Phát triển nguồn nhân lực chuyên ngành logistics cho vùng duyên hải miền Trung

Liên kết phát triển logistics miền Trung 17Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHUYÊN NGÀNH LOGISTICS CHO VÙNG DUYÊN HẢI MIỀN TRUNG * GS.TS., Đại học Đà Nẵng. ? trần VĂn nam* 1. đặt vấn đề Vùng duyên hải miền Trung nằm ở vị trí trung độ của đất nước, là dải đất hẹp ngang bao gồm 9 tỉnh/ thành phố: Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận với diện tích 49.409,7 km2, chiếm 14,93% diện tích cả nước. Đóng vai trò là nhịp cầu nối giữa Bắc Trung Bộ với Đông Nam Bộ và khu vực Tây Nguyên, tạo điều kiện thuận lợi cho Vùng mở rộng giao lưu kinh tế với cả nước. Vùng nằm trên trục giao thông Bắc - Nam về đường bộ, đường biển, đường sắt và đường hàng không. Ngoài Quốc lộ 1A nối xuyên suốt các tỉnh, thành trong cả nước, Vùng còn có thể giao thương với các nước như Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar và xa hơn là các nước Nam Á, vùng Tây Nam Trung Quốc thông qua trục Hành lang kinh tế Đông - Tây và các Quốc lộ 49, 14, 19, 24, 25, 26, 27, 28, 29. Tất cả các tỉnh/thành phố trong Vùng đều giáp biển với chiều dài 1.430 km, chiếm 43,8% bờ biển cả nước (3.260 km) trong đó bờ biển tỉnh Khánh Hòa là dài nhất với 385 km. Sở hữu bờ biển dài với các bãi biển nổi tiếng như Lăng Cô, Non Nước, Cửa Đại, Nha Trang, Mũi Né là điều kiện thuận lợi để Vùng phát triển du lịch và các ngành công nghiệp khai thác, chế biến thủy sản, dịch vụ hậu cần nghề cá, khai thác khoáng sản biển Theo đánh giá của các chuyên gia [1], lợi thế cạnh tranh của Vùng nổi bật ở 4 lĩnh vực: (1) Ngư nghiệp: nuôi trồng, đánh bắt và chế biến thủy hải sản; (2) Cảng biển và các dịch vụ logistics; (3) Phát triển các ngành công nghiệp khai khoáng, chế tạo, chế biến gắn liền với lợi thế cảng biển; và (4) Du lịch, đặc biệt là du lịch biển đảo. Trong đó lợi thế phát triển dịch vụ cảng biển và logistics là rất lớn, với “mặt tiền” là Thái Bình Dương, kết nối với lục địa phía Tây (thông qua các trục Hành lang kinh tế Đông Tây: EWEC) mà ít quốc gia nào trong khu vực có được. Trong những năm qua, nhờ sự quan tâm của Chính phủ cũng như lãnh đạo các địa phương nên các hoạt động kinh tế và cơ sở hạ tầng liên quan đến phát triển dịch vụ cảng biển cũng như logistics trong Vùng đã không ngừng được phát triển, đến nay đã hình thành được một hệ thống cảng biển khá đồng bộ, hiện đại, phân bố đều khắp tại các địa phương trong đó có nhiều cảng lớn như Chân Mây, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Nha Trang Hệ thống giao thông vận tải nội vùng và liên vùng cũng đã được đầu tư nâng cấp tạo thuận lợi cho việc giao thương vận tải giữa miền Bắc, miền Nam, Tây Nguyên với vùng kinh tế trọng điểm miền Trung thông qua các tuyến vận tải chính như Quốc lộ 1A, Quốc lộ 14B (đường Hồ Chí Minh), Quốc lộ 19; tuyến vận tải đường sắt Bắc - Nam. Các Liên kết phát triển logistics miền Trung 18 Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng sân bay Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Phù Cát, Đông Tác, Cam Ranh cũng đã được đầu tư cải tạo nâng cấp, cơ bản đáp ứng được nhu cầu vận tải hành khách, hàng hóa trong giai đoạn hiện tại và tương lai. Tuy nhiên, điểm yếu hiện nay của ngành logistics Việt Nam nói chung và của vùng duyên hải miền Trung nói riêng đó là nguồn nhân lực của ngành còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng. Vì vậy, để khai thác những tiềm năng và lợi thế của Vùng nhằm phát triển dịch vụ logistics trong tương lai thì việc đẩy mạnh công tác đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cho ngành logistics được xem là giải pháp trọng tâm trong chiến lược phát triển chung của Vùng. 2. tình hình cung - cầu nguồn nhân lực logistics ở Việt nam nói chung và vùng duyên hải miền trung nói riêng Các nghiên cứu gần đây cho thấy, nguồn nhân lực trong ngành logistics Việt Nam hiện nay còn yếu và thiếu hụt về cả số lượng và chất lượng. Mặc dù đã phát triển dịch vụ 3PL nhưng nhìn chung chất lượng dịch vụ còn rất thấp mà nguyên nhân cơ bản là do chất lượng nguồn nhân lực thấp. Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải (GTVT), đến thời điểm đầu năm 2015, cả nước có khoảng 1.200 doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh  vực logistics, hơn 6.000 nhân viên chuyên nghiệp trong tổng số gần 1 triệu người hoạt động trong lĩnh vực logistics [2]. Hầu hết các doanh nghiệp logistics của Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ, với số lượng nhân viên dưới 50 người và chủ yếu chỉ là mua bán cước tàu biển, cước máy bay, đại lý khai quan, dịch vụ xe vận tải... và mới chỉ đáp ứng được 25% nhu cầu của thị trường nội địa Việt Nam. Theo dữ liệu điều tra của Viện Nghiên cứu và Phát triển Logistics Việt Nam, hiện có khoảng 53,3% doanh nghiệp logistics cho biết đang thiếu đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ; 30% doanh nghiệp cho biết họ phải tự đào tạo nhân viên; chỉ có 6,7% doanh nghiệp logistics hài lòng với trình độ chuyên môn của nhân viên trong công ty của mình [4]. Thực tế, trong nguồn nhân lực logistics hiện nay có đến 80,26% số người tự tích lũy kiến thức về logistics thông qua các công việc hàng ngày; 23,6% lực lượng lao động được tham gia các khóa học về logistics ở trong nước và chỉ có 3,9% số người đã được tham gia các khóa đào tạo quốc tế. Mặc dù nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn còn hạn chế nhưng do khó khăn về tài chính nên hiện chỉ mới có 6,9% doanh nghiệp logistics có thuê các chuyên gia nước ngoài để phục vụ cho hoạt động của mình. Nguồn cung nhân lực logistics trình độ đại học ở Việt Nam hiện nay còn rất yếu, cả nước chỉ mới có một số cơ sở giáo dục đại học có đào tạo chuyên ngành logistics hoặc các ngành gần như: trường Đại học Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh, trường Đại học Hàng hải Việt Nam, trường Đại học Ngoại thương, trường Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội, trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội, trường Đại học Hà Nội... với số lượng khá hạn chế, cụ thể: - Trường Đại học Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh: Tuyển sinh bắt đầu từ năm 2008 với 780 sinh viên, đến năm 2014 có 145 sinh viên đã tốt nghiệp chuyên ngành này. Nguồn: Báo cáo của Bộ Giao thông vận tải về thực trạng  và phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực logistics tháng 12.2014 - Trường Đại học Hàng hải Việt Nam đã hợp tác với trường Đại học California (Mỹ), năm thứ 2 tuyển sinh 120 sinh viên; Chương trình đào tạo cử nhân quản trị logistics, năm thứ 3 tuyển sinh 382 sinh viên; Khóa học ngắn hạn về logistics trong hợp tác Tiểu vùng sông Mê Kông thu hút hơn 400 sinh viên. - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội, trường Đại học Ngoại thương, trường Đại học Hà Nội, trường Đại học Hàng hải có đào tạo một số chuyên ngành gần với ngành logistics, nhưng chủ yếu cũng chỉ là trang bị kiến thức liên quan đến thanh toán quốc tế, giao nhận quốc tế, bảo hiểm trong vận tải đường biển với số lượng sinh viên tốt nghiệp có thể tham gia trực tiếp vào ngành logistics không nhiều. Ngoài các trường, một số hiệp hội và các nhóm doanh nghiệp cũng có tổ chức đào tạo ngắn hạn theo phương thức hợp tác với đối tác nước ngoài hay Liên kết phát triển logistics miền Trung 19Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng các giảng viên tự do như: Viện Nghiên cứu và Phát triển Logistics đã hợp tác với Hội đồng Cố vấn Giáo dục của Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận quốc tế (FIATA) để đào tạo chương trình “Quản lý giao nhận vận tải quốc tế”. Viện cũng tham gia trực tiếp trong Tiểu ban Giáo dục và Đào tạo của Hiệp hội Giao nhận các nước ASEAN (AFTA) để xây dựng chương trình đào tạo logistics chung cho các thành viên ASEAN. Viện còn kết hợp với các đối tác mở các khóa đào tạo nghiệp vụ giao nhận, gom hàng đường biển Về giao nhận hàng không, IATA thông qua Việt Nam Airlines đã tổ chức được một số lớp học nghiệp vụ và tổ chức thi cấp bằng IATA có giá trị quốc tế. Dự án phát triển nguồn nhân lực trong ngành logistics và ngành hàng không quốc tế (International Logistics Aviation Service - ILAS) được triển khai tại Việt Nam với mục đích tìm kiếm và đào tạo nhân lực quản lý ngành dịch vụ logistics và hàng không, do Logistics Knowledge Company phối hợp cùng Work Global thực hiện, cũng đang trong giai đoạn tuyển sinh, chưa đào tạo. Ở khu vực duyên hải miền Trung hiện nay, chỉ có trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng có đào tạo chuyên ngành logistics (tên gọi là quản trị chuỗi cung ứng) với quy mô tuyển sinh khoảng 100 - 150 chỉ tiêu mỗi năm (mới bắt đầu đào tạo từ năm 2014) và 02 trường có đào tạo ngành gần đó là kinh doanh quốc tế (Ngoại thương) là trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng và trường Đại học Duy Tân với quy mô tuyển sinh của cả 02 trường khoảng 500 - 600 sinh viên mỗi năm. Theo ước tính của Hiệp hội Giao nhận Kho vận Việt Nam (VIFFAS), nguồn cung cấp lao động cho ngành logistics chỉ đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu. Nhưng thực tế, hầu hết các công ty dịch vụ logistics ở Việt Nam hiện nay đều khẳng định tình trạng thiếu nhân lực trình độ cao [3]. Trong khi đó, dự báo trong vòng 3 năm tới, các doanh nghiệp logistics ở Việt Nam cần khoảng 18.000 nhân viên có trình độ chuyên môn cao và khoảng hơn 1 triệu lao động làm việc trong các hoạt động liên quan. Điều này cho thấy áp lực đối với việc cung ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành logistics ở Việt Nam là rất lớn, đồng thời cũng là bài toán nan giải đặt ra cho ngành giáo dục đào tạo trong việc đáp ứng các nhu cầu đó. Mặc dù hiện tại chưa có số liệu chính thức đánh giá về tình hình cung cầu nhân lực trong ngành logistics ở khu vực duyên hải miền Trung, nhưng với những dữ liệu chung của cả nước cũng như tình hình cung ứng nguồn nhân lực của ngành này trên địa bàn khu vực, có thể nhận định rằng nếu không có sự đột phá trong đào tạo nguồn nhân lực thì tình trạng thiếu hụt lao động trong ngành logistics ở vùng duyên hải miền Trung sẽ rất trầm trọng trong tương lai. 3. giải pháp phát triển nguồn nhân lực logistics cho vùng duyên hải miền trung trong tương lai Để phát triển nguồn nhân lực logistics cho khu vực duyên hải miền Trung trong quá trình hội nhập quốc tế, cần triển khai các giải pháp đồng bộ như sau: - Gia tăng quy mô đào tạo nguồn nhân lực logistics từ các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn khu vực. Các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn khu vực cần phải tăng cường mở rộng đào tạo nguồn nhân lực ngành logistics/quản trị chuỗi cung ứng để đảm bảo cung ứng nguồn nhân lực mới có chất lượng phục vụ cho mục tiêu phát triển nguồn nhân lực dài hạn và bền vững. Muốn vậy, một mặt các trường hiện đã đào tạo ngành này cần tăng cường đội ngũ giảng viên cả về số lượng và chất lượng tiếp cận với chuẩn quốc tế nhằm mở rộng quy mô đào tạo. Đối với các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng có tiềm năng như Đại học Huế, Đại học Quy Nhơn, Đại học Nha Trang, trường Cao đẳng Thương mại cần tích cực chuẩn bị các điều kiện cần thiết và xây dựng đề án mở ngành mới trong lĩnh vực logistics. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần xem xét tạo điều kiện hỗ trợ cho các trường trong việc cho phép mở ngành cũng như triển khai đề án đào tạo chất lượng cao nhằm nhanh chóng gia tăng số lượng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trình độ đại học, cao đẳng cung ứng cho các doanh nghiệp logistics trên địa bàn khu vực cũng như cả nước. Bên cạnh chương trình đào tạo cử nhân, việc phát triển chương trình đào tạo thạc sĩ (thực hành) là hết sức cần thiết, vì đây là nguồn cung ứng chất lượng cao cho ngành logistics. Trong giai đoạn đầu, có thể khuyến khích các trường trong và ngoài nước đã có kinh nghiệm đào Liên kết phát triển logistics miền Trung 20 Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng tạo ngành logistics liên kết với các cơ sở đào tạo hiện có trong khu vực để đào tạo nguồn nhân lực trình độ đại học, sau đại học như kinh nghiệm của Đại học Đà Nẵng đã liên kết thành công với Đại học Liège (Bỉ) trong việc đào tạo thạc sĩ logistics tại Đà Nẵng thời gian qua. Chính các chương trình đào tạo này là cơ hội để các trường đào tạo đội ngũ giảng viên, học hỏi kinh nghiệm về tổ chức đào tạo và tiếp cận với các chương trình đào tạo ở trình độ quốc tế. - Không ngừng cải tiến nội dung, chương trình nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Logistics là ngành hoạt động mang tính chất thực hành và tính quốc tế hóa rất cao, do đó để nâng cao chất lượng đào tạo các chuyên ngành logistics, trước hết các trường cần hoàn thiện khung chương trình đào tạo với định hướng tiếp cận các chương trình đào tạo tiên tiến trên thế giới kết hợp với yêu cầu thực tiễn phát triển nguồn nhân lực ở Việt Nam, dựa vào các thông tin và nhu cầu từ doanh nghiệp để đào tạo nguồn nhân lực thật hợp lý, cân bằng về cung và cầu. Để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành logistics, cần nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên theo hướng phát triển chuyên sâu thông qua các hoạt động đào tạo mới, đào tạo lại và đặc biệt là tích lũy kinh nghiệm thực tế về lĩnh vực logistics. Muốn vậy, các cơ sở giáo dục đào tạo cần tích cực tìm kiếm những nguồn học bổng thông qua các chương trình, dự án hợp tác quốc tế để cử giảng viên đi đào tạo chuyên môn logistics tại nước ngoài. Các địa phương có thể dành một số suất học bổng cho sinh viên, giảng viên các trường đại học, cao đẳng đi đào tạo, thực tập ở nước ngoài nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kiến thức theo hướng hội nhập với thế giới. Để tăng cường khả năng thực hành, các trường có đào tạo chuyên ngành logistics cần xúc tiến lập dự án đầu tư xây dựng các phòng thực hành để sinh viên trong các cơ sở đào tạo được thực hành xử lý các nghiệp vụ cụ thể của logistics như xử lý đơn hàng, điều phối vận tải, kiểm soát kho hàng nhằm nâng cao năng lực thực tiễn cho người học. Ngoài ra, các cơ sở đào tạo cần chủ động liên kết với các công ty hoạt động trong lĩnh vực này để gửi sinh viên đến thực tập nghề nghiệp, gắn đào tạo lý thuyết với thực hành, đào tạo theo địa chỉ sử dụng. Hiệp hội logistics tại các địa phương có thể huy động nguồn đóng góp của các thành viên cùng với một phần hỗ trợ của chính quyền để hình thành quỹ phát triển nguồn nhân lực logistics qua đó cử các cán bộ quản lý ngành, các chuyên viên và cán bộ phụ trách các hoạt động cốt lõi logistics của các doanh nghiệp có điều kiện ra nước ngoài thực tập tại các tổ chức, doanh nghiệp có uy tín trong lĩnh vực này ở các quốc gia phát triển nhằm học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên ngành làm hạt nhân cho các đơn vị, giúp nhanh chóng tiếp cận với trình độ của thế giới. - Tăng cường đào tạo lại, đào tạo bổ sung cho nguồn nhân lực hoạt động trong ngành logistics và các hoạt động liên quan. Để thúc đẩy ngành logistics phát triển một cách sâu rộng và toàn diện thì các ban, ngành có liên quan tới khu vực dịch vụ logistics của các địa phương vùng duyên hải miền Trung cần phải hợp tác với nhau chặt chẽ, đặc biệt là ngành giao thông vận tải, ngành công thương, ngành bưu chính viễn thông, hải quan... để có giải pháp tổng thể trong việc phát triển nguồn nhân lực logistics nói chung. Bởi vì việc phát triển nguồn nhân lực logistics không chỉ đơn thuần là của các doanh nghiệp, mà một bộ phận lớn các hoạt động liên quan trong chuỗi dịch vụ logistics được tiến hành đều có sự tham gia của các ngành này. Vì vậy, các ngành cũng cần hợp tác chặt chẽ với các trường đại học và các doanh nghiệp, tạo ra mối quan hệ tương tác qua lại lẫn nhau để có được sự hỗ trợ cần thiết, kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo và thực tiễn. Về phía các cơ sở đào tạo, cần tiếp tục phát huy các chương trình đào tạo trung và ngắn hạn được thực hiện bởi các trung tâm logistics, hiệp hội và các công ty đào tạo. Trong giai đoạn đầu có thể lấy Trung tâm Logistics của trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Liên kết phát triển logistics miền Trung 21Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng Nẵng làm đầu mối để mời các nhà quản lý, các chuyên gia logistics từ các quốc gia phát triển đến để trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao kiến thức cho các giảng viên của các cơ sở đào tạo cũng như tổ chức các khóa học ngắn hạn nhằm nâng cao nghiệp vụ cho cán bộ quản lý cấp trung và cấp cao của các doanh nghiệp và cán bộ quản lý nhà nước. Các khóa học nâng cao giúp cán bộ quản lý có cái nhìn tổng quan toàn diện về chuỗi dịch vụ mà doanh nghiệp mình mong muốn cung cấp, từ đó có các biện pháp nâng cao chất lượng dịch vụ của doanh nghiệp. Về lâu dài, có thể nghiên cứu để tiếp tục thành lập các trung tâm tại các trường đại học khác cũng như xúc tiến hành lập Viện Nghiên cứu Phát triển Logistics tại Đà Nẵng hoặc Nha Trang nhằm đẩy mạnh nghiên cứu và chuyển giao ứng dụng logistics cho cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn khu vực. Về phía doanh nghiệp logistics, cần hợp tác chặt chẽ với các trường đại học, các trung tâm logistics để thực hiện nhiệm vụ đào tạo lại, đào tạo bổ sung cho đội ngũ cán bộ nhân viên làm việc trong các công đoạn khác nhau của logistics nhưng chưa được đào tạo chính thức bằng cách cùng xây dựng các chương trình đào tạo, cử các chuyên gia giỏi tham gia giảng dạy một số chuyên đề thực tế có tính chuyên sâu để nhanh chóng bổ sung, cập nhật kiến thức cần thiết về logistics cho đội ngũ cán bộ, nhân viên hiện đang làm việc trong các doanh nghiệp. - Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về ngành học logistics nhằm thu hút nguồn tuyển sinh chất lượng cao. Thực tế hiện nay một số chương trình đào tạo đại học chuyên ngành logistics ở bậc cử nhân có chất lượng đầu vào chưa cao, chưa thu hút được nhiều sinh viên giỏi vào học vì đa số người học vẫn chưa có hiểu biết nhiều về ngành học này. Vì vậy, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực logistics trong tương lai, ngoài việc không ngừng hoàn thiện chương trình đào tạo, tăng cường đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất phục vụ đào tạo thì việc phải tăng cường công tác quảng bá để thu hút nhân tài vào học ngành này cũng quan trọng không kém. Để làm được điều này cần: + Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về triển vọng phát triển và định hướng chiến lược phát triển ngành logistics của Việt Nam nói chung và của vùng duyên hải miền Trung nói riêng. Các tỉnh thành trong khu vực cần sớm nghiên cứu, xây dựng và ban hành chính sách hỗ trợ và thu hút nguồn nhân lực logistics, đồng thời tuyên truyền rộng rãi chính sách đó đến tất cả các tổ chức, cá nhân nhằm hỗ trợ các cơ sở giáo dục đào tạo thu hút nhân tài vào học các ngành học này. + Các cơ sở giáo dục đào tạo cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá cho ngành học bằng nhiều hình thức đa dạng và phong phú như: đẩy mạnh công tác tư vấn tuyển sinh hàng năm đến tận các trường phổ thông; tổ chức các hội thảo khoa học; các buổi báo cáo chuyên đề, các cuộc thi tìm hiểu về logistics và các hoạt động diễn ra trong khu vực dịch vụ logistics; thường xuyên cập nhật các bản tin logistics trên các trang diễn đàn, fanpage của trường, Liên kết phát triển logistics miền Trung 22 Phaùt trieån Kinh teá - Xaõ hoäi Ñaø Naüng khuyến khích sinh viên tham gia học hỏi và tìm hiểu về ngành dịch vụ còn nhiều tiềm năng này. + Các doanh nghiệp logistics cũng cần tích cực tham gia công tác quảng bá cho ngành bằng cách thường xuyên tổ chức các cuộc tiếp xúc, trao đổi giữa các chuyên gia, nhà quản trị logistics chuyên nghiệp với sinh viên trong các trường đại học; tích cực cử các chuyên gia, nhà quản lý giỏi tham gia các cuộc hội thảo khoa học, buổi tọa đàm, trao đổi về logistics do các trường đại học, viện nghiên cứu tổ chức nhằm trao đổi kinh nghiệm quản lý, điều hành hoạt động logistics đồng thời qua đó thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền về ngành logistics cho toàn xã biết và tham gia - Đẩy mạnh hoạt động đào tạo tại chỗ nguồn nhân lực logistics từ phía cộng đồng doanh nghiệp. Bên cạnh sự giúp đỡ đào tạo từ phía các hiệp hội, tổ chức, các trường đại học thì các doanh nghiệp logistics cũng cần phải có những chính sách đào tạo và xây dựng đội ngũ nhân viên, phát huy được sức mạnh của nguồn nhân lực trong doanh nghiệp một cách tối ưu, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và lâu dài. - Nâng cao năng lực sử dụng ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, và các kỹ năng mềm cho nguồn nhân lực. Đặc điểm của logistics là chuỗi dịch vụ liên khu vực nên có sự tương tác giữa các đối tác từ nhiều nước khác nhau. Vì vậy, năng lực sử dụng ngoại ngữ và hiểu biết về văn hóa các nước là cần thiết. - Kết nối nhiều ngành trong chuỗi dịch vụ logistics. Liên quan đến logistics không chỉ cần đội ngũ cán bộ về quản lý kinh tế mà còn nhiều ngành liên quan như xây dựng (hạ tầng, kho bãi, cảng biển), bảo quản (kỹ thuật nhiệt, hóa học, công nghệ sinh học), vận chuyển (giao thông, bốc xếp)... kết luận Nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề, tạo điều kiện cho người lao động học tập, làm việc tích lũy kiến thức, kinh nghiệm từ thực tiễn; ứng dụng khoa học công nghệ trong việc thực hiện các quy trình, thủ tục hải quan; đào tạo về công tác quản lý doanh nghiệp, cập nhật các chủ trương, đường lối, chính sách của nhà nước; xác định rõ mục tiêu đào tạo, xây dựng kế hoạch đào tạo và phát triển nguồn nhân lực theo ngắn hạn và trung hạn, chọn lựa đúng đối tượng đào tÀi liỆu tham khẢo 1. PGS.TS. Hồ Thị Thu Hòa & TS. Lê Phúc Hòa. 2016. “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực logisctics Việt Nam”. Vietnam Logistics Review ngày 08.7.2016. 2. TS. Trần Du Lịch. 2013. “Môi trường đầu tư vùng duyên hải miền Trung”, Kỷ yếu Hội thảo Xúc tiến đầu tư vùng duyên hải miền Trung. Đà Nẵng, 3.2013. 3. ThS. Nguyễn Thành Nam. 2016. “Giải pháp phát triển nguồn nhân lực ngành dịch vụ logistics Việt Nam”. Tài chính. Kỳ 2. Số tháng 6.2016. 4. PGS.TS. Trịnh Thị Thu Hương. 2016. “Đào tạo phát triển nguồn nhân lực logistics Việt Nam”. Giao thông vận tải. Ngày 26.6.2016. 5. TS. Bùi Văn Danh. “Cần một chiến lược phát triển toàn diện nguồn nhân lực logistics Việt Nam”. Vietnam Logistics Review. 2016. 6. 7. www.unctad.org/. tạo. Ngoài ra, doanh nghiệp còn cần đào tạo hoặc tái đào tạo một số kỹ năng khác như: kỹ năng giao tiếp và tính toán tốt, kỹ năng sử dụng ngoại ngữ, kỹ năng sử dụng máy vi tính, phần mềm văn phòng. Xuất phát từ yêu cầu phát triển trong điều kiện hội nhập quốc tế và cạnh tranh toàn cầu hiện nay, các doanh nghiệp cần quan tâm đến công tác giáo dục ý thức lao động, tác phong làm việc, tinh thần doanh nghiệp cho nhân viên nhằm tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức thể hiện qua thái độ tích cực, hành vi đúng đắn với công việc và các quan hệ xã hội khác từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách hàng. Để làm được điều này, các doanh nghiệp cần tích cực xây dựng các chương trình đào tạo, huấn luyện nội bộ cho phù hợp với điều kiện cụ thể của mỗi doanh nghiệp. Hiệp hội logistics cần phối hợp với các cơ sở nghiên cứu nhằm nghiên cứu xây dựng một hệ thống các tiêu chuẩn nghề nghiệp cho nhân viên hoạt động trong ngành logistics, làm căn cứ cho các doanh nghiệp xây dựng đội ngũ nhân viên logistics theo hướng chuyên nghiệp và hội nhập quốc tế. t.V.n.