Luận văn Một số giải pháp cho vấn đề huy động và sử dụng vốn có hiệu quả tại Công ty bánh kẹo Hải Hà

ng ty cã thÓ tiÕp cËn s©u ®­îc vµo thÞ tr­êng nªn sÏ ®¹t ®­îc sù phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n. Nh­ng bªn c¹nh ®ã sÏ lµm chËm vßng quay cña vèn l­u ®éng bëi v× sù lu©n chuyÓn cña ®ång tiÒn ph¶i qua c¸c chi nh¸nh, xÝ nghiÖp råi míi trë vÒ c«ng ty. Nªn ng­êi chñ doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n ®Ó x«ng vµo kh¸ch hµng vµ phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n. §ång thêi biÕt tæ chøc lu©n chuyÓn tiÒn, thu håi tiÒn nhanh. 3.2. §Æc ®iÓm vÒ nhiÖm vô s¶n xuÊt NhiÖm vô cña c«ng ty t­¬ng ®èi æn ®Þnh, vÉn s¶n xuÊt c¸c lo¹i mÆthµng truyÒn thèng: Khèi l­îng c«ng viÖc ngµy cµng nhiÒu, theo kÕ ho¹ch s¶n l­îng mçi n¨m cña c«ng ty t¨ng tõ 3% ®Õn 5%. C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ®Çu t­, ®æi míi c«ng nghÖ, tæ chøc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò nh©n viªn cña c«ng ty cho phï hîp víi vÞ trÝ mµ hä ®¶m nhËn. C«ng ty cã 6 xÝ nghiÖp trùc thuéc bao gåm: XÝ nghiÖp kÑo mÒm, xÝ nghiÖp kÑo cøng, xÝ nghiÖp b¸nh, nhµ m¸y thùc phÈm ViÖt Tr×, nhµ m¸y bét dinh d­ìng trÎ em Nam §Þnh. Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay c«ng ty kh«ng ngõng ®æi míi c«ng nghÖ nh­: n¨m 1997 trang bÞ cho xÝ nghiÖp thùc phÈm ViÖt Tr× mét d©y chuyÒn Jelly khu«n vµ Jelly cèc. N¨m 1997, ®· ®Çu t­ mua m¸y gãi kÑo cña h·ng KLOCNER HANSEL TEVONPHAN víi c«ng suÊt 1000 viªn/phót. N¨m 1998, C«ng ty ®Çu t­ thªm m¸y ®ãng gãi nhá c¸c lo¹i b¸nh cã c«ng suÊt 1 tÊn/ngµy, m¸y quËt kÑo víi c«ng suÊt 10 tÊn/ngµy. D©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh xèp d¹ng que c«ng suÊt 10 tÊn/ngµy. D©y chuyÒn s¶n xuÊt kÑo caramel cã c«ng suÊt 200-300kg/giê. C«ng nh©n cña nhµ m¸y lµ 1709 ng­êi. §ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét l­îng vèn ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc huy ®éng vèn cña c«ng ty 3.3. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng T×nh h×nh lao ®éng cña c«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: BiÓu 3: T×nh h×nh lao ®éng cña c«ng ty ChØ tiªu §¬n v Þ 1997 `1998 1999 - Tæng sè lao ®éng Ng­êi 1835 1832 1962 - Lao ®éng trùc tiÕp Ng­êi 1685 1791 1703 - Tû träng lao ®éng trùc tiÕp % 91,8 92 93 - Tû träng lao ®éng n÷ lao ®éng trùc tiÕp % 77,5 78,2 79 Tõ tæng kÕt b¶ng trªn ta thÊy r»ng lùc l­îng lao ®éng cña C«ng ty qua c¸c n¨m tõ 1997-1998 cã sù t¨ng lªn râ rÖt. Tû lÖ lao ®éng n÷ còng cã xu h­íng t¨ng lªn. Ta thÊy r»ng ®éi ngò lao ®éng cña c«ng ty chñ yÕu lao ®éng n÷ (gÇn 80%). V× ®Æc ®iÓm cña n÷ lµ cÇn cï, khÐo lÐo, rÊt thÝch hîp víi c«ng viÖc gãi kÑo, c©n kÑo... Song bªn c¹nh ®ã cßn cã nh÷ng h¹n chÕ lµ lao ®éng n÷ th­êng hay ®au èm, thai s¶n, nu«i con nhá... dÉn ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt bÞ ¶nh h­ëng, cã khi lµm gi¸n ®o¹n s¶n xuÊt. 3.4. §Æc ®iÓm vÒ nguyªn vËt liÖu HiÖn nay, nguån cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho c«ng ty chñ yÕu tõ hai nguån trong n­íc vµ nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi. C¸c nguyªn vËt liÖu bao gåm: bét mú, b¬, bét ca cao, h­¬ng liÖu, phÈm mµu. C¸c c¬ së trong n­íc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cho c«ng ty bao gåm: nhµ m¸y ®­êng Lam S¬n, Qu¶ng Ng·i, c«ng ty s÷a ViÖt Nam. §©y lµ nhµ cung cÊp th­êng xuyªn nguyªn vËt liÖu cho c«ng ty, ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ hîp lý. Tuy nhiªn, c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ phÇn nµo chÞu ¶nh h­ëng cña nh÷ng nhµ cung cÊp ë n­íc ngoµi. C¸c nguyªn vËt liÖu ®­îc nhËp tõ n­íc ngoµi nh­ Singapo, Malaixia, Th¸i Lan... §Ó tr¸nh bÞ Ðp gi¸ c«ng ty lu«n lu«n theo dâi, b¸m s¸t thÞ tr­êng t×m nguån hµng cã chÊt l­îng tèt. C«ng ty rÊt n¨ng ®éng trong viÖc t×m nguån cung cÊp, cã chÝnh s¸ch th­ëng cho c¸c c¸ nh©n, tæ chøc nµo t×m ®­îc nguån cung cÊp tèt, æn ®Þnh, gi¸ rÎ. VÒ thÞ tr­êng cung øng nguyªn vËt liÖu: Hµng n¨m, c«ng ty s¶n xuÊt vµ kinh doanh mét khèi l­îng lín b¸nh kÑo do vËy nhu cÇu tiªu dïng cao vÒ ®­êng, s÷a, bét g¹o, bét mú, tinh dÇu, gluco, nha... Trong khi ®ã thÞ tr­êng trong n­íc míi chØ cung cÊp ®­îc nguyªn liÖu nh­ ®­êng, bét g¹o, bét mú, nha... tõ c¸c nhµ m¸y Lam S¬n, Qu¶ng Ng·i, c«ng ty C¸i L©n. Cßn phÇn lín c¸c lo¹i nguyªn liÖu kh¸c ph¶i nhËp vµ chÞu sù biÕn ®éng gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Tû gi¸ hèi ®o¸i th­êng thay ®æi ®· g©y ra nhiÒu khã kh¨n trong viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt, lµm ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy c«ng ty ®· chñ ®éng ký kÕt c¸c hîp ®ång cung øng dµi h¹n víi mét sè c«ng ty, nhµ m¸y chuyªn s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu nh»m gi¶m bít chi phÝ vµ b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. 3.5. ThÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm S¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc ®«ng ®¶o ng­êi d©n tin dïng, ®êi sèng ®­îc n©ng cao, ng­êi tiªu dïng mua b¸nh kÑo kh«ng chØ v× hµm l­îng dinh d­ìng cña nã, kh«ng chØ ®Ó ¨n mµ cßn dïng vµo môc ®Ých biÕu tÆng, c­íi xin, lÔ tÕt... §©y cßn lµ yÕu tè thuËn lîi ®Ó c«ng ty më réng s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Kh¸c víi tr­íc ®©y, viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty chØ bã hÑp trong ph¹m vi chØ tiªu cña Nhµ n­íc do Nhµ n­íc ph©n phèi vµ bao cÊp th× nay s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc tiªu thô theo ®¬n ®Æt hµng cña mäi ®èi t­îng vµ ®­îc b¸n réng r·i trªn thÞ tr­êng phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng cña mäi tÇng líp d©n c­. §Ó thùc hiÖn c«ng t¸c tiªu thô mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, c«ng ty chän ph­¬ng thøc tiªu thô tæng hîp. Cho ®Õn nay, c«ng ty ®· thiÕt lËp mét m¹ng l­íi b¸n hµng réng kh¾p ë hÇu hÕt c¸c thµnh phè lín vµ thÞ x· ë c¶ ba miÒn. ViÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty chñ yÕu do c¸c ®¹i lý ®¶m nhËn, c«ng ty ®· cã trªn 200 ®¹i lý vµ c¸c cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm trªn toµn quèc. Tuy nhiªn thÞ tr­êng cña c«ng ty míi chØ ph¸t triÓn m¹nh ë c¸c tØnh miÒn B¾c, ®Æc biÖt lµ ë Hµ Néi, H¶i Phßng, Nam §Þnh cßn ë c¸c khu vùc kh¸c tiªu thô kh«ng ®¸ng kÓ. ThÞ tr­êng tiªu thô cã réng vµ hiÖu qu¶ hay kh«ng sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. HiÖn nay, thÞ tr­êng Hµ Néi lµ thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm m¹nh nhÊt. N¨m 1999, thÞ tr­êng Hµ Néi tiªu thô kho¶ng 4837 tÊn s¶n phÈm b¸nh kÑo c¸c lo¹i trong ®ã s¶n l­îng tiªu thô ë c«ng ty H¶i Hµ lµ 2902 tÊn, chiÕm 60%; H¶i Ch©u chiÕm 15%; C«ng ty Biªn Hoµ chiÕm 12,3%; C«ng ty b¸nh kÑo Hµ Néi chiÕm 9%, thÞ phÇn cßn l¹i giµnh cho c¸c c«ng ty s¶n xuÊt b¸nh kÑo kh¸c. V× vËy, muèn më réng thÞ tr­êng C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lu«n lu«n n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c marketing ®¸p øng nhu cÇu ng­êi tiªu dïng. II. Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh huy ®éng vèn ë c«ng ty 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ t×nh h×nh huy ®éng vèn Tr­íc hÕt chóng ta xem xÐt t×nh h×nh tµi s¶n c¸c nguån vèn cña c«ng ty qua mét sè chØ tiªu cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña c¸c n¨m nh­ sau: BiÓu 4: Tæng kÕt tµi s¶n qua c¸c n¨m §¬n vÞ: §ång Tµi s¶n 31/12/1998 31/12/1999 31/12/2000 A. Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 162.385.026.008 143.328.193.246 127.902.125.844 I. TiÒn 4.939.852.337 3.313.862.586 6.558.096.089 II. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 63.473.923.934 63.825.586.541 62.742.201.692 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 47.226.082.386 48.361.162.529 50.806.684.370 2. Tr¶ tr­íc ngoµi b¸n 716.540.035 2.269.096.483 558.236.808 III. Hµng tån kho 91.781.480.589 73.468.622.758 55.643.472.546 IV. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 1.589.488.802 2.080.914.393 2.376.672.031 V. Chi phÝ sù nghiÖp (®Çu t­ quèc gia) 600.280.346 639.473.960 551.683.486 B. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n 25.163.994.432 53.390.185.673 35.571.806.008 I. Tµi s¶n cè ®Þnh 21.317.462 28.559.836.253 28.967.337.537 1. Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh 21.317.462.593 28.559.836.253 28.967.337.537 Nguyªn gi¸ 47.536.522.373 65.559.836.253 69.650.407.055 Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ 26.219.059.780 36.514.318.989 40.683.069.518 II. C¸c kho¶n ®Çu t­ dµi h¹n 500.000.000 1.000.000.000 1.000.000.000 III. Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang 3.346.531.838 5.380.349.420 5.604.468.417 Céng tµi s¶n 201.434.340.131 178.718.378.919 163.473.931.852 Nguån vèn 31/12/1998 31/12/1999 31/12/2000 A. Nî ph¶i tr¶ 156.098.349.581 135.093.535.705 117.870.270.732 I. Nî ng¾n h¹n 145.022.925.161 123.097.510.012 108.830.481.484 II. Nî dµi h¹n 11.075.424.420 11.977.052.010 9.039.789.248 B. Nguån vèn chñ së h÷u 45.335.990.550 43.624.843.214 45.603.661.120 I. Nguån vèn quü 36.835.990.550 35.124.843.214 37.103.661.120 II. Nguån kinhphÝ (nguån hµng dù tr÷ quèc gia) 8.500.000.000 8.500.000.000 8.500.000.000 Céng nguån vèn 201.434.340.131 178.718.378.919 163.473.931.852 Qua xem xÐt B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n qua c¸c n¨m cña c«ng ty, ta cã kÕt qu¶ tæng tµi s¶n c¸c n¨m nh­ sau: BiÓu 5: Tæng tµi s¶n ± D ± (%) §Çu n¨m 1998: 168.310.608.096 Cuèi n¨m 1998: 201.434.340.131 33.123.732.035 19,68 Cuèi n¨m 1999: 178.718.378.919 -22.715.961.212 -11,27 Cuèi n¨m 2000: 163.473.931.852 -15.244.447.067 -8,53 Ta thÊy t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ tµi s¶n cña c«ng ty lµ kh«ng æn ®Þnh, thÓ hiÖn: N¨m 1998 t¨ng so víi 1997 lµ 19,68% nh­ng n¨m 1999 l¹i gi¶m so víi 1998 lµ 11,27% vµ n¨m 2000 gi¶m so víi 1999 lµ 8,53%. T­¬ng ®­¬ng víi sù biÕn ®éng vÒ tµi s¶n lµ sù biÕn ®éng vÒ nguån vèn. Cã thÓ n¨m 1992 vµ 2000 c¸c nguån vèn huy ®éng cña c«ng ty gi¶m. BiÓu 6: T×nh h×nh biÕn ®éng nguån vèn cña c«ng ty ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 A. Nî ph¶i tr¶ 27,65% -13,456% -12,75% I. Nî ng¾n h¹n 18,87% -15,12% -11,59% II. Nî dµi h¹n 3794,6% 8,14% -24,5% B. Nguån vèn CSH -1,5% -3,77% 4,54% Nh×n vµo biÓu trªn ta thÊy n¨m 1998 tµi s¶n t¨ng lªn ®­îc h×nh thµnh tõ kho¶n nî ph¶i tr¶, cßn nguån vèn chñ së h÷u cña c«ng ty l¹i gi¶m ®i. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña c«ng ty vµ hÖ sè tù chñ vÒ tµi chÝnh. N¨m 1999 vµ n¨m 2000 tµi s¶n cña c«ng ty gi¶m, t­¬ng øng lµ nguån vèn cña c«ng ty bÞ gi¶m. Nh­ng ®iÒu ®¸ng bµn lµ ta sÏ xem xÐt c¸c nguån huy ®éng vèn cña c«ng ty. 2. Nh÷ng h×nh thøc huy ®éng mµ c«ng ty ®· ¸p dông Qua ph©n tÝch trªn, ta thÊy nguån vèn cña c«ng ty bÞ gi¶m qua c¸c n¨m ho¹t ®éng. H·y xem xÐt ®©u lµ nguyªn nh©n vµ c¸c nguån gi¶m nh­ thÕ nµo. a. TÝn dông th­¬ng m¹i tõ c¸c nhµ cung cÊp ë ch­¬ng I ta ®· biÕt ®Õn tÝn dông th­¬ng m¹i tõ c¸c nhµ cung cÊp hay nguån vèn ®i chiÕm dông lµ kho¶n mua chÞu nhµ cung cÊp vµ kho¶n kh¸ch hµng ®Æt tiÒn tr­íc cña c«ng ty. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng viÖc nµy xuÊt hiÖn vµ tån t¹i nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. Ta h·y xem xÐt nguån vèn ®i chiÕm dông cña c«ng ty BiÓu 7: ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 1. Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 2,195% -3,975% 2,75% 2. Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc -58,01% 73,69% 110,77% Tæng (1+2) -55,815% 69,715% 113,52% Nh×n vµo kÕt qu¶ ta thÊy: NÕu xÐt riªng tõng c¸c h×nh thøc mét “Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n” vµ “ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc” th× sù biÕn ®éng lµ kh«ng æn ®Þnh. Cã thÓ lµ cïng t¨ng nh­ng cã thÓ lµ t¨ng c¸i nµy gi¶m c¸i kia. Nh­ng nh×n vµo kÕt qu¶ tæng thÓ l¹i thÊy nguån vèn ®i chiÕm dông cña c«ng ty t¨ng rÊt nhanh trong mÊy n¨m qua. MÆc dï nguån tÝn dông th­¬ng m¹i lµm t¨ng nguån vèn cña c«ng ty, nh­ng vÒ dµi h¹n còng biÓu hiÖn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Sù t¨ng lªn cña nguån nµy còng thÓ hiÖn sù rµng buéc vÒ tµi chÝnh víi c¸c nhµ cung øng, nh­ng nã gióp cho doanh nghiÖp gi¶i quyÕt mét phÇn vèn kinh doanh. Bªn c¹nh sù t¨ng lªn nhanh chãng cña vèn ®i chiÕm dông th× ng­îc l¹i c«ng ty vèn bÞ chiÕm dông cña c«ng ty còng t¨ng lªn t­¬ng øng. BiÓu 8: T×nh h×nh vÒ vèn bÞ chiÕm dông cña c«ng ty ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 1. Ph¶i thu kh¸ch hµng 29,46% 2,4% 5,057% 2. Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 934,15% 216,67% 75,39% Tæng (1+2) 963,61% 219,07% 70,333% Nh­ vËy n¨m 1998 vµ n¨m 1999 th× vèn cña c«ng ty bÞ chiÕm dông còng t¨ng rÊt nhanh. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2000 th× vèn bÞ chiÕm dông cña c«ng ty l¹i gi¶m ®i. B©y giê cã thÓ xem xÐt thùc chÊt c«ng ty bÞ chiÕm dông vèn hay ®i chiÕm dông vèn ta sÏ xem xÐt phÇn chªnh lÖch. BiÓu 9: Chªnh lÖch gi÷a vèn chiÕm dông vµ bÞ chiÕm dông §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Vèn ®i chiÕm dông 41.764.261.982 42.453.331.858 40.888.656.725 42.306.834.622 2. Vèn bÞ chiÕm dông 36.518.803.708 47.942.622.421 50.630.259.012 51.364.921.178 3. Chªnh lÖch 5.245.458.274 -5.489.290.563 -9.741.602.287 -9.058.086.556 Qua xem xÐt mÊy n¨m ta thÊy: ChØ cã n¨m 1997 lµ c«ng ty chiÕm dông ®­îc vèn cßn thùc chÊt c«ng ty kh«ng chiÕm dông ®­îc vèn mµ cßn bÞ chiÕm dông mét kho¶n rÊt lín vµ kho¶n nµy t¨ng lªn hµng n¨m. §iÒu nµy kh«ng ph¶i do chÝnh s¸ch b¸n hµng cña c«ng ty mµ do ®Æc ®iÓm vÒ sù tiªu thô s¶n phÈm mµ ®· nãi ë trªn. Kh¶ n¨ng thanh to¸n phô thuéc vµo tiÕn ®é tiªu thô s¶n phÈm vµ nguån vèn Nhµ n­íc cÊp. §ã lµ ®iÒu ¶nh h­ëng rÊt lín tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. V× phÇn lín vèn kinh doanh cña c«ng ty lµ vay ng©n hµng l¹i bÞ chiÕm dông nªn ph¶i chÞu l·i suÊt cho kho¶n vèn ®ã vµ h¹n chÕ sè vßng quay cña vèn l­u ®éng. C«ng ty nªn t×m ra biÖn ph¸p ®Ó c©n ®èi hîp lý gi÷a kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i thu. b. Vay ng¾n h¹n ng©n hµng Trong mÊy n¨m qua ho¹t ®éng t×nh h×nh vay ng¾n h¹n cña ng©n hµng cña c«ng ty nh­ sau: BiÓu 1: T×nh h×nh vay ng¾n h¹n ng©n hµng §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Gi¸ trÞ 51.937.095.511 76.155.695.845 61.792.965.702 39.962.244.884 2. PhÇn t¨ng gi¶m 24.218.600.334 -14.362.730.143 -21.830.720.818 3. % t¨ng 46,63% -18,86% -35,33 Vèn vay ng¾n h¹n ng©n hµng biÕn ®éng t¨ng, gi¶m kh«ng æn ®Þnh qua c¸c n¨m. §©y lµ nguån huy ®éng chÝnh cña c«ng ty, nªn nguån nµy t¨ng hay gi¶m phô thuéc nhiÒu vµo tr÷ l­îng s¶n xuÊt, vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn hµng cho c«ng ty. Tuy nhiªn c«ng ty còng cã mét ­u ®·i lµ: l·i suÊt vay thÊp h¬n so víi c¸c tæ chøc kh¸c vµ cã thÓ vay khi cã nhu cÇu. Nguån vèn nµy cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty. c. C¸c kho¶n ph¶i nép NSNN, ph¶i tr¶ CNV vµ ph¶i tr¶ kh¸c §©y chØ lµ nh÷ng nguån gi¶i quyÕt nhu cÇu vèn cÊp b¸ch, t¹m thêi. Ta h·y xem xÐt t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c nguån nµy cña c«ng ty nh­ sau: BiÓu 11: C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Ph¶i nép NSNN 2.583.721.757 1.311.712.356 -365.087.886 1.432.018.860 2. Ph¶i tr¶ CNV 4.693.381.126 4.878.707.893 2.950.451.221 5.727.281.804 3. Ph¶i tr¶ néi bé 3.931.587.881 7457.247.046 3.610.704.065 869.009.940 4. Ph¶i tr¶ kh¸c 17.091.423.922 12.766.260.163 14.219.820.185 18.530.091.374 5. Tæng 28.300.114.686 26.413.897.458 20.415.887.585 26.558.401.978 6. L­îng t¨ng, gi¶m -1.886.217.228 -5.998.009.873 6.142.514.393 7. % t¨ng gi¶m -6,66% -22,7% 30,08% N¨m 1998 vµ 1999 th× nguån vèn nµy gi¶m nh­ng ®Õn n¨m 2000 nguån vèn nµy l¹i t¨ng. d. Nî dµi h¹n BiÓu 12: T×nh h×nh nî dµi h¹n cña c«ng ty §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Nî dµi h¹n 284.379.184 11.075.424.420 11.977.052.010 9.039.789.248 2. L­îng t¨ng, gi¶m 10.791.045.236 901.627.590 -2.937.262.762 3. % t¨ng gi¶m 3694,6% 8,14% -24,52% Nh­ vËy, trong nh÷ng n¨m qua th× nguån vèn nµy ®· t¨ng lªn rÊt nhanh chãng vÒ quy m« lín. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2000 th× l¹i gi¶m lµ g×: Cuèi n¨m 1998 trong tæng sè nî dµi h¹n cña c«ng ty (cã 128.156.000 ®ång lµ vay dµi h¹n cßn 10.947.268.420 lµ nî dµi h¹n cña c«ng ty) sang ®Õn n¨m 2000 cã lÏ c«ng ty ®· tr¶ mét kho¶n nî dµi h¹n nªn sè vèn nî dµi h¹n cña c«ng ty lµ gi¶m ®i. e. Vèn ng©n s¸ch cÊp Nãi chung nguån vèn Ýt thay ®æi qua c¸c n¨m. Vµo thêi ®iÓm míi thµnh lËp (1995) c«ng ty ®­îc Nhµ n­íc cÊp 21.922.810.211 ®ång, vèn bæ sung lµ: 3.523.850.916 ®ång. Cßn c¸c nguån l·i nh­: L·i ch­a ph©n phèi, quü ph¸t triÓn kinh doanh kh«ng cã nh­ng nguån khÊu hao luü kÕ cña c«ng ty còng kh¸ lín. III. Thùc tr¹ng vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn ë c«ng ty 1. Thùc tr¹ng chung vÒ nguån vèn trong kinh doanh C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ còng nh­ mäi doanh nghiÖp kh¸c ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× ph¶i qu¸n triÖt nguyªn t¾c “c¹nh tranh”. C¸c doanh nghiÖp muèn ph¸t triÓn th× ph¶i coi chÊt l­îng lµ yÕu tè hµng ®Çu, gi¸ c¶ hîp lý. Muèn vËy ph¶i sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc ®Ó môc ®Ých lµm cho gi¸ thµnh thÊp. Nãi lµ nh­ vËy nh­ng viÖc thùc hiÖn nã kh«ng dÔ mét chót nµo. C¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i ®­¬ng ®Çu víi rÊt nhiÒu khã kh¨n mµ mét trong nh÷ng khã kh¨n lµ thiÕu vèn. ViÖc thiÕu vèn cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµm cho c«ng ty kh«ng ®æi míi ®­îc m¸y mãc thiÕt bÞ, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty lµ khã. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®· mua s¾m míi còng nh­ tù nghiªn cøu ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. Tuy nhiªn do thiÕu vèn nªn viÖc ®Çu t­ chñ yÕu trªn quy m« nhá vµ kh«ng ®ång bé, n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c«ng ty thay ®æi nh­ng ch­a mang l¹i hiÖu qu¶ râ rÖt. Kh«ng chØ thiÕu vèn ®æi míi c«ng nghÖ mµ c«ng ty cßn thiÕu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. 2. Thùc tr¹ng t×nh h×nh sö dông vèn cè ®Þnh 2.1. C¬ cÊu vèn cè ®Þnh theo nguån h×nh thµnh C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc, vèn cè ®Þnh ®­îc h×nh thµnh tõ nguån chñ yÕu sau: Vèn do NSNN cÊp, vèn tù bæ xung, vèn vay ng©n hµng vµ nguån vèn kh¸c. BiÓu 13: C¬ cÊu VC§ theo nguån n¨m 2000 §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu Cuèi n¨m §Çu n¨m Chªnh lÖch A. NSNN cÊp* 39,216% 26.111.982.129 39,85% 1.202.091.950 -0,634% 1. Nhµ cöa vËt liÖu kiÕn tróc 10.532.159.630 38,56% 11.032.159.696 7,5% -500.000.939 31,06% 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 2.055.120.289 7,52% 1.955.602.696 7,5% 99.517.593 0,02% 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 13.218.898.356 48,4% 11.616.189.036 44,5% 1.602.709.320 3,9% 4. Dông cô qu¶n lý 1.507.895.804 5,52% 1.508.030.494 5,75% -134.690 -0,23% B. Tù bæ sung* 19.525.929.627 28,03% 18.489.581.553 28,22% 1.036.348.074 -0,19% 1. Nhµ cöa vËt liÖu kiÕn tróc 7.637.653.114 39,16% 7.900.750.000 42,73% -263.096.886 -3,57% 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 1.391.370.074 7,125% 300.560.000 1,63% 1.090.810.074 5,495% 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 10.196.871.749 52,22% 9.988.261.553 54,02% 208.610.196 -1,8% 4. Dông cô qu¶n lý 300.034.690 1,536% 300.000.000 1,62% 34.690 -0,084% C. Vay ng©n hµng * 22.810.403.349 32,754% 20.914.274.599 31,93% 1.896.128.750 0,824% 1. Nhµ cöa vËt liÖu kiÕn tróc 8.116.773.635 35,58% 6.648.604.974 31,79% 1.468.168.661 3,79% 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 3.065.321.674 13,44% 2.227.770.819 10,65% 837.550.855 2,79% 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 11.628.308.040 50,98% 12.037.898.806 57,56% -409.590.766 -6,58% Tæng céng 69.650.407.055 100% 65.515.828.281 100% 4.134.578.774 Nguån: B¸o c¸o t¨ng gi¶m TSC§ n¨m 2000 cña c«ng ty Qua b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt: Vµo thêi ®iÓm ®Çu n¨m víi tæng sè vèn cè ®Þnh cña c«ng ty lµ 65.515.828.281 ®ång nguyªn gi¸ TSC§, trong ®ã v«n ng©n s¸ch cÊp vµ vay ng©n hµng chiÕm 71,78%, cßn vèn tù bæ sung chiÕm 28,22% mét tû träng t­¬ng ®èi lín, ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty t­¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn trong n¨m 2000 vèn cè ®Þnh còng t¨ng lªn lµ 4.134.578.774 ®ång, trong ®ã vèn ng©n s¸ch t¨ng 857.558.074 ®ång vµ vèn ng©n hµng t¨ng 2.515.973.450 ®ång. Nh­ vËy c¸c nguån vèn ®Òu cã sè tuyÖt ®èi t¨ng nh­ vèn vay ng©n hµng lµ nhiÒu nhÊt. Qua c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 th× phÇn lín vèn cña c«ng ty hay vèn vay ng©n hµng chiÕm mét tû träng lín. §ã còng lµ mét khã kh¨n cña c«ng ty v× c«ng ty bá ra mét kho¶n chi phÝ ®Ó tr¶ l·i suÊt. §µnh r»ng kinh doanh lµ ph­¬ng ph¸p vay vèn, tuy nhiªn c«ng ty cÇn cã nh÷ng lip ®Ó c©n ®èi nguån vay ® ph­¬ng ph¸p sö dông hîp lý t×nh h×nh nguån vèn. BiÓu 14: ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn sù biÕn ®éng vèn cè ®Þnh N¨m 2000 1. TSC§ t¨ng trong kú NS + bæ sung+ vèn vay 6.788.042.492 2. TSC§ ®Çu n¨m mua s½m NS + bæ sung+ vèn vay 6.492.042.492 3. TSC§ gi¶m trong kú do thanh lý NS + bæ sung 2.217.490.679 Nguån: B¸o c¸o t¨ng gi¶m TSC§ n¨m 2000 ë b¶ng sè liÖu nµy c¸c biÕn ®éng ®Õn vèn cè ®Þnh chñ yÕu tËp trung vµo: - T¨ng do c«ng ty mua s¾m. - Gi¶m do nh­îng b¸n. 2.2. C¬ së vËt chÊt kü thuËt C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ cã gi¸ trÞ lín, ®ã lµ nh÷ng TSC§ cã tõ cuèi nh÷ng n¨m 70 vµ nh÷ng TSC§ ®­îc bæ sung ë nh÷ng n¨m sau nµy do yªu cÇu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. BiÓu 15: C¬ cÊu TSC§ vÒ mÆt hiÖn vËt cña c«ng ty n¨m 2000 §¬n vÞ: ®ång Tªn TSC§ Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ cßn l¹i Tû träng I. TSC§ dïng trong SXKD 66.738.469.792 27.981.683.220 95,82 1. Nhµ cöa 14.232.738.804 7.611.090.265 20,43 2. VËt kiÕn tróc 9.141.910.313 3.615.319.982 13,125 3. M¸y mãc thiÕt bÞ 6.511.037 4.721.417.895 9,35 4. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 35.044.078.145 10.617.021.276 50,3 5. C«ng cô dông cô 1.807.930.494 1.106.833.795 2,6 II. TSC§ chê xö lý 2217.490.679 297.268.733 3,18 III. TSC§ dïng cho PL 217.634.584 211.555.584 0,3 1. Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 187.734.584 187.734.584 0,27 2. Dµn m¸y KARAOKE 29.900.000 23.821.000 0,043 3. §Êt ®ai sö dông 476.812.000 476.812.002 0,658 Tæng céng 69.650.407.005 28.957.337.537 Nguån: Tµi liÖu c¬ së vËt chÊt kü thuËt n¨m 2000 cña c«ng ty Qua b¶ng sè liÖu ta cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt: C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c«ng ty chñ yÕu lµ TSC§ dïng trong s¶n xuÊt nã chiÕm tíi 95,82% trong vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Tµi s¶n chê xö lý víi nguyªn gi¸ lµ 2.217.490.679 ®ång, ®· khÊu hao phÇn lín, gi¸ trÞ cßn l¹i chØ lµ 297.286.733 ®ång nguyªn gi¸ TSC§ chê xö lý chØ chiÕm 3,18% vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Cßn l¹i mét phÇn nhá lµ TSC§ dïng cho phóc lîi vµ ®Êt ®ang sö dông. ë TSC§ dïng cho phóc lîi hÇu hÕt lµ míi ®i vµo sö dông tû lÖ khÊu hao cßn rÊt Ýt (nhµ cöa vËt kiÕn tróc cßn míi nguyªn, giµn m¸y KARAOKE míi khÊu hao Ýt). V× vËy c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p sö dông hiÖu qu¶ lo¹i tµi s¶n nµy. 2.3. KhÊu hao TSC§ KhÊu hao TSC§ lµ sù tÝch luü vÒ mÆt gi¸ trÞ, bï ®¾p gi¸ trÞ hao mßn cña chÝnh TSC§ ®ã b»ng c¸ch chuyÓn dÇn gi¸ trÞ TSC§ mét c¸ch cã kÕ ho¹ch theo møc quy ®Þnh vµo gi¸ thµnh s¶n xuÊt ra trong suèt thêi gian sö dông TSC§. §Ó tÝnh khÊu hao chÝnh x¸c, yªu cÇu ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ khÊu hao ®Ó t¹o nguån thay thÕ vµ duy tr× s¶n xuÊt cña TSC§ ®Ó b¶o toµn vèn cè ®Þnh. ViÖc thùc hiÖn khÊu hao sÏ h×nh thµnh nªn nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n TSC§. Do chøc n¨ng, t¸c dông vµ gi¸ trÞ cña mçi lo¹i TSC§ kh¸c nhau nªn ®Ó ph¶n ¸nh sù hao mßn TSC§ ®óng th× mçi loaÞ TSC§ ®­îc ¸p dông mét tû lÖ khÊu hao nhÊt ®Þnh. BiÓu 18: TrÝch khÊu hao TSC§ c¸c n¨m 98, 99, 2000 §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu KhÊu hao c¬ b¶n 1998 1999 2000 1. Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 2.491.640.931 2.612.766.149 12.148.238.865 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 119.346.440 175.182.033 1.790.394.142 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 996.371.511 1.419.403.266 2.021.652.362 4. Dông cô qu¶n lý 122.162.668 277.549.415 323.090.327 Tæng céng 3.729.521.555 4.484.900.863 16.283.375.696 Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn trÝch khÊu hao TSC§ Tõ n¨m 1997 ®Õn nay, c«ng ty ¸p dông chÕ ®é khÊu hao míi theo chÕ ®é qu¶n lý TSC§ ë ®iÒu 17-Q§ 162 TC/Q§/CSTC lµ TSC§ ®­îc trÝch khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p ®­êng th¼ng. 2.4. VÒ b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh = B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh lµ yÕu tè quan träng ®¶m b¶o cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, hµng n¨m c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn sÏ c«ng bè hÖ sè ®iÒu chØnh gi¸ TSC§ cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ c¬ cÊu h×nh thµnh TSC§ cña tõng ngµnh kinh tÕ, kü thuËt. Do quyÕt ®Þnh 1062 TC/Q§/CSTC ngµy 14/1/1996 ®· cho phÐp c¸c DNNN ®Ó l¹i tiÒn khÊu hao t¸i t¹o TSC§. Nªn viÖc khÊu hao cã lµm nguyªn gi¸ TSC§ gi¶m, nh­ng nguån vèn cña doanh nghiÖp vÉn kh«ng cã g× thay ®æi. MÆt kh¸c quyÕt ®Þnh trªn cßn cho phÐp c¸c DNNN ®­îc quyÒn lùa chän thêi h¹n sö dông theo khung quy ®Þnh. C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®­îc x¸c ®Þnh sè VC§ ®­îc b¶o toµn theo c«ng thøc sau: = x + 3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VC§, ta sÏ dïng mét sè chØ tiªu c¬ b¶n sau: søc s¶n xuÊt TSC§ vµ søc sinh lêi TSC§. HiÖu qu¶ sö dông VC§ cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®­îc thÓ hiÖn sau: BiÓu 19: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VC§ §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc Tû lÖ (%) 1. Tæng doanh thu (TR) 306.672.221.912 299.610.190.909 -7.062.031.003 -2,3 2. Lîi nhuËn thuÇn (PR) 200.000.000 200.000 100 3. Nguyªn gi¸ BQ TSC§ 65.770.433.710 69.650.407.055 3.879.973.345 5,9 4. Søc s¶n xuÊt cña TSC§ a. Theo nguyªn gi¸ (1:3) 4,66 4,3 -0,36 -7,73 b. Theo GTCL 8,79 10,34 1,55 17,63 5. Søc sinh lêi TSC§ a. Theo nguyªn gi¸ (1:3) 0,00 0,00287 0,00287 100 b. Theo GTCL 0,00 0,0069 0,0069 100 c. SuÊt hao phÝ (3:1) 0,00 0,23247 0,23247 100 Nguån: B¸o c¸o KQKD c¸c n¨m 1999, 2000 cña c«ng ty. Qua kÕt qu¶ cña b¶ng ta thÊy: n¨m 1999 tuy doanh thu cña c«ng ty cao h¬n n¨m 2000 nh­ng n¨m 1999 l¹i kh«ng cã l·i. V× thÕ søc s¶n xuÊt cña TSC§ cña n¨m 1999 vÉn cao h¬n n¨m 2000 do doanh thu cao h¬n vµ nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ n¨m 1999 l¹i nhá h¬n. Nh­ng søc s¶n xuÊt cña TSC§ theo GTCL th× c¶ n¨m 2000 l¹i cao h¬n n¨m 1999. - Theo nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§: Cø mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh n¨m 1999 th× t¹o 4,66 ®ång doanh thu vµ n¨m 2000 lµ 4,3 ®ång doanh thu. Nh­ vËy møc gi¶m lµ 0,36 ®ång t­¬ng øng gi¶m 7,73%. Tõ ®ã ta cã: ®Ó ®¹t ®­îc møc doanh thu nh­ n¨m 1999 trong ®iÒu kiÖn hiÖu suÊt sö dông TSC§ kh«ng ®æi th× nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ mµ c«ng ty cÇn lµ: 299.610.190.909/4,46 = 64.294.032.384 ®ång Nh­ vËy so víi thùc tÕ c«ng ty ®· l·ng phÝ mÊt mét l­îng nguyªn gi¸ TSC§ lµ 69.650.407.055 - 64.294.032.384 = 5.356.374.671 ®ång - Theo gi¸ trÞ cßn l¹i: Cø mét ®ång b×nh qu©n gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®em vµo s¶n xuÊt n¨m 1999 th× t¹o ra 8,79 ®ång doanh thu cßn n¨m 2000 th× t¹o ra 10,34 ®ång doanh thu kÕt qu¶ ®em l¹i cho c«ng ty mét møc t¨ng 1,55 ®ång, t­¬ng øng t¨ng 17,63%. VËy nÕu søc s¶n xuÊt TSC§ nh­ n¨m 1999 th× c«ng ty ph¶i sö dông: 299.610.190.909/8,79 = 34.085.345.951 ®ång Nh­ vËy n¨m 2000 c«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n lµ: 34.085.345.951 - 28.967.377.537 = 5.118.008.414 ®ång - ChØ tiªu suÊt hao phÝ cña TSC§: Ta cã n¨m 1999 lîi nhuËn cña c«ng ty b»ng 0 nªn kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc suÊt hao phÝ nghÜa lµ c«ng ty sö dông vèn cè ®Þnh kh«ng hiÖu qu¶. Cßn n¨m 2000 th× suÊt hao phÝ lµ 0,23247®ång nghÜa lµ ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu th× cÇn 0,23247 ®ång TSC§ 4. Thùc tr¹ng t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng 4.1. T×nh h×nh vÒ c¬ cÊu vèn l­u ®éng BiÓu 20: C¬ cÊu vèn l­u ®éng cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ §¬n vÞ: §ång ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc Tû lÖ (%) Møc Tû lÖ (%) Møc Tû lÖ (%) 1. Vèn trong dù tr÷ 8.062.431.985 45,86 8.562.431.985 51,17 500.000.000 5,84 - Nguyªn vËt liÖu 6.532.431.000 81,02 7.032.431.000 82,13 500.000.000 7,11 - C«ng cô dông cô 1.502.000.895 18,98 152.000.985 18,87 0,00 0,00 2. Vèn trong s¶n xuÊt 2.013.636.132 11,45 2.036.782.561 11,58 23.146.429 1,14 3. Vèn trong l­u th«ng 7.502.209.962 12,69 6.979.063.525 39,71 523.146.437 -7,49 - Thµnh phÈm 4.979.576.762 66,63 3.256.430.325 46,66 1.200.000.00 32,23 - Hµng göi b¸n 2.522.633.200 33,63 3.722.633.200 53,34 0,00 0,00 Tæng 17.578.278.071 100 17.578.278.071 100 Nguån: HiÖn tr¹ng VL§ trong n¨m 1999, 2000 cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ NhËn xÐt: VÒ sù thay ®æi c¬ cÊu vèn l­u ®éng cña c«ng ty n¨m 2000 so víi n¨m 1999 - Vèn trong dù tr÷ - Vèn trong s¶n xuÊt - Vèn trong l­u th«ng 4.2. T×nh h×nh sö dông tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty Tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty gåm: ®èi t­îng lao ®éng, c«ng cô lao ®éng phôcvô s¶n xuÊt mf chñ yÕu lµ nguyªn nhiªn vËt liÖu, tiÒn vèn biÓu hiÖn vÒ mÆt gi¸ trÞ cña TSL§ vµ vèn l­u ®éng. T×nh h×nh sö dông TSL§ cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: (Sè liÖu n¨m 1999, 2000 cña phÇn nµy em sÏ tr×nh bµy trong chuyªn ®Ò) 4.3. T×nh h×nh qu¶n lý vèn l­u ®éng ë c«ng ty Dùa vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña c«ng ty ta lËp b¶ng ph©n tÝch so s¸nh qua hai n¨m 1999, 2000 vÒ t×nh tr¹ng c«ng nî, c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ cña c«ng ty qua b¶ng sau: BiÓu 21: Kho¶n ph¶i thu vµ nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc Tû lÖ (%) Møc Tû lÖ (%) Møc Tû lÖ (%) I. Kho¶n ph¶i thu 64.981.421.736 29,39 67.223.889.650 33,23 2.242.476.914 3,45 PTKH 47.226.082.386 72,67 48.361.162.483 23,91 1.135.080.143 2,4 Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 716.540.035 1,1 2.269.069.483 1,12 1.52.556.448 216,67 Ph¶i thu t¹m øng 1.507.488.802 2,31 1.142.633.705 0,56 -364.825.097 -24,2 Ph¶i thu néi bé 6.246.459.606 9,61 7.568.750.681 3,74 1.322.291.075 21,17 Ph¶i thu kh¸c 9.284.841.907 14,31 7.882.216.252 3,9 -1.402.625.655 -15,1 II. Kho¶n ph¶i tr¶ 156.098.349.581 70,61 135.074.562.022 66,77 -21.023.787.559 13,47 1. Nî dµi h¹n 11.075.424.420 7,19 11.977.052.010 5,92 901.627.590 8,14 - Vay dµi h¹n 128.560.000 0,08 11.997.052.010 5,92 11.848.492.010 - Nî dµi h¹n kh¸c 10.947.208.402 7,01 0 2. Nî ng¾n h¹n 145.022.925.161 92,91 123.097.510.012 60,85 -21.925.415.149 -15,12 - Vay ng¾n h¹n 76.155.695.845 48,78 61.792.965.702 30,55 - Ph¶i thu ng­êi b¸n 42.295.128.922 27,1 40.613.873.062 20,07 - Ng­êi mua tr¶ tr­íc 158.202.922 0,1 247.783.663 0,136 - Ph¶i tr¶ CNV 4.878.707.893 3,12 2.950.451.221 1,46 - ThuÕ ph¶i tr¶ 1.311.712.356 0,84 -365.704.065 -0,18 - Ph¶i tr¶ c«ng ty 7.457.217.646 4,77 3.610.704.065 1,785 - Ph¶i tr¶ kh¸c 12.766.260.163 8,22 14.219.820.185 7,03 Tæng 221.079.762.317 100 202.298.451.672 100 Nguån: B¸o c¸o quyÕt to¸n tµi chÝnh 1999, 2000 Trong hai n¨m 1999, 2000 nguån vèn c«ng ty ®ã chiÕm dông lµ rÊt lín trong khi ®ã vèn cña c«ng ty bÞ chiÕm dông l¹i nhá h¬n rÊt nhiÒu. Nguyªn nh©n do c«ng ty ®· ®­îc c¸c nhµ cung øng nguyªn vËt liÖu ë n­íc ngoµi cho kÐo dµi thêi gian thanh to¸n vµ mét sè c«ng tr×nh XDCB mµ c«ng ty ®· cung øng vËt liÖu næ ®· thanh to¸n nhanh h¬n cho c«ng ty. So víi n¨m 1999, c¸c kho¶n vèn bÞ chiÕm dông trong n¨m 2000 lµ t¨ng lªn 2.242.476.914 ®ång t­¬ng øng víi 3,45% trong ®ã tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n lµ t¨ng lªn rÊt nhiÒu. 5. Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty ng­êi ta xem xÐt nh÷ng chØ tiªu ®­îc ph¶n ¸nh ë b¶ng sau: BiÓu sè 22: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 So s¸nh Møc % 1. Tæng doanh thu 306.972.221.992 299.610.190.909 -7.062.031.003 -2,3 2. Lîi nhuËn thuÇn 0 200.000.000 200.000.000 100 3. VÈN L­U ®ÉNG§ b×nh qu©n 17.578.270.071 18.233.673.951 655.403.880 3,73 4. Søc s¶n xuÊt cña VL§ (=1:3) 17,446 16,432 -1,014 -5,8 5. Søc sinh lêi VL§ (=(2): (3)) 0 0,012 0,012 100 6. Sè vßng lu©n chuyÓn (=(1): (3) 18 17 -1 -5,55 7. §é dµi mét vßng lu©n chuyÓn =(360: (5)) 20 21 +1 5 8. HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ (=(3) : (1) 0,057 0,061 0,004 -7,0175 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty Qua b¶ng ta cã nhËn xÐt: ChØ tiªu søc s¶n xuÊt vèn l­u ®éng n¨m 2000 nhá h¬n n¨m 1999 Tuy nhiªn chØ tiªu søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng n¨m 2000 lµ cao h¬n vµ n¨m 1999 lµ kh«ng cã l·i hay trong n¨m 1999 vèn l­u ®éng kh«ng sinh lêi. Trong n¨m 2000 kh¶ n¨ng sinh lêi cña mét dßng vèn l­u ®éng lµ 0,012 ®ång. ChØ sè vßng quay cña vèn l­u ®éng: sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 1999 lµ 18 vßng/n¨m, n¨m 2000 lµ 17 vßng/n¨m. So víi n¨m 1999 sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 2000 gi¶m 1 vßng/n¨m. Nguyªn nh©n do: Doanh thu gi¶m 7.062.031.003 ®ång (gi¶m 2,3%) Vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng 655.403.880 ®ång (t¨ng 3,73%). VËy nÕu sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 2000 b»ng n¨m 1999 th× cÇn sè vèn l­u ®éng lµ: 299610190909: 18 = 16645010606 ®ång. So víi thùc tÕ c«ng ty ®· l·ng phÝ mét kho¶n lµ: 18.232.673.951 - 160.645.010.606 = 1.588.663.345 ®ång. IV. §¸nh gi¸ chung vÒ huy ®éng vµ sö dông vèn cña c«ng ty 1. C«ng t¸c huy ®éng vèn 1.1. C¸c thµnh tùu HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®Òu gÆp ph¶i vÊn ®Ò lµ thiÕu vèn kinh doanh, lµ mét trë ng¹i lín, g©y ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn, c«ng ty ®· chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch huy ®éng vèn tõ c¸c nguån: ng©n s¸ch cÊp, tù bæ sung, tÝn dông, chiÕm dông. Nhê vËy mµ kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty cã phÇn kh¶ quan, c«ng ty lu«n ®¶m b¶o vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh. Thùc tÕ cho thÊy r»ng nhu cÇu vÒ vèn l­u ®éng cña c«ng ty lµ rÊt lín v× do ®Æc thï vÒ nguyªn vËt liÖu vµ s¶n phÈm s¶n xuÊt cña c«ng ty. Nguån huy ®éng c¬ b¶n cña c«ng ty lµ vay ng©n hµng, tuy nhiªn c«ng ty ®· thùc hiÖn sù c©n ®èi hîp lý gi÷a c¸c nguån vèn. §Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn l­u ®éng, c«ng ty cã nguån ®i chiÕm dông ®· t¨ng lªn nhanh (n¨m 1999 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 690715%, n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 113052%), bªn c¹nh ®ã vèn ng©n hµng l¹i gi¶m. C¬ cÊu c¸c bé phËn TSC§ t­¬ng ®èi hîp lý, c«ng ty ®· b­íc ®Çu tËn dông tèi ®a c«ng suÊt vµ thêi gian lµm viÖc cña m¸y mãc thiÕt bÞ. Trong c«ng t¸c khÊu hao, c«ng ty lu«n trÝch ®ñ theo kÕ ho¹ch ®Òu ®Æn hµng n¨m vµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt sö dông vèn. 1.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n - L­îng vèn huy ®éng tõ nguån tÝn dông chiÕm mét tû lÖ kh¸ lín trong tæng sè vèn (cô thÓ n¨m 2000: vay ng¾n h¹n ng©n hµng víi sè tuyÖt ®èi lµ 39.962.244.884 ®ång, chiÕm 24,45%; vay dµi h¹n ng©n hµng lµ 9.039.789.248 chiÕm 5,53% trong tæng sè vèn). V× thÕ phÇn l·i suÊt vay ng©n hµng ®Õn h¹n tr¶ cña c«ng ty ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh, ®Æc biÖt vèn tÝn dông cña c«ng ty chñ yÕu lµ phÇn vay ng¾n h¹n ng©n hµng. - L­îng vèn cßn ø ®äng trong hµng tån kho t­¬ng ®èi lín vµ nguån vèn bÞ chiªm dông còng lín. §iÒu ®ã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña vèn l­u ®éng, gi¶m kh¶ n¨ng sinh lêi. 2. VÊn ®Ò sö dông vèn 2.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t ®­îc mét kÕt qu¶ th«ng qua c¸c chØ tiªu. BiÓu 23: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 So s¸nh Møc % 1. TRT 306.672.221.912 299.610.190.909 -7.062.031.003 -2,3 2. PR 0 200.000 200.000.000 100 3. VKD 36.516.718.585 36.034.990.837 -481.727.748 -1,32 4. DVKD (%) 0 0,56 0,56 100 5. VSVKD 8,4 8,3 0,1 -1,2 6. DTR (%) 0 0,0667 0,0667 100 Nh­ vËy ta thÊy hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2000 cao h¬n n¨m 1999 (do n¨m 1999 c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã l·i). Tuy c«ng ty ®· tËn dông mäi nguån vèn ®Ó thay ®æi, mua míi m¸y mãc thiÕt bÞ t¨ng søc sinh lêi cña vèn cè ®Þnh. Nh­ng n¨m 1999 viÖc qu¶n lý sö dông vèn cè ®Þnh lÉn vèn l­u ®éng ®Òu kh«ng hiÖu qu¶, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã l·i. §ã còng lµ t×nh tr¹ng chung cña DNNN trong thêi gian qua. 2.2. Tån t¹i trong vÊn ®Ò sö dông vèn - L­îng hµng tån kho cña c«ng ty tån ®äng lín, tuy cã gi¶m trong c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 nh­ng vÉn g©y ø ®äng vèn. CÇn cã biÖn ph¸p ®Ó tiªu thô sè s¶n phÈm nµy ®Ó thu håi vèn s¶n xuÊt kinh doanh. PhÇn III BiÖn ph¸p t¨ng c­êng huy ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ I. Ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ giai ®o¹n 2001-2005 - Mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ®Òu bÞ chi phèi bëi nh÷ng quan ®iÓm cña c¸c nhµ qu¶n trÞ. Sau ®©y lµ quan ®iÓm chñ yÕu cña c¸c nhµ qu¶n trÞ C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ: + Mét lµ: tiÕt kiÖm triÖt ®Ó chi phÝ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nãi chung bÊt kÓ doanh nghiÖp nµo còng nªn tiÕt kiÖm vµ C«ng ty ph¶i huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån vèn bªn trong vµ bªn ngoµi víi chi phÝ thÊp nhÊt. + Hai lµ: n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm vµ thu ®­îc lîi nhuËn. - §Èy m¹nh kinh doanh ®a ngµnh nghÒ t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. - §Èy m¹nh s¶n l­îng tiªu thô b¸nh kÑo, dù kiÕn n¨m 2001: + Tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng toµn c«ng ty: 400.125.000.000® + Lîi nhuËn dù kiÕn: 4.500.000.000® + Khèi l­îng b¸nh kÑo: 22.000.000 tÊn. BiÓu 24: Nhu cÇu vèn s¶n xuÊt kinh doanh giai ®o¹n 2000-2005 cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2005 Vèn s¶n xuÊt kinh doanh 39.500.000.000 75.000.000.000 Vèn cè ®Þnh 21.000.000.000 43.000.000.000 Vèn l­u ®éng 18.500.000.000 32.000.000.000 Nguån: KÕ ho¹ch vèn SXKD cña c«ng ty (2000-2005) BiÓu 25: Nhu cÇu vèn l­u ®éng giai ®o¹n 2000-2005 cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ §¬n vÞ: §ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2005 I. Kh©u dù tr÷ 6.000.000.000 10.000.000.000 1. Nguyªn vËt liÖu 4.500.000.000 7.000.000.000 2. C«ng cô, dông cô 1.500.000.000 2.000.000.000 II. Kh©u s¶n xuÊt 4.000.000.000 12.000.000.000 III. Kh©u l­u th«ng 8.500.000.000 11.000.000.000 Tæng céng 18.500.000.000 32.000.000.000 Nguån: KÕ ho¹ch vèn l­u ®éng cña c«ng ty Nhu cÇu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn ®Çu t­ vµo n¨m 2000 lµ 5.500.000.000®ång, vµo n¨m 2005 lµ 15.000.000.000 ®ång. II. Mét sè biÖn ph¸p ®Ó huy ®éng tèi ®a c¸c nguån vèn: Trong chiÕn l­îc vÒ vèn th× ph¹m trï “huy ®éng vèn”, “sö dông vèn” vµ “qu¶n lý vèn” cã hiÖu qu¶ lµ kh«ng thÓ t¸ch biÖt. C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i huy ®éng vèn ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra b×nh th­êng, ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng. Tuy nhiªn vÊn ®Ò tiÕp theo cña huy ®éng lµ sö dông vèn nh­ thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶. VËy nªn c¸c gi¶i ph¸p ®­a ra ®Òu nh»m môc ®Ých n©ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng hay sö dông vèn. 1. Sö dông tÝn dông thuª mua: Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, chiÕm dông vèn lÉn nhau lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp kh«ng thÓ ®i chiÕm dông vèn cña doanh nghiÖp kh¸c mµ l¹i kh«ng bÞ doanh nghiÖp kh¸c chiÕm dông vèn cña m×nh. ë phÇn thùc tr¹ng ta thÊy vèn ®i chiÕm dông cña c«ng ty lµ nhá h¬n vèn c«ng ty bÞ chiÕm dông. V× ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ vèn c«ng ty ®· vay ng¾n h¹n ng©n hµng mét l­îng tiÒn lín (tuy nhiªn cã gi¶m ®Õn n¨m 2000, cuèi 1998 vay 76 tû, n¨m 1999 vay xÊp xØ lµ 61 tû, cuèi n¨m 2000 vay xÊp xØ lµ 40 tû). §iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh, do ph¶i bít mét phÇn lîi nhuËn tr¶ l·i cho ng©n hµng. Nguyªn nh©n lµ do: kh¶ n¨ng tù bæ sung vèn kÐm, nî nhiÒu. C¸c gi¶i ph¸p: - N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, t¹o uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng ®Ó th¾t chÆt mèi quan hÖ. Nh­ thÕ kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn cho c«ng ty còng tèt lªn vµ lµm t¨ng nguån tiÒn cña c«ng ty. - Nªn thùc hiÖn c¸c ®¬n thanh to¸n giao nhËn hµng vµ nhËn tiÒn song song, cã thÓ chËm l¹i thÕ nh­ng chØ trong thêi gian ng¾n vµ hîp lý. - C¸c biÖn ph¸p t¹o nguån tÝn dông hîp lÝ: X©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n, c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô cô thÓ cho tõng n¨m. Tõ ®ã c©n ®èi c¸c nguån huy ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó nh»m x©y dùng c¬ b¶n ®­îc c¬ cÊu vèn l­u ®éng hîp lý, kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty, gi¶m ®­îc c¸c kho¶n vay ng©n hµng, vèn bÞ chiÕm dông, ®Ò cao ch÷ tÝn trong kinh doanh nh»m ngµy cµng ký kÕt ®­îc nhiÒu hîp ®ång, t¨ng vÞ thÕ trªn th­¬ng tr­êng. ChØ tiªu “Ký thu tiÒn b×nh qu©n” dïng ®Ó ®o l­êng kh¶ n¨ng thu håi vèn trong tiªu thô s¶n phÈm th«ng qua c¸c kho¶n ph¶i thu vµ doanh thu tiªu thô b×nh qu©n mçi ngµy. NÕu “Kú thu tiÒn b×nh qu©n” lµ thÊp th× vèn cña doanh nghiÖp Ýt bÞ ø ®äng trong kh©u thanh to¸n, cßn nÕu lín th× bÞ ø ®äng nhiÒu trong kh©u thanh to¸n. Kú thu tiÒn b×nh qu©n = Tõ ®ã ta cã thÓ tÝnh to¸n chØ tiªu nµy cho c«ng ty trong hai n¨m 1999 vµ 2000 lµ: §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 1999 2000 So s¸nh Møc % 1. Doanh thu b×nh qu©n mét ngµy 851.867.283 832.250.530,3 -19.616.752,7 -2,3 2. C¸c kho¶n ph¶i thu 64.981.412.736 67.223.889.650 2.242.476.914 3,45 3. Kú thu tiÒn b×nh qu©n (ngµy) 76 81 5 Nh­ vËy cuèi thêi ®iÓm n¨m 2000 so víi cuèi thêi ®iÓm n¨m 1999 th× ký thu tiÒn b×nh qu©n t¨ng 5 ngµy, chøng tá n¨m 2000 c«ng ty thùc hiÖn kh«ng tèt c«ng t¸c thu nî so víi n¨m 1999. B×nh qu©n ký thu tiÒn cña c¶ hai n¨m ®Òu lín. 2. Gi¶i quyÕt nhanh chãng l­îng thµnh phÈm tån kho nh»m ®Èy nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng Thùc tÕ trong mÊy n¨m qua ë c«ng ty tån t¹i mét l­îng hµng tån kho kh¸ lín. Trong ®ã gåm cã: nguyªn vËt liÖu tån kho, c«ng cô dông cô trong kho, thµnh phÈm tån kho, hµng ho¸ tån kho lµ chiÕm mét tû träng lín. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cÇn c¸c biÖn ph¸p sau: + Qu¶n lý nguyªn vËt liÖu cho tèt ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tån kho, ø ®äng vèn. Muèn vay ph¶i xay dùng kÕ ho¹ch nguyªn vËt liÖu cho nhu cÇu s¶n xuÊt thËt chÝnh x¸c, ®óng thêi ®iÓm. T¹o mèi quan hÖ tèt, tin t­ëng víi c¸c nhµ cung øng lµ mét viÖc quan träng. + Tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm: X©y dùng h×nh thµnh bé phËn marketing, n¾m b¾t chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ tr­êng, tËn dông mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c«ng ty vµ n¾m b¾t nhanh c¸c th«ng tin kh¸c ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lý. Nh­ng ®èi víi kh¸ch hµng nµo th× còng ph¶i lÊy chÊt l­îng lµ môc tiªu cung øng vµ gi¸ c¶ hîp lý. S¶n phÈm H¶i Hµ nãi riªng vµ s¶n phÈm b¸nh kÑo cña toµn ngµnh s¶n xuÊt b¸nh kÑo nãi chung chÞu ¶nh h­ëng lín cña khÝ hËu nãng Èm. Do vËy, ®· ¶nh h­ëng xÊu ®Õn chÊt l­îng vµ n¨ng suÊt lao ®éng, khã kh¨n cho viÖc b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã, thÞ tr­êng träng ®iÓm cña c«ng ty lµ c¸c vïng gÇn trô së chÝnh cña c«ng ty mµ trô së chÝnh ®ãng t¹i Hµ Néi lµ n¬i tËp trung d©n c­ ®«ng ®óc, søc mua lín... rÊt thuËn lîi cho viÖc giao dÞch, mua b¸n, trao ®æi vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty ë vïng thÞ tr­êng nµy so víi c¸c ®èi thñ kh¸c ë xa nh­ Biªn Hoµ, Qu¶ng Ng·i... Nh­ng ng­îc l¹i viÖc th©m nhËp cña c«ng ty vµo c¸c thÞ tr­êng ë xa nh­ miÒn Trung, miÒn Nam l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n do c¸c yÕu tè ®Þa lý, kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn xa, thÞ hiÕu tiªu dïng kh¸c nhau. Cã thÓ nãi hiÖn nay, viÖc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng b¸nh kÑo x¶y ra kh¸ quyÕt liÖt. C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ kh«ng nh÷ng ph¶i c¹nh tranh víi nh÷ng ®èi thñ trong n­íc nh­ H¶i Ch©u, Trµng An, Qu¶ng Ng·i, Lam S¬n, Biªn Hoµ mµ cßn ph¶i c¹nh tranh víi rÊt nhiÒu b¸nh kÑo ngo¹i nhËp hiÖn ®ang trµn lan trªn thÞ tr­êng. §Æc biÖt gÇn ®©y míi xuÊt hiÖn hai ®èi thñ c¹nh tranh míi cña H¶i Hµ lµ c«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt keä Perfetti ViÖt Nam víi s¶n phÈm c¸c lo¹i, kÑo cao su thái Bigbabol, kÑo cao su thæi cã nh©n Bloop, kÑo s÷a bÐo Alpelibe original vµ c«ng ty chÕ biÕn thùc ph¶m Kinh ®« víi s¶n phÈm b¸nh c¸c lo¹i, mÉu m· ®Ñp phï hîp víi nhu cÇu ng­êi tiªu dïng nªn chiÕm ®­îc mét thÞ phÇn lín trª thÞ tr­êng. V× vËy, ®Ó thµnh c«ng trong kinh doanh ®ßi hái c«ng ty ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®ång thêi c¶i tiÕn mÉu m· n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. 3. CÇn t¨ng c­êng huy ®éng vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay mét vÊn ®Ò bøc xóc ®èi víi mçi doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò thiÕu vèn, ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Do thiÕu vèn mµ doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån, trong ®ã chñ yÕu lµ vay ng©n hµng. PhÇn l·i suÊt ph¶i tr¶ cho ng©n hµng kh¸ lín lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh­ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ChÝnh v× vËy t¨ng c­êng nguån vèn tõ néi bé c«ng ty cã mét ý nghÜa quan träng. Tuy nhiªn ®Ó huy ®éng ®­îc nguån vèn nµy th× c«ng ty ph¶i t¹o ®­îc mét sù ®oµn kÕt gi÷a c¸n bé c«ng nh©n viªn víi c«ng ty vµ cã møc l·i nhÊt ®Þnh cho kho¶n tiÒn nµy. III. Mét sè biÖnph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ë C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ 1. §æi míi t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm VÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt trong giai ®o¹n hiÖn nay cña c«ng ty. ChÝnh v× vËy biÖn ph¸p ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ ®æi míi h×nh thøc tiªu thô s¶n phÈm. Nguyªn nh©n kh¸ch quan dÉn ®Õn vÊn ®Ònµy nh­ ®· nãi lµ do thêi tiÕt, t×nh h×nh chung cña nÒn kinh tÕ. Nh­ng nguyªn nh©n chñ yÕu l¹i xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n chñ quan. §ã lµ c«ng ty ch­a cã mét chiÕn l­îc thÞ tr­êng, mét chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm hîp lý, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng. §Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng hiÖn t¹i, c«ng ty cÇn cã mét chiÕn l­îc thÞ tr­êng l©u dµi, mét chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm hîp lý ®¸p øng c¸c yªu cÇu tr­íc, trong vµ sau khi b¸n hµng. C¸c biÖn ph¸p ®ã lµ: - C«ng t¸c ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt lµ c«ng t¸c thÞ tr­êng. Cã thÞ tr­êng cã nghÜa lµ hµng ho¸ ®­îc tiªu thô. C«ng ty cÇn n©ng cao tr×nh ®é tiÕp thÞ, tr×nh ®é b¸n hµng cho ®éi ngò nµy ®ång thêi ph¶i cã chÕ ®é tr¸ch nhiÖm vËt chÊt râ rµng ®Ó khuyÕn khÝch hä. ChÝnh hä lµ ng­êi t¹o nªn h×nh ¶nh vµ uy tÝn cña c«ng ty. Kh¸ch hµng cña c«ng ty hÇu hÕt lµ c¸c ®¹i lý vµ c¸c nhµ b¸n bu«n. Hä ®Òu cã quan hÖ g¾n bã mËt thiÕt víi c«ng ty, ho¹t ®éng trªn c¬ së hoa hång ®¹i lý vµ ®­îc c¸c c«ng ty thùc hiÖn gi¸ b¸n ­u ®·i, cho nªn lîi Ých cña hä g¾n liÒn víi lîi Ých cña c«ng ty. §©y lµ mét thuËn lîi cho c«ng ty trong viÖc ph¸t triÓn më réng thÞ tr­êng, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. C¸c ®¹i lý gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc t¹o lËp uy tÝn, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®Ó nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ gi¸n tiÕp vµ trùc tiÕp. Víi ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp th× nghiªn cøu thÞ tr­êng dùa vµo sè liÖu ®· cã. Nh÷ng sè liÖu nµy cã thÓ do chÝnh c«ng ty t¹o ra nh­ c¸c sè liÖu cña kÕ to¸n tµi chÝnh, kÕ to¸n kinh doanh, thèng kª tiªu thô s¶n phÈm... hoÆc sè liÖu nµy ®­îc lÊy tõ bªn ngoµi doanh nghiÖp th«ng qua b¸o chÝ. C«ng ty cã thÓ kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ®Ó cã thÓ kÕt luËn chÝnh x¸c h¬n. T×m hiÓu vµ ph©n tÝch thÞ tr­êng ph¶i ph©n tÝch ®Çy ®ñ cung vµ cÇu hiÖn t¹i, t­¬ng lai cña thÞ tr­êng. ThÞ tr­êng ®­îc ph©n tÝch ë ®©y bao gåm c¶ thÞ tr­êng ®Çu ra vµ thÞ tr­êng mua s¾m c¸c yÕu tè ®Çu vµo. Trong ph©n tÝch cung cÇu th× c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ tiÕn hµnh c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh chñ yÕu, chiÕm tû phÇn cao. Trong ph©n tÝch cÇu th× c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng vµ quy m« c¸c doanh nghiÖp cã cÇu vÒ lo¹i s¶n phÈm cña c«ng ty. Tõ ®ã C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ cã thÓ x©y dùng chiÕn l­îc l©u dµi, chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm hîp lý cho c«ng ty víi møc ®é chÝnh x¸c cao. Qua ®ã c«ng ty cÇn t¨ng c­êng chÝnh s¸ch tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o nhÊt lµ qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ cña c¸c lÜnh vùc. Sau ®ã C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ cÇn ph¶i tæ chøc chµo hµng trªn thÞ tr­êng ®Ó l«i cuèn kh¸ch hµng. VÝ dô ®èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, c«ng ty ®Òu cã xe « t«, tµu thuû chuyªn chë ®Õn tËn n¬i víi c­íc phÝ hîp lý ®óng tiÕn ®é. 2. N©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ chÊt l­îng cña ®éi ngò lao ®éng t¹o ®éng lùc lµm viÖc + Thø nhÊt c«ng ty cÇn bè trÝ l¹i lao ®éng qu¶n lý cho phï hîp víi n¨ng lùc cña tõng ng­êi. Muèn lµm ®­îc ®iÒu nµy th× gi¸m ®èc, c¸c phã gi¸m ®èc vµ tr­ëng phßng tæ chøc nh©n sù ph¶i n¾m ®­îc toµn bé phßng ban cña c«ng ty, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cÇn sè l­îng c¸n bé lµ bao nhiªu, chÊt l­îng nh­ thÕ nµo, cè g¾ng ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh cña tõng ng­êi. + Thø hai, qua viÖc n¾m râ n¨ng lùc cña tõng c¸n bé sÏ ph¸t hiÖn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc, ham häc hái t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hä cã ®­îc häc n©ng cao lªn. ViÖc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé qu¶n lý th­êng rÊt tèn kÐm cÇn ph¶i tuyÓn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc thËt sù ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho viÖc ®µo t¹o ®ång thêi chÝnh hä gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ vèn kinh doanh nãi riªng. + Thø ba lµ ph¸t triÓn tr×nh ®é ®éi ngò lao ®éng vµ t¹o ®éng lùc cho tËp thÓ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. N©ng cao tay nghÒ cho ®éi ngò kü s­, c«ng nh©n kü thuËt ®Ó khai th¸c tèi ­u vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. BiÖn ph¸p: - CÇn h×nh thµnh nªn c¬ cÊu lao ®éng hîp lý, ph¶i b¶o ®¶m viÖc lµm trªn c¬ së ph©n c«ng ®óng nhiÖm vô cña m×nh. - CÇn ph¶i kiÓm tra tay nghÒ khi giao viÖc cho c«ng nh©n. §Æc biÖt cÇn quan t©m tíi c«ng t¸c tr¶ l­¬ng, th­ëng, khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt ®èi víi ng­êi lao ®éng. - T¹o mét ®éng lùc tËp thÓ vµ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ kinh tÕ. 4. C«ng ty cÇn më réng quan hÖ víi c¸c nhµ cung øng nguån hµng ngay c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Ó gi¸ mua vµ chi phÝ lµ thÊp nhÊt, tr¸nh ®éc quyÒn cung cÊp. §Çu t­ d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®Ó tù s¶n xuÊt bao b×. Tæ chøc khai th¸c tèi ®a c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. 5. T¨ng c­êng c«ng t¸c thu håi c«ng nî, chó träng ®Æc biÖt vµo nh÷ng kh¸ch hµng cã sè nî lín. - Yªu cÇu xÝ nghiÖp thu tiÒn tr­íc khi xuÊt hµng - §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng ch­a cã kh¶ n¨ng tr¶ tiÒn ngay th× ph¶i cam kÕt ®¶m b¶o mét tû lÖ d­ nî trong thêi gian nhÊt ®Þnh. NÕu v­ît qu¸ sè nî vµ thêi h¹n ®ã th× xÝ nghiÖp kh«ng tiÕp tôc b¸n n÷a. IV. KiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc - Nhµ n­íc cÇn cho c«ng ty vay vèn víi l·i suÊt ­u ®·i. - Nhµ n­íc cÇn gi¶i quyÕt nhanh nguån vèn cho c¸c c«ng tr×nh XDCB ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi víi c«ng ty. KÕt luËn Trong nh÷ng n¨m võa qua khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN th× vÊn ®Ò huy ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò quan träng quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. Víi mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh ®­îc huy ®éng, muèn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña m×nh c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng cho phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp m×nh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay c¸c quan hÖ tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cßn rÊt míi mÎ vµ hµng ngµy hµng giê thö th¸ch sù tån t¹i cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ thÊy r»ng ®Ó thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, doanh nghiÖp ph¶i lµm chñ ®­îc vèn kinh doanh th«ng qua c«ng cô ®¾c lùc lµ t×m kiÕm c¸c nguån cung øng vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh. Sau mét thêi gian thùc tËp ë c«ng ty, nhËn thÊy mét vÊn ®Ò ®­îc xem lµ rÊt quan träng ®ång thêi còng lµ mét khã kh¨n khi thùc hiÖn, t«i ®· t×m hiÓu vµ nghiªn cøu ®Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p ®Ó t¹o vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ë C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ”. Víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n vµ sù h­íng dÉn cña c« gi¸o, ®ång thêi ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c«ng ty t«i ®· t×m ra mét sè mÆt yÕu cña c«ng ty vµ ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p. Nh­ng nh÷ng ®Ò nghÞ trªn chØ lµ cña mét sinh viªn ch­a cã kinh nghiÖm, nªn nÕu nh­ nh÷ng gi¶i ph¸p nµy Ýt nhiÒu cã ý nghÜa thùc tÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty th× sÏ lµ mét khÝch lÖ ®èi víi t«i. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh QTKDTH - Chñ biªn: GS.TS nhµ gi¸o ­u tó Ng« §×nh Giao - Nxb Khoa häc kü thuËt, n¨m 1999. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp - Chñ biªn PTS. L­u ThÞ H­¬ng- Nxb Gi¸o dôc, 1998. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - Chñ biªn PGS. PTS Ph¹m ThÞ G¸i - Khoa KÕ to¸n §¹i häc KTQD, Nxb Gi¸o dôc, 1997. Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp - Josete Peyrard, Nxb Thèng kª, 1994. T¹p chÝ x©y dùng sè 7/1998, T¹p chÝ tµi chÝnh sè 4,5/1997. Tµi liÖu tõ c«ng ty: B¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c n¨m: 1998, 1999, 2000; B¸o c¸o t¨ng gi¶m TSC§, B¸o c¸o c«ng nî cña c«ng ty.