Tổ chức kế toán chi phí sản xuất và và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Công nghiệp (33 trang)

hãm HM….V× thÕ ph¶i lËp dù to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh theo tõng HM hay giai ®o¹n cña HM. - Gi¸ thµnh chi phÝ l¾p ®Æt thiÕt bÞ kh«ng bao gåm gi¸ trÞ b¶n th©n thiÕt bÞ do chñ ®Çu t­ bµn giao ®Ó l¾p ®Æt, gi¸ c¸c thiÕt bÞ ®­îc ghi vµo bªn Nî TK 002- “ VËt t­, hµng ho¸ nhËn gi÷ hé, nhËn gia c«ng”. - Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ kÌm theo nh­ c¸c thiÕt bÞ vÖ sinh, th«ng giã, s­ëi Êm, ®iÒu hoµ nhiÖt ®é, thiÕt bÞ truyÒn dÉn… 2.Chi phÝ vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. 2.1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt: Chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh mµ Doanh nghiÖp x©y l¾p ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. 2.2.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n: ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chia ra nhiÒu lo¹i víi nh÷ng néi dung, tÝnh chÊt, môc ®Ých kinh tÕ kh¸c nhau. §Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc hiÖu qu¶ vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®­îc chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ th× cÇn ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c tiªu thøc ph©n lo¹i thÝch hîp. Trong c¸c DNXL th­êng ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c tiªu thøc sau: Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ: Ph©n lo¹i toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chia thµnh: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Chi phÝ s¶n xuÊt chung. C¸ch ph©n lo¹i nµygióp cho c¸c Doanh nghiÖp qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt theo ®Þnh møc, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô vµ lµ c¬ së lËp ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung cho kú sau. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cu¶ chi phÝ bao gåm: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu - Chi phÝ nh©n c«ng - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn C¸ch ph©n lo¹i nµy lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè phôc vô cho viÖc lËp thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh, tÝnh to¸n nhu cÇu vèn l­u ®éng cho kú s¶n xuÊt sau. Ngoµi ra cßn cã c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c tiªu thøc sau: - Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ ®­îc chia thµnh: chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp. - Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ gi÷a CPSX víi khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh bao gåm: CP cè ®Þnh vµ CP biÕn ®æi. 3.Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p vµ c¸c chØ tiªu gi¸ thµnh x©y l¾p: 3.1 Kh¸i niÖm: Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ph¸t sinh liªn quan tíi khèi l­îng x©y l¾p ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ mét chØ tiªu chÊt l­îng ph¶n ¸nh vµ ®o l­êng hiÖu qu¶ kinh doanh, c¸c chøc n¨ng th«ng tin vµ kiÓm tra chi phÝ gióp ng­êi qu¶n lý ®Ò ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi gi¸ thµnh s¶n phÈm. 3.2 ChØ tiªu gi¸ thµnh x©y l¾p: Theo thêi ®iÓm vµ nguån sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh, chØ tiªu gi¸ thµnh trong x©y l¾p bao gåm: gi¸ thµnh dù to¸n x©y l¾p, gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh thùc tÕ. 3.2.1 Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ lo¹i gi¸ thµnh ®­îc x©y dùng dùa trªn c¸c dù to¸n vÒ CPSXXL vµ c¸c dù to¸n vÒ Chi phÝ SXXL ®­îc dùa vµo møc tiªu hao vÒ NVL, NC… vµ ®¬n gi¸ cña NVL, NC…tuú thuéc vµo tõng vïng vµ l·nh thæ do Nhµ n­íc quy ®Þnh. Gi¸ thµnh dù to¸n ®­îc lËp trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt cña ngµnh. Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ dù to¸n x©y l¾p – L·i ®Þnh møc 3.2.2 Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ chØ tiªu ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thµnh dù to¸n g¾n víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña Doanh nghiÖp, thÓ hiÖn môc tiªu phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña Doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ trÞ dù to¸n – Møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n Tõng Doanh nghiÖp c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ biÖn ph¸p thi c«ng, ®¬n gi¸, ®Þnh møc…cña Doanh nghiÖp m×nh ®Ó x¸c ®Þnh møc h¹ gi¸ thµnh. 3.2.3 Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ chØ tiªu gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu hao phÝ thùc tÕ liªn quan ®Õn khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh bao gåm chi phÝ ®Þnh møc, v­ît ®Þnh møc vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Bªn c¹nh ®ã, theo ph¹m vi cña chØ tiªu gi¸ thµnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chia ra gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh toµn bé. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc x©y dùng hay l¾p ®Æt s¶n phÈm x©y l¾p( CPNVLTT, CPNCTT, CP sö dông m¸y thi c«ng, CPSXC). Gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm x©y l¾p bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p céng c¸c chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ cho s¶n phÈm x©y l¾p. 4.Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm: Trong Doanh nghiÖp x©y l¾p, chi phÝ lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¶ hai yÕu tè nµy ®Òu lµ nh÷ng chi phÝ mµ Doanh nghiÖp bá ra. Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi mét lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh. Chi phÝ s¶n phÈm kh«ng chØ liªn quan ®Õn s¶n phÈm, HMCT, CT ®· hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn s¶n phÈm s¶n phÈm háng, s¶n phÈm lµm dë cuèi kú vµ nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ch­a ph¸t sinh ®· trÝch tr­íc; Gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn liªn quan ®Õn s¶n phÈm lµm dë cuèi kú tr­íc chuyÓn sang, vµ kh«ng bao gåm gi¸ trÞ lµm dë cuèi kú nµy. 5. Néi dung kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: .§èi t­îng, ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p : §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi, giíi h¹n mµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®­îc tæ chøc tËp hîp. Trong s¶n xuÊt x©y l¾p, v× s¶n phÈm mang tÝnh ®¬n chiÕc, cã gi¸ trÞ lín, thêi gian thi c«ng l©u dµi nªn ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt th­êng lµ c¸c CT, HMCT tuú theo thêi gian thi c«ng CT, c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, yªu cÇu qu¶n lý cña mçi Doanh nghiÖp. ViÖc tËp hîp CPSX theo ®óng ®èi t­îng cã t¸c dông, phôc vô tèt trong viÖc tiÕt kiÖm CPSX, h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi, hiÖu qu¶. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt: ViÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ tËp hîp qua c¸c b­íc sau: - B­íc 1: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt c¬ b¶n cã liªn quan trùc tiÕp cho tõng CT, HMCT. - B­íc 2: TÝnh to¸n vµ ph©n bæ lao vô cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh phô cã liªn quan trùc tiÕp cho tõng CT, HMCT sö dông trªn c¬ së khèi l­îng lao vô phôc vô vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ lao vô. - B­íc 3: TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c CT, HMCT. - B­íc 4: X¸c ®Þnh CPSX dë dang cuèi kú, tÝnh tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh hoµn thµnh CT. 5.2 §èi t­îng, ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p trong Doanh nghiÖp x©y l¾p: 5.2.1 §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh: Trong ngµnh XDCB, s¶n phÈm mang tÝnh ®¬n chiÕc nªn ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ nh÷ng CT, HMCT tuú vµo ph­¬ng thøc bµn giao, thanh to¸n gi÷a c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p vµ chñ ®Çu t­, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, yªu cÇu qu¶n lý cña Doanh nghiÖp. 5.2.2 Kú tÝnh gi¸ thµnh: Do s¶n phÈm trong ngµnh XDCB lµ nh÷ng CT, HMCT chØ hoµn thµnh khi kÕt thóc mét chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chän lµ thêi ®iÓm mµ CT, HMCT hoµn thµnh, bµn giao vµ ®­a vµo sö dông. 5.2.3 Ph­¬ng ph¸p gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p: Ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n: ThÝch hîp víi nh÷ng Doanh nghiÖp x©y l¾p cã c«ng tr×nh quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, khÐp kÝn, tæ chøc s¶n xuÊt nhiÒu, chu kú s¶n xuÊt ng¾n xen kÏ liªn tôc. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¸ thµnh tõng CT, HMCT ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp cho CT, HMCT ®ã. C«ng thøc: Z = C Trong tr­êng hîp nÕu cã s¶n phÈm dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú th×: Z = D§K + C – DCK Z: Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p C: Tæng chi phÝ ph¸t sinh trong kú D§K: S¶n phÈm dë dang ®Çu kú DCK: S¶n phÈm dë dang cuèi kú Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n ®Æt hµng: §èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ tõng ®¬n ®Æt hµng vµ ®èi t­îng cã tÝnh gi¸ thµnh theo c¸c ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh. V× v©y, chØ khi hoµn thµnh ®¬n ®Æt hµng míi tÝnh gi¸ thµnh nªn kú tÝnh gi¸ thµnh kh«ng phï hîp víi kú b¸o c¸o. Gi¸ thµnh SPXL CPSX dë dang CPSX ph¸t CPSX dë dang hoµn thµnh bµn = ®Çu kú + sinh trong kú - cuèi kú giao trong kú Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ph­¬ng ph¸p tû lÖ: Tr­êng hîp thi c«ng mét nhãm CT, HMCT ph¶i c¨n cø vµo c¸c ®Þnh møc kinh tÕ, chØ tiªu, dù to¸n cña tõng CT, HMCT. Tiªu chuÈn ®Ó ph©n bæ CPSX cho tõng HMCT th­êng lµ gi¸ dù to¸n: Gi¸ thµnh thùc Tæng CPSX thùc tÕ Tiªu chuÈn ph©n bæ tÕ cña HMCT = x cña h¹ng môc thø i thø i Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ Ph­¬ng ph¸p gi¸ thµnh theo gi¸ thµnh ®Þnh møc: Trong tr­êng hîp Doanh nghiÖp thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®Þnh møc, gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh trong kú ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: ZTT = Z§M ± Chªnh lÖch do thay ± Chªnh lÖch tho¸t ly ®æi ®Þnh møc ®Þnh møc ZTT: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm x©y l¾p Z§M: Gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm x©y l¾p Ngoµi ra cßn cã ph­¬ng ph¸p hÖ sè… III. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp X©y l¾p: 1.KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: a.Tµi kho¶n sö dông: TK 621 TK 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp” ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc x©y dùng hay l¾p ®Æt c¸c CT vµ ®­îc më chi tiÕt theo tõng CT, ®èi t­îng CT( CT, HMCT, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc, khèi l­îng x©y l¾p cã dù to¸n riªng). C¸c thiÕt bÞ ®­a vµo l¾p ®Æt do chñ ®Çu t­ bµn giao kh«ng ph¶n ¸nh ë TK nµy mµ ph¶n ¸nh ë TK 002. * Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK nµy: - Bªn Nî: TrÞ gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt dïng trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p trong kú. - Bªn cã: + TrÞ gi¸ NVL trùc tiÕp sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho. + KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ gi¸ trÞ NVL thùc tÕ sö dông cho ho¹t ®éng x©y l¾p trong kú vµo TK 154 vµ chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ. TK 621 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. b.Tr×nh tù h¹ch to¸n: ( S¬ ®å 1 xem phô lôc sè 1) 2.KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: a.TK sö dông: TK 622 TK 622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thï lao lao ®éng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p CT, c«ng nh©n phôc vô thi c«ng( kÓ c¶ c«ng nh©n vËn chuyÓn, bèc dì vËt t­ trong ph¹m vi mÆt b»ng x©y l¾p vµ c«ng nh©n chuÈn bÞ thi c«ng vµ thu dän hiÖn tr­êng) vµ ®­îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t­¬ng CT. C¸c chi phÝ trÝch theo l­¬ng nh­ BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh trªn quü l­¬ng NCTTXL vµ tiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n x©y l¾p th× kh«ng tÝnh vµo TK nµy mµ ph¶n ¸nh ë TK627. * Néi dung kÕt cÊu TK 622: - Bªn Nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p. - Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo TK 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. TK 622 kh«ng cã sè d­. b. Tr×nh tù h¹ch to¸n:(S¬ ®å 2 xem phô lôc 2) 3.KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: a. TK sö dông: TK 623 Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ c¸c chi phÝ sö dông xe, m¸y phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p CT theo ph­¬ng thøc thi c«ng hçn hîp võa thñ c«ng võa kÕt hîp b»ng m¸y. Tr­êng hîp Doanh nghiÖp thùc hiÖn x©y l¾p CT hoµn toµn b»ng m¸y th× kh«ng sö dông TK 623 mµ ph¶n ¸nh trùc tiÕp vµo TK 621, 622,627. C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh theo l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc tiÕp sö dông m¸y thi c«ng vµ tiÒn ¨n ca kh«ng h¹ch to¸n vµo TK nµy mµ vµo TK 627. * Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK 623: - Bªn Nî: Ph¶n ¸nh chi phÝ sö dông m¸y thi c«n thùc tÕ ph¸t sinh. - Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vµo TK154 TK 623 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. b. Tr×nh tù h¹ch to¸n: ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng phô thuéc vµo h×nh thøc sö dông m¸y thi c«ng cña tõng Doanh nghiÖp. +Doanh nghiÖp cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt, ®éi m¸y ®­îc ph©n cÊp h¹ch to¸n vµ chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®éi m¸y thi c«ng ®­îc tÝnh vµo CPNVLTT, CPNCTT, CPSXC mµ kh«ng ph¶n ¸nh vµo kho¶n môc nµy ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cho mét ca m¸y thùc hiÖn vµ cung cÊp cho c¸c ®èi t­îng x©y l¾p. Quan hÖ gi÷a ®éi m¸y thi c«ng víi ®¬n vÞ x©y l¾p cã thÓ thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc b¸n lao vô m¸y lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn trong néi bé. - Tr×nh tù h¹ch to¸n: (s¬ ®å 3 xem phô lôc sè 3) + Doanh nghiÖp kh«ng tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt hoÆc cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng nh­ng ®éi m¸y thi c«ng kh«ng tæ chøc kÕ to¸n riªng vµ thùc hiÖn ph­¬ng thøc thi c«ng hµng ho¸ võa b»ng tay võa b»ng m¸y th× chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®éi m¸y thi c«ng ®­îc tÝnh vµo kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vµ ®­îc tËp hîp vµo TK 623. Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh vµ ph©n bæ cho tõng CT, HMCT. Tr×nh tù h¹ch to¸n thùc hiÖn ë tr­êng hîp nµy (S¬ ®å 4 xem phô lôc 4) 4.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ SXC bao gåm: L­¬ng c«ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi, trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, tiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ c«ng nh©n qu¶n lý ®éi, tæ s¶n xuÊt, khÊu hao TSC§ dïng chung cho tæ, ®éi, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn phôc vô chung cho tæ, ®éi s¶n xuÊt. §èi víi chi phÝ SXC liªn quan trùc tiÕp ®Õn CT nµo th× tËp hîp riªng cho CT ®ã. Cßn nh÷ng chi phÝ SXC liªn quan ®Õn nhiÒu CT th× ®­îc tËp hîp theo thêi ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, cuèi th¸ng tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng CT, HMCT theo tiªu thøc: Chi phÝ SXC Gi¸ trÞ tiªu thøc ph©n bæ CTA = x Chi phÝ SX cÇn ph©n bæ ph©n bæ cho CTA Tæng gi¸ trÞ tiªu thøc ph©n bæ Tiªu thøc ph©n bæ th­êng lµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp + chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. a.Tµi kho¶n sö dông: TK 627- Chi phÝ s¶n xuÊt chung * Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK627: - Bªn Nî: TËp hîp c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú - Bªn Cã: + C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung + Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK154. TK627 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. b.Tr×nh tù h¹ch to¸n: (S¬ ®å 5 xem phô lôc 5) 5. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn Doanh nghiÖp: TK 154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” ®­îc dïng ®Ó tæng hîp chi phÝ SX phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p, s¶n phÈm c«ng nghiÖp, dÞch vô, lao vô kh¸c trong c¸c Doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p. TK nµy më cho tõng CT, HMCT, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc cña HMCT hoÆc nhãm c¸c HMCT vµ theo tõng n¬i ph¸t sinh chi phÝ( ®éi, bé phËn s¶n xuÊt). a. Tµi kho¶n sö dông: TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. * Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK154: - Bªn Nî: + TËp hîp chi phÝ NVLTT, chi phÝ NCTT, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ SXC liªn quan ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. + Gi¸ thµnh x©y l¾p cña nhµ thÇu phô hoµn thµnh bµn giao cho nhµ thÇu chÝnh ch­a ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô trong kú. - Bªn Cã: + Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao hoÆc chê bµn giao. + TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi. - Sè d­ Nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú. + Gi¸ thµnh x©y l¾p cña nhµ thÇu phô hoµn thµnh bµn giao cho nhµ thÇu chÝnh ch­a ®­îc tiªu thô trong kú. b. Tr×nh tù h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ SX s¶n phÈm x©y l¾p (S¬ ®å 6 xem phô lôc 6) 6. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú: Trong Doanh nghiÖp X©y l¾p, s¶n phÈm dë dang lµ c¸c CT, HMCT ch­a hoµn thµnh. Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ phô thuéc vµo ph­¬ng thøc thanh to¸n khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh gi÷a c¸c bªn nhËn thÇu vµ bªn giao thÇu. Trong Doanh nghiÖp X©y l¾p th­êng ¸p dông mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang sau: a.Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n ph¶m dë dang theo chi phÝ ph¸t sinh: Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ cña cña KLXLDD + KLXL thùc hiÖn Chi phÝ thùc tÕ ®Çu kú trong kú Chi phÝ cña KLXLDD = x KLXLDD cuèi kú Chi phÝ cña KLXL Chi phÝ cña KLXLDD cuèi kú hoµn thµnh bµn giao + cuèi kú theo theo dù to¸n trong kú gi¸ dù to¸n b.Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo tû lÖ s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng: Chi phÝ thùc tÕ Chi phÝ cña cña KLXLD + KLXL thùc hiÖn Chi phÝ theo dù Chi phÝ thùc ®Çu kú trong kú to¸n KLXLDD tÕ KLXLDD = x cuèi kú cuèi kú Chi phÝ cña KLXL Gi¸ trÞ dù to¸n cña bµn giao trong kú + KLXLDD cuèi kú theo dù to¸n c.Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo gi¸ dù to¸n: Chi phÝ thùc tÕ cña KLXLDD cuèi kú = Chi phÝ thùc tÕ cña KLXLDD ®Çu kú + Chi phÝ thùc tÕ cña KLXL thùc hiÖn trong kú X Gi¸ trÞ dù to¸n cña KLXLDD cuèi kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña KLXL hoµn thµnh bµn giao cuèi kú + Gi¸ trÞ dù to¸n cña KLXLDD cuèi kú 7.C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p: Trong Doanh nghiÖp X©y l¾p th­êng ¸p dông c¸c ph­¬ng sau ®Ó tÝnh gi¸ s¶n phÈm X©y l¾p: - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n. - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo §§H. - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ. - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp. I.Tæng quan chung vÒ C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp: 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty: C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp ban ®Çu lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp ngµy 19/06/1968 cã trô së chÝnh t¹i 158 H¹ §×nh- Thanh Xu©n- Hµ néi víi tªn gäi lµ C«ng ty X©y dùng C«ng nghiÖp nhÑ sè 1. Sau khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ vµo n¨m 2003, hiÖn nay tªn chÝnh thøc cña c«ng ty lµ C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp. C«ng ty lµ mét tæ chøc cã t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt chÝnh( XN, ®éi, x­ëng…), s¶n xuÊt phô( VLXD, cÊu kiÖn c¬ khÝ phôc vô c¸c CT XDCN d©n dông vµ c¸c bé phËn qu¶n lý, phßng ban ®Ó thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt, tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Industrial Construction and Investment Joint Stock Compamy ( ViÕt t¾t lµ ICIC). KÓ tõ ngµy thµnh lËp ®Õn nay, cïng víi sù phÊn ®Êu nç lùc cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn, c«ng ty ®· ®¹t nhiÒu thµnh tÝch trong s¶n xuÊt kinh doanh, mét sè CT tiªu biÓu, chÊt l­îng cao cña c«ng ty, ®· ®­îc biÓu d­¬ng, khen th­ëng, g¾n biÓn vµ tÆng huy ch­¬ng. Víi nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc nh­ vËy, c«ng ty lu«n lu«n phÊn ®Êu ngµy cµng ph¸t triÓn. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty( S¬ ®å 7- phô lôc 7) 2.§Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh: Thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh x©y dùng theo quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña nghµnh x©y dùng cña Nhµ n­íc, c«ng ty ®­îc phÐp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn lÜnh vùc sau: - X©y l¾p c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp vµ c¬ së h¹ tÇng ®Õn nhãm A, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, ®­êng bé, ®­êng d©y vµ tr¹m biÕn thÕ ®iÖn. - §Çu t­ kinh doanh nhµ ë vµ h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp. - S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, cÊu kiÖn c¬ khÝ phôc vô c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c«ng nghiÖp vµ d©n dông. - S¶n xuÊt kinh doanh r­îu vµ n­íc gi¶i kh¸t cã cån. (Doanh nghiÖp chØ kinh doanh khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt) 3.§Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý: 3.1 §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý: Bé m¸y cña C«ng ty ®­îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn- chøc n¨ng víi hÖ thèng trùc tuyÕn gåm: + Héi ®ång qu¶n trÞ( H§QT): Lµ c¬ quan qu¶n lý cña c«ng ty, lµ ®¹i diÖn cña chñ së h÷u cã toµn quyÒn nh©n danh C«ng ty ®Ó quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých, quyÒn lîi cña C«ng ty. H§QT bÇu Chñ tÞch H§QT trong sè thµnh viªn H§QT. Chñ tÞch H§QT bæ nhiÖm mét ng­êi mét ng­êi lµm gi¸m ®èc ®iÒu hµnh. + Ban kiÓm so¸t H§QT: Cã tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh vµ kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp ph¸p trong qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh th«ng qua gi¸m ®èc ®iÒu hµnh, th­êng xuyªn th«ng b¸o víi H§QT vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, tham kh¶o ý kiÕn cña H§QT tr­íc khi tr×nh b¸o c¸o, khèi l­îng vµ kiÕn nghÞ lªn ®¹i héi cæ ®«ng. + Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®øng ®Çu C«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty vµ lµ ng­êi quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn hay lôi b¹i cña C«ng ty. + Phã gi¸m ®èc dù ¸n thÞ tr­êng: Phô tr¸ch khai th¸c nguån vËt t­ vµ c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm, trùc tiÕp ®iÒu hµnh phßng kÕ ho¹ch, vËt t­, tµi vô, kinh doanh. + Phã gi¸m ®èc hµnh chÝnh: §¶m b¶o c«ng t¸c c¸n bé, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh, theo dâi hµnh chÝnh, theo dâi thi ®ua , lµm c«ng t¸c v¨n th­ tiÕp kh¸ch. + Phßng gi¸m ®èc kÕ ho¹ch kü thuËt: Phô tr¸ch vÒ gi¸m ®èc s¶n xuÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. + Phßng kinh tÕ tæng hîp: Qu¶n lý c¸c lo¹i vèn, thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty, tæ chøc c«ng t¸c thèng kª h¹ch to¸n chÝnh x¸c kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ, x¸c ®Þnh lç l·i cña c¸c ho¹t ®éng, tæ chøc vay vèn vµ thanh to¸n c¸c kho¶n nî víi C«ng ty, kh¸ch hµng vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn C«ng ty. + Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt: Lµ bé phËn chuyªn tÝnh to¸n c¸c dù to¸n c«ng tr×nh phôc vô cho c«ng t¸c ®Êu thÇu cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn ®ång thêi cã nhiÖm vô x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch chØ tiªu vÒ doanh thu, s¶n l­îng c¸c xÝ nghiÖp ph¶i thùc hiÖn. +Phßng hµnh chÝnh: §¶m b¶o c«ng t¸c c¸n bé, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh, theo dâi thi ®ua, lµm c«ng t¸c v¨n th­ tiÕp kh¸ch. + Phßng qu¶n lý dù ¸n thÞ tr­êng: Chuyªn x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm. Qu¶n lý tæ chøc nghiªn cøu c¸c s¶n phÈm míi, lËp ®Þnh møc ®Çu t­ cho tõng lo¹i s¶n phÈm. + Phßng ®Çu t­: T×m kiÕm c¸c c¬ héi ®Çu t­, lËp c¸c b¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi vµ nghiªn cøu kh¶ thi cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµ thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò thuéc chuyªn m«n ®Çu t­ x©y dùng. (S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý-s¬ ®å 8 xem phô lôc 8) 3.2 §Æc ®iÓm bé m¸y kÕ to¸n: C«ng ty ¸p dông h×nh kÕ to¸n tËp trung. ViÖc tæ chøc c¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n mét c¸ch hîp lý, gän nhÑ vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó cung cÊp th«ng tin kinh tÕ mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ h÷u Ých cho ban l·nh ®¹o C«ng ty vµ c¸c ®èi t­îng sö dông th«ng tin, ®ång thêi ph¸t huy vµ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp cu¶ c¸n bé kÕ to¸n. T¹i c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc C«ng ty cã kÕ to¸n riªng. Mäi c«ng viÖc vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n ®Òu ®­îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ to¸n cña C«ng ty. S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n kÕ to¸n - ( S¬ ®å 9 xem phô lôc 9). * NhiÖm vô cña tõng bé phËn: - KÕ to¸n tr­ëng: + Lµ ng­êi h­íng dÉn vÒ nghiÖp vô chuyªn m«n vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong toµn c«ng ty, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cho nh©n viªn cÊp d­íi. + Gi¸m s¸t toµn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh sö dông vËt t­ tiÒn vèn cña Nhµ n­íc. + ChÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc l·nh ®¹o gi¸m ®èc c«ng ty vµ cÊp trªn vÒ mäi ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh. - KÕ to¸n tæng hîp: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, lËp b¸o c¸o kÕ to¸n. - KÕ to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng: thanh to¸n tiÒn l­¬ng, th­ëng, phô cÊp, BHXH cho ng­êi lao ®éng t¹i c¸c xÝ nghiÖp tæ ®éi s¶n xuÊt cña c«ng ty. - KÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh: TËp hîp chi phÝ SX cho tõng CT cô thÓ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c. - KÕ to¸n tiÒn mÆt, tiÒn göi : Theo dâi c¸c kho¶n thu chi vµ sö dông vèn b»ng tiÒn t¹i c«ng ty. - KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: Theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, t¨ng, gi¶m vËt t­, nguyªn vËt liÖu còng nh­ tµi s¶n cè ®Þnh( vÒ nguyªn gi¸, gi¸ trÞ cßn l¹i vµ gi¸ trÞ hao mßn), thùc hiÖn tÝnh to¸n , thanh lý vµ söa ch÷a TSC§. - KÕ to¸n c«ng nî vµ thanh to¸n: Theo dâi c¸c kho¶n vay ký quü, ký c­îc, c¸c kho¶n b¶o l·nh ®ång thêi thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n tr¶. 3.3 Tæ chøc vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n: a. ChÕ ®é kÕ to¸n: C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n cña Bé Tµi ChÝnh ban hµnh theo quy ®Þnh sè 114TC/Q§/C§KT ngµy 01/01/1995 cña Bé Tµi ChÝnh. b.§ång tiÒn sö dông: §ång ViÖt Nam. §èi víi ngo¹i tÖ th× quy ®Þnh theo tû lÖ gi¸ Ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam. c.H×nh thøc ghi sæ kÕ to¸n: H×nh thøc kÕ to¸n C«ng ty ®ang ¸p dông hiÖn nay lµ h×nh thøc “NhËt ký – Chøng tõ” tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo vÕ Cã cña TK, kÕt hîp ph©n tÝch ®èi t­îng Nî TK liªn quan ®Òu ®ù¬c ghi chÐp vµo sæ NK- CT, sau ®ã lÊy sè liÖu trªn NK- CT ®Ó ghi vµo Sæ C¸i. S¬ ®å tr×nh tù kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt ký- Chøng tõ: S¬ ®å 10- phô lôc sè 10 d. Kú kÕ to¸n: ¸p dông theo n¨m,niªn ®é kÕ to¸n cña C«ng ty b¾t ®Çu tõ ngµy 01/01 kÕt thóc ngµy 31/12. e.Kú lËp b¸o c¸o: C«ng ty tiÕn hµnh lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµo cuèi n¨m. f.Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho: Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. g.Ph­¬ng ph¸p thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng: Theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ h.Ph­¬ng ph¸p khÊu hao TSC§: C«ng ty tiÕn hµnh khÊu hao theo chÕ ®é khÊu hao 206/2003/Q§- BTC ngµy 12/12/2003 cña Bé Tr­ëng Bé Tµi ChÝnh, C«ng ty ¸p dông khÊu hao theo ®­êng th¼ng. i. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho: Ph­¬ng ph¸p ®Ých danh. II.Thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty: 1.§èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: Do ®Æc ®iÓm vÒ mÆt tæ chøc s¶n xuÊt qu¶n lý cña C«ng ty lµ nhËn thÇu CT vµ giao cho c¸c ®éi thi c«ng nªn viÖc tËp hîp chi phÝ SX cña C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh lµ tõng CT, HMCT. Mçi CT, HMCT ®­îc tËp hîp tõ khi khëi c«ng x©y dùng cho ®Õn khi hoµn thµnh nghiÖm thu c«ng tr×nh. 2.Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty: XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña nghµnh XDCB vµ dù to¸n CT ®­îc tËp hîp theo tõng HMCT vµ ph©n tÝch theo tõng kho¶n môc chi phÝ gi¸ thµnh nªn C«ng ty tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ SX, tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ CT theo kho¶n môc chi phÝ víi gi¸ thµnh dù to¸n vµ ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ; C¸c sæ chi tiÕt nµy ®­îc më trong tõng th¸ng vµ ®­îc theo dâi chi tiÕt theo tõng kho¶n môc chi phÝ: Chi phÝ NVLTT, chi phÝ NCTT, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ SXC. 3.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty: 3.1. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Chi phÝ NVLTT cña C«ng ty ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc x©y dùng c¸c CT nh­: - VËt liÖu chÝnh: C¸t, sái, xi m¨ng, ®¸, s¾t, thÐp, v«i, g¹ch… - VËt liÖu phô: S¬n, ®inh vÝt, vecni, t«n… - Phô tïng thay thÕ: Chi tiÕt phô tïng m¸y mãc. - ThiÕt bÞ XDCB: M¸y trén bª t«ng. - Nhiªn liÖu: X¨ng, dÇu, ®iÖn T¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp, nguyªn vËt liÖu chñ yÕu lµ mua ngoµi nhËp kho. C«ng viÖc s¶n xuÊt c¨n cø vµo th«ng sè kü thuËt, dù to¸n CT ®Ó x¸c ®Þnh l­îng vËt t­ sö dông. Dùa vµo chøng tõ bªn b¸n, phßng vËt t­ lËp phiÕu nhËp kho. Sau ®ã, C«ng ty xuÊt th¼ng NVL cho CT, NVL sÏ ®­îc chñ nhiÖm CT chÞu tr¸ch nhiÖm vµ b¶o qu¶n chÆt chÏ. §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm XDCB lµ cè ®Þnh t¹i ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ ë nhiÒu n¬i kh¸c nhau do cã nhiÒu CT ®Æt ë nhiÒu n¬i kh¸c nhau. C«ng ty bè trÝ c¸c kho NVL ngay t¹i CT nh»m t¹o lîi nhuËn cho C«ng ty vµ tr¸nh viÖc vËn chuyÓn bèc dì nhiÒu lÇn g©y l·ng phÝ thÊt tho¸t. C«ng ty sÏ cã mét phÇn xuÊt th¼ng vËt liÖu cho CT vµ sÏ cö mét ng­êi ®øng lªn lµm chñ nhiÖm CT, ng­êi nµy sÏ chÞu mäi tr¸ch nhiÖm víi nh÷ng hµng ho¸ thiÕu hôt mÊt m¸t… §èi víi mét CT, HMCT dùa vµo dù to¸n cña CT, HMCT ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu VL sö dông, c¸c ®éi x©y l¾p lËp phiÕu yªu cÇu göi vÒ Ban VËt T­, Ban VËt T­ dùa vµo ®ã sÏ ®¸p øng ®Çy ®ñ hoÆc øng tr­íc mét phÇn yªu cÇu cho ®éi. VËt t­ khi mua vÒ sÏ lËp phiÕu nhËp vËt t­ kÌm ho¸ ®¬n mua hµng chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n C«ng ty h¹ch to¸n. VÝ dô: Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ngµy 2/9/2004 Mua thÐp v»n LD- VINAUSTEEL CT Nhµ ATh­ ViÖn- Tr­êng §¹i Häc Giao Th«ng VËn T¶i(GTVT)-Hµ Néi. 33250Kg x 4450 =14462500 ® ThuÕ GTGT 10%= 1446250 Tæng thanh to¸n= 14462500+1446250= 15.908.750 C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, Ho¸ ®¬n mua hµng, kÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK152: 14.462.500 Nî TK133: 1.446.250 Cã TK 111: 15.908.750 Khi cã yªu cÇu vËt t­ xuèng CT, thñ kho sÏ lËp phiÕu xuÊt kho viÕt thµnh 2 liªn: 1liªn thñ kho gi÷ vµ 1 liªn chuyÓn l­u t¹i phßng kÕ to¸n cña C«ng ty.( PhiÕu xuÊt kho - BiÓu sè 1- Phô lôc sè 11). Sau khi nhËn ®­îc phiÕu xuÊt kho tõ thñ kho chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi ®¬n gi¸ cho tõng lo¹i vËt t­ vµ tÝnh to¸n ®Ó ghi vµo cét thµnh tiÒn cho tõng phiÕu xuÊt kho råi vµo sæ chi tiÕt cho tõng lo¹i vËt t­. Tr­êng hîp VL mua vµ chuyÓn trùc tiÕp ®Õn CT mµ kh«ng qua kho th× hîp ®ång kinh tÕ vµ ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i sÏ ®­îc chuyÓn ®Õn phßng kÕ to¸n XÝ nghiÖp. §Þnh kú 5 ®Õn 10 ngµy, kÕ to¸n XÝ nghiÖp tËp hîp chøng tõ chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tËp hîp, ph©n lo¹i chøng tõ theo CT, HMCT vµ ph¶n ¸nh vµo “ B¶ng kª chøng tõ TK 621”( B¶ng kª chøng tõ TK 621- BiÓu sè 2- phô lôc sè 12). Trªn c¬ së cña sè liÖu b¶n kª chøng tõ cho TK 621 vµ nh÷ng chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n vµo b¶ng kª sè 4 ®Ó tËp hîp sè liÖu theo bªn Nî cña TK 621 ®èi øng víi bªn Cã cña c¸c TK liªn quan. Sè liÖu trªn b¶ng kª ®­îc tËp hîp vµo NK- CT sè 7 ®Ó tæng hîp sè liÖu theo bªn Cã cña TK 621 cho toµn C«ng ty. Tõ ®ã, kÕ to¸n chuyÓn NK- CT sè 7 cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo sæ c¸i cho TK 621. 3.2 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Trong C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp lao ®éng ®­îc chia thµnh 2 bé phËn: lao ®éng trong biªn chÕ vµ lao ®éng thuª ngoµi. C¨n cø vµo t×nh t×nh thùc tÕ ho¹t ®éng C«ng ty ¸p dông 2 ph­¬ng thøc tr¶ l­¬ng: tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®èi víi bé phËn qu¶n lý ®éi vµ qu¶n lý c«ng ty vµ l­¬ng kho¸n ®èi víi c¸c tæ ®éi s¶n xuÊt. * §èi víi lao ®éng ¸p dông h×nh thøc l­¬ng theo thêi gian th× ®­îc tÝnh dùa trªn sè ngµy thùc tÕ( c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng), møc l­¬ng, ngµy, hÖ sè l­¬ng. Møc l­¬ng tèi thiÓu x hÖ sè l­¬ng TiÒn l­¬ng tr¶ = x Sè ngµy c«ng theo thêi gian Sè ngµy theo quy ®Þnh lµm viÖc thùc tÕ Nh÷ng chøng tõ dïng lµm c¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng lµ b¶ng chÊm c«ng theo dâi thêi gian lµm viÖc trong th¸ng cña tõng nh©n viªn do mçi phßng ban ghi hµng ngµy. Cuèi th¸ng nép phßng kÕ to¸n C«ng ty ®Ó tÝnh vµ tr¶ l­¬ng. * Tr¶ l­¬ng theo khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®­îc c¨n cø vµo ho¹t ®éng giao kho¸n, biªn b¶n nghiÖm thu khèi l­îng hoµn thµnh vµ b¶n thanh lý hîp ®ång. Khi khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh, kÕ to¸n ®éi göi hîp ®ång kÌm theo biªn b¶n nghiÖm thu khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, nh©n viªn kÕ to¸n ®éi lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n trong ®éi. TiÒn l­¬ng theo = Khèi l­îng x §¬n gi¸ kho¸n giao s¶n phÈm hoµn thµnh c«ng viÖc kho¸n hoµn thµnh Hµng th¸ng, ng­êi phô tr¸ch chÊm c«ng t¹i c«ng tr­êng, tæ, ®éi s¶n xuÊt, c¸c xÝ nghiÖp, c¸c phßng ban tiÕn hµnh chÊm c«ng cho mçi c«ng nh©n. Cuèi th¸ng, b¶ng chÊm c«ng ®­îc göi vÒ cho bé phËn kÕ to¸n t¹i XÝ nghiÖp. KÕ to¸n t¹i XÝ nghiÖp dùa vµo c¸c ký hiÖu chÊm c«ng ®Ó tÝnh ra c«ng trong th¸ng cho mçi c«ng nh©n tõ ®ã, tÝnh ra sè l­¬ng ®­îc h­ëng cña mçi ng­êi trong th¸ng. Cuèi th¸ng, b¶ng chÊm c«ng ®­îc göi ®Õn phßng kÕ to¸n C«ng ty, kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng trong c«ng ty sÏ c¨n cø vµo ®ã ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n mçi CT vµ tæng hîp cho mçi XÝ nghiÖp. B¶ng thanh to¸n l­¬ng lµ chøng tõ lµm c¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng, phô cÊp cho ng­êi lao ®éng t¹i c¸c XÝ nghiÖp, tæ, ®éi s¶n xuÊt. (B¶ng chÊm c«ng vµ chia l­¬ng- BiÓu sè 3- Phô lôc sè 13) VÝ dô: Theo b¶ng thanh to¸n l­¬ng th¸ng 9/2004 cña tæ §inh V¨n ViÖn – CT Nhµ Th­ ViÖn- §¹i häc GTVT kh«ng cã cét trõ kho¶n trÝch nép( BHXH, BHYT, KPC§) v× kÕ to¸n ®· viÕt phiÕu thu tiÒn mÆt tr­íc khi tr¶ l­¬ng c«ng nh©n. C«ng ty trÝch BHXH cho c«ng nh©n tÝnh vµo chi phÝ NCTT; Tû lÖ trÝch BHXH, BHYT, KPC§ lµ 25%( 19% tÝnh vµo gi¸ s¶n phÈm x©y l¾p bao gåm15% BHXH, 2%BHYT, 2% KPC§ trong ®ã BHXH, BHYT trÝch trªn l­¬ng c¬ b¶n cßn KPC§ trÝch tr­íc trªn l­¬ng thùc tÕ, 6% khÊu trõ vµo l­¬ng c¸n bé c«ng nh©n viªn (5% BHXH, 1% BHYT). §èi víi c«ng nh©n thuª ngoµi lµm kho¸n d­íi 1 th¸ng th× C«ng ty kh«ng trÝch BHXH( B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH- BiÓu sè 4- Phô lôc sè 14) B¶ng ph©n bæ nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶, c¸c kho¶n KPC§, BHXH, BHYT ph¶i trÝch trong th¸ng cho tõng ®èi t­îng sö dông. Sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ vµ trªn c¸c chøng tõ gèc ®­îc dïng ®Ó vµo b¶ng kª chøng tõ cho TK 622 chi tiÕt theo tõng CT( B¶ng kª chøng tõ cho TK622- BiÓu sè 5- phô lôc sè 15) Sè lÖu trªn b¶ng kª chøng tõ TK622 ®­îc sö dông ghi vµo b¶ng kª sè 4, tõ ®ã tËp hîp sè liÖu theo bªn Cã TK 622 ®èi øng bªn Nî víi c¸c TK liªn quan. Tõ sè liÖu trªn b¶ng kª sè 4 vµ sè liÖu trªn c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó vµo NK- CT sè7 ®Ó tæng hîp sè liÖu theo bªn Cã TK 622. Cuèi th¸ng, NK- CT sè 7 ®­îc chuyÓn ®Õn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo Sæ C¸i TK 622. 3.3 KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ sau: - Chi phÝ tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n ®iÒu khiÓn xe. - Chi phÝ vÒ nhiªn liÖu - Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn + Chi phÝ nh©n c«ng ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng: Hµng th¸ng, c¨n cø vµo lÖnh ®iÒu khiÓn xe, m¸y vµ ca xe phôc vô ®Ó tÝnh l­¬ng cho tæ l¸i xe, kho¶n nµy ®­îc tËp hîp vµo bªn Nî TK 623 vµ cuèi th¸ng kÕt chuyÓn sang TK 154. Trong th¸ng 9/2004, t¹i CT- Nhµ th­ viÖn §¹i häc GTVT, kÕ to¸n tÝnh l­¬ng cho tæ l¸i xe nh­ sau: Nî TK 623:7.850.000 Cã TK 334 :7.850.000 + Chi phÝ vËt liÖu m¸y thi c«ng: C¨n cø vµo c¸c chøng tõ vÒ nhiªn liÖu( x¨ng, dÇu,…) sö dông cho xe, m¸y do tæ l¸i xe chuyÓn lªn, kÕ to¸n h¹ch to¸n vµo NhËt ký chøng tõ vµ Sæ C¸i. Trong th¸ng 9/2004, t¹i CT- Nhµ th­ viÖn §¹i häc GTVT c¨n cø vµo H§GTGT 02 vÒ tiÒn mua x¨ng A90 kÕ to¸n ®Þnh kho¶n: Nî TK 623: 1.320.000 Nî TK 1331: 132.000 Cã TK 111: 1.452.000 + Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng: C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh, ®Ó tÝnh khÊu hao TSC§ dùa vµo nguyªn gi¸ vµ tû lÖ khÊu hao hµng n¨m tõ ®ã tÝnh ra møc khÊu hao th¸ng cho tõng thiÕt bÞ tÝnh vµo chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Nguyªn gi¸ Møc khÊu hao n¨m = Sè n¨m sö dông Møc khÊu hao n¨m Nguyªn gi¸ x Tû lÖ khÊu hao n¨m Møc khÊu hao th¸ng = = 12 12 * Tr­êng hîp m¸y thi c«ng sö dông cho nhiÒu c«ng tr×nh: Hµng th¸ng, kÕ to¸n x¸c ®Þnh møc khÊu hao TSC§ cho c¸c CT theo ph­¬ng ph¸p tuyÕn tÝnh . ViÖc tÝnh khÊu hao ®­îc thùc hiÖn theo th¸ng. KÕ to¸n vµ h¹ch to¸n vµo TK 623 sau ®ã ph©n bæ cho tõng CT theo tiªu thøc chi phÝ NCTT theo c«ng thøc: Chi phÝ khÊu hao MTC ph©n bæ Tæng sè KH MTC Chi phÝ NCTT = x cho CT A Tæng sè chi phÝ NCTT cña CTA cña c¸c CT Ngoµi ra, hµng th¸ng kÕ to¸n x¸c ®Þnh møc KHTSC§ cho tõng lo¹i( trong ®ã cã m¸y thi c«ng) vµ ph©n bæ khÊu hao cho tõng lo¹i bé phËn sö dông theo môc ®Ých sö dông. Sau ®ã, kÕ to¸n tËp hîp KHTSC§ vµo b¶ng tÝnh KHTSC§( B¶ng tÝnh khÊu hao TSC§ - BiÓu sè 6- Phô lôc sè 16) - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: bao gåm c¸c chi phÝ nh­ tiÒn thuª m¸y thi c«ng, ho¸ ®¬n mua hµng, dÞch vô sö dông cho m¸y thi c«ng, tiÒn ®iÖn, b¶ng ph©n bæ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng ®­îc dïng lµm c¨n cø vµo b¶ng kª chøng tõ cho TK 623( B¶ng kª chøng tõ TK 623- BiÓu sè 7 –Phô lôc sè 17). Cuèi th¸ng, b¶ng kª chøng tõ TK 623 ®­îc tËp hîp, ph©n lo¹i theo c¸c xÝ nghiÖp, sau ®ã cïng víi b¶ng tÝnh KHTSC§ vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan vµo b¶ng kª sè 4, tõ ®ã tËp hîp sè liÖu theo bªn Nî TK 623 ®èi øng víi bªn Cã cña c¸c TK liªn quan. Tõ b¶ng kª sè 4, lÊy sè liÖu vµo NKCT sè 7 ®Ó tæng hîp sè liÖu theo bªn Cã cña TK 623, sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó lÊy sè liÖu vµo Sæ C¸i TK 623. 3.4. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ tÊt c¶ c¸c chi phÝ nh­ tiÒn l­¬ng cña c¸c ®éi, chi phÝ c«ng cô s¶n xuÊt, chi phi ®iÖn n­íc. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ®­îc chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi b¶ng kª chøng tõ cho TK 627. Chi phÝ nh©n viªn: Nh÷ng c«ng nh©n gi¸n tiÕp s¶n xuÊt còng ®­îc tiÕn hµnh theo dâi vµ kiÓm tra thêi gian lµm viÖc vµ chÊt l­îng mµ hä ®¶m nhËn vµo nhËt ký lµm viÖc vµ b¶ng chÊm c«ng vµ khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh ®Ó tÝnh l­¬ng. Trong th¸ng 9/2004, chi phÝ nh©n c«ng gi¸n tiÕp: Nî TK 6271: 13.110.000 Cã TK 334: 13.110.000 TiÒn ¨n ca: Nî TK 6278: 1.800.000 Cã TK 111: 1.800.000 Chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®­îc h¹ch to¸n t¹i TK6272; Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Chi phÝ cho dÞch vô mua ngoµi nh­ tiÒn ®iÖn tho¹i, n­íc phôc vô cho thi c«ng. Chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan trùc tiÕp ®Õn CT nµo th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho CT ®ã. NÕu nh÷ng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu CT nh­ chi phÝ vÒ ®iÖn tho¹i th× ®­îc tËp hîp vµ ph©n bæ cho tõng CT theo chi phÝ NCTT. Chi phÝ NCTT cña CT A Chi phÝ ®iÖn tho¹i = Chi phÝ ®iÖn tho¹i x ph©n bæ cho CT A Chi phÝ NCTT cña toµn DN Trong th¸ng 9/2004: CT – Nhµ th­ viÖn §¹i Häc GTVT: TiÒn ®iÖn tho¹i ph©n 596.067.314 bæ cho CT – Nhµ th­ viÖn =17.177.726 x = 2.252.000 §¹i häc GTVT 4.545.634.722 TrÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: KÕ to¸n thùc hiÖn trÝch KHTSC§ trªn b¶ng tÝnh KHTSC§. Chi phÝ kh¸c: Nh÷ng chi phÝ nh­ c¸c TK trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n viªn, tiÒn mua b¶o hiÓm xe m¸y, xe « t«… ®­îc h¹ch to¸n trªn TK6271, ®­îc trÝch hµng th¸ng, theo quy ®Þnh Nhµ n­íc. Nh­ng ®èi víi nh÷ng lao ®éng thuª ngoµi víi hîp ®ång ng¾n h¹n th× c«ng ty kh«ng thùc hiÖn c¸c kho¶n trÝch nµy. ( B¶ng tæng hîp chi phÝ NC gi¸n tiÕp – Phô lôc sè 18). Sè liÖu trªn b¶ng kª chøng tõ TK 627 ( B¶ng kª chøng tõ TK 627 – BiÓu sè 9 - Phô lôc sè 19) ®­îc dïng ®Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung chi tiÕt theo tõng CT. Cuèi th¸ng, c¸c b¶ng kª chøng tõ nµy ®­îc tËp hîp, ph©n lo¹i theo tõng XÝ nghiÖp vµ sè liÖu trªn c¸c b¶ng kÕ sè 4. Tõ ®ã, tËp hîp sè liÖu theo bªn Nî cña TK 627 ®èi øng víi bªn Cã cña c¸c TK liªn quan. B¶ng kª sè 4 ®­îc dïng ®Ó vµo NKCT sè 7 ®Ó tËp hîp sè liÖu theo bªn Cã cña TK627. Sau ®ã, NK- CT sè 7 ®­îc chuyÓn ®Õn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo Sæ C¸i TK 627. Cuèi th¸ng, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chung cña CT- Nhµ th­ viÖn §¹i Häc GTVT ®­îc kÕt chuyÓn vµo TK 154. 3.5 Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty: C¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi, b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§, c¨n cø vµo c¸c b¶ng kª chøng tõ cho c¸c tµi kho¶n chi phÝ, c¸c b¶ng kª vµ c¸c nhËt ký chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo c¸c dßng vµ c¸c cét phï hîp cña b¶ng kª sè 4 vµo cuèi mçi th¸ng cho toµn C«ng ty.( B¶ng kª sè 4- BiÓu sè 10- Phô lôc sè 20). Tõ sè liÖu trªn b¶ng kª chøng tõ cho c¸c TK chi phÝ, b¶ng ph©n bæ vµ c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh vµo b¶ng kª sè 6( tËp hîp chi phÝ tr¶ tr­íc TK 242, chi phÝ ph¶i tr¶ TK 335 cho toµn c«ng ty. Dùa vµo sè liÖu trªn b¶ng kª sè 4, b¶ng kª sè 6, c¸c b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH, b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ vµ trªn mét sè b¶ng kª vµ nhËt ký chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n C«ng ty tiÕn hµnh ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 7.( NhËt ký chøng tõ sè 7- BiÓu sè 11- Phô lôc sè 21). NhËt ký chøng tõ sè 7 dïng ®Ó tæng hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ph¸t sinh trong th¸ng. Sè liÖu trªn nhËt ký chøng tõ sè 7 ®­îc tæng hîp vµo cuèi th¸ng ®Ó vµo sæ c¸i cho c¸c tµi kho¶n chi phÝ TK 621, TK 623, TK 627, TK 154. Sæ c¸i më cho c¶ n¨m vµ ®­îc më riªng cho mçi tµi kho¶n, mçi tê sæ ph¶n ¸nh cho mét TK trong ®ã ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh Nî, ph¸t sinh Cã vµ sè d­ cuèi th¸ng (nÕu cã) cña mçi tµi kho¶n. ( Sæ C¸i c¸c TK 621, TK 622, TK 623, TK 627,TK 154- BiÓu sè 12,13,14,15,16- Phô lôc sè 22,23,24,25,26). 4.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp: T¹i C«ng ty, s¶n phÈm dë dang chÝnh lµ c¸c CT, HMCT ch­a hoµn thµnh tíi kh©u cuèi cïng ®Ó tiÕn hµnh nghiÖm thu bµn giao, t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp lµ C«ng ty x©y dùng l¾p ®Æt nªn cã cuèi kú s¶n xuÊt kinh doanh dµi, Doanh thu th­êng tËp hîp vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m nªn viÖc lËp biÓu tËp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ®­îc lËp theo quý. V× vËy, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang còng ®­îc tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ theo quý, n¨m do nh©n viªn phßng kÕ ho¹ch kü thuËt thùc hiÖn. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tËp hîp c¸c TK chi phÝ ®· ph¸t sinh trùc tiÕp cho mçi CT, kÕt chuyÓn vÒ TK 154 chi tiÕt cho mçi CT, tõ ®ã tÝnh ra ®­îc gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cho mçi CT vµo cuèi th¸ng; Tõ sè liÖu trªn c¸c chøng tõ gèc vµ sè liÖu trªn c¸c b¶ng kª chøng tõ cña c¸c TK 621, 622,623,627 kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng kª chøng tõ cho TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang chi tiÕt cho mçi CT theo c«ng thøc: Chi phÝ cña KLXLDD Chi phÝ KLXL Chi phÝ thùc tÕ ®Çu kú + thùc tÕ trong kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña khèi l­îng = x KLXLDD XLDD cuèi kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña Gi¸ trÞ dù to¸n cuèi kú KLXL hoµn thµnh + KLXLDD cuèi kú Bµn giao trong kú (B¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang – BiÓu 17- Phô lôc 27) Sè liÖu trªn b¶ng kª nµy ®­îc dïng ®Ó tæng hîp chi phÝ SX ph¸t sinh trong th¸ng cña mçi CT, sau ®ã ®­îc ph©n lo¹i vµ tæng hîp sè liÖu cho tõng XÝ nghiÖp. Cuèi th¸ng, sè liÖu ®­îc dïng cïng c¸c b¶ng ph©n bæ vµ c¸c chøng tõ kh¸c ®Ó vµo b¶ng kª sè 4 ghi Nî TK 154 ®èi øng víi c¸c TK 621, 622, 623, 627. Sau ®ã b¶ng kª sè 4 ®­îc dïng ®Ó vµo NKCT sè 7 ®Ó tËp hîp theo bªn Cã cña TK 154 ®èi øng víi bªn Nî cña TK liªn quan. NhËt ký chøng tõ sè 7 ®­îc chuyÓn ®Õn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo sæ c¸i TK 154. Mçi CT ®­îc theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, riªng trªn mçi b¶ng gäi lµ “ B¶ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” vµ ®­îc ghi theo sæ tæng hîp trªn c¸c b¶ng kª chøng tõ cña TK 621, 622, 623, 627, vµ b¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµo cuèi mçi th¸ng, sè liÖu trªn b¶ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®­îc kho¸ vµo cuèi n¨m hoÆc khi CT hoµn thµnh.( B¶ng chi phÝ s¶n xuÊt dë dang – BiÓu sè 18- Phô lôc sè 28). 5.T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp: Kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty ®­îc b¾t ®Çu tõ khi khëi c«ng c«ng tr×nh ®Õn khi CT ®­îc hoµn thµnh nghiÖm thu bµn giao CT cho chñ ®Çu t­. Víi nh÷ng CT mµ thêi gian thi c«ng dµi th× kú tÝnh gi¸ thµnh cña CT ®­îc ph©n thµnh c¸c kú tÝnh gi¸ thµnh nhá theo c¸c giai ®o¹n, HMCT; khi c«ng tr×nh ®ã hoµn thµnh , nghiÖm thu chÊt l­îng, bµn giao cho chñ ®Çu t­ th× sÏ ®­îc céng gi¸ thµnh toµn bé b»ng tæng gi¸ thµnh c¸c giai ®o¹n, HMCT. C«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p: Gi¸ thµnh thùc tÕ CT, Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n HMCT hoµn thµnh = dë dang ®Çu kú + ph¸t sinh trong kú - xuÊt dë dang cuèi kú Cuèi th¸ng, trªn c¬ së sè liÖu trªn c¸c b¶ng kª chøng tõ cña c¸c TK chi phÝ cña mçi CT, kÕ to¸n tiÕn hµnh céng sæ, tæng hîp sè ph¸t sinh trong th¸ng ®Ó tiÕn hµnh céng sæ, tæng hîp sè ph¸t sinh trong th¸ng, ®Ó vµo b¶ng tæng hîp gi¸ thµnh cho nh÷ng CT hoµn thµnh trong th¸ng. Ch­¬ng III. §¸nh gi¸ chung vµ mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp: I. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty: Trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ tr­ëng thµnh, ®­îc sù gióp ®ì cña Tæng C«ng ty, C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp ®· nç lùc ®øng v÷ng, ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng b»ng c¸c CT cã chÊt l­îng cao. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty, t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c qu¶n lý, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng t¹i C«ng ty, em thÊy C«ng ty cã nh÷ng ­u ®iÓm vµ mét sè h¹n chÕ cßn tån t¹i: ¦u ®iÓm: - C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp lµ mét Doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong ngµnh x©y l¾p, C«ng ty ®· kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n xuÊt, ®æi míi c¶i tiÕn quy tr×nh c«ng nghÖ, tr×nh ®é qu¶n lý. §Æc biÖt, C«ng ty rÊt chó träng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. - C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp ®· biÕt lËp kÕ ho¹ch thu mua NVL sao cho hîp lý nhÊt. §ång thêi còng th­êng xuyªn theo dâi s¸t sao t×nh h×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh kÞp thêi ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®­îc diÔn ra liªn tôc vµ cã hiÖu qu¶ tèt. - Bé m¸y kÕ to¸n cã ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n cã tr×nh ®é, n¨ng lùc, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc. - §èi víi viÖc tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty th× ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty hoµn toµn hîp lý, ®¶m b¶o tËp hîp ®Çy ®ñ c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®Ó lµm c¬ së tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm x©y l¾p. - C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng theo thêi gian vµ theo s¶n phÈm (l­¬ng kho¸n ) ®· khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. - C«ng t¸c kÕ to¸n ®¸nh gi¸ khèi l­îng x©y l¾p dë dang ®­îc tæ chøc mét c¸ch khoa häc, cung cÊp sè liÖu kÞp thêi. - Sæ tæng hîp gåm NKCT, Sæ c¸i c¸c TK, b¶ng kª ®¸p øng ®­îc yªu cÇu h¹ch to¸n, ghi chÐp vµ tæng hîp sè liÖu hµng th¸ng, tõ ®ã lµm c¬ së ®Ó lËp b¸o c¸o kÕ to¸n ®Þnh kú. 2 .Tån t¹i: - C«ng viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ ®­îc thùc hiÖn theo ®óng yªu cÇu cña C«ng ty. Tuy nhiªn, c¸c chøng tõ chuyÓn ®Õn C«ng ty tõ c¸c XÝ nghiÖp nhiÒu lóc cßn chËm, ¶nh h­ëng ®Õn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - VÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kÕ to¸n h¹ch to¸n c¶ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng( KPC§, BHXH, BHYT) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµo TK 622 mµ kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 6271 “ Chi phÝ nh©n viªn ®éi s¶n xuÊt” nªn ®· ®Êy chi phÝ NCTT t¨ng lªn trong khi chi phÝ SXC gi¶m ®i mµ lÏ ra ph¶i tÝnh vµo kho¶n chi phÝ SXC th× míi ®óng ®èi t­îng chi phÝ. - H×nh thøc ghi sæ NKCT mµ C«ng ty ®ang ¸p dông lµ h×nh thøc sæ s¸ch kh¸ phøc t¹p, quy tr×nh h¹ch to¸n kh«ng ¸p dông ®­îc phÇn mÒm kÕ to¸n mµ chñ yÕu ph¶i lµm thñ c«ng nªn g©y ra chËnm trÔ, sai sãt trong viÖc thùc hiÖn h¹ch to¸n. II.Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp: 1.VÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu: - C«ng ty cã khèi l­îng NVL sö dông cho ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n rÊt ®a d¹ng vµ nhiÒu chñng lo¹i. V× vËy, c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu rÊt khã kh¨n. C«ng ty nªn lËp b¶ng tæng hîp nhËp – xuÊt ®Ó tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý NVL. - T¹i C«ng ty, kÕ to¸n ®· chuyÓn hoµn toµn tõ TK 142 chi phÝ tr¶ tr­íc sang TK 242 – chi phÝ tr¶ tr­íc dµi h¹n. V× vËy khi xuÊt kho CCDC hoÆc khi mua CCDC xuÊt th¼ng cho CT mµ dông cô ®ã thuéc lo¹i ph©n bæ nhiÒu lÇn, kÕ to¸n ghi: Nî TK 242: Tæng gi¸ trÞ CCDC Cã TK153: XuÊt CCDC tõ kho Cã TK 331: Mua CCDC xuÊt th¼ng ®Õn CT Sau ®ã, c¨n cø vµo môc ®Ých sö dông vµ kÕ ho¹ch ph©n bæ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 627: NÕu dÞch vô sö dông cho XÝ nghiÖp. Nî TK 642: NÕu dÞch vô sö dông cho qu¶n lý Cã TK 242: Gi¸ trÞ CCDC mét lÇn ph©n bæ. KÕ to¸n ®· kh«ng tÝnh ®Õn thêi h¹n ph©n bæ lµ d­íi hay trªn mét n¨m, nh­ vËy lµ ch­a ®óng víi chÕ ®é kÕ to¸n. V× vËy, theo chÕ ®é quy ®Þnh , C«ng ty nªn gi÷ l¹i TK 142 vµ ®æi thµnh TK 142- chi phÝ tr¶ tr­íc ng¾n h¹n ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ tr¶ tr­íc vµ ph©n bæ trong thêi h¹n tõ mét n¨m trë lªn; Thªm TK 242- chi phÝ tr¶ tr­íc dµi h¹n ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n chi phÝ tr¶ tr­íc vµ ph©n bæ nhiÒu lÇn trong thêi gian trªn mét n¨m. VËy, nÕu xuÊt kho CCDC thuéc d¹ng ph©n bæ nhiÒu lÇn víi thêi h¹n tõ mét n¨m trë xuèng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 142: Cã TK 153: Cã TK 331: C¨n cø vµo môc ®Ých ph©n bæ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 627, 642: Cã TK 142: Gi¸ trÞ CCDC mét lÇn ph©n bæ 2. VÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: §èi víi c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp nh­ KPC§, BHXH, BHYT ®¬n vÞ ®· trÝch vµo chi phÝ theo tû lÖ quy ®Þnh lµ ®óng nh­ng l¹i h¹ch to¸n t¹i TK 622 lµ kh«ng ®óng ®èi t­îng chi phÝ vµ tr¸i víi söa ®æi cña Bé Tµi ChÝnh. V× vËy, C«ng ty nªn lËp b¶ng thanh to¸n BHXH vµo TK 627 vµ tËp hîp cho c¶ C«ng ty. Trong th¸ng 9/ 2004, t¹i CT- Nhµ th­ viÖn - §¹i Häc GTVT ®­îc h¹ch to¸n l¹i: Nî TK 6271: 63.991.512 Cã TK 338: 63.991.512 Cã TK 3382: 6.847.075 Cã TK 3383: 50.421.562 Cã TK 3384: 6.722.875 3.VÒ chøng tõ: Do viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ vÒ C«ng ty th­êng chËm lµ do ®Þa bµn thi c«ng CT, HMCT ph©n t¸n. V× vËy mµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty th­êng bÞ dån vµo cuèi th¸ng hoÆc cã thÓ chËm h¬n, dÉn ®Õn kh«ng kÞp thêi ®Çy ®ñ th«ng tin cho yªu cÇu qu¶n lý. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy th× C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn nh÷ng viÖc sau: - C«ng ty nªn quy ®Þnh thêi gian giao nép chøng tõ gèc ®èi víi c¸c kÕ to¸n XÝ nghiÖp , ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng chi phÝ ph¸t sinh th¸ng nµy th¸ng sau míi ghi. - LËp sæ giao nhËn chøng tõ ®Ó khi giao nhËn, ng­êi x¸c nhËn ng­êi nép ®· nép ®Ó nÕu cã mÊt m¸t x¶y ra th× cã thÓ quy tr¸ch nhiÖm ®óng ng­êi. 4. VÒ viÖc lËp b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§: T¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp, kÕ to¸n kh«ng cã c¸c chØ tiªu trong b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ nh­ : - Sè khÊu hao th¸ng tr­íc lÊy tõ b¶ng ph©n bæ khÊu hao th¸ng tr­íc. - C¸c dßng sè khÊu hao TSC§ t¨ng, gi¶m th¸ng nµy ®­îc ph¶n ¸nh chi tiÕt cho tõng TSC§ cã liªn quan ®Õn t¨ng gi¶m khÊu hao TSC§ theo chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ khÊu hao TSC§. - Sè khÊu hao ph¶i tÝnh th¸ng nµy ®­îc tÝnh b»ng(=) Sè khÊu hao tÝnh th¸ng tr­íc céng (+) víi sè khÊu hao t¨ng trong th¸ng trõ (-) ®i sè khÊu hao gi¶m trong th¸ng. Mµ kÕ to¸n tÝnh ngay sè khÊu hao cÇn trÝch trong th¸ng. Nh­ vËy qua b¶ng tÝnh kh«ng thÊy ®­îc sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m møc khÊu hao gi÷a th¸ng sau so víi th¸ng tr­íc. Do ®ã, kÕ to¸n C«ng ty nªn lËp b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ theo mÉu sau: (MÉu b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§- trang sau) KÕt luËn §Ó tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, mçi C«ng ty nãi chung vµ C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp nãi riªng ®Òu ph¶i t×m cho m×nh nh÷ng biÖn ph¸p tèi ­u ®Ó lµm sao cho chÊt l­îng s¶n phÈm cña m×nh ®­îc chÊp nhËn trªn thÞ tr­êng. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét c«ng viÖc quan träng ®øng ®Çu trong mçi C«ng ty. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®èi víi c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p, em ®· m¹nh chän vµ nghiªn cøu ®Ò tµi: “ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp”. Trong bµi luËn v¨n em ®· tr×nh bµy nh÷ng ­u ®iÓm vµ mét sè mÆt h¹n chÕ t¹i C«ng ty nªn em ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh­ng do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái sai sãt, em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý, chØ b¶o cña c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty vµ ®Æc biÖt lµ cña phßng kÕ to¸n C«ng ty. §Ó hoµn thµnh ®­îc luËn v¨n nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n GS – TS L­¬ng Träng Yªm cïng c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n C«ng ty Cæ phÇn §Çu t­ vµ X©y dùng C«ng nghiÖp ®· tËn t×nh h­íng dÉn, t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy. Em xin tr©n träng c¶m ¬n. Hµ néi, th¸ng 4/ 2006