Khóa luận Đặc khu kinh tế Trung Quốc và các kinh nghiệm đối với Việt Nam

trÝ ®Þa lý v« cïng thuËn lîi – mét yÕu tè quan träng ®Ó thµnh c«ng. Kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß cña vÞ trÝ ®Þa lý trong thµnh c«ng cña c¸c §KKT cña Trung Quèc. Víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i, tÊt c¶ c¸c ®Æc khu ®Òu ®­îc x©y dùng ë gÇn ®­êng giao th«ng vËn t¶i vµ khu bu«n b¸n quèc tÕ, gÇn víi c¸c trung t©m tµi chÝnh th­¬ng m¹i v¸ kinh tÕ cña khu vùc, ®Æc biÖt lµ Hång K«ng, Ma Cao vµ §µi Loan. §­îc ®Æt t¹i nh÷ng vÞ trÝ ®Æc biÖt, nh÷ng ­u thÕ cña ®Æc khu ®· ®­îc nh©n lªn gÊp nhiÒu lÇn.Tõ chç ®ãng cöa ®Õn më cöa, Trung Quèc cßn thiÕu nhiÒu kinh nghiÖm thùc tiÔn kinh nghiÖm ®Ó thùc hiÖn viÖc trao ®æi hîp t¸c, giao l­u kü thuËt quèc tÕ. Nh­ng nÕu biÕt lîi dông kinh nghiÖm cña Hång K«ng, Ma cao, §µi Loan th× cã thÓ lÊp ®­îc lç hæng nµy vµ c¸c nhµ L·nh ®¹o Trung Quèc ®· n¾m ®­îc ®iÒu ®ã. NghÜa lµ Trung Quèc muèn sö dông ba khu vùc nµy nh­ mét nguån cung cÊp vèn, kü thuËt, kinh nghiÖm qu¶n lý, nguån th«ng tin vÒ thÞ tr­êng vµ c¸c xu h­íng vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Ngoµi ra Trung Quèc cßn thÊy tr­íc Hång K«ng, Ma Cao, §µi Loan lµ mét thÞ tr­êng tiªu thô c¸c n«ng phÈm vµ s¶n phÈm xuÊt khÈu kh¸c. Thùc tÕ ®· chøng minh trong thêi gian ®Çu Hång K«ng ®ãng vai trß trung gian ph©n phèi c¸c s¶n phÈm cña Trung Quèc ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Thªm n÷a tÊt c¶ c¸c ®Æc khu ®Òu ®­îc x©y dùng ë vïng ven biÓn hoÆc h¶i ®¶o, vÞ trÝ ®ã rÊt thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn giao th«ng. Thø ba, C¸c nhµ l·nh ®¹o Trung Quèc ®· t¹o ra mét hÖ thèng chÝnh s¸ch ­u ®·i h¬p lý kÕt hîp hµi hoµ ®­îc lîi Ých vµ môc tiªu cña quèc gia vµ cña c¸c nhµ ®Çu t­. ChÝnh c¬ chÕ qu¶n lý gän nhÑ, ®¬n gi¶n th«ng tho¸ng ®· hÊp dÉn ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ hoa kiÒu ë n­íc ngoµi, vµ c¸c chÝnh s¸ch nµy còng phï hîp víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ. C¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ë ®©y ®­îc hiÓu theo nghÜa réng, kh«ng chØ dõng l¹i ë c¸c ­u ®·i vÒ thuÕ vµ tµi chÝnh mµ cßn ë c¸c ­u tiª vÒ sö dông ®Êt, thñ tôc hµnh chÝnh ®èi víi viÖc thµnh lËp vµ triÓn khai dù ¸n, vÒ c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m ®Çu t­ kh¸c. Thø n¨m, rÊt linh ho¹t vµ m¹nh d¹n trong viÖc c¶i c¸ch vÒ thÓ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®èi víi ®Æc khu. ¸p dông c¸c nguyªn t¾c tù do trong viÖc x©y dùng §KKT, t«n träng c¸c nguyªn t¾c tù do thÞ tr­êng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong ®Æc khu. Sù can thiÖp cña chÝnh phñ Trung Quèc vµo §KKT chØ gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c v¨n b¶n ph¸p lý vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña ®Æc khu, th«ng qua bé m¸y qu¶n lý ®Æc khu vµ th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi ®Æc khu. Minh chøng cho ®iÒu nµy chØ trong thêi gian ng¾n Trung Quèc ®· thùc hiÖn c¸c c¶i c¸ch vÒ tØ gi¸, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu, chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¶i c¸ch qu¶n lý vËt gi¸ ë §KKT nµy ®· tr¶i qua 4 giai ®o¹n: Giai ®o¹n 1, tõ n¨m 1980 – 1984, kÕt hîp ®iÒu chØnh vµ th¶ láng gi¸, nh­ng lÊy ®iÒu chØnh lµm chÝnh. Giai ®o¹n 2, tõ n¨m 1984 – 1987, kÕt hîp ®iÒu chØnh vµ th¶ láng gi¸, nh­ng lÊy th¶ láng lµm chÝnh. Giai ®o¹n 3, tõ n¨m 1988 – 1991, tù gi¸ c¶ vËn ®éng trªn c¬ së quy luËt gi¸ trÞ, tiÕn hµnh ®ång thêi ®iÒu chØnh vµ th¶ láng, khèng chÕ gi¸ tiÕp ®èi víi viÖc th¶ láng gi¸ c¶. Giai ®o¹n4, tõ n¨m 1991 ®Õn nay, trªn c¬ së n¾m ch¾c hµng ho¸ nh¹y c¶m, qu¶n lý tèt gi¸ c¶ phi hµng ho¸, coi ®ã lµ träng ®iÓm c«ng t¸c Thø s¸u, dån vèn trong n­íc vµ n­íc ngoµi tËp trung x©y dùng rÊt nhanh c¬ sá h¹ tÇng cña c¸c §KKT ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn chuyÓn sang giai ®o¹n lÊp ®Çy c¸c ®Æc khu vµ nhanh chãng thu håi vèn. X©y dùng c¬ sá h¹ tÇng nhanh chãng ph¶i kÓ tíi §KKT Th©m QuyÕn, tèc ®é x©y dùng cña ®Æc khu nµy nhanh ch­a tõng cã. Cã ®­îc ®iÒu ®ã mét phÇn lµ do nh÷ng chÝnh s¸ch s¸ng t¹o míi. Ng­êi Th©m QuyÕn th­êng nãi, lÞch tr×nh tiÕn lªn cña ®Æc khu chÝnh lµ lÞch tr×nh ph¸ vì sù trãi buéc. Kh«ng chØ dùa vµo nguån vèn Ýt ái cña Nhµ n­íc, Th©m QuyÕn ®· nghÜ ra nhiÒu c¸ch huy ®éng vèn ®Ó ph¸t triÓn x©y dùng. C¸c ng©n hµng ®­îc khuyÕn khÝch tèi ®a trong viÖc huy ®éng vèn trong vµ ngoµi ®Æc khu vµ cho vay vèn trong ®Æc khu. C¸c c«ng ty x©y dùng còng ra søc huy ®éng vèn qua c¸c h×nh thøc tÝn dông tµi trî dù ¸n hoÆc ng­ßi cã yªu cÇu ng­êi cã nhu cÇu sö dông, c¬ së h¹ tÇng øng tr­íc mét phÇn vèn ®­îc x©y dùng. Ng­êi Th©m QuyÕn, n¨m 1998, l¹i ®i ®Çu trong thùc hiÖn c¶i c¸ch nhµ, tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ th­¬ng m¹i hãa nhµ cöa Tãm l¹i, ph¶i nãi lµ chÝnh phñ Trung Quèc ®· rÊt thµnh c«ng ë ®iÓm n¾m b¾t thêi c¬ v¹ch ra ®­îc mét m« h×nh ®óng ®¾n nh­ng quan träng h¬n c¶ ®ã lµ Trung Quèc ®· dån hÕt mäi nguån lùc cña minh c¶ nh©n lùc lÉn vËt lùc ®Ó hoµn thµnh m« h×nh ®ã mét c¸ch nhanh chãng, trong thêi gian ng¾n nhÊt. Víi sù nç lùc nh­ vËy Trung Quèc ®· gÆt h¸i ®­îc thµnh qu¶ lín tõ c¸c §KKT. M« h×nh §KKT lµ mét m« h×nh thùc sù rÊt hiÖu qu¶, do ®ã c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Æc biÖ lµ ViÖt Nam – mét n­íc l¸ng giÒng cã c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®Þa lý, kinh tÕ, chÝnh trÞ … t­¬ng tù nh­ Trung Quèc – cÇn ph¶i häc tËp vµ ¸p dông. Ch­¬ng III: Khu kinh tÕ më Chu lai cña ViÖt Nam vµ so s¸nh víi m« h×nh §KKT cña Trung Quèc Thùc tr¹ng qu¸ tr×nh x©y dùng, ph¸t triÓn Khu kinh tÕ më (KKTM) Chu Lai. N¨m 1999 Khu kinh tÕ më Chu Lai – mét m« h×nh kinh tÕ míi cã rÊt nhiÒu ®Æc ®iÓm gièng víi §Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc - chÝnh thøc ®­îc thµnh lËp t¹i tØnh Qu¶ng Nam, miÒn Trung ViÖt Nam víi môc tiªu lµ khai th¸c nh÷ng lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, vÞ trÝ ®Þa lý kinh tÕ vµ chÝnh trÞ trong khu vùc ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi tØnh Qu¶ng Nam vµ ®µo t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn cho khu vùc miÒn Trung – T©y Nguyªn, thu hÑp kho¶ng c¸ch ph¸t triÓn gi÷a khu vùc nµy víi c¸c vïng kh¸c trong c¶ n­íc; ®ång thêi trong khi ch­a cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn trªn ph¹m vi c¶ n­íc, chÝnh phñ sÏ ¸p dông ë KKTM Chu Lai c¸c m« h×nh, ®éng lùc míi cho ph¸t triÓn kinh tÕ, nh»m kh¾c phôc nh÷ng v­íng m¾c trong chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ hiÖn hµnh. KKTM Chu Lai sÏ t¹o nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµ më réng thÞ tr­êng quèc tÕ, gãp phÇn t¹o viÖc lµm, thóc ®Èy viÖc ®µo t¹o vµ n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc Víi môc tiªu nh­ vËy tõ n¨m 1999 tíi nay Qu¶ng Nam phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c bé, ngµnh Trung ­¬ng khÈn tr­¬ng tiÕn hµnh hµng lo¹t c«ng viÖc nh­: uy ho¹ch tæng thÓ kh«ng gian vµ c¸c khu chøc n¨ng, quy ho¹ch chi tiÕt vµ xóc tiÕn ®Çu t­ x©y dùng...r¸o riÕt ®Ó cho ra ®êi mét m« h×nh kinh tÕ míi ®ã chÝnh lµ m« h×nh Khu kinh tÕ më – lÇn ®Çu tiªn ®­îc x©y dùng t¹i ViÖt Nam. VÞ trÝ ®Þa lý vµ quy ho¹ch tæng thÓ. VÞ trÝ ®Þa lý. Khu kinh tÕ më Chu Lai n»m ë chÝnh gi÷a miÒn Trung ViÖt Nam, theo täa ®é ®Þa lý: tõ 108026’16” ®Õn 108044’04” ®é Kinh §«ng vµ tõ 15023’38” ®Õn 15038’43” ®é VÜ B¾c. N»m d­íi ®­êng bay quèc tÕ A1, trªn trôc ®­êng bé QL1A. ®­êng s¾t B¾c Nam vµ hµnh lang giao th«ng §«ng – T©y cña khu vùc §«ng Nam ¸. Lµ cöa ra biÓn gÇn nhÊt cho Nam Lµo vµ §«ng B¾c Th¸i Lan. Lµ t©m ®iÓm cña c¸c n­íc ASEAN, §«ng ¸, T©y ¸. C¸ch Hµ Néi 860 km, c¸ch TPHCM 860 km, c¸ch §µ N½ng 70 km, c¸ch khu läc ho¸ dÇu Dung QuÊt 20 km; ®i T©y Nguyªn b»ng ®­êng bé kho¶ng 200 km, ®i Nam Lµo vµ §«ng b¾c Th¸i Lan kho¶ng 400 km. Víi vÞ trÝ ®Þa lý nh­ vËy KKTM Chu Lai thùc sù lµ rÊt thuËn lîi trong viÖc giao th­¬ng quèc tÕ vµ trong n­íc vµ lµ mét ®Þa ®iÓm lý t­ëng ®Ó x©y dùng mét khu kinh tÕ më víi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cao. 1.2 Quy ho¹ch tæng thÓ khu kinh tÕ më Chu Lai Khu KTM Chu Lai giai ®o¹n 1 bao gåm thÞ trÊn Nói Thµnh vµ c¸c x· Tam NghÜa, Tam Quang, Tam H¶i, Tam Giang, Tam Hoµ, Phó HiÖp, Tam Anh, Tam TiÕn, Tam Xu©n 1 thuéc huyÖn Nói Thµnh; c¸c x· Tam Thanh, Tam Phó, Tam Th¨ng vµ ph­êng An Phó thuéc thÞ x· Tam Kú, tØnh Qu¶ng Nam; cã ranh giíi ®Þa lý ®­îc x¸c ®Þnh theo to¹ ®é ®Þa lý tõ 108026’16” ®Õn 108044’04” ®é kinh §«ng vµ tõ 15023’38” ®Õn 15038’43” ®é vÜ B¾c: PhÝa §«ng gi¸p biÓn §«ng, phÝa T©y gi¸p x· Tam Mü vµ x· Tam Thanh, huyÖn Nói Thµnh, tØnh Qu¶ng Nam; phÝa Nam gi¸p huyÖn B×nh S¬n, tØnh Qu¶ng Ng·i; phÝa B¾c gi¸p huyÖn Th¨ng B×nh, tØnh Qu¶ng Nam. (Giai ®o¹n 2 dù kiÕn sÏ më réng ®Õn bê Nam s«ng Thu Bån) KKTM Chu Lai gåm hai khu: Khu phi thuÕ quan vµ Khu thuÕ quan. Khu phi thuÕ quan lµ khu vùc ®­îc x¸c ®Þnh trong quy ho¹ch chi tiÕt g¾n víi mét phÇn c¶ng Kú Hµ (khu c¶ng tù do). Khu phi thuÕ quan cã hµng rµo cøng ng¨n c¸ch víi c¸c khu vùc xung quanh. Trong Khu phi thuÕ quan kh«ng cã khu d©n c­. Khu thuÕ quan lµ khu vùc cßn l¹i cña KKTM Chu Lai ngoµi Khu phi thuÕ quan. Trong Khu thuÕ quan cã c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu gi¶i trÝ ®Æc biÖt, khu du lÞch, khu d©n c­ vµ khu hµnh chÝnh. DiÖn tÝch tù nhiªn khu KTM Chu Lai giai ®o¹n 1 lµ 320 km2. DiÖn tÝch sö dông 270 km2. Khu vùc träng ®iÓm: Khu phi thuÕ quan, c¶ng Kú Hµ, c¸c khu c«ng nghiÖp (KCN), khu ®« thÞ, khu du lÞch. Chi tiÕt c¸c khu nµy ®­îc quy ho¹ch nh­ sau - C¸c KCN: Tæng diÖn tÝch quy ho¹ch 2990 ha bao gåm KCN B¾c Chu Lai (diÖn tÝch quy ho¹ch 630 ha), KCN Tam HiÖp (diÖn tÝch quy ho¹ch 125 ha), KCN Tam Anh (diÖn tÝch quy ho¹ch 1.915 ha), KCN Tam Th¨ng – An Phó (diÖn tÝch quy ho¹ch 320 ha) - Khu phi thuÕ quan: 1.390 ha - C¶ng biÓn: 200 ha. Lµ mét phÇn trong hÖ thèng c¶ng Dung QuÊt – Chu Lai. C¸ch tuyÕn hµng h¶i quèc tÕ h­íng B¾c – Nam 107 h¶i lý, h­íng Nam – B¾c 206 h¶i lý; c¸ch biªn giíi ViÖt Lµo t¹i cöa khÈu quèc tÕ Nam Giang (Qu¶ng Nam) 170 km vÒ phÝa §«ng Nam, cöa khÈu Ngäc Håi (Kon Tum) 145 km vÒ phÝa §«ng B¾c, c¸ch thÞ x· Qu¶ng Ng·i 45 km vÒ phÝa B¾c. - S©n bay: 3.000 ha. C¸ch thÞ x· Tam Kú 25 km vÒ phÝa Nam, c¸ch thµnh phè V¹n T­êng – Dung QuÊt 20 km vÒ phÝa B¾c, c¸ch Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh 1 giê bay. C¸ch s©n bay quèc tÕ §µ N½ng 100 km. DiÖn tÝch hiÖn nay 2.300 ha, kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch lªn 3.000 ha. §­êng bay chÝnh dµi 3.050m, réng 45m; cã kh¶ n¨ng kÐp dµi ®­êng b¨ng lªn 4.000 m, réng 60 m ®Ó ®ãn c¸c m¸y bay h¹ng nÆng. Theo quy ho¹ch cña ngµnh hµng kh«ng, s©n bay nµy ®Õn n¨m 2015 lµ lo¹i F (lín nhÊt ViÖt Nam). HiÖn cã 5 ®­êng l¨n chÝnh vµ 3 s©n ®ç tæng diÖn tÝch 22 ha; cã ®é tÜnh kh«ng rÊt tèt, n»m d­íi ®­êng bay quèc tÕ A1. §­îc ChÝnh phñ phª duyÖt lµ mét trong 06 s©n bay quèc tÕ cña c¶ n­íc. -Khu ®« thÞ míi: Tæng diÖn tÝch quy ho¹ch 5.245 ha. H×nh thµnh 3 khu ®« thÞ chÝnh:+ Khu ®« thÞ Tam Hoµ (diÖn tÝch 1.645 ha). Chøc n¨ng: Khu trung t©m d©n dông, trung t©m thÓ dôc thÓ thao, trung t©m v¨n ho¸ vui ch¬i gi¶i trÝ vµ cung cÊp c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i – dÞch vô ®« thÞ, dÞch vô vÒ giao th«ng vËn t¶i, v¨n phßng doanh nghiÖp; thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý xuÊt nhËp c¶nh, xuÊt nhËp khÈu, c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý an ninh, quèc phßng cña khu kinh tÕ më vµ cung cÊp c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i, dÞch vô, vui ch¬i gi¶i trÝ cña ®« thÞ.+ Khu ®« thÞ §«ng Tam Kú (diÖn tÝch 2.000 ha). Chøc n¨ng: Khu trung t©m hµnh chÝnh cña Khu kinh tÕ më, trung t©m tµi chÝnh, ng©n hµng, trung t©m gi¸o dôc - ®µo t¹o nguån nh©n lùc vµ nguån cung cÊp c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i – dÞch vô ®« thÞ.+ Khu ®« thÞ Tam HiÖp – Nói Thµnh (diÖn tÝch 1.900 ha). Chøc n¨ng: Khu d©n c­ t¸i ®Þnh c­, khu chØnh trang ®« thÞ, khu ë c«ng nh©n. - Khu du lÞch giai ®o¹n 1: 2.100 ha + Khu du lÞch BiÓn R¹ng (diÖn tÝch quy ho¹ch 140 ha). Néi dung ph¸t triÓn: Trung t©m du lÞch nghØ d­ìng cao cÊp. + Khu du lÞch Tam H¶i (diÖn tÝch quy ho¹ch 600 ha). Néi dung ph¸t triÓn: Trung t©m gi¶i trÝ hiÖn ®¹i tÇm cì quèc tÕ. §a d¹ng c¸c lo¹i h×nh du lÞch, vui ch¬i gi¶i trÝ ®Æc biÖt dµnh cho ng­êi n­íc ngoµi g¾n víi ®Þa h×nh tù nhiªn, ®¶o, s«ng, vÞnh. 2. Qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi khu kinh tÕ më Chu Lai Khu kinh tÕ më Chu lai ®­îc qu¶n lý bëi c¸c cÊp chÝnh quyÒn tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, vµ cÊp chÝnh quyÒn gÇn víi khu nhÊt ®ã lµ ban qu¶n lý. Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai do Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp nh»m thùc hiÖn viÖc qu¶n lý tËp trung, thèng nhÊt ho¹t ®éng trªn c¸c lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ t¹i KKTM Chu Lai. Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai lµ c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã con d©ó mang h×nh quèc huy, cã biªn chÕ cã kinh phÝ ho¹t ®éng do ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp, lµ ®Çu mèi kÕ ho¹ch ®­îc c©n ®èi riªng vèn x©y dùng c¬ b¶n tõ nguån ng©n s¸ch nhµ n­íc. Tr­ëng Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai do Thñ t­íng ChÝnh phñ bæ nhiÖm, c¸c phã tr­ëng ban do Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n tØnh Qu¶ng Nam bæ nhiÖm. C¸c bé : Th­¬ng m¹i, Quèc phßng, C«ng an, X©y dùng, Tµi chÝnh, KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, Tµi nguyªn vµ m«i tr­êng, Tæng côc du lÞch vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan phèi hîp víi UBND tØnh Qu¶ng Nam uû quyÒn vµ h­íng dÉn ®Ó Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai thùc hiÖn c¬ chÕ qu¶n lý mét cöa, t¹i chç cã hiÖu qu¶. Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai cã nh÷ng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô sau: 1- X©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ vµ §iÒu lÖ ho¹t ®éng cña KKTM Chu Lai ®Ó UBND tØnh Qu¶ng Nam tr×nh Thñ t­íng ChÝnh phñ phª duyÖt; lËp quy ho¹ch chi tiÕt; tæ chøc phæ biÕn, h­íng dÉn, kiÓm tra viÖc quy ho¹ch tæng thÓ, quy ho¹ch chi tiÕt vµ §iÒu lÖ ho¹t ®éng. 2- X©y dùng danh môc c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n hµng n¨m tr×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt vµ tæ chøc thùc hiÖn. 3- CÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh, giÊy phÐp ®Çu t­, giÊy chøng nhËn ­u ®·i ®Çu t­, chøng chØ xuÊt xø hµng ho¸ t¹i KKTM Chu Lai vµ c¸c chøng chØ kh¸c theo uû quyÒn cña c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn. 4- Giao hoÆc cho c¸c nhµ ®Çu t­ thuª ®Êt, mÆt n­íc ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­. 5- X©y dùng c¸c khung gi¸ vµ lÖ phÝ tr×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn xem xÐt ban hµnh ®Ó thùc hiÖn t¹i KKTM Chu Lai. 6- Lµm ®Çu mèi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh, triÓn khai vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­, kinh doanh vµ ho¹t ®éng t¹i KKTM Chu Lai. 7- Phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c¬ quan liªn quan trong viÖc ®¶m b¶o mäi ho¹t ®éng trong KKTM Chu Lai phï hîp víi quy chÕ nµy vµ §iÒu lÖ ho¹t ®éng cña KKTM Chu Lai. 8- Thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n lý vµ sö dông nguån thu ng©n s¸ch ®­îc ®Çu t­ trë l¹i trªn ®Þa bµn KKTM Chu Lai theo ®óng quy ®Þnh; qu¶n lý x©y dùng b»ng nguån vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc t¹i KKTM Chu Lai. 9- Tæ chøc, triÓn khai, giíi thiÖu, ®µm ph¸n xóc tiÕn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. Theo ®ã Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô nh­ ®èi víi c¸c Ban qu¶n lý khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ suÊt cña ViÖt Nam chø ch­a cã quyÒn lùc nµo lín h¬n c¶. M« h×nh KKTM Chu Lai lµ mét m« h×nh míi cao h¬n h¼n m« h×nh khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ®ang ®­îc x©y dùng rÊt nhiÒu t¹i ViÖt Nam, thªm vµo ®ã lÇn ®Çu tiªn ViÖt nam x©y dùng mét khu kinh tÕ më cã d©n c­ sinh sèng cho nªn Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai cÇn cã mét quyÒn h¹n nhÊt ®Þnh nµo ®ã chø kh«ng chØ nh­ ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt kh¸c. 3. Tæ chøc ho¹t ®éng cña Khu kinh tÕ më Chu Lai. KKTM Chu Lai gåm hai khu: Khu phi thuÕ quan vµ Khu thuÕ quan. Ho¹t ®éng cña Khu phi thuÕ quan bao gåm c¸c ho¹t ®éng hµng xuÊt nhËp khÈu vµ hµng phôc vô t¹i chç (c¶ gia c«ng, t¸i chÕ), th­¬ng m¹i hµng ho¸ (bao gåm c¶ xuÊt khÈu, nhËp khÈu, chuyÓn khÈu, t¹m nhËp – t¸i xuÊt, ph©n phèi, siªu thÞ b¸n lÎ); th­¬ng m¹i dÞch vô (ph©n lo¹i, ®ãng gãi, vËn chuyÓn giao nhËn hµng ho¸ qu¸ c¶nh, b¶o qu¶n, kho tµng, b­u chÝnh, viÔn th«ng, tµi chÝnh, ng©n hµng, vËn t¶i, b¶o hiÓm, vui ch¬i, gi¶i trÝ, nhµ hµng ¨n uèng); xóc tiÕn th­¬ng m¹i (giíi thiÖu s¶n phÈm, héi chî triÓn l·m, ®Æt chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn c¸c c«ng ty trong n­íc vµ n­íc ngoµi, bao gåm c¶ tæ chøc tµi chÝnh, ng©n hµng) vµ c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i kh¸c. ViÖc quan hÖ trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô gi÷a Khu phi thuÕ quan víi n­íc ngoµi vµ gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong Khu phi thuÕ quan víi nhau ®­îc xem nh­ viÖc quan hÖ trao ®æi gi÷a n­íc ngoµi víi n­íc ngoµi. C¸c tæ chøc kinh tÕ ho¹t ®éng trong Khu phi thuÕ quan ®­îc xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi vµ nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi tÊt c¶ hµng ho¸, dÞch vô mµ ph¸p luËt ViÖt Nam kh«ng cÊm. Hµng ho¸ tõ n­íc ngoµi nhËp khÈu vµo Khu phi thuÕ quan hoÆc hµng ho¸ tõ Khu phi thuÕ quan xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi kh«ng ph¶i nép thuÕ nhËp khÈu, thuÕ xuÊt khÈu. Kh«ng h¹n chÕ thêi gian l­u tr÷ hµng ho¸ trong khu phi thuÕ quan. §èi víi Khu c¶ng tù do thuéc c¶ng Kú Hµ, cho phÐp tµu n­íc ngoµi ®­îc trùc tiÕp vµo c¶ng lµm hµng, kh«ng ph¶i lµm thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh ®èi víi ng­êi, chØ lµm thñ tôc ®èi víi tµu t¹i phao sè 0. Ho¹t ®éng cña Khu thuÕ quan: Hµng ho¸ ra vµo Khu thuÕ quan thuéc KKTM Chu Lai ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ mÆt hµng, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu, nh­ng ®­îc ¸p dông thñ tôc h¶i quan thuËn lîi nhÊt. Hµng ho¸ tù do l­u th«ng gi÷a Khu thuÕ quan vµ néi ®Þa. Quan hÖ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a Khu phi thuÕ quan víi Khu thuÕ quan trong KKTM Chu Lai vµ néi ®Þa ®­îc coi nh­ quan hÖ trao ®æi gi÷a n­íc ngoµi víi ViÖt Nam, ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ qu¶n lý hµng ho¸ xuÊt khÈu. C¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc kinh tÕ trong Khu thuÕ quan vµ néi ®Þa chØ ®­îc nhËp tõ Khu phi thuÕ quan hµng ho¸, dÞch vô mµ ViÖt Nam kh«ng cÊm nhËp khÈu vµ xuÊt vµo Khu phi thuÕ quan nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô mµ ViÖt Nam kh«ng cÊm xuÊt khÈu. Hµng ho¸ nhËp khÈu tõ Khu phi thuÕ quan vµo Khu thuÕ quan vµ néi ®Þa hoÆc hµng ho¸ xuÊt tõ néi ®Þa vµ Khu thuÕ quan vµo Khu phi thuÕ quan ph¶i chÞu thuÕ nhËp khÈu hoÆc thuÕ xuÊt khÈu vµ chÞu sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña h¶i quan cöa khÈu. Nguyªn liÖu, vËt liÖu, hµng ho¸ do doanh nghiÖp trong Khu phi thuÕ quan nhËp khÈu tõ thÞ tr­êng n­íc ngoµi nh­ng kh«ng sö dông hÕt vµ c¸c thø s¶n phÈm cßn cã gi¸ trÞ th­¬ng m¹i ®­îc phÐp b¸n t¹i thÞ tr­êng néi ®Þa sau khi hoµn tÊt thñ tôc h¶i quan. C¸c dù ¸n ®Çu t­ ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ vËn chuyÓn qu¸ c¶nh thùc hiÖn theo c¸c quy ®Þnh chung.Cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ kinh doanh dÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ theo lé tr×nh héi nhËp quèc tÕ mµ ViÖt Nam ®· cam kÕt ®Ó phôc vô riªng cho KKTM Chu Lai víi møc chi phÝ do nhµ ®Çu t­ tù quyÕt ®Þnh. NÕu nh­ so s¸nh vÒ lÜnh vùc tæ chøc ho¹t ®éng cña KKTM Chu Lai víi §KKT cña Trung Quèc th× thÊy cã sù kh¸c biÖt. Khu Kinh tÕ më Chu Lai bao gåm hai khu th× chØ cã khu phi thuÕ quan lµ cã sù c¬ chÕ ho¹t ®éng nh­ §KKT Trung Quèc. Trong Khu phi thuÕ quan vµ §KKT Trung Quèc th× viÖc xuÊt khÈu, nhËp khÈu tõ khu ra n­íc ngoµi ®Òu kh«ng ph¶i chÞu thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu vµ viÖc xuÊt nhËp khÈu tõ khu vµo néi ®Þa th× coi nh­ lµ xuÊt nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi vµo néi ®Þa. Nh­ vËy vÒ mÆt xuÊt nhËp khÈu th× khu phi thuÕ quan vµ §KKT Trung Quèc gi«ng nhau nh­ng vÒ quy m« ho¹t ®éng th× khu phi thuÕ quan nhá h¬n nhiÒu so víi §KKT cña Trung Quèc, Trong khu phi thuÕ quan kh«ng cã d©n c­ sinh sèng còng nh­ kh«ng cã khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, “khu trong khu” nh­ ë §KKT. D©n c­ vµ Khu c«ng nghiÖp , khu chÕ xuÊt l¹i n»m ë khu thuÕ quan ,khu mµ kh«ng cã g× kh¸c biÖt lµ mÊy so víi néi ®Þa bëi hµng ho¸ ®­îc l­u th«ng tù do gi÷a néi ®Þa vµ khu thuÕ quan. Mét sè chÝnh s¸ch ­u ®·i trong khu kinh tÕ më Chu Lai Theo quy chÕ ho¹t ®éng cña KKTM Chu Lai ngµy 05/6/2003 th× c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i nh­ sau. 3.1 VÒ chÝnh s¸ch ®Êt ®ai: Cho phÐp c¸c ®èi t­îng lµ ng­êi ViÖt Nam, ViÖt kiÒu, ng­êi n­íc ngoµi th­êng tró t¹i ViÖt Nam vµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc ®Çu t­ kinh doanh bÊt ®éng s¶n t¹i KKTM Chu Lai. Cho phÐp ViÖt kiÒu, ng­êi n­íc ngoµi th­êng tró t¹i ViÖt Nam vµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi mua nhµ ë trong KKTM Chu Lai. Gi¸ cho thuª ®Êt do Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai quyÕt ®Þnh theo tõng dù ¸n vµ tõng giai ®o¹n phï hîp víi thùc tÕ vµ ®¶m b¶o khuyÕn khÝch ®Çu t­ trªn c¬ së khung gi¸ quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. ThÝ ®iÓm ®Êu gi¸ quyÒn sö dông ®Êt, ®Êu thÇu dù ¸n trong ®ã cã quyÒn sö dông ®Êt trong viÖc giao ®Êt, cho thuª ®Êt trong KKTM Chu Lai ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. . §­îc chuyÓn nh­îng quyÒn sö dông ®Êt vµ tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt trong thêi h¹n thuª ®Êt, thuª l¹i ®Êt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, phï hîp víi c¸c môc ®Ých sö dông ®Êt cña dù ¸n ®· ®­îc ®Çu t­. Trong tr­êng hîp cã sù thay ®æi vÒ môc ®Ých ®Çu t­ ban ®Çu cña dù ¸n th× viÖc chuyÓn nh­îng quyÒn sö dông ®Êt vµ tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt chØ thùc hiÖn sau khi ®­îc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn xÐt duyÖt . §­îc thÕ chÊp gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt vµ tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt trong thêi h¹n thuª ®Êt, thuª l¹i ®Êt t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng t¹i ViÖt Namvµ c¸c tæ chøc tÝn dông n­íc ngoµi theo c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt Gi¸ chuyÓn nh­îng quyÒn sö dông ®Êt vµ cho thuª l¹i ®Êt ®­îc thùc hiÖn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Ban qu¶n lý Khu KTM Chu Lai ®Çu t­ h¹ tÇng, chÞu chi phÝ vµ tæ chøc ®Òn bï, gi¶i to¶ mÆt b»ng cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo c¸c Khu c«ng nghiÖp, Khu chÕ suÊt, Khu phi thuÕ quan vµ Khu du lÞch. Ban qu¶n lý giao hoÆc cho thuª ®Êt theo c¬ chÕ ­u ®·i: Thêi gian thuª ®Êt tèi ®a 70 n¨m. MiÔn tiÒn thuª ®Êt ®· cã kÕt cÊu h¹ tÇng ®Õn 31/12/2015 ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo c¸c Khu c«ng nghiÖp, Khu chÕ suÊt, Khu phi thuÕ quan vµ Khu du lÞch khëi c«ng vµ ®i vµo ho¹t ®éng tr­íc 31/12/2005. MiÔn tiÒn thuª ®Êt ®· cã kÕt cÊu h¹ tÇng cho ®Õn hÕt 2015 ®èi víi 05 dù ¸n ®Çu tiªn ®Çu t­ vµo Khu phi thuÕ quan khëi c«ng vµ ®i vµo ho¹t ®éng tr­íc 31/12/2004. MiÔn tiÒn thuª ®Êt cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ chung c­ cao tèi thiÓu 7 tÇng cho c«ng nh©n thuª. 3.2 VÒ chÝnh s¸ch thuÕ ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông 10% cho c¶ ®Çu t­ trong n­íc vµ n­íc ngoµi. MiÔn toµn bé thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong thêi h¹n 8 n¨m kÓ tõ khi cã thu nhËp chÞu thuÕ, gi¶m 50% cho 9 n¨m tiÕp theo. Riªng Khu phi thuÕ quan miÔn 8 n¨m. Hµng ho¸, dÞch vô s¶n xuÊt, l¾p r¸p, gia c«ng tiªu thô trong Khu phi thuÕ quan, nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi vµo Khu phi thuÕ quan ®­îc miÔn thuÕ VAT, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Hµng ho¸ tõ Khu phi thuÕ quan nhËp khÈu vµo néi ®Þa hoÆc tõ néi ®Þa xuÊt khÈu vµo Khu phi thuÕ quan ph¶i chÞu thuÕ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. Hµng ho¸ tõ Khu phi thuÕ quan cã sö dông nguyªn liÖu, linh kiÖn nhËp khÈu t­ n­íc ngoµi khi nhËp khÈu vµo néi ®Þa chØ nép thuÕ nhËp khÈu ®èi víi phÇn nguyªn liÖu, linh kiÖn nhËp khÈu cÊu thµnh trong hµng ho¸ ®ã. 3.3 VÒ chÝnh s¸ch lao ®éng Nhµ ®Çu t­ ®­îc phÐp trùc tiÕp tuyÓn dông vµ sö dông lao ®éng theo ®óng Bé luËt lao ®éng cña ViÖt Nam. Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai gióp Nhµ ®Çu t­ s¬ tuyÓn. Ban qu¶n lý KKTM Chu Lai ®¶m b¶o cung øng ®ñ lao ®éng cho Nhµ ®Çu t­ theo tõng giai ®o¹n cña dù ¸n vµ hç trî cho Nhµ ®Çu t­ chi phÝ ®µo t¹o lao ®éng ng­êi Qu¶ng Nam ®¹t tr×nh ®é c«ng nh©n bËc II trë lªn. Sè l­îng ®µo t¹o d­íi 500 lao ®éng: hç trî 20% chi phÝ ®µo t¹o. Sè l­îng ®µo t¹o tõ 500 lao ®éng trë lªn: hç trî 30% chi phÝ ®µo t¹o. Sè lao ®éng trªn nÕu ®µo t¹o t¹i c¸c trung t©m, c¸c tr­êng d¹y nghÒ cña tØnh Qu¶ng Nam hoÆc cña KKTM Chu Lai sÏ ®­îc hç trî thªm 10% chi phÝ ®µo t¹o. 3.4 C¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i kh¸c ¸p dông chÝnh s¸ch mét gi¸ ®èi víi hµng ho¸ dÞch vô vµ tiÒn thuª ®Êt cho c¸c c¸c nh©n vµ doanh nghiÖp, kh«ng ph©n biÖt trong n­íc vµ n­íc ngoµi. C¸c doanh nghiÖp trong n­íc thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ s¶n xuÊt, kinh doanh t¹i KKTM Chu Lai ®­îc Quü hç trî ph¸t triÓn cho vay vèn tÝn dông cña Nhµ n­íc theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. Ng­êi n­íc ngoµi, ng­êi ViÖt Nam ®Þnh c­ ë n­íc ngoµi t×m hiÓu thÞ tr­êng vµ chuÈn bÞ ®Çu t­, tham gia lµm viÖc, ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ kinh doanh t¹i KKTM Chu Lai vµ c¸c thµnh viªn gia ®×nh hä ®­îc cÊp thÞ thùc xuÊt nhËp c¶nh cã gi¸ trÞ nhiÒu lÇn víi thêi h¹n phï hîp víi thêi gian lµm viÖc, ho¹t ®éng ®Çu t­ t¹i KKTM Chu Lai. T×nh h×nh ®Çu t­ vµo Khu kinh tÕ më Chu Lai TÝnh cho ®Õn ngµy 8/10/2003 th× sè vèn ®¨ng ký vµo khu KTM Chu Lai ®­îc tæng hîp theo b¶ng sau B¶ng 5: B¶ng tæng hîp dù ¸n ®Çu t­ vµo khu kinh tÕ më Chu Lai (CËp nhËt ®Õn ngµy 08/10/2003) §VT: 1.000 USD STT Ph©n theo lÜnh vùc vµ nguån vèn Sè dù ¸n Vèn ®¨ng ký A Dù ¸n ®¨ng ký ®Çu t­ 65 845,981 I Ngµnh c«ng nghiÖp 33 94,626 I.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 5 47,000 I.2 §Çu t­ trong n­íc 28 47,626 II Ngµnh du lÞch 17 363,025 II.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 5 99,325 II.2 §Çu t­ trong n­íc 12 263,700 III Ngµnh th­¬ng m¹i – dÞch vô 10 220,000 III.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 4 206,500 III.2 §Çu t­ trong n­íc 6 13,500 IV Ngµnh n«ng nghiÖp – Thuû s¶n 1 35,000 IV.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 1 35,000 IV.2 §Çu t­ trong n­íc 0 V Ngµnh ®Çu t­ kinh doanh CSHT 4 133,330 IV.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 1 50,000 IV.2 §Çu t­ trong n­íc 3 83,330 B Dù ¸n ®­îc cÊp GP§T vµ ®ang ho¹t ®éng 20 40,528 I Ngµnh c«ng nghiÖp 12 34,038 I.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 30,030 I.2 §Çu t­ trong n­íc 8 4,008 II Ngµnh du lÞch 2 1,345 II.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 1 1,300 II.2 §Çu t­ trong n­íc 1 0,450 III Ngµnh th­¬ng m¹i – DÞch vô 3 0,090 III.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 0 III.2 §Çu t­ trong n­íc 3 0,090 IV Ngµnh N«ng nghiÖp – Thuû s¶n 3 4,650 IV.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 1 3,500 IV.2 §Çu t­ trong n­íc 2 1,150 V Ngµnh ®Çu t­ kinh doanh CSHT 0 0 V.1 §Çu t­ n­íc ngoµi 0 0 V.2 §Çu t­ trong n­íc 0 0 C Tæng céng (C=A+B) 85 886,509 C.1 Dù ¸n ®¨ng ký 65 845.981 I §Çu t­ n­íc ngoµi 16 437,825 II §Çu t­ trong n­íc 49 408,156 C.2 Dù ¸n ®­îc cÊp phÐp ho¹t ®éng 20 40,528 I §Çu t­ n­íc ngoµi 6 34,830 II §Çu t­ trong n­íc 14 5,698 Nguån: Ban qu¶n lý Khu kinh tÕ më Chu Lai NhËn xÐt: Nh×n vµo b¶ng sè liÖu ta thÊy sè dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng vµ ®¨ng ký ho¹t ®éng sau 3 n¨m míi chØ cã 85 dù ¸n víi tæng sè vèn ®Çu t­ lµ kho¶ng 886 triÖu USD, con sè nµy lµ nhá so víi quy m« cña khu kinh tÕ më Chu Lai (320 km2). NÕu so s¸nh víi §KKT Th©m QuyÕn cña Trung Quèc còng cã cïng quy m« (327.5 km2) vµo thêi ®iÓm míi ho¹t ®«ng n¨m 1985 mµ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· lªn tíi 4 tû USD th× con sè 886 triÖu USD gåm c¶ vèn ®Çu t­ trong n­íc cña Khu KTM Chu lai qu¶ lµ rÊt nhá. Thªm vµo ®ã sè dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng lµ 20 víi tæng sè vèn ®Çu t­ lµ 40,528 triÖu USD, nh­ vËy trung b×nh mçi dù ¸n cã sè vèn ®Çu t­ lµ 2 triÖu USD, dù ¸n nh­ vËy chØ ë tÇm cì nhá. Nh×n vµo c¬ cÊu ®Çu t­ ta thÊy sè dù ¸n chØ tËp trung vµo ngµnh c«ng nghiÖp lµ chÝnh, sè dù ¸n vÒ n«ng nghiÖp vµ thuû s¶n lµ rÊt nhá kh«ng ®¸ng kÓ. Ngay tõ ban ®Çu c¬ cÊu ®Çu t­ ®· bÞ lÖch. Tuy nhiªn ®©y míi chØ lµ nh÷ng b­íc ®i ®Çu tiªn cña Khu KTM Chu Lai, ban qu¶n lý cïng víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn cÇn nç lùc cè g¾ng h¬n n÷a trong vÊn ®Ò thu hót ®Çu t­ còng nh­ nhanh chãng cÊp giÊy phÐp cho c¸c dù ¸n (míi duyÖt ®­îc cã 20 dù ¸n trong khi cßn cã 65 dù ¸n kh¸c ch­a ®­îc duyÖt). II. So s¸nh chÝnh s¸ch trong ®Ò ¸n x©y dùng §KKT më Chu Lai víi chÝnh s¸ch ®­îc ¸p dông ë §KKT vµ khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc ChÝnh s¸ch ë §KKT vµ Khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc ­u ®·i h¬n ë Khu kinh tÕ më Chu Lai ViÖt Nam. 1.1 Mét sè chÝnh s¸ch riªng ë §KKT vµ Khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc a/ VÒ thuÕ: KhuyÕn khÝch c«ng nghÖ tiªn tiÕn, xÝ nghiÖp cã ®Çu t­ cña Hoa KiÒu, ng©n hµng n­íc ngoµi, kh«ng cã thuÕ chuyÓn lîi nhuËn ra n­íc ngoµi. ë §KKT Trung Quèc ngoµi chÝnh s¸ch ­u ®·i b×nh th­êng, sau thêi gian miÔn gi¶m thuÕ nÕu doanh nghiÖp sö dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®­îc gi¶m 50% thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong vßng 3 n¨m tiÕp theo. ( Khu kinh tÕ më Chu Lai kh«ng cã quy ®Þnh nµy ) Ngoµi møc thuÕ ­u ®·i chung cho c¸c khu, mçi ®Æc khu cña Trung Quèc th­êng cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Æc biÖt riªng nh­ : +ë S¸n §Çu ­u ®·i h¬n cho ng­êi Trung Quèc c­ tró ë n­íc ngoµi ®Çu t­ vÒ n­íc: so víi ng­êi n­íc ngoµi kh¸c ®­îc miÔn thuÕ thªm 1- 2 n¨m vµ gi¶m thªm 1- 2 n¨m n÷a. VÝ dô nh­ Hoa kiÒu ®­îc miÔn thuÕ 3 n¨m, gi¶m 50% trong 4 n¨m tiÕp theo , cßn ng­êi n­íc ngoµi ®­îc miÔn thuÕ tõ 1-2 n¨m, gi¶m 59% trong 2-3 n¨m tiÕp theo. Sau thêi h¹n ®ã Hoa KiÒu l¹i ®­îc gi¶m 20% so víi thuÕ suÊt th«ng th­êng cña ng­êi n­íc ngoµi. ( Khu kinh tÕ më Chu Lai kh«ng cã quy ®Þnh riªng cho xÝ nghiÖp cã ®Çu t­ cña ViÖt kiÒu ) +ë Th©m QuyÕn: ¦u ®·i ®Æc biÖt ®èi víi Ng©n hµng n­íc ngoµi: ®­îc miÔn thuÕ c«ng th­¬ng tõ n¨m 1980 ®Õn n¨m 1995, ng­êi n­íc ngoµi ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp tÝnh trªn l·i tiÒn göi ng©n hµng n­íc ngoµi t¹i ®Æc khu, c¸c ng©n hµng ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp nÕu l·i xuÊt cho vay b»ng l·i suÊt liªn ng©n hµng quèc tÕ. (Khu kinh tÕ më Chu Lai kh«ng cã quy ®Þnh nµy ) ë §KKT cña Trung Quèc kh«ng cã thuÕ chuyÓn lîi nhuËn ra n­íc ngoµi (Khu kinh tÕ më Chu Lai lµ 3 %) Nh­ vËy §KKT cña Trung Quèc ®· rÊt chó ý ®Õn vÊn ®Ò hÊp dÉn ®Çu t­ tõ Hoa kiÒu, bëi v× sè Hoa KiÒu lµ rÊt lín vµ hä còng rÊt muèn quay vÒ ®Çu t­ ngay trªn chÝnh m quª h­¬ng cña m×nh, cho nªn c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn h¬n cho hä. VÒ ®iÓm nµy ViÖt Nam cÇn ph¶i häc tËp Trung Quèc v× sè l­îng ViÖt KiÒu ë kh«ng ph¶i lµ nhá vµ hä còng ®ang t×m kiÕm c¬ héi ®Çu t­. b/ Chi phÝ ®Çu t­ ë Trung Quèc thÊp h¬n ViÖt Nam So víi ViÖt Nam ë Trung Quèc gi¸ ®iÖn = 3/5, vµo giê cao ®iÓm = 1/4 ; gi¸ n­íc =1/4 ®Õn =1/2 ; gi¸ l¾p ®Æt ®iÖn tho¹i thÊp h¬n, gi¸ thuª bao cè ®Þnh =5/9, gi¸ c­íc viÔn th«ng quèc tÕ =3/5; tiÒn thuª ®Êt thÊp h¬n l¹i kh«ng bao gåm chi phÝ gi¶i phãng mÆt b»ng ; chi phÝ ph¸t triÓn h¹ tÇng kü thuËt ®Õn hµng rµo doanh nghiÖp, thñ tôc thuÕ ®Êt ®¬n gi¶n thuËn tiÖn h¬n. C/ T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho ng­êi lao ®éng: Khi ®i khái §Æc khu cña Trung Quèc sÏ ®­îc nhËn mét lÇn toµn bé sè tiÒn h­u trÝ t­¬ng øng víi thêi gian lµm viÖc t¹i ®©y (Khu kinh tÕ më Chu Lai kh«ng cã quy ®Þnh nµy ) 1.2. Mét sè quy ®Þnh míi trong chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi cña Trung Quèc ngµy 8/9/2000 ­u ®·i h¬n Khu kinh tÕ më Chu Lai ( nh÷ng chÝnh s¸ch nµy ®­¬ng nhiªn ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c §KKT vµ khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc ) + VÒ ng©n hµng: ®iÒu kiÖn cho vay vèn trong n­íc ®­îc thuËn tiÖn, qu¶n lý ngo¹i hèi th«ng tho¸ng. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Trung Quèc chÊp nhËn duyÖt cho vay vèn trong n­íc cho c¸c xÝ nghiÖp ®©ï t­ n­íc ngoµi trªn c¬ së b¶o l·nh cña c¸c cæ ®«ng n­íc ngoµi trong liªn doanh, xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc vay ®ång nh©n d©n tÖ tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Trung Quèc nÕu cã thÕ chÊp b»ng ngo¹i tÖ hoÆc tµi s¶n cña ®èi t¸c n­íc ngoµi ë n­íc ngoµi. Thñ tôc ®¨ng ký vµ phª chuÈn b¶o l·nh vay b»ng ngo¹i tÖ ®­îc b·i bá Cho phÐp c¸c ®èi t¸c trong n­íc vay tíi 50% vèn gãp vµo liªn doanh víi thêi gian hoµn tr¶ trong 10 n¨m ë quü ®Çu t­ c«ng nghiÖp ®Æc biÖt vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i Trung Quèc Qu¶n lý ngo¹i hèi míi cña Trung Quèc: C¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc tham gia mua b¸n ngo¹i tÖ, ®ång nh©n d©n tÖ trong tµi kho¶n thanh to¸n cã thÓ chuyÓn ®æi ®­îc. Ngo¹i tÖ dïng ®Ó thÕ chÊp vay nî tr­íc ®©y ®­îc coi lµ vèn ®Çu t­ vµ thu nhËp ngo¹i tÖ ®­îc ®­a vµo tµi kho¶n thanh to¸n. Tõ n¨m 1999 trë ®i thñ tôc ®¨ng ký khi thanh to¸n thu nhËp ngo¹i tÖ trong tµi kho¶n vèn ®­îc huû bá + VÒ tµi chÝnh: XÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc ph¸t hµnh cæ phiÕu, ®­îc b¶o hiÓm rñi ro ®èi víi mét sè lÜnh vùc: C¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc phÐp ph¸t hµnh cæ phiÕu lo¹i A, B ®Ó huy ®éng vèn C¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®èi víi lÜnh vùc n¨ng l­îng vµ giao th«ng vËn t¶i ®­îc phÐp tham gia h­ëng mét sè dÞch vô b¶o hiÓm nhÊt ®Þnh nh­ b¶o hiÓm vÒ rñi ro chÝnh trÞ, rñi ro do nhµ thÇu trong n­íc g©y ra, cæ phiÕu lo¹i A, B + VÒ thuÕ: khuyÕn khÝch sö dông c«ng nghÖ, kü thuËt cña Trung Quèc vµ t¨ng chi phÝ nghiªn cøu ®Çu t­. MiÔn thuÕ kinh doanh khi chuyÓn giao kü thuËt ë trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn. §­îc hoµn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng nÕu xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi mua thiÕt bÞ kü thuËt do Trung Quèc s¶n xuÊt vµ cã thÓ ®­îc xem xÐt hoµn tr¶ toµn bé c¸c kho¶n thuÕ ®· nép kh¸c. XÝ nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi mua kü thuËt rÊt tiªn tiÕn cña Trung Quèc ®­îc miÔn thuÕ kinh doanh vµ thuÕ thu nhËp. XÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng chi phÝ nghiªn cøu ®Çu t­ 10% so víi n¨m tr­íc th× ®­îc tho¸i thu 50% thuÕ thu nhËp cña kho¶n thu ®­îc do ph¸t triÓn kü thuËt thùc tÕ cña n¨m ®ã. + VÒ xóc tiÕn ®Çu t­, thñ tôc, lÜnh vùc, ®Þa bµn ®Çu t­ ®­îc më réng ­u ®·i h¬n Kªu gäi khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi “mét c¸ch réng kh¾p”, “ níi láng” c¸c thñ tôc thµnh lËp xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, kh«ng ph¶i tr¶ bÊt kÓ kho¶n phÝ nµo khi xin quyÒn sö dông ®Êt. KhuyÕn khÝch ®Çu t­ vµo c¸c khu vùc miÒn Trung vµ T©y Trung Quèc: Cho chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®­îc lªn danh môc “c¸c lo¹i xÝ nghiÖp cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi” bÊt kÓ quy m« ®Çu t­ lµ bao nhiªu ( dï lµ lo¹i h×nh kh«ng ®­îc trung ­¬ng khuyÕn khÝch) XÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi t¸i ®Çu t­ vµo khu vùc miÒn Trung vµ T©y nÕu vèn n­íc ngoµi trong liªn doanh míi lín h¬n 25% th× xÝ nghiÖp liªn doanh míi còng ®­îc h­ëng c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ë ®©y: ®­îc gi¶m thuÕ thu nhËp 15%, ®­îc miÔn thuÕ trong 3 n¨m ®Çu ho¹t ®éng vµ gi¶m trong 2 n¨m tiÕp theo. C¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi thuéc lo¹i khuyÕn khÝch ®Çu t­ cña khu vùc miÒn Trung vµ T©y cã thÓ ®­îc gi¶m 15% thuÕ thu nhËp trong vßng 3 n¨m sau khi c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i chung ®· ®­îc ¸p dông. 1.3 Mét sè chÝnh s¸ch trong dù th¶o LuËt söa ®æi liªn quan ®Õn ®Çu t­ n­íc ngoµi cña Trung Quèc ®· ®­îc thñ t­íng ký ®Ó tr×nh Quèc héi Trung Quèc th«ng qua Dù th¶o luËt míi cña Trung Quèc sÏ b·i bá mét sè h¹n chÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong viÖc mua ngo¹i tÖ, mua nguyªn liÖu th« ë thÞ tr­êng néi ®Þa vµ tû lÖ hµng ho¸ xuÊt khÈu b¾t buéc; qu¶n lý tµi chÝnh thuËn lîi ®Ó gi¶m bít h¬n n÷a c¸c thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ, khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo Trung Quèc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Trung Quèc thÝch nghi víi qu¸ tr×nh héi nhËp khi ®· trë thµnh thµnh viªn cña tæ chøc th­¬ng m¹i quèc tÕ (WTO) VÒ qu¶n lý ngo¹i hèi: c¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi cña Trung Quèc sÏ ®­îc quyÒn mua ngo¹i tÖ tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Trung Quèc ®Ó phôc vô c¸c nhu cÇu ho¹t ®éng, mua s¾m nguyªn vËt liÖu, chi tr¶ l­¬ng vµ c¶ cho viÖc chuyÓn lîi nhuËn vÒ n­íc. VÒ tû lÖ hµng ho¸ xuÊt khÈu cña c¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi Trung Quèc chØ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nµy xuÊt khÈu s¶n phÈm chø kh«ng b¾t buéc ph¶i xuÊt khÈu theo mét tû lÖ quy ®Þnh nh­ tr­íc ®©y. VÒ tµi chÝnh: söa ®æi c¸ch thøc qu¶n lý tµi chÝnh, qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh: ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi theo quy ®Þnh nªn c«ng khai tµi chÝnh cña m×nh mµ kh«ng b¾t buéc ph¶i b¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Mét sè chÝnh s¸ch trong dù th¶o ®Ò ¸n x©y dùng Khu kinh tÕ më Chu Lai ­u ®·i h¬n §KKT vµ Khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc. a/ Nhãm chÝnh s¸ch ­u ®·i cao nhÊt, ®¬n gi¶n nhÊt trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m: * ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp thÊp h¬n ( Khu kinh tÕ më Chu Lai ViÖt Nam ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi thuÕ suÊt 10%, miÔn 8 n¨m, ®èi víi ®Çu t­ trong n­íc thuÕ suÊt 15%, miÔn 4 n¨m, gi¶m 9 n¨m tiÕp theo. Cßn §KKT Trung Quèc thuÕ suÊt cho c¶ doanh nghiÖp trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Òu lµ 15 % miÔn tõ 1-2 n¨m) * T¸i ®Çu t­ ®­îc hoµn thuÕ thu nhËp thuËn l¬i cho nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi h¬n (Khu kinh tÕ më Chu Lai ®­îc hoµn l¹i toµn bé thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®· nép cho sè lîi nhuËn t¸i ®Çu t­: cßn §KKT Trung Quèc ph¶i t¸i ®Çu t­ víi thêi h¹n 5 n¨m trë lªn míi ®­îc gi¶m mét phÇn hoÆc hoµn l¹i toµn bé ). * §­îc chuyÓn lç vµo chi phÝ (ViÖt Nam kh«ng qu¸ 5 n¨m; cßn Trung Quèc th× kh«ng cã quy ®Þnh nµy). b/ Nhãm chÝnh s¸ch më thªm møc ®é ­u ®·i, khuyÕn khÝch h¬n dùa trªn c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh: - ThuÕ suÊt chuyÓn nh­îng vèn thÊp h¬n (Khu kinh tÕ më Chu Lai lµ 0% so víi quy ®Þnh hiÖn hµnh lµ 25%; cßn Trung Quèc kh«ng cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÊn ®Ò nµy). ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp c¸ nh©n thÊp h¬n: møc khëi ®iÓm chÞu thuÕ cao gÊp 2 lÇn vµ thuÕ suÊt ®­îc gi¶m 50% so quy ®Þnh hiÖn hµnh( ThuÕ suÊt cao nhÊt ë Khu kinh tÕ më Chu Lai lµ 25%, quy ®Þnh hiÖn hµnh lµ 50%; cßn ë Trung Quèc lµ 45%). Kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ thêi gian miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi nguyªn liÖu, vËt t­, linh kiÖn ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu trong khu cã thuÕ quan nhiÒu h¬n( Khu kinh tÕ më Chu Lai lµ 10 n¨m, quy ®Þnh hiÖn hµnh lµ 5 n¨m; cßn Trung Quèc kh«ng cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÊn ®Ò nµy trong khu th­¬ng m¹i tù do). c/ Nhãm chÝnh s¸ch quy ®Þnh míi phï hîp th«ng lÖ quèc tÕ: VÒ ng©n hµng: Ph¹m vi ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®Çu t­ n­íc ngoµi ë Khu kinh tÕ më Chu Lai réng h¬n ë khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc( ë khu kinh tÕ më Chu Lai c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®­îc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng tÝn dông c¶ néi ngo¹i tÖ ®èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. Cßn ë c¸c §Æc khu Trung Quèc nÕu ®­îc phÐp cña Vô qu¶n lý tµi chÝnh nhµ n­íc c¸c ng©n hµng míi ®­îc sö dông c¸c ngo¹i tÖ theo quy ®Þnh trong khu vµ míi cã thÓ tham gia vµo c¸c giao dÞch nh©n d©n tÖ). -VÒ lao ®éng: Qu¶n lý mÒm dÎo h¬n, thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi h¬n.( ë khu kinh tÕ më Chu Lai c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc trùc tiÕp tuyÓn vµ cho th«i viÖc ®èi víi lao ®éng ViÖt Nam hoÆc ng­êi n­íc ngoµi, chØ thùc hiÖn ®¨ng ký lao ®éng mµ kh«ng cÇn giÊy phÐp; møc l­¬ng, h×nh thøc tr¶ l­¬ng vµ c¸c chÕ ®é do ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng tho¶ thuËn. Cßn ë §Æc khu kinh tÕ Trung Quèc ®Òu cã v¨n phßng nhµ n­íc chuyªn tr¸ch vÒ bè trÝ lao ®éng vµ c¸c c«ng ty dÞch vô lao ®éng; møc l­¬ng, h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tiÒn th­ëng, b¶o hiÓm lao ®éng vµ c¸c kho¶n bao cÊp kh¸c cña nhµ n­íc Trung Quèc ®èi víi ng­êi lao ®éng ph¶i ®­îc tÝnh trong Hîp ®ång lao ®éng theo quy ®Þnh cña c¬ quan qu¶n lý ®Æc khu). - VÒ ®Êt: Cã thêi h¹n miÔn tiÒn thuª ®Êt lµ 10 n¨m; cßn c¸c §Æc khu kinh tÕ Trung Quèc ®èi víi xÝ nghiÖp sö dông c«ng nghÖ cao míi ®­îc miÔn 5 n¨m, gi¶m 50% trong n¨m tiÕp theo), gi¸ ®Êt th« cho c¸c ®èi t­îng sö dông chØ ë møc t­îng tr­ng, kh«ng c¨n cø vµo ngµnh nghÒ vµ môc ®Ých sö dông nh­ Trung Quèc. VÒ mét sè vÊn ®Ò kh¸c: VÒ c­ tró, h¶i quan, kiÓm tra biªn giíi viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh kh¸c nhau vÒ cïng mét vÊn ®Ò, qu¶n lý s©n bay, c¶ng, b­u chÝnh viÔn th«ng trong Khu kinh tÕ më Chu Lai quy ®Þnh râ rµng vµ cô thÓ vµ cã phÇn thuËn tiÖn h¬n Trung Quèc. 3. Mét sè chÝnh s¸ch trong dù th¶o ®Ò ¸n x©y dùng Khu kinh tÕ më Chu Lai t­¬ng tù nh­ §Æc khu kinh tÕ vµ khu th­¬ng m¹i tù do Trung Quèc (Nhãm chÝnh s¸ch míi phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ). * Tµi chÝnh, tiÒn tÖ: Qu¶n lý tiÒn tÖ trong khu phi thuÕ quan (c¸c quan hÖ giao dÞch gi÷a c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n víi nhau thùc hiÖn b»ng ®ång tiÒn tù do chuyÓn ®æi, hµng ho¸ th«ng th­êng phôc vô cho sinh ho¹t b»ng ®ång tiÒn cña n­íc chñ nhµ), cã thu thuÕ ®èi víi khu cã thuÕ quan vµ kh«ng thu thuÕ ®èi víi khu phi thuÕ quan. Thêi h¹n l­u kho kh«ng h¹n chÕ. *XuÊt nhËp c¶nh: Quy ®Þnh ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn cho ng­êi n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo khu. (Thùc hiÖn chÕ ®é cÊp thÞ thùc nhËp c¶nh nhiÒu lÇn trong thêi h¹n gÊp ®«i quy ®Þnh hiÖn hµnh, ®­îc thùc hiÖn c¶ t¹i cöa khÈu nÕu kh«ng lÊy ®­îc t¹i c¬ quan ngo¹i giao. MiÔn thÞ thùc nhËp c¶nh vµo khu phi thuÕ quan cña Khu kinh tÕ më Chu Lai). *H×nh thøc doanh nghiÖp: §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi: cho phÐp thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn; doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ang ho¹t ®éng ®­îc chuyÓn sang doanh nghiÖp cæ phÇn t¹i Khu kinh tÕ më Chu Lai. * Quy ®Þnh nguån vèn ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng: Cho phÐp c¬ quan qu¶n lý ®­îc g÷i l¹i nguån thu ph¸t sinh trong khu 10 n¨m ®Çu, ®­îc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trong vµ ngoµi n­íc, ®­îc sö dông nhiÒu nguån vèn kÓ c¶ vèn ngoµi n­íc. *Quy ®Þnh qu¶n lý x©y dùng vµ bÊt ®éng s¶n: §Òu thuËn lîi cho ng­êi n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo khu nh­ doanh nghiÖp trong n­íc. (Cho phÐp c«ng ty n­íc ngoµi ®­îc quyÒn kinh doanh bÊt ®éng s¶n, nhµ n­íc giao ®Êt kh«ng thu tiÒn sö dông ®Êt ®èi víi tæ chøc kinh tÕ c¶ trong vµ ngoµi n­íc ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ph¸t triÓn c¸c Khu c«ng nghiÖp, Khu chÕ suÊt vµ ®« thÞ. ChÝnh phñ giao toµn bé ®Êt ®· quy ho¹ch ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn Khu kinh tÕ më mét lÇn cho c¬ quan qu¶n lý khu ®Ó c¬ quan nµy ®­îc quyÒn giao vµ cho thuª ®Êt víi tõng dù ¸n cô thÓ kh«ng ph©n biÖt quy m«, diÖn tÝch ®Êt. IV- Mét sè ®Ò suÊt, kiÕn nghÞ ®èi víi Khu kinh tÕ më Chu Lai: 1- Mét sè chÝnh s¸ch cã thÓ quy ®Þnh thªm * VÒ thuÕ: - Ngoµi c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i nh­ ®· dù kiÕn nªn ­u ®·i thªm cho c¸c doanh nghiÖp sö dông c«ng nghÖ cao, tiªn tiÕn, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp t¨ng chi phÝ nghiªn cøu ®Çu t­ so víi n¨m tr­íc nh­ Trung Quèc. - Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu t­ néi ®Þa vµo khu kinh tÕ më b»ng thuÕ, quy ®Þnh thñ tôc tuËn lîi, dÔ dµng. - MiÔn gi¶m thuÕ h¬n n÷a cho ng­êi ViÖt Nam c­ tró ë n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo khu kinh tÕ kë Chu Lai. - MÆt kh¸c, cÇn quy ®Þnh chÆt h¬n vÒ hoµn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp khi t¸i ®Çu t­ (cã thÓ nh­ møc ­u ®·i cao nhÊt hiÖn nay lµ vèn t¸i ®Çu t­ ph¶i ®­îc sö dông 3 n¨m trë lªn míi ®­îc hoµn 100%). * VÒ chi phÝ: Cè g¾ng gi¶m chi phÝ ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp ë Khu kinh tÕ më Chu Lai: gi¸ ®iÖn, n­íc, c­íc viÔn th«ng, chi phÝ gi¶i phãng m¹t b»ng, chi phÝ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng kü thuËt ®Õn hµng rµo c¸c doanh nghiÖp, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc cho thuª ®Êt, kh«ng ph¶i tr¶ bÊt kÓ c¸c kho¶n phÝ nµo khi xin quyÒn sö dông ®Êt. MÆt kh¸c quy ®Þnh vÒ gi¸ thuª ®Êt vµ thêi gian miÔn gi¶m tiÒn thuª ®Êt cÇn cã ­u tiªn h¬n cho c¸c doanh nghiÖp sö dông c«ng nghÖ cao. * VÒ ng­êi lao ®éng: Khi ®i khái Khu kinh tÕ më Chu Lai còng ®­îc nhËn mét lÇn toµn bé sè tiÒn h­u trÝ t­¬ng øng víi thêi gian lµm viÖc t¹i ®ã. §ång thêi cã quy ®Þnh thªm vÒ møc ®é cÇn thiÕt tèi thiÓu ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ë Khu kinh tÕ më Chu Lai. * VÒ tµi chÝnh ng©n hµng: - Cho phÐp doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc phÐp ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó huy ®éng vèn trong khu kinh tÕ më Chu Lai. - C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam cã thÓ chÊp nhËn cho vay vèn trong n­íc cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi trªn cë së b¶o l·nh cña c¸c cæ ®«ng n­íc ngoµi trong liªn doanh. Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc vay ®ång tiÒn ViÖt Nam tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam nÕu cã thÕ chÊp b»ng ngo¹i tÖ hoÆc tµi s¶n cña ®èi t¸c n­íc ngoµi ë n­íc ngoµi. §¬n gi¶n ho¸ tèi ®a, tiÕn tíi b·i bá thñ tôc ®¨ng ký vµ phª chuÈn b¶o l·nh vay vèn b»ng ngo¹i tÖ nh­ Trung Quèc. Ngoµi ra, nÕu Quèc héi Trung Quèc th«ng qua dù th¶o luËt söa ®æi cã liªn quan ®Õn ®Çu t­ n­íc ngoµi th× ta còng nghiªn cøu ®Ó më thªm quyÒn ®­îc mua ngo¹i tÖ cña c¸c doanh nghiÖp ®­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi, qu¶n lý tµi chÝnh, s¶n xuÊt, kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong khu vùc nµy theo h­íng th«ng tho¸ng nh­ Trung Quèc. * VÒ lÜnh vùc ®Çu t­: Cho phÐp Ban qu¶n lý Khu kinh tÕ më Chu Lai ®­îc lªn danh môc “C¸c doanh nghiÖp cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi” bÊt kÓ quy m« ®Çu t­ lµ bao nhiªu. C¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi thuéc lo¹i ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t­ cña Khu kinh tÕ më Chu Lai cã thÓ ®­îc miÔn gi¶m thuÕ h¬n n÷a. 2- Mét sè vÊn ®Ò cã thÓ më ra thªm trong Khu kinh tÕ më Chu Lai (coi ®©y lµ n¬i thÝ ®iÓm cho héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ). * CÇn t¹o ra sù b×nh ®¼ng cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong Khu kinh tÕ më Chu Lai, xo¸ bá sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ ®Çu t­ n­íc vµ doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi. - Doanh nghiÖp trong n­íc còng ®­îc miÔn gi¶m thuÕ, cã thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ suÊt nhËp khÈu, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ chuyÓn nh­îng vèn nh­ doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi. - Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi: thñ tôc thµnh lËp ®¬n gi¶n, nhanh gän; ®­îc sù hç trî cña chÝnh phñ vÒ t­ vÊn ®µo t¹o, hç trî trùc tiÕp tõ ng©n s¸ch qua quü hç trî xuÊt khÈu, quü hç trî ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ®èi víi nh÷ng dù ¸n thuéc lo¹i ®­îc khuyÕn khÝch ®Çu t­. - ThuÕ thu nhËp cao ®èi víi ng­êi ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi cïng lµm trong khu kinh tÕ më nh­ nhau vÒ thuÕ suÊt vµ møc khëi ®iÓm thuÕ. * Cho phÐp miÔn tiÒn sö dông ®Êt giao cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ doanh nghiÖp trong n­íc ®Ó x©y dùng h¹ tÇng x· héi nh­ nhµ tËp thÓ, nhµ chung c­ cho thuª hoÆc b¸n cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, c¸c lÜnh vùc kh¸m ch÷a bÖnh, gi¸o dôc ®µo t¹o, nghiªn cøu khoa häc (hiÖn nay theo quy ®Þnh chung vÉn ph¶i nép tiÒn thuª ®Êt víi møc gi¸ thÊp nhÊt). Cho c«ng ty ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng h­ëng ­u ®·i cao nhÊt vÒ thuÕ, nhÊt lµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. * CÇn cã quy ®Þnh râ rµng, cô thÓ h¬n vÒ thñ tôc: ®¬n gi¶n ®èi víi hµng ho¸ tõ trong n­íc ®­a vµo khu phi thuÕ quan vµ ®¬n gi¶n ho¸ tèi ®a ®èi víi viÖc vay ngo¹i tÖ cña c¸c doanh nghiÖp t¹i Khu kinh tÕ më Chu Lai. Ban hµnh ®ång bé, kÞp thêi ngay c¬ chÕ ®Æt biÖt vÒ qu¶n lý x©y dùng c¬ b¶n theo h­íng ®¬n gi¶n nhÊt, thuËn tiÖn nhÊt ¸p dông cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng thuéc Khu kinh tÕ më Chu Lai ®Ó t¹o sù hÊp dÉn, yªn t©m h¬n cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ®©y, nh­ng còng tr¸nh láng lÎo qu¸ dÉn ®Õn khã qu¶n lý sau nµy. Tãm l¹i: Trung Quèc ®· cã 13 n¨m ph¸t triÓn m« h×nh §KKT trong khi ®ã th× ViÖt Nam míi b¾t ®Çu x©y dùng khu kinh tÕ më ®Çu tiªn cña m×nh cho nªn ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, sai lÇm. §Ó cã thÓ gi¶m thiÓu nh÷ng sai lÇm nµy ViÖt Nam cÇn ph¶i nghiªn cøu, häc hái thËt kü c¸c kinh nghiÖm cña Trung Quèc ®Æc biÖt lµ trong viÖc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch, c¬ chÕ ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng cña khu kinh tÕ më. C¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch nµy cÇn quy ®Þnh râ rµng, vµ chi tiÕt h¬n n÷a. MÆt kh¸c, vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch th× nh­ vËy nh­ng cßn vÊn ®Ò thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã nh­ thÕ nµo. §Ó x©y dùng ®­îc c¸c §KKT mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶, ChÝnh phñ Trung Quèc ®· ph¶i nç lùc rÊt nhiÒu trong viÖc tËn dông c¸c nguån lùc trong n­íc vµ nguån lùc n­íc ngoµi ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng hiÖn ®¹i ®Æt nÒn mãng cho c¸c ®Æc khu ph¸t triÓn. §èi víi ViÖt Nam chÝnh phñ còng cÇn cã mét sù quan t©m ®Æc biÖt ®èi víi viÖc x©y dùng khu KTM Chu Lai c¶ vÒ nh©n lùc vµ vËt lùc ®Ó khu KTM Chu Lai sím ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. KÕt luËn Nh­ vËy qua nghiªn cøu qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn th× §KKT lµ mét lo¹i h×nh ®Æc biÖt cña khu kinh tÕ tù do. Nã mang ®Çy ®ñ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh khu kinh tÕ tù do vµ l¹i cã nh÷ng ­u viÖt næi bËt h¬n h¼n. Theo xu h­íng quèc tÕ hiÖn nay, c¸c khu kinh tÕ tù do ®· ®­îc sö dông nh­ mét biÖn ph¸p thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, vµ §KKT l¹i cã mét ­u thÕ h¬n h¼n so víi c¸c khu kinh tÕ tù do kh¸c trong thu hót ®Çu t­ c¶ trong vµ ngoµi n­íc. T¹i §KKT cã mét c¬ chÕ luËt - kinh tÕ rÊt thuËn lîi, hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Víi quy m« nh­ mét x· héi thu nhá, mét c¬ cÊu kinh tÕ ®a ngµnh phong phó, §KKT coi träng sù tù do vµ b×nh ®¼ng trong kinh doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp. §KKT lµ m«i tr­êng kinh doanh tù do, hoµn toµn tu©n theo c¸c quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Víi nh÷ng ­u ®iÓm lín trong viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi cña §KKT nh­ vËy, cho nªn viÖc nghiªn cøu vµ ¸p dông tèt m« h×nh §KKT vµo ViÖt Nam lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt, lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu trong c«ng cuéc CNH – H§H ®Êt n­íc vµ giao l­u kinh tÕ víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Kinh nghiÖm vÒ §KKT cña Trung Quèc ®· cho chóng ta nhiÒu bµi häc. Tõ chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cho tíi thùc tiÔn cuéc sèng cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu kh¶o nghiÖm nh­ c¸c vÊn ®Ò vÒ quy ho¹ch ®Þnh h­íng ch­a ®i tr­íc mét b­íc, ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng gÆp nhiÒu khã kh¨n, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ch­a ®ång bé, c«ng t¸c tiÕp thÞ vËn ®éng ®Çu t­ cßn chËm, thiÕu vèn ch­a huy ®éng tèi ®a c¸c nguån lùc trong n­íc, ®µo t¹o nguån nh©n lùc ch­a theo kÞp víi nhu cÇu, tr×nh ®é ®ßi hái cña c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ ch­a hÊp dÉn , cßn nhiÒu bÊt cËp … Trong khu«n khæ cña kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy chØ cã thÓ ®ãng gãp thªm mét phÇn nhá vµo viÖc x©y dùng lÝ thuyÕt vÒ c¸c khu kinh tÕ tù do, ®Æc biÖt lµ c¸c §KKT cña Trung Quèc, nªu ra mét sè , ch­a ph¶i lµ tÊt c¶, nh÷ng c¸ch lµm hay cña hä ®Ó häc tËp ¸p dông cho ViÖt Nam. Cuèi cïng, tuy cã nhiÒu thuËn lîi vµ khã kh¨n kh¸c nhau nh­ng chØ cÇn cã sù s¸ng suèt cña §¶ng, ®­êng lèi ®óng ®¾n cña Trung ­¬ng, sù gióp ®ì vÒ tµi chÝnh, kinh nghiÖm cña c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi vµ céng víi lßng nhiÖt t×nh dèc søc cña nh©n d©n , chóng ta cã thÓ tin r»ng Khu kinh tÕ më cña ViÖt Nam còng sÏ thµnh c«ng kh«ng thua kÐm g× §KKT cña Trung Quèc hoÆc c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi vµ ®iÒu quan träng nhÊt lµ sÏ gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn, nh©n d©n ViÖt Nam thÞnh v­îng . Danh môc c¸c tµi liÖu tham kh¶o TS. NguyÔn Minh Phong – “Kinh nghiÖm quèc tÕ trong x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c Khu c«ng nghiÖp vµ Khu chÕ xuÊt (Khu kinh tÕ tù do)” PTS NguyÔn Minh Sang “§Æc khu kinh tÕ Trung Quèc m« h×nh míi cÇn ®­îc nghiªn cøu thÝ ®iÓm t¹i ViÖt Nam” - T¹p chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ sè 31 “§¸nh gia vÒ chÝnh s¸ch §Æc khu kinh tÕ Trung Quèc” Tµi liÖu tham kh¶o cña World Bank. “C¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµ dù ¸n khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo §KKT Th©m QuyÕn vµ §KKT H¹ M«n – Trung Quèc” Phïng ThÞ HuÖ – c¸n bé nghiªn cøu, “§Æc khu kinh tÕ Trung Quèc vµ Khu chÕ xuÊt ë ViÖt Nam” Trung t©m nghiªn cøu Trung quèc, trung t©m KHXH vµ Nh©n v¨n quèc gia. “Mét sè ­u ®·i míi trong chÝnh s¸ch ®Çu t­ n­íc ngoµi cña Trung quèc” – Tµi liÖu khai th¸c trªn ®Þa chØ Internet cña Héi ®ång ph¸t triÓn mËu dÞch quèc tÕ Trung quèc NguyÔn Minh H¨ng: “ ViÖc thµnh lËp c¸c §KKT ë Trung Quèc” , t¹p chÝ nghiªn cøu Trung Quèc, trung t©m nghiªn cøu Trung Quèc, sè 5/ 1996 Cï Ngäc H­ëng: “ §Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc”, ViÖn nghiªn cøu qu¶n lý trung ­¬ng, 1997 PTS. B¹ch Minh HuyÒn – Ph¹m M¹nh Th­êng: “M« h×nh §KKT Trung Quèc vµ nh÷ng bµi häc cho sù ph¸t triÓn §KKT ViÖt Nam”, th«ng tin phôc vô l·nh ®¹o, viÖn nghiªn cøu tµi chÝnh, Bé tµi chÝnh, sè 5 ®Õn sè 9 n¨m 1998. “ Kinh nghiÖm thÕ giíi vÒ ph¸t triÓn khu chÕ xuÊt vµ §KKT”, ViÖn kinh tÕ häc PTS. NguyÔn C«ng NghiÖp : “ §Æc khu Th©m QuyÕn – Nguyªn nh©n cña sù thµnh c«ng” T¹p chÝ Tµi chÝnh , sè th¸ng 10/1997 “ Tµi liÖu tæng hîp vÒ khu kinh tÕ tù do” ViÖn NCTC, Bé Tµi ChÝnh, 1997 “ Tµi liÖu vÒ §KKT” ViÖn nghiªn cøu kinh tÕ (Tµi liÖu biªn dÞch) “ B¸o c¸o kÕt qu¶ kh¶o s¸t §KKT Th©m QuyÕn” Bé tµi ChÝnh, 1997 Ng« V¨n §iÓm: “ C¸c KCN, KCX t¹i ViÖt Nam , thùc tr¹ng vµ c¸c chÝnh s¸ch ®ang ¸p dông” – Ban qu¶n lý c¸c KCN ViÖt Nam T¹p chÝ Con sè vµ sù kiÖn – c¸c sè 2 ®Õn 6 /2003 “ B¸o c¸o so¹n th¶o LuËt Khu C«ng nghiÖp” – Ban qu¶n lý c¸c KCN ViÖt Nam NghÞ ®Þnh sè 36/CP ngµy 24/4/1997 cña ChÝnh phñ vÒ ban hµnh Quy chÕ Khu c«ng nghiÖp, khu chÕ suÊt, khu c«ng nghÖ cao 19. C«ng v¨n sè 07/KCN ngµy 16/6/1997 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc uû quyÒn cÊp GiÊy phÐp ®Çu t­ cho c¸c Ban qu¶n lý khu chÕ suÊt, khu c«ng nghiÖp. 20. Th«ng t­ sè 04/BXD – KTQH ngµy 30/7/1997 cña Bé X©y dùng h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 36/CP ngµy 24/4/1997 cña ChÝnh phñ ®èi víi viÖc lËp, xÐt duyÖt quy ho¹ch chi tiÕt, qu¶n lý x©y dùng theo quy ho¹ch vµ thÈm ®Þnh thiÕt kÕ kü thuËt c«ng tr×nh thuéc c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao 21. Th«ng t­ sè 162/TCHQ – TT ngµy 14/7/1997 cña Tæng côc H¶i quan h­íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh 36/CP ngµy 24/4/1997 cña ChÝnh phñ vÒ ban hµnh Quy chÕ Khu c«ng nghiÖp, khu chÕ suÊt, khu c«ng nghÖ cao. 22. C¸c trang Web vÒ c¸c Khu c«ng nghiÖp t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc 23. C¸c trang Web vÒ c¸c §KKT Trung Quèc.