡ, khắc phục ngay trong những năm tới nhằm giúp Công ty ngày càng đững vững trên thị trường trong và ngoài nước
Một số kinh nghiệm.
Muốn có hiệu quả kinh doanh, cần phải biết tính toán và tranh thử thời cơ, đặc biệt cần lưu tâm:
+ Tìm hiểu kỹ khách hàng trong và ngoài nước để có quyết định đúng.
+ Có sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa trong và ngoài nước, nhất là với các đại diện, nên chọn thêm đại diện ở các nước ASEAN vì đây là một thị trường lớn trong tương lai.
+ Tính toán để lựa chọn phương thức kinh doanh là tự doanh hay uỷ thác. Khuynh hướng chỉ làm uỷ thác là không đúng dù an toàn vốn và nhàn hạ. Khi nào biết chắc lãi nhiều thì nên làm tự doanh.
+ Trong cơ chế thị trường phải nắm vững luật pháp và nắm bắt được thông tin cập nhật để vận dụng kinh doanh có hiệu quả.
+ Chọn cán bộ kinh doanh nhanh nhẹn, có trách nhiệm vì vậy Công ty nên có chính sách đào tạo, lựa chọn cán bộ.
+ Nên có chế độ động viên khen thưởng kịp thời.
+ Tích cực thực hiện chính sách tiết kiệm như sử dụng hiệu quả tel, telex, fax, xe cộ hay chi phí tiếp khách,...
+ Công tác sổ sách kế toán phải nghiêm túc và kịp thời, tránh việc làm ăn tắc trách mà lỡ cơ hội kinh doanh của Công ty.
Ngoài ra, Công ty nên sử dụng các dịch vụ hỗ trợ xuất nhập khẩu để nâng cao hiệu quả kinh doanh.
a/ Dịch vụ thông tin thị trường.
Dịch vụ này là điểm khởi đầu, là tiền đề cho hoạt động XNK. Nó cung cấp cho Công ty các thông tin tư vấn về thị trường, xác định chiến lược thị trường, tìm kiếm các thị trường mới, nghiên cứu và phân tích về thị trường với các yếu tố liên quan đến cơ cấu và hướng phát triển của thị trường, về các doanh nghiệp nước ngoài có thể là bạn hàng của Công ty trong tương lai.
Dịch vụ thông tin về thị trường còn bao gồm các hoạt động quảng cáo về chính doanh nghiệp và hàng hoá XNK của doanh nghiệp như quảng cáo và công bố các thông tin cần thiết tại các cuộc hội trợ, triển lãm, hội trợ, hội nghị hội thảo trong và ngoài nước, trên các phương tiện thông tin đại chúng, các tạp chí kinh tế, nghiên cứu thị trường.
b/ Dịch vụ tư vấn về các vấn đề liên quan đến XNK.
Các doanh nghiệp thường sử dụng các dịch vụ tư vấn để phục vụ cho các hoạt động xuất nhập khẩu như tư vấn về pháp luật, chế định về vấn đề xuất nhập khẩu, về pháp luật của nước nhập khẩu hoặc xuất khẩu hàng hoá cho doanh nghiệp, các vấn đề về kỹ thuật pháp lý trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu như đàm phán kinh doanh, ký kết hợp đồng.
c/ Các dịch vụ tài chính.
Đối với nhiều doanh nghiệp, việc cung ứng vốn cho xuất khẩu và bảo hiểm xuất khẩu là điều kiện tiền đề quan trọng cho hoạt động xuất khẩu. Vấn đề cung ứng vốn luôn được coi là yếu tố cạnh tranh rất quan trọng trong kinh doanh xuất khẩu. Tuy nhiên, vốn sử dụng trong kinh doanh xuất khẩu luôn gắn với những rủi ro. Vì vậy, hoạt động cung cấp thường gắn với các hoạt động bảo hiểm xuất nhập khẩu.
d/ Dịch vụ vận tải.
Dịch vụ này liên quan đến việc lựa chọn phương tiện vận tải thích hợp để vận chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu, giảm tối đa các thiệt hại trong quá trình vận chuyển, bảo đảm về kho chứa, bến bãi, bảo hiểm vận tải.
e/ Dịch vụ kiểm định và chứng nhận chất lượng hàng hoá xuất nhập khẩu.
Trong số các dịch vụ trên đây, nhiều nước rất coi trọng các hoạt động dịch vụ tư vấn pháp luật và dịch vụ về thông tin thị trường, coi đó là hai dịch vụ chủ yếu ảnh hưởng đến thành công của công tác xuất nhập khẩu.
Phần thứ ba:
Những giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu của PACKEXPORT.
I- Phương hướng nhiệm vụ của Công ty trong thời gian tới.
Sau hơn 15 năm đổi mới, nền kinh tế nước ta đã thực sự khởi sắc, tất cả các ngành các lĩnh vực đều phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt là lĩnh vực bao bì đóng gói, một ngành luôn có sự gắn bó mật thiết với quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước và năm 2001 là năm bản lề bước vào một kỷ nguyên mới. Để kinh doanh có hiệu quả hơn nữa PACKEXPORT cần xác định rõ phương hướng nhiệm vụ kinh doanh của mình trong thời gian tới. Qua đó Công ty biết được trong tương lai mình cần đạt được những mục tiêu gì và làm thế nào để đạt được mục tiêu đó.
1. Mục tiêu và phương hướng phát triển của Công ty trong thời gian tới.
- Là một Công ty kinh doanh xuất nhập khẩu nên mục tiêu và phương hướng của PACKEXPORT trong thời gian tới là thực hiện tốt hơn nữa việc xuất nhập khẩu vật tư, nguyên liệu sản xuất bao bì, thiết bị máy móc sản xuất bao bì phục vụ xuất khẩu hàng hoá. Vì vậy hoạt động kinh doanh nói chung và công tác nhập khẩu nói riêng của Công ty phải gắn liền với phương hướng và chiến lược phát triển của lĩnh vực bao bì - Bộ Thương mại. Có như vậy mới phát huy vai trò và hiệu quả kinh doanh của Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì.
- Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh doanh gắn với củng cố tăng cường và mở rộng sản xuất. Phấn đấu hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch định hướng Bộ giao năm 2002 gồm: Tổng doanh thu 260 tỷ đồng; kim ngạch nhập khẩu 12,5 triệu USD; kim ngạch xuất khẩu 8,2 triệu USD; hoàn thành đầy đủ các khoản nộp ngân sách; lo đủ công ăn việc làm cho người lao động và có thu nhập ổn định.
- Hoạt động kinh doanh tập trung khôi phục lại những mặt hàng và thị trường cũng như các khách hàng truyền thống, đồng thời tìm thêm khách hàng mới thị trường mới cho các mặt hàng truyền thống của Công ty. Bám sát các cơ sở sản xuất và cơ sở kinh doanh vật tư nguyên liệu trong nước để tăng cường khai thác vật tư nội địa. Mở rộng và đa dạng hoá các hình thức kinh doanh đối với các mặt hàng truyền thống và không truyền thống. Tiến hành khảo sát để tìm kiếm mặt hàng buôn bán với Trung Quốc.
- Tập trung củng cố tổ chức để sớm đưa xí nghiệp sản xuất bao bì Đà Nẵng hoat động trở lại, quan tâm thúc đẩy nâng cao doanh số và hiệu quả sản xuất của Xí nghiệp Pháp Vân và xưởng nhựa Hải Phòng, có biện pháp cụ thể để duy trì ổn định hiệu quả sản xuất của Xí nghiệp in và Xí nghiệp Hùng Vương. Nghiên cứu để mở rộng sản xuất nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu đa dạng của thị trường.
- Khai thác hết và có hiệu quả tài sản, cơ sở vật chất hiện có của Công ty. Bảo đảm an toàn về vốn. Xây dựng và ban hành cơ chế quản lý thích hợp nhằm phát huy tính chủ động và tự chịu trách nhiệm của các đơn vị.
- Củng cố ổn định tổ chức các đơn vị và của toàn Công ty. Xây dựng sự thống nhất trong nội bộ, động viên huy động mọi người tham gia đóng góp trí tuệ và công sức xây dựng Công ty vững mạnh.
Nhiệm vụ cụ thể của Công ty trong thời gian tới.
- Đánh giá, xác định nguồn vật tư và mặt hàng truyền thống của đơn vị để lập phương án kinh doanh tối ưu.
- Đa dạng hoá mặt hàng kinh doanh và phương thức kinh doanh nhằm mục tiêu đạt hiệu quả cao trong kinh doanh. Từ đó xây dựng mục tiêu, phấn đấu thực hiện kế hoạch đã đề ra.
- Duy trì và tiếp tục đẩy mạnh thực hiện định hướng kinh doanh nhập khẩu các loại vật tư - nguyên liệu cho sản xuất bao bì xuất khẩu là chính với tỷ trọng 65 - 75% doanh số kinh doanh, tức là 50 - 60% doanh số toàn Công ty theo hướng đa dạng hoá chủng loại, mở rộng địa bàn và khách hàng. Sản xuất kết hợp với gia công bao bì thành phẩm, sản xuất in bao bì cao cấp xuất khẩu. Thực hiện tỷ trọng giữa sản xuất và kinh doanh là 75/25.
- Đẩy mạnh nhập khẩu (cả uỷ thác và tự doanh) những mặt hàng không truyền thống với cơ chế và phương thức linh hoạt trên cơ sở đảm bảo nguyên tắc tính đủ chi phí và có lãi.
- Đối với xuất khẩu, duy trì và mở rộng khách hàng trong và ngoài nước. Chất lượng hàng hoá phải được đặc biệt chú trọng nâng cao để có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
II - Những giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động kinh doanh nhập khẩu của Công ty.
Trong những năm qua, hoạt động kinh doanh của Công ty nói chung cũng như hoạt động nhập khẩu nói riêng đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, không chỉ đem lại lợi nhuận mà còn đem lại uy tín cho Công ty, tạo nền tảng quan trọng cho sự tồn tại và phát triển của Công ty. Tuy nhiên, việc nhập khẩu nguyên vật liệu, thiết bị,...từ nước ngoài không phải là một công việc dể dàng. Vì vậy, Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì muốn tồn tại và phát triển phải không ngừng đổi mới và nâng cao hiệu quả kinh doanh nói chung cũng như hiệu quả hoạt động nhập khẩu nói riêng. Để có được sự đổi mới, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả này đòi hởi phải có sự nỗ lực từ phía Công ty cũng như sự quan tâm, giúp đỡ từ phía Nhà nước.
Sau đây là một số biện pháp chủ yếu góp phần hoàn thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động nhập khẩu ở Công ty PACKEXPORT:
Các giải pháp về phía Công ty.
Giải pháp về vốn.
Trong cơ chế thị trường việc nhập khẩu vật tư nguyên liệu sản xuất bao bì cũng như mọi hàng hoá khác đều tính theo giá cả quốc tế và thanh toán bằng ngoại tệ tự do, không bị dàng buộc với các nghị định thư. Do vậy, các hợp đồng nhập khẩu đều phải dựa trên lợi ích và hiệu quả kinh tế để quyết định có thực hiện hay không. Muốn có được hiệu quả kinh tế thì sử dụng vốn phải có hiệu quả cao.
Đây là yêu cầu cấp bách trong điều kiện nhu cầu nhập khẩu cao trong khi vốn nhập khẩu lại eo hẹp. Để đạt được hiệu quả sử dụng vốn cao thì công ty phải làm tốt công tác quản lý vốn. Cụ thể Công ty cần:
- Chấp hành nghiêm chỉnh chế độ quản lý tài chính, tín dụng ngoại hối của nhà nước mà trước tiên là hoàn thành các loại thuế phải nộp.
- Tính toán các khả năng lỗ, lãi, thời gian thu hồi vốn trong kinh doanh cũng như dự tính trước những rủi ro có thể xảy ra để có biện pháp phòng ngừa.
- Kết hợp chặt chẽ sự vận động của vốn và hàng hoá, vốn trong kinh doanh gồm vốn cố định và vốn lưu động. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn có nghĩa là nâng cao hiệu quả sử dụng cả vốn lưu động và vốn cố định. Là một Công ty thương mại đơn thuần nên lượng vốn lưu động trong kinh doanh của PACKEXPORT khá lớn. Chính vì vậy, nếu Công ty nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động thì chắc chắn hiệu quả kinh doanh sẽ tăng lên.
Vốn lưu động là do sự hợp thành của tài sản vốn lưu động và vốn lưu thông biểu hiện bằng tiền tạo ra. Đối với loại vốn này, Công ty cần thực hiện các biện pháp sau:
+ Tăng nhanh tốc độ luân chuyển hàng hoá để không cần tăng thêm lượng vốn lưu động mà hiệu quả sử dụng vốn lại tăng lên. Lựa chọn phương thức thanh toán thuận lợi, an toàn, tránh được tình trạng ứ đọng vốn hay dây dưa trong thanh toán tiền hàng.
+ Tận dụng vốn của chủ đầu tư trong nhập khẩu uỷ thác bằng cách yêu cầu họ chuyển tiền đúng hạn. Như vậy sẽ tiết kiệm vốn của Công ty vào các dự án nhập khẩu tự doanh. Tuy nhiên không nên yêu cầu chủ đầu tư phải đặt cọc khoản tiền lớn để thực hiện hợp đồng. Với những bạn hàng quen thuộc, Công ty có thể sử dụng vốn của mình ứng ra để thực hiện hợp đồng sau đó mới yêu cầu bạn hàng thanh toán. Như vậy, Công ty sẽ tăng sức cạnh tranh của mình trên thị trường.
+ Đẩy mạnh xuất khẩu để tăng nhanh lượng vốn lưu động phục vụ nhập khẩu. Ngoài ra còn phải quản lý tốt lượng hàng dự trữ thanh lý kịp thời hàng ứ đọng, hàng tồn kho để giải phóng vốn. Nguồn vốn lưu động của Công ty hiện nay gồm vốn tự có, vốn đi vay, vốn liên doanh, liên kết. Nhưng để nhập khẩu có hiệu quả trong khi vốn tự có ít thì Công ty nên vay các ngân hàng, các tổ chức tài chính với lãi suất ưu đãi.
Vốn cố định là vốn đầu tư vào tài sản của công ty. Vốn cố định của PACKEXPORT không nhiều, chỉ chiếm khoảng 25% tổng số vốn kinh doanh, một tỷ lệ hợp lý đối với một công ty thương mại. Vốn cố định tham gia vào nhiều quá trình sản xuất kinh doanh và sau mỗi chu kỳ vẫn giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu nhưng giá trị của nó được chuyển dần từng phần vào giá trị sản phẩm. Chính vì vậy Công ty cần:
+ Tăng mức lưu chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu vì như vậy sẽ khai thác được hết công suất tài sản cố định được và giảm chi phí tài sản cố định trên một đơn vị hàng hoá kinh doanh.
+ Tăng tỷ trọng tài sản cố định được sử dụng trong kinh doanh, giảm tỷ trọng tài sản cố định chờ thanh lý.
- Thường xuyên phân tích, đánh giá hiệu quả sử dụng vốn.
- Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến sử dụng vốn để kịp thời đề ra các phương án đối phó thích hợp.
- Thực hiện chế độ trách nhiệm vật chất đối với quá trình sử dụng vốn.
- Khi bỏ vốn ra kinh doanh phải xây dựng được các phương án kinh doanh để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn cao.
- Tập trung hướng vốn sử dụng đầu tư này vò việc nhập khẩu máy móc thiết bị để nâng cao hiệu quả việc thiết kế mẫu mốt bao bì.
Giải pháp về thị trường.
Trong kinh doanh xuất nhập khẩu đặc biệt là việc nhập khẩu, việc nắm vững thị trường là rất quan trọng. Chính vì vậy, Công ty cần tiến hành nghiên cứu thị trường, nắm bắt nhu cầu của khách hàng để từ đó đáp ứng tối đa nhu cầu này. Có như vậy Công ty mới mở rộng được thị trường và kinh doanh có lãi.
Là một Công ty xuất nhập khẩu nên PACKEXPORT phải nghiên cứu cả hai thị trường trong và ngoài nước.
a/ Với thị trường trong nước.
Công ty cần chú trọng hơn nữa để phát hiện được các nhu cầu của các doanh nghiệp. Cụ thể phải nghiên cứu để biết được khách hàng sẽ cần loại nguyên liệu nào, quy cách phẩm chất ra sao, thông số kỹ thuật như thế nào,...Ngoài ra cần nắm được thông tin về tình hình cạnh tranh trên thị trường thiết bị, doanh nghiệp nào đã nhập, đang nhập và sẽ nhập thiết bị đó. Cũng cần hiểu rõ chính sách của Nhà nước có liên quan đến nhập khẩu nguyên liệu, về hệ thống tài chính tiền tệ và đặc biệt là biểu thuế về các chi tiết chính của thiết bị toàn bộ. Vì đây là thiết bị toàn bộ nên Công ty cần nghiên cứu về tình hình tiêu thụ hàng hoá do thiết bị đó tạo ra. Từ trước đến nay, PACKEXPORT thường ít quan tâm đến vấn đề này. Cần xác định rõ liệu hàng hoá do thiết bị sản xuất ra có khả năng tiêu thụ như thế nào trên thị trường. Dù rằng vấn đề này đã được nêu rõ trong luận chứng kinh tế kỹ thuật của chủ đầu tư nhưng Công ty cũng cần xem xét kỹ lưỡng. Nếu thấy việc nhập khẩu là không hợp lý do sản phẩm tạo ra không tiêu thụ được thì Công ty sẽ không nhập.
b/ Đối với thị trường nước ngoài.
Công ty cần phải phát huy hơn nữa những hiểu biết của mình về các vấn đề sau:
- Nắm vững chính sách thương mại cũng như cá chính sách bảo hộ mậu dịch của mỗi quốc gia, cần có một thông tin dự đoán các biến động về kinh tế, chính trị của mỗi nước khác nhau để tránh các trường hợp bất khả kháng khi thực hiện hợp đồng
- Không chỉ nắm tình hình về một quốc gia mà Công ty cần biết rõ những thông lệ quốc tế, những tập quán thương mại quốc tế hay những công ước quốc tế để vận dụng chúng một cách có hiệu quả.
- Ngoài ra việc nắm chắc chính sách nhập khẩu về nguyên liệu, thiết bị sản xuất bao bì của Nhà nước, tình hình giá cả của nguyên liệu, thiết bị hay điểm mạnh, điểm yếu của thiết bị do từng nước sản xuất cũng là điều rất quan trọng. Dù hiện nay có rất nhiều hãng nước ngoài đặt văn phòng đại diện tại Việt Nam nhưng Công ty nên thành lập hai hệ thống các đại diện tại nước ngoài để nghiên cứu, nắm bắt tình hình cho chính xác. Tuy nhiên, không thể khôi phục y nguyên hệ thống đại diện như trước kia mà nên tổ chức đại diện theo khu vực cụ thể, Công ty cử đại diện tại khu vực Tây âu, Bắc âu, Đông âu, Trung Quốc, tại khu vực ASEAN,...
- Những thông tin về thị trường mà Công ty thu được cần phải chính xác, kịp thời. Sau khi thu thập, Công ty nên tiến hành phân tích, nghiên cứu kỹ lưỡng những thông tin này để làm cơ sở ra các quyết định chính xác.
Mục đích của PACKEXPORT là mở rộng cả thị trường trong nước và ngoài nước để nâng cao hiệu quả kinh doanh, thực hiện tốt chức năng của mình.
Song song với việc mở rộng thị trường Công ty cần xác định những thị trường trọng điểm của mình để tập trung hoạt động có hiệu quả hơn. Trước đây thị trường trọng điểm của Công ty là Liên Xô cũ, còn hiện nay phần lớn giá trị nhập khẩu của Công ty là ở Trung Quốc, Nhật Bản, Nam Triều Tiên. Đây là điều mà chúng ta cần suy nghĩ vì Trung Quốc chưa hẳn là một nước phát triển, chưa tập trung được những công nghệ, thiết bị hiện đại dù có ưu điểm là giá vật tư nguyên liệu và thiết bị thấp hơn so với các nước khác. Trong tương lai Công ty cần hướng và những thị trường như Pháp, Mỹ vì đây là những nước có nền công nghiệp phát triển, có khả năng cung cấp thiết bị hiện đại, phong phú cho Công ty.
Đào tạo đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn giỏi.
Để có thể tồn tại và phát triển trong mọi cơ chế cạnh tranh hiện nay, Công ty cần có đội ngũ cán bộ có năng lực, có trình độ chuyên môn giỏi. Dù hiện có trên 80% cán bộ có trình độ đại học, có kinh nghiệm nhưng đa phần đã lớn tuổi nên Công ty cần có chính sách tuyển dụng mới. Đối tượng của chính sách này đa phần là sinh viên khối kinh tế và các trường kĩ thuật mới ra trường, nhưng có trình độ, năng động và có nguyện vọng gắn bó lâu dài với Công ty. Tuy chưa có kinh nghiệm nhưng với sự giúp đỡ của những cán bộ dày dạn kinh nghiệm thì chắc chắn trong tương lai họ sẽ là đội ngũ kế cận cho lớp cán bộ hiện nay.
Đội ngũ cán bộ Công ty phải có kiến thức, sáng tạo và biết tạo ra bầu không khí thuận lợi trong cơ quan để tăng hiệu quả công việc. Đặc biệt là lãnh đạo cần sử dụng các hình thức khuyến khích vật chất và tinh thần để động viên cán bộ công nhân viên. Cụ thể là sẽ qui định một khoản tiền thưởng khi cán bộ ký kết được hợp đồng hay thưởng khi Công ty làm ăn có lãi, hoặc tổ chức cho nhân viên đi nghỉ mát,v..v. Bên cạnh đó cán bộ lãnh đạo còn phải có khả năng ngoại giao tốt với các bạn hàng trong và ngoài nước, có tính quyết đoán trong công việc.
Đội ngũ cán bộ giỏi của Công ty cần giỏi về nghiệp vụ, thành thạo về ngoại ngữ, am hiểu cả kỹ thuật lẫn nghiệp vụ ngoại thương. Nhìn chung cán bộ Công ty thường chỉ được đào tạo chuyên về một lĩnh vực riêng như nghiệp vụ ngoại thương hay kỹ thuật. Để thực hiện tốt việc nhập khẩu thì nó đòi hỏi cán bộ phải nắm vững cả hai lĩnh vực trên.
Do vậy cán bộ Công ty phải tự tìm tòi, nghiên cứu, học tập nên gặp nhiều khó khăn. Chính vì thế PACKEXPORT cần thực hiện chính sách cử cán bộ đi đào tạo thêm về trình độ kỹ thuật được nâng cao về các nghiệp vụ ngoại thương và ngoại ngữ. Bên cạnh đó cán bộ nghiệp vụ còn phải nắm vững Luật Thương mại mới của nước ta (có hiệu lực từ ngày 1/1/1998 ), các qui định của Bộ Thương mại về hàng hoá cấm nhập khẩu, ngừng nhâp khẩu cũng như tập quán thương mại quốc tế hay luật pháp của mỗi quốc gia,...để vận dụng có hiệu quả trong kinh doanh.
Giải pháp này chắc chắn sẽ được Công ty thực hiện tốt nhất nếu như Công ty có người làm công tác tổ chức cán bộ có trình độ, năng lực về công tác cán bộ, đánh giá và nhận xét cán bộ một cách chính xác, tham mưu chuẩn xác cho lãnh đạo Công ty về việc bố trí, xắp xếp và sử dụng cán bộ theo sở trường năng lực. Đánh giá cán bộ không đúng, không chính xác dẫn đến sử dụng cán bộ một cách tuỳ tiện, làm mất đi động lực phấn đấu của từng cá nhân.
Giải pháp này chắc chắn sẽ được PACKEXORT thực hiện tốt nhất vì điều này bắt nguồn từ việc Công ty đã có sẵn đội ngũ cán bộ có năng lực, có trình độ hơn. Hơn nữa số cán bộ này luôn cố gắng học hỏi nâng cao trình độ của bản thân. Hiện nay Công ty đã có một số lượng đáng kể cán bộ có trình độ sau đại học như thác sĩ, phó tiến sĩ. Đó là chưa kể tới lực lượng trẻ vừa tốt nghiệp loại giỏi tại các trường đại học có uy tín đang rất muốn làm việc tại Công ty.
Thực tế hiện nay Công ty phải xắp xếp, bố trí lực lượng của mình cho hợp lý hơn để phát huy năng lực sáng tạo của mỗi người. Với những cá nhân đã nhiều tuổi, trình độ thấp, năng lực chuyên môn hạn chế, kinh doanh không có hiệu quả Công ty có thể thực hiện giảm biên chế. Ngược lại những cá nhân có trình độ, được đào tạo chính quy, nhanh nhẹn tháo vát, năng động trong kinh doanh đem lại hiệu quả cho Công ty thì cần được khen thưởng thích đáng.
Tóm lại, để vượt qua thử thách, cán bộ trong Công ty cần đoàn kết thống nhất hơn nữa, không ngừng trau dồi nghiệp vụ chuyên môn, ngoại ngữ và phải đồng tâm hiệp lực cùng hướng tới mục đích làm cho Công ty lớn mạnh không ngừng.
Hoàn thiện hơn nữa nghiệp vụ nhập khẩu.
Hiện nay các nghiệp vụ mà Công ty đang áp dụng là phù hợp và có hiệu quả. Nhưng điều này không có nghĩa là các nghiệp vụ đó không bao giờ thay đổi. Trong thời gian tới, nhiều yếu tố mà Công ty không kiểm soát được như kinh tế, chính trị, pháp luật,... sẽ thay đổi và điều này sẽ kéo theo việc thay đổi các nghiệp vụ cho phù hợp với tình hình.
Ngay từ khâu chọn đối tác kinh doanh Công ty phải tìm hiểu kỹ đối tác nước ngoài về quá trình phát triển của họ, lĩnh vực kinh doanh của họ, những ưu điểm, khuyết điểm của vật tư nguyên liệu, thiết bị do họ sản xuất,... Đây là điều quan trọng vì trong kinh tế thị trường mọi doanh nghiệp đều tham gia kinh doanh và trong đó có cả những Công ty ma, những Công ty trung gian môi giới, những Công ty làm ăn trái pháp luật.
Trong đàm phán cần nắm vững nghệ thuật đàm phán, biết vận dụng ba yếu tố của đàm phán là bối cảnh, thời gian và quyền lực của đàm phán sao cho có lợi nhất.
- Bối cảnh đàm phán là môi trường và điều kiện để các chủ thể tiến hành đàm phán như: địa điểm diễn ra, thời cơ, tiềm lực, con người. Nguyên tắc mà Công ty cần quán triệt là phải che dấu bối cảnh của mình và tìm hiểu, khai thác bối cảnh của đối tác.
- Về thời gian đàm phán, đó là một quá trình có điển khởi đầu và có điểm kết thúc.
Kết điểm là những điểm chết về thời gian và đàm phán, về chất lượng, hay về giá cả thiết bị. Đàm phán sẽ kết thúc khi một trong hai bên hay cả hai bên đến điểm chết. Công ty cần che dấu những điểm chết của mình như chất lượng mà chủ đầu tư yêu cầu, vốn dành cho nhập khẩu,... và khai thác điểm chết của đối phương. Ví dụ như chúng ta biết rằng vật tư nguyên liệu, thiết bị sản xuất bao bì của Trung Quốc thường có chất lượng không cao so với hàng của Thụy Điển, Pháp, Nhật Bản và Nam Triều Tiên nên chúng ta có thể tận dụng điểm yếu này trong đàm phán để buộc họ nhượng bộ một số nhược điểm khác.
- Quyền lực của đàm phán là sức mạnh của sự am hiểu của chủ thể tham gia đàm phán. Muốn nắm được quyền lực này thì Công ty phải hiểu về chuyên môn kỹ thuật, về pháp luật.
Khi ký kết hợp đồng Công ty chú ý nhiều đến điều khoản giá cả để tiết kiệm vốn. Nhưng không vì thế mà Công ty nhập khẩu những vật tư chất lượng kém, thiết bị cũ do các nước khác thải loại, chưa dùng được bao lâu đã phải thay thế và ảnh hưởng tới môi trường sống. Hợp đồng cần chặt chẽ về mọi điều khoản để tránh thua thiệt về sau. Hiện nay các điều khoản về bất khả kháng chưa được các doanh nghiệp Việt Nam cùng PACKEXPORT quan tâm đúng mức và chính điều này đã gây khó khăn cho chúng ta. Đơn giản là vì tình hình mỗi nước đều có khả năng thay đổi, đều có thể xảy ra các tình trạng bất khả kháng theo chiều hướng không có lợi cho Công ty nên PACKEXPORT cần quan tâm tới vấn đề này để được an toàn trong kinh doanh.
Khi thực hiện các thủ tục hải quan để tiếp nhận hàng hoá, Công ty cần chú ý điểm sau: Hải quan Việt Nam dù có nhiều cố gắng trong việc đơn giản hoá các thủ tục hải quan nhưng trên thực tế thì cán bộ trong Công ty vẫn phàn nàn về cách thức của họ. Để tránh phiền hà, khi làm thủ tục hải quan cán bộ công nhân cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết như: hợp đồng, quyết định của Bộ Thương mại phê duyệt nhập khẩu, công văn phê duyệt của người có thẩm quyền quyết định đầu tư, tờ khai hải quan bẳng kê chi tiết lô hàng nhập khẩu, lệnh giao hàng, hoá đơn thương mại, giấy chứng nhận chất lượng, chứng nhận xuất xứ, phiếu đóng gói chi tiết,... Trong tờ khai hải quan cần nêu rõ mã của hàng hoá nhập khẩu. Vì là một Công ty chuyên kinh doanh xuất nhập khẩu thường xuyên phải quan hệ với hải quan nên Công ty cần xây dựng tốt mối quan hệ với hải quan.
Giải pháp về đổi mới kinh doanh.
Hiện nay lĩnh vực kinh doanh chủ yếu của PACKEXPORT vẫn là nhập khẩu vật tư nguyên vật liệu, thiết bị máy móc sản xuất bao bì, đây là thế mạnh và cũng là nhiệm vụ chính của Công ty. Trong khi đó xuất khẩu của Công ty đạt kết quả thấp thậm chí năm 2001 vừa qua, Công ty còn không hoàn thành kế hoạch xuất khẩu. Để phục vụ tốt hơn nữa cho nhập khẩu, Công ty cần đẩy mạnh các hoạt động xuất khẩu. Làm như vậy sẽ giúp Công ty tăng thêm ngoại tệ cho nhập khẩu đồng thời mở rộng quan hệ với các Công ty khác để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhập khẩu.
Một điều dễ thấy ở PACKEXPORT là Công ty còn nặng về nhập khẩu uỷ thác. Để khắc phục nhược điểm này Công ty chú trọng tới hình thức nhập khẩu tự doanh. Đây là một hình thức kinh doanh mang lại lợi nhuận cao và giúp Công ty chủ động trong kinh doanh, chủ động trong lựa chọn vật tư, thiết bị nhập khẩu nhưng nó cũng khá mạo hiểm. Nhưng muốn kinh doanh có hiệu quả trong cơ chế thị trường thì phải chấp nhận mạo hiểm. Chính vì vậy, PACKEXPORT nên tìm kiếm vốn từ các nguồn khác nhau như vay ngân hàng, vay các tổ chức hành chính quốc tế để nhập khẩu tự doanh,... đồng thời, Công ty phải tiến hành nghiên cứu nhu cầu của các doanh nghiệp trong nước xem họ cần loại vật tư nguyên liệu, thiết bị nào, thông số kỹ thuật ra sao, chủng loại quy cách như thế nào,... sau đó PACKEXPORT sẽ tiến hành giao dịch nhập khẩu với đối tác nước ngoài rồi cung cấp lại cho doanh nghiệp Việt Nam có nhu cầu.
Đổi mới hình thức kinh doanh còn có nghĩa là Công ty phải năng động tìm kiếm thị trường và bạn hàng. Cụ thể PACKEXPORT phải tăng cường các hoạt động tiếp thị trên thị trường nhằm nâng cao uy tín của mình với các doanh nghiệp. Có như vậy các chủ đầu tư mới tin tưởng vào khả năng nhập khẩu của Công ty PACKEXPORT . Ngoài ra, Công ty có thể sử dụng chính sách tăng lương, tăng thưởng để khuyến khích cán bộ của mình tự tìm kiếm bạn hàng cho Công ty. Thực tế đây là biện pháp tìm bạn hàng khá hữu hiệu vì cán bộ của Công ty có mối quan hệ rộng rãi với các doanh nghiệp.
Trong cơ chế thị trường có nhiều doanh nghiệp tư nhân làm ăn phát đạt muốn nhập khẩu thiết bị để hiện đaị hoá sản xuất. Trong khi đó Công ty lại chưa thực sự quan tâm đến những bạn hàng này. Thực tế là từ trước đến nay PACKEXPORT vẫn có quan hệ với các doanh nghiệp tư nhân nhưng chỉ dừng lại ở việc nhập khẩu nguyên liệu hay hàng tiêu dùng cho họ. Tới đây Công ty cần tăng cường quan hệ với các doanh nghiệp này để mở rộng phạm vi kinh doanh cuả mình.
Nhưng điều cần thiết nhất là Công ty phải đổi mới thực sự các hoạt động kinh doanh của mình. Đó là việc Công ty sẽ liên doanh, liên kết với các đối tác nước ngoài để trực tiếp đứng tên hay tham gia đấu thầu với tư cách là người bán. Đây là hình thức kinh doanh hoàn toàn mới với Công ty. Trước đây Công ty cũng liên doanh với các doanh nghiệp khác nhưng chỉ để sản xuất hàng xuất khẩu khác như xí nghiệp liên doanh sản xuất tất sùi ở Nga. Còn trong hình thức này Công ty đóng vai trò như người bán đứng ra cung cấp mọi loại vật tư nguyên liệu và thiết bị đồng bộ theo yêu cầu của chủ đầu tư mà không phải bỏ ra nhiều vốn để nhập khẩu những loại vật tư nguyên liệu hay thiết bị máy móc đó. Lúc này liên doanh vừa đóng vai trò sản xuất vừa làm chức năng cuả Công ty ngoại thương tới tay người tiêu dùng. Nếu phát hiện ra nhu cầu của khách hàng, Công ty sẽ tham gia đấu thầu hay gửi các bản chào hàng của mình. Với uy tín và lợi thế trong kinh doanh PACKEXPORT sẽ dễ dàng được bạn hàng tin cậy và lựa chọn. Sau đó Công ty sẽ tiếp tục thông báo về nhu cầu này cho đối tác liên doanh của mình để họ tiến hành sản xuất, cải tiến cho phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Công ty sẽ tiếp tục tiến hành các thủ tục nhập khẩu và cung cấp cho chủ đầu tư. Trong suốt thời gian bảo hành Công ty sẽ đóng vai trò người bán đứng ra kiểm tra, bảo hành hướng dẫn kỹ thuật vận hành máy móc. Như vậy sẽ tiết kiệm được các chi phí cho chuyên gia hướng dẫn kỹ thuật.
Với giải pháp đổi mới hình thức kinh doanh như trên, chúng ta tin rằng Công ty sẽ đạt hiệu quả cao trong kinh doanh.
Một số kiến nghị đối với nhà nước.
Để nâng cao hiệu quả kinh doanh thì chỉ những nỗ lực của Công ty thôi chưa đủ mà cần có cự hỗ trợ từ phía Nhà nước. Nhà nước cần có những chính sách và biện pháp sau:
Thuế nhập khẩu.
Chúng ta đều biết rằng thuế là nguồn thu quan trọng của ngân sách Nhà nước, là một biện pháp bảo hộ sản xuất trong nước. Tại các nước phát triển thuế thu nhập có vai trò rất quan trọng còn ở nước ta thuế xuất nhập khâủ chiếm phần lớn trong nguồn thu của ngân sách.
Theo đánh giá chung thì hiện nay thì hệ thống thuế của nước ta có nhiều vấn đề bất cập cần xem xét. Chúng ta chủ yếu tiến hành đánh thuế theo tỷ lệ phần trăm (%) đối với tổng giá trị hàng hoá tính theo giá CIF. Trong khi đó, Công ty lại nhập khẩu với giá trị lớn nên mức thuế phải nộp khá lớn. Hiện nay một số các thiết bị phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu đã được miễn thuế và Nhà nước chỉ đánh thuế với các thiết bị chính với thế suất ưu đãi, nhưng vẫn còn những vấn đề đặt ra: Các Công ty liên doanh được quyền nhập khẩu thiết bị với thuế suất bằng không trong khi Công ty vẫn phải chịu thuế. Điều này không tạo được sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường. Nhà nước cần điều chỉnh để tạo được sự công bằng trong kinh doanh.
Thuế nhập khẩu chỉ làm hạn chế việc nhập khẩu thiết bị mà không có ý nghĩa bảo hộ sản xuất trong nước do đây là loại hàng hoá mà nước ta không sản xuất được.
Biểu thuế của nước ta vừa đơn giản, vừa phức tạp. Nó không có quy định ưu đãi với các thiết bị của các nước khác nhau và có mức thuế suất từ 0 đến 100%. Biểu thuế cũng chỉ rõ mức thuế với từng mặt hàng cụ thể, nhưng lại không kê khai đầy đủ được các chủng loại khác nhau. Chính điều này gây khó khăn cho cán bộ Công ty khi nhập khẩu những thiết bị không xác định được nó nằm vào nhóm nào để tính thuế. Vì vậy, Nhà nước cần lựa chọn đưa ra một biểu thuế đối với từng nhóm hàng chung hay xây dựng biểu thuế chi tiết với tất cả các loại vật tư nguyên liệu hay thiết bị cụ thể.
Xu hướng giảm thuế quan đang được thực hiện rộng rãi trên khắp thế giới để khuyến khích trao đổi giữa các nước. Mặt khác, đây cũng là yêu cầu bắt buộc để tham gia vào tổ chức thương mại thế giới WTO hay tham gia vào khu vực mậu dịch tự do của khu vực ASEAN (AFTA). chúng ta dự định từ nay đến năm 2006 sẽ cắt giảm thuế suất còn từ 0 đến 5% với hàng hoá từ các nuức ASEAN.
Tóm lại, từ những vấn đề này Nhà nước cần nghiên cứu để sửa đổi thuế xuất nhập khẩu cho phù hợp để tạo điều kiện cho Công ty thực hiện tốt việc nhập khẩu vật tư thiết bị sản xuất bao bì nhất là bao bì cao cấp. Nhà nước nên thực hiện chính sách miễn thuế hoàn toàn đối với thiết bị sản xuất bao bì trong thời gian tới. Đây sẽ là một nhân tố nâng cao hiệu quả kinh doanh của PACKEXPORT.
Thực hiện việc quản lý ngoại tệ có hiệu quả.
PACKEXPORT cũng như các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu đều phải sử dụng ngoại tệ trong thanh toán mà Nhà nước quản lý ngoại tệ với các hoạt động của Công ty khá chặt chẽ, nhất là trong thời kỳ khủng hoảng tài chính tiền tệ vừa qua. Tuy nhiên, việc quản lý này chưa thực sự có hiệu quả cao trên bình diện của nền kinh tế. Ngoại tệ dành cho nhập khẩu trong khi trên thị trường còn lưu hành nhiều ngoại tệ dù Nhà nước đã có quy định thanh toán trong nội địa không sử dụng ngoại tệ. Nhà nước cần xem xét, điều chỉnh nguyên tắc và cơ chế phân bổ ngoại tệ cho nhập khẩu.
PACKEXPORT cần được ưu tiên phân bổ vốn ngoại tệ nhiều hơn các đơn vị nhập khẩu hàng hoá khác vì Công ty thực hiện nhập khẩu giá trị lớn. Bên cạnh đó Nhà nước cũng cần cho phép các doanh nghiệp có ngoại tệ trao đổi với nhau khi cần thiết. Điều nay có nghĩa là PACKEXPORT có thể vay mượn hay liên kết với các doanh nghiệp khác, tranh thủ ngoại tệ của họ cho các chế độ hoạt động kinh doanh của mình.
Tuy nhiên, Nhà nước gặp một số khó khăn khi thực hiện giải pháp này. Khó khăn trước tiên là chúng ta rất khó kiểm soát được ngoại tệ nhất là lượng ngoại tệ trên thị trường tự do của nước ta. Hơn nữa, kinh tế nước ta còn quá nhỏ bé và yếu kém nên không đảm bảo được sự ổn định và tăng giá của đồng Việt Nam đối với ngoại tệ của các nước như Mỹ, Đức, Anh,... Cụ thể khi Đôla tăng giá đột ngột như thời gian vừa qua gây thiệt hại cho cả PACKEXPORT và nền kinh tế nhưng chúng ta lại buộc phải chấp nhận tình hình này mà không có giải pháp hữu hiệu để đối phó. Ngân hàng Nhà nước không thể can thiệp bằng cách bán Đôla ra thị trường vì dự trữ ngoại tệ của chúng ta không nhiều.
Chính sách tỉ giá hối đoán hợp lý:
Tỷ giá hối đoái của nhà nước có ảnh hưởng trực tiếp đến việc kinh doanh của PACKEXPORT. Hiện nay chủ trương của Đảng là hướng mạnh ra xuất khẩu. Từ cuối năm 1996 đồng đôla lên giá không ngừng tạo điều kiện tốt cho uất khẩu của nước ta. Tuy nhiên, điều này lại gây thiệt hại lớn cho các Công ty chuyên kinh doanh nhập khẩu như PACKEXPORT.
Chính vì vậy nhà nước nên áp dụng một chế độ nhiều tỷ giá đối với PACKEXPORT. Tức là với thiết bị sản xuất bao bì khi nhập khẩu thì được tính theo tỷ giá riêng ưu đãi hơn khi nhập khẩu các hàng hoá khác. Như vậy thì các hoạt động nhập khẩu và xuất khẩu đều được khuyến khích.
Những biến động mạnh của tỷ giá hối đoái gây ảnh hưởng xấu tới nền kinh tế nói chung cũng như các hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng nếu tỷ giá giữa đồng ngoại tệ và nội tệ tăng đột ngột thì hàng nhập khẩu sẽ tăng giá đồng thời các khoản nợ của nước ta cũng tăng lên.Còn ngược lại các khoản thu tư xuất khẩu lại giảm xuống và dẫn đến tình trạng nhập siêu. Điều này dẫn đến Nhà nước phải can thiệp để giữ tỷ giá bán sao cho nhỏ nhất.
Thực hiện cải cách các thủ tục hành chính.
Thủ tục hành chính phiền hà là căn bệnh chính của nước ta muốn có hiệu quả cao trong kinh doanh nhà nước cần đơn giản hoá các thủ tục hành chính. Để tạo điều kiện cho Công ty XNK và kĩ thuật bao bì hoạt động tốt nhà nước phải cải tiến thủ tục nhập khẩu.
Cụ thể Nhà nước cần phải chỉ đạo các cơ quan chức năng có sự phối hợp chặt chẽ trong việc quản lý nhập khẩu. Bộ Thương mại có tránh nhiệm phê duyệt các dự án theo thẩm quyền của mình, Tổng cục Hải Quan có trách nhiệm kiểm tra giám sát hàng nhập khẩu thu thuế hàng nhập khẩu.
Đặc biệt là ngành hải quan cần đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động của mình vì đây là ngành gây nhiều phiền hà nhất cho các doanh nghiệp. Sau khi bãi bỏ giấy phép nhập khẩu chuyến, một số thủ tục mà các chuyên viên Bộ Thương mại thường làm trước đây được chuyển sang cho hải quan thực hiện. Tuy nhiên do trình độ chuyên môn của các cán bộ hải quan chưa theo kịp với yêu cầu khách quan nên hoạt động kém hiệu quả. Ngoài ra một số cán bộ hải quan bị biến chất gây ra những tiêu cực làm mất lòng tin của các doanh nghiệp.
Bộ thương mại cần nâng cao trình độ của cán bộ trong việc xem xét phê duyệt các hợp đồng thiết bị, chỉ các cán bộ có trình độ chuyên môn mới nắm rõ việc nhập khẩu thiết bị đó có lợi hay không mới xem xét kỹ lưỡng và hiểu được chính xác các điều khoản hợp đồng. Có như vậy trong 15 ngày Bộ mới trả lời về cho phép thực hiện hợp đồng hay không. Bộ cũng nên phân công rõ từng cán bộ phụ trách về một lĩnh vực cụ thể để các chuyên viên của bộ nắm rõ hơn về lĩnh vực mình phụ trách và để các doanh nghiệp thuận lợi cho việc liên hệ.
c. Các chính sách hỗ trợ khác.
Song song với việc thực hiện các giải pháp trên Nhà nước cũng cần thực hiện các chủ trương chính sách sau.
- Nhà nước cần tạo môi trường pháp lý và cơ chế quản lý hiện đại để giúp Công ty và các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả trong môi trường đó.
- Phải có các chính sách về xuất nhập khẩu nhất quán, ổn định để các hoạt động của Công ty không bị xáo trộn và giữ được chữ tín với bạn hàng.
- Nhà nước tiến tới ban hành một luật Công ty chung cho tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế để taọ ra sự bình đẳng trong kinh doanh. Đồng thời có chính sách, chế độ đối xử không phân biệt với mọi thành phần kinh tế. Không nên chỉ ưu tiên khuyến khích mọi thành phần trong nền kinh tế làm ăn có hiệu quả. Nhà nước cần có xu hướng giảm thuế suất để hướng tới việc tham gia vào các tổ chức kinh tế thế giới và khu vực để tạo điều kiện cho PACKEXPORT cũng như các Công ty khác mở rộng hoạt động kinh doanh. Đồng thời cần hạn chế đến mức tối thiểu việc áp dụng các biện pháp phi thuế quan như giấy phép, hạn nghạch theo xu hướng chung của thế giới.
- Nhà nước cần có hướng chỉ đạo để ngân hàng Nhà nước và ngân hàng Thương mại có thể đứng ra bảo lãnh cho Công ty vay những khoản tiền lớn từ các hãng sản xuất nước ngoài dưới dạng trả chậm với mức lãi suất ưu đãi. Điều này sẽ giúp Công ty hoạt động tốt hơn mà không cần vay tiền ngân hàng.
III - Điều kiện để thực hiện các giải pháp.
Trên đây là một số giải pháp hoàn thiện và đổi mới hoạt động kinh doanh nhập khẩu vật tư nguyên liệu, thiết bị sản xuất bao bì xuất khẩu của Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì. Nhưng muốn thực hiện được những giải pháp này, Nhà nước và Công ty cần có các biện pháp hỗ trợ.
PACKEXPORT là một Công ty chuyên kinh doanh nhập khẩu vật tư nguyên liệu và thiết bị máy móc sản xuất bao bì. Do vậy, vốn là vấn đề nan giải đối với Công ty. Để giải pháp về vốn của Công ty được thực hiện một cách có hiệu quả, Nhà nước nên xem xét cung cấp thêm vốn kinh doanh cho Công ty. Đơn giản hơn là nhà nước cho phép Công ty giữ lại thuế vốn để tiếp tục kinh doanh. Công ty sẽ có trách nhiệm bảo toàn, sử dụng hợp lý và có hiệu quả vốn kinh doanh. Ngoài ra Công ty cần yêu cầu các chủ đầu tư trong nước thanh toán đầy đủ, nhanh chóng phí uỷ thác để tránh tình trạng ứ đọng vốn và tăng nhanh vòng quay vốn lưu động.
Để thực hiện giải pháp mở rộng thị trường, PACKEXPORT cần tăng cường hoạt động tuyên truyền quảng cáo về hình ảnh của Công ty trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thông qua những hoạt động này bạn hàng trong và ngoài nước sẽ tin tưởng hơn vào PACKEXPORT và tìm đến với Công ty. Bên cạnh đó Công ty cũng nên tổ chức thường xuyên các hội nghị khách hàng, hội thảo khoa học để nắm bắt được nhu cầu của khách hàng một cách chính xác. Còn Nhà nước sẽ cung cấp những thông tin về đối tác nước ngoài và về tình hình kinh tế, chính trị, xã hội của thị trường nước ngoài. Nhà nước cũng có thể đứng ra tổ chức các hội trợ, triển lãm lớn có sự tham gia của các nhà sản xuất nước ngoài và các chủ đầu tư trong nước.
Đào tạo đội ngũ cán bộ là giải pháp đúng đắn của PACKEXPORT vì cán bộ sau khi đào tạo sẽ đóng góp được nhiều hơn cho Công ty. Để khuyến khích họ, Công ty nên giúp đỡ thanh toán một số chi phí trong quá trình học tập. Ngoài ra cần phải tạo điều kiện về mặt thời gian để cán bộ trong Công ty vừa làm việc vừa học tập tốt. Về phía Nhà nước, cụ thể là Bộ Thương mại cần tổ chức những khoá học ngắn hạn để nâng cao hiểu biết về những chủ trương, chính sách mới của nhà nước.
Muốn hoàn thiện hơn nữa nghiệp vụ nhập khẩu thì trước hết Công ty phải tự hoàn thiện bộ máy tổ chức của mình. Trước tiên là phải đánh giá đúng năng lực của từng cá nhân trong Công ty để bố trí công việc cho phù hợp. Công ty cần quy định rõ quy chế làm việc trong nội bộ của mình đồng thời phân công trách nhiệm đến từng cán bộ để họ tự chịu trách nhiệm về công việc. Có chế độ thưởng phạt rõ ràng đối với từng cá nhân để khuyến khích họ sáng tạo trong công việc và thực hiện tốt hơn các nghiệp vụ nhập khẩu. ở tầm vĩ mô thì Bộ Thương mại cần cử những chuyên viên cao cấp xuống Công ty để hướng dẫn cán bộ xử lý các nghiệp vụ phức tạp mới phát sinh. Ngoài ra, Nhà nước có thể tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về nghiệp vụ nhập khẩu để cán bộ trong Công ty tham khảo và rút ra bài học kinh nghiệm.
Để có thể tồn tại trong cơ chế thị trường Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì cần phải đổi mới phương thức kinh doanh. Nhưng muốn như vậy trước hết Công ty cần phải giúp cho cán bộ thấy được yêu cầu khách quan phải đổi mới và những lợi ích do các phương thức kinh doanh mới đem lại. Sau đó cần khuyến khích, yêu cầu cán bộ thực hiện triết để các phương thức kinh doanh mới. Còn Nhà nước sẽ phải trao quyền tự do trong các hoạt động kinh doanh để Công ty có thể thực hiện triệt để các phương thức mới. Ngoài ra Nhà nước cần cho phép Công ty mở rộng phạm vi kinh doanh sang hình thức liên doanh với người bán hay làm đại lý cho các nhà sản xuất.
Hiện nay chỉ một số máy móc chính của thiết bị toàn bộ phải chịu thuế suất ưu đãi còn các thiết bị phụ trợ không phải nộp thuế, giải pháp bãi bỏ hoàn toàn thuế xuất nhập khẩu trong tương lai sẽ làm mất đi nguồn thu lớn của Nhà nước. Chính vì vậy, Nhà nước cần chú ý tới việc tăng các loại thuế khác như thuế giá trị gia tăng, thuế lợi tức của Công ty để bù vào ngân sách. Ngoài ra, ngành hải quan cũng phải tích cực kiểm tra, giám sát việc nhập khẩu vật tư nguyên liệu dùng để sản xuất bao bì và thiết bị máy móc sản xuất bao bì. Rất có thể do được miễn thuế mà các Công ty tiến hành nhập khẩu ồ ạt cả những thiết bị kém chất lượng, không đạt yêu cầu. Về phía mình, PACKEXPORT sẽ phải thực hiện đầy đủ thuế đối với Nhà nước. Bên cạnh đó, Công ty phải thường xuyên báo cáo tình hình nhập khẩu lên Bộ Thương mại để Bộ xem xét.
Nhà nước ta cần chủ động tham gia vào các tổ chức tài chính, tiền tệ trong khu vực và trên thế giới như Ngân hàng thế giới (WB), Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng phát triển Châu á (ADB) và thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt nam. Có như vậy chúng ta mới quản lý ngoại tệ có hiệu quả và một tỷ giá hối đoái hợp lý. Sau khi đã thu hút được ngoại tệ, Nhà nước cần ưu tiên cho các Công ty xuất nhập khẩu như PACKEXPORT. Có như vậy thì vốn không bị lãng phí vào việc cấp giấy phép cho các doanh nghiệp có ngoại tệ được trao đổi với nhau. Bằng cách này, Công ty có thể tranh thủ ngoại tệ của những đơn vị chưa có nhu cầu. Ngoài ra trong điều kiện thiếu ngoại tệ như hiện nay, ngân hàng nên cho phép thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt Việt Nam đối với các giá trị thấp. Điều này xuất phát từ thực tế một số bạn hàng từ Trung Quốc, Đài Loan, Nam Triều Tiên chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt Việt Nam không qua ngân hàng. Về phần mình khi cần thanh toán bằng ngoại tệ mạnh thì Công ty phải lên kế hoạch trước một tháng và gửi đến cho ngân hàng để họ chuẩn bị trước. Như vậy thì Nhà nước sẽ quản lý tốt ngoại tệ và Công ty thì hoàn thành các thủ tục thanh toán.
Việc Nhà nước bãi bỏ giấy phép xuất nhập khẩu chuyến chính là cải cách thủ tục hành chính. Nhưng để cải cách triệt để hơn, Nhà nước cần quy định một cơ quan như Bộ Thương mại đứng ra quản lý tất cả các hoạt động xuất nhập khẩu. Cụ thể với PACKEXPORT khi đăng ký hợp đồng ngoại với Bộ Thương mại thì Bộ cần quyết định rõ máy móc thiết bị này có phải chịu thuế hay không, nếu có thì với thuế suất nào,... Như vậy Hải quan không có trách nhiệm tính thuế nữa mà chỉ thực hiện chức năng kiểm tra giám sát hàng nhập khẩu. Điều này sẽ giúp các thủ tục hải quan bớt phiền hà và tiêu cực đồng thời tiết kiệm thời gian giao nhận hàng của Công ty. Về phía mình Công ty cũng nên có những đề đạt, góp ý với Bộ Thương mại về các thủ tục hành chính để hoạt động kinh doanh được thực hiện.
Trên đây là các giải pháp và điều kiện để nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nhập khẩu của Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì. Chắc chắn là còn nhiều sai sót và ít tính khả thi song những giải pháp và những điều kiện này cũng góp phần vào đề xuất những ý kiến nhỏ bé vào công tác nhập khẩu của Công ty. Rất mong những ý kiến này sẽ được Công ty xem xét và bổ xung, thay đổi cho phù hợp để có thể áp dụng vào thực tế nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nhập khẩu cuả Công ty.
Kết luận
Đảng và Nhà nước ta chủ trương mở rộng và phát triển kinh tế đối ngoại nhằm đạt được mục tiêu Công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng văn minh. Nói tới kinh tế đối ngoại thì phải nói tới thương mại quốc tế vì nó là một nhân tố phát triển thông qua trao đổi hàng hoá, dịch vụ giữa các nước. Kinh doanh xuất nhập khẩu là nội dung quan trọng, cốt lõi của thương mại quốc tế. Việt Nam là một nước đang phát triển nên yêu cầu nhập khẩu vật tư nguyên liệu, máy móc, kỹ thuật hiện nay là rất cấp bách. Tuy nhiên để nhập khẩu có hiệu quả cao thì cả doanh nghiệp và Nhà nước đều phải cố gắng.
Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì là một trong ít các doanh nghiệp thực hiện tốt việc nhập khẩu vật tư nguyên liệu sản xuất bao bì cao cấp phục vụ hàng xuất khẩu, máy móc thiết bị để sản xuất bao bì xuất khẩu. Đây là Công ty đầu ngành về nhập khẩu vật tư và thiết bị bao bì trong thời kỳ bao cấp. Khi chuyển sang cơ chế thị trường, dù gặp nhiều khó khăn nhưng Công ty vẫn không ngừng vươn lên, đổi mới trong hoạt động kinh doanh để tồn tại và phát triển.
Việc đưa ra một số giải pháp đổi mới hoạt động kinh doanh nhập khẩu vật tư - máy móc thiết bị bao bì trên đây chỉ là đóng góp nhỏ của cá nhân em để PACKEXPORT tiếp tục đạt được những thành tựu to lớn hơn trong tương lai.
Do thời gian thực tập tại Công ty xuất nhập khẩu và kỹ thuật bao bì không nhiều nên luận văn của em không tránh khỏi hạn chế. Rất mong được sự chỉ đạo hướng dẫn của các thầy cô giáo và các cô chú cán bộ công nhân viên trong phòng xuất nhập khẩu số 1, xuất nhập khẩu số 2 và trong Công ty để bài viết sau được hoàn thiện hơn.
Cuối cùng em xin trân thành cảm ơn thầy giáo T.S Đỗ Đức Bình, các thầy cô giáo trong khoa kinh tế và kinh doanh quốc tế cùng toàn thể các cô chú cán bộ công nhân viên trong Công ty xuất nhập khẩu bao bì - PACKEXPORT đã giúp đỡ em trong quá trình thực tập và làm luận văn này.
Tài liệu tham khảo:
Giáo trình Kinh tế quốc tế - GS.TS Tô Xuân Dân - ĐKKTQD - NXB Giáo Dục - 1996.
Giáo trình Quản trị kinh doanh quốc tế - TS. Đỗ Đức Bình - Trường ĐHKTQD - 1997.
Văn kiện Đại hội Đảng VII, VIII - NXB Chính trị Quốc Gia.
Kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương - PGS. Vũ Hữu Tử - NXB Giáo Dục Hà Nội - 1994.
Môi trường kinh doanh thuận lợi, một trong những thuận lợi cho doanh nghiệp kinh doanh của Doanh nghiệp - TS. Đỗ Đức Bình.
Báo cáo tổng kết kinh doanh của Công ty PACKEXPORT từ năm 1998 - 2001.
Tạp chí Kinh tế - kỹ thuật Bao bì số 10 - 24.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- R0051.DOC