Nâng cao hoạt động xuất khẩu giầy dép Việt Nam - Thực trạng và giải pháp

Lêi më ®Çu Tr­íc n¨m 1996, xu h­íng chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· h×nh thµnh nh­ng ph¶i ®Õn ®¹i héi VI míi xuÊt hiÖn b­íc ngoÆt trong ®æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nãi chung, c¬ chÕ qu¶n lý th­¬ng m¹i vµ dÞch vô nãi riªng. B­íc ngoÆt nµy ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ kú diÖu cho nÒn kinh tÕ, biÕn nÒn kinh tÕ n­íc ta tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ g¾n s¶n xuÊt víi thÞ tr­êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc tù do kinh doanh nh÷ng mÆt hµng mµ nhµ n­íc kh«ng cÊm, nhµ n­íc b¶o hé nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh hîp ph¸p vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ b×nh ®¼ng. ViÖc chuyÓn h­íng nÒn kinh tÕ ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Qua tõng n¨m, kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu t¨ng lªn nhanh chãng vµ trë thµnh mÆt trËn kinh tÕ quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu ®· ®­îc c«ng nhËn lµ mét m« h×nh ph¸t triÓn ®­a c¸c quèc gia tho¸t khái t×nh tr¹ng l¹c hËu vµ ®ãi nghÌo, tiÕn gÇn ®Õn møc chung cña thÕ giíi. HiÖn nay, mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña n­íc ta lµ dÇu th«, dÖt may, giÇy dÐp, g¹o, thuû s¶n, cµ phª...Trong ®ã , m¨t hµng xuÊt khÈu giÇy dÐp ®ang gi÷ mét vÞ trÝ quan träng vµ cã tû träng lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña chóng ta. Cïng víi sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi, nhu cÇu trªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu ngµy cµng cao, dÉn ®Õn nh÷ng ®ßi hái cÇn ®­îc ®¸p øng. Nhu cÇu vÒ giÇy dÐp lµ mét nhu cÇu c¬ b¶n ; v× vËy ,c¬ héi ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña ngµnh giÇy dÐp lµ rÊt lín. ViÖc nghiªn cøu: “N©ng cao ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp ViÖt Nam- thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” lµ cÇn thiÕt ®Ó tõ ®ã chóng ta x©y dùng ®­îc ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vµ ph­¬ng h­íng kh¾c phôc khã kh¨n trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp nh÷ng n¨m tíi. Néi dung PhÇn I Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ Kh¸i niÖm xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ viÖc b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô cho mét quèc gia kh¸c trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ thanh to¸n. TiÒn tÖ trong tr­êng hîp nµy cã thÓ lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét hoÆc hai quèc gia. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ khai th¸c ®­îc lîi thÕ so s¸nh cña tõng quèc gia trong ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc, trong mäi ®iÒu kiÖn kinh tÕ, tõ xuÊt khÈu hµng ho¸ tiªu dïng cho ®Õn t­ liÖu s¶n xuÊt, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ kü thuËt cao. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trªn mét ph¹m vi réng r·i c¶ vÒ ®iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian. Nã cã thÓ diÔn ra trong thêi gian rÊt ng¾n song còng cã thÓ kÐo dµi hµng n¨m, cã thÓ tiÕn hµnh trªn ph¹m vi mét quèc gia hay nhiÒu quèc gia kh¸c nhau. 2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 2.1. §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n XuÊt khÈu cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõng quèc gia. C¸c lý thuyÕt vÒ t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn ®Òu chØ ra r»ng, ®Ó t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, mçi quèc gia cÇn cã bèn ®iÒu kiÖn: nguån nh©n lùc, tµi nguyªn, vèn vµ khoa häc c«ng nghÖ. Song kh«ng ph¶i quèc gia nµo còng cã ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã. HiÖn nay, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®ang thiÕu vèn vµ kü thuËt c«ng nghÖ nh­ng lao ®éng vµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn l¹i rÊt dåi dµo. C¸c n­íc ph¸t triÓn l¹i dåi dµo vÒ vèn vµ khoa häc c«ng nghÖ nh­ng l¹i thiÕu lao ®éng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy, hä buéc ph¶i nhËp tõ bªn ngoµi nh÷ng yÕu tè s¶n xuÊt trong n­íc ch­a hoÆc gÆp khã kh¨n trong s¶n xuÊt, cã nghÜa lµ ph¶i cÇn mét nguån ngo¹i tÖ chÝnh lµ kho¶n ngo¹i tÖ thu vÒ tõ xuÊt khÈu. XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng chÝnh t¹o ra tiÒn ®Ò cho nhËp khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn cho qui m« vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng cña nhËp khÈu. Vai trß cña xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n thÓ hiÖn qua mét sè khÝa c¹nh sau: + XuÊt khÈu ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ. ë nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn, mét trong nh÷ng vËt c¶n chÝnh cña qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ sù thiÕu vèn. Nguån vèn huy ®éng tõ n­íc ngoµi ®­îc coi lµ chñ yÕu nh­ng mäi c¬ héi tiÕp nhËn ®Çu t­ hay vay nî n­íc ngoµi chØ t¨ng lªn khi chñ ®Çu t­ hay ng­êi cho vay nî nhËn thÊy kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña n­íc ®ã v× ®©y lµ nguån chÝnh ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tr¶ nî. + XuÊt khÈu thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Thùc tÕ cho thÊy r»ng xuÊt khÈu gãp phÇn lµm dÞch chuyÓn nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn tõ n«ng nghiÖp sang c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. T¸c ®éng cña xuÊt khÈu ®èi víi s¶n xuÊt vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®­îc nh×n nhËn d­íi hai c¸ch sau: ChØ xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm thõa so víi nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa. §iÒu nµy cã nghÜa lµ trong tr­êng hîp nÒn kinh tÕ qui m« nhá vµ l¹c hËu, s¶n xuÊt cßn ch­a ®ñ tiªu dïng th× xuÊt khÈu chØ bã hÑp trong mét ph¹m vi nhá vµ t¨ng tr­ëng chËm nÕu kh«ng muèn nãi lµ kh«ng thÓ t¨ng tr­ëng. Do ®ã c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng. Coi thÞ tr­êng thÕ giíi lµ môc tiªu ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt, coi träng xuÊt khÈu. Quan ®iÓm nµy t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Cô thÓ lµ: XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh cïng cã ®iÒu kiÖn vµ c¬ héi ph¸t triÓn. VÝ dô khi ngµnh dÖt may xuÊt khÈu ph¸t triÓn, c¸c ngµnh liªn quan nh­ b«ng, sîi, nhuém, tÈy, hÊp.. sÏ cã c¬ héi ph¸t triÓn. XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr­êng s¶n phÈm, t¹o lîi thÕ nhê qui m«.XuÊt khÈu lµ ph­¬ng tiÖn t¹o vèn vµ thu hót kü thuËt c«ng nghÖ míi tõ c¸c n­íc ph¸t triÓn nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ néi ®Þa, t¹o n¨ng lùc s¶n xuÊt míi.XuÊt khÈu thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyªn m«n ho¸, t¨ng c­êng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c quèc gia bëi khi khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng ph¸t triÓn th× ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng s©u s¾c. MÆt kh¸c, th«ng qua xuÊt khÈu mét n­íc cã thÓ tËp trung vµo s¶n xuÊt mÆt hµng m×nh cã lîi thÕ ®Ó trao ®æi lÊy thø m×nh cÇn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n. + XuÊt khÈu t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.Ho¹t ®éng xuÊt khÈu thu hót hµng triÖu lao ®éng vµ t¹o thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c, xuÊt khÈu t¹o ra nguån ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng tiªu dïng ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó cña nh©n d©n. + XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i.XuÊt khÈu vµ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c cã sù t¸c ®éng qua l¹i, phô thuéc lÉn nhau. XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng chñ yÕu, thÓ hiÖn mèi liªn kÕt trªn toµn thÕ giíi, tõ ®ã thóc ®Èy c¸c mèi quan hÖ kh¸c nh­ du lÞch quèc tÕ, b¶o hiÓm quèc tÕ, tÝn dông quèc tÕ… ph¸t triÓn theo. Ng­îc l¹i sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho ngµnh xuÊt khÈu cµng ph¸t triÓn h¬n. 2.2. §èi víi mét doanh nghiÖp + Th«ng qua xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cã c¬ héi tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng. Nh÷ng yÕu tè ®ã ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu s¶n xuÊt phï hîp víi thÞ tr­êng. Trªn c¬ së ®ã, doanh nghiÖp ph¸t triÓn tíi mét møc ®é cao h¬n. + XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp më réng thÞ tr­êng, më réng quan hÖ kinh doanh víi c¸c b¹n hµng c¶ trong vµ ngoµi n­íc trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi, t¨ng doanh sè vµ lîi nhuËn, ®ång thêi chia sÎ rñi ro, mÊt m¸t trong ho¹t ®éng kinh doanh, t¨ng uy tÝn cña doanh nghiÖp. PhÇn II Thùc tr¹ng xuÊt khÈu giÇy dÐp cña ViÖt Nam trong thêi gian qua I- ThÞ tr­êng xuÊt khÈu giÇy dÐp cña ViÖt Nam. KÓ tõ nh÷ng n¨m 1980, ®å da ViÖt Nam ®· cã sù ph¸t triÓn kh¸ m¹nh do cã sù hîp t¸c gi÷a ViÖt Nam víi Liªn X« vµ mét sè n­íc §«ng ¢u cò trong héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ. C¸c s¶n phÈm giÇy dÐp theo sù hîp t¸c nµy kh«ng cã sù ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng còng nh­ tÝnh c¹nh tranh cao do thãi quen lµm ¨n x· héi chñ nghÜa. KÓ tõ khi hiÖp ®Þnh nµy bÞ c¾t bá th× ngµnh giÇy da n­íc ta míi cã b­íc tiÕn bé nhÊt tõ sau khi n­íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµo n¨m 1996. Ngµnh giÇy dÐp trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ kü thuËt ®éc lËp mang l¹i cho ®Êt n­íc nh÷ng kho¶n tiÒn kh«ng nhá. HiÖn nay, c¸c s¶n phÈm giÇy dÐp xuÊt khÈu cña ViÖt Nam bao gåm giÇy thÓ thao, giÇy n÷, giÇy da, dÐp ®i trong nhµ, sandal… chÊt l­îng kh¸ tèt. S¶n phÈm cña chóng ta th­êng ®­îc xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nh÷ng n­íc t­ b¶n nh­ T©y ¢u vµ B¾c Mü. ThÞ tr­êng chñ yÕu cña giÇy dÐp xuÊt khÈu lµ c¸c n­íc thuéc liªn minh ch©u ©u do s¶n xuÊt giÇy dÐp t¹i ch©u ©u ®ang ngµy cµng gi¶m sót ®ång thêi hµng xuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam ®­îc h­ëng ­u ®·i theo hÖ thèng ­u ®·i phæ cËp GSP. Ngoµi ra ViÖt Nam cßn ®ang nh×n thÊy Mü lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng cho dï hiÖn nay Mü vµ ViÖt Nam míi ký hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i c¸c ®iÒu kiÖn cßn ch­a æn ®Þnh nh­ng hai h·ng giÇy thÓ thao danh tiÕng lµ Nike vµ Reebok ®· thµnh c«ng trong viÖc s¶n xuÊt giÇy thÓ thao t¹i ViÖt Nam. Ngoµi ra, mét khèi l­îng lín s¶n phÈm giÇy dÐp cña ViÖt Nam cßn ®­îc xuÊt khÈu sang mét sè n­íc ch©u ¸ nh­ §µi Loan, NhËt B¶n, Hµn Quèc, Hång K«ng ,tuy nhiªn phÇn lín nh÷ng sè nµy ®­îc sö dông ®Ó t¸i xuÊt khÈu. Tãm l¹i, thÞ tr­êng xuÊt khÈu giÇy dÐp cña ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng réng lín víi ®ñ c¸c thÞ hiÕu nh­ng ®Òu cã chung mét yªu cÇu chÊt l­îng cao, mÉu m· ®Ñp vµ ®a d¹ng. II- Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp ViÖt Nam Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp, bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm chóng ta còng cã nh÷ng h¹n chÕ. VÒ phÝa kh¸ch quan cã thÓ nãi r»ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp n­íc ta ®ang gÆp nh÷ng khã kh¨n sau: + Trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y, khi thÞ tr­êng Liªn X« ch­a tan vì vµ thÞ tr­êng §«ng ¢u cßn æn ®Þnh th× h×nh thøc gia c«ng ®Ó xuÊt khÈu ph¸t triÓn cao. Song nh÷ng n¨m gÇn ®©y do sù ph¸t triÓn cña nh÷ng h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu kh¸c, c¸c kh¸ch hµng cña ta t¹i §«ng ¢u ®· chuyÓn dÇn tõ h×nh thøc ®Æt gia c«ng sang nhËp khÈu trùc tiÕp nh­ng nh×n chung, c¸c doanh nghiÖp n­íc ta vÉn ch­a kh«i phôc l¹i ®­îc thÞ tr­êng §«ng ¢u. + Kh«ng chØ riªng n­íc ta mµ c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc cã ®iÒu kiÖn t­¬ng tù nh­ chóng ta còng ph¸t triÓn ngµnh giÇy dÐp ®Ó tËn dông nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña hä. Do ®ã chóng ta ph¶i c¹nh tranh rÊt gay g¾t víi nh÷ng n­íc ®ã vÒ mäi mÆt: mÉu m·, gi¸ c¶, chÊt l­îng. + Khã kh¨n vÒ nguån nguyªn liÖu. HiÖn nay ®©y lµ mét khã kh¨n cho toµn bé ngµnh xuÊt khÈu giÇy dÐp cña n­íc ta. C¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi dï liªn doanh víi chóng ta hay ®Æt hµng gia c«ng xuÊt khÈu ®Òu rÊt hiÕm khi cung cÊp nguyªn vËt liÖu cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Ó s¶n xuÊt. HÇu nh­ phÝa ViÖt Nam ®Òu ph¶i tù lo vÒ phÇn nguyªn vËt liÖu. Vµ khã kh¨n cña chóng ta chÝnh lµ khã kh¨n trong thu mua nguyªn vËt liÖu hoÆc nguyªn vËt liÖu kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng. L­îng da tr©u, da bß trong n­íc chØ míi ®¸p øng ®­îc gÇn 50% nhu cÇu cña ngµnh da giÇy, l­îng cßn l¹i ph¶i nhËp khÈu lµ chñ yÕu. VÒ phÝa chñ quan cã nh÷ng h¹n chÕ sau: + Thø nhÊt lµ sù thiÕu vèn vµ c«ng nghÖ: Theo sè liÖu thèng kª, tõ n¨m 1991 ®Õn nay, b×nh qu©n mçi doanh nghiÖp nhµ n­íc chØ míi ®Çu t­ kho¶ng 8 triÖu USD. §©y lµ sè vèn ®Çu t­ hÕt søc nhá nhoi so víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi vµ ®Ó ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu 1 tØ USD vµo n¨m 2000, ngµnh giÇy da cÇn ph¶i ®Çu t­ 565 triÖu USD thÕ nh­ng hiÖn nay ch­a thÊy nguån vèn nµo kh¶ quan. T×nh tr¹ng thiÕu vèn ngÆt nghÌo khiÕn cho kh«ng Ýt doanh nghiÖp buéc lßng ph¶i mua thiÕt bÞ víi c«ng nghÖ lçi thêi nªn ngay c¶ khi kh¸ch hµng ®Æt hµng cao cÊp cã lîi nhuËn cao, chóng ta còng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thùc hiÖn. H¬n thÕ n÷a, ngµnh c«ng nghiÖp da giÇy cßn ®ang bá trèng kh©u chÕ t¹o mÉu m·. + Thø hai lµ kh«ng cã hÖ thèng ph©n phèi trùc tiÕp t¹i c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ l·ng quªn thÞ tr­êng trong n­íc: C¸i yÕu c¬ b¶n cña c¸c doanh nghiÖp da-giÇy ViÖt Nam lµ kh«ng cã hÖ thèng ph©n phèi trùc tiÕp t¹i c¸c thÞ tr­êng tiªu thô, nªn th­êng xuyªn ph¶i b¸n s¶n phÈm cña m×nh cho c¸c c«ng ty trung gian víi gi¸ rÎ. Bªn c¹nh ®ã, h­íng ®Çu t­ cho s¶n xuÊt cña ngµnh da-giÇy ViÖt Nam lµ xuÊt khÈu vµ gia c«ng s¶n phÈm cho n­íc ngoµi cho nªn thÞ tr­êng néi ®Þa hÇu nh­ bÞ quªn l·ng. MÆt hµng giÇy ®ang chiÕm ­u thÕ trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam lµ giÇy Trung Quèc ®­îc nhËp vµo qua nhiÒu ®­êng kh¸c nhau (c¶ hîp ph¸p lÉn phi ph¸p). Mét ®iÒu kh¸ quan träng lµ ®Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu mét mÆt hµng cã hiÖu qu¶ vµ t¹o ®­îc uy tÝn th× mÆt hµng ®ã cÇn ph¶i chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc. Qua c¸c ph©n tÝch ë trªn, ta cã thÓ thÊy r»ng xuÊt khÈu giÇy dÐp cña n­íc ta lµ mét lÜnh vùc tuy cßn nhiÒu khã kh¨n nh­ng ®· lµ mét lÜnh vùc cã tiÒm n¨ng. V× vËy ®Ó ph¸t huy hÕt nh÷ng thuËn lîi vµ h¹n chÕ nh÷ng khã kh¨n trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp,viÖc nç lùc tù hoµn thiÖn m×nh song song víi sù hç trî cña nhµ n­íc lµ cÇn thiÕt. PhÇn III TriÓn väng xuÊt khÈu vµ mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp cña ViÖt Nam. §Þnh h­íng ph¸t triÓn ngµnh giÇy dÐp ViÖt Nam. Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2010, ngµnh giÇy da ®· x¸c ®Þnh môc tiªu “h­íng ra xuÊt khÈu” ®Ó thu hót ngo¹i tÖ, tù c©n ®èi c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn. Víi môc tiªu ®ã ngµnh giÇy da sÏ tËp trung vµo nh÷ng quan ®iÓm sau Quan ®iÓm h­íng ra xuÊt khÈu vµ chuyÓn tõ gia c«ng sang mua nguyªn vËt liÖu, b¸n thµnh phÈm ®¶m b¶o n©ng cao hiÖu qu¶, t¨ng nhanh tÝch luü, n©ng cao chÊt l­îng vµ ®a d¹ng ho¸ nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu. ¦u tiªn ph¸t triÓn nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt nguyªn liÖu phô, ho¸ chÊt phôc vô cho ngµnh nh»m tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ, h¹n chÕ sù phô thuéc vµ t¹o thÕ chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Coi träng thÞ tr­êng néi ®Þa, khai th¸c tèi ®a n¨ng lùc nh»m khai th¸c nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña tiªu dïng trong n­íc lÉn tiªu dïng quèc tÕ. Chó träng kh©u thiÕt kÕ vµ triÓn khai nh÷ng mÉu m· míi ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ tr­êng néi ®Þa còng nh­ quèc tÕ. Båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸n bé kü thuËt, c«ng nh©n lµnh nghÒ ®Ó ®¶m b¶o sù tiÕp thu nhanh chãng chuyÓn giao c«ng nghÖ, phÊn ®Êu lµm chñ trong s¶n xuÊt vµ kh«ng phô thuéc vµo ®èi t¸c n­íc ngoµi. Chó träng ®Çu t­ chiÒu s©u ®Ó ®ång bé ho¸ c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt, bæ sung c¸c thiÕt bÞ lÎ, thay thÕ nh÷ng thiÕt bÞ l¹c hËu, ®æi míi c«ng nghÖ lµm t¨ng s¶n l­îng, t¨ng n¨ng suÊt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr­êng. Trong giai ®o¹n tíi, ngµnh giÇy da ViÖt Nam tiÕp tôc tham gia vµo qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ lùc l­îng s¶n xuÊt, chÞu sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ gãp phÇn t¹o nªn mét thÞ tr­êng réng lín. §ång thêi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong ngµnh nªn chó träng lµm cho nh·n hiÖu cña nh÷ng mÆt hµng cã xuÊt xø tõ ViÖt Nam cã chÊt l­îng cao (øng dông theo tiªu chuÈn ISO 9000, 9002) nh»m t¹o cho ngµnh giÇy da ViÖt Nam cã vÞ trÝ cao trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Víi quan ®iÓm ®Þnh h­íng trªn, ngµnh giÇy da ViÖt Nam cÇn cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn tËp trung mäi nguån lùc vÒ khoa häc c«ng nghÖ vµ nh©n lùc ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra. Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp cña ViÖt Nam. Cho dï kim ng¹ch xuÊt khÈu giÇy dÐp chiÕm tû träng lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc, ngµnh s¶n xuÊt giÇy dÐp vÉn lµ mét ngµnh míi vµ vÉn ®ang gÆp khã kh¨n. V× vËy, nã cÇn ®­îc b¶o vÖ vµ qu¶n lý b»ng nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch tÝch cùc cña nhµ n­íc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu toµn ngµnh lµ lín, thÞ tr­êng tiªu thô còng t­¬ng ®èi réng nh­ng nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, ngµnh s¶n xuÊt giÇy dÐp cña ViÖt Nam nãi chung vµ xuÊt khÈu giÇy dÐp ViÖt Nam nãi riªng cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. D­íi ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu giÇy dÐp ViÖt Nam. VÒ phÝa doanh nghiÖp. + C¸c doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu kü thÞ tr­êng tiªu thô bëi sù tån t¹i cña doanh nghiÖp lµ do thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh ; v× vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh râ: Nhu cÇu thÞ tr­êng hiÖn t¹i. Dù b¸o nhu cÇu thÞ tr­êng trong t­¬ng lai. Kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr­êngvµ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng Trªn c¬ së nghiªn cøu ph©n tÝch thÞ tr­êng, doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®­îc quy m« s¶n xuÊt hµng n¨m. §ång thêi doanh nghiÖp cÇn tÝnh ®Õn yÕu tè: ¶nh h­ëng cña thu nhËp vµ gi¸ c¶ ®Õn nhu cÇu thÞ tr­êng. C¸c ¶nh h­ëng kh¸c ®ét biÕn ®èi víi nhu cÇu thÞ tr­êng. Qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®ã gióp cho doanh nghiÖp biÕt ®­îc kh¶ n¨ng tiªu thô. Nh­ng ®Ó tiªu thô ®­îc trong thùc tÕ th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i lµm sao cho ng­êi tiªu thô biÕt ®Õn s¶n phÈm cña m×nh b»ng c¸ch tæ chøc m¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm hîp lý. Trong lÜnh vùc xuÊt khÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña n­íc nhËp khÈu vµ c¶ kh¶ n¨ng cña nh÷ng n­íc xuÊt khÈu kh¸c x©m nhËp vµo thÞ tr­êng ®ã. TÊt c¶ nh÷ng viÖc nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã bé phËn nghiªn cøu cã hiÖu qu¶. + T¹o sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi ®èi víi s¶n phÈm cña m×nh. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m ®Õn uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Giai ®o¹n hiÖn nay lµ giai ®o¹n c¹nh tranh quyÕt liÖt v× vËy ch÷ tÝn lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiªp. + N©ng cao nghiÖp vô kinh doanh ®Æc biÖt lµ nghiÖp vô kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. NghiÖp vô kinh doanh lµ toµn bé nh÷ng biÖn ph¸p vµ ph­¬ng ph¸p nh»m kÝch thÝch nhu cÇu thÞ tr­êng, v× vËy nÕu ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p hîp lý trong nghiÖp vô kinh doanh th× sÏ ®¹t hiÖu qu¶ cao trong tiªu thô s¶n phÈm. §èi víi mÆt hµng giÇy dÐp cã thÓ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p sau: N©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô th«ng qua qu¶ng c¸o, tr­ng bµy mÉu. T¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng th«ng qua hÖ thèng ®¹i lý T¨ng c­êng më réng c¸c mèi quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi. MÆt hµng giÇy dÐp lµ lo¹i tiªu dïng réng r·i d­íi nhiÒu h×nh thøc: trang bÞ hµng lo¹t hay chØ lµ nhu cÇu c¸ nh©n. V× vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¨ng c­êng më réng h¬n n÷a c¸c quan hÖ víi nh÷ng ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Ó t×m hiÓu nhu cÇu nhËp khÈu cña nh÷ng tæ chøc còng nh­ nhu cÇu cña tõng c¸ nh©n, ®Æc tr­ng tiªu dïng cña nh÷ng khu vùc nhËp khÈu kh¸c nhau. 2. VÒ phÝa nhµ n­íc. + Nhµ n­íc cÇn cã mét sè chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­, giµnh mét sè vèn ­u ®·i ®Çu t­ vµo ngµnh giÇy dÐp vµ cã biÖn ph¸p bæ sung vèn l­u ®éng cho doanh nghiÖp hoÆc giµnh nh÷ng kho¶n vay ­u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp ngµnh giÇy dÐp nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho hä cã kh¶ n¨ng vÒ vèn tõ ®ã ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. + Trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi mµ c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh da giÇy ®ang ho¹t ®éng trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn vµ c«ng nghÖ th× ngµy cµng cã nhiÒu nh÷ng doanh nghiÖp n­íc ngoµi xuÊt hiÖn nh»m khai th¸c nguån lao ®éng dåi dµo cña chóng ta ®ång thêi h­ëng nh÷ng ­u ®·i cho xuÊt khÈu. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam míi g­îng dËy ®­îc sau sù sôp ®æ cña nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng nªn gÆp nhiÒu khã kh¨n trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh víi hä. V× vËy nhµ n­íc nªn cã biÖn ph¸p b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. + §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ho¹t ®éng linh ho¹t, c¸c c¬ quan nhµ n­íc cÇn cã sù thèng nhÊt phèi hîp khi ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh liªn quan ®Ó tr¸nh g©y phiÒn hµ chËm chÔ, tèn kÐm kh«ng cÇn thiÕt ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. KÕt LuËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ cïng tån t¹i, ®i cïng víi nã lµ sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu ngµnh nghÒ kinh doanh. §Ó ®øng v÷ng trong m«i tr­êng c¹nh tranh kh¾c nghiÖt nµy, mçi doanh nghiÖp ph¶i t¹o cho m×nh chç ®øng vµ t×m ra h­íng ph¸t triÓn cho m×nh. Xu thÕ chung kh¾p mäi n¬i lµ mäi ng­êi ®Òu ®æ dån vµo nh÷ng lÜnh vùc kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn cao. S¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu giÇy dÐp lµ mét trong sè nh÷ng lÜnh vùc ®ã. Do tÝnh c¹nh tranh cao, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tËn dông nh÷ng ­u thÕ cña m×nh th× míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ViÖt Nam lµ mét quèc gia ®ang ph¸t triÓn, cã ®iÒu kiÖn thÝch hîp cho s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm khai th¸c ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh lµ gi¸ nh©n c«ng rÎ. Ngµnh da giÇy ViÖt Nam nãi chung vµ xuÊt khÈu giÇy dÐp cña ViÖt Nam nãi riªng lµ mét ngµnh cã c¬ héi ph¸t triÓn m¹nh. Tuy cã chóng ta cã gÆp mét sè khã kh¨n nh­ng thuËn lîi ®èi víi chóng ta còng kh«ng Ýt: thÞ tr­êng réng lín, mèi quan hÖ hîp t¸c l©u dµi víi nh÷ng ®èi t¸c n­íc ngoµi , sù khuyÕn khÝch cña chÝnh phñ. VÊn ®Ò hiÖn nay chØ lµ sù phÊn ®Êu cña b¶n th©n chóng ta, kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ, ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm ®Ó ®­a ngµnh giÇy dÐp xuÊt khÈu ViÖt Nam lªn mét møc ph¸t triÓn cao h¬n, chung søc cïng c¶ n­íc hoµn thµnh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Do ph¹m vi nghiªn cøu ®Ò tµi vµ vèn hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái thiÕu sãt. Em rÊt mong sù phª b×nh ®¸nh gi¸ cña c¸c thÇy, c« gi¸o trong tæ bé m«n ®Ó em rót kinh nghiÖm trong viÖc nghiªn cøu c¸c ®Ò tµi nµy ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!